GÜMRÜK UYGULAMALARI AÇISINDAN SERBEST … · GÜMRÜK UYGULAMALARI AÇISINDAN SERBEST BÖLGELER WORKSHOP’U 22 ARALIK 2004 Swissotel Cenk Ulu- MBA,E.Gümrük Uzmanı, Kıdemli

GÜMRÜK UYGULAMALARI AÇISINDAN SERBEST BÖLGELER WORKSHOP’U

22 ARALIK 2004 Swissotel

Cenk Ulu- MBA,E.Gümrük Uzmanı, Kıdemli Müdür

*connectedthinking PwC

www.vergiportali.com

Serbest Bölgeler Tanımı

PwC*connectedthinking

Serbest Bölgelerin Yasal Çerçevesi

• 3218 Sayılı Serbest Bölgeler Kanunu

• Serbest Bölgeler Uygulama Yönetmeliği

• Genelgeler

• 4458 Sayılı Gümrük Kanunu

• Gümrük Yönetmeliği

• Maliye Bakanlığı Düzenlemeleri

Serbest Bölge Tanımı

•Ülkenin siyasi sınırları içindeyer alan ve ülkenin diğerkısımlarından fiziki olarak ayrılan,

•Dış ticaret, vergi ve gümrük mevzuatının uygulanmasıbakımından gümrük bölgesidışında sayılan,

•Sınai ve ticari faaliyetler için daha geniş muafiyet ve teşviklerin tanındığı,

•Ticari, endüstriyel ve hizmet faaliyetlerinin yapıldığı yerlerdir.

Gümrük Bölgesi Nedir?

Türkiye Cumhuriyeti Gümrük Bölgesi, Türkiye Cumhuriyeti topraklarınıkapsar. Türkiye kara suları, iç suları ve hava sahası gümrük bölgesinedahildir.


Serbest Bölge İşleticisi ve Kullanıcısı

İşletici; serbest bölgeyi işleten kamu kurum ve kuruluşu ile yerli ve yabancı gerçek veya tüzel kişiyi

Kullanıcı;faaliyet ruhsatı alan ve serbest bölgede kiracı veya mülk sahibi olarak belli bir işyeri bulunan gerçek veya tüzel kişiyi, İfade eder.


Serbest Bölgelerde Faaliyet


Serbest Bölge Faaliyet Konuları

-Üretim, - Bankacılık,

-Sigortacılık, -İşyeri Kiralama,

-Montaj-Demontaj, -Depo İşletmeciliği,

-Bakım-onarım, -Kıyı Bankacılığı,

-Finansal Kiralama -Alım-satım,

-Hizmet Verilmesi


Ticari Faaliyette Bulunan Serbest Bölgeler

1. Mersin (1987)2. Antalya (1987)3. Ege (1990)4. İstanbul Atatürk Havalimanı (1990)5. Trabzon (1992)6. İstanbul Deri ve Endüstri (1995)7. Doğu Anadolu (1995)8. Mardin (1995)

PricewaterhouseCoopers*connectedthinking


9. İMKB Uluslararası Menkul Kıymetler (1997)10. İzmir Menemen Deri (1998)11. Rize (1998)12. Samsun (1998) 13. İstanbul Trakya (1998)14. Kayseri (1998)



15. Avrupa (1999)16. Gaziantep (1999)17. Adana-Yumurtalık (1999)18. Bursa (2001)19. Denizli (2001)20. Kocaeli (2001)21. Tübitak-Marmara Araştırma Merkezi Teknoloji

(2002)


Bölgeler İtibariyle Yıllık Ticaret Hacimleri


BÖLGELER/ZONES 2000%

1999-2000 2001%

2001-2000 2002%

2002-2001 2003%

2003-2002 2003 I-VI 2004 I-VI%

2004-2003İST-DERİ 4.059.383 63,3 2.324.919 -42,7 2.827.979 21,6 4.076.782 44,2 1.665.331 2.791.965 67,7

İST-AHL 2.893.199 31,7 2.193.739 -24,2 2.475.194 12,8 3.022.789 22,1 1.380.574 1.661.657 20,4

EGE 1.662.598 39,8 1.291.910 -22,3 1.828.870 41,6 2.642.599 44,5 1.184.945 1.563.908 32,0

MERSİN 1.767.854 17,5 1.337.790 -24,3 1.643.140 22,8 2.766.312 68,4 1.099.463 1.494.802 36,0

BURSA 82.294 448.185 444,6 1.108.768 147,4 387.994 1.151.183 196,7

İST. TRAKYA 181.535 149,4 237.939 31,1 659.152 177,0 1.145.646 73,8 465.603 728.230 56,4

AVRUPA 105.655 723,2 212.865 101,5 343.062 61,2 570.498 66,3 223.132 455.152 104,0

ANTALYA 215.132 22,1 185.019 -14,0 245.992 33,0 359.183 46,0 155.076 213.562 37,7

MENEMEN 240.262 33,0 251.479 4,7 277.385 10,3 301.562 8,7 141.418 168.950 19,5

KAYSERİ 22.554 3.336,3 27.071 20,0 83.646 209,0 157.184 87,9 67.048 136.744 103,9

GAZİANTEP 35.671 126,5 54.355 52,4 109.627 101,7 207.261 89,1 74.566 73.934 -0,8

SAMSUN 16.845 284,2 12.329 -26,8 11.907 -3,4 17.244 44,8 9.622 64.976 575,3

DENİZLİ 3.543 41.030 1.058,0 15.535 59.049 280,1

KOCAELİ 9.249 29.180 215,5 1.871 38.352 1.949,8

ADANA-YUMURTALIK 60.864 2.664,5 59.267 -2,6 46.845 -21,0 74.852 59,8 31.942 35.725 11,8

RİZE 15.816 31,9 16.447 4,0 11.347 -31,0 10.986 -3,2 3.712 18.259 391,9

TRABZON 15.914 -40,3 36.661 130,4 48.511 32,3 46.956 -3,2 25.994 8.292 -68,1

MARDİN 5.522 4,8 5.284 -4,3 23.626 347,1 19.597 -17,1 11.544 7.673 -33,5

TUBİTAK-MAM TEK. 5.158 9.555 85,2 2.860 4.005 40,0

D. ANADOLU 1.789 191,5 1.881 5,1 177 -90,6 83 -53,0 83 -TOPLAM-TOTAL 11.300.593 43,3 8.331.246 -26,3 11.102.596 33,3 16.608.066 49,6 6.948.313 10.676.416 53,7

BÖLGELER İTİBARİYLE YILLIK TİCARET HACİMLERİ (1000 ABD $)ANNUAL TRADE VOLUME OF FREE ZONES (1000 US $)

Ticaret Hacminin Ülkelere Göre Dağılımı


TİCARET HACMİNİN ÜLKELERE GÖRE DAĞILIMI (1000 ABD $)BREAKDOWN OF THE TRADE VOLUME BY COUNTRIES (1000 US $)

2004 Ocak-Haziran (January-June)

Ü l k e l e r / C o u n t r i e s Bölgelere Giriş Inflow to Zones

% Bölgelerden Çıkış Outflow from Zones

% T o p l a m T o t a l

%

I. OECD ÜLKELERİ/OECD COUNTRIES 2.543.667 50,2 1.293.044 23,0 3.836.711 35,9

A. AB ÜLKELERİ/EU COUNTRIES 2.039.471 40,3 1.152.425 20,5 3.191.896 29,9

B. DİĞER OECD ÜLK./OTHER OECD COUNT. 504.196 10,0 140.619 2,5 644.815 6,0

II. DİĞER AVR. ÜLK./OTHER EURO.COUNT. 148.255 2,9 45.191 0,8 193.446 1,8

III. TÜRK CUM./TURKIC REPUBLIC 89.892 1,8 91.770 1,6 181.661 1,7

IV. ESKİ SSCB/FORMER USSR 152.018 3,0 88.981 1,6 241.000 2,3

V. İSLAM ÜLKELERİ/ISLAMIC COUNTRIES 152.076 3,0 267.631 4,8 419.708 3,9

VI. DİĞER ÜLKELER/OTHER COUNTRIES 604.453 11,9 229.843 4,1 834.296 7,8

VII. TÜRKİYE/TURKEY 1.372.911 27,1 3.596.683 64,1 4.969.594 46,5

T O P L A M / T O T A L 5.063.273 100 5.613.143 100 10.676.416 100

Serbest Bölgede Hangi Eşyanın Ticareti Yapılabilir?

Serbest dolaşımda olan veya olmayan her türlü eşya serbest bölgelere konulabilir.

Ancak, parlayıcı ve patlayıcı veya bir arada bulunduklarıeşya için tehlikeli olan veya korunmaları özel düzenek veya yapılara gerek gösteren eşya serbest bölgelerdeki bu niteliklere uygun yerlere konulur.


ÖRNEK YAPILAR


Örnek Yapı-1


Tedarikçi

SB Şube-montaj,üretim vb faaliyetler

SB

TR

Alıcı Firma

CIF’in % 0,5’i

* SB’e girişte ödenecek vergiler ertelenir

GV, KDV, ÖTV ve CIF’in % 0,5’i tahsil edilir

Örnek Yapı-2


Tedarikçi


SB

TR

Alıcı Firma

Fon Yok

Fon Yok

*SB’ler vergi istisnasından yararlanılarak vergisel amaçlı olarak kullanılabilir-AB’e tam üyeliğe kadar Kurumlar Vergisinden istisna (Üretim için)

Örnek Yapı-3


Tedarikçi


SB

TRAlıcı Firma

Fon Yok

* SB’ler vergi istisnasından yararlanılarak vergisel amaçlı olarak kullanılabilir-AB’e tam üyeliğe kadar Kurumlar Vergisinden istisna (Üretim için)

CIF’in % 0,5’i, GV, KDV, ÖTV

Örnek Yapı-4


CIF’in % 0,5’i

Tedarikçi

SB Şube SB

TR

*

Firma

Fon yok

SB’ler lojistik amaçlı olarak kullanılabilir

Serbest Bölgede Ödemeler

Serbest bölgelerdeki faaliyetlerle ilgili her türlü ödemeler dövizle yapılır. Bakanlar Kurulu ödemelerin Türk Lirası olarak yapılmasına da karar verebilir.


06.02.2004 Tarihinden Önce ve Sonra Serbest Bölgelerde Uygulanmayan Mevzuatlar


06.02.2004 Tarihinden Önce Serbest Bölgelerde Uygulanmayacak Mevzuat

*connectedthinkingPricewaterhouseCoopers

• Gümrük mevzuatı• Kambiyo mevzuatı• Dış ticaret mevzuatı• Fiyat, kalite ve standartlara ilişkin

mevzuat• Vergi mevzuatı

06.02.2004 Tarihinden Sonra Serbest Bölgelerde Uygulanmayacak Mevzuat


• Gümrük mevzuatı• Kambiyo mevzuatı• Dış ticaret mevzuatı• Fiyat, kalite ve standartlara ilişkin mevzuat

Serbest Bölgede Faaliyet RuhsatıAlınması İçin Kriterler


Faaliyet Ruhsatının Alınmasında Geçerli Kriterler

• Serbest bölgelerde faaliyette bulunmak için Dış Ticaret MüsteşarlığıSerbest Bölgeler Genel Müdürlüğünden Faaliyet Ruhsatı alınmasıgerekmektedir.

• Faaliyet Ruhsatı için, ilgili bölgede faaliyette bulunmak isteyen gerçek ve tüzel kişiler başvuruda bulunabilir.

• Serbest Bölgelerde Yüksek Planlama Kurulunca uygun görülecek her türlü sınai, ticari ve hizmetle ilgili faaliyetler yapılabilir.

• Serbest Bölge Faaliyet Ruhsatı başvurularının değerlendirilmesinde, 98/4 sayılı Genelge’de belirtildiği üzere “Üretimi veya alım-satımıyapılan nihai tüketim mallarının yıllık olara çoğunlukla yurt dışına satılması” esası değerlendirme kriteri olarak incelenmektedir.


Serbest Bölge Faaliyet Ruhsatı Çeşitleri

1. Üretim Ruhsatı2. Alım-Satım Ruhsatı3. Depolama Ruhsatı4. Montaj-Demontaj Ruhsatı5. Bakım-Onarım Ruhsatı6. Kiralama Ruhsatı7. Diğer (Hizmet sektörü, bankacılık, sigortacılık, mühendislik,

müşavirlik, nakliyecilik, acentacılık vb)


Serbest Bölgede Faaliyet RuhsatıBaşvurusu

• Faaliyet Ruhsatı Müracaat Formu doldurulur.

• Formda belirtilen eklerle birlikte Dış Ticaret Müsteşarlığı Serbest Bölgeler Genel Müdürlüğüne başvurulur.


Serbest Bölgede Faaliyetin Geçici Olarak Durdurulması

Aşağıdaki durumlar söz konusu olduğunda, serbest bölgeden mal çıkışlarına ve bölge içi mal satışlarına ilişkin serbest bölge işlem formları üç ay süreyle işleme konulmaz:

• Gerekli bilgi ve belgelerin zamanında verilmemesi veya yanlış bilgi verilmesi,

• Bölge tesis, araç-gereç ve ekipmanlarına veya diğer kullanıcılara zarar verildiğinin tespit edilmesi ve Bölge Müdürlüğünce yapılan uyarıya rağmen bu durumun düzeltilmemesi ve/veya zararın tazmin edilmemesi,


Serbest Bölgede Faaliyetin Geçici Olarak Durdurulması

• Yapılan kira ve/veya satış sözleşmesi hükümlerine uyulmadığının tespit edilmesi,

• Yazılı talimatlara uyulmadığının veya bölge düzenini bozucu davranışlarda bulunulduğunun tespit edilmesi,

• Faaliyet Ruhsatı Müracaat Formunda beyan ve taahhüt edilen hususlarda meydana gelen değişikliklerin bildirilmemesi.


Serbest Bölgede Faaliyet Ruhsatının İptali


Faaliyet Ruhsatının İptalini Gerektiren Durumlar

1. Faaliyetin geçici olarak durdurulma süreci (3 ay) sonunda aykırı işleme devam edildiğinin Bölge Müdürlüğünce tutanakla tespit edilmesi,

2. Faaliyet Ruhsatı Müracaat Formu’nda beyan ve taahhüt edilen hususlara uyulmaması veya beyan edilen hususların gerçek dışı olduğunun sonradan yapılan araştırma ve incelemeler veya denetimler neticesinde tespit edilmesi,


Faaliyet Ruhsatının İptalini Gerektiren Durumlar3. Bölge dışındaki faaliyetler nedeniyle elde edilen kazanç ve

iratların, bölgede elde edilmiş kazanç ve iratlar gibi gösterilerek muhasebe kayıtlarının birleştirilmesi ve/veya bu amaçla sahte veya muhteviyatı yanıltıcı belge kullanılmasısuretiyle vergi kaçırıldığının belirlenmesi,

4. Genel kabul görmüş mücbir sebep halleri hariç 1 yıl süreyle hiç bir ticari faaliyette bulunulmaması,

5. Mevzuata aykırı olarak bölgeye mal getirildiğinin veya bölgeden mal çıkarıldığının tespit edilmesi, envanter kayıtları ile mevcut stoklar arasında eksiklik veya fazlalık bulunduğunun tespit edilmesi,


Faaliyet Ruhsatının İptalini Gerektiren Durumlar6. Genel kabul görmüş mücbir sebep halleri hariç, müracaat

formunda taahhüt edilen süre içerisinde proje veya inşaatın bitirilmemesi

7. Kanun, Yönetmelik, Tebliğ ve Genelge hükümlerine uyulmadığının tespit edilmesi, faaliyet ruhsatında belirtilen sürenin sona ermesi veya ruhsatları yukarıdaki nedenlerle iptal edilmiş olmasına rağmen faaliyetine devam etme girişiminde bulunanların malları bölgeye alınmaz. Bölgedeki mallar tasfiye işlemine tabi tutulur.


Serbest Bölgelerde Uygulanmayan Teşvikler

• Serbest bölgeden yurt dışına sevk edilen mallar için ihracat teşviklerinden yararlanılamaz.


Serbest Bölgeden Türkiye’ye İthalatta ve İhracatta Yaşanılan

Problemler


Serbest Bölgeye Eşya Girişi

Türkiye’den Bölgeye sevk edilen mallar dış ticaret rejimine tabi tutulur ve bu rejime göre ihraçedilmiş sayılır.



Serbest bölgeye giren eşyanın gümrük idarelerine sunulmasına ve beyanname verilmesine gerek yoktur. Ancak;

a) Serbest bölgeye girişiyle sona erecek olan bir gümrük rejimine tabi tutulan,b) Serbest bölgeye ithalat vergilerinin geri verilmesi veya kaldırılmasına ilişkin bir karardan sonra konulan,c) Serbest bölgeye ihracat kaydıyla konulan,

Eşyanın gümrük idarelerine sunulması ve gerekli gümrük işlemine tabi tutulması şarttır.



• İhracat vergilerine veya ihracatla ilgili diğer hükümlere tabi olan eşyanın da gümrük idarelerine bildirilmesi gerekir.

• İlgilinin talebi üzerine, gümrük idareleri serbest bölgeye konulmuş eşyanın, gümrük statüsünü onaylayan bir belge verir.


Serbest Bölge ve Türkiye Arasında Yapılan Ticaret İşlemleriSerbest Bölge ile Türkiye'nin diğer yerleri arasında yapılacak ticaret, dış ticaret rejimine tabidir. Serbest bölge ile diğer ülkeler ve serbest bölgeler arasında dış ticaret rejimi uygulanmaz.

Bedeli 500 ABD dolarının altında olan Türkiye mahreçli mallar isteğe bağlı olarak ihracat işlemine tabi tutulmayabilir.


Serbest Bölge ve Türkiye Arasında Yapılan Ticaret İşlemleri

Serbest Bölge ve Türkiye arasında yapılan ticaret işlemlerinde yaşanılan temel problemler:

• Serbest Bölgeden veya Serbest Bölgeye kesilen “fiyat farkıfaturaları”

• Serbest Bölgede Fiyat Kontrolleri• Serbest Bölgeden veya Serbest Bölgeye Hizmet Faturaları• Serbest Bölgeye giriş ve çıkış arasındaki fiyat farkları


Fiyat Farkı Faturaları

• Gümrük İdaresinde karşılaşılan sorunlar

• Serbest Bölge Müdürlüğünde karşılaşılan sorunlar


Hizmet Faturaları

Serbest Bölgelerden Türkiye’ye hizmet faturasıdüzenlenmesi durumunda sorunlar mevcuttur.

Türkiye’den Serbest Bölgelere kesilen faturalarda sorunlar yaşanabilmektedir


Serbest Bölgelerde Fiyat KontrolüUygulamaları

Serbest Bölgeler Kanunu Madde 4’e göre, “Fiyat, kalite ve standartlarla ilgili olarak kamu kurum ve kuruluşlarına kanunlarla ve diğer mevzuatla verilen yetkiler serbest bölgelerde geçerli değildir.”

Ancak, uygulamada bu tür kontroller yapılabilmektedir.


Serbest Bölgelerde A.TR ve EUR.1 Belgeleri Uygulamaları


A.TR Dolaşım Belgesi

• Türkiye ve toplulukta serbest dolaşımda bulunan eşyanın tercihli rejimden yararlanabilmesini sağlamak üzere, ihracatçıülke yetkili kuruluşlarınca (Ticaret ve Sanayi Odaları) ihtiyaçsahiplerine verilir.

• A.TR Dolaşım Belgesi, Türkiye’den topluluğa veya topluluktan Türkiye’ye doğrudan nakledilen eşya için düzenlenir.

• A.TR Dolaşım belgesinin, ihracatçı ülke gümrük idaresince vize edildiği tarihten itibaren 4 ay içerisinde ithalatçı ülke gümrük idaresine ibraz edilmesi gerekir.


Serbest Bölgelerde A.TR Uygulamaları

• Gümrük statüsü, eşyanın Türkiye Gümrük Bölgesi içinde serbest dolaşım hakkını kazanıp kazanmadığı durumunun belirlenmesidir.

• Eşyanın tamamen Türkiye veya Avrupa Topluluğu menşeli olması veya üçüncü ülke menşeli olan Türkiye ya da Avrupa Topluluğu’nda ithal işlemleri tamamlanmış, gerekli gümrük vergisi, eş etkili vergileri tahsil edilmiş, bu vergileri tam veya kısmi bir iadeden yararlanmamış ve ticaret politikası önlemleri uygulanmış eşya Türkiye Gümrük Bölgesinde serbest dolaşımda kabul edilir.


Telafi Edici Vergi Uygulamalası


İmallerinde üçüncü ülke çıkışlı maddeler kullanılan ürünler için

A.TR dolaşım belgeleri düzenlenmesi,

İmallerine giren üçüncü ülkeler maddeleri için öngörülen “Fark Giderici Vergi”nin ödenmesi ile mümkündür.


• CIF değeri belirlenir • Gümrük Tarife Pozisyonu

üzerinden İthalat Rejim Kararıeki listelerdeki "Diğer Ülkeler" sütununda kayıtlı gümrük vergisi oranında vergi tahsilatı yapılır.



• Bu işlemler Tespit ve Tahakkuk kağıdı üzerinden yürütülür. Muayene memurunun tespit ve tahakkuk işlemini tamamlamasından sonra hesaplanan gümrük vergisi tutarıgümrük saymanlığına veya mutemetliğine yatırılır. Gümrük vezne alındısının ibrazı üzerine "Compensatory Levy Paid" (Telafi Edici Vergisi Ödenmiştir) meşruhatı bulunan A.TR Dolaşım Belgesi, gümrük idaresi tarafından vize edilir.


Telafi Edici Vergi Uygulamalası-Örnek


AAB’den gelen hammadde

B

AB dışından gelen hammadde

A ve B üretimde kullanılır

“B” ile ilgili olarak TELAFİ EDİCİVERGİ –AB’ye A.TR düzenlenmesi

TÜRKİYE

Serbest Bölge


Avrupa Birliği ve Türkiye dış ticaret önlemleriBakımından kota veya diğer gözetim önlemlerine tabiüçüncü ülke menşeli eşya ile ilgili olarak A.TR DolaşımBelgesi düzenlenmesi için telafi edici verginin tahsilininyanı sıra bu ürünler için düzenlenen ithal lisansı daaranır. Gümrük idaresince A.TR Dolaşım Belgesindekayıtlı miktar ithal lisansı aslından düşülerek işlemyapılır.



• Tespit ve Tahakkuk Kağıtları için ayrı bir tescil defteri düzenlenir

• Varsa Dış Ticaret Müsteşarlığından alınan kota veya diğer gözetim önlemlerine tabi ürünler için düzenlenen düşüm yapılmış ithal lisansının bir örneği, A.TR Dolaşım Belgesinin bir örneği, fatura ve gerekli görülen diğer belgeler eklenir

• A.TR belgesinin geçerlilik süresi serbest bölgede kalışsüresince dondurulur.


Serbest Bölgelerde EUR.1 Belgesi Uygulamaları

• Menşeli ürünlerin karar hükümlerinden yararlanabilmesini sağlamak için gümrük idareleri veya bu idarelerce yetkili kılınan kuruluşlarca usulüne uygun olarak düzenlenip gümrük idarelerince vize edilen menşe ispat belgesidir.

• Belgelerin başvuru formlarının basım ve dağıtım işleri Türkiye Ticaret Sanayii, Deniz Ticaret Odaları ve Ticaret BorsalarıBirliği tarafından yapılır.


Serbest Bölgelerde EUR.1 Belgesi Uygulamaları

Türkiye ile EFTA Devletleri Arasında Akdedilen Anlaşmaya Ek Protokol B’de yer alan hükümlerin Türkiye'deki Serbest Bölgelerde yerine getirilmesi ile Türkiye menşei kazanan ürünler için Menşe Şahadetnamesi ve EUR.1 Sertifikasıdüzenlenir ve bu sertifika Serbest Bölge Gümrük İdaresi'nce vize edilir.


Serbest Bölgelerde EUR.1 Belgesi UygulamalarıEUR.1 Dolaşım Sertifikası eşliğinde Serbest Bölgelere getirilen malların bünyesine Türkiye menşeli olduğu saptanan malların girmesiyle elde edilen nihai ürünün menşei, EUR.1 Dolaşım Sertifikaları Yönetmeliği’nin 2 nci maddesi (b/2) fıkrasıgereğince, değişmemiş sayılacağından, bu mallar için, İthalat Rejimi Kararında yer alan, “AT ve EFTA ülkeleri için Gümrük Vergisi” oranları uygulanır.


Serbest Bölgelerde Yaşanılan Gümrük Problemleri

- Serbest Bölgeden Türkiye’ye ithalatta yaşanılan problemler

- Kıymet problemleri

- Model Yılı Problemleri


Serbest Bölgelerde Transit Ticaret ve Yaşanılan Sorunlar


Transit Ticaret

• Alış ve satış bedelleri arasında lehte fark bulunması esas olmak üzere, mal bedelleri için transfer yapılarak veya yapılmaksızın, satın alınan yabancı menşeli veya Türk menşeli olup da yurt dışına satılmış malların transit olarak veya doğrudan doğruya, ithalat ve ihracat rejimi hükümlerine tabi olmaksızın başka bir ülkeye satılmasıdır.

• Transit ticarete konu olan mallarla ilgili olarak ithalata ve ihracata ilişkin vergi, resim, harç ve fon tahsil edilmez.

• Gümrük İdarelerince verilebilecek izne istinaden malların Türk Gümrük hattını aşarak işçilik görmek üzere fiktif depo veya antrepolara alınması fiili ithal hükmünde değildir.


Transit Ticaret

• Uluslararası anlaşmalarla ticareti yasaklanmış mallar ile DışTicaret Müsteşarlığı’nın madde politikası itibariyle transit ticaretinin yapılması uygun görmediği mallar transit ticarete konu olamaz.

• Transit ticaret talepleri, transit ticaret formu düzenlenmek suretiyle bankalara yapılır.


Serbest Bölgelerde Transit Ticaret

• Serbest Bölgeler Kanunu uyarınca, Serbest Bölgelerde Transit Ticaret uygulamalarına sınırlama getirilmiştir.

• Malların bölgeye fiilen girişi yapılmadan diğer bir üçüncü ülkeye satışına serbest bölge müdürlüğünce izin verilmemektedir.

• İstisnai durumlar için transit ticaret için özel izin verilebilir.



• Yabancı bir ülkeden deniz, hava, demiryolu ve karayoluyla Serbest Bölge limanına getirilen eşyanın, deniz yoluyla yabancı bir limana veya diğer bir Serbest Bölge limanına sevki "Aktarma" sayılır.

• Üçüncü bir ülkeden satın alınan malların girişte CIF değeri üzerinde % 0.5 ücret özel hesaba yatırılır ve işlem formu düzenlenir.

• Alış ve satış bedelleri arasında lehte fark olmalıdır.• Serbest bölge işlem formunun gümrük idaresine ibrazı

zorunlu değildir.



Serbest Bölgelerde malların fiili girişve çıkışı yapılmadan serbest bölgeden sevkiyatı ancak bu işlemlerin süreklilik arz etmemesi ve kullanıcı açısından zorunluluk taşıması koşuluyla Dış Ticaret Müsteşarlığından ön izin alınmasısuretiyle yapılabilmektedir.


Serbest Bölgeden Türkiye’ye Satılan Eşya


TR’e satış- fiili olarak TR’e gelmiyor SBİF-Transit Ticaret

Formu düzenlenir

SB

TR

Yurtdışına (SB dahil) satış

* SBİF: Serbest Bölge İşlem Formu

Serbest Bölgeden Türkiye’ye Satılan Eşya

Türkiye’de alıcı firmanın Serbest Bölgede Depo Kullanma Belgesi yokturSBİF’da İşlem yönü: Bölgeden Türkiye’ye Mal Çıkışıİşlem Türü: Kesin SatışSerbest Bölge Gümrük Müdürlüğüne başvuru sonucunda eşya Türkiye’ye ithal edilmeden doğrudan transit ticaret işlemine tabi tutulur


SORULAR...

© 2004 PricewaterhouseCoopers. All rights reserved. “PricewaterhouseCoopers” refers to the network of member firms of PricewaterhouseCoopers International Limited, each of which is a separate and independent legal entity. *connectedthinking is a trademark of PricewaterhouseCoopers. PwC

www.vergiportali.com

Documents

GÜMRÜK UYGULAMALARI AÇISINDAN SERBEST … · GÜMRÜK UYGULAMALARI AÇISINDAN SERBEST BÖLGELER WORKSHOP’U 22 ARALIK 2004 Swissotel Cenk Ulu- MBA,E.Gümrük Uzmanı, Kıdemli