Güncel Ekonomik Sorunlar 19.02.2014

Doğrusal ve Doğrusal Olmayan Modellerle Reel Faiz Paritesi Koşulunun Test Edilmesi: G7

Ülkeleri Analizi

Güncel Ekonomik Sorunlar 19.02.2014

Okyay UÇAN

İçerik

Çalışmanın Amacı Kuramsal ve Ampirik Model Literatür Taraması Veri Seti ve Ekonometrik Yöntem Uygulamalı Analiz Çıktıları Sonuç ve Değerlendirme

Kuramsal ve Ampirik Model

Feldstein – Horioka Koşulu Güvencesiz Faiz Paritesi KoşuluSermaye akımlarının tahvillerin beklenen getiri oranını, değişim riskine maruz kalmasına

bakmaksızın eşitleyeceği Güvenceli Faiz Paritesi Koşulu Sermaye akımlarının, belirli bir para cinsinden sözleşme yapıldığında ülkeler arasındaki

faiz oranını eşitleyeceği Reel Faiz Oranı Paritesi KoşuluUluslararası sermaye akımlarının ülkelerarasındaki reel faiz oranlarını eşitleyeceği

Sermaye Hareketliliğinin Ölçümü

Çalışmanın Amacı

Bu çalışmada gelişmiş G7 ülkelerinde reel faiz paritesi hipotezinin geçerliliğinin birim kök testleriyle sınanması amaçlanmaktadır. Reel faiz paritesi hipotezinin (RIP) geçerliliğini yapısal değişime olanak tanıyan doğrusal ve doğrusal olmayan birim kök testleri çerçevesinde ele almak çalışmamızın önemli bir yönünü oluşturacaktır.


Güvencesiz Faiz Paritesi Koşulu ( ) Beklenen Satınalma Gücü Paritesi( ) Yurtiçi Ülkede Beklenen Fisher Denkliği( ) Yurtdışı Ülkede Beklenen Fisher Denkliği( )

RIP ve Varsayımlarıİktisat kuramı, finansal piyasaların artan uluslararası entegrasyon derecesinin ulusal reel faiz oranlarını eşitleyeceği yönünde eğilim sergileyeceğini öngörmektedir.

* et ti i s

*e e es p p e

t tr i p * * *e

t tr i p


)()(*** eeee

tt sppsiirr

Reel Faiz Oranı Farklılığı


Analiz yöntemi olarak Ferreira ve Leon Ledesma (2007) ile Holmes ve Wang (2008) gibi araştırmacılar takip edilerek birim kök testleri kullanılmıştır.

tittt

k

iitttttt rrrrrr

)()()( *

11

**


tittt

k

iitttttt rrrrrr

)()()( *

11

**

(a) ψ > 0ψ parametresi istatistiksel olarak anlamlı ve sıfırdan büyükse diğer bir ifadeyle

durağan değilse, reel faiz oranı farklılıkları uzun dönemde ortalamaya yakınsamayacak, dolayısıyla RIP koşulu sağlanmayacaktır.

RIP Koşulu Sağlanmamakta

(b) ψ = 0Reel faiz oranı farklılıkları durağan bir süreç sergilemeyecek ve şokların etkisinin

sürekli olduğu rassal yürüyüş özelliği gösterecektir.

(c)ψ<0α=0

Reel faiz oranı farklılıkları durağan bir süreç sergileyecek, dengeden sapmalar kısa dönemli olacak ve sıfır ortalamaya doğru yakınsayacaktır. Bu durumda, tam RIP koşulu sağlanmaktadır.

Tam RIP Koşulu Sağlanmakta

(d)ψ<0α ≠ 0

Reel faiz oranı farklılıkları durağan bir süreç sergileyecek, dengeden sapmalar kısa dönemli olacak ve sıfırdan farklı bir ortalamaya doğru yakınsayacaktır. Bu durumda, zayıf RIP koşulu sağlanmaktadır.

Zayıf RIP Koşulu Sağlanmakta

Literatür Taraması

Yazar Ülkeler Veriler ve Değişkenler Yöntem Sonuç

Mishkin (1984)

OECD Ülkeleri:ABD, Kanada,

İngiltere, Fransa,Almanya, Hollanda,

İsviçre

-1967Q2-1979Q2,- Mevduat Faiz Oranı

- TÜFE ve TEFEOLS

RIP koşulu sağlanamamakta

Cumby ve Mishkin (1986)

ABD, Kanada,İngiltere, Fransa,

Almanya, Hollanda, İtalya

- 1973:6-1983:12- Mevduat Faiz Oranı

- TÜFEOLS

Bütün ülkelerde değişkenler arasında

yakın ilişki bulunmuştur.

Kugler ve Neusser (1993)

OECD Ülkeleri-1980:1-1970:12,

- Mevduat Faiz Oranı- TÜFE

Eş Bütünleşme

Uzun Dönemde RIP koşulu sağlanırken, kısa

dönemde sağlanamamakta

Goodwin ve Grennes(1994)

ABD, Kanada,İngiltere, Belçika, İtalya ,

Fransa,Almanya, Hollanda,

İsviçre, Japonya

-1975:2-1987:12,- Mevduat Faiz Oranı

- TÜFE

Eş Bütünleşme(Engle-Granger veJohansen-Juselius)

RIP koşulu sağlanmakta

Jorion (1994)

ABD,İngiltere,Almanya

-1973:1-1991:12- Üç Aylık Hazine Bonosu Faiz Oranı- TÜFE, TEFE

OLSRIP koşulu

sağlanamamakta.

Literatür Taraması

Chung ve Crowder(2004)

ABD, Kanada,İngiltere, Almanya,

Japonya

1960:4-1996:2Euro Mevduat Faiz Oranı

Eş Bütünleşme(Johansen-Juselius)


Baharumshah,Haw ve Fountas

(2005)

Endonezya,Filipinler, Sri Lanka, Tayvan,

Tayland,Guney Kore, Hong Kong, Singapur,

Malezya, Japonya

1977Q1-2001Q4-Kısa dönem faiz oranı (Üç aylık mevduat faiz oranı)

- TÜFE

Panel Birim Kök Testleri


Ferreira ve Leon-Ledesma(2007)

Arjantin, Brezilya, Meksika,Türkiye,Şili,Fransa,

Almanya, İtalya, İspanya, ABD, İngiltere

1975.5-2003.8-Hazine Bonosu Faiz Oranı

- TÜFE

Birim Kök Testi ve Doğrusal Olmayan

TAR Eş Bütünleşme Testleri


Jenkins ve Madzharova(2007)

15 AB Ülkesi1999:1-2004:12

-Hazine Tahvili Faiz Oranı

Johansen ve Pedroni Panel Eş Bütünleşme

Testleri

RIP koşulu sağlanamamakta.

Pipatchaipoom ve Norrbin (2008)

ABD, İngiltere,İsviçre, Japonya

1978.9-2004.7- Euro Mevduat Faiz oranı- TÜFE

Doğrusal Birim Kök ve Eş Bütünleşme Testleri

Doğrusal Olmayan STAR Birim Kök Testi

Doğrusal Olmayan Analizlerde RIP

koşulu sağlanmakta, Doğrusal Analizlerde

RIP koşulu sağlanamamakta

Holmes ve Wang(2008)

1 Mayıs 2004’te AB Üyesi olan 10 Ülke

1993:7-2005:12- Mevduat faiz oranı

(NP, DF-GLS, KPSS) ve Panel (IPS ve

SURADF) Birim Kök Testleri

Ppanel birim kök testleri RIP koşulunun

sağlandığını göstermektedir.

Veri Seti

Çalışmada G7 (Almanya, Kanada, Fransa, İtalya,

Japonya, İngiltere, ABD)ülkelerine ait

1974:Q1-2008:Q3 dönemini kapsayan üçer aylık veriler IFS (International Financial Statistics) veri setinden alınmıştır.

Kısa vadeli faiz oranı: Hazine bonosu faiz oranı

Uzun vadeli faiz oranı: Hazine tahvili getiri oranı

Uygulamalı Analiz Sonuçları

ADF Testi KPSS Testi

α tψ α tψ

İngiltereR1 0.442* -4.148 2.412* 0.245

R2 0.060 -2.448 1.620* 0.719

KanadaR1 -0.332** -2.727 -3.675* 0.192

R2 0.086** -2.546 0.962* 0.432

İtalyaR1 0.341** -2.959 4.282* 0.925

R2 0.143 -2.187 -2.805* 0.851

FransaR1 0.172** -2.921 1.453* 0.544

R2 0.054 -2.904 0.676* 1.101

AlmanyaR1 -0.063 -3.469 -0.745* 0.341

R2 -0.080*** -2.507 1.023* 0.356

JaponyaR1 0.158 -3.305 1.540* 0.473

R2 -0.234* -2.923 -2.859* 0.369

KritikDeğerler

%1 -3.478 0.739

%5 -2.882 0.463

%10 -2.577 0.347


ZA(1992)Testi Perron (1997) Testi

TB α tψ TB α tψ

İngiltereR1 1985:01 0.653** -5.238 1984:03 0.868* -5.220

R2 1979:02 0.198 -3.553 1976:03 1.140 -4.644

KanadaR1 1979:02 -0.587** -4.307 1980:03 -0.648* -4.421

R2 1996:02 0.178** -4.140 1995:04 0.212* -4.760

İtalyaR1 1996:01 1.173* -4.871 1992:02 1.253* -4.988

R2 1996:01 0.570** -4.919 1995:03 0.771* -4.953

FransaR1 1993:01 0.476** -4.922 1995:01 0.564* -5.230

R2 1996:01 0.411** -4.971 1982:03 0.723* -6.454

AlmanyaR1 1979:03 -0.348*** -4.237 1989:01 -0.328** -4.896

R2 1989:01 -0.359 -5.080 1988:04 -0.384* -5.086

JaponyaR1 1979:02 0.374*** -4.307 1979:02 0.345*** -4.742

R2 1980:03 -0.298* -4.211 1980:02 -0.121 -3.998

KritikDeğerler

%1 -5.34 -5.28

%5 -4.80 -4.65

%10 -4.58 -4.38


Doğrusallık Test Sonuçları

BDS Testi

İngiltereR1 0.288 (0.000)

R2 0.437 (0.000)

KanadaR1 0.338 (0.000)

R2 0.300 (0.000)

İtalyaR1 0.347 (0.000)

R2 0.375(0.000)

FransaR1 0.283 (0.000)

R2 0.301 (0.000)

AlmanyaR1 0.339 (0.000)

R2 0.417 (0.000)

JaponyaR1 0.295 (0.000)

R2 0.412 (0.000)

Not: Parantez içindeki değerler p-olasılık değerlerini göstermektedir. (Brock, Dechert and Scheinkman)


2 0: 210 H 210 : H1+ -

Kısa Vadeli Reel Faiz Oranı Farklılıklarının Doğrusal Olmayan Eşik Otoregresif Birim Kök Test Sonuçları

Ülke Model

İngiltereTAR

-0.411* -0.081** 9.462 (0.000) 4.039 8.520 (0.004)

MTAR -0.241* -0.067 9.141 (0.000) 3.474 4.865 (0.029)

KanadaTAR -0.021 -0.364** 9.139 (0.000) -5.798 14.636 (0.000)

MTAR -0.010 -0.079** 2.571 (0.080) -5.798 1.813 (0.180)

İtalyaTAR -0.286* -0.027 9.826 (0.000) 6.636 13.415 (0.000)

MTAR -0.075** -0.008 3.139 (0.046) 8.273 2.777 (0.097)

FransaTAR -0.254* -0.048 4.900 (0.008) 2.662 4.427 (0.037)

MTAR -0.112** -0.074 3.709 (0.027) 1.993 0.304 (0.5821)

AlmanyaTAR -0.023 -0.602* 7.469 (0.000) -2.932 12.886(0.000)

MTAR 0.042 -0.148* 7.243 (0.001) -2.214 11.457 (0.000)

JaponyaTAR -0.045** -1.173** 6.116 (0.002) -1.459 7.357 (0.007)

MTAR -0.030 -0.097** 3.588 (0.030) -0.836 1.230 (0.269)

Not: (*),(**), (***), sırasıyla %1, % 5 ve % 10 düzeyinde anlamlı olduğunu göstermektedir. Parantez içindeki değerler p-olasılık değerlerini, τ ise Chan(1993)’in yöntemiyle hesaplanmış eşik değeri göstermektedir.

t

p

j jtttjttttttttttt rrrrIrrIrr 1

*1

*21

*1

* )()()1()()(


2 0: 210 H 210 : H1+ -

Uzun Vadeli Reel Faiz Oranı Farklılıklarının Doğrusal Olmayan Eşik Otoregresif Birim Kök Test Sonuçları

Ülke Model

İngiltereTAR

-0.062** -0.078 3.527(0.032) 0.821 0.033(0.855)

MTAR -0.033 -0.101 4.261(0.016) 0.801 1.435(0.232)

Kanada

TAR -0.285* -0.053*** 5.271(0.006) 1.410 4.849(0.029)

MTAR -0.125* -0.057 4.169(0.017) 1.198 1.018(0.314)

İtalyaTAR -0.247* -0.019 4.486(0.012) 5.220 6.349(0.012)

MTAR 0.036 -0.074** 4.252(0.016) -0.189 6.495(0.011)

FransaTAR -0.237* -0.051 7.278(0.000) 1.166 6.092(0.014)

MTAR 0.008 -0.176* 6.917(0.001) -0.404 6.631(0.011)

AlmanyaTAR -0.216* -0.028 5.039(0.007) -0.046 5.679(0.018)

MTAR -0.048 -0.068** 3.653(0.028) -1.862 0.221(0.639)

JaponyaTAR -0.048** -0.213* 5.255(0.006) -4.031 3.208(0.075)

MTAR -0.091** -0.061*** 4.487(0.012) -2.950 0.343(0.558)

Not: (*),(**), (***), sırasıyla %1, % 5 ve % 10 düzeyinde anlamlı olduğunu göstermektedir. Parantez içindeki değerler p-olasılık değerlerini, τ ise Chan(1993)’in yöntemiyle hesaplanmış eşik değeri göstermektedir.

t

p

j jtttjttttttttttt rrrrIrrIrr 1

*1

*21

*1

* )()()1()()(


KSS(2003) Birim Kök Testi Sonuçları

KSS Test İstatistiği

R1 R2

İngiltere -5.902 -4.293

Kanada -4.401 -3.708

İtalya -6.421 -5.584

Fransa -5.940 -7.206

Almanya -4.010 -8.468

Japonya -4.704 -4.071

Not: %1, % 5 ve % 10 anlamlılık düzeyi için kritik değerler sırasıyla, -−3.13, −3.40, ve −3.93’tür. R1 kısa, R2 ise uzun vadeli faiz oranını temsil etmektedir.

Sonuç ve Değerlendirme

Literatürdeki araştırmalardan elde edilen bulguların büyük çoğunluğu kısa dönem reel faiz paritesinin sağlanmadığını göstermektedir. Bu duruma, ticarete konu olmayan malların varlığı ve işlem maliyetlerinin neden olduğu ileri sürülmüştür. Fiyat yapışkanlığı ve mal piyasasındaki katılığın varlığında RIP ilişkisinin araştırılmasında geleneksel analiz yöntemlerinden ziyade uyarlama mekanizmasındaki olası asimetrileri hesaba katan testlerin uygulanması esastır.

Documents

Güncel Ekonomik Sorunlar 19.02.2014