16
© cengizpak.com.tr >>> Güvenlik Stoğu Nasıl Hesaplanır cengizpak cengizpak .com.tr .com.tr Güvenlik Stoğu Nasıl Hesaplanır ? (Safety Stock) Cengiz Pak, 2010

Güvenlik Stoğu Nasıl Hesaplanır - CengizPak.com.tr · KANBAN Sistemini Nasıl Kuracak, Nasıl Uygulayacaksınız ? (Bütün Yönleri ile KANBAN) 6. Profesyonel Bakım Yönetimi,

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Güvenlik Stoğu Nasıl Hesaplanır - CengizPak.com.tr · KANBAN Sistemini Nasıl Kuracak, Nasıl Uygulayacaksınız ? (Bütün Yönleri ile KANBAN) 6. Profesyonel Bakım Yönetimi,

© cengizpak.com.tr >>> Güvenlik Stoğu Nasıl Hesaplanır

ceng

izpa

kce

ngiz

pak .

com

.tr

.com

.tr

Güvenlik Stoğu Nasıl Hesaplanır ? (Safety Stock)

Cengiz Pak, 2010

Page 2: Güvenlik Stoğu Nasıl Hesaplanır - CengizPak.com.tr · KANBAN Sistemini Nasıl Kuracak, Nasıl Uygulayacaksınız ? (Bütün Yönleri ile KANBAN) 6. Profesyonel Bakım Yönetimi,

© cengizpak.com.tr >>> Güvenlik Stoğu Nasıl Hesaplanır

ceng

izpa

kce

ngiz

pak .

com

.tr

.com

.tr

Avcının Silahı“Kullanılabilir Bilgi”

ceng

izpa

k.co

m.tr

Page 3: Güvenlik Stoğu Nasıl Hesaplanır - CengizPak.com.tr · KANBAN Sistemini Nasıl Kuracak, Nasıl Uygulayacaksınız ? (Bütün Yönleri ile KANBAN) 6. Profesyonel Bakım Yönetimi,

© cengizpak.com.tr >>> Güvenlik Stoğu Nasıl Hesaplanır

ceng

izpa

kce

ngiz

pak .

com

.tr

.com

.tr

Ne müşterilerin düzenli aralıklar ile düzenli miktarlar satın alması ne de tedarikçilerimizin hiç problem yaratmadan malzeme teslim edebilmeleri mümkün değildir. Dolayısı ile bazen talep temin imkanlarımızı aşabilir bazen de tedarik sorunları bizi stoksuz bırakabilir.

Stoksuz kalma ihtimalini azaltabilmek için “yeniden sipariş noktası” iki bölümden oluşmalıdır.

1. Temin süresi esnasında stoksuz kalınmamalıdır

2. Beklenmedik durumlar için bir pay içermelidir

Bunu bir sonraki sayfada bulunan grafik ile açıklayalım >

Güvenlik Stoğu ve Müşteri Servis Seviyesi Arasında Bulunan İlişki

Page 4: Güvenlik Stoğu Nasıl Hesaplanır - CengizPak.com.tr · KANBAN Sistemini Nasıl Kuracak, Nasıl Uygulayacaksınız ? (Bütün Yönleri ile KANBAN) 6. Profesyonel Bakım Yönetimi,

© cengizpak.com.tr >>> Güvenlik Stoğu Nasıl Hesaplanır

ceng

izpa

kce

ngiz

pak .

com

.tr

.com

.tr

0 TeslimSüresi- TS -

ZamanTeslimSüresi

SiparişVerildi

SiparişGeldi

Sto

kS

eviy

esi

Sipariş Noktası Sip

ariş

Mik

tarı

Güvenlik Stoğu

Güvenlik Stoğunun Grafik Gösterimi

Malzeme tükenerek hesaplanan sipariş noktasına ulaşıtığında yeni bir sipariş açılmaktadır. Bu nokta hem “teslim süresini” hem de “beklenmedik olayları” öngörerek hesaplanır. Amaç önceden belirlenmiş olan “Müşteri Servis Seviyesini” korumaktır.

Page 5: Güvenlik Stoğu Nasıl Hesaplanır - CengizPak.com.tr · KANBAN Sistemini Nasıl Kuracak, Nasıl Uygulayacaksınız ? (Bütün Yönleri ile KANBAN) 6. Profesyonel Bakım Yönetimi,

© cengizpak.com.tr >>> Güvenlik Stoğu Nasıl Hesaplanır

ceng

izpa

kce

ngiz

pak .

com

.tr

.com

.tr

Müşteri Servis Seviyesi Nedir ?

Bir nesneyi satan firmalar için “Müşteri Servis Seviyesi” % kaç ihtimalle müşteri siparişinin stoktan (bekletmeden) karşılanacağının ifadesidir.

Örneğin % 95 seviyesinin anlamı : 100 satır siparişin 95 satırının stoktan karşılanacağı demektir (veya hedeflenmesi).

Bugün erişilen rekabet seviyesi bu sayının % 100’e yaklaşmasını veya eşitlenmesini zorlamaktadır.

%95 ... % 97,3 ... %98,9 ... %99 ... %99,95 ......

Page 6: Güvenlik Stoğu Nasıl Hesaplanır - CengizPak.com.tr · KANBAN Sistemini Nasıl Kuracak, Nasıl Uygulayacaksınız ? (Bütün Yönleri ile KANBAN) 6. Profesyonel Bakım Yönetimi,

© cengizpak.com.tr >>> Güvenlik Stoğu Nasıl Hesaplanır

ceng

izpa

kce

ngiz

pak .

com

.tr

.com

.tr

Amacı ne olursa olsun Güvenlik Stoğu temel olarak 3 şekilde hesaplanabilir :

Güvenlik Stoğu Hesaplama Yöntemleri

Kişisel Görüş Genel Hükümler İstatistiksel yöntemler

Bu en çok kullanılan ve en kolay olanıdır. Ancak bir süre sonra kim demişti, kim karar vermişti unutulup dokunulmazlık kazanabilir.

Diğer ismi :“olsa olsa yöntemi”

Bu yöntem de en az soldaki kadar mantıksızdır, üstelik hesaplama gerektirir.

Örneğin :Pahalı - Ucuz ayrımı, ABC klasifikasyonu gibi hesaplar sonucu güvenlik miktarları kararlaştırılıyor olabilir.

İstatistik kullanan yöntemler elde tutulması gereken miktarı geçmiş talep ve stok servis seviyesine göre hesaplamaya çalışır.

Şimdi biz bunlardan bir tanesini inceleyeceğiz.

Page 7: Güvenlik Stoğu Nasıl Hesaplanır - CengizPak.com.tr · KANBAN Sistemini Nasıl Kuracak, Nasıl Uygulayacaksınız ? (Bütün Yönleri ile KANBAN) 6. Profesyonel Bakım Yönetimi,

© cengizpak.com.tr >>> Güvenlik Stoğu Nasıl Hesaplanır

ceng

izpa

kce

ngiz

pak .

com

.tr

.com

.tr

Müşteri Servis Seviyesi ve Güvenlik Stoğunun Hesaplanması

Güvenlik stoğunun nasıl hesaplanabileceğini bir örnek üzerinden anlatacağım.

Örnek içinde göreceğiniz “Güvenlik Faktörü” tablosunun detayına girmeyeceğim çünkü bu tablo tıpkı “pi” sayısı gibi bir şeydir, detayını bilmeden kullanabilirsiniz.

Güvenlik Stoğu ancak bir hedef için hesaplanabilir, kendiliğinden hesaplanamaz (sadece varsayılabilir, bu konu MRP çalışmalarında anlatılması en zor detaylardan birisidir, herkes hesaplamak ister ama hedefi söyleyemez).

Hedef, Müşteri Servis Seviyesi’ni korumak olacaktır

Müşteri servis seviyesi düşük olan dükkanın düşünceli müşterileri

Page 8: Güvenlik Stoğu Nasıl Hesaplanır - CengizPak.com.tr · KANBAN Sistemini Nasıl Kuracak, Nasıl Uygulayacaksınız ? (Bütün Yönleri ile KANBAN) 6. Profesyonel Bakım Yönetimi,

© cengizpak.com.tr >>> Güvenlik Stoğu Nasıl Hesaplanır

ceng

izpa

kce

ngiz

pak .

com

.tr

.com

.tr

Müşteri Servis Seviyesi = Stoktan Karşılanan / Talep Edilen

Bu sayı 100’e yakın olmalıdır, %95, %98, %99 gibi

Önce Servis Seviyenize Karar Vermelisiniz1

Page 9: Güvenlik Stoğu Nasıl Hesaplanır - CengizPak.com.tr · KANBAN Sistemini Nasıl Kuracak, Nasıl Uygulayacaksınız ? (Bütün Yönleri ile KANBAN) 6. Profesyonel Bakım Yönetimi,

© cengizpak.com.tr >>> Güvenlik Stoğu Nasıl Hesaplanır

ceng

izpa

kce

ngiz

pak .

com

.tr

.com

.tr

Şimdi Güvenlik Faktörünüzü Elde Ediyorsunuz2

Servis Seviyesi

Güvenlik Faktörü

60 0.3125

70 0.65

80 1.05

90 1.60

93 1.85

95 2.06

97 2.35

98 2.56

99 2.91

99.86 3,75

99.99 5.00

Hedef % 95 Olsun

Faktör2.06

Not : Bu tabloyu doğrudan kullanabilirsiniz

Page 10: Güvenlik Stoğu Nasıl Hesaplanır - CengizPak.com.tr · KANBAN Sistemini Nasıl Kuracak, Nasıl Uygulayacaksınız ? (Bütün Yönleri ile KANBAN) 6. Profesyonel Bakım Yönetimi,

© cengizpak.com.tr >>> Güvenlik Stoğu Nasıl Hesaplanır

ceng

izpa

kce

ngiz

pak .

com

.tr

.com

.tr

Talebin değişkenliğinin hesaplamak için MAD hesabı yapacağız. MAD – Mean Absolute Deviation (Ortalama Mutlak Sapma) anlamına gelen, sapmanın yönüne bakmaksızın hesaplanan bir ortalama değerdir.

MAD = Toplam / Dönem Sayısı

MAD = 400/5 >>> 80

Şimdi Talebin Değişkenliğini Hesaplayacaksınız3

Dönem Tahmin Edilen Satış Gerçekleşen Satış Mutlak Sapma

1 1500 1450 50

2 1600 1550 50

3 1600 1650 50

4 1700 1850 150

5 1700 1800 100

Toplam 400

Page 11: Güvenlik Stoğu Nasıl Hesaplanır - CengizPak.com.tr · KANBAN Sistemini Nasıl Kuracak, Nasıl Uygulayacaksınız ? (Bütün Yönleri ile KANBAN) 6. Profesyonel Bakım Yönetimi,

© cengizpak.com.tr >>> Güvenlik Stoğu Nasıl Hesaplanır

ceng

izpa

kce

ngiz

pak .

com

.tr

.com

.tr

Güvenlik Stoğu = MAD x Güvenlik Faktörü

= 80 x 2.06 = 164.8 = 165

Varsayım :

MAD hesaplama periyodu = Temin Süresi

Örneğin MAD hesaplaması yaparken dönemlerimiz birer aylık ise buhesaplamanın doğru olması için temin süresinin de 1 ay olması gereklidir. Diğer bir deyimle temin süresi cinsinden MAD hesaplanır ise formül geçerlidir.

Eğer Temin Süresi MAD dönemleri ile aynı değil ise formül aşağıdaki gibi uygulanmalıdır.

MAD Dönem uzunluğu .... 1 Ay, Temin Süresi ... 2 hafta olsunTemin Süresi = 0.5 Ay (MAD dönem tanımına uygun hale getiriyoruz)Güvenlik Stoğu = MAD x Güvenlik Faktörü x KKÖK(0.5)Güvenlik Stoğu = 80 x 2.06 x 0.707Güvenlik Stoğu = 116

Güvenlik Stoğunu Hesaplamaya Hazırız4

Page 12: Güvenlik Stoğu Nasıl Hesaplanır - CengizPak.com.tr · KANBAN Sistemini Nasıl Kuracak, Nasıl Uygulayacaksınız ? (Bütün Yönleri ile KANBAN) 6. Profesyonel Bakım Yönetimi,

© cengizpak.com.tr >>> Güvenlik Stoğu Nasıl Hesaplanır

ceng

izpa

kce

ngiz

pak .

com

.tr

.com

.tr

Servis seviyesi yukarı doğru çıktıkça güvenlik stoğu aşırı artışlar gösterir, örneğin % 95’den % 99.99’a, yaklaşık 5 puanlık bir artış için güvenlik stoğu 2.42 kat artmalıdır.

Güvenlik Stoğu = 80 x 2.06 = 165 ... Servis Seviyesi % 95 iken

Güvenlik Stoğu = 80 x 5.00 = 400 .. Servis Seviyesi % 99.99 iken

165

235 Artış miktarı

400/165 = 2.42 kat

Servis Seviyesi Güvenlik Stoğunu Aşırı Etkiler5

Page 13: Güvenlik Stoğu Nasıl Hesaplanır - CengizPak.com.tr · KANBAN Sistemini Nasıl Kuracak, Nasıl Uygulayacaksınız ? (Bütün Yönleri ile KANBAN) 6. Profesyonel Bakım Yönetimi,

© cengizpak.com.tr >>> Güvenlik Stoğu Nasıl Hesaplanır

ceng

izpa

kce

ngiz

pak .

com

.tr

.com

.tr

Müşteri Servis Seviyesi Yükselince Sevinenler6

Page 14: Güvenlik Stoğu Nasıl Hesaplanır - CengizPak.com.tr · KANBAN Sistemini Nasıl Kuracak, Nasıl Uygulayacaksınız ? (Bütün Yönleri ile KANBAN) 6. Profesyonel Bakım Yönetimi,

© cengizpak.com.tr >>> Güvenlik Stoğu Nasıl Hesaplanır

ceng

izpa

kce

ngiz

pak .

com

.tr

.com

.tr

Güvenlik stoğunu hesaplarken “talep tahmini” ve “temin süresi” gereklidir. Bu nedenle “hammaddeler” veya “yarı mamuller” için hesaplamak istediğinizde bu iki soruya cevap bulmanız gerekir.

Sürekli iyileştirme çalışması sürdüren bir firma iseniz, önce değişkenlik sonra da güvenlik stoğu yok etmeniz gereken listenin içinde yer alır.

Oluşturduğunuz güvenlik stokları var ise periyodik olarak hala daha geçerli olup olmadıklarını gözden geçirmenizi öneririm.

Page 15: Güvenlik Stoğu Nasıl Hesaplanır - CengizPak.com.tr · KANBAN Sistemini Nasıl Kuracak, Nasıl Uygulayacaksınız ? (Bütün Yönleri ile KANBAN) 6. Profesyonel Bakım Yönetimi,

© cengizpak.com.tr >>> Güvenlik Stoğu Nasıl Hesaplanır

ceng

izpa

kce

ngiz

pak .

com

.tr

.com

.tr

Genel Katılıma Açık veya Kurum İçi Seminerlerim

1. Tedarik Zinciri içinde Stok Yönetimi, Yöntemleri ve ERP Uygulaması2. Tedarik zinciri yöneticilerinin başarılı olmak için bilmesi gerekenler : Yöntemler, Teknoloji, Strateji ve Risk3. MRP Nasıl Çalışıyor, başarılı bir uygulama için yapmanız gerekenler nedir ?4. Başarılı bir ERP uygulaması için Ürün Ağacınızı Nasıl Hazırlamalısınız ( Sektörel Örnek ve Çözümler ) ?5. KANBAN Sistemini Nasıl Kuracak, Nasıl Uygulayacaksınız ? (Bütün Yönleri ile KANBAN)6. Profesyonel Bakım Yönetimi, OEE Analizleri ve Bilgisayar Destekli Çalışma Düzeninin Kuruluşu7. Maliyet ve İsraf Nasıl Azaltılır, Nasıl Yok Edilir8. 90 Günde Stok Kayıt Doğruluğu Nasıl Sağlanır, Sayım Teknikleri Nelerdir9. Nasıl Başarılı Maliyet Sistemi Kurabilirsiniz ? Fiili ve Standart Maliyet, Hedef ve Kaizen Maliyet Yaklaşımları, Varyans Analizinin Kullanımı10. Nasıl Başarılı ERP Projesi Gerçekleştirilir – ERP Proje Yöneticilerinin Bilmesi Gerekenler11. Yeni pazarları nasıl bulacaksınız – Mavi Okyanus ve Stratejik Haritalama 12. Müşterinin sesini duymayan gideceği yönü bilemez – VOC (Voice Of The Customer)

Sadece Kurum İçi Yaptığım Çalışmalar

1. Biraz SWOT herkese iyi gelir – SWOT WorkShop 2. Stratejik Planlama – Vizyon – Misyon – SWOT – Stratejik Haritalama – WorkShop 3. ERP Öncesi veya Sonrası Değerlendirme – WorkShop4. Stok Kayıt Doğruluğunun Sağlanması – Mikro Proje5. Maliyet Düzeninin Oluşturulması – Mikro Proje6. OEE Çalışması – Mikro Proje7. İş süreçlerinden fazlalıkların ayrıştırılması ve yalın iş akışı elde etme – WorkShop

•Yukarıda bulunan liste Eylül 2010 tarihlidir, aktif seminer programım veya diğer servislerime ait güncel bilgi için lütfen web sitemi ziyaret ediniz.

Kitaplarım OEE Master El KitabıERP Serisi – 1 : Başarılı Bir ERP Sisteminin Üretim ve Stok Planlaması Hakkında 12 Performans Ölçeği Nedir ve Nasıl Yönetilir ?ERP Serisi -2 : ERP Sisteminin Kuruluşu ve ERP Proje Yöneticisinin Bilmesi Gerekenler

Page 16: Güvenlik Stoğu Nasıl Hesaplanır - CengizPak.com.tr · KANBAN Sistemini Nasıl Kuracak, Nasıl Uygulayacaksınız ? (Bütün Yönleri ile KANBAN) 6. Profesyonel Bakım Yönetimi,

© cengizpak.com.tr >>> Güvenlik Stoğu Nasıl Hesaplanır

ceng

izpa

kce

ngiz

pak .

com

.tr

.com

.tr

Bu sunum Cengiz Pak tarafından hazırlanmıştır. Bu sunum ile ilgili sormak,

düzeltmek, eklenmesini önermek istediğiniz bir konu olduğunda lütfen

[email protected] adresine iletiniz.

Bu sunumu kişi veya firmalar sadece kendi iç eğitimleri amacı ile olduğu gibi veya

değiştirerek kullanabilirler. Bunun dışında çoğaltılması veya dağıtılması yazarın telif

haklarına aykırı olacaktır, lütfen bu konuda hassasiyet gösteriniz.

www.cengizpak.com.trERP ve Stratejik PlanlamaDanışmanlığı

E-Posta : [email protected]