H4 Vrede met eer?

Hoe kwam er een eind aan de Amerikaanse interventie in Vietnam?

4.1 Het tet-offensiefJohnson stuurt na een aanval op een Amerikaanse basis in februari 1965 eerste grondtroepen en geeft opdracht Noord- Vietnam systematisch te bombarderen→ Operatie Rolling Thunder

Vietcong uitschakelen door Noord- Vietnam aan te pakken:Systematische bombardementen Noord- VietnamAanpakken Ho-Chi-Minhroute

Ho-Chi-Minhroute loopt via Laos en Cambodja.

Kan dus niet goed worden aangepakt

Geheim overleg met China; China zal buiten oorlog blijven als het niet wordt uitgedaagd

Hanoi moet ontzien worden om te voorkomen dat

Russische en Chinese diplomaten worden

gedoodOok havenstad

Haipong moet worden ontzien omdat daar China en Rusland

wapentuig aanvoerden

Geen invasie Noord- Vietnam

In Zuid- Vietnam kunnen Amerikanen

hun gang gaan

Johnson hield zich aan Chinese voorwaarden tot wanhoop van Westmoreland

De strijd in Zuid- Vietnam

Strijd gevoerd met 800.000 Zuid- Vietnamese soldaten tegen een meestal onzichtbare vijand

Onder leiding van Giap voert de Vietcong een guerrillaoorlog; ze houden zich schuil in de jungle, verplaatsen zich via tunnels en infiltreerden in dorpen

Amerikaanse tactiek om guerrilla Vietcong en Noord- Vietnamese eenheden uit te schakelen→ search-and-destroy; vijand opsporen en vernietigen

Westmoreland wilde oorlog winnen door zoveel mogelijk vijanden te doden. Probleem; hoe weet je of acties succesvol zijn als er geen duidelijk slagveld is?

Bodycount: maatstaf voor succes is het tellen van het aantal gedode vijanden

Succesvol? Onder Vietcongstrijders vielen 7x zoveel doden als onder Amerikanen. Amerikanen beheersten steden en deel platteland maar Vietcong bleef guerrilla voortzetten

1968; keerpunt in de oorlog

Op 30 januari 1968 barst het Tet-offensief los.(Tet is het Vietnamese nieuwjaar)

Giap hoopte een overwinning te forceren door het massaal aanvallen van Amerikaanse bases, steden en dorpen.

Communistische commando’s drongen de Amerikaanse ambassade in Saigon binnen, duizenden dorpen vielen in communistische handen.

De Amerikanen waren totaal verrast. Toch slaagden ze er vrij snel in om het Tet-offensief te breken.

De communisten leden grote verliezen: 40.000 strijders kwamen om. Het plan van Giap om een overwinning te forceren was mislukt.

Westmoreland beseft dat het toch moeilijker is om de communisten te verslaan dan gedacht→ vraagt om meer troepen.

Johnson en met hem vele Amerikanen beseffen dat oorlog op korte termijn niet te winnen is → weigert extra troepen te sturen

Op 31 maart 1968 maakte Johnson bekend te stoppen met de bombardementen op Noord- Vietnam en te gaan onderhandelen over vrede.

Hij stelt zich niet verkiesbaar voor de verkiezingen van dat jaar

Op 13 mei 1968 beginnen de vredesonderhandelingen in Parijs

4.2 Groeiend verzet in AmerikaTot 1965 in VS weinig weerstand tegen oorlog. Amerika stond als één man achter president

1964

Verslaggeving patriottisch; Amerikaanse soldaten afgeschilderd als moedig. Gruwelen van de oorlog niet in beeld gebracht

Vietnam eerste oorlog die avond aan avond op tv was te volgen

Maar geleidelijk aan gaan steeds meer kranten en tijdschriften schrijven over de gruwelen van de oorlog

In januari 1967 publiceert de New York Times een artikel waarin het verschil tussen de eigen waarneming en het opgeklopte optimisme van de legerleiding aan de kaak wordt gesteld.

Omslag in 1967

Golf van protest→ vooral onder studenten groot verzet tegen oorlog

Deze protesten sloten aan bij de al langer bestaande onvrede onder blanke jongeren uit de middenklasse

Opstandige jongeren zetten zich af tegen hun ouders→ protestgeneratie

Kritiek:• Materialisme ouders• Op het arbeidsethos; Het leven bestaat uit werken • Trouw aan het gezag

Deze babyboomers luisterden naar rockmuziek, droegen alternatieve kleding, lang haar, experimenteerden met drugs en propageerden vrije seks→ precies het tegenovergestelde van wat hun ouders belangrijk vonden

Ook in hun politieke opvattingen stonden ze lijnrecht tegenover hun ouders. Revolutionairen als Ho Chi Minh en Che Chevara waren hun helden

De Vietnamoorlog kwam nu centraal te staan in hun verzet tegen de bestaande orde

Afkeer werd nog groter omdat veel jongeren de kans liepen zelf naar Vietnam te worden gestuurd omdat de dienstplicht opnieuw was ingevoerd

De protesten begonnen in maart 1965 op de Universiteit van Michigan met zogenaamde teach-ins en verspreidden zich daarna naar andere universiteiten

Begin 1965 was ook de eerste protestmars in Washington

Deze demonstraties trokken een paar duizend mensen maar geleidelijk aan werden de protesten massaler en agressiever

Niet alleen jongeren maar steeds meer Amerikanen keerden zich tegen de oorlog, ook in het Congres begon het te broeien

Het beleid in Vietnam werd bepaald door het Witte Huis, het Pentagon en het ministerie van Buitenlandse Zaken.

Johnson hield het parlement op afstand

• Uitgaven voor oorlog geheim gehouden • Debatten uit de weggegaan• Leiders Congres via gesprekken in kleine

kring achter regering gehouden

Democraten, partijgenoten van Johnson durfden de regering niet af te vallen. Waren bovendien bang voor het verwijt ‘soft on communism’ te zijn. En ze wilden hun eigen militairen in Vietnam niet in de steek laten.

Elk jaar Defensiebegroting weer goedgekeurd maar twijfel begon te groeien

4.3 1968

In 1966 neemt de vooraanstaande Democraat J.William Fulbright openlijk afstand van Johnson

Fulbright organiseert parlementaire hoorzittingen waarin hij leden van de regering scherp ondervroeg. Deze werden rechtstreeks op tv uitgezonden. Diverse deskundigen verklaarden dat de VS deze oorlog niet konden winnen→ vertrouwen in Johnson holt achteruit.

Niet alle Amerikanen waren tegen de oorlog. Een deel van de bevolking vond juist dat er harder opgetreden moest worden.

In het Congres onstonden nu twee kampen:

Haviken:Oorlog moet opgevoerd worden

Duiven:Onderhandelen en beperking geweld

Een Vietnamese politieagent schiet een Vietcongstrijder dood

Veel Amerikanen beseffen dat oorlog niet meer te winnen is

1968; strijd in Vietnam in de Amerikaanse media

Tet-offensief

Bloedbad in My Lai, 16 maart 1968

1968; binnenlandse ontwikkelingen VS

4 april 1968, M.L. King vermoord

6 juni 1968, Robert Kennedy vermoord

Anti-Vietnamdemonstraties roeriger en massaler dan ooit

Op de Democratische conventie werd Hubert Humphrey aangewezen als presidentskandidaat voor de naderende verkiezingen

Terwijl buiten demonstranten een veldslag met de politie uitvochten

Ondertussen lopen de onderhandelingen met Noord- Vietnam moeizaam en de strijd op het slagveld werd alleen maar heftiger. Johnson besluit in augustus 1968 de bombardementen op Noord-Vietnam te hervatten

Bij de verkiezingen van 1968 verloor de Democratische presidentskandidaat van de Republikein Nixon

Hij beloofde snel een einde te maken aan de oorlog. Maar hoe?

Nixon geloofde in de dominotheorie maar was er ook van overtuigd dat deze oorlog niet te winnen was.Hij wilde ‘peace with honor’, een eervolle vrede

Dit wilde hij bereiken door • Vietnamiseren’; het terugtrekken van Amerikaanse grondtroepen

en tegelijk het ZuidVietnamse leger versterken zodat ze zelf de communisten konden verslaan.

• Militaire druk op Noord- Vietnam opvoeren;opvoeren bombardementen, minder grondgevechten• Toenadering zoeken tot China en de Sovjet Unie• Wil met Noord-Vietnam zelf onderhandelen

Veiligheidsadviseur Henry Kissinger naar Parijs gestuurd

4.4 Nixonsoorlog

Nixon breidt oorlog uit om vrede te kunnen bereiken→ bombardementen op Laos en Cambodja en grondtroepen naar Laos

Moest geheim blijven maar operaties lekten na een jaar uit→ nieuwe golf van protesten

Mei 1970, bij protesten op de Kent University in Ohio werden 4 studenten doodgeschoten

Nixon zoekt oplossing in toenadering tot China en Sovjet Unie (driehoeksdiplomatie)

Februari 1972 bezoek aan China

Mei 1972 bezoek aan Moskou

Resultaat: betere banden met China en Sovjet Unie maar lost niets op in Vietnam

In het voorjaar van 1972 begon Noord-Vietnam een nieuw offensief in Zuid- Vietnam

Nixon reageerde met zware bombardementen, laat mijnen leggen in de haven van Haipong en bombardeerde spoorlijnen op de Chinese-Vietnamese grensNixon heeft haast want het Congres dreigt de geldkraan dicht te draaien en en er komen nieuwe verkiezingen aan

Ondertussen komt er in Parijs beweging in de onderhandelingen. In oktober 1972 lijkt er een akkoord gesloten:

• Laatste Amerikaanse troepen zouden land binnen 60 dagen verlaten

• De Vietcong mocht de veroverde posities houden

• De Vietcond zou samen met de Zuid- Vietnamese regering verkiezingen voorbereiden

Generaal Thieu accepteert akkoord niet. Aanwezigheid Vietcong zou leiden tot hervatting strijd en ondergang Zuid- Vietnam

Noord- Vietnam accpeteert nieuwe eisen niet en loopt boos weg

Om Noord- Vietnam terug aan de onderhandelingstafel te krijgen, voeren de Amerikanen rond Kerst de zwaarste bombardementen uit de hele oorlog uit.

Dit werkt en op 23 januari 1973 worden de Parijse vredesakkoorden getekend. De afspraken verschilden nauwelijks van wat drie maanden eerder was afgesproken

Amerikaanse troepen verlaten het land. Direct breken nieuwe gevechten uit tussen de Vietcong en het Zuid-Vietnamese leger

In het voorjaar van 1975 start Noord- Vietnam een offensief→ binnen een paar weken Saigon veroverd

Noord en Zuid Vietnam worden verenigd; Democratische Republiek Vietnam

Op 30 april 1975 vluchtten de laatste Amerikanen het land uit.