Hak Cipta Terpelihara © 1976 – Persatuan Sejarah Malaysia

Hak Cipta Terpelihara © 1976 – Persatuan Sejarah Malaysia

HAJI ABDUL RAHMAN BIN ABDUL HAMID [HAJI ABDUL RAHMAN LIMBONGI TRENGGANU

oleh

Abdullah Zakaria bin Ghazali

I.Haji Abdul Rahman bin Abdul Hamid Icbili terkenal dengan nama Haji Abdul Rahman Limhong.l 1feliau dilahirkan di Kampung Jenbl\J k Tong, Bdadau Kolam, Kuala Trengganu. Mcnrlap3.:t didik­an ugarna dari Haji Yaakob di Kampung Paya Bunga. Kuala Tung­ganu;2 juga daripada Eogku Sayyid Abdul Rahman bin Muhammad AI· Idrus alau Icbm terkenal dengan nama Tok Ku Palah.' Dadannya kccil, pcrawakan seperti orang pcrlapaan, bcrhcmat tinggi, ke­lakuannya baik, mempunyai penga­ruh yang luas dalam hal-hal kc­duniaan dan keugamaan, kr­utamanya di kalangan penduduk di kawasan tengah Sungai Trcngganu. Tidak sepcrti ularnak Trengganu yang Jain, Haji Abdul Rahman Limbong senliasa menolang; dan tidak menggunakan pengaruhnya uotuk kepentingan sendiri. Hap Abdu l Rahman Limbong melibat­kan diri dalam 'p~gajaran ugama Islam, pcrtanian dan devotion-Al exercise." Bdiau scntiasa memakai Jubah ~ dan terendak di kepaIa. Kelika l>erjalan scntiasa tunduk, kecuali apabila bertcmbung dengan orang. bdiau mendongakkan kepaIa sckejap dan kemudiannya tunduk kembali. Orang yang bertembung alau l>ersdiseh dengannya meng· elakkan did ke scbdah meng­ho rmal i bcliau.5 Haji Abdul Rahman Limbong adalah seorang pedagang; l>eliau seringkali ber­ulang-a1ik dari Trengganu ke Ke-

13

lantan, Kedah, Patani, Pahang, Siam, Sambas, Sarawak, Brunei dan ruau. 6

Kebanyakan orang-orang Trengganu mcngakui dan memper­cayai bahawa Haji Abdul Rahman Limbong mempunyai kebolehan luar biasa iaitu keramaL Dikatakan; semasa Haji Abdul Rahman Lim­bong tinggal di Kemaman seorang pelombong China membiarkan air lombong mcmbanjid tanm Haji Abdul Rahman Limbong; dan di samping itu mcneda scrta menghina beliau. Keesokannya lombong China itu dibanjiri olch air dan mengalami kc:rosakan. J uga, pada suatu kctika datang seorang miskin

I. Gclaran kli dip ... gt kerana apabila bdiau dauna Ir.e Kcmaman If:U ... len­ti.... mtnll'njunp tanpat beman-. Umbo",: Mohamed bin Endut., 1928: PCfltkrhM.iwn Di TN"urnl/. latihan ilmillh, Jlbatan S~ar"" Univcri1t1 W .. laya, Kuala Lumpur. 1970. (ddalr. dl­oetak} ha1aman 52.

/bld. habman 29-50.

Ensw Sayyld Abdu.l Rahman adalah K.ctua Uaama hlam dan AhU MUYU.lt Ne&UiTrc~

<l. CO. 7 17161. J.1... Humphreys Ir.epada Mr. !k<:kett. 22..4.1928. ta-Lampil' Ia­puran ).1. Hu.mphrey. (eonfadentiall. "Report on certak1 matter comcded with one HaJi Abdul Rahman of TIme­aIDU," (dlrinalr. .. kln .eblaal "RClIDT"'I . habman 5.

5. T e muramah Encik t.i.bmud, Kuala TrnlQV'u., Sabw 9 baribuian Mac 1974. BdwllKlihukDdiri1r.ep.d.ianini.

6. Mohamed bin Endut, op. cit. halunan ,.

f

Hak Cipta Terpelihara © 1976 – Persatuan Sejarah Malaysia

Hak Cipta Terpelihara © 1976 – Persatuan Sejarah Malaysia

14

Hak Cipta Terpelihara © 1976 – Persatuan Sejarah Malaysia

Hak Cipta Terpelihara © 1976 – Persatuan Sejarah Malaysia

menemui Haji Abdul Rahman meminta bantuan. Haji Abdul Rahman Limbong mcnyuruh orang ini ke tcmpal iimpan padi di }xn­dang dan mcngambil seralus gan­tang. Tctapi orang ini mengarnbil 110 gantang. Disebabkan meng­ingkari arahan Haji Abdul Rahman Limbong menyebabkan orang ini tidak dapat pulang kc: rumahnya. Bcbcrapa kaJi dicuba tetapi petabu yang dinaikinya itu kembali semula ke pangkalan perabu Haji Abdul Rahman Limbong. Suatu lagi peris­tiw3 menunjukkan keramatnya Haji Abdul Rahman Limbong ialah; pada suatu hari Haji Abdul Rahman mcnghantar pesan menjemput bcherapa orang uotuk menyucikan jalan. Tetapi mc=reka yang dijcmput ini menyatakan bahawa panggilan ito hukan dari Haji Abdul Rahman umbong. Deogan itu menyeb.ahkan mereka ini ditimpa sakit perut. Sakit peru t ini akan hilang apabila orang ini datang bckcrja. Juga di­nku i oleh penduduk-penduduk Trengganu bahawa Haji Abdul Rahman berada di Pulau Manis tetapi tiba-tiba ghaib dan dalam masa yang sarna klah muncul di hadapan anak muridnya di bandat Kuala Trengganu_ 7

Dalam t:iliun 1921 Haji Abdul Rahman Limbong mcmahon Lcscn Wakil scbagai pcguarn daripada kerajaan untuk membda orang­orang Ulu yang disaman olch kera­jaan kerana tidak mcngambil pas ketika membuka tanah_ Penna­honan Haji 4bdul Rahman Lim· bong ~uslan. Undang-undang mengcnai tanah diluluskan dan dikuatkuasakan dalam un 1921. Undang-un~ang ini enyatakan bahawa sctiap per~patan semen­tara dimeslikan membayar lima puluh sen selahun apabila hcndak

15

membcrsillkan lanah; dan juga lidak balch menebang pokok kayu yang berumur kurang datipada tujuh {a.ilUn.8 Akibat dati penge. nalan enakmen ini menycbabkan orang-orang TeJcmong bangkit mencntang dalam bulan Julai dan Oges 1921. Mercka meneruskan pekcrjaan tanpa menghiraukan enakmen yang diluluskan olch kerajaan. Kcrajaan mcmandang berat pcristiwa ini; dan sebagai tindakan kerajaan mengeluatkan saman kc alas empat puluh tiga orang yang terlibat. Mcreka ini di· sarnan olch l\.'iahkamah Rendah kemna mcmbuka tanah tanpa pas [kebenaran kerajaan].

Dalam perbicaraan ini Haji Abdul Rahman menjadi pcguam kcpada orang-orang Ulu yang di­saman. Kerajaan diwakili oleh fo­rest ranger yang bertugas sebagai pcguamcara. Pcrbicataan ini di­hadiri olcll ribuan orang yang da· tang dati kawasan Ulu dan bandat Kuala Trengganu. Kclika perbicata· an dijalankan Haji Abdul Rahman mcnegaskan [daJnm bahasa Arab]; "Tanah adaJah hak Allah bukan halt ncgeri, dan ncgcri tidak ada hak mengenakan cukai tanah.,,9 Pc­guamcara gagal membuktikan per­bedaan tanah Allah dan negeri. Oleh itu perbiea:raan bc:rakhir dcngan kcmcnangan di pihak Haji Abdul Rahman Limbong.

Walaupun Haji Abdul Rahman mendapat kejayaan dalam per­biearaan itu t.c:tapi pihak kcrajaan mcmbuat ulangbicara kc atas kes ini. Kes kali ini dibawa ke Mah·

Lapuran J.1- Hump~ys, "ROIDT", 22.4.1929,hal.vnan5--4.

& Ibid. twaman L

9. Ibit.

Hak Cipta Terpelihara © 1976 – Persatuan Sejarah Malaysia

Hak Cipta Terpelihara © 1976 – Persatuan Sejarah Malaysia

kamah Tinggi (Supreme Court). Haji Abdul Rahman menjemput ke Perbicaraan ditctapkan pada 31 Pcjabal. Walaupun diajak bcbcrapa haribulan Oktobcr 1921. Bcbcrapa kali tctapi Haji Abdul Rahman hari sebclum tarikh pcrbic:ltaan tctap mcnolak. Olch kc-ana Haji Haji Abdul Rahman datang kc: Abdul Rahman sc:ntiasa mcnolak Kuala Trcngganu dan menctap di jcmpuliUl ini maka Pc:nasihat British kawaun haJaman rumah Tcngku ].1- Humphreys mcngambil kc-Seri Utama Raja. Di sini, kelika putusan akan mcmbuat saman kc waktu scmbahyang Tarnai orang- alas Haji Abdul Rahman mc:lalui orang ~kitar bandar Kuala Tr01g- Sheikh-uJ·Islam. Dalam rancangan ganu datang bcrjcmaah dcngan Haji ini J.L Humphreys bcrjaya me:-Abdul Rahman Limbong. mujuk Sheikh·uJ·Islam Tuan Em-

Dalam pcrbicaraan kali il'li bong bin Sayyid Abdul Rahman kerajaan diwakili olch pcgawai [Tok Ku Palah) supaya mcmbuat Pejabat Tanah yang bertuga.s sc· saman ke atas Haji Abdul Rahman bagai penguamcara. Seperti di hari mclalui Sheikh·ul·lslam. Sheikh·ul· perbicaraan yang lepas rarnai orang Islam menghantar Hakim Mah· datang ke Mahkamah untuk men' kamah Rendall Wan Mahmud men· dcng-dr perbicaraan ini. Oalarn per· jemput Haji Abdul Rahman Lim· bicaraan ini Haji AWul Rahman bong datang ke Pejabat Kcrajaan . Limbong bertanyakan peguamcara Kali ini Haji Abdul Rahman me-dan memmta penjelasan. Pertanya· matuhi, dan datang kc bilik konsuL an itu berbunyi, "Apa bcntuk tanah Oi sini Haji Abdul Rahman duduk kerajaan? Apa bentuk tanah bcrhadapan dengan J.L. Humph. mati?'" 0 Sekali lagi pcguamcara reys. gagal mcmberi pcnjclalan per· Setclab berbincang di bilik tanyaan Haji Abdul Rahman Lim· konsul Haji Abdul Rahman di· bong. Kcgagalan ini mcnycbabkan jemput kc Pejabat Polis. Pada pihak Mahkamah menangguhkan mulanya Haji Abdul Rahman Lim· perbicaraan hingga 6 haribulan bong mcnolak kcrana bdiau lidak November 1921. Perbicaraan ini balch mclihat wajah .Pooh. Cheers; memberi kemenangan kepada Haji tctapi akhirnya sc:tclah dipujuk oleh Abdul Rahman Limbcxlg. Datuk Seri Amar Oiraja dan J.1-

Untuk mendapatkan ketcrang· Humphreys maka beliau bcrsetuju an lengkap mengenai kekacauan ke Pejabat Polis. Oi Pejabat Polis 1921 Mr. Cheers, Pesuruhjaya Polis Haji Abdul Rahman Limbong di-Trengganu mcnghantat Tengku nasihati supaya jangan mengguna· AbduUaJl menjemput Haji Abdul kan pengaruhnya memanggil orang Rahman Limbong datang ke Pc· menghadiri mahkamah ketika hari jabat Polis. Jemputan Mr. Cheers ini .. p.ctbicaraan. ditolak oleh Haji Abdul Rahman !~ '" Pada 5 .. haribulan November Limbong. Pada 2 haribulan No· 1921 perb~araan diadakan sekali vt"Illber 1921 ~1r. Cheers sc:kali lagi lagi tetapi hanya sckejap sahaja. menjemput Haji Abdu l Rahman Perbicaraan iQi ditangguhkan hingga datang mcnemuinya tclapi Haji 20 haribul~\ ~ember 1921. Abdul Rahman menolak juga. Scbdum tankh ini f.l... Humphreys Dengan itu Mr. Cheers dan lnspek· ter Sayyid Hanm dat,mg ke rumah 10. IbWL habman 2.

16

Hak Cipta Terpelihara © 1976 – Persatuan Sejarah Malaysia

Hak Cipta Terpelihara © 1976 – Persatuan Sejarah Malaysia

Comb .... ",n.Il.y...l:,un P4Illbn Po/u TrrntaPnll '1t1"l ""' "'""bllli d4m. b~ dtIkI", 'P~pnonpn Tok }tI"U"I' di K1I.tl14 Tenrr.uv"" ptuJ..I4hW" 1927.

17

Hak Cipta Terpelihara © 1976 – Persatuan Sejarah Malaysia

Hak Cipta Terpelihara © 1976 – Persatuan Sejarah Malaysia

mengc1uarkaJl perintah menang­guhka.n perbicaraan. Alasan yang dikemukakan bahawa ada berita yang menyatakan bahawa pada 20 haribulan November 1921, Icbili kurang 1,000 orang Vlu akan da­tang ke rumah Haji Abdul Rahman Limbong untuk menghadiri upacara perkhatarn aJl seoran g China yang mc:meluk ugarna Islam. Pada 19 haribulan November 192 1 Sheikh· ul·lslam menghantar saman kcpada Haji Abdul Rahman Limbong. Dc:ngan itu Haji Abdul Rahman Limbong daLang menc:mui Sheikh­ul· lslam. TUNt hadir bcrsama·sama dcngan Sheikh-uJ·Islam ialah Mufti. Datuk Seri Amar Diraja. Tcngku Bijaya dan Pcnasihat British. Dalam pajumpaan ini Lc:scn \Vakil Haji Abdul Rahman scbag-.d pcguam ditarik balik_

Bayaran pas dan hasil tetap diwajibkan ke atas mereka yang membuka atau mcmbcrsih tanah. Pc:rlaksanaan kerajaan ini tidak di· se tujui oldl Haji Abdul Rahman. Bdiau menegah o r<Ulg-orang Te­Icmong membaYaf hasil.lt Haji Abdul Rah man Limbong meng­arahkan Tun Uthman, Tun Vmar, Wan Mat Amin, W<Ul Long dan Tun Mat SaUeh membersihkan dusun durian di bukit Pia Tor untuk di­tanam dengan pisang dan padi.1 2 Bagi Haji Abdul R"lunan peraturan mc:ngarnbil pas ini mendatangkan masalah kcpadil oT4mg-orang Vlu. Orang-orang Vlu takut nanti sc kira· nya mengambil pas maka tanah yang sebcnafnya pcsaka dari ncnek moyang mereka menjadi hak milik kcrajaan. 15 Kcrana Lanah kcrajaan sahaja yang dikcnakan bayaran pas. Vntuk membuktikan bahawa tanah yang dibcrsihk:m itlt adalah hak pes aka., milka I bji Abdul Rahman mOlgajukaJl surat kepada Pcsuruh-

18

jaya Tanah Trcngganu mcng­huraikan asal-usul oran~oran~ VJu Tren~anu. Haji Abdul Rahman Limb ong menyatakan bahawa orang-orang Ulu Trengganu ada1ah aoak bumi Trc:ngganu, dan dengan itu tanah yan~ mercka miliki adalah hak pesaka. 1 Walaupun dcmikian Haji Abdul Rahman ada mewakili 508 orang yang belum mengambil pas mendahului wang scbanyak $ 2~0.OO kepada Pcsuruhjaya Tanah sebagai pcrtaruhan bahawa mercka tidak menc:ntang perintah dan arahan kerajaan . Tujuan Haj i Abdul Rahman mempataruhkan wang ini supaya kerajaan tidak mcnangkllp, mcndenda, saman dan menghantar wardn.!'s Haji Abdul Rahman juga mencgah orang-orang Telemong dari menanam cacar. BeHau mene­rangkan bahawa tanam cacar boleh dilakukan sek iranya tidak men­datangkan kesan ke alas orang yang ditanam caCM itu.! 6

II. SUI(. Tr. 1263I1H2. h.uruhjaya Kuala BranS IT~nllku Lelal ktpada SctiM.IIaha K£raj~ 1 hUibulat! Zulu"dah 1342 111.6.19241.

12. SUK.. Tr. 1269/1342. tunt Ita; Abdul Rahman Up~ Vans Mati. Mul;" Pc­a1Nhjaya KuaJa Branll ITm';'u Lela\. J.s han'bulanSyawaJ 1342 12 t.!I.19241; unyatun Ih,ji Abdul Rahman ap"bib dit~muramah pada 4 . 12."42 [8. 7.19241: twat PnuNhjoya Xu.1.i Bnnl upada SftiauNh. K£ra;Un. 7 haribuJan Zul ... ~dah 1-'4 2 [11 .6. 19241 .

I!. SUK. Tr. !l99/U42. n ajj Abwl Rahman Urnbong k~pada P~luruhpya Tanah TrcngpnLL. 2 harlbulan Rab~ul-Awal

1542[12.11.192-'1.

14. Ibid.

Ibid. juga libat SUK.. Tr. 's99/1H2. Bil. 145/1546, Pu.Lruhja\'1 Tanah lr.cpada Set iau laha K£njun. 16 huibul.an Jumada AI·Uk"'a 15-42 124. 1.19241 mcncatitkan b;vl.Iwa orana: \'a.ng tptng­ikuti Haji Abdul Ratvnan ~r;"mlah HO

16. SUK. Tr. 1269/1342, lr.my.t.la&fl lIaji Abdul Rah~n Limbon,lpabill dilcmu­~"- 1 2.1342 1 8.7.19241 ·

Hak Cipta Terpelihara © 1976 – Persatuan Sejarah Malaysia

Hak Cipta Terpelihara © 1976 – Persatuan Sejarah Malaysia

Kekacauan sck.ali lagi be rlaku dalam tahun 1925 di Tclemong. Kali ini an{af;t 300 hin&!:? 500 orang datang bcrkumpul di Telc· mong pada 3 haribulan Mei 1925 untuk membenihkan lanah Tengku Nik Isaudara Sultan Sulaiman Bad· ru l Alam Syah J. Ojkatakan bahawa sural kerahan in i ditulilo o leh Teng· ku Nik dan Haji Abdul Rahman Limbong. 17 Disebabkan bcrlaku· nya kekacauan ini maka pada 27 haribu lan Mei 1925 Datuk Seri Amar Diraja, Tengku Bijaya dan Datuk Seri Lela Diraj;.' d,uang ke rumah ll aji Abdul Rahman Lim· bong tncmbawa surat pcrintah Sultan Sulaiman lladrul AI.un Syah mcnjcmput kc istana mcncmui sui· tan memberi kcterangan mcn~nai kekacauan 1925. 18 ll.~i Abdul Rahman sCluju dalang kc iuana meng.,dap sultan.

Tiga tahun kCllludian, dabm bul;Ul Mei 1928 sck"li Iagi muncul pcncnt"ngan tcrhadap pcngenal:u\ enakmcn baru, dan kali ini hulch di:m~ap scbagai Kcbangkit;Ul; d;Ul lcbih bcs:ar daripada kckacau,m yang bcrlaku dalam lahun 1921 dan 1925. Walaupun pcranaJl Il.lji AIJdul Rahman tidak bCg1IU kCI.ua mcmbawa kcpad.1 mclctusllya kchangkitan 1928 tctapi bdiau eli· kunjungi olch kCllla·ketu:! kcbang­kitan lITltuk mc:ndapatk:m nasihal. Pada 13.11. 1346 14.5.19281 kc.. ... lua·ketua dari Kuala ll rang iaitu, Penghu lu Sallell Pa.sir Nyior, Tc..TSat. Tahir Pasir Padang, Abu Uakar Chinting, ~ I :!mat Tok Pitas, [!leik Dcraman bin lIaji Daud Peris, Abdullah Juru Kaka dan Ismail Kuala Por dat:Ulg mcncmll i Ilaji Abdul Rahman Limbong. 19 Kelika pcrtcmuan ini Haji AIJdul Rahman Limbong mcncgaskan kcp:ula kc· lua·ketua ini seperti bcrikllt:

19

.•• mu u:buUft )anpn .ubU pu a)ga {flJil Abdul RahmlLll Umbmtd tolol:l. mu bbu mu tidak a.nbil pu kamu tnnUl .... dan akuLaril dunb. a'-biBt (cupi mu jll\pn unci .... tr.~ aba. Aku .etta di bcl.~bi1a bcrOIltU. mu und. .. bh kcp.m. ku.

Akibat kcbangkitan 19 28 Haji Abdul Rahman Limbong ditangkap dan ditahan di kawasan istana Maziah.21 Kctika dalam tahanan ini Haji Abdul Rahman Limbong mcnasihatkan anak·anak mur Kinya supaya jangan membuat huru-hara

17. C.O. 717/61, Sir HlYd ManKin tr.CPlda LS. Amav (confidentiall . 6 h.ibulan Oi .. mbcr 1928, lampirll\ no. 5. b.pu:ran j.W. Simmon. !Pcman&'lu Pcnulhll Hritiih Trcnqanul. No. B.A-T. Con'. 12/1922."A ",pori on furtlicr Ictivitic:. of lI.ji Abdul Rahm.n of Bbd ..... 10 h.nbulan Jub.i 1925 rmneatitUn . b .. ha...,. .unt .. i dituli. olch Wok bin MOUMI. pcnuli' kfP.m. Mat Zirl bin Mat Man; lapuran ~I. U. Wynne: (Pflurulijayl Poli. T1mltpnu1. lampiran 2 dalam c.P. TI. !l/26. "Unl_ful A.mlbly at Kua~ Tdcmon,," 6 h.,ibulan Mid 192!1. mCll' CIIliliun jumlahmcrrbyanlthadirkira­\Jr. 300 oran, Tcmuramah Pcn!(hulu MalNll bin Mal Zin. Kampung Pclam, Tclcmong. Imin:U hmb.iw.Mac 1 97~,

mc"yat ..... an bah_a jumlah InClclu vanlt hldlrlrbihkurln .. !IOOoTl~

II!. (,_0. 717/61, Sir lIa~'U Marriott kcpaca I_S, Amrry Imnruimtiall. 6 haribulan O'lII:mlH:. 1928, trrbmpir kmyataan Dll1.lk tolcntcn MohllIlcd bin YUNlf !Dll1.lk ~ri AmIlDIn}a\.

19. "Thr Uiu T~'l:gan.u Dillulbana MIl' 1928". ExtflcU from Ihc diary nf DalO Sri Lela Oinja.. MolrJliG in History. VoL 12. No. I. (ktobcr 1968. halaman 2!-

20. SUI\. Tr. 1 29~/1S46. pcnpdull'l Che S.Jkh bin Chc Dcr~lI\. Karnpung lSukoh, motlam 13.11.13-46 l'U. 1928\ kfp~a Ihluk Lela d;on Tcngku Nan Wall"U.

21. TCm.Jnmah Encik Sallch bn Awan~ fI,"~ Rcndah, Bukil Payung. T lml' ~u. Ahld 1-4 haribulan April 191-4. Bdi:.u brku mla-nuta d", bcfplnltbl kopnJ Il'rta mtmlbi nomb<# ~!I kctib lcl>lnJkitan lH:lbb.o. Pada mall kc­bangk;lIn lH:llau bcuups di Rumlh r.. ... nt: KUI~ Tlrn~"lllu.

Hak Cipta Terpelihara © 1976 – Persatuan Sejarah Malaysia

Hak Cipta Terpelihara © 1976 – Persatuan Sejarah Malaysia

dalam nc=gc=ri. 22 Udiau disyaki tcr· libat dnlam kebang ki lan ini. KClika disonl di ist;Ula Maziah pada 7.12.1346 (28.5.1928) 1laj; Abdul Rahman mencgnskan baJlawa I.Jcliau tidak tahu apa-apa mcngenai ke­bang kit an dan tidak campur tang;Ul dalam kebangkitan in i; tambahan

~~~ MI:,'!: ~~~~~~ ;I~~~{a, pulang

lIaji Abdu l Rahman Limbong dihicarakan di kawasan iSlilfla Mat-iall_ 24 DaJa.rn perbicaraan ini lI aji AWul R;aJunan Limbong di­dap:ui hersaJah dan dikcnakan hukuman buang n(:gcri ke Me­k ah. 2 .5 Pada 12.12.1346 (1 2.6. 1928 1 kcraj;lan mcngclllar­kan pcngisYlihara.rl mcncalilkan bahawa I-I:aji Abdul Rahman akan dibuang negcri kc Mekah kerana ajaran bcliau Ic\;aJl mcnycbabk:lI1 mcletwnya kebangkitan 1928.26

Pc=rbclanj:lan perbri dan hidllp Haji Abdu l Rahman di MekaJl akan dib iayai olch Kc=rajaan. Majlis Me­syuaral Negcri yang bcrsidang pada 28 haribulan Muharam 1347 (J 7.6_ 1928) bersctuju mcmbayar pe rbcl:lIljaan bu!ana.rl Jlaji Abdul Rahman sebanyak ~·30 . 00_ 27 Per­be lanjaan lJ aji AWu! Rahman ini discmak kcmhali dalam pcrsidan~ Majl is Mesyuarat Negeri pada 26 ha ribu lan S"r.lr 1347 [14 .8.19281_ Dal"m persid:lIlgan ini AhJi-ahli Mcsyuar:u hcrsc llljll mcmbayar t,llll bang kap,ll y,Ulg dinaiki o leh Haji Abdu l Rahm a n kc Mc kah_ Wang bclanj.'\ h idup ditambah men­jadi ~ 100.00 scl.JlI lan bcnnula daT i lml an Muharam 120.6.1928 ) h ingg;l bulan Rabi·ul-Awal 1347 (16.9_ 1928 J; dan $50_00 s("bulan sclepas bulan Rabi-ul-Akhir 1347 (17.9.1928 ) akan dibcri kepada Haji Abdul Rahman kctika bcrada di Mekah. Perhclanja:Ul ini diberi

sclagi I laji AlJdul Rahman Limbong me nelap di Mckah ;atau di ~Iadi­nah. 28

Ketiki\ linggal di Mekah Haji Abdul Rahma n Limbong mcmbuat permohona.al kemuali ke Trcngg;u1U; telapi tidak dibcnarkan o leh Sultan Sulaiman nadrul Alam Syah_Z9 Discbabkan gaga I me:ndapat kcbc:­nara n pu lang ke: Trcngganu maka Haji Ahdul Rahman mellll.lUil l "Sural Kuasa" kcpada H aji Wan Embong bin Haji Muhammad yang ti.n ggal di Kota Lama menguruskan hartabcnda, pemhayaran kutipan hutang. serta j uga hclanja yang cukup kepada iSlcri bcliau. "Surat Kuasa" ini juga mcmucri kuasa kcpada Haji Wan Embollg bin Ilaji Muhammad mcnjllal haria sckira-

n. SUK. Tt. 129.5/ 1346_ Ib; Abdul Roohm.n Lunl.>o,,~ k."ada a,\.k .. ""k mundnv,"- 7 h.nbubn Zulh'ph 1'''6 [Z8.~19Z81_

2.1 SUK. T •• 129!o/ I.H6, kC"l"W.' .... 1> II~), Ab<kll R;I/\man 1>., Abdul lI :u\lId, 7 hUibul .... 7-ulhip.h 13461Z8.!o. 19281.

2t. Trmur;o.tl\.lh [!Kik Awan~ b .... s...11c1l. 8tli.ou t.ntu~.' mrn,.~~ kelrn.n .... p~11 b~f1 pcrb,e:;u.arI'nI.

2!o_ Hukum:uo 'n'<I"vo .k .... oI(h O.lUk Sr" Amar OU"JI. rrmur .. mooh Hlj, /I'I;un bin ~(WI Moh .. mnJ [Dalulr. Sell Am .... 1> .. I:OJ .. I. LnKlnll nltuk Am~r. Ku"l. T.tnKlta/Ul, hmn 24. 1.1975_

SUK. T •. 1'l9!o/1'46. "Ptmbrrit..hu Krr;o.';"ln." 12 tu"buLon Zulhijab 1346 [z_ti.lnl:ll.

27. SUK. T,. 28/ 1.,..7. Oil 10 42/I.H7, "Sunl K~lrl"parl MrI\'U;JJat Am," hni-o 28 harihulln Muhuam 1,,,7 [ 17.1. 1928 1_

28. SU);. Tr. 28/ 1347, " SlIrat Kclct .. p .. n MrI~u:;vaIAm." l linlJ\ 26h .... ibui.an s .. rar 1.547 114.8.19281: lUr.! Scti.ouuh. Krnjun kcpad .. II I)' Abdul Rahman bm Abdul lI.lmod • .5 hatlbulm kabt-ul-Aw.1 U41[22.8. 19281.

29. SUK. 'r •. 28/ "41. HtlZ8/ U·I1, Alr;o.l Scliau""h~ Krrajun krpada Ihji Abdul Rabonln but Abdul lIam'd, .5 huibubn R.&bt-ul·A ... MI "41[22.8.19281.

Hak Cipta Terpelihara © 1976 – Persatuan Sejarah Malaysia

Hak Cipta Terpelihara © 1976 – Persatuan Sejarah Malaysia

n)':. perlu untuk pcnyclesaian butang. Scgala but3.ng yang dibayar itL! hcnclaklah disaksikan olch Tuan Hakim .30

30 SUK. TI. 1442/1346, "Suul K.~u" Ibji Abdul Rolhm.ln bin Abdul Ham)d ir.cI'.Iti.1 H.lji Wan EmbonK bin Ibji Mu· hammad, 29 haribulan Juma-Al-Ukhra 13471 1111.19281.

21

Haji Abdul Rahman Limbong meninggal dunia kenna sakit di Mckah pada 14.6.1348 [16.11.19291 31

31. SUK. Tr. 28/1"'7, Surat PellUihl! Brhilh Treng~u k~ada ScliauWlll Kerajun, 6.9.1348 14.2.19301. tel' bmpir IUral KonllOl tnanil, Jed.v. k~da PCSUruhjaVlI Tinui dl Sinppura., 3 haribulanJanuari 1930-