Upload
nguyennguyet
View
226
Download
1
Embed Size (px)
Citation preview
Halk Sağlığı Açısından İçme ve Kullanma Suyu Analizleri
Raika Durusoy, Seminer, 1 Kasım 2006
Sunum çerçevesi
İçme ve kullanma suları
İçerik
Mevzuat
Analiz için su örneği alma yöntemleri
Ölçütler: Neyi gösteriyor ve insan sağlığıaçısından önemleri
Laboratuvarımızı tanıyalım
Mevzuat
İçme ve kullanma suyunda yapılmasıgereken analizler ve bu analizlerin izin verilen değerleri Sağlık Bakanlığının yayınladığı ‘İnsani Tüketim Amaçlı Sular Hakkında Yönetmelik’te verilmiştir.
RESMİ GAZETE: 17 Şubat 2005 - Sayı : 25730
98/83EC
Kapsam ve tanımlar
kaynak sularıiçme sularıiçme-kullanma suları
hariç:doğal mineralli sular, kaplıca ve içmece suları, tıbbi amaçlı sularsuyun kalitesinin tüketici sağlığını etkilemediğinin tespit edildiği durumlarda kullanılan sulargünlük ort. < 10 m3 su sağlayan veya 50 den az kişi tarafından kullanılabilecek müstakil su kaynağı
Madde 6 — Suların, sağlığa uygun ve temiz olması zorunludur
Bu Yönetmeliğin asgari şartlarıbakımından sular;
İnsan sağlığına potansiyel bir tehlike oluşturan miktar ve yoğunlukta maddeler, mikroorganizmalar ve parazitler içermiyorsa,Ek-1’de yer alan şartlara ve bu Yönetmeliğin 7, 8, 10, 11 ve 13 üncü maddelerine uyuyor ise,
sağlığa uygun ve temiz kabul edilir.
Madde 7. Kalite Standartları
Suyun kalite standartları Ek-1' de belirlenen parametre değerlerini içerirSağlık açısından gerekli hallerde Ek-1’de yer almayan parametreler de ilave edilebilir
Ek-1’de yer alan parametreler
a) Mikrobiyolojik parametrelerb) Kimyasal parametrelerc) Gösterge parametrelerid) Radyoaktivite
Mikrobiyolojik parametrelerEk 1a
İçme-Kullanma Suları için
0/100 mlKoliform bakteri
0/100 mlEnterokok
0/100 mlEscherichia Coli ( E. Coli )
Parametrik değer sayı/100 ml
Parametre
Mikrobiyolojik parametreler Ek 1a
İçme Suları için (İmlahanede)
0/100mlDiğer mikroskobik canlılar0/100mlParazitler
100/ml20/ml
22 °C’de koloni sayısı37 °C’de koloni sayısı
0/100mlPatojen Stafilokoklar0/50mlClostridium Perfringens0/100mlSalmonella *0/250mlFekal koliform bakteri0/250 mlP. aeruginosa0/250 mlKoliform bakteri0/250 mlEnterokok0/250 mlEscherichia Coli ( E. Coli )
Parametrik değer sayı/ mlParametre
Mikrobiyolojik parametreler Ek 1a
Kaynak Suları için
0/100mlDiğer Mikroskobik Canlılar
0/100mlParazitler
100/ml
20/ml
Ambalajlanmış: 22 °C’de 72 saatte agar-agar veya agar-jelatin karışımında koloni sayısı37 °C’de 24 saatte agar-agar karışımında koloni sayısı
20/ml
5/ml
Kaynaktan: 22 °C’de 72 saatte agar-agar veya agar-jelatin karışımında koloni sayısı *37 °C’de 24 saatte agar-agar karışımında koloni sayısı *
0/100mlPatojen Stafilokoklar
0/50mlAnaerob sporlu sülfat redükte eden bakteriler *
0/100mlPatojen Mikroorganizmalar *
0/250mlFekal koliform bakteri
0/250 mlP. aeruginosa
0/250 mlKoliform bakteri
0/250 mlEnterokok
0/250 mlEscherichia Coli ( E. Coli )
Parametrik değer sayı/ mlParametre
Kimyasal parametreler - 1 Ek 1b
µg/L0,10Epikloridinµg/L3,01,2-dikloretanµg/L50Siyanürmg/L2Bakırµg/L50Kromµg/L5,0Kadmiyumµg/L10 (içme-kullanma suları için 2008’e dek 25 µg/L)Bromatmg/L1Borµg/L0,010Benzo (a) pirenµg/L1.0Benzenµg/L10Arsenikµg/L5.0Antimonµg/L0.1AkrilamidBirimParametrik değerParametre
Kimyasal parametreler - 2Ek 1b
mg/L1,5Florürµg/L10 (içme-kullanma suları için 2013’e dek 25)Kurşun
µg/L0,50Vinil Klorürµg/L100 (içme-kullanma suları için 2013’e dek 150)Trihalometanlar-toplamµg/L10Tetrakloreten ve trikloretenµg/L10Selenyumµg/L0,10Polisiklik aromatik hidrokarb.µg/L0,50Toplam pestisitlerµg/L0,10Pestisitlermg/L0,50Nitritmg/L50Nitratµg/L20Nikelµg/L1,0Cıva
BirimParametrik değerParametre
0
45
!
Gösterge parametreleri - 1Ek 1c
mg/L O25,0Oksitlenebilirlik
pH birimleri≥6,5 ve ≤ 9,5pH
KEBulanıklık
KETat
KEKoku
Kabul edilebilir ve anormal değişim yok (KE)
Renk
20 °C’de µS / cm2500İletkenlik
mg/L250Klorür
mg/L0,50Amonyum
BirimParametrik DeğerParametre
-
5 birim
5 birim
200
0!
Gösterge parametreleri - 2Ek 1c
µg/L200Alüminyum
sayı/100 ml0C. perfringens (sporlular dahil)
Anormal değişim yokToplam Organik Karbon (TOC)
sayı/100 ml0Koliform bakteri
Anormal değişim yok22 °C’de koloni sayımı
mg/L200Sodyum
mg/L250Sülfat
µg/L50Mangan
µg/L200Demir
BirimParametrik DeğerParametre
125
200
100
300
Radyoaktivite Ek 1d
Bq/L1Beta yayınlayıcılar
Bq/L0.1Alfa yayınlayıcılar
mSv/yıl0,10Toplam gösterge dozu
Bq/L100Trityum
BirimParametrikdeğer
Parametre
Madde 8. Kalite Standartlarının AranacağıNoktalar
Parametreler;Şebeke aracılığı ile temin ediliyorsa musluklardan,Suyun tankerden alınması halinde, tankerden alındığıŞişelere ya da ambalajlara doldurulması halinde, doldurulduğuSuyun gıda üretiminde kullanılması halinde, suyun üretimde kullanıldığı
noktalarda aranırSuyun, (binanın) iç şebeke sisteminden ya da onarım nedeniyle kalite standartlarına uymadığının belirlenmesi durumunda, bu Yönetmelik hükümlerine uyulmuş kabul edilirBu durum şebeke aracılığıyla temin edilen sular için geçerli olduğunda yetkili merciler, tavsiyelerde bulunma da dahil olmak üzere her tür önlemi alır
Madde 10. İzleme, Dezenfeksiyon ve Analiz Özellikleri
Tüketime sunulan içme-kullanma suları Tablo B1’de belirtilen sıklıklarda denetleme izlemesi ve kontrol izlemesine tabi tutulur
Denetleme izlemesiKontrol izlemesi
Uç noktalardan alınan numunelerde serbest bakiye klor miktarı en fazla 0.5 mg/LParametrelerin analiz özellikleri için Ek-3’te belirtilen şartlara uyulur Bu Yönetmelikte yer almayan parametreler yönünden kirlenmenin ve bu kirlenmenin insan sağlığına potansiyel bir tehlike oluşturmasının muhtemel olması halinde, bu ölçütler için ayrı izleme yapılır, izleme sonuçlarına göre gerekli önlemler alınır
Tablo B1. Dağıtım şebekesi/ tankerden sağlanan/ gıda üretiminde kullanılan İçme-kullanma suyu için
minimum numune alma ve analiz sıklığı
10Her 25 000 m3/gün için 3 denetim izlemesi daha ilave
301Artı her 1000 m3/gün için 3 kontrol izlemesi daha ilave
>100000
3İlave her 10000 m3/gün için 1 denetim izlemesi ilave
31 Artı her 1000 m3/gün için 3 kontrol izlemesi daha ilave
>10000 ≤ 100 000
1İlave her 3300 m3/gün için 3 denetim izlemesi ilave
4İlave her 1000 m3/gün için 3 kontrol izlemesi ilave
>1000 ≤ 10 000
14>100 ≤ 1 000
12≤ 100
Her yıl için denetleme izlemesi sayısı 3,5
Her yıl için kontrol izlemesi sayısı 3,4,5
Günde dağıtılan/ üretilen su miktarı 1,2 (m3)
İzmir’de 580.000 m3/gün => 2040 gerekli; gerçekleşen > 6000
Madde 11. Düzeltici Önlemler ve Kullanım Sınırlamaları
Belirlenen parametre değerlerinin ihlali durumunda, nedenlerini belirlemek amacıyla gerekli incelemeler yapılırŞebekeden sağlanan sular, belirlenen parametre değerlerine uymuyorsa ve bu sulardaki uyumsuzluk iç şebeke sisteminden, bakım veya onarımdan kaynaklanıyorsa, yetkili merciler, suyun kalitesinin iyileştirilmesi için düzeltici önlemleri en kısa sürede alır ve parametreyle ilgili zorlayıcı tedbirlere öncelik verirİhlal durumunda sular, izleme programı dışında ilave denetleme izlemesine tabi tutulabilir,
herhangi bir parametre ihlali olmasa dahi insan sağlığı için potansiyel tehlike oluşturan içme-kullanma suyunun kullanımıyasaklanabilir ya da sınırlanabilir veya insan sağlığını korumak için gerekli diğer önlemler alınır.
Denetleme izlemelerinde Ek-1 c ve d şartlarının ihlali halinde, insan sağlığı için herhangi bir risk oluşturup oluşturmayacağıdeğerlendirilir. İnsan sağlığını korumak amacıyla gerekli olmasıhalinde düzeltici önlemler alınırDüzeltici önlemlerin alınmasını gerektiren ihlalin ciddi boyutlarda olması durumunda tüketiciler bilgilendirilir
Madde 13. Arıtma, Ekipman ve Materyallerin Kalitesinin Güvenceye Alınması
İçme-kullanma sularının hazırlanması, dağıtımıve tesisatta kullanılan madde veya materyallerden kaynaklanan kirliliğe yönelik gerekli bütün önlemler alınırSuyun tüketime sunulduğu noktaya kadar her aşamada su ile temas eden veya etmesi muhtemel olan bütün yüzeyler ile alet ve cihazlar, suyun niteliğini bozmayacak ve sağlığa zarar vermeyecek malzemeden yapılır
Analizlerin yapılacağı yer
Sağlık teşkilatı, kaynağından tekniğine uygun olarak gerekli numuneleri alır
İlk analiz (Madde 18)
Denetleme izlemesi (Madde 46)
Kontrol izlemesi (Madde 46)
Alınan numuneler; tercihen akredite olmuş ve analitik kontrol sistemine sahip, denetim yetkileri yetkili kuruluşlarca onaylanmışbağımsız kişi veya kurumlarca belirli aralıklarla denetlenen laboratuvarlar arasından, Bakanlıkça yetki verilecek laboratuvarlarda analiz ettirilir (Madde 18)
Parametrelerin analiz özellikleriEk 3
1. Analiz metotlarının belirleneceği parametrelerMikrobiyolojik analizler için – membran filtrasyon
2. Performans karakteristiklerinin belirlendiği parametreler Kimyasal analizler
…252525Antimon101010Amonyum101010Alüminyum
Deteksiyonlimiti
Hassasiyetyüzdesi*
Doğrulukyüzdesi*
Parametreler
* ISO 57253. Analiz metodunun belirlenmediği parametreler
Renk, koku, tat, TOC, bulanıklık
Analiz için su örneği alma yöntemleri
Kimyasal analiz için örnek alma
Önerilen miktar 2 litre (bizim 1 litre)Belli toksik maddeler için en az 5-15 litre
Şeffaf pet şişe veya cam şişeSteril olması gerekmez ama iyice yıkanmış ve durulanmış olmalıTercihen 1/50 sulandırılmış HCl ile çalkalayıp iyice durulama
Örnek alınacak suyla en az 3 kez çalkalanmalıÖrnek alınacak suyu 3-5 dk. akıtmalı
Bakteriyolojik analiz için örnek alma
Önerilen miktar 100-250 ml (bizim 100 ml)
Birden fazla mikroorg. için en az 1 litreRenkli steril cam şişe
Fiziksel ve Kimyasal Su Analiz Teknikleri
Fiziksel ve Kimyasal Su Analiz Teknikleri
GravimetrikTitrasyonElektrokimyasalSpektrofotometrik ve kolorimetrikKromatografiKütle spektrometresiİmmünolojik
Mikrobiyolojik parametrelerEk 1a, 1c
Escherichia Coli ( E. Coli )İnsan ve hayvan dışkısında çok fazla
Koliform bakteriUzun süredir indikatör mikroorganizmaSafra asitlerinin varlığında üreme yeteneğiGeleneksel olarak Escherichia, Citrobacter, Enterobacter ve Klebsiella, ancak…
37 °C'de koloni sayımıSudaki genel bakteri içeriği
Kontrol
Kontrol
Mikrobiyolojik parametrelerEk 1a, 1c
EnterokokPseudomonas aeruginosaSalmonellaClostridium PerfringensPatojen Stafilokoklar22 ve 37 °C'de koloni sayısıParazitlerDiğer mikroskobik canlılarPatojen MikroorganizmalarAnaerob sporlu sülfat redükte eden bakteriler
Kontrol
Kontrol
Kontrol
Kimyasal parametrelerEk 1b
Bor
Cam, sabun, deterjan üretiminde ve alev geciktirici olarak kullanımDaha çok gıdalarla alınırYer altı sularında doğal olarak bulunurYüzey sularında: deterjan kalıntısı
P.O. borik asit veya boraks ile deney hayvanlarında:
♂ üreme organları toksisitesiGelişimsel toksisite
Genotoksik değilTümör insidansında artış saptanmadı
Kurşun
Akü, lehim ve alaşımların üretimiPetrolün içinde vuruntu önleyici ve kayganlaştırıcıBoru sisteminden çözünen kurşun miktarınıetkileyen etmenler:
pH, sıcaklık, suyun sertliği, suyun kalış süresi
Çocuklar, erişkinlere göre 4-5 kat fazla alıyorİskelette birikiyorHem sentezi, kalsiyum metabolizması, merkezi ve periferik sinir sistemine etkilerOlası kanserojen
Nikel
Paslanmaz çelik, alaşımlar, piller, gıda katkımaddesiİçme suyuna boru sisteminden çözünmeyle geçiş; jeolojik olarak yeraltı sularında doğal olarak da bulunabilirVücuda temel giriş yolu gıda
Temel giriş sigara içmeyenlerde gıdaAllerjik kontakt dermatitNikel bileşikleri (inhalasyon) kesin, metalik nikel olası kanserojen; P.O. yol ?
Nitrat ve nitrit
Doğada bulunan ve azot döngüsünün bileşeni iyonlarNitrat, inorganik gübrelerdeSodyum nitrit, gıda koruyucuAmonyak vb.nin oksidasyonu ile yer altı ve üstü sularda [ ]’u çok artabilir
Methemoglobinemi –mavi bebek sendromuKanserojen etki ∅
--KontrolKaynak sularıİçme sularıİçme-kullanma
Nitrit:
Akrilamid, Epikloridin, Vinil Klorür
Suyla temas eden polimerden kaynaklanan sudaki monomer kalıntıları
A: İçme suyunun işlenmesi sırasında kullanılan koagülanların kalıntısı; harç, gıda
Nörotoksik, germ hücrelerine etkiliE: Gliserol, (su işleme dahil) reçine üretimi
Lokal iritasyon, merkezi sinir sistemine etkiV: PVC üretimi. Çok uçucu. PVC boru kullanımıartıyor
kanserojenite: muhtemel (2A), muhtemel, kesin
Antimon
Element hali alaşımlarda, bileşikleri terapötikamaçlı kullanılıyorLehimlerde kurşunun yerine düşünülmüşP.O. alım, inhalasyondan daha fazlaÇevresel maruziyet, mesleki olana göre çok az
Bazı bileşikleri olası, bazılarısınıflandırılamayan kanserojenKanserojen etki inhalasyon yoluyla saptanmış; P.O. yola dair veri yok
Arsenik
Yerkabuğunda bileşikleri çok yaygınTransistör, lazer, yarıiletken üretiminde alaşımDoğal mineral ve madenlerin çözünmesiyle içme suyuna geçişİçme sularında tarama için yüksek öncelikliBazı bölgelerde öz.yeraltı içme suyu kaynaklarında yüksek [ ]
Esansiyel değilİçme suyu tüketimi yoluyla kansere yol açtığıgösterilen nadir maddelerdenÖz.deri, mesane ve akciğer kanserleri
Benzen
Diğer organik kimyasalların üretimiPetrolün içinde bulunur; emisyonlarSuya geçiş: endüstriyel atık sular ve atmosfer
Akut maruziyette merkezi sinir sistemine etkiliKronik maruziyette hematolojik değişiklikler ve lösemiKesin kanserojen
Bromat
Güçlü oksitleyici: saç jölesi ve tekstil boyaları; un ve bira üretimiBrom iyonu varlığında suyun ozonlanmasıyla ve klorlanmasıyla bromat oluşabilir
Zehirlenmelerin çoğu evde saç jölesinin yenmesiyleGeçici: Bulantı, kusma, karın ağrısı, anüri, diare, merkezi sinir sistemi depresyonu, hemolitik anemi, pulmoner ödemKalıcı: böbrek yetmezliği ve sağırlık
Kadmiyum
Metali çelik sanayisi ve plastiklerde; bileşikleri pillerdeAtık sularla, gübreler ve yerel hava kirliliğiyle çevreye salınırBoru sisteminden geçiş de olasıGıda temel giriş yolu; sigara da önemli maruziyet
Böbreklerde birikirMuhtemel kanserojen (inhalasyonla)
Krom
Yerkabuğunda çok yaygın+2 değerlikten +6 değerliğe değişen yüklerGıda, temel giriş yolu
Krom (VI) inhalasyonlaakciğer kanseriKrom (VI) kesin, krom (III) sınıflandırılamayan kanserojen
Bakır
Hem esansiyel besin maddesi, hem içme suyu kirleticisiYaygın kullanım: boru, kapak, montaj yapımı; alaşımlar ve kaplamalar Sudaki temel kaynağı, boruların korozyonu
Gastrointestinal etkiler
Siyanür
Öz.gelişmekte olan ülkelerde bazı gıdalardaTemelde endüstriyel kirlenme sonucu içme suyunda
Akut toksisitesi yüksekUzun dönem maruz kalındığın-da tiroid ve sinir sistemi üzerine etkiler
1,2-dikloretan, trikloreten, tetrakloreten
Klorlanmış çözücüler: kuru temizleme, yağçözücüVinil klorür ara maddesiEndüstriyel kirlenmeyle suya ve havaya karışır
Tri ve Tetra merkezi sinir sistemi depresyonu, karaciğer ve böbrek hasarına yol açabiliyor; muhtemel kanserojen1,2 Di’nin hedefi + immün sistem; olasıkanserojen
Florür
Yerkabuğunun 0,3g/kg’ıİçme suyunda doğal olarak bulunurAlüminyum üretimi, gübre üretimi sırasında fosfatlı kayalardan salınma, belediyelerce florlama1.Gıda, 2.Su, 3.Diş macunu ile vücuda girişSınır değer 1.5 mg/litre; belediyelerce 0.5–1.0 mg/litre
Dental fluorozis, kemiklerde fluorozis
Cıva
Doğada volkanik kökenliGeniş kullanım alanı (klor ve kostik üretimi, elektrik, sanayi ve kontrol cihazlarında, laboratuvarlarda, fungisit-antiseptik vb.bileşiklerde); giderek azalıyorTemel alım yolu (mesleki hariç) gıda, öz.balık
Akut toksisite: sinir sistemi ve böbrekKronik: tremor, mental bozukluk, jinjivitOlası kanserojen
Pestisitler, Toplam pestisitler
Organik insektisitler (böcek öldürücüler),Organik herbisitler (bitki öldürücüler),Organik fungisitler (mantar öldürücüler),Organik nematositler (solucan,kurt öldürücüler),Organik akarisitler,Organik algisitler (yosun öldürücüler),Organik rodentisitler (kemirici öldürücüler),Organik slimisitler (balçık, salgı öldürücüler) ile, bunlarla bağlantılı ürünler (diğerlerinin yanı sıra, büyüme kontrol edicileri) ve ilgili metabolitleri
Polisiklik aromatik hidrokarbonlarBenzo (a) piren
Benzo (b) florantenBenzo (k) florantenBenzo (ghi) perilenİndeno (1,2,3- cd) piren
Çeşitli yanma işlemleriyle atmosfereGenelde suda fazla bulunmazSu dağıtım borularının karbon-zift kaplamasıTemel giriş yolu gıda ve hava (dış ve iç ortam)
İşçilerde inhalasyon ve deri yoluyla kanserojen
Selenyum
Yer kabuğunda, genelde kükürtlü minerallerleEsansiyel iz elementTahıl, et, balık temel kaynak (coğrafi bölgeye göre çok değişen düzeylerde)
Uzun dönem maruziyette tırnak, saç ve karaciğer değişiklikleri
Trihalometanlar-toplam
Kloroform, bromoform, dibromoklorametan, bromodiklorometanHam su kaynaklarındaki organik maddelerin klorlanmasıyla içme suyunda oluşur
Olası kanserojen (böbrek, karaciğer, beyin)Fetusta gelişim bozuklukları
Kimyasal parametrelerEk 1c
Alüminyum
En yaygın metal; yerkabuğunun %8’iSu arıtmada koagülan olarak kullanımTemel giriş yolu gıda ile (katkı maddeleri)
İçme suyundan maruziyet, toplamın %5’iAntasitlerde
Potansiyel nörotoksiste:Alzheimer
-KontrolKontrolKaynak sularıİçme sularıİçme-kullanma
Amonyum
İyonize olmayan (NH3) ve iyonize (NH4+)
Metabolik, tarımsal, edüstriyel işlemler ve kloraminle dezenfeksiyon sonucuSuda amonyak, olası bakteriyel, kanalizasyon ve hayvancılık atığı kirliliği göstergesiMemeli metabolizmasının temel bileşeni
Sınır değer önerilmiyor ancak;Dezenfeksiyonun etkinliğini azaltabilirDağıtım sisteminde nitrit oluşumuna yol açabilirManganın filtrelerde tutulmasını engelleyebilirTat ve koku sorunlarına yol açabilir
KontrolKontrolKontrolKaynak sularıİçme sularıİçme-kullanma
Klorür
İçme suyundaki kökenleri: doğal kaynaklar, kanalizasyon, endüstriyel deşarjlar, kara karşısokaklara atılan tuz, kıyı alanlarında tuzlanmaTemel alış yolu yemekleri tuzlamaAşırı klorür, dağıtım sistemindeki metalleri korozyona uğratır
Önerilen sınır değeri yok250 mg/litre’nin üzerinde fark edilebilir tada yol açabilir
Klor
Renk
KaynaklarıDoğal metalik iyonlar (demir, manganez)HumusFosilleşmiş maddelerPlanktonOtEndüstriyel atıklar
İçilebilir nitelikteki su renksiz ve saydam olmalıdır
KontrolKontrolKontrolKaynak sularıİçme sularıİçme-kullanma
pHKontrolKontrolKontrolKaynak sularıİçme sularıİçme-kullanma
Sağlık için önerilen bir sınır değeri yokİnsanlar üzerine direkt etkisi yokEn önemli işlemsel su kalitesi göstergelerindenYeterli temizliği ve dezenfeksiyonu sağlamak için su işlemenin her aşamasında özenle pHkontrolü gerekli
Mangan
Yerkabuğundaki en yaygın metallerdenDemir ve çelik alaşımlarında; potasyum permanganat olarak temizleyici ve dezenfektanSularda doğal olarak bulunurEn fazla maruziyet gıda ile
Esansiyel; hem eksikliği, hem aşırı alımı sorunNörolojik etkiler (inhalasyonla)
Sülfat
Doğal olarak birçok mineralde bulunurÖz.kimya sanayisinde kullanım => atıkDoğal kaynaklardan yer altı suyunda daha yüksek miktardaGıda temel alış yolu
Sağlığa zararlı etkisi saptanmamışYüksek miktarda alımıyla
Laksatif etkiFark edilebilir tat
Sodyum
Tüm gıdalarda ve içme suyunda bulunurİçme suyundaki sodyum ile hipertansiyon arasında ilişki kurulamamaktaSağlıkla ilgili önerilen bir sınır değeri yok
200 mg/litrenin üzerinde hoşa gitmeyen tat
Bulanıklık
İçme ve kullanma suları berrak olmalıdırSızdırma kuyulardan kentlere su verilen bölgelerdeSistemde onarım olduğundaNedenleri
bitkisel artıklarbalçıksu yosunlarıküçük hayvancılardemir ve mangan gibi inorganik tuzlar
Kaynatma ile ortadan kalkarDiğer: çamur, ince organik maddeler, plankton, diğer mikroorganizmalar
KontrolKontrolKontrolKaynak sularıİçme sularıİçme-kullanma
Koku ve tat
KokuBasit mekanizma ama korunma yöntemiKaynağı
Yosun, ot, katran, balık, algler, protozoalar, planktonlar ve diğer mikroorganizmalar vb.Suyun içinde bulunduğu depo veya kaplarSabun, deterjan veya endüstriyel atıkların içerisindeki kimyasallar
Su örneği, kokusuz su ile belli derişimlerde karıştırılıp 60°C’ye ısıtılır ve koklanır
TatLezzet veren bir etken, suyun içinde erimiş CO2 ve O2
Su kaynatılır, soğuması beklenir, 25°C’ta tadılır
KontrolKontrolKontrolKaynak sularıİçme sularıİçme-kullanma
İletkenlik
Suyun içinde bulunan elektrolit miktarının bir ölçütü (toplam katyon veya anyon [ ] )Erimiş katı maddelerin toplamı ile de yakından ilişkiliSıcaklık arttıkça azalırKirlilik arttıkça artar
KontrolKontrolKontrolKaynak sularıİçme sularıİçme-kullanma
Demir-KontrolKontrolKaynak sularıİçme sularıİçme-kullanma
Yerkabuğundaki en yaygın metalDoğal olarak sularda bulunurDemirli koagülan kullanımı veya su borularının korozyonu sonucu suya geçebilir
EsansiyelVücutta depolanırÖnerilen sınır değeri yok
Oksitlenebilirlik ve TOC
OksitlenebilirlikToplam Organik Karbon (TOC)
Sudaki organik karbon [ ]’un ölçüsüOrganik maddenin CO2’e oksitlenmesiyle ölçülürOrganik kontaminasyon düzeyini hızlıbelirlemek için bir yöntem
Ne kadar çok karbon/organik madde varsa o kadar çok O2 tüketilir
Laboratuvarımızda bakılan diğer parametreler
+ 300'e kadarTotal bakteri (1 cc) *++3,5 mg/l Organik madde
+0,5 ppmKlor+25 mg/l Kimyasal oksijen ihtiyacı (KOİ)+4 mg/l Biyolojik oksijen ihtiyacı (BOİ)+ 8 mg/l Oksijen
+ Magnezyum+ Potasyum
++200 mcg/l Çinko++0,002 mg/l Fenol
+Kalıcı sertlik+>=31 çok sertToplam sertlik
ArıtmaSulamaİç-Kul.İzin verilenen yüksek değerBakılan ölçütler
Oksijen İhtiyacı∅
Biyolojik Oksijen İhtiyacı (BOİ)Organik maddelerAerobik ayrışmaSudaki organik maddelerin biyokimyasal ayrışımı için bakterilerce gereksinim duyulan O2 miktarı
Kimyasal Oksijen İhtiyacı (KOİ)Atıksularda bulunan kirleticilerin, özellikle organik maddelerin kimyasal stabilizasyonları için gereken O2 miktarı
KOİ > BOİ
Başlıca Kaynaklar
İnsani Tüketim Amaçlı Sular Hakkında Yönetmelik, Resmi Gazete, Sayı: 25730, 17 Şubat 2005
Recai Oğur, Ö.Faruk Tekbaş, Temel Su Analiz Teknikleri, GATA Halk Sağ.A.D., Ankara, 2005
Özdemir Egemen, Uğur Sunlu, Su Kalitesi, E.Ü. Su Ürünleri Fak.Yayın No:14, İzmir, 1999
Chemical Hazards in Drinking Water, http://www.who.int/water_sanitation_health/dwq/chemicals/en/, erişim: Ekim 2006