Handhavingsdecreet Toelichting 12 november 2009

Els Roggeman – PIH

Wetgeving

Inbreuk of misdrijf?

Andere procedures

Bevoegdheden

Visie parket

Communicatie tussen de verschillende spelers

Projecten

Wetgeving

Inbreuk of misdrijf?

Andere procedures

Bevoegdheden

Visie parket

Communicatie tussen de verschillende spelers

Projecten

• Handhavingsdecreet = “Decreet tot aanvulling van het DABM 5/4/1995 met een titel XVI” 21/12/2007 – BS 29/2/2008

• Uitvoeringsbesluit = “Besluit van de Vlaams Regering tot uitvoering van titel XVI van het decreet van 5 april 1995 houdende algemene bepalingen inzake milieubeleid” 12/12/2008 – BS 10/2/2009

• Kleine wijzigingen door verzameldecreet 22/12/2008 – BS 29/12/2008

• Vervolgdecreet 30/04/2009 – BS 25/06/2009

• Vervolgbesluit 30/04/2009 – BS 25/06/2009

• Wijzigingen door 3 besluiten ivm certificering technici en bedrijven (koelinstallaties, brandbeveiligingssystemen, terugwinning CFK’s) 04/09/2009 – BS 22/10/2009

• … en daarbovenop een hele reeks ministeriele besluiten…

• Gecoördineerde teksten te vinden op htttp://navigator.emis.vito.be (zonder wijziging 04/09/2009)

Wetgeving

VANAF 1 MEI 2009

• harmonisatie van de bepalingen inzake het toezicht, de sancties en de veiligheidsmaatregelen voor milieuhygiëne

• coördinatie van het te voeren milieuhandhavingsbeleid• accentverschuiving van strafrechterlijke naar

bestuurlijke handhaving (enkel de zwaarste vormen van milieucriminaliteit moeten voor de strafrechter komen)

• vrijwaring van de eenheid van strafrecht (geen nieuwe of andere straffen buiten diegene die het strafwetboek reeds kende)

Wetgeving: uitgangspunten

• Decreet algemene bepalingen milieubeleid – toevoeging Titel XVI: toezicht, handhaving en

veiligheidsmaatregelen• Schrapping en verwijzing naar titel XVI in wetgeving over

Bestrijding luchtverontreiniging Bescherming oppervlaktewater Bestrijding geluidshinder Winnen en pompen van grondwater Voorkoming en beheer van afvalstoffen Maatregelen inzake grondwaterbeheer Milieuvergunning Bodemsanering

Wetgeving: toepassingsgebied

• En ook: Riviervisserij Natuur Bos Jacht CITES (internationale handel in bedreigde

planten en dieren) Mest

Toepassingsgebied werd uitgebreid

Bijvoorbeeld heel concreet:

- Milieuvergunningsdecreet art 29-35 vervangen door:

“Voor dit decreet en zijn uitvoeringsbesluiten worden het toezicht en de bestuurlijke handhaving uitgeoefend en worden veiligheidsmaatregelen genomen volgende de regels bepaald in hoofdstukken III, IV en VII van titel XVI van het decreet van 5 april 1995 houdende algemene bepalingen inzake milieubeleid.”

- Vlarem I art 58-69 zijn volledig opgeheven

Toepassingsgebied

Wetgeving

Inbreuk of misdrijf?

Andere procedures

Bevoegdheden

Visie parket

Communicatie tussen de verschillende spelers

Projecten

• Inbreuken staan opgelijst in de bijlagen bij het uitvoeringsbesluit (Vlarebo) Niet melden van de sluiting van een risico-inrichting (Vlarem) Niet doorsturen van een emissiejaarverslag (Vlarem) Niet bijhouden van een register van gevaarlijke

producten (Vlarea) Kostprijs voor aanvaardingsplicht zichtbaar op factuur

vermelden …

• Misdrijven zijn alle andere overtredingen op de regelgeving Het niet hebben van een milieuvergunning Het niet naleven van de voorwaarden van de vergunning Het niet toepassen van Best Beschikbare Technieken Het niet hebben van transportdocumenten voor afvaltransporten …

Inbreuk of misdrijf?

Inbreuk of misdrijf?

Inbreuk of misdrijf?

Inbreuk of misdrijf?

• Verslag van vaststelling wordt opgemaakt Model vastgelegd in een ministerieel besluit Voorbeelddocument rondgestuurd via mail ‘nieuws over

milieuhandhaving’

• Verstuurd naar de gewestelijke entiteit

LNE - Afdeling milieuhandhaving, milieuschade en crisisbeheer

Koning Albert II-laan 20 bus 8 - 1000 Brussel

• Boete (+ eventueel voordeelontneming) wordt aan overtreder opgelegd

• Beroep mogelijk bij het milieuhandhavingscollege (http://www.mhhc.be)

• Toezichthouder wordt geïnformeerd over gevolg dat werd gegeven aan verslag van vaststelling

Administratieve aanpak inbreuk

• PV wordt opgesteld Model vastgelegd in een ministerieel besluit Voorbeelddocument rondgestuurd via mail ‘nieuws over

milieuhandhaving• Verstuurd naar parket

Gerechtelijk arrondissement Antwerpen Gerechtelijke arrondissement Mechelen Gerechtelijke arrondissement Turnhout

Procureur des Konings Dams Herman Procureur des Konings Gepts Anne-Marie Procureur des Konings Poels Jan

Bolivarplaats 20 bus 2 – 2000 Antwerpen Keizerstraat 20 – 2800 Mechelen Kasteelstraat 1 – 2300 Turnhout

Steeds samen met een overzicht van de milieu-inbreuken (nu en in het verleden) en van de vroeger opgelegde bestuurlijke geldboeten

Steeds samen met een verzoek tot uitspraak over al dan niet strafrechterlijke behandeling van het milieumisdrijf - voorbeelddocument rondgestuurd via mail ‘nieuws over milieuhandhaving’

• Parket beslist over al dan niet gerechtelijk afhandelen binnen 180 dagen (verlengbaar) Indien wel: parket – rechtbank Indien niet: LNE – boete

Administratieve aanpak misdrijf

Wetgeving

Inbreuk of misdrijf?

Andere procedures

Bevoegdheden

Visie parket

Communicatie tussen de verschillende spelers

Projecten

• Raadgevingen: als overtreding dreigt op te treden, maatregelen vragen

• Aanmaningen: als overtreding er is, maatregelen vragen • Vaststellen inbreuk en/of misdrijf

Bestuurlijke maatregelenRegularisatiebevel: bevel tot beëindigen overtreding, ongedaan

maken van de gevolgen en voorkomen van herhalingStakingsbevel: bevel tot stopzetting van activiteitenBestuursdwang: feitelijk handelen van toezichthouderOpmerking: steeds gouverneur, burgemeester en milieu-inspectie

in kennis stellen Bestuurlijke geldboete

• Veiligheidsmaatregelen: aanzienlijk risico voor mens of milieu uitschakelen (steeds door burgemeester of gouverneur, ambtshalve of op verzoek van een toezichthouder), maatregelen nemen

Voorkomen en vaststellen van overtredingen

• Gericht aan toezichthouder, burgemeester of gouverneur

• Verzoek ontvankelijk? Verzoeker gekend? Aard van het verzoek vermeld? Indicatie van de geschonden wetgeving weergegeven? Nadeel aangetoond? Ondertekend?

• Binnen 14 dagen vermoedelijke overtreder aangetekend op de hoogte brengen

• Vermoedelijke overtreder horen

• Binnen 30 dagen antwoord geven aan verzoeker (aard van de bestuurlijke maatregel en waarom)

Verzoek tot bestuurlijke maatregelen

Wetgeving

Inbreuk of misdrijf?

Andere procedures

Bevoegdheden

Visie parket

Communicatie tussen de verschillende spelers

Projecten

• Inbreuken Gewestelijke toezichthouders Provinciale toezichthouders Gemeentelijke toezichthouders Toezichthouders van politie lokale

toezichthouders Toezichthouders van intergemeentelijke verenigingen

• Misdrijven Toezichthouders Politie

Dus inbreuken kunnen niet meer vastgesteld worden door politie die niet in het bezit is van een extra aanstelling

Wie stelt de overtredingen vast?

• Gemeentelijke toezichthouder: aan te stellen door collegeDeze kan werken voor:- Eigen gemeente- Aangrenzende gemeente- Andere gemeente van politiezone- Andere gemeente van de intercommunale

• Toezichthouder van de politiezone: aan te stellen door politieraad• Toezichthouder van de intercommunale: aan te stellen door ‘bevoegd

orgaan’

• Minimum aantal toezichthouders op lokaal niveau 1 gemeentelijke op 1/5/2010 2 gemeentelijke op 1/5/2011 als >30 000 inwoners of >300 klasse

2 bedrijven 2 per schijf van 5 gemeenten in politiezone of intercommunale op

1/5/2011

Lokale toezichthouders

• Procedure tot aanstelling Vlarem attest Aanstellingsbesluit college / politieraad Opsturen naar LNE, afdeling erkenningen (Koning Albert II-laan 20

bus 8, 1000 Brussel) Doorsturen digitale foto voor aanmaak legitimatiebewijs Eedaflegging vrederechter (enkel voor contractuelen)

“ Ik zweer getrouwheid aan de Koning, gehoorzaamheid aan de Grondwet en aan de wetten van het Belgische volk”

Registratie bij de griffie van het vredegerecht van de akte van aanstelling en beëdiging

• Vlaremambtenaren zijn automatisch gelijkgeschakeld met lokale toezichthouder tot 1/5/2012.

Lokale toezichthouders

Klasse 2, klasse 3, niet-ingedeelde inrichtingen en vrije velddelicten Titel III DABM (bedrijfsinterne milieuzorg) en uitvoeringsbesluiten Wet luchtverontreiniging en uitvoeringsbesluiten Wet oppervlaktewateren en uitvoeringsbesluiten, wat lozing van afvalwater

en opsporing waterverontreiniging betreft Wet geluidshinder en uitvoeringsbesluiten Art 11, 12, 13, 14, 17, 18 en 20 afvalstoffendecreet en uitvoeringsbesluiten Grondwaterdecreet en uitvoeringsbesluiten Milieuvergunningendecreet en uitvoeringsbesluiten Mestdecreet en uitvoeringsbesluiten 4 EG-verordeningen (ozonlaagafbrekende stoffen, dierlijke bijproducten,

persistente organische verontreinigende stoffen, overbrenging van afvalstoffen)

Klasse 1 Wetgeving zie lijst hierboven Enkel vaststellingen op basis van zintuiglijke waarnemingen en onderzoek

van zaken

Lokale toezichthouder: bevoegdheden

• Recht op toegang• Recht op inzage en kopie van zakelijke gegevens• Recht op onderzoek van zaken• Recht op onderzoek van transportmiddelen• Recht op ondersteuning• Recht op het doen van vaststellingen door middel

van audiovisuele middelen• Recht op bijstand van de politie

Toezichtsrechten

• Aanstelling gemeentelijke toezichthouders (college)• Aanstelling toezichthouders bij de politie

(politieraad)• Nemen bestuurlijke maatregelen (burgemeester)

Art 2 wet oppervlaktewateren Art 12 afvalstoffendecreet Exploitatie zonder vergunning Exploitatie in strijd met de vergunningsvoorwaarden Art 62 bodemdecreet

• Nemen veiligheidsmaatregelen (burgemeester)• Reageren op verzoek tot maatregel (burgemeester)

Overzicht specifieke bevoegdheden gemeentebesturen

Wetgeving

Inbreuk of misdrijf?

Andere procedures

Bevoegdheden

Visie parket

Communicatie tussen de verschillende spelers

Projecten

Visie parket

• Eedaflegging contractuelen• PV nummer vragen aan politie• Technische deskundigheid moet aangeleverd

worden door gemeentelijke milieudiensten• Gerechtskosten• Doorsturen PV (misdrijf) voor administratieve

boete

Wetgeving

Inbreuk of misdrijf?

Andere procedures

Bevoegdheden

Visie parket

Communicatie tussen de verschillende spelers

Projecten

Communicatie tussen de partners

• Regiowerking: regio’s (3x/jaar) provincie – gemeentelijke milieudiensten ook info via ezine

• PIH: gerechtelijke arrondissementen (4x/jaar) provincie – politiediensten (lokale en federale) – parket ook info via ‘nieuws over milieuhandhaving’

• Parket Antwerpen (3x/jaar) parket – MI, OVAM – lokale politie – federale politie

• Parket Mechelen (1x/jaar) provincie – parket – gemeentelijke milieudiensten ivm

project regularisatie

Wetgeving

Inbreuk of misdrijf?

Andere procedures

Bevoegdheden

Visie parket

Communicatie tussen de verschillende spelers

Projecten

Projecten samen met PIH

• Regularisatieproject arrondissement Mechelen Samenwerking tussen gemeentelijke milieudiensten,

parket en politiediensten Administratief alle bedrijven in orde brengen

• Controle mesttransporten arrondissement Mechelen Nauwe samenwerking met VLM – Mestbank Ook Turnhout doet dergelijke controles

• Controle grondverzet politiezone Klein-Brabant Federale politie zal brochure opmak over hoe je dergelijke

controle best kan aanpakken.• Brochure controle afvaltransporten arrondissement Antwerpen• ……