1. Dirk Van Heuven Antwerpen 5 april 2011Handhavingsperikelen
anno 2011:een never ending story
2. Inhoud Inleiding De verjaring anno 2001 Het arrest Hamer
anno 2011 De impact van de nieuwe vrijstellings- en
meldingsregeling op handhaving De milieustakingsvordering als
alternatieve herstelvordering Eindelijk rechtszekerheid?
4. Nog even de basicsStrafrechtelijk Stedenbouwmisdrijven zijn
wanbedrijven Verjaringstermijn van 5 jaar, maar mogelijke stuitings
(5+5 jaar)- en schorsingsdaden Aanvang verjaringstermijn:
belangrijk onderscheid tussen aflopende en voordurende misdrijven
(zie verder)
5. Nog even de basicsDe publieke herstelvordering Nog steeds 3
soorten herstelmaatregelen: herstel in de vorige toestand / staking
strijdig gebruik bouw of aanpassingswerken meerwaarde Duidelijkere
richtlijnen inzake de keuze van de (publieke) herstelmaatregel
6. Nog even de basicsDe private herstelvordering een dergelijke
vordering steunt op artikel 1382 B.W. zodoende enkel toepassing van
artikel 2262bis, 1 tweede en derde lid B.W., artikel 26 V.T.Sv. en
de gemeenrechtelijke stuitings- en schorsingsgronden
7. Verjaring anno 2011Hoe was het vroeger? Duidelijkheid vr het
decreet van 4 juni 2003 het strafbare feit van instandhouding van
stedenbouwkundige overtredingen was een voortdurend misdrijf. Samen
met het aflopende misdrijf was er een voortgezet misdrijf. Dit
alles belemmerde enkele nuances daargelaten - de verjaring van
stedenbouwmisdrijven en door toepassing van de regel van artikel 26
V.T.Sv ook de daarop gente herstelvorderingen ongeacht wanneer het
primaire misdrijf plaats vond kon nog steeds het herstel gevorderd
worden voor de burgerlijke rechtbank of strafrechtbank Het
Verjaringsdecreet van 4 juni 2003 De strafsanctie voor het
instandhouden van inbreuken, bedoeld in het eerste lid, 1, 2, 3, 6
en 7, geldt niet voorzover de handelingen, werken, wijzigingen of
het strijdige gebruik niet gelegen zijn in de ruimtelijk kwetsbare
gebieden, voorzover ze geen onaanvaardbare stedenbouwkundige hinder
veroorzaken voor de omwonenden of voorzover ze geen ernstige
inbreuk vormen op de essentile stedenbouwkundige voorschriften
inzake de bestemming krachtens het ruimtelijk uitvoeringsplan of
plan van aanleg (artikel 146, derde lid DRO) Doelstelling: het
creren van rechtszekerheid (+ billijkheid)
8. Verjaring anno 2011Hoe was het vroeger? Toch
rechtsonzekerheid na het Verjaringsdecreet van 4 juni 2003
Grondwettigheidsproblemen! (Arbitragehof nr. 136/2004, 22 juli
2004, Cass. 23 november 2004, P.04.1032.N en Arbitragehof nr.
14/2005, 19 juni 2005). Van het derde lid van artikel 146 DRO bleef
over: de strafsanctie geldt niet voor de instandhouding [[ voor
zover de handelingen, werken, wijzigingen of het strijdige gebruik
[] niet gelegen zijn in de ruimtelijk kwetsbare gebieden
Decriminalisering of strafuitsluitingsgrond? Quid landschappelijk
waardevol agragrisch gebied?
9. Verjaring anno 2011Huidige regeling VCRO: doelstelling
(eindelijk) rechtszekerheid Hoe? Interpretatieve bepaling
(decriminalisering) artikel 6.1.1., derde lid, ingevoegd bij
decreet van 4 juni 2003 en gedeeltelijk vernietigd bij arrest nr.
14/2005 van 19 januari 2005 van het Grondwettelijk Hof, wordt
genterpreteerd als volgt: deze bepaling heft de strafbaarstelling
van de vermelde stedenbouwmisdrijven op aldus: sinds 22 augustus
2003 is instandhouding buiten ruimtelijk kwetsbaar gebied niet
langer een misdrijf geen publieke herstelvordering meer (enkel)
gegrond op (eerdere) strafbare feit van instandhouding, tenzij in
ruimtelijk kwetsbaar gebied een herstelvordering die door de
stedenbouwkundige inspecteur of het college van burgermeester en
schepenen is ingesteld op grond van de instandhouding van
handelingen, kan vanaf 1 september 2009 niet langer worden
ingewilligd indien deze instandhouding op het ogenblik van de
uitspraak niet meer strafbaar is gesteld
10. Verjaring anno 2011Huidige regeling Hoe? Verjaringsregeling
voor de publieke herstelvorderingRuimtelijke kwetsbaar gebied 10
jaar vanaf de dag van het misdrijf Instandhouden blijft
strafbaarOpenruimtegebied 10 jaar vanaf de dag van het misdrijf
Instandhouden is niet strafbaarBuiten ruimtelijk kwetsbaar en
buiten 5 jaar vanaf de dag van het misdrijf Instandhouden is niet
strafbaaropenruimtegebied Zonder afbreuk aan de gemeenrechtelijke
stuitings- of schorsingsgronden f artikel 26 V.T.Sv.
11. Verjaring anno 2011Huidige regeling Hoe? Overgangsbepaling
voor de NIEUWE verjaringsregels nieuwe termijnen gelden slechts
vanaf 1 september 2009. De totale duur van de verjaringstermijn mag
evenwel niet meer bedragen dan de termijnen vermeld in artikel
2262bis, 1, tweede en derde van het Burgerlijk Wetboek (5-20 jaar)
indien het recht om de herstelvordering in te stellen ontstaan is
vr 1 september 2009
12. Verjaring anno 2011Huidige regeling Nieuwe
verjaringsregeling VCRO werd door Grondwettelijk Hof bevestigd
(GwH. nr. 94/2010, 29 juli 2010)
13. Handhavingsguerilla?1. Het gewoontemisdrijf
Gewoontemisdrijf Een misdrijf dat bestaat uit het herhaaldelijk
plegen van op zichzelf straffeloze handelingen.
14. Handhavingsguerilla?2. Het gebruiksmisdrijf
Gebruiksmisdrijf Stelling VANSANT Het strijdig gebruik
veronderstelt actieve daden. Het herhalen van die actieve daden
staat gelijk met het voortzetten en is per definitie vreemd aan het
instandhouden. In de mate het strijdig gebruik strafbaar is gesteld
kan gewaagd worden van een voortzettingsmisdrijf. Cass. 2 mei 2006,
P.060.0100.N Stelling BELEYN
15. Handhavingsguerilla?3. Eenheid van opzet Eenheid van opzet:
Artikel 65 Strafwetboek Gent, nr. C/62/10, 15 januari 2010
(onuitgegeven) en Gent, nr. C/298/10, 26 februari 2010
(onuitgegeven)
16. Het arrest Hamer anno 2011 Onderscheid redelijke termijn
verjaring? Arrest EHRM Hamer (27 november 2007). De
herstelmaatregel het herstel in de vorige toestand - als straf in
Europeesrechtelijke zin Cass. 24 november 2009, P.09.0278.N;
P.09.0942.N en P.09.0944.N -De vaststelling dat het herstel in de
oorspronkelijke toestand een straf is in de zin van artikel 6.1
EVRM, brengt enkel met zich mee dat de waarborgen van die bepaling
moeten worden in acht genomen. Zij heeft niet tot gevolg dat die
maatregel in de Belgische wetgeving van strafrechtelijke aard is
zodat de algemene bepaling van het Belgisch strafrecht en
strafprocesrecht erop toepassing moeten vinden. Cass. 25 januari
2011, P. 10.0369.N.1 -Teneinde te voldoen aan het bepaalde in de
artikelen 6.1 en 13 EVRM kan de strafrechter, binnen de
bevoegdheden die artikel149, 1, Stedenbouwdecreet 1999 hem toekent,
en onverminderd de door hem te verrichten legaliteitstoets
krachtens 159 Grondwet, zich ertoe te beperken als passend herstel
enkel de overschrijding van de redelijke terlmjn op authentieke
wijze vast te stellen. Kritiek
17. De impact van de nieuwe vrijstellings-en meldingsregeling
op handhaving Het Vrijstellingsbesluit van 16 juli 2010 Het
Meldingsbesluit van 16 juli 2010 Impact op de lopende strafzaken
Impact op de lopende herstelvorderingen
18. De milieustakingsvordering alsalternatieve herstelvordering
Praktijk Prejudicile vragen Grondwettelijk Hof Reactie Stad
kortrijk
19. Eindelijk rechtszekerheid? Neen Stad kortrijk
20. Vragen?
21. GegevensDirk Van [email protected]
Osylei 61 2600 Antwerpen Belgiumt +32 (0)327 33 50 f +32 (0)327 33
51www.publius.be