Hazırladı:204 saylı Hazırladı:204 saylı məktəbin informatika məktəbin informatika

müəllimi Fərruxova Qiyafətmüəllimi Fərruxova Qiyafət

Qraf anlayışını izah edirQraf anlayışını izah edir;; Gündəlik həyatda rast gəlinən sadə Gündəlik həyatda rast gəlinən sadə

qrafları müəyyən edirqrafları müəyyən edir; ; Qrafın strukturunu izah edirQrafın strukturunu izah edir;; Iki obyekt arasIki obyekt arasıındanda sadə və qısa sadə və qısa

yolların fərqini izah ediryolların fərqini izah edir;; Qrafda sadQrafda sadəə v vəə q qıısa yolu sa yolu müəyyən müəyyən

ediredir;;

DDəərsinrsin tipi tipi :: İnduktiv İnduktivƏsas anlayışlar:Qraf,qrafin təpələri,qrafın Əsas anlayışlar:Qraf,qrafin təpələri,qrafın

tilləri,ağac,asan yol,sadə yol.tilləri,ağac,asan yol,sadə yol.İstifadə olunan iş formaları:Fərdi iş,kiçik İstifadə olunan iş formaları:Fərdi iş,kiçik

qruplarla iş,siniflə iş,cütlərlə iş.qruplarla iş,siniflə iş,cütlərlə iş.

İstifadə olunan üsullarİstifadə olunan üsullar:Mini :Mini mmüühazirhazirəə,,müzakirəmüzakirə,, beyin həmləsi beyin həmləsiFənlər arası inteqrasiyaFənlər arası inteqrasiya:Riy.-1:Riy.-1.3.1 .3.1 ,,1.3.2 1.3.2 ,,3.1.13.1.1

Təchizat Təchizat ::XətkeşXətkeş,, iş vərəqləri iş vərəqləri

MOTIVASIYAMOTIVASIYA

MƏKTƏB

Alpayın evi Mağaza

Lalənin eviElxanın evi

Hündür ev

Nigarın evi

Könülün evi

Muradın evi

Buna oxşar sxemlərı harada Buna oxşar sxemlərı harada görmüsünüz?görmüsünüz?

Qraf nəyə bənzəyir?Qraf nəyə bənzəyir?

Qrafın quruluşu necədir?Qrafın quruluşu necədir? Qrafda bir nöqtədən diğər Qrafda bir nöqtədən diğər

nöqtəyə qədər sadə və qısa nöqtəyə qədər sadə və qısa yolu necə tapmaq olar?yolu necə tapmaq olar?

Tədqiqatın aparımasıTədqiqatın aparıması Bir-biri ilə əlaqəsi olan obyektlər Bir-biri ilə əlaqəsi olan obyektlər

sistemisistemi qrafqraf adlanır. Nöqtələradlanır. Nöqtələr qra-qra-

fın təpələrifın təpələri,, düz xətt parçaları isədüz xətt parçaları isə

qrafın tilləri qrafın tilləri adlanır.adlanır.

””Qraf”yunan sözü olub yazıram Qraf”yunan sözü olub yazıram

deməkdir.deməkdir. Sinif 4- qrupa bölünür.İş vərəqlərı paylanır.Sinif 4- qrupa bölünür.İş vərəqlərı paylanır.

I-qrupI-qrup SSevil və Toğrulu kəndə aparan ən evil və Toğrulu kəndə aparan ən

qısa cığırı və onun uzunluğunu tapın.qısa cığırı və onun uzunluğunu tapın.

II-qrupII-qrup Oyuncaq qatarın vağzaldan kəndə Oyuncaq qatarın vağzaldan kəndə gedə bicəyi ən qısa yolu və onun uzungedə bicəyi ən qısa yolu və onun uzun--

luğunuluğunu t tapınapın

IIIIII--qrup qrup Avtomobilin gedə biləcəyi ən Avtomobilin gedə biləcəyi ən qısa yolu və onun uzunluğunu tapınqısa yolu və onun uzunluğunu tapın..

IV-qrup IV-qrup Sincabın qozanı götürməsi üçün Sincabın qozanı götürməsi üçün gedə biləcəyi ən gedə biləcəyi ən qqısa yolu və onun uzunısa yolu və onun uzun--

luğunu tapın.luğunu tapın.

Məlumat mübadiləsi və onun Məlumat mübadiləsi və onun müzakirəsi.müzakirəsi.

1-ci qrup-Uşaqlar üçün sadə yol 1-ci qrup-Uşaqlar üçün sadə yol hansıdır?hansıdır?

2-ci qrup-Qatar üçün sadə yol 2-ci qrup-Qatar üçün sadə yol hansıdır?hansıdır?

3-cü qrup-Avtomobil üçün sadə yol 3-cü qrup-Avtomobil üçün sadə yol hansıdır?hansıdır?

4-cü qrup-Sincab üçün sadə yol 4-cü qrup-Sincab üçün sadə yol hansıdır?hansıdır?

ÜmumiləşdirməÜmumiləşdirmə Qraf nədirQraf nədir?? Qraf nQraf nəyə bənzəyirəyə bənzəyir?? Biz nəyi öyrəndikBiz nəyi öyrəndik?? Qrafın iki təpəsi arasında ən Qrafın iki təpəsi arasında ən

qısa yolu necə seçmək olarqısa yolu necə seçmək olar??

NNəticəəticə1.Qraf bir biri ilə əlaqəsi olan obyektlər 1.Qraf bir biri ilə əlaqəsi olan obyektlər

sistemidir.sistemidir.

2.Ağac qrafın sadə formasıdır və bizim 2.Ağac qrafın sadə formasıdır və bizim bildiyimiz ağaca(onun tərsinə) bildiyimiz ağaca(onun tərsinə) bənzəyir.bənzəyir.

3.Qrafın iki müxtəlif təpələri arasında ən 3.Qrafın iki müxtəlif təpələri arasında ən qısa məsafəni hesablamaq üçün onları qısa məsafəni hesablamaq üçün onları birləşdirən tillərin uzunluqlarını hesab-birləşdirən tillərin uzunluqlarını hesab-

layıb ən qısasını seçmək lazımdır.layıb ən qısasını seçmək lazımdır.

4.Sadə yol qısa demək deyil.4.Sadə yol qısa demək deyil.

İş dəftəri1.İş dəftəri1.İki qonşunun iki ümumi quyusuİki qonşunun iki ümumi quyusuvar.Hər bir qonşu hər iki quyuya elə yol cəkməkvar.Hər bir qonşu hər iki quyuya elə yol cəkmək

istəyir ki, onların yolları kəsişməsin.Onlara kömək et.istəyir ki, onların yolları kəsişməsin.Onlara kömək et.

Q 1 Q 2

Ev1 Ev2

GGəlin bu məsələni evlərin və əlin bu məsələni evlərin və quyuların sayı 3 olanda həll edək.(bu quyuların sayı 3 olanda həll edək.(bu

halda məsələnin həlli yoxdur)halda məsələnin həlli yoxdur)

Q 1 Q 2

Ev1 Ev2 Ev3

Q 3

Q 2

İşİş dəftərı2dəftərı2.Sağdakı sxemin boş çərçivələrində müvafiq .Sağdakı sxemin boş çərçivələrində müvafiq obyektləri çək və uyğun rənglərlə boya.Doğru müla-obyektləri çək və uyğun rənglərlə boya.Doğru müla-

hizələri “D” yalan mülahizələri isə “ Y” işarəsi ilə qeyd et.hizələri “D” yalan mülahizələri isə “ Y” işarəsi ilə qeyd et. FIQURLAR

1.Qırmızı fiqur 1.Qırmızı fiqur kvadratdır.kvadratdır.

2. Üçbucaq 2. Üçbucaq

qırmızıdır.qırmızıdır.

3. Bütün 3. Bütün

üçbucaqlarüçbucaqlar

sarıdır.sarıdır.

4.Üçbucaq4.Üçbucaq

yaşıl deyil.yaşıl deyil.

IIş dəftəri 3.ş dəftəri 3.NNöqtələri birləşdirməklə evlər arasında müm-öqtələri birləşdirməklə evlər arasında müm-kün yolları çək.Pişiyin evindən siçanın evinə neçə cür kün yolları çək.Pişiyin evindən siçanın evinə neçə cür

getmək olar? Onlardan ən qısa və ən asan yolu göstərgetmək olar? Onlardan ən qısa və ən asan yolu göstər..

İş dəftəri4.İş dəftəri4.BoBoş çərçivələrdə uyğun ş çərçivələrdə uyğun yazıları yaz.yazıları yaz.

Cütlərlə iş. Müəllim sinfi cütlərə bölüb belə bir çalışma verir: açıq zərfin təpə nöqtələrini qələmi kağızdan ayırmamaq şərti ilə elə birləşdirmək lazımdır ki,bir xətti bir dəfə çəkəsən.

Qrafın Qrafın struktu-struktu-

runu runu izah izah ediredir

Qrafa Qrafa aid aid sadə sadə misal-misal-

lar lar göstərigöstərirr

Qraf Qraf anla-anla-

yışınıyışını

başabaşa

düşür.düşür.

Tapşırı-Tapşırı-

ğı şərtəğı şərtə

uyğunuyğun

y/yetiriry/yetirir

ƏməkƏmək

daşlıqdaşlıq

Nizam Nizam intizaintiza

mmaa

riayyətriayyət

edilməedilmə

sısı

Bir-Bir-birinibirini

dindin--lləməəmə

İnformasiyaİnformasiya

AlqoritmAlqoritm

InternetInternet

KompyuterKompyuter

MEYARLARMEYARLAR

Cəm

i

Qru

p

Ev tapşırığıEv tapşırığı

Dərslikdə Dərslikdə “Fi“Fikirləşkirləş““ simgəsi ilə verilmiş simgəsi ilə verilmiş

tapşırıq.tapşırıq.