12
Hepatit B Korunma, teşhis ve tedavi Hepatit B Korunma, teşhis ve tedavi Deutsche Leberhilfe e.V. Deutsche Leberhilfe e.V. HBV

HBV Hepatit B - Deutsche Leberhilfe e.V.Hepatit B Korunma, teşhis ve tedavi Deutsche Leberhilfe e.V. HBV. Sayın Bayanlar ve Baylar, Hepatit B çok yaygın bir hastalıktır: Muhtemelen

  • Upload
    others

  • View
    4

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: HBV Hepatit B - Deutsche Leberhilfe e.V.Hepatit B Korunma, teşhis ve tedavi Deutsche Leberhilfe e.V. HBV. Sayın Bayanlar ve Baylar, Hepatit B çok yaygın bir hastalıktır: Muhtemelen

Hepatit BKorunma, teşhis ve tedavi

Hepatit BKorunma, teşhis ve tedavi

Deutsche Leberhilfe e.V.Deutsche Leberhilfe e.V.

HBV

Page 2: HBV Hepatit B - Deutsche Leberhilfe e.V.Hepatit B Korunma, teşhis ve tedavi Deutsche Leberhilfe e.V. HBV. Sayın Bayanlar ve Baylar, Hepatit B çok yaygın bir hastalıktır: Muhtemelen

Sayın Bayanlar ve Baylar,

Hepatit B çok yaygın bir hastalıktır: Muhtemelen ikimilyar insan Hepatit B virüsünün neden olduğu birenfeksiyona yakalanmıştır. Bundan muzdarip olanlarınçoğunda enfeksiyon hemen iyileşir ancak maalesefherkes bu kadar şanslı değildir: Dünya Sağlık ÖrgütüWHO, dünya çapında yaklaşık 480 milyon insanınHepatit B virüsünü sürekli olarak taşıdıklarını tahminediyor. Kronik Hepatit B uzun vadede karaciğer sirozunave karaciğer kanserine neden olabilir.İyi haber: Buna karşı bir şeyler yapmak mümkün. Sağlıklıolanlar Hepatit B'ye karşı aşı olabilirler. Zaten kronikHepatit B hastalığına yakalanmış olan bir kişi uygun birtedavi ile hastalığı büyük ölçüde yavaşlatabilir veyahatta durdurabilir. Yeterli uyku, sağlıklı beslenme vealkolden uzak durma yoluyla sağlıklı bir yaşam sürmek,Hepatit B'ye rağmen vücudun formda kalmasınayardımcı olabilir.Önemli olan, hastalığı zamanında teşhis edebilmektir.Basit bir kan testi şüpheleri teyit edebilir veya ortadankaldırabilir. Hepatit B hastalığına sahip insanlar, buhastalığın tedavisi konusunda tecrübeli doktorlaradanışmalıdır.

Hepatit B2

Page 3: HBV Hepatit B - Deutsche Leberhilfe e.V.Hepatit B Korunma, teşhis ve tedavi Deutsche Leberhilfe e.V. HBV. Sayın Bayanlar ve Baylar, Hepatit B çok yaygın bir hastalıktır: Muhtemelen

Hepatit B 3

Enfeksiyon her bir kişide farklı şekilde gelişebilir. Bazıinsanların tedaviye ihtiyacı yoktur, bazıları ise tedaviyehemen başlamalıdır. Eğer siz mağdursanız:Korku iyi bir danışman değildir! Belki de Hepatit B olanbaşka insanlar da tanıyorsunuzdur. Belki de buinsanların durumu oldukça iyi veya oldukça kötüdür vesiz de aynı şeyleri yaşamayı bekliyorsunuzdur. Belki defazla endişe duyuyorsunuz: "Komşum Hepatit B'denöldü. İlaç kullanmazsam ben de ölürüm." Veya kendinizigüvende sanıyorsunuz: "Arkadaşımın durumu HepatitB'ye rağmen oldukça iyi. Bu nedenle ben de buhastalıkla ilgili sorun yaşamayacağım." Her ikisi detümüyle yanlış olabilir. Hepatit B eşittir Hepatit Bdeğildir! Önemli olan sizin durumunuz ve sizin sahipolduğunuz Hepatit B'nin sizin vücudunuza ne yaptığıdır.Bu broşürün size genel bir bakış sunmasını vehastalığınızı daha iyi anlamanızı sağlamasını ümitediyoruz.

Prof. Rita SüssmuthSchirmherrin der Deutschen Leberhilfe e.V.

Page 4: HBV Hepatit B - Deutsche Leberhilfe e.V.Hepatit B Korunma, teşhis ve tedavi Deutsche Leberhilfe e.V. HBV. Sayın Bayanlar ve Baylar, Hepatit B çok yaygın bir hastalıktır: Muhtemelen

Hepatit B4

"Hepatit" nedir?

Hepatitin çevirisi basitçe "karaciğer iltihabıdır." Bazıdurumlarda bunun nedeni, başka insanlara dabulaştırılabilecek olan bir iltihaptır. Ancak başkanedenleri olan ve bulaşıcı olmayan Hepatit türleri devardır (ör. Otoimmün Hepatit, Alkolik Hepatit veyaKaraciğer Yağlanması Hepatiti).Karaciğer iltihabında karaciğer hücreleri parçalanır.Hepatit uzun yıllar sürerse siroza varan karaciğer hasarımeydana gelebilir. Karaciğerde büyük ölçüde nedbedokusu oluşmuşsa buna "Siroz" denir.Siroz tehlikelidir,çünkü karaciğerdolaşım ve bağışıklıksistemindeki önemligörevlerini yerinegetiremez hale gelir.Bunun neticesinde içkanama, karınboşluğunda sutoplanması (assit ‐ascites) ve zehirlimaddeler nedeniylebeyin hastalıkları gibiciddi komplikasyonlarmeydana gelebilir.Bunun dışındakaraciğer kanseritehlikesi de artar.Karaciğer iltihabıerken aşamada tespitedildiğinde sonuçlarıbüyük ölçüde önlenebilir. Sirozda da tedavi olanaklarıhalen bulunmaktadır ancak yine de çok ciddi birbulgudur.

Karaciğerin vücuttaki konumu

Page 5: HBV Hepatit B - Deutsche Leberhilfe e.V.Hepatit B Korunma, teşhis ve tedavi Deutsche Leberhilfe e.V. HBV. Sayın Bayanlar ve Baylar, Hepatit B çok yaygın bir hastalıktır: Muhtemelen

Hepatit B 5

Hepatit virüsleri

Virüsler, hepatitin özellikle sık görülen bir nedenidir. Enönemli virüsler Hepatit A, B, C, D ve E'dir. Bu virüslertümüyle birbirinden farklıdır. Farklı şekilde bulaşır, farklışekilde tedavi edilir ve birbirlerine dönüşemezler. Tekortak yönleri, karaciğer iltihabına neden olmalarıdır.Bu broşürde Hepatit B virüsünü ele alacağız; nasılkorunabileceğinizi ve zaten enfekte olmuşsanız nasıldavranmanız gerektiğini konu alacağız.

Elektron mikroskobunda hepatit virüsleri: Bu virüslerinözellikleri görünümleri kadar birbirinden farklıdır

Hepatit A Hepatit B Hepatit C

Hepatit B (HBV) nedir?

Hepatit B, Hepatit B virüsü ile enfekte olmakneticesinde tetiklenen bir karaciğer iltihabıdır. Sağlıklıbir yetişkin enfekte olduğunda Hepatit B vakaların %90‐95'inde ilk altı ay içerisinde kendiliğinden iyileşir.Çocuklar, yaşlılar ve zayıf bir bağışıklık sistemine sahipolan kişilerde virüsün kendiliğinden ani iyileşmesi dahazordur.Hepatit B bir defa iyileştikten sonra ömür boyunca

Page 6: HBV Hepatit B - Deutsche Leberhilfe e.V.Hepatit B Korunma, teşhis ve tedavi Deutsche Leberhilfe e.V. HBV. Sayın Bayanlar ve Baylar, Hepatit B çok yaygın bir hastalıktır: Muhtemelen

Hepatit B ne kadar tehlikelidir?

Bu, insandan insana değişir. Bazılarında bu hastalıkonlarca yıl ılımlı bir şekilde devam eder, öyle ki hasta bu

hastalıkla yaşlanır. Başkalarında ise bu iltihapkaraciğere 5 ‐ 50 yıl içerisinde ağır hasar

verebilir ve siroza dönüşebilir (nedbedokulu karaciğer).

Karaciğer kanseri de meydana gelebilirve bunun tedavisi çoğu zaman çok

zordur.Geç etkileri ölümcül olabilir.

Düzenli alkol tüketimi, sigara,aşırı kilo veya AIDS veya başka

hepatit virüsleri gibi başkahastalıklar, kronik Hepatit

B'nin zararlı gidişatınıhızlandırabilir.

Hepatit B6

bağışıklık kazanılır. Bu insanların ilaca ihtiyaçları yoktur.Ancak yetişkinlerin %5‐10'unda hastalık altı aydan uzunsüre vücutta kalır. Bu noktadan sonra enfeksiyonsüreklidir, yani kroniktir. Çoğu zaman kronik Hepatit Bömür boyu kalır, daha ender durumlarda ise yıllar sonrakendiliğinden iyileşir. Kronik Hepatit B yıllar içerisindekaraciğeri yavaş yavaş yok eder. Bu nedenle kronikHepatit B hastalarının mutlaka uzman bir doktoradanışmaları gerekir.

Sağlıklı karaciğer Karaciğer sirozu

Page 7: HBV Hepatit B - Deutsche Leberhilfe e.V.Hepatit B Korunma, teşhis ve tedavi Deutsche Leberhilfe e.V. HBV. Sayın Bayanlar ve Baylar, Hepatit B çok yaygın bir hastalıktır: Muhtemelen

Hepatit B 7

Nasıl bulaşır?

Hepatit B özellikle enfekte olmuş kan ile aktarılır. Ancakvirüs, sperm, vajinal sıvılar, tükürük ve gözyaşı gibibaşka vücut sıvılarında da bulunur.En sık yaşanan bulaşma şekli doğum (eğer annedeHepatit B varsa), korunmasız cinsel ilişki veyaralanmalardır. Cihazlar doğru bir şekildetemizlenmezse Hepatit B dövme ve piercing yaptırmaesnasında ve doktorun kullandığı aletlerle bulaşabilir.

Eğer aileden birinde Hepatit B varsa ailenin aşı olmasıgerekir. Hijyen ürünleri ortaklaşa kullanılmamalıdır (ör.diş fırçası, jilet, tırnak makası vs.), çünkü bunlarda kanartıkları kalmış olabilir. Eğer partnerlerden birindeHepatit B varsa ve aşılar henüz tamamlanmamışsa ilişkiesnasında da dikkatli olunması gerekir. Mutlaka

Page 8: HBV Hepatit B - Deutsche Leberhilfe e.V.Hepatit B Korunma, teşhis ve tedavi Deutsche Leberhilfe e.V. HBV. Sayın Bayanlar ve Baylar, Hepatit B çok yaygın bir hastalıktır: Muhtemelen

Aşı nasıl yapılır?

Aşı üç defa yapılır:1. Aşılama: 0. gün2. Aşılama: bir ay sonra3. Aşılama: ilk aşıdan altı ay sonraHızlı aşılama şeması da uygulanabilir:0., 7. ve 21. gün.Aşı maddesi suni olarak üretilir, vücut tarafından kolaykabul görür ve yaşayan virüsler içermez. Aşılama,insanların %90'ında başarılı olur. Bunu, yeterli miktardakoruyucu antikor oluşturulmasından anlamakmümkündür (anti HBs).Bir aşının bedeli 40–60 Euro'dur. Alman sağlıksigortaları aşının masraflarını çocuklar, gençler,karaciğer hastaları ve enfekte olmuş kişilerin yakınlarıiçin karşılar.

Hepatit B8

prezervatif kullanın. Hepatit B'nin öpüşme ile bulaşıpbulaşmadığı henüz netlik kazanmamıştır. Her iki partnerde başarılı bir şekilde aşılanmışsa bu tedbirlere gerekkalmaz.Aynı şişeden veya bardaktan içmekle veya aynı kaşıkçatalın kullanılmasıyla bulaşma riski oldukça düşüktür.

Nasıl bulaşmaz?

Kanayan yaralar veya kan izleri olmadığısürece üzerinize öksürülmesi veyahapşırılmasıyla bulaşmaz, tokalaşmak veyasarılmakla bulaşmaz, yemekle bulaşmaz,aynı tuvalet ve havlunun kullanılmasıylabulaşmaz. Hepatit B hastalarının çamaşırlarınormal şekilde yıkanabilir.

Page 9: HBV Hepatit B - Deutsche Leberhilfe e.V.Hepatit B Korunma, teşhis ve tedavi Deutsche Leberhilfe e.V. HBV. Sayın Bayanlar ve Baylar, Hepatit B çok yaygın bir hastalıktır: Muhtemelen

Hepatit B nasıl anlaşılır?

Siz virüsü kendiniz anlayamaz ve algılayamazsınız. Kesinsemptomları da yoktur. Hepatit B, doktorda yapılannormal laboratuvar testlerinde de yer almaz. Virüsüyakalamak için ancak özel bir kan testi yapılmalı veözellikle Hepatit B aranmalıdır. Bunun en önemligöstergesi HBs antijenidir (HBsAg).Eğer bulunuyorsa ("HBsAg pozitif") sizde Hepatit Bvardır.

Hepatit B 9

Farklı semptomlar, karaciğer veya safra kesesinin hastaolduğunu gösterebilir. Ancak Hepatit B için kesingösterge değildir:• Sürekli yorgunluk• Konsantrasyon bozukluğu• Sağ karın üst kısmında baskı hissi• Kaşıntı• Balçık renginde gayta ve bira renginde

(kahverengiye çalan) idrar• İştahsızlık• Belirli gıdalardan iğrenme, ör. et• Kilo değişimleri• Bulantı ve istifra• Şişkinlik

Page 10: HBV Hepatit B - Deutsche Leberhilfe e.V.Hepatit B Korunma, teşhis ve tedavi Deutsche Leberhilfe e.V. HBV. Sayın Bayanlar ve Baylar, Hepatit B çok yaygın bir hastalıktır: Muhtemelen

Hepatit B10

• Burun kanaması ve morluklar• Ciltte ve gözlerde sarılık• Sık yaşanan kas ve eklem ağrıları• Erkeklerde: karın ve göğüs bölgesinde daha az

kıllanma

Kandaki karaciğer değerlerinin yükselmesi dekaraciğerde bir sorun olduğuna ilişkin ilk işaretlerolabilir.

Page 11: HBV Hepatit B - Deutsche Leberhilfe e.V.Hepatit B Korunma, teşhis ve tedavi Deutsche Leberhilfe e.V. HBV. Sayın Bayanlar ve Baylar, Hepatit B çok yaygın bir hastalıktır: Muhtemelen

Hepatit B 11

Hepatit B'ye karşı bugün elimizdekiilaçlarGünümüzde (2016) iki farklı tedavi türü bulunmaktadır:Haplar veya interferon iğneleri.

Haplar (nükleosit veya nükleotid analogları) günde birdefa kullanılır ve virüsün çoğalmasını baskılar. Vücuttedaviye çoğu zaman olumlu yanıt verir ancak birçok yılsürer. Çok önemli:Herhangi bir fark hissetmeseniz de hapları kullanmayıihmal etmeyin!Hepatit B virüsü dirençkazanabilir ve böylecehiçbir ilaç etki edemezhale gelebilir. Haplardüzenli olarakalınmazsa bu risközellikle artar. Buvirüs dirençli halegelirse yenidençoğalabilir vekaraciğere hasarverebilir. Bu nedenletedavi süresince virüsyükünü düzenli olaraktakip etmek önemlidir. Dirençoluşması durumunda ek ilaç kullanmakveya ilacı değiştirmek suretiyle tedavinin yeni durumauyarlanması gerekir.Peg‐Interferon alfa haftada bir defa şırınga ile derialtına verilir. Bu tedavi bağışıklık sistemini uyarır veböylece enfeksiyonu kontrol altında tutmasını sağlar.Tedavi çoğu zaman bir yıl sürer. Ör. gribal semptomlar,depresyon ve kan tablosunda değişiklik gibi yan etkilerortaya çıkabilir.

Page 12: HBV Hepatit B - Deutsche Leberhilfe e.V.Hepatit B Korunma, teşhis ve tedavi Deutsche Leberhilfe e.V. HBV. Sayın Bayanlar ve Baylar, Hepatit B çok yaygın bir hastalıktır: Muhtemelen

Başka nelere dikkat etmem gerekir?

Hangi sıklıkta muayene olmanız gerektiğini doktorunuzasorun. Hepatit B'niz sakin bir seyir izlese de yine dedüzenli aralıklarla kontrol edilmesi gerekir.Hepatit B için özelbir diyet yoktur.Ancak genel olaraksağlıklı beslenilmesiönerilir.Alkol kullanmamakönemlidir.Ör. bir doktor gibikanınızla işi olanbirisi varsa onuHepatit Bo l d u ğ u n u zkonusunda bil gi ‐lendirin.

Daha ayrıntılı bilgilere neredenulaşabilirim?

Deutsche Leberhilfe e.V.Krieler Str. 10050935 KölnTelefon: 02 21/28 29 980Faks: 02 21/28 29 981E‐posta: [email protected]: www.leberhilfe.org

Size Almanca ve İngilizce olarak danışmanlık verebiliriz.Maalesef Türkçe bilmiyoruz. Ancak sizin dilinize hakimolan doktor ismi verebiliriz.

Yayıncı: © 2016 Deutsche Leberhilfe e.V.

Bu broşürü desteklediği için AOK Bundesverband GbR'ye teşekkür ederiz.