Upload
leyla-tang
View
229
Download
0
Embed Size (px)
DESCRIPTION
Hoorcollege over energiebalans
Citation preview
Stroomblok 2.1 “Spijsvertering”:
HC energiebalans
2e Bach BMW 2015-2016Prof. Q. Swennen
energieopname
energiegebruik
energiebalans
lichaamsgewicht
lichaamssamenstelling
+ -
+ -
vetmassa (VM) / vetvrije massa (VVM)
discontin
u
continu
spijsvertering
Metabolisme(blok 1.6)
Hormonale regulatie(blok 1.6 en 2.4)
??? ZSO 6
ZSO 3
ZSO 4
ZSO 5
Energiebalans
Weight gain Weight loss
Weight maintenance“lipostat”
evenwicht
EnergiebalansRelatie tussen energiegebruik en energieopname
a) korte termijn (1d) b) lange termijn (1w)
Metabole aanpassingen voor energiebehoud Effect van hypocalorisch dieet zwakt af met de tijd
Energiebalans
Metabole aanpassingen voor energiebehoud op lange termijn JOJO-effect (bij regelmatig dieten)
Energiebalans
Verliezen vrij snel gewicht
Gewicht gaat trager af
Wanneer je stopt met dieet kom je ook heel snel bij
LG: lichaamsgewicht
Metabole veranderingen na gewichtstoename of -afname t.o.v. “normaal” LG bij volwassenen (mager of obees)
Energiebalans
Na gewichts-toename
Na gewichts-afname
BMR ↑ ↓TEE ↑ ↓TEF ↑ ↓schildklierhormoon ↑ ↓Sympathicus tonus ↑ ↓Parasympat. tonus ↓ ↑
U bent bijgekomen en je lichaam doen dan al dit om je terug naar je “set” point wil brengen
Regeling voedselopname Perifere signalen uit uw gastrointestinaal
stelsel die regelen de eetlust
Regeling op korte termijn= kwantiteit van maaltijd afstemmen op vertering
Regeling voedselopname
Stimulus Signaal VoedselopnameOrale factoren(kauwen, slikken …) -> meet hoeveel voedsel je inneemt
N. Vagus -> signaal naar hypothalamus
↓
Distensie (vulling) maag & duodenum
N. Vagus ↓
Vet in duodenum Vrijzetting van CCK(via N. vagus/nTs)
↓
Voedsel in ileum en colon (vet, KH)
PeptideYY ↓
Voedsel in dunne darmGLP-1 (glucagon like
peptide)↓
Insuline
↓↓
Vasten (wnr maag lees is) Ghreline↑
Regeling op middellange termijn= behoud van circulerende energiereserve (dus in je bloed)
“glucostatische”, “aminostatische” en “lipostatische” theorie:daling van bloedspiegels van glucose, AZ en VVZ → honger (om die dingen aan te vullen)
Temperatuursregulatie: interactie tussen hypothalamische centraafkoeling → honger (thermische energie van voedsel eten); opwarming → verzadiging
Regeling voedselopname
Regeling op lange termijn= behoud van opgeslagen energiereserve
feedback signalen vanuit energiereserves: leptine (~ vetmassa) ↓ energiereserves (vb na langdurig vasten) → leptine ↓ →
honger, zoeken naar voedsel ↑ energiereserves (vet) → leptine ↑ (gaat doorheen BBB) →
verzadiging, verminderde voedselopname
Leptine (adipocyten) → receptoren in hypothalamus↑ POMC-neuronen (anorexigeen)↓ NPY-neuronen (orexigeen) voedselopname ↓ ↑ CRH-productie (anorexigeen)
↑ sympathische activiteit energiegebruik ↑ ↓ insuline secretie in de pancreas
Regeling voedselopname
Regeling voedselopname door de hypothalamus
honger
verzadiging
1) Nucleus arcuatus (hypothalamus)2) nTS (hersenstam)
Regeling voedselopname door de hypothalamus De hypothalamus bevat honger- en
verzadigingscentra: Perifere signalen komen eerst aan in nucleus arcuatus:
convergentie van neurale, hormonale en chemische signalen uit de periferie
signalen uit de hersenschors (emotioneel eten)
van hieruit projecteren zenuwbanen op:- LHA, (DMN) = voedings-/hongercentra - VMN, (PVN) = verzadigingscentra
Ook in de hersenstam (nTS) wordt informatie uit de periferie (vooral vanuit N. vagus) verzameld beinvloed voedselopnamen!
Regeling voedselopname en energiegebruik
Neurotransmitters en hormonen beïnvloeden deze centra in hypothalamus en hersenstammen onderscheidt:- orexigene stoffen (stimuleren eetlust)- anorexigene stoffen (remmen eetlust)
Deze centra (vooral PVN) controleren eveneens het energiegebruik: - door hun invloed op hormonale secreties van hypofyse,
schildklier, bijnierschors en pancreas - via (para)sympathische activatie
to IML• Sympathic activity ↑• Energy expenditure ↑
to DMX• Parasymp. activity ↑• Energy expenditure ↓
↑↓
Y2R
-PYY
verzadigend
Eetlust remmend
hypothalamus
Figuur 4Artikel : Brain regulation of food intake and appetite: molecules and networks, Broberger C., Journal of Internal Medicine 2005; 258: 301-327
Somatomoto-rische respons
Autonome enendocriene respons
Emotioneel eten
Figuur 4 legende Artikel : Brain regulation of food intake and appetite: molecules and networks, Broberger C., Journal of Internal Medicine 2005; 258: 301-327
Regeling voedselopname door de hypothalamus
honger verzadiging
1) Nucleus arcuatus (hypothalamus)2) nTS (hersenstam)
PVNCRH
TRH
bijnierschors(cortisol)
schildklier(T4, T3)
Figuur 1 Artikel : Brain regulation of food intake and appetite: molecules and networks, Broberger C., Journal of Internal Medicine 2005; 258: 301-327
Figuur 1 legende Artikel : Brain regulation of food intake and appetite: molecules and networks, Broberger C., Journal of Internal Medicine 2005; 258: 301-327
Neurotransmitters en hormonen met invloed op honger- en verzadigingscentra
Anorexigene stoffen (↓ eetlust)
• a-MSH (< POMC)• CART• CRH• Serotonine• (Nor)adrenaline (b)• Leptine• Insuline• CCK• GLP-1• PYY
Orexigene stoffen (↑ eetlust)
• NPY• AGRP• MCH• Orexines A en B• Endorphines• GAL• glutamaat en GABA ?• Ghreline• Cortisol• Noradrenaline (a)• Endocannabinoïden
a-MSH= a-melanocyte-stimulating hormone; CRH = corticotropin-releasing hormone; CART = cocaine and amphetamine-regulated transcript: NPY = neuropeptide Y; AGRP = agouti (gene)-related protein/peptide; MCH = melanin-concentrating hormone; GAL = galanine
Bevorderen dit proces
Perifere signalen die het proces stimuleren
Obesitas Oorzaken
Omgevingsfactoren Levensstijl Cultuur, sociale gewoonten Psychologische factoren
Neurogene factoren Hypofysaire tumor Stoornis in
Functionele organisatie regelcentra Neurotransmitter/receptor mechanisme
Genetische oorzaken Pathways die voedingscentra reguleren Pathways die energieverbruik en vetopslag reguleren
Therapie?