Bi muturretanJames eta Eriksen diraMunduko Kopako jokalarihelduena eta gazteena 4-5

Txileren lorpena48 urte zeramatzanMunduko Kopanpartidarik irabazi gabe 3

Ipar orratzaZilipurdi baten burutazioa.Lastima da gure bizitza ez

izatea hondarrezko ordularibaten formakoa. Hala balitz,zahartzarora iritsitakoan,buelta eman gure erreka isuriagorrari, eta berriz haurtzarotikhasiko ginateke ibiltzen, etaurteak kontatzen hasi ostera.Mundua ez izatea halakoa erelastima da.

Beharbada Namibia Groenlan-diaren ondoan ikusiko genuke.Eta Nepaleko sherpak polonia-rren bizkar gainera igota Varso-viako kaleetan. Eta Mafaldamundu bolari termometroa aho-tik sartuta, kalentura pasa otezaion galdezka, zilborrez ipurdizer moduz sentitzen ote den.

Lau hankan dabil mundua,mozkorrak bezala. Lau kardinal

ditu. Baina ordulariak Suitzanegiten dira, eta orratzak betimarkatzen du iparraldera. Horigabe desorekatuak geundeke. Ezgenekike gauzei nola begiratu.Somaliako mutiko gazteak ezdabiltza Lekeition legatzetan.

Munduak alde batera bakarrikdaki zilipurdia egiten.

Eduardo Galeano Montevideo-koa da. Baina ez Peñarolekoa.

Nacionaleko itsua. Berari iraku-rri nion alde bitara zatituadugun mundu honek baduelasalbuespen bat. Badela leku batIparrak eta Hegoak berdinetikberdinera jokatzen dutena. Ez daNelson Mandelarenean. Amapaizeneko herrixka bat da Brasilen.Futbol zelai txiki bat du errekabaten ertzean. Ekuatorekomarrak erdiz erdi ebakitzen duberdegunea. Eta talde bakoitzak,zati bat jokatzen du munduareniparraldean eta beste bat hegoal-dean.

1863AmetsArzallus

Ez zen horren erraza Espainia faboritoak galdu

egin du Suitzaren kontra (0-1), etazaildu egin zaio sailkatzeko aukera

ESTE

BAN

CO

BO /

EFE

berria 2010eko ekainaren 17a, osteguna

HEGOAFRIKAKOMUNDUKO KOPA 2010

berria2010eko ekainaren 17a, osteguna

0ESPAINIA

1 Casillas 1

15 Ramos 11

5 Puyol 111

3 Pique 11

11 Capdevila 11

16 Busquets 11

9 DTorres (61. m.) 11

21 Silva 11

22 DNavas (61. m.) 111

14 Xabi Alonso 1111

8 Xavi 11

6 Iniesta 111

18 DPedro (77. m.) 1

7 Villa 11

E. V. Del Bosque 11

1SUITZA

1 Benaglio 111

2 Lichsteiner 11

4 Senderos 1

5 DV. Bergen (36. m.) 11

13 Grichting 111

17 Ziegler 11

7 Barnetta 11

22 DEgimmann (90. m.) 16 Huggel 11

8 Inler 111

16 Fernandes 111

19 Derdiyok 111

15 DYakin (79. m.) 1

10 Nkufo 111

E. O. Hitzfeld 1111

Golak: 0-1: Fernandesek (52. min).Epailea: Howard Webb (Ingalaterra).Txartel horiak Suitzako Grichtingi, Zie-glerri, Benagliori eta Yakini. Bestelako-ak: 62.453 ikusle Durbango Moses Mab-hida estadioan.

Suitzako selekzioko jokalariak elkar besarkatuta, Fernandesek gola sartu ondoren. ESTEBAN COBO / EFE

Espainia Suitza baino gehiagoizan da, baina ezin izan du zulatuaurkariaren defentsa. Galdu egindu, eta sailkapena zaildu egin zaio

Igor Susaeta

Espainiako selekzioa, faboritoaizanda, partida irabaztera zelaira-tu zen atzo Durbanen. Bestea, al-diz, Suitzakoa, arlo guztietan ahu-lagoa izaki, ez galtzera. Batak har-tu zuen ekimena, eta teknikokiparekorik ez duela erakutsi. Ba-loia oinetan hartu, eta espero bai-no motelago izan arren—zelairenegoerak ez zion batere lagundu—ezker-eskuin, atzera eta aurreraerabili zuen, eta zortzi bat aukeragarbi sortu. Besteak aldaratzerenbat edo jokaldi aldrebesen bat ba-liatu zuen kontrarioaren aterabizpahiru aldiz iristeko. Baina Vi-cente del Bosquek entrenatutakoselekzioak, Europako txapeldu-nak, estetikoki behintzat ederrenjokatzen duenak, ezin izan zuenzulatu Ottmar Hitzfeldek zuzen-dutako taldearen atzealdea. Jo-kaldi batean, berriz, Suitzako au-rrelariek ustekabean harrapatuzituzten Pique, Puyol eta Casillas,eta gola. Hortaz, sailkapena de-zente zaildu dio Munduko Kopairabazteko faboritoetako bati, jo-ko ederrena, alaiena egiten duenselekzioari. Baina tartean-tarte-an horrelakoak gertatzen direla-ko ere ederra da futbola.

Txikiak handiari irabazi ziolaesan daiteke. Atzo arte Espainiaizan zen nagusi Suitzaren kontraaurretik jokatutako 18 partideta-tik 15etan, baina mundu guzti-guztiaren arretagune zirenean,Hitzfeldenak garaile. Dena dela,hurrengo urtean beste hamar al-diz jokatuko balute elkarren kon-tra, Espainiak neurketa guztiakedo ia guztiak irabaziko lituzke.Halere, hori pentsatzeak ziur ezdituela kontsolatuko espainia-rrak. Badakite Suitza baino gehia-go direla —argi asko ikusi zenDurbango Moses Mabhida esta-dioan—, baina badakite, aldi bere-an, zalantzak buruan bueltakaibiliko dituztela hurrengo egune-tan.

Del Bosquek, baina, bere joka-lariak babestu zituen partida bu-katu ondoren. Esan zuen norta-sunari eta azken urteotan zizelka-tutako estilo aratz eta jostalarihorri eutsiko diotela «unerik zai-lenetan» ere. Izan ere, Espainiakjoko eredu jakin bat dauka. Ba-loia azkar ukitzen eta futbolaerraz ikusten duten erdilariak di-tuenez, horietan oinarrituta,haien paseek eta mugimenduekosatutako armiarma sarean zin-

tzilikatuta egiten du gora. BainaHitzfeldek beste armiarma sarebat ehundu zuen. Espainia ez zenblokeatuta gelditu, eta area ertze-raino eroso antzean heldu zen le-hen zati osoan. Piquek baloiari ir-teera ona ematen dio atzetik, etaXabi Alonsok —partida bikainatolosarrarena; Espainiako onenaizan zen— zein Busquetsek ukitubatean edo bitan jokatzen dute,erraz. Xavi, berriz, alde batetikbestera mugitzen da, eta baloiamaisuki gordetzen du pase ego-kiena aukeratu bitartean. SergioRamos eta Capdevila hegalekoaurrelariak ziren ia-ia, eta Silvaeta Iniesta abilena zen, berriz,Suitzaren atzeko lerroa gogaita-razteko ardura.

Iritsi zen lehen aukera: 10. mi-nutuan Villak gaizki gauzatuta-ko kontraerasoa. Bigarrena, Sil-varen jaurtiketa bat (17. min). Etahurrengoa, segidan, Ramosena.Pase luze neurtua eman zion Pi-quek, baina erdiratu beharrean,atera zuzenean. Ondo, espero be-zala ari zen Espainia, baina, be-harbada, abiadura pixka bat faltazitzaion baloia mugitzerakoan.Gainera, artistek apenas lotu eza-keten Villarekin jokorik, eta, hor-taz, ezin erditik gustatzen zaienbezala sartu.

Baina edozein unetan sor deza-ke aukera bat. Piquek eduki zuenbat argia, lehen zatiko argiena,Iniestaren pase bikain bat kontro-latu ondoren (30. min). Maila one-an, erasoan ardura hartzen arizen Bartzelonako izarretako bat,baina bigarren zatian min hartu

zuen —halere, kolpe bat baino ezdauka—. Lehen zatia bukatu au-rretik aukera berri bat eduki zuenVillak. Loratutako errematea, or-dea, ustela izan zen. Eta Suitza?Suitzak defendatu besterik ezzuen egin. Hori bai: ordenatuta,indarrez, eta ongi.

Erdiraketa mordoaEspainia zen nagusi ezin nabar-menago, baina barrutik sartzera-ko zailtasunak zituen. Hitzfeldekhegalak sakrifikatu zituen eta ze-lai erdia zein defentsaren erdigu-nea indartu zituen hasiera-hasie-ratik, Espainia erdiraketetanhain indartsua ez dela jakinda.

Amua irentsi zuen Del Bos-quek, eta Navas azkarra zein To-

nutuetan. Aukera argiena, ordea,Alonsok langara bidalitako jaur-tiketa ederrean (70. min). Xavi de-sagertu egin zen, eta euskaldu-nak gidatu zuen Espainiaren era-soa. Ez zen nahikoa izan. Navaseskuinetik behin eta berriz saiatuarren, alferrik. Suitzarrak erososentitu ziren erdiraketa guztiakdesbideratzen. Gainera, Derdiyo-kek gutxigatik ez zuen bigarrenasartu (74. min). Zutoinera.

Azkenean, garaile. Eta honadatua: Munduko Kopan jokatuta-ko azkeneko bost partidetan Sui-tzari ez diote golik sartu. Espainiagehiago izan zen, bai, baina sail-kapena zaildu egin zaio hasi berri-tan. Horrelako gauzengatik ereederra da futbola.

Horregatik ere ederra daMunduko Kopa 2010 Kronikak2

rres zelairatu, erdiraketei eta bar-nekaldiei indarra emateko. Bostminutu lehenago, baina, Suitzakpartidako gol bakarra sartu zuen.Jokaldi arraro bat izan zen. Bena-glio atezainak luze atera zuen, etaNkufok buruz orraztu. Derdiyo-kek Pique tokiz kanpo harrapatuzuen, eta Casillasen parera iritsizen. Harekin tupust egin, eta al-daratzea Fernandesentzat. Ho-rrek, barrura.

Ezustekoa handia izan zen, etasuitzarrak Espainia handia egite-ra behartu zuten. Iniestak izanzuen aukera bat areaz kanpotik(65. min), eta Torresek beste bat(68. min). Liverpoolekoari, baina,erritmorik gabe dagoela ikusiahal izan zitzaion jokatutako mi-

berria2010eko ekainaren 17a, osteguna

0HEGOAFRIKA

16 Khune 1

2 Gaxa 11

4 Mokoena 11

20 Khumalo 11

3 Masilela 11

13 Dikgacoi 1

12Letsholonyane 11

19DMoriri (57. m.) 1

11 Modise 11

10 Pienaar 1

1 DJosephs (79. m.) 1

8 Tshabalala 11

9 Mphela 11

E. C. A. Parreira 11

3URUGUAI

1 Muslera 11

16 M. Pereira 111

3 Godin 111

2 Lugano 111

4 Fucile 11

20 DA. Fernandez (71. m.)117 Arevalo 111

15 Perez 11

5DGargano (90. m.) 1

7 Cavani 11

21 DS.Fernandez (89.m.)110 Forlan 111

11 A. Pereira 11

9 Suarez 1111

E. O. Tabarez 111

Golak: 0-1: Forlanek (24. min.); 0-2: For-lanek penaltiz (80. min.); 0-3: Alvaro Pe-reirak (90. min.).Epailea: Massimo Busacca (Suitza).Txartel horiak Hegoafrikako Pienaarri etaDikgacoiri. Gorria Hegoafrikako Khuneri(75. min.). Bestelakoak: 50.000 batikusle Pretoriako Loftus Versfeld. Gorai-no bete zen. Euripean aritu ziren ia parti-da osoan, baina ongi eutsi zion zelaiak.

Uruguai kontzentratuta aritu dadefentsan, izandako aukerak baliatuditu eta aurrerapausoa eman du

I. Susaeta

Esaera batek zera dio: kantitate-tik ateratzen da kalitatea. Futbo-lera eramanda bete egiten da zen-bait kasutan. Brasilek, adibidez,193 milioi biztanle dauzka, eta jo-

kalari bikainak sortzen dira han.Lehen eta orain. Kantitatetik kali-tatea. Hegoafrikan ia 50 milioi per-tsona bizi dira. Dezente. Espai-nian baino gehiago, esaterako.Baina apenas ateratzen da jokala-ri onik handik. Kasu horretan

kantitateak ez du kalitatea ber-matzen. Uruguaik, ordea, lau mi-lioi biztanle ere ez dauzka, bainaateratzen dira aparteko jokala-riak. Izan ere, futbolean tradizio-tik ere ateratzen da kalitatea. Uru-guai ez da alferrik bi aldiz izanmunduko txapelduna. Serio joka-tuta, defentsan kontzentratutaarituta, eta izandako aukerak ba-liatuta irabazi zion Hegoafrikari,atzo, Nelspruiten, A multzoko bi-garren jardunaldian.

Final-zortzirenetarako bideanaurrerapausoa eman du Oscar Ta-barezek entrenatutako taldeak.Luis Suarez eta Diego Forlan au-rrelariek, izarrek, haien talentuaneurrian zukutu zuten, eta horixenahikoa izan zen Hegoafrika men-dean hartzeko. Hasiera-hasiera-tik ikusi zen, gainera, beraiek har-tuko zutela ardura. Lehen bost mi-nutuetan hegoafrikarren defen-tsa beldurtu zuten euren mugi-menduekin. Halere, Uruguairi ezzitzaion komeni segituan golarenbila joatea, partida erotzea. Hor-taz, lehen ordu laurdena pareka-tua izan zen.

Eta, hain zuzen, orduan askatuziren Hegoafrikaren bi euska-rriak: Letshononyane eta Dikga-coi. Pare bat jokaldi lotu zituztenondo, Uruguiaren zelai erdia hau-tsi, eta arearaino iritsi. OrduanPienaarrek zeukan agertu beha-rra, baina Bafana-Bafanen izarragalduta dabil. Berak aitortu du ne-katuta heldu dela Munduko Kopa-ra. Hango komunikabideek, be-raz, sekulakoak eta bi esan dituzteEvertoneko erdilariari buruz.

Baina Carlos Alberto Parreirakentrenatutako selekzioa gusturasentitzen ari zen. Uruguiak,baina, kolpea. Gola. Forla-nek baloi bat harrapatuzuen area inguruan, etapentsatzen utzi zioten.Baina atea aurrean dauka-nean, aurrelari ilehoriak az-kar pentsatzen du. Jaurti eginzuen gogor, eta baloiak Modiserengorputza ukitu ondoren, barrura.

Suarezen erakustaldiaLasai ari zen ordua arte Uruguai.Egoera kontrolpean zuela ziru-dien. Ba golak areago lasaitu zi-tuen. Hegoafrika grogi geratuzen, eta suspertu ondoren metrobatzuk egin zituen aurrera. Uru-guai kontraerasoan jokatzeko de-siratzen zegoen; Suarez batez ere.Hegaletara jo zuen Ajaxeko aurre-lariak, eta bere abiadurarekin

zein talentuarekin kontrarioarendefentsak erotu. Forlanek, hor-taz, toki gehiago izan zuen mugi-tzeko. Suarez bera bigarrena egi-tekotan egon. Areara sartu, eta es-kuinez egindako errematea, kan-

pora (33. min.). Pixkat geroago,Mphelak hegoafrikarren ia

aukera bakarra, buruzegindako erremate ma-kal batean.

Parreirak ez zituen Hegoa-frikaren okerrak zuzendu

atsedenaledian, eta Suarezek gus-tura jokatzen jarraitu zuen. Bereerdikaraketa bat gaizki erremata-tu zuen Cavanik (48. min.). MaxiPerez hegaleko atzelari bortitzakbeste aukera bat eduki zuen gero-xeagoa (61. min.), eta lehia amai-tzeko ordu lauden falta zenean,penaltia Suarezi berari, nori bes-tela. Forlanek, barrura: 26 gol Uru-guairekin jokatutako 64 partide-tan. Hirugarrenean ere, Suarez-Forlan bikotea protagonista, golasortzerakoan. Tradiziotik kalita-tea ateratzen delako.

Tradiziotik kalitateaateratzen delako

Txilek serio jokatudu, eta Hondurasiirabazi dio,Beausejourrek gola sartuta

Julen Etxeberria

Itxura ona du Txilek, Hegoafrika-ko Munduko Kopan bide politaegin dezakeenaren itxura. Sailka-pen ligaxkan antzeman zitzaionkontuan hartzeko selekzioa dela.Zalantzak zeuden, ordea, behinlehiaketa hasita, ordu arte eman-dako mailari eusteko gai izangozen edo ez. Bada hasi da MundukoKopa, hasi da lehia, eta Txilek era-kutsi du jada ez dela kasualitateaazken hilabeteetan egindakoa. 0-1

irabazi zion atzo Hondurasi Nels-pruiteko Mbombela estadioan, Hmultzoko estreinako neurketan.

Garaipena, hiru puntu, eta au-rrerapausoa final-zortzirenetanaritzeko. Atzoko garaipenak, gai-nera, esanahi berezia du, 48 urtezeramatzalako Txilek Mundu-ko Kopa batean partida batirabazi gabe. 1962an etxe-an antolatu zuen txapelke-tan lortu zuen azken aldiz,SESBi 2-1 irabazita. Ordutikatzo arte jokatutako hamahirupartidetan ez zen gai izan irabaz-teko. Atzo arte. Atzo, bai marka-gailuan, bai jokoan izan zen nagu-si. Hondurasek, aldiz, itxura es-kasa eman zuen, eta hori akuiluona zuela: lehen aldiz irabazi nahizuen Munduko Kopa batean. Bai-na ezta horrekin ere.

Marcelo Bielsak zuzendutakotaldeak betiko dohainak erakutsizituen: joko bizia, ausarta eta poli-ta. Gauza bakarra falta izan zi-tzaion: eraginkortasuna. Gol ba-karra sartu zuen, Valladaresenatea zulatzeko aukera dezente

izan zituen arren. HumbertoSuazo taldeko goleatzai-lea zelaian ez egoteakizan zuen zerikusirik ho-rretan. Suazo min hartu-

ta egon da, eta osatuta da-goen arren, Bielsak ez du sa-

soiko ikusten. Horregatik utzizuen aulkian atzo. Valdivia saiatuzen haren hutsunea sumatu ez ze-din, baina ez zuen lortu. Izan zi-tuen aukerak gola sartzeko, bai-na ezin.

Txiletarren zorionerako, Valdi-viari falta izan zitzaion eraginkor-

tasuna izan zuen Beausejourrek.Hark sartu zuen partidako gol ba-karra, partida hasi eta ordu erdipasatxora. Fernandezen eta Vida-len arteko jokaldi ona biribilduzuen, eta gola sartzeko meritugehien egin zituen taldea saritu.

Honduras, eskasGolak min handia egin zion Hon-durasi, ordu arte ondo ari baitzeneusten atzean. Baina markagai-luan atzetik egonda, arriskatu be-harra zuten hondurastarrek, ber-dinketaren gola sartu ahal izate-ko. Orduan ikusi zen ReinaldoRuedak zuzendutako taldea osomugatua dela. Defentsan nolaedo hala moldatzen da, baina hor-tik aurrera komeriak ditu jokal-diak lotzeko. Zer esanik ez golaksartzeko, are gehiago David Sua-zo selekzioko aurrelaririk onenaaulkian egonda —Suazo Txilekoabezala, hura ere ez dago sasoi be-tean—. Horrek ere Txileren garai-pena erraztu zuen.

Garaipena, 48 urte geroago

Diego Perez Diego Forlan zoriontzen, Uruguaiko selekzioak atzo bigarren gola sartu ondoren . JORGE ZAPATA / EFE

Kronikak Munduko Kopa 2010 3

0HONDURAS

18 Valladares23 Mendoza

2 Chavez3 Figueroa

21 Izaguirre8 Palacios

20 Guevara6 DThomas (64. m.)

17 Alvarez7 Nuñez

15 DMartinez (78. m.)13 Espinoza9 Pavon

12 DWelcome (60. m.)E. R. Rueda

1TXILE

1 Bravo4 Isla

17 Medel3 Ponce8 Vidal5 DContreras (81. m.)6 Carmona

20 Millar18 DJara (52. m.)14 Fernandez

7 Sanchez10 Valdivia11DMark Gonzalez (87. m.)15 BeausejourE. M. Bielsa

Golak: 0-1: Beausejourrek (34. min.).Epailea: Eddy Maillet (Seychelles).Txartel horiak: Honduraseko Palaciosieta Txileko Carmonari eta Matias Fer-nandezi. Epailea: 32.666 ikusle bildu zi-ren Nelspruiteko Mbombela estadioan.

AMULTZOA

HMULTZOA

berria2010eko ekainaren 17a, osteguna

berria2010eko ekainaren 17a, osteguna

David James eta Christian Eriksen dira hariaren bi muturrak, adinari dagokionez. Atezainingelesak 40 urte beteko ditu aurki, eta Munduko Kopako jokalaririk helduena da. Harkbaino ia 22 urte gutxiago ditu erdilari danimarkarrak, txapelketako gazteenak.

Julen Etxeberria

Calamity James (Ja-mes moldakaitza).Hala du izena TheBeano ErresumaBatuko komiki eza-gunean azaltzen

den pertsonaia batek. Mutil gaztebat da, zorte txarra hezurmami-tua. Antz gutxi du David Jamese-kin. Atezain ingelesak aspaldiutzi zion mutil koskor bat izateari—40 urte beteko ditu aurki—, etaasko esatea da bizitzan zorte txa-rra besterik ez duela ezagutu. 22urte daramatza goi mailan joka-tzen, hiru Munduko Kopatan ari-tu da, Eurokopa batean, PremierLeague-n partida gehien jokatuduen jokalaria da, garaipen ze-rrenda txukuna du eta libera pilairabazi du. Askok nahiko luketehorrelako zorte txarra. Halere, Ca-lamity James deitzen diote. Zer-gatik? Larriak izan direlako 22 ur-teko ibilbidean egin dituen zen-bait huts, larriak eta gogoanga-rriak. Eta hori garesti ordaintzenda Ingalaterran, han kazetariekbeti baitute prest luma norbait la-rrutzeko, norbait irrigarri uzteko.

Jamesek hamabost urte bainogehiago daramatza goitizen ho-rren zamarekin. Liverpoolen arizenean jarri zioten. Ordu arte

inork ez zion horrela deitu. Bate-tik, Watforden jokatzen zuen; tal-de apala zen, arreta gutxi berega-natzen zuena. Eta, bestetik, hu-tsak baino askoz gehiago egitenzituen geldiketa bikainak. 1990-1991 sasoian, esaterako, BigarrenMailako jokalari onena izendatuzuten —Espainiako Ligako Biga-rren B Mailaren parekoa da hori—.

Bideo jokoak aitzakia1993ko udan, Liverpoolera iritsizen, eta handik urtebetera hasizen haren inguruko kondaira. Li-gako lehen 11 partidetan hogei golsartu zizkioten, horietako batzukberak huts eginda. Ondorioa: pos-tua galdu zuen, Bruce Grobbelarbeteranoaren mesedetan. Huraere ez zen fin ibili, eta denboraldiaamaitu baino lehen James arituzen berriro hasieratik. Titularrazen, baina entrenatzaileak ezzuen konfiantza handirik hare-kin, eta zaleek are gutxiago. Kon-tzentrazio huts larriak egiten zi-tuen, eta erreakzionatu nahi zue-nerako, berandu zen jada: ate ba-rruan zegoen baloia. Hastapene-tan haren dohainetako bat izanzena zen orain haren gabezia na-gusia. Ulergaitza. Ez Jamesen-tzat. Hark bazuen azalpena horre-tarako. Azalpen bitxia hori bai.«Ordu mordoa egiten ditut bideojokoetara jolasten, eta, horren on-dorioz, erreflexu gutxiago ditutorain». Azalpen horrek beste arra-zoi bat eman zien kazetariei eta za-leei haren kontra egiteko.

Zazpi urtez jokatu zuen Liverpo-olekin. Han ari zenean jokatu zuenestreinako aldiz Ingalaterrarekin.Selekzioan, baina, David Seamanzuen aurretik. Atezain beteranoa-ren itzalean egon zen denbora lu-zez —2002ko Japoniako eta HegoKoreako Munduko Kopan izanzen, baina ez zuen jokatu—, bainaAston Villan eta West Hamen egi-niko lan onari esker Seamani na-gusitu zitzaion selekzioaren ate-zain titularra izateko lehian.

Baina itzuli egin zen CalamityJames. Geldiketa bikainen kopu-ruak behera egin zuen, eta huts la-rrienak gora egin, bai ManchesterCityn, bai selekzioan. Jabetu or-duko Joe Robinsonek aurrea har-

tu zion selekzioan. Lau urte lehe-nago gertatu bezala, MundukoKopara joan zen, baina ez zuen mi-nutu bakar bat ere jokatu Alema-nian. Kirolean zorterik ez, eta bes-te horrenbeste arlo pertsonalean:banandu egin zen, eta bere semea-rengandik urrundu. Horregatikerabaki zuen Manchester City uz-tea eta Portsmouthekin sinatzea.

Lau urte joan dira ordutik, etaJamesek ospe hori gainetik kenduezinik jarraitzen du. Ez du askorikegin ere ospe hori gainetik kentze-ko, bai Portsmouthekin bai selek-zioarekin huts larriak egin baiti-tu. Lesioekin ere ez du izan zorte-rik, eta makina bat aldiz egon damin hartuta, batzuetan arrazoi bi-txiengatik. Behin, adibidez, bizka-rreko gihar batean hartu zuenmin etxeko sofan eserita zegoelatelekomandoa hartzeko egindakoahalegin batean. Beste batean, be-rriz, sorbalda mindu zuen zamoerraldoi bat arrantzatzen saia-tzen ari zela. Horretan ere ezinoharkabean pasatu.

Hutsak huts eta lesioak lesio, hi-rugarren aldiz ari da MundukoKopa batean. Aurreko bietan ezzuen minutu bakar bat ere jokatu.Hegoafrikakoan ere ez zen arituIngalaterrak jokatutako aurrene-ko partidan. Aulkitik ikusi zuenRobert Green lankideak nola hutsegiten zuen AEBen aurka, nolaegiten zuen bere bere goitizena.Orain zain dago ea Fabio CapellokGreenenganako konfiantza gal-tzen duen eta bihar Aljeriarenaurka jokatzeko bere alde egitenduen. Berak, badaezpada, aurkez-tu du bere hautagaitza posturako.«Prest nago jokatzeko, Capellokhala nahi izanez gero». Ingalate-rran jada hasi dira dar-dar egiten.

David JamesArtista bat atean

J. Etxeberria

Christian Eriksenen-tzat ez da inolako be-rritasuna txapelke-ta batera joan eta jo-kalari gazteena iza-tea. Ohituta dago as-

paldi. Ez da harritzekoa, 3 urteeskas zituenean hasi baitzen fut-bolean jokatzen jaioterriko talde-an, Middelfarten hain zuzen ere.Zaila da sinesten, baina hori dioharen biografiak.

Hamar urte egin zituen Middel-farten, beti hura baino helduagoe-kin jokatzen, lehiatzen. Beti au-rretik. Denbora kontua zen etxe-ko taldea txiki geratzea. Eta halaizan zen. 2005ean, 13 urte eskas zi-tuela, Danimarkako talde indar-tsuenetako batekin sinatu zuen:Odenserekin. Han ere azkar hasizen nabarmentzen: estreinako ur-tean Danimarkako gazte mailakotxapelketako jokalari talentudu-nena aukeratu zuten. Eriksenenpoza, hala ere, ez zen izan erabate-koa, taldea txapeldunorde izanbaitzen. Urtebete eskas beharizan zuen arantza ateratzeko. No-la, gainera. Odensek titulua iraba-zi zuen, eta berak sartu zuen fina-leko gol bakarra.

Eriksenek hazi besterik ez zuenegiten. 15 urte eskas izan arren, to-kia egin zuen Odenseren 19 urtezazpiko taldean, baita Danimarka-ko 17 urtez azpiko selekzioan ere.Azken horretan nabarmendu zenbereziki. 2008an lortutako estatis-tikak ikusi besterik ez dago: bede-ratzi gol sartu zituen hamasei par-tidatan. Horren saria: 17 urtez az-piko jokalari talentudunena au-keratu zuen Danimarkako Fede-razioak.

Ordurako, Europako klub han-dienetako ikuskatzaileek zeuka-ten haren izena azpimarratuta ko-adernoetan: Arsenalek, Chelseaketa Bartzelonak hura fitxatzekointeresa azaldu zuten, besteakbeste. Baina ez Ingalaterrako Li-gara, ez Espainiakora. Herbehere-etakora joan zen; Ajaxera, hain zu-zen ere. Amsterdamgo taldeak mi-lioi bat euro inguru ordaindu ziz-kion Odenseri. Eriksenek ikasten,hazten jarraitu nahi bazuen, Ajax

toki ezin aproposagoa zen, harro-biko lana ondoen lantzen duentaldea baita. Zalantzarik iza-nez gero, hona handik atera-tarako jokalarien zerrenda:Johann Cruyff, Frank Ar-nesen, Frank Rijkaard,Marco Van Basten, Den-nis Bergkamp, EdgarDavids, Clarence See-dorf, Patrick Kluivert,De Boer anaiak, MarkOvermars, Edwin Vander Sar, Danny Blind,Wesley Sneijder, RafaelVan der Vaart, Markus Ba-bel...

Ajaxen azken harribitxiaAjaxetik ateratako jokalari batizan zen Eriksenen lehen entrena-tzailea Herbehereetan: Blind. Er-diko atzelari ohiaren aginduetaraaritu zen urte eta erdiz, bigarrentaldearekin jokatzen, eta lehentaldearekin entrenatzen. Horrelaaritu zen Martin Jol lehen taldeko

entrenatzaileak jauzia ematekoprest zegoela ikusi zuen arte. Ur-tarrilaren 17an egin zuen debuta,NAC Bredaren aurka jokatutakoLigako partidan. Urtarrilak egu-nak adina urte zituen: 17.

Ordutik mugarriz mugarri ibilida: otsailean debuta egin zuen Da-nimarkako selekzio nagusiare-kin; martxoan, lehen gola sartuzuen maila nagusian; eta maiatze-an, lehen titulua irabazi zuen, etaMunduko Koparako zerrendansartu zen. Tartean, apirilean,2014ra arte berritu zuen kontra-tua. «Oraindik asko ikas dezakethemen», esan zuen orduan, Aja-xetik mugitzeko asmorik ez duelaulertaraziz. Hori, halere, ikustekodago, talde askok baitaukate be-

giz jota, batek guztien gainetik:Arsene Wengerreren Arsenalek.

Cesc Fabregasek Bartzelonare-kin sinatzen badu, entrenatzailefrantziarrak Eriksen eskatuko duhura ordezkatzeko. Wengerrenustez, danimarkarrak katalunia-rraren dohain asko ditu: bikainikusten du jokoa, teknika ona dueta borrokalaria da. Cescekin al-deratuta, gol gutxi sartzen ditu.Hori da, hain zuzen, haren gabe-zia nagusia. Teknikariak, baina,sinetsita daude asko hobe dezake-ela arlo hori. Ez da Cesc Eriksene-kin aldera daitekeen jokalari ba-karra. Danimarkan, esaterako,Michael Laudrupen antza ikus-ten diote. Oraindik asko falta zaiobi jokalarion mailara iristeko, bai-na 18 urte bete berria da eta den-bora asko du hobetzeko. Hegoafri-kan oraindik ez du jokatu. Beti au-rretik joateak arrisku hori du, ba-tzuetan goizegi iristea.

Christian EriksenBeti aurretik

Munduko Kopa 2010 Gure gaia4 Gure gaia Munduko Kopa 2010 5

pIzena.David Benjamin James.pJaioterria.Welwyn GardenCity (Ingalaterra).pJaioteguna.1970eko abuz-tuak 1.pGaraiera.1,96 metro.pPisua.91 kilo.pPostua.Atezaina.pIbilbidea.Watford (1988-1992), Liverpool (1992-1999),Aston Villa (1999-2001), WestHam (2001-2004), ManchesterCity (2004-2006) eta Ports-mouth (2006tik).pGaraipen zerrenda. Watfor-dekin, gazte mailako Ingalate-rrako Kopa bat; Liverpoolekin, Li-gako Kopa bat; eta Portsmout-hekin, Ingalaterrako Kopa bat.pPartidak selekzioarekin.50.

Nortasun agiria

pIzena.Christian DannemannEriksen.pJaioterria. Middelfart (Dani-marka).pJaioteguna.1992ko otsailak14.pGaraiera.1,75 metro.pPisua.65 kilo.pPostua.Erdilaria.pIbilbidea.Middelfart (1995-2005), Odense (2005-2008)eta Ajax (2008tik).pGaraipen zerrenda.Ajaxekin,Herbehereetako Kopa bat.pPartidak selekzioarekin.Hiru.

Nortasun agiria

Larriak etagogoangarriak izan dira22 urteko ibilbideanegin dituen zenbait huts

Behin, etxeko sofanzegoela hartu zuen min; beste batean, zamoerraldoi bat arrantzatzen

Haren biografiak dio 3 urte eskasekin hasizela futbolean jokatzen,Middelfart taldean

Wengerrek fitxatu eginnahiko du, CescekBartzelonarekinsinatzen badu

JOH

ANN

HAT

TIN

GH /

EFE

ROLFVEN

NENBER

D /EF

E

berria2010eko ekainaren 17a, osteguna

berria2010eko ekainaren 17a, osteguna

David James eta Christian Eriksen dira hariaren bi muturrak, adinari dagokionez. Atezainingelesak 40 urte beteko ditu aurki, eta Munduko Kopako jokalaririk helduena da. Harkbaino ia 22 urte gutxiago ditu erdilari danimarkarrak, txapelketako gazteenak.

Julen Etxeberria

Calamity James (Ja-mes moldakaitza).Hala du izena TheBeano ErresumaBatuko komiki eza-gunean azaltzen

den pertsonaia batek. Mutil gaztebat da, zorte txarra hezurmami-tua. Antz gutxi du David Jamese-kin. Atezain ingelesak aspaldiutzi zion mutil koskor bat izateari—40 urte beteko ditu aurki—, etaasko esatea da bizitzan zorte txa-rra besterik ez duela ezagutu. 22urte daramatza goi mailan joka-tzen, hiru Munduko Kopatan ari-tu da, Eurokopa batean, PremierLeague-n partida gehien jokatuduen jokalaria da, garaipen ze-rrenda txukuna du eta libera pilairabazi du. Askok nahiko luketehorrelako zorte txarra. Halere, Ca-lamity James deitzen diote. Zer-gatik? Larriak izan direlako 22 ur-teko ibilbidean egin dituen zen-bait huts, larriak eta gogoanga-rriak. Eta hori garesti ordaintzenda Ingalaterran, han kazetariekbeti baitute prest luma norbait la-rrutzeko, norbait irrigarri uzteko.

Jamesek hamabost urte bainogehiago daramatza goitizen ho-rren zamarekin. Liverpoolen arizenean jarri zioten. Ordu arte

inork ez zion horrela deitu. Bate-tik, Watforden jokatzen zuen; tal-de apala zen, arreta gutxi berega-natzen zuena. Eta, bestetik, hu-tsak baino askoz gehiago egitenzituen geldiketa bikainak. 1990-1991 sasoian, esaterako, BigarrenMailako jokalari onena izendatuzuten —Espainiako Ligako Biga-rren B Mailaren parekoa da hori—.

Bideo jokoak aitzakia1993ko udan, Liverpoolera iritsizen, eta handik urtebetera hasizen haren inguruko kondaira. Li-gako lehen 11 partidetan hogei golsartu zizkioten, horietako batzukberak huts eginda. Ondorioa: pos-tua galdu zuen, Bruce Grobbelarbeteranoaren mesedetan. Huraere ez zen fin ibili, eta denboraldiaamaitu baino lehen James arituzen berriro hasieratik. Titularrazen, baina entrenatzaileak ezzuen konfiantza handirik hare-kin, eta zaleek are gutxiago. Kon-tzentrazio huts larriak egiten zi-tuen, eta erreakzionatu nahi zue-nerako, berandu zen jada: ate ba-rruan zegoen baloia. Hastapene-tan haren dohainetako bat izanzena zen orain haren gabezia na-gusia. Ulergaitza. Ez Jamesen-tzat. Hark bazuen azalpena horre-tarako. Azalpen bitxia hori bai.«Ordu mordoa egiten ditut bideojokoetara jolasten, eta, horren on-dorioz, erreflexu gutxiago ditutorain». Azalpen horrek beste arra-zoi bat eman zien kazetariei eta za-leei haren kontra egiteko.

Zazpi urtez jokatu zuen Liverpo-olekin. Han ari zenean jokatu zuenestreinako aldiz Ingalaterrarekin.Selekzioan, baina, David Seamanzuen aurretik. Atezain beteranoa-ren itzalean egon zen denbora lu-zez —2002ko Japoniako eta HegoKoreako Munduko Kopan izanzen, baina ez zuen jokatu—, bainaAston Villan eta West Hamen egi-niko lan onari esker Seamani na-gusitu zitzaion selekzioaren ate-zain titularra izateko lehian.

Baina itzuli egin zen CalamityJames. Geldiketa bikainen kopu-ruak behera egin zuen, eta huts la-rrienak gora egin, bai ManchesterCityn, bai selekzioan. Jabetu or-duko Joe Robinsonek aurrea har-

tu zion selekzioan. Lau urte lehe-nago gertatu bezala, MundukoKopara joan zen, baina ez zuen mi-nutu bakar bat ere jokatu Alema-nian. Kirolean zorterik ez, eta bes-te horrenbeste arlo pertsonalean:banandu egin zen, eta bere semea-rengandik urrundu. Horregatikerabaki zuen Manchester City uz-tea eta Portsmouthekin sinatzea.

Lau urte joan dira ordutik, etaJamesek ospe hori gainetik kenduezinik jarraitzen du. Ez du askorikegin ere ospe hori gainetik kentze-ko, bai Portsmouthekin bai selek-zioarekin huts larriak egin baiti-tu. Lesioekin ere ez du izan zorte-rik, eta makina bat aldiz egon damin hartuta, batzuetan arrazoi bi-txiengatik. Behin, adibidez, bizka-rreko gihar batean hartu zuenmin etxeko sofan eserita zegoelatelekomandoa hartzeko egindakoahalegin batean. Beste batean, be-rriz, sorbalda mindu zuen zamoerraldoi bat arrantzatzen saia-tzen ari zela. Horretan ere ezinoharkabean pasatu.

Hutsak huts eta lesioak lesio, hi-rugarren aldiz ari da MundukoKopa batean. Aurreko bietan ezzuen minutu bakar bat ere jokatu.Hegoafrikakoan ere ez zen arituIngalaterrak jokatutako aurrene-ko partidan. Aulkitik ikusi zuenRobert Green lankideak nola hutsegiten zuen AEBen aurka, nolaegiten zuen bere bere goitizena.Orain zain dago ea Fabio CapellokGreenenganako konfiantza gal-tzen duen eta bihar Aljeriarenaurka jokatzeko bere alde egitenduen. Berak, badaezpada, aurkez-tu du bere hautagaitza posturako.«Prest nago jokatzeko, Capellokhala nahi izanez gero». Ingalate-rran jada hasi dira dar-dar egiten.

David JamesArtista bat atean

J. Etxeberria

Christian Eriksenen-tzat ez da inolako be-rritasuna txapelke-ta batera joan eta jo-kalari gazteena iza-tea. Ohituta dago as-

paldi. Ez da harritzekoa, 3 urteeskas zituenean hasi baitzen fut-bolean jokatzen jaioterriko talde-an, Middelfarten hain zuzen ere.Zaila da sinesten, baina hori dioharen biografiak.

Hamar urte egin zituen Middel-farten, beti hura baino helduagoe-kin jokatzen, lehiatzen. Beti au-rretik. Denbora kontua zen etxe-ko taldea txiki geratzea. Eta halaizan zen. 2005ean, 13 urte eskas zi-tuela, Danimarkako talde indar-tsuenetako batekin sinatu zuen:Odenserekin. Han ere azkar hasizen nabarmentzen: estreinako ur-tean Danimarkako gazte mailakotxapelketako jokalari talentudu-nena aukeratu zuten. Eriksenenpoza, hala ere, ez zen izan erabate-koa, taldea txapeldunorde izanbaitzen. Urtebete eskas beharizan zuen arantza ateratzeko. No-la, gainera. Odensek titulua iraba-zi zuen, eta berak sartu zuen fina-leko gol bakarra.

Eriksenek hazi besterik ez zuenegiten. 15 urte eskas izan arren, to-kia egin zuen Odenseren 19 urtezazpiko taldean, baita Danimarka-ko 17 urtez azpiko selekzioan ere.Azken horretan nabarmendu zenbereziki. 2008an lortutako estatis-tikak ikusi besterik ez dago: bede-ratzi gol sartu zituen hamasei par-tidatan. Horren saria: 17 urtez az-piko jokalari talentudunena au-keratu zuen Danimarkako Fede-razioak.

Ordurako, Europako klub han-dienetako ikuskatzaileek zeuka-ten haren izena azpimarratuta ko-adernoetan: Arsenalek, Chelseaketa Bartzelonak hura fitxatzekointeresa azaldu zuten, besteakbeste. Baina ez Ingalaterrako Li-gara, ez Espainiakora. Herbehere-etakora joan zen; Ajaxera, hain zu-zen ere. Amsterdamgo taldeak mi-lioi bat euro inguru ordaindu ziz-kion Odenseri. Eriksenek ikasten,hazten jarraitu nahi bazuen, Ajax

toki ezin aproposagoa zen, harro-biko lana ondoen lantzen duentaldea baita. Zalantzarik iza-nez gero, hona handik atera-tarako jokalarien zerrenda:Johann Cruyff, Frank Ar-nesen, Frank Rijkaard,Marco Van Basten, Den-nis Bergkamp, EdgarDavids, Clarence See-dorf, Patrick Kluivert,De Boer anaiak, MarkOvermars, Edwin Vander Sar, Danny Blind,Wesley Sneijder, RafaelVan der Vaart, Markus Ba-bel...

Ajaxen azken harribitxiaAjaxetik ateratako jokalari batizan zen Eriksenen lehen entrena-tzailea Herbehereetan: Blind. Er-diko atzelari ohiaren aginduetaraaritu zen urte eta erdiz, bigarrentaldearekin jokatzen, eta lehentaldearekin entrenatzen. Horrelaaritu zen Martin Jol lehen taldeko

entrenatzaileak jauzia ematekoprest zegoela ikusi zuen arte. Ur-tarrilaren 17an egin zuen debuta,NAC Bredaren aurka jokatutakoLigako partidan. Urtarrilak egu-nak adina urte zituen: 17.

Ordutik mugarriz mugarri ibilida: otsailean debuta egin zuen Da-nimarkako selekzio nagusiare-kin; martxoan, lehen gola sartuzuen maila nagusian; eta maiatze-an, lehen titulua irabazi zuen, etaMunduko Koparako zerrendansartu zen. Tartean, apirilean,2014ra arte berritu zuen kontra-tua. «Oraindik asko ikas dezakethemen», esan zuen orduan, Aja-xetik mugitzeko asmorik ez duelaulertaraziz. Hori, halere, ikustekodago, talde askok baitaukate be-

giz jota, batek guztien gainetik:Arsene Wengerreren Arsenalek.

Cesc Fabregasek Bartzelonare-kin sinatzen badu, entrenatzailefrantziarrak Eriksen eskatuko duhura ordezkatzeko. Wengerrenustez, danimarkarrak katalunia-rraren dohain asko ditu: bikainikusten du jokoa, teknika ona dueta borrokalaria da. Cescekin al-deratuta, gol gutxi sartzen ditu.Hori da, hain zuzen, haren gabe-zia nagusia. Teknikariak, baina,sinetsita daude asko hobe dezake-ela arlo hori. Ez da Cesc Eriksene-kin aldera daitekeen jokalari ba-karra. Danimarkan, esaterako,Michael Laudrupen antza ikus-ten diote. Oraindik asko falta zaiobi jokalarion mailara iristeko, bai-na 18 urte bete berria da eta den-bora asko du hobetzeko. Hegoafri-kan oraindik ez du jokatu. Beti au-rretik joateak arrisku hori du, ba-tzuetan goizegi iristea.

Christian EriksenBeti aurretik

Munduko Kopa 2010 Gure gaia4 Gure gaia Munduko Kopa 2010 5

pIzena.David Benjamin James.pJaioterria.Welwyn GardenCity (Ingalaterra).pJaioteguna.1970eko abuz-tuak 1.pGaraiera.1,96 metro.pPisua.91 kilo.pPostua.Atezaina.pIbilbidea.Watford (1988-1992), Liverpool (1992-1999),Aston Villa (1999-2001), WestHam (2001-2004), ManchesterCity (2004-2006) eta Ports-mouth (2006tik).pGaraipen zerrenda. Watfor-dekin, gazte mailako Ingalate-rrako Kopa bat; Liverpoolekin, Li-gako Kopa bat; eta Portsmout-hekin, Ingalaterrako Kopa bat.pPartidak selekzioarekin.50.

Nortasun agiria

pIzena.Christian DannemannEriksen.pJaioterria. Middelfart (Dani-marka).pJaioteguna.1992ko otsailak14.pGaraiera.1,75 metro.pPisua.65 kilo.pPostua.Erdilaria.pIbilbidea.Middelfart (1995-2005), Odense (2005-2008)eta Ajax (2008tik).pGaraipen zerrenda.Ajaxekin,Herbehereetako Kopa bat.pPartidak selekzioarekin.Hiru.

Nortasun agiria

Larriak etagogoangarriak izan dira22 urteko ibilbideanegin dituen zenbait huts

Behin, etxeko sofanzegoela hartu zuen min; beste batean, zamoerraldoi bat arrantzatzen

Haren biografiak dio 3 urte eskasekin hasizela futbolean jokatzen,Middelfart taldean

Wengerrek fitxatu eginnahiko du, CescekBartzelonarekinsinatzen badu

JOH

ANN

HAT

TIN

GH /

EFE

ROLFVEN

NENBER

D /EF

E

berria2010eko ekainaren 17a, ostegunaMunduko Kopa 2010 Aldez aurrekoak6

du nire fundazioak», aitortu dubehin baino gehiagotan. Eta za-lantzan jarri ditu Europako klubaskok abian jarritako futbol aka-demiak ere. «Ez dut uste mutil ho-rien eta haien familien onurarakolanean aritzen direnik». Horrega-tik sortu ditu Kanuk berak entre-namendu zelaiak Nigerian, Gha-nan eta Sierra Leonan ere.

«Futboleko profesionala izannaiz urte askoan, eta beti jaso izanditut oso egoera larrian zeuden jo-kalari afrikar gazteen deiak. Ninengoen hoteletara ere agertuizan dira aholku eske». Horrega-tik erabaki zuen fundazioa sor-tzea. Eta ez da haren gizarteproiektu bakarra. Futbolekoa ezezik, osasunarekin zerikusia dau-kan beste fundazio bat ere badu,bihotzeko arazoak dituzten haurafrikarrei laguntzeko. Lan horrenguztiaren berri emateko, iraileanestreinatuko da Lehoi bihotza: Ka-nuren historia izeneko dokumen-tala. Bihotz gaixotik bihotz berrie-tara egindako jauziaren eta lana-ren berri emateko.

Nwankwo Kanu, Hegoafrikan emandako prentsaurreko batean. CEZARO DE LUCA / EFE

Nwankwo Kanuren kirol ibilbideabihotzeko arazoek eten zuten.Nigeriako ikurra da selekzioan, eta gizarte proiektuen bultzatzailea

Enekoitz Telleria

Makina apurtuta ze-goela pentsatu zu-ten medikuek ha-sieran. Ez zela po-sible. Kirolari pro-fesional batek ha-

lakorik izan eta aurretik inorkharen diagnostikorik ez egitea ezzela posible. Aortako balbula ba-tean zuen ezina, eta larria zen. Bi-zitza arriskuan jartzeko modu-koa. 1997ko uztaila zen, eta azaro-aren hasieran egin zioten ebakun-tza, Clevelandeko erietxe eza-gun batean. Han eten zenNwankwo Kanuren kirolibilbidea.

Ibilbidea bainoago, go-rakada eten zen han. Buel-tatu zelako Kanu futbolera etafutbolean ari delako gaur egunere. Nigeriako selekzioaren iku-rretako bat da, eta IngalaterrakoLigan aritu da azken denboral-dian, Portsmouthen. Baina ez dasekula gehiago izan 1996ko Atlan-tako Olinpiar Jokoetan distiraegin zuen jokalari hura. FinaleanArgentina ahalguztiduna mende-an hartu zuen hura. Urtebete le-henago lehertu zen, Ajaxen. Txa-peldunen Liga irabazi zuen hare-kin, eta Inter Milangoarekin fitxa-tu baino lehen egindako azterke-tetan atzeman zioten bihotzekoarazoa. Egin zioten ebakuntza etajarraitu zuen Interren. Ronaldo,Zamorano, Pagliuca, Baggio, Za-netti eta enparauen alboan iraba-zi zuen UEFA Kopa (1998), bainadenbora asko galdu zuen medi-kuetan eta gorabehera askorekinaritu zen. Bai Interren eta baitahurrena Arsenalen ere, nahiz etaArsene Wengerren aginduetaraeta Bergkamp, Henry, Pires etaenparauak alboan hartuta Inga-

laterrako bi liga eta Kopa bat ira-bazi zituen. West Bromwich Al-bionek fitxatu zuen hurrena, etahan egin zuen 2004tik aurrerakoa.2008an fitxatu zuen Portsmout-hek, eta han ari da geroztik.

1,98 da luze, baina aurrelaririkfinenaren pareko teknika eta mu-gimendu bizkorrak izan ditu. 33urte dauzka, gainbeheran sartutadago jada, baina Nigeriako selek-zioko ikurretako bat da oraindik.Hura zen izarra 17 urtez azpiko se-lekzioak Munduko Kopa irabazizuenean (1993) eta hura zen kapi-

taina selekzioak Olinpiar Jo-koak irabazi zituenean(1996). Nigeriako futbola-ren ordezkaria izan daaritu den toki guztietan,

eta herrialde osoak maitedu.

Berak badaki futbolari afrikaraskok ez dutela haren zorterikizan. Gogorra izan zuen haurtza-roa, baina Federal Works eta Wan-yanwu Nationaletik berehalaegin zuen Ajaxerako urratsa, etaharrobiko jokalari baten pare tra-tatu eta mimatu zuten han. 17 ur-tez azpikoen selekzioan ikusi zu-ten jokatzen eta etxerako fitxatuzuten Ajaxeko agintariek. Han bi-lakatu zen izar eta han Afrikakofutbolaren ordezkari.

Kanuk badaki gaur egun Afri-kako jokalari gazte askok ez dute-la berak izan zuen zorterik. Horre-gatik sortu du bere fundazioa.«Afrikako jokalari gazteak erabilieta sosik gabe utzi dituzten futbo-leko agente horiekin bukatu nahi

Bihotzetikbihotzera

Entrenatzailea: Otto Rehagel

C+L, F216:00

Free State(45.000 ikusle)

Oscar Ruiz(Kolonbia)

12Tzorvas

11Vyntras8

Papadopoulos 6Tziolis

15Torosidis

21Katsouranis

2Seitaridis

7Samaras

10Karagounis17

Gekas9

Charisteas

Entrenatzailea: Lars Lagerback

1Enyeama

6Sittu

2Odiah

3Taiwo

2Yobo

15Haruna

20Etuhu

14Kaita

18Obinna

8Ayegbeni

19Obasi

Grezia

Nigeria

E. Telleria

Lehen jardunaldian galdu eginzuten biek, eta jakina da horrekMunduko Kopako sailkapen fasebatean duen ondorioa: irabazi be-harra dagoela hurrengo partida,edo berdindu behintzat bai, auke-ra apurren batekin jarraitzeko.Hori dute buruan gaur nola Gre-ziak hala Nigeriak. Itxura kaska-rra emanda galdu zuten lehenen-goek Hego Korearen kontra (2-0),eta Argentinaren kontra emanzuten amore nigeriarrek (1-0). Es-natu beharra dute gaur, aurreraegiteko aukeraren bat izateko.

Greziak edo Nigeriak,galtzen duenakagur esangodio lehiaketari

BMULTZOA

Lehen saioko irabazleakelkarren kontra gaurB MULTZOA›Argentinak etaHego Koreak eskura dute gaurMunduko Kopako final-zortzire-netara sartzea (13:30). Lehenjardunaldian irabazi egin zutenbi taldeek, eta gaur irabaztenduenak urrats erabakigarriaegingo du aurrera begira. Argen-tinak aparteko distirarik gabeirabazi zion Nigeriari, gehiago

emateko aukera izan zuen,baina indarrak gordez bezalaaritu zen, eta orduan gordetako-en beharra izango duela dirudi,Hego Koreak erakustaldiaemanda irabazi baitzion Grezia-ri. Veron Argentinakoa min har-tuta dago, eta Maxi Rodriguezariko da haren ordez. Hori daMaradonak egingo duen alda-keta bakarra. Koreak ere lehenpartidakoen alde egingo du.

Frantziak eta Mexikokesnatu beharra dute A MULTZOA› Berdindu egin zutenlehen jardunaldian, eta puntubanarekin daude nola Frantziahala Mexiko. Elkarren kontraariko dira gaur (20:30), etaesnatu beharra dute. Uruguairenkontra aritu zen Frantzia, etagolik gabe amaitu zen partida.Horretan du zulorik handiena.Kritika artean iritsi da Frantzia

Hegoafrikara. Ez dute aspaldianeuren mailarik eman, Dome-nech entrenatzaileari alde guz-tietatik eman diote egurra, etagaur dute kritika horiei bueltaematen hasteko aukera. Mexi-kok ere berdindu egin zuenlehen partidan (1-1), baina besteitxura bat emanda. MundukoKopen estatistika aurka daukaAguirreren selekzioak, ez baitiosekula irabazi Frantziari.

Irailean estreinatukodute berari buruzkofilma: ‘Lehoi bihotza:Kanuren historia’

Diego Armando Maradona. EFE

berria2010eko ekainaren 17a, osteguna Nahasia Munduko Kopa 2010 7

A MULTZOA

Hegoafrika-Mexiko 1-1Uruguai-Frantzia 0-0Hegoafrika-Uruguai 0-3Frantzia-Mexiko Gaur (20:30)Mexiko-Uruguai Ekainak 22 (16:00)Frantzia-Hegoafrika Ekainak 22 (16:00)

P. I. B. G. Ald.Kon.p1.Uruguai 4 1 1 0 3 0p2.Mexiko 1 0 1 0 1 1

3.Frantzia 1 0 1 0 0 04.Hegofrika 1 0 1 1 1 4

B MULTZOA

Hego Korea-Grezia 2-0Argentina-Nigeria 1-0Argentina-Hego Korea Gaur (13:30)Grezia-Nigeria Gaur (16:00)Nigeria-Hego Korea Ekainak 22 (20:30)Grezia-Argentina Ekainak 22 (20:30)

P. I. B. G. Ald.Kon.p1.H.Korea 3 1 0 0 2 0p2.Argentina 3 1 0 0 1 0

3.Nigeria 0 0 0 1 0 14.Grezia 0 0 0 1 0 2

C MULTZOA

Ingalaterra-AEB 1-1Aljeria-Eslovenia 0-1Eslovenia-AEB Bihar (16:00)Ingalaterra-Argelia Bihar (20:30)Eslovenia-Ingalaterra Ekainak 23 (16:00)AEB-Aljeria Ekainak 23 (16:00)

P. I. B. G. Ald.Kon.p1.Eslovenia 3 1 0 0 1 0p2.AEB 1 0 1 0 1 1

3. Ingalaterra 1 0 1 0 1 14.Aljeria 0 0 0 1 0 11

D MULTZOA

Serbia-Ghana 0-1Alemania-Australia 4-0Alemania-Serbia Bihar (13:30)Ghana-Australia Ekainak 19 (16:00)Ghana-Alemania Ekainak 23 (20:30)Australia-Serbia Ekainak 23 (20:30)

P. I. B. G. Ald.Kon.p1.Alemania 3 1 0 0 4 0p2.Ghana 3 1 0 0 1 0

3.Serbia 0 0 0 1 0 14.Australia 0 0 0 1 0 4

E MULTZOA

Herbehereak-Danimarka 2-0Japonia-Kamerun 1-0Herbehereak-Japonia Ekainak 19 (13:30)Kamerun-Danimarka Ekainak 19 (20:30)Danimarka-Japonia Ekainak 24 (20:30)Kamerun-Herbehere. Ekainak 24 (20:30)

P. I. B. G. Ald.Kon.p1.Herbehere. 3 1 0 0 2 0p2.Japonia 3 1 0 0 1 0

3.Kamerun 0 0 0 1 0 14.Danimarka0 0 0 1 0 2

F MULTZOA

Italia-Paraguai 1-1Z.Berria-Eslovakia 1-1Eslovakia-Paraguai Ekainak 20 (13:30)Italia-Z.Berria Ekainak 20 (16:00)Eslovakia-Italia Ekainak 24 (16:00)Paraguai-Z.Berria Ekainak 24 (16:00)

P. I. B. G. Ald.Kon.p1. Italia 1 0 1 0 1 1p2.Paraguai 1 0 1 0 1 1

3.Z.Berria 1 0 1 0 1 14.Eslovakia 1 0 1 0 1 1

G MULTZOA

Boli Kosta-Portugal 0-0Brasil-Ipar Korea 2-1Brasil-Boli Kosta Ekainak 20 (20:30)Portugal-Ipar Korea Ekainak 21 (13:30)Portugal-Brasil Ekainak 25 (16:00)Ipar Korea-Boli Kosta Ekainak 25 (16:00)

P. I. B. G. Ald.Kon.p1.Brasil 3 1 0 0 2 1p2.Portugal 1 0 1 0 0 0

3.Boli Kosta 1 0 1 0 0 04.I.Korea 0 0 0 1 1 2

H MULTZOA

Honduras-Txile 0-1Espainia-Suitza 0-1Txile-Suitza Ekainak 21 (16:00)Espainia-Honduras Ekainak 21 (20:30)Txile-Espainia Ekainak 25 (20:30)Suitza-Honduras Ekainak 25 (20:30)

P. I. B. G. Ald.Kon.p1.Txile 3 1 0 0 1 0p2.Suitza 3 1 0 0 1 0

3.Espainia 0 0 0 1 0 14.Honduras 0 0 0 1 0 1

FINAL-ZORTZIRENAK

1.A1-B2 Ekainak 26 (16:00)2.C1-D2 Ekainak 26 (20:30)3.B1-A2 Ekainak 27 (20:30)4.D1-C2 Ekainak 27 (16:00)5.E1-F2 Ekainak 28 (16:00)6.G1-H2 Ekainak 28 (20:30)7.F1-E2 Ekainak 29 (16:00)8.H1-G2 Ekainak 29 (20:30)

FINAL-LAURDENAK

1-2 Uztailak 2 (20:30)3-4 Uztailak 3 (16:00)5-6 Uztailak 2 (16:00)7-8 Uztailak 3 (20:30)

FINALERDIAK

1/2-3/4 Uztailak 6 (20:30)5/6-7/8 Uztailak 7 (20:30)

KONTSOLAZIOKO FINALA

Uztailak 10 (20:30)

FINALAUztailak 11 (20:30)

Emaitzak eta sailkapenak

Teoria bat

Ez da erabat zehatza. Ez dabeti-beti betetzen, bainabai askotan. Hauxe da nire

ustea: joko ez-zuzena soilik era-biltzen duten taldeak bigunakizaten dira. Futbolean beharrez-koa den beste zerbait hori faltaizaten zaie. Lagunen artean,kasta esaten diogu beste zerbait

horri. Lehiakortasuna. Malizia.Sendotasuna. Beste batzuek fut-bol ikustezina esaten diote. Ikus-ten ez den futbola.

Munduko Kopa honetan, Es-painia da joko ez-zuzenaren ere-dua: baloia zelaiaren gainean;pase motzak gehienetan; laguna-ri pasea eman, eta lagunak buel-tatu, edo beste taldekideren batibota; hegalak bilatuz edo hegalakerabili gabe. Estilo hori eraginko-

rra izateko, oso garrantzitsua daerritmo azkarrean egitea. Bainahori beste upeleko sagardoa da.

Natorren berriz teoriara.Horrela jokatzen duten taldeeigabezia bera antzematen dietnik. Atzo erakutsi zuen Espai-niak Suitzaren golean. Benaglioatezainak luze atera zuen. Goitikzetorren baloiaren bila epelborrokatu zen espainiar bat, etaaurkariak jo zuen buruz. Biga-

rren baloia ere suitzarrek hartuzuten. Area barruko anabasan,Fernandes joan zen azkarrenabaloia sarera sartzera. Espainiargehienak begira gelditu ziren.Oso bigun Espainia jokaldihorretan.

Futbola ez baita pase onak etazehatzak ematea bakarrik. Bestezerbait hori ere funtsezkoa da.Niretzat, oinarrizkoa eta ezinbes-tekoa.

AulkitikbegiraAitorManterola

Ari dira zeresana ematen vuvuzelak, Hegoafrikako tronpeta fama-tuak. Haien burrunba jasangaitza egiten zaie askori, debekatzeko es-katu dute askok, eta telebista emankizunak giroko soinurik gabe egi-tea ere ari dira aztertzen kate batzuk. Gaitz gehienek izaten dute, or-dea, erremedioa. Vuvuzelen kontrakoak Shu-Shu Zela du izena.

Belarrietarako tapoiak, alegia. Lehen vuvuzelak saltzen zituzten as-kok tapoiak saltzen dituzte orain. Irudian agertzen den saltzailea,Durbango Fan Fest jaialdian zegoen atzo haiek saltzen, Espainia-Suitza norgehiagoka hasi aurretik. Egunotan, hala ere, hainbat joka-lari ikusi dira aulkian tapoiak jarrita.ANDY RAIN / EFE

Vuvuzelen kontra, Shu-Shu Zela

FAIR-PLAY

Radomir Antic

Serbiako entrenatzaile-ak sutsuki defendatuditu orain ere bere joka-

lariak, lehen partida galdu arren.Bereziki, Kuzmanovic babestudu, Ghanako aurrelariari penal-tia egin zion jokalaria. «Jokala-riek ez zuten ezer gaizki egin».

A

Deco

Handi samarrak esanzituen lehenengo Quei-roz Portugalgo hauta-

tzaileari buruz, eta barkamenaeskatu atzo. Txapelketa joan etatxapelketa etorri, ingurukoak kri-tikatu besterik ez du egiten; au-tokritikarik ez sekula.

G

berria2010eko ekainaren 17a, ostegunaMunduko Kopa 2010 Azkena8

Itzulinguruka

Boxeoko argotean erabil-tzen den hitza da. Borro-kako lehen minutuetan

aritzen dira horrela bi boxeola-riak, kontrarioaren mugimendubakoitza aztertuz. Aurpegira be-giratuta atzematen da zain ego-tea dela taktika, ahultasunik era-kutsi gabe. Itzulinguruka.

Eta Munduko Kopa honetanitzulinguruka hasi dira talde bel-durti asko. Badirudi helburu ba-karra ez galtzea dela, eta horrenondorioa da erakutsi duten errit-mo pobredun jokoa. Hutsik ez egi-tea baino ez dute buruan jokala-riek, eta mugatu egiten ditu ho-rrek. Kontuz ibiltzea da nagusituden joera. Ez da ezustekoa ere.Lehiaketa mota honetan taldehandiek euren burua kontrola-

tzen dute eta helburu bakarra fi-nal-laurdenetarako sailkatzeadela badakite.

Ez litzateke bidezkoa, hala ere,salbuespen batzuk aipatu gabeuztea. Alemaniaren kasua daerreferentzia. Jokalari gazteekinaurkeztu da, futbolari ohore egi-teko gosez eta grinaz dauden gaz-teekin. Ea horrela jarraitzenduen. Selekzio txikiagoek ere me-rezi dute aipamena. AEBek, Gha-

nak eta Txilek, atzo, bere grina-rengatik. Eta, azkenik, ezustekogalanta Durbanen. Suitzak, ongiantolatutako taldeak, Espainiariirabazi dio. Emaitzak ez du adie-razten talde batek eta besteakerakutsitako nagusitasuna, bai-na defentsan izandako zalantzabatek eman dio Suitzari ametse-tan jarraitzeko aukera.

Dena dela, ez ondorio asko ate-ra. Itzulinguruka ari dira.

FutbolaetagehiagoJose MariAmorrortu

Buffon eta Pirlo ez diraoraindik erabat osatu

Italia. Jokalari garrantzitsuakditu min hartuta Italiako selek-zioak, eta badirudi datozen egu-netan ere ez dutela jokatzerikizango. Gianluigi Buffonek lehenpartidan bertan hartu zuen minbizkarrean, eta ez da oraindikosatu. Pirlo ez zen lehen parti-dan aritu, eta min hartuta jarrai-tzen du oraindik. Medikuarene-an izan ziren biak atzo, Pretorian.Buffonek geldirik jarraitu behar-ko du, eta Pirlok iganderakoegon nahi du jokatzeko prest.

ESANA

«Badaezpada ereohartarazi nahi diogujendeari inor BayerLeverkusenen zelairavuvuzela bat hartutaetortzen bada zelaian sartzeadebekatuko diogula»Rudi VoellerB. Leverkuseneko kirol zuzendaria

Munduko Kopa,‘Berria.info’-n

@Hegoafrikako MundukoKopari buruzko gunea

'Berria.info'-n:berria.info/guregaiak/125

ZENBAKIA

-3pTenperatura iragarpena.Da-tozen egunetan gauez jokatzendiren partidetan -1 eta -3 gradu-ko tenperaturak izango direlairagarri du Hegoafrikako Metere-ologia Agentziak. Negua da He-goafrikan, eta barrualdeko hiri-buruetan egingo du hotz gehien:Johannesburgon, Pretorian etaBloemfonteimen.

erosi zuen Suedian, baina irratihark suedieraz bakarrik hitz egi-ten zion Garrinchari. Taldekide-ek esaten zioten ea zertarako ero-si zuen, ez zuela ezer ulertzen. Ga-rrinchak, hortaz, sututa, harrikabota nahi zuen. Azkenean, baina,pagatu zuenaren erdian salduzion selekzioko masajistetakobati, sekulako negozio egin zuelapentsatuz. Xalo-xalo. Beste bate-an, berriz, Feola hautatzaileakpartida aurreko hitzaldia emanzien jokalariei, eta partidan ger-tatu zitekeenaz ohartarazi zituen.Garrinchak, harrituta, zera eran-tzun zion hautatzaileak hitz egi-teari utzi zionean: «Benetan horiegiten utziko digutela?».

Halakoxea zen, maleziarik ga-bekoa. Bera izan zen, esaterako,kontrario bat lurrean mindutaikusten zuenean baloia kanporabotatzen aurrenetakoa. Maitatuahorregatik ere. Brasilekin 61 par-tida jokatu zituen, eta azkenekoabakarrik galdu: Hungariarenkontra 1966an Ingalaterran joka-tutako Munduko Kopan. Pelere-kin batera aritu zen bakoitzean,berriz, inoiz ez zuten galdu. Mitobat, Peleren parekoa ia-ia. Harta-ra, hil zenean Maracana tenpluanbeilatu zuten. Herriaren pozga-rriak merezi bezala.

ATZERA BEGIRA

Herriarenpozgarria

Garrincha Brasilekoa, 1962ko Munduko Kopako finalean. BERRIA

Garrincha brasildarra izan da futbolak inoizizan duen jokalaririk handienetakoa,heterodoxoena. Baloiarekin artista, bizizaleospekoa, zirrosiak jota eta miserian hil zen.

Hamaikako ideala

Irabazlea:

BrasilBigarrena:

TxekoslovakiaGoleatzaile

nagusiaren saria:

Albert (HUN),

Ivanov (SESB),

Garrincha (BRA),

Vava (BRA),

Sanchez (TXI) eta

Jerkovic (JUG) (4)Selekzio kopurua:

16

Zer gertatzen ari zen orduan:

Amnesty International sortu zen.Ordenagailuentzako aurrenekodisketeak egin zituzten, eta laserizpien bidezko lehendabizikoebakuntzak egin ziren.

s

Schroif(TXE)

s

D. Santos(BRA)

s

Schnellinger(ALE)

s

Mauro(BRA)

s

Voronin(SESB)

s

Garrincha(BRA)

s

Skoblar(JUG)

s

Vava(BRA)

s

Zito(BRA)

s

Amarildo(BRA)

s

Masopust(TXE)

Txile 1962

Igor Susaeta

Rio de Janeirotik (Brasil)70 bat kilometrora dagoPau Grande. Han jaiozen Manuel Francisco

dos Santos Garrincha, 1933an,futbolak inoiz izan duen jokalari-rik handienetakoa, heterodoxoe-na. Txikitan «umila izaten, josteneta futbolean jokatzen» ikasita-koa. Ume baten emozioarekinerrepikatzen zuen beti, hain zu-zen. Eta haur batek kalean bezalajokatu izan zuen Brasilgo selek-zio handiarekin ere. Txantxetanbezala, artistakeriak eginez;agian gorpuzkera ahula eta aldre-besa zuelako. Eskuin hegaleanparean tokatzen zitzaizkion kon-

trarioei izkin egiten, bat-bateanfrenatzen eta erritmoa aldatzen,baloiaren gainetik pasatzen,plantak egiten… Hala irabazi zi-tuen 1958ko eta 1962ko MundukoKopak; horretan, gainera, jokala-ri onena izendatu zuten, eta golgehien sartu zuena izan zen. He-rriaren pozgarria (Alegria dopovo) deitzen zioten. Baina biziza-le fama zuen. Sexua, edana etafutbolean jokatzea omen zirenharen hiru zaletasunak. Ordenahorretan. Baina edanak eramanzuen aurretik. 49 urterekin hilzen, 1983an, zirrosiak jota, eta mi-serian.

Film baterako adina istoriozeuzkan Garrinchak, eta hartara,hainbat filma egin dira haren bizi-

tzan oinarrituta. Ezagunenak, be-harbada, Estrela solitaria (2005),Milton Alencarrek zuzenduta-koa, eta Garrincha, alegria dopovo, 1962an Joaquim Pedro deAndradek ondutako dokumenta-la. Hark pozten zituen brasilda-rrak, baina Garrinchak gorriakikusi zituen haurra zela. Zamboa

zen: afrikar baten eta indigena ba-ten harremanetik sortutakoa.Bizkarrezurra okertua zuela etaahul jaio zen. Gainera, eskuinhankako belauna barrurantzokertuta zeukan —80 gradu—,eta ezkerrekoa, kanporantz. Ha-ren eskuin hanka, gainera, ezke-rrekoa baino sei zentimetro luze-agoa zen; herrena ere bazela, ale-gia. Osasun arazoak areagotuzitzaizkion txikitan, poliomeliti-sak jota egon zelako. Ebakuntzabat ere egin zioten hanketan zi-tuen arazoak konpontzeko, bainaez zen ondo atera. Hanka okerre-ko aingerua ere deitzen zioten(Anjo do pernas tortas).

Itxura baldarrekoa, itsusia etaazkarra izanik, Garrincha ezize-na jarri zion arrebak, Rosak. Bra-silgo Mato Grosso oihaneko txo-rietako baten izena da Garrincha,eta anaia bezala itsusiak, balda-rrak eta azkarrak dira. Futboleanjokatzeko dohain garrantzitsuakdira, hain zuzen, azkarra, bizko-rra izatea, baina medikuek ez zu-ten uste Garrinchak sekula goimailan jokatuko zuenik. Fabrika-ko taldean hasi zen, CompanhiaAmerica Fabril izeneko lante-gian. 14 urte zeuzkan, eta ahalzuen bakoitzean piper egitenzuen futbolean aritzeko.

Lantegiko arduradunak engai-natzen zituen, gero futbol profe-sionalean kontrarioekin egingozuen bezala. Segituan nabarmen-du zen, eta Botafogorekin fitxatu1954an. Riora joan zen bizitzera,haren amorante Iracirekin bate-ra. Emakumezale ospe handiazeukan. Hiru aldiz ezkondu zen,eta, iturri batzuen arabera, 36seme-alaba eduki zituen, berakbederatzi besterik onartu ez bazi-tuen ere.

Zelaietatik kanpo emakumeza-le ospekoa, eta zelaian artista hu-tsa. Aldagelan, berriz, giroa alai-tzen zuen horietakoa. 1958koMunduko Kopan irrati garesti bat

Film baterako adinaistorio zeuzkan, etahainbat egin ziren harenbizitzan oinarrituta