Upload
gentianna
View
152
Download
11
Embed Size (px)
Citation preview
Nga KEÇQ deri teBashkimi Evropian
Kuptimi i konceptit të "Integrimit Europian"
Çfarë është e veçantë në lidhje me BE-në?
BE, NATO, OSBE, OKB, Këshilli i Evropës, Këshillit Evropian, Komisionit Evropian, UNDP, UNHCR, IOM, OBT, OBSH, Këshilli i BE-së, ICO ...
(EU, NATO, OSCE, UN, Council of Europe, European Council, European Commission, UNDP, UNHCR, IOM, WTO, WHO, EU Council, ICO…)
NATO, Këshilli i Evropës, OKB, OBT
E hapur ndaj shteteve sovrane Institucionet e përbashkëta (Këshillit,
Asambleja Parlamentare) Baza ligjore: Traktati Qasje Sektoriale ose rajonale Rregull Njëzëshmërie (unanimiteti)
Shtetësi e përbashkët €€€€€€ Traktati = "kuazi-kushtetuta“ Diskutimet i të drejtave të qytetarëve Parlament i zgjedhur drejtpërdrejt Shumicë e kualifikuar "Gjithnjë e më pranë bashkimit midis
popujve të Evropës"
“Shtetet e Bashkuara të Evropës”?(Victor Hugo, Winston Churchill)
Gjermania, Franca, Britania=
Teksas, Kaliforni, Bavaria ???
Lidhjes së Kombeve 1919 (League of Nations)
OKB, NATO, Këshilli i Evropës (1945-1949) Deklarata e Shumanit (Schuman
Declaration 09/05/1950)
"Europa nuk do të jenë bërë e gjitha përnjëherë, apo sipas një plani të vetëm. Ajo do të ndërtohet përmes arritjeve konkrete të cilat së pari do të krijojnë një solidaritet de facto “
(Franca, Gjermania, Italia, Hollanda, Belgjika, Luksemburgu)
Komuniteti Evropian për Çelik dhe Qymyr (KEÇQ)
Krijimi i një "Autoriteti i Lartë"
1957 Traktatet e Romës
Komuniteti Evropian për Çështje Bërthamore (EURATOM)
Komuniteti Evropian Ekonomik (KEE)
KEÇQ, EURATOM, KEE.
KEÇQ përfundoi në vitin 2002
Një treg i përbashkët (4 feedoms)
Nje politikë të përbashkët bujqësore (CAP)
Institucionet e përbashkëta mbikombëtare
12 vjet periudhë tranzicioni
Kalimi nga unanimiteti në shumicë të votimit të kualifikuar (QMV) në vitin 1970
1986 Akti Unik Evropian:◦ Së pari "rregullim" të Traktateve pas 30 viteve◦ Eliminimi i pengesave të mbetura të Tregut Unik
deri 1992◦ Përfshirja e fushave të reja (mjedisi, politika
rajonale, hulumtimi ...)◦ Reforma e Institucioneve (zgjerimin e “shumicë të
votimit të kualifikuar QMV”, më shumë kompetenca për të Parlamentin Eevropian)
1989: Rënia e Murit të Berlinit
1991: Fundi i Bashkimit Sovjetik, luftërave në ish-Jugosllavi
Ringjalljen e Nationalizmit në Evropën Lindore
=>KE nuk përgatitet për t'u përballur me këto sfida
=> Lindja e Bashkimit Evropian Futja e Politikës së Jashtme dhe e Sigurisë
(CFSP) Futja e Bashkëpunimit në Politikën e e Brendshme dhe të Sigurisë (JHA)
Kolona më e rëndësishme dhe voluminoze vazhdon të përfaqësohet nga Komuniteti Evropian, kompetencat e të cilit u zgjeruan konsiderueshëm me Traktatin e Mastrihtit, Amsterdamit dhe Nisës.
Kolona e dytë, Politikat të Përbashkëta të Jashtme dhe të Sigurisë (BPJS), e ka vendosur bashkëpunimin ndërshtetëror në fushën e politikës së jashtme, të praktikuar jashtë Komunitetit Evropian, që prej fillimit të viteve '70 në baza kontraktore — gjithsesi një bazë gjerësisht ndërqeveritare jashtë Marrëveshjes së Komunitetit Evropian.
Dhe kolonën e tretë e përbën Bashkëpunimi i kontraktuar gjithashtu jashtë Marrëveshjes së Komunitetit Evropian mes shteteve anëtare të BE-së në fushën e politikave të Drejtësisë dhe atyre të Brendshme.
Përmes institucioneve të përbashkëta (Këshilli, Komisioni, Parlamenti Evropian, Gjykata Evropiane) dhe një katalogu objektivash të mbivendosura këto pjesë të ndryshme të ndërtesës së Bashkimit Evropian janë të paktën të ingranuara me njëra tjetrën.
Gjithsesi mbeten tejet të ndryshme modalitetet e vendimmarrjes, proceset e vendimmarrjes dhe pesha e institucioneve dhe aktorëve të veçantë pjesëmarrës.
Diagrama e parë, e cila mbulon periudhën nga themelimi i KEQÇ 1951 deri në Traktatin e Amsterdamit 1999, tregon që deri në ndryshimet vendimtare është dashur gjithmonë një kohë relativisht e gjatë.
Kështu për shembull prej themelimit të KEE deri në revizionin e parë të rëndësishëm të marrëveshjes, Dokumentin e Njësimit Evropian në vitin 1987, u deshën pothuaj 20 vjet.
Por me fillimin e viteve '90 u duk se ritmet u përshpejtuan.
Pas hyrjes në fuqi të Traktatit të Nisës në vitin, pak kohë pas kësaj ishte bërë gati projekti i Konventës Evropian, i cili parashihte një ndryshim tjetër rrënjësor.
Zhvillimi shënoi pra edhe njëherë rritje në dinamikën e tij.
Po në këtë periudhë gjejmë edhe shkëputjen tejet simbolike të monedhave kombëtare dhe zëvendësimin e tyre me anë të euros në 12 shtetet pjesëmarrëse si dhe vendimin me rëndësi parimore për anëtarësimin e 10 vendeve të tjera në 1 maj të vitit 2004.
Diagrama e tretë na çon në vitin 2004. Në këtë periudhë shënohet edhe anëtarësimi i 10 vendeve të Evropës Qendrore dhe Lindore si dhe i Maltës dhe Qipros, anëtarësim ky që ndryshoi në një masë të rëndë BE-në dhe do të vazhdojë ende ta ndryshojë.
Sikurse mund të shihet nga ilustrimi në qershor 2004 u zhvilluan për herë të parë zgjedhjet direkte për Parlamentin Evropian me pjesëmarrjen edhe të 10 vendeve të anëtarësuara rishtazi, dhe pak kohë pas këtyre zgjedhjeve negociatat për anëtarësim me Bullgarinë u mbyllën plotësisht ndërsa me Rumaninë pothuajse plotësisht.
Krahas kësaj BE vendosi që në vitin 2005 të nisë negociatat për anëtarësim me Kroacinë dhe Turqinë.
Në tërësi të lind kështu përshtypja e një dinamike tejet të madhe në procesin e integrimit evropian, para së gjithash, kur bëhet krahasimi me zhvillimin e dy dekadave të para, ku nga një ndryshim marrëveshjeje në tjetrën duhej të kalonin plot 20 vjet!
Por kjo situatë ndryshon sa hap e mbyll sytë me vitin 2005, i cili ka qenë i karakterizuar nga dy zhvillime të lidhura ngushtë me njëri-tjetrin: fillimisht dështimi i përkohshëm i procesit të Kushtetutës përmes Jo!-së së Francës dhe Hollandës në lidhje me miratimin e Kushtetutës.
E gjithë kjo çoi në një krizë, në një status-quo të përkohshëm. Konkretisht kjo do të thotë që BE tanimë, deri në një vendim të dytë, duhet të vazhdojë të jetojë me një kuadër institucional - dispozitat e Traktatit të Nisës -, i cili është i pamjaftueshëm për një union prej 27 shtetesh.