35
WILNO WILNO WILNO WILNO Historia i rzeczywistość

Historia i rzeczywistośćLITWA -- HISTORIA 1569 – Unia Lubelska, powstanie Rzec zypospolitej Obojga Narodów 1654 – 1667 – wo jjpna polsko - ros yjska 1655 – 1658 – Potop

  • Upload
    others

  • View
    3

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Historia i rzeczywistośćLITWA -- HISTORIA 1569 – Unia Lubelska, powstanie Rzec zypospolitej Obojga Narodów 1654 – 1667 – wo jjpna polsko - ros yjska 1655 – 1658 – Potop

WILNOWILNOWILNO WILNO Historia i rzeczywistość

Page 2: Historia i rzeczywistośćLITWA -- HISTORIA 1569 – Unia Lubelska, powstanie Rzec zypospolitej Obojga Narodów 1654 – 1667 – wo jjpna polsko - ros yjska 1655 – 1658 – Potop

LITWALITWALITWA LITWA

Powierzchnia – 65.200 km2Ludność – ok. 3.400.000

Stolica – WilnoNajdłuższa rzeka - Niemen

Page 3: Historia i rzeczywistośćLITWA -- HISTORIA 1569 – Unia Lubelska, powstanie Rzec zypospolitej Obojga Narodów 1654 – 1667 – wo jjpna polsko - ros yjska 1655 – 1658 – Potop

LITWALITWA HISTORIAHISTORIALITWA LITWA -- HISTORIA HISTORIA

1009 – pierwsza wzmianka1009 – pierwsza wzmianka 1253 – koronacja I króla Litwy Mendoga – I Chrzest Litwy1315 – rządzi Giedymin1344 – rządy Kiejstuta i Olgierda1377 – rządy Jagiełły ą y g y1386 – ślub Jagiełły z Jadwigą – II chrzest Litwy1410 – bitwa pod Grunwaldem1413 – Unia horodelska (instytucja Wielkiego Księcia Litewskiego, pierwszym był Witold – niezależność Litwy)

Page 4: Historia i rzeczywistośćLITWA -- HISTORIA 1569 – Unia Lubelska, powstanie Rzec zypospolitej Obojga Narodów 1654 – 1667 – wo jjpna polsko - ros yjska 1655 – 1658 – Potop

LITWALITWA HISTORIAHISTORIALITWA LITWA -- HISTORIA HISTORIA

LITWA w ramach RZECZYPOSPOLITEJ DWOJGA NARODÓW ok. 1600 r.

Page 5: Historia i rzeczywistośćLITWA -- HISTORIA 1569 – Unia Lubelska, powstanie Rzec zypospolitej Obojga Narodów 1654 – 1667 – wo jjpna polsko - ros yjska 1655 – 1658 – Potop

LITWALITWA HISTORIAHISTORIALITWA LITWA -- HISTORIA HISTORIA

1569 – Unia Lubelska, powstanie Rzeczypospolitej Obojga Narodów 1654 1667 wojna polsko rosyjska1654 – 1667 – wojna polsko - rosyjska1655 – 1658 – Potop Szwedzki, zniszczenie Litwy, utrata części Inflantów1701 – 1721 – wojna północna (POLSKA + ROSJA przeciw Szwecji) 1772 – I rozbiór Polski 1793 – II rozbiór Polski 1795 – III rozbiór Polski (Litwa podzielona pomiędzy Rosję i Prusy (Suwalszczyzna) 1831 – powstanie Listopadowe (represje rosyjskie wobec Litwy, zamknięcie Uniwersytetu)1863 – powstanie styczniowe, początek litewskiego odrodzenia narodowego1918 (16 II) ł i i dl ł ś i Lit1918 (16 II) - - ogłoszenie niepodległości Litwy1919 – wojsko polskie zajmuje Wilno1920 – odbicie Wilna przez oddziały rosyjskie gen. Tuchaczewskiego, przekazanie Wilna Litwie1920 – bunt Żeligowskiego, powstanie Litwy Środkowej i włączenie jej do Polski 1922 – Sejm Wileński uchwalił połączenie Litwy Środkowej z Rzeczypospolitą1939 – uklad Ribbentrop – Mołotow , Litwa w obrębie wpływów niemieckich 1940 – okupacja sowiecka Litwy1942 – okupacja niemiecka

Żp j

1943/44 – kolaboranci litewscy wspólnie z Niemcami likwidują Żydów i ludnośc polską1944 – okupacja Litwy przez Armię radziecką1945 – 1989 - Litwa republiką w ZSRR, likwidacja Dywizji Wileńskiej AK przez NKWD i komunistów litewskich11 marca 1990 – deklaracja niepodległości, walki z czołgami rosyjskimi 2009 – tysiąclecie LITWY

Page 6: Historia i rzeczywistośćLITWA -- HISTORIA 1569 – Unia Lubelska, powstanie Rzec zypospolitej Obojga Narodów 1654 – 1667 – wo jjpna polsko - ros yjska 1655 – 1658 – Potop

LITWALITWA HISTORIAHISTORIALITWA LITWA -- HISTORIA HISTORIA

1569 – Unia Lubelska, powstanie Rzeczypospolitej Obojga Narodów 1654 – 1667 – wojna polsko - rosyjskaj p yj1655 – 1658 – Potop Szwedzki, zniszczenie Litwy, utrata części Inflantów1701 – 1721 – wojna północna (POLSKA + ROSJA przeciw Szwecji) 1772 – I rozbiór Polski 1793 – II rozbiór Polski 1795 – III rozbiór Polski (Litwa podzielona pomiędzy Rosję i Prusy (Suwalszczyzna) 1831 – powstanie Listopadowe (represje rosyjskie wobec Litwy, zamknięcie Uniwersytetu)1863 – powstanie styczniowe, początek litewskiego odrodzenia narodowego1918 (16 II) - - ogłoszenie niepodległości Litwy1919 – wojsko polskie zajmuje Wilno1920 – odbicie Wilna przez oddziały rosyjskie gen Tuchaczewskiego przekazanie Wilna Litwie1920 – odbicie Wilna przez oddziały rosyjskie gen. Tuchaczewskiego, przekazanie Wilna Litwie1920 – bunt Żeligowskiego, powstanie Litwy Środkowej i włączenie jej do Polski 1922 – Sejm Wileński uchwalił połączenie Litwy Środkowej z Rzeczypospolitą1939 – uklad Ribbentrop – Mołotow , Litwa w obrębie wpływów niemieckich 1940 – okupacja sowiecka Litwy1942 – okupacja niemiecka 1943/44 – kolaboranci litewscy wspólnie z Niemcami likwidują Żydów i ludnośc polską1944 – okupacja Litwy przez Armię radziecką1945 – 1989 - Litwa republiką w ZSRR, likwidacja Dywizji Wileńskiej AK przez NKWD i komunistów litewskich11 marca 1990 deklaracja niepodległości walki z czołgami rosyjskimi11 marca 1990 – deklaracja niepodległości, walki z czołgami rosyjskimi 2009 – tysiąclecie LITWY

Page 7: Historia i rzeczywistośćLITWA -- HISTORIA 1569 – Unia Lubelska, powstanie Rzec zypospolitej Obojga Narodów 1654 – 1667 – wo jjpna polsko - ros yjska 1655 – 1658 – Potop

WILNOWILNOWILNO WILNO

LUDNOŚĆ – ok. 550.000 U O o 550 000Polaków – ok. 19%

Według spisu dokonanego przez okupacyjne władze g p g p p yjniemieckie 14 grudnia 1916 w Wilnie mieszkało 74 466 (53,67%) Polaków, 57.516 (41,45%) Żydów ,2 909 (2,09%) Litwinów, 2 219 (1,59%) Rosjan, 611 (0,44%)

ó óBiałorusinów, 880 (0,63%) Niemców, 193 (0,13%) innych osób . Łączna liczba ludności wyniosła wówczas 138 794.

Page 8: Historia i rzeczywistośćLITWA -- HISTORIA 1569 – Unia Lubelska, powstanie Rzec zypospolitej Obojga Narodów 1654 – 1667 – wo jjpna polsko - ros yjska 1655 – 1658 – Potop

WILNOWILNOWILNO WILNO

H I S T O R I A 1327 – założenie miasta (Gedymin)Od 1365 najazdy Krzyżaków1387 – prawa miejskie magdeburskie powstanie diecezji wileńskiej Chrzest II1387 – prawa miejskie magdeburskie, powstanie diecezji wileńskiej, Chrzest II (Władysław Jagiełło)1419 – budowa murowanego zamku górnego (ks. Witold)1503 – 1530 – czasy Zygmuntowskie najlepsze dla Wilna1579 – król Stefan Batory zakłada Akademię jezuicką, późniejszy uniwersytet. Wilno miasto wielu kultur.1655 wielkie zniszczenie miasta i mordy ludności podczas wojny polsko rosyjskiej1655 – wielkie zniszczenie miasta i mordy ludności podczas wojny polsko rosyjskiej (wymordowano 25.000) i III wojny północnej. 1772, 1793, 1795 – rozbiory. Wilno stolica guberni wileńskiej1812 – Wilno wolne przez 6 miesięcy1831 – działalność towarzystw patriotycznych, powstanie, likwidacja Uniwersytetu Wileńskiego. 1918 1920 Wil lit ki1918 – 1920 – Wilno litewskie1920 – 1922 – konflikt polsko – litewski o Wilno, Wilno polskie1922 – 1939 – stolica województwa1939 (19 IX) – zdobycie Wilna przez armię Czerwoną, przekazanie miasta Litwinom1940 – zajecie miasta przez Rosjan, wywózki na Syberię polskich mieszkańców Wilna1941 – zdobycie Wilna przez Niemców, egzekucje Żydów i Polaków (ok. 20.000 we y p g j y (wsi Ponary)1944 (7 VII) – zdobycie miasta przez Armię Krajową (Operacja Ostra Brama)1944 (IX) – NKWD aresztuje żołnierzy AK1945 – włączenie Wilna do ZSRR , wysiedlenie ludności polskiej

Page 9: Historia i rzeczywistośćLITWA -- HISTORIA 1569 – Unia Lubelska, powstanie Rzec zypospolitej Obojga Narodów 1654 – 1667 – wo jjpna polsko - ros yjska 1655 – 1658 – Potop

WILNOWILNOWILNO WILNO

UNIWERSYTET STEFANA BATOREGO (1579)

Page 10: Historia i rzeczywistośćLITWA -- HISTORIA 1569 – Unia Lubelska, powstanie Rzec zypospolitej Obojga Narodów 1654 – 1667 – wo jjpna polsko - ros yjska 1655 – 1658 – Potop

WILNOWILNOWILNO WILNO

PAŁAC PREZYDENCKI (d. biskupi, cesarski, gubernatorski), pierwotny ok. 1543, obecny ok. 1790

Page 11: Historia i rzeczywistośćLITWA -- HISTORIA 1569 – Unia Lubelska, powstanie Rzec zypospolitej Obojga Narodów 1654 – 1667 – wo jjpna polsko - ros yjska 1655 – 1658 – Potop

WILNOWILNOWILNO WILNO

Kościół św Piotra i Pawła na Antokolu Kazimierz Michał Pac (1667)Kościół św. Piotra i Pawła na Antokolu, Kazimierz Michał Pac (1667)

Page 12: Historia i rzeczywistośćLITWA -- HISTORIA 1569 – Unia Lubelska, powstanie Rzec zypospolitej Obojga Narodów 1654 – 1667 – wo jjpna polsko - ros yjska 1655 – 1658 – Potop

WILNOWILNOWILNO WILNO

Kościół św Piotra i Pawła ok 2000 rzeźb stiukowych unikat na skalęKościół św. Piotra i Pawła, ok. 2000 rzeźb stiukowych, unikat na skalę europejską (1702 – 1704)

Page 13: Historia i rzeczywistośćLITWA -- HISTORIA 1569 – Unia Lubelska, powstanie Rzec zypospolitej Obojga Narodów 1654 – 1667 – wo jjpna polsko - ros yjska 1655 – 1658 – Potop

WILNOWILNOWILNO WILNO

Kościół św Piotra i PawłaKościół św. Piotra i Pawła

Page 14: Historia i rzeczywistośćLITWA -- HISTORIA 1569 – Unia Lubelska, powstanie Rzec zypospolitej Obojga Narodów 1654 – 1667 – wo jjpna polsko - ros yjska 1655 – 1658 – Potop

WILNOWILNOWILNO WILNO

Ostra Brama (Miednicka) 1503 1522Ostra Brama (Miednicka), 1503 - 1522

Page 15: Historia i rzeczywistośćLITWA -- HISTORIA 1569 – Unia Lubelska, powstanie Rzec zypospolitej Obojga Narodów 1654 – 1667 – wo jjpna polsko - ros yjska 1655 – 1658 – Potop

WILNOWILNOWILNO WILNO

Obraz Matki Ostrobramskiej (Miłosierdzia), I ćwierć XVII w., już w II poł XVII w uważany za cudownyjuż w II poł XVII w. uważany za cudowny

Page 16: Historia i rzeczywistośćLITWA -- HISTORIA 1569 – Unia Lubelska, powstanie Rzec zypospolitej Obojga Narodów 1654 – 1667 – wo jjpna polsko - ros yjska 1655 – 1658 – Potop

WILNOWILNOWILNO WILNO

Kościół św. Teresy (Karmelitów bosych), 1633 – 1650, fud. Stefan PociejUl OstrobramskaUl. Ostrobramska

Page 17: Historia i rzeczywistośćLITWA -- HISTORIA 1569 – Unia Lubelska, powstanie Rzec zypospolitej Obojga Narodów 1654 – 1667 – wo jjpna polsko - ros yjska 1655 – 1658 – Potop

WILNOWILNOWILNO WILNO

Cerkiew św. Ducha i zespół klasztorny (prawosławny)Relikwiarz męczenników (Jana Eustachego i Antoniusza)Relikwiarz męczenników (Jana, Eustachego i Antoniusza)

Page 18: Historia i rzeczywistośćLITWA -- HISTORIA 1569 – Unia Lubelska, powstanie Rzec zypospolitej Obojga Narodów 1654 – 1667 – wo jjpna polsko - ros yjska 1655 – 1658 – Potop

WILNOWILNOWILNO WILNO

Kościół św. Trójcy i klasztor bazylianów Brama klasztorna (1761) klasztor w XIX w więzienieBrama klasztorna (1761), klasztor w XIX w. więzienie

Page 19: Historia i rzeczywistośćLITWA -- HISTORIA 1569 – Unia Lubelska, powstanie Rzec zypospolitej Obojga Narodów 1654 – 1667 – wo jjpna polsko - ros yjska 1655 – 1658 – Potop

WILNOWILNOWILNO WILNO

Kościół św. Trójcy (unicki), ok. 1550Cela Konrada” w której odbywa się III cześć Dziadów„Cela Konrada” w której odbywa się III cześć Dziadów

(przemiana Gustawa w Konrada)

Page 20: Historia i rzeczywistośćLITWA -- HISTORIA 1569 – Unia Lubelska, powstanie Rzec zypospolitej Obojga Narodów 1654 – 1667 – wo jjpna polsko - ros yjska 1655 – 1658 – Potop

WILNOWILNOWILNO WILNO

Kościół św. Kazimierza i klasztor jezuitów (1604 – 1616) Pioerwszy kościół barokowy na Ziemiach polskichPioerwszy kościół barokowy na Ziemiach polskich

Page 21: Historia i rzeczywistośćLITWA -- HISTORIA 1569 – Unia Lubelska, powstanie Rzec zypospolitej Obojga Narodów 1654 – 1667 – wo jjpna polsko - ros yjska 1655 – 1658 – Potop

WILNOWILNOWILNO WILNO

Ratusz (1785-1799), Wawrzyniec GucewiczWcześniej teatr (premiera Halki 1848 St Moniuszki)Wcześniej teatr (premiera Halki – 1848, St. Moniuszki)

Page 22: Historia i rzeczywistośćLITWA -- HISTORIA 1569 – Unia Lubelska, powstanie Rzec zypospolitej Obojga Narodów 1654 – 1667 – wo jjpna polsko - ros yjska 1655 – 1658 – Potop

WILNOWILNOWILNO WILNO

kościół Dominikanów (polski), 1749 – 1770(p ),Obraz Miłosierdzia Bożego (1934, Eugeniusz Kazimierowski)

Page 23: Historia i rzeczywistośćLITWA -- HISTORIA 1569 – Unia Lubelska, powstanie Rzec zypospolitej Obojga Narodów 1654 – 1667 – wo jjpna polsko - ros yjska 1655 – 1658 – Potop

WILNOWILNOWILNO WILNO

Katedra Wileńska (pierwsza Mindoga, ok. 1235)(p g , )Obecna, klasycystyczna pw. Św. Stanisława i Władysława (ok. 1790)

Page 24: Historia i rzeczywistośćLITWA -- HISTORIA 1569 – Unia Lubelska, powstanie Rzec zypospolitej Obojga Narodów 1654 – 1667 – wo jjpna polsko - ros yjska 1655 – 1658 – Potop

WILNOWILNOWILNO WILNO

Katedra Wileńska, kaplica św. Kazimierza (ok. 1704) , p ( )

Page 25: Historia i rzeczywistośćLITWA -- HISTORIA 1569 – Unia Lubelska, powstanie Rzec zypospolitej Obojga Narodów 1654 – 1667 – wo jjpna polsko - ros yjska 1655 – 1658 – Potop

WILNOWILNOWILNO WILNO

Plac katedralny, pomnik Gedymina y, p y

Page 26: Historia i rzeczywistośćLITWA -- HISTORIA 1569 – Unia Lubelska, powstanie Rzec zypospolitej Obojga Narodów 1654 – 1667 – wo jjpna polsko - ros yjska 1655 – 1658 – Potop

WILNOWILNOWILNO WILNO

Zamek Gedymina (1329), zniszczony w poł. XVII w. y ( ), y p

Page 27: Historia i rzeczywistośćLITWA -- HISTORIA 1569 – Unia Lubelska, powstanie Rzec zypospolitej Obojga Narodów 1654 – 1667 – wo jjpna polsko - ros yjska 1655 – 1658 – Potop

WILNOWILNOWILNO WILNO

Góra Trzykrzyska (miejsce zamordowania siedmiu zakonników y y ( jfranciszkańskich za czasów ks. Olgierda

Page 28: Historia i rzeczywistośćLITWA -- HISTORIA 1569 – Unia Lubelska, powstanie Rzec zypospolitej Obojga Narodów 1654 – 1667 – wo jjpna polsko - ros yjska 1655 – 1658 – Potop

WILNOWILNOWILNO WILNO

Zaułek gotycki z pomnikiem Adama Mickiewicza

Page 29: Historia i rzeczywistośćLITWA -- HISTORIA 1569 – Unia Lubelska, powstanie Rzec zypospolitej Obojga Narodów 1654 – 1667 – wo jjpna polsko - ros yjska 1655 – 1658 – Potop

WILNOWILNOWILNO WILNO

Kościół św. Anny i Bernardynów (ok. 1507)

Page 30: Historia i rzeczywistośćLITWA -- HISTORIA 1569 – Unia Lubelska, powstanie Rzec zypospolitej Obojga Narodów 1654 – 1667 – wo jjpna polsko - ros yjska 1655 – 1658 – Potop

WILNOWILNOWILNO WILNO

Dom Adama Mickiewicza i Juliusza Slowackiego

Page 31: Historia i rzeczywistośćLITWA -- HISTORIA 1569 – Unia Lubelska, powstanie Rzec zypospolitej Obojga Narodów 1654 – 1667 – wo jjpna polsko - ros yjska 1655 – 1658 – Potop

WILNOWILNOWILNO WILNO

Cmentarz na Rossie, zał. ok. 1800

Page 32: Historia i rzeczywistośćLITWA -- HISTORIA 1569 – Unia Lubelska, powstanie Rzec zypospolitej Obojga Narodów 1654 – 1667 – wo jjpna polsko - ros yjska 1655 – 1658 – Potop

WILNOWILNOWILNO WILNO

Cmentarz na Rossie, serce J.Piłsudskiego i grób matki

Page 33: Historia i rzeczywistośćLITWA -- HISTORIA 1569 – Unia Lubelska, powstanie Rzec zypospolitej Obojga Narodów 1654 – 1667 – wo jjpna polsko - ros yjska 1655 – 1658 – Potop

WILNOWILNOWILNO WILNO

TROKI, d. stolica Litwy (do 1323)

Page 34: Historia i rzeczywistośćLITWA -- HISTORIA 1569 – Unia Lubelska, powstanie Rzec zypospolitej Obojga Narodów 1654 – 1667 – wo jjpna polsko - ros yjska 1655 – 1658 – Potop

WILNOWILNOWILNO WILNO

Jarmark KAZIUKI

Page 35: Historia i rzeczywistośćLITWA -- HISTORIA 1569 – Unia Lubelska, powstanie Rzec zypospolitej Obojga Narodów 1654 – 1667 – wo jjpna polsko - ros yjska 1655 – 1658 – Potop

WILNOWILNOWILNO WILNO

Dziękuję za uwagę