4
Hmasawnna Thar ( A n I n d e p e n d e n t d A I l y n e w s p A p e r ) ___________________ Regd. No. RNI - 40917/89 | Postal Regd. No. MNP - 67 ___________________ Estd. 1984 dC/CCpur : 03874-234234 sp/CCpur : 03874-236747 police staon : 03874-202248 sp Ctrl. room: 03874-233239 dist. Hospital Casualty : 03874-233370 Fire Brigade : 8974 147 799/ 8258 057 887 / 8974 103 600 sp Hotline number: 7085-256-377 Hmasawnna Thar Vol - 34/38 | Churachandpur | email : [email protected] | Phone: +91-3874-236846 | Rs 6/- per copy thlaphal (November) 11, 2018 pathieNNi(suNday) Dr Lal Dena Lekhabu ziek pahni tlangzar CCpur: Dr Lal Dena le- khabu ziek pahni - “Hmar Folk tales (Retold)” le “In search of Identity; Hmars of the North East India” chu Inrinni 11:00AM khan RWUS Conference Hall, Sielmat, CCPur-ah tlangzar an nih. Lekhabu tlangzarna hun hi Samuel Lallawm- zuol Shakum in a kei\huoi a, Rev. Ros Infimate in hun hawng \awng\aina a nei zoin Deborah Infimate in “Aw Kan Hmar Ram” ti hla a sak a, hi zo hin Prof. Ruoivel Pangamte in “Hmar Folk tales (Retold)” lekhabu chungchang hrilna a nei zoin lekhabu hi Rev. Dr JL Songate in a tlangzar. Lekhabu pahnina “In search of Identity; Hmars of the North East India” chungchang Pu Thang- sawihmang Songate in a hril zoin Rev. Rohminglien Pakhuongte in lekhabu hi a tlangzar a, hun tawpah Rev. H.B. Hluothang in \awng\aina in hun a khar. Lekhabu ziektu Dr Lal Dena chun, tuta a le- khabu hai hi a hmaa lo sut tasa, copy zawng le inchaw nuom an la um leia sut thar nawk an ni thu thuhma a hrilna huna a hril a, Hmar Folk Tales hi belsap-a sut thar nawk niin, mi tam- lemin an inchawk theina dinga sut a ni thu a hril. “Hmar Folk tales (Re- told)” hi Jain Book Shop Publishing, PC Jain Build- ing, Thangal Bazar Imphal in an sut niin, tienami 31 hlulut niin phek 226 a sa a nih. “In search of Identity; Hmars of the North East India” hi Akansha Publish- ing House, Ansari Road, New Delhi in an sut Isaac L. Hmar hrietzingna dinga a ziektu in a sut a nih a, Rs. 300 man a nih. BJP sawrkar ‘Go to the Hills” mipui an hlemna mei mei a nih: Gaikhanngam imphal (uNa): Congress party chun Manipur-a BJP sawrkar chun miretheihai hmakhuo ngai intiin, rethei- na le hmunnawk chauh a nih pek, tiin BJP sawrkar chu \ awngbau chauva hril a taka a thaw hmu ding mumal nei lo niin a hril. Zanita One Day Po- litical Conference of Tribal Leaders hun an huoihawta chun, BJP sawrkar pro- grams “Go to the Hills” le “Go to Village’ tihai chu mipui, abikin mirethei le Centre hlemna dinga an thaw mei mei a nih. Mis- sion an thaw lai zingin miretheihai ni tina an tuo- rna chu a zuolkai deu deu a, MGNREGS le National Food Security Act (NFSA) hai chenin umzie bovin an siem tah, tiin an hril. Congress hotuhai hril dan chun, thla 8 zet Finan- cial Year 2018-19 a fe ta hnung khawma Job Card (MGNREGS) ni 100 sin pekna dingah ni 6 chau a la pek a. NFSA hnuoia thla tina bufai sem ding chu thla khatah Kg. 10 bak a sem thei nawh, tiin an hril. “Chubakah BJP sawrkar chun mirethei hmangai inti siin thilman suktlawm nekin ni telin a sukpung a. Thautui man le Gas man- hai a suktlawm thei bawk nawh, private company hai thunuoia um a nih leiin” tiin an hril bawk. Deputy Chief Minister hlui le AICC member Pu Gaikhanngam chun, “BJP sawrkar chun bandh po po sukbo vawng ding tiin hril sienkhawm kum 2 la tling lova Bandh chu Congress kum 15 sunga Bandh nekin a tamlem ta a. Media hai hmanga ‘development proj- ect’ a hrilhai po po boruoka um mei mei, Congress hmalaknaa mi vawng an la nih” tiin a hril bawk. Pu Gaikhanngam chun, “Hieng welfare scheme an ti, village level-a sema an inhrilhai hin a changtu ding tak miretheiin an chang am? Mi tlawmte thlang bikhai chauh an ni naw maw a changtuhai hih?” tiin zawna siem malamin a hril. “BJP sawrkar chun de- velopment sin tamtak thaw tain an hril a. Amiruokchu, an sinthawna ra tak tak inkhina ding chun a lan hma taluo. Congress thaw tasa a hming thar thlenga sunzawma, an dit naw po suktawp el la thaw an ni leiin an sinthaw ra hmuna ding chun hun khawmin a la dai nawh. >> phek 4-ah Governor-in Imphal Tangkhul Women Union Silver Jubilee Uop Sielsi (Amur Falcon) inchik kap thlak TSA Bandh Nov. 12 chena dinga la sawn imphal: Larsap (Gover- nor) Pi Dr Najma Heptul- lah chun zani khan Imphal Tangkhul Women’s Union (ITWU) kum 25 tlingna Silver Jubilee a uop a. Nuh- meihai hmasawnna dinga pawimaw tak chu thiemin- chukna (education) a nih tiin a hril. MBC Recreation Cen- tre, Imphal-a hunser an neinaa chun, Tangkhul nuhmeihai chun nuhmeihai hmasawnna dingin abikin social le economic ah kum 25 lai theitawpin hma an lo lak tah a. Social service tieng khawm nuhmeihai dawmkangna dingin theit- awpin hma a lak ta a. Tangkhul hai hin culture le tradition hausatak an nei a, chu humhalna dinga an hmalakna chu inzaum a ti thu a hril. >> phek 4-ah RPCNEI Lamka Biekin thar hawng CCpur: Reformed Pres- byterian Church-NEI Lam- ka Biekin bawl zo thar chu Inrinni sun dar 12: khan Rev. Dr V. Lalnmghak- thang, Gen. Secy. RPC- NEI in a hawng a, \awng\ aia inhlanna a nei nghal bawk. Biekin hawngna le lawmna hun hi Rev. Lakhumvel Joute in a kei\ huoi a, Upa Lalthlamuon Joute, Treasurer in Biekin bawlna report a pek a, Upa L. Kiemlo Pulamte, Synod Moderator, RPC le Rev. Ros Infimate, Executive Chairman, RPCNEI I han thuhrilna hun an hmang a, Upa Selthangvel Selate, Local Chairman in law- mthu hrilna hun hmangin Rev. Langailien Puruolte, PS Phairam Presbytery in \awng\ainain hun a khar. Biekin bawlna ding hin December 12, 2004 khan Wim Bieute, Secy Women Contact Group India, the Netherlands in foundation lungphumna a nei a, sin thawna tak chu March 22, 2012 a \an a ni a, biekin bawlnaa sum an seng zat chu Rs. 1.5 crore chuong a nih. Biekin lawmna hin Siel 1, Bawng 1 le Vawk 1 tha- tin Kohran mipuiin ruoi an \he. >> phek 4-ah imphal: Sawrkarin ramsahai humhalna din- ga a hmalakna pakhatah, Tamenglong district-a Sielsi (Amur Falcon) hum- halna ding le an chetzie inchukna ding le suizuina dinga ni khat laia satel- lite tagging thawa an chik pahni laia pakhat “Mani- pur” chu Noney le Tamen- glong inkarah kap thlak a nih tiin pawi a ti thu a hril. Forest Minister Mr Th Shymkumar chun pawi a ti taluo leiin, silai licnese suk- bo dan ding State Cabinet meeting hmasataka ngaituo a ni ding niin a hril. >> phek 4-ah imphal: Thadou Stu- dents’ Association Sadar Hills han Sapermaina laia motor accident, hit and run case leia Bandh thaw an tum chu Ningol Chakkuoba le Social Welfare Minister Pi Nemcha Kipgen ngenna leiin Nov. 12 chena din- gin an sawnhla niin an hril a. Mithi ruong ruok chu RIMS Morgue ah la um zingin dingin an rel. TSA chun Kut nia >> phek 4-ah

Hmasawnna Thar Thar/2018/November/HT-11-11...Saphai ei ngaisang hle a nih ti chu Sap hming nei ei tam dana inthawk hin an lang chieng hle. Sap hming put hi changkangna le hmasawnna

  • Upload
    others

  • View
    1

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Hmasawnna Thar Thar/2018/November/HT-11-11...Saphai ei ngaisang hle a nih ti chu Sap hming nei ei tam dana inthawk hin an lang chieng hle. Sap hming put hi changkangna le hmasawnna

Hmasawnna Thar( A n I n d e p e n d e n t d A I l y n e w s p A p e r )

___________________ Regd. No. RNI - 40917/89 | Postal Regd. No. MNP - 67 ___________________

Estd. 1984dC/CCpur : 03874-234234 sp/CCpur : 03874-236747

police station : 03874-202248 sp Ctrl. room: 03874-233239

dist. Hospital Casualty : 03874-233370 Fire Brigade : 8974 147 799/

8258 057 887 / 8974 103 600sp Hotline number:

7085-256-377

Hmasawnna Thar Vol - 34/38 | Churachandpur | email : [email protected] | Phone: +91-3874-236846 | Rs 6/- per copy

thlaphal (November) 11, 2018 pathieNNi(suNday)

Dr Lal Dena Lekhabu ziek pahni tlangzar

CCpur: Dr Lal Dena le-khabu ziek pahni - “Hmar Folk tales (Retold)” le “In search of Identity; Hmars of the North East India” chu Inrinni 11:00AM khan RWUS Conference Hall, Sielmat, CCPur-ah tlangzar an nih. Lekhabu tlangzarna hun hi Samuel Lallawm-zuol Shakum in a kei\huoi a, Rev. Ros Infimate in hun hawng \awng\aina a nei zoin Deborah Infimate in “Aw Kan Hmar Ram” ti hla a sak a, hi zo hin Prof. Ruoivel Pangamte in “Hmar Folk tales (Retold)”

lekhabu chungchang hrilna a nei zoin lekhabu hi Rev. Dr JL Songate in a tlangzar. Lekhabu pahnina “In search of Identity; Hmars of the North East India” chungchang Pu Thang-sawihmang Songate in a hril zoin Rev. Rohminglien Pakhuongte in lekhabu hi a tlangzar a, hun tawpah Rev. H.B. Hluothang in \awng\aina in hun a khar. Lekhabu ziektu Dr Lal Dena chun, tuta a le-khabu hai hi a hmaa lo sut tasa, copy zawng le inchaw nuom an la um leia sut thar nawk an ni thu thuhma

a hrilna huna a hril a, Hmar Folk Tales hi belsap-a sut thar nawk niin, mi tam-lemin an inchawk theina dinga sut a ni thu a hril. “Hmar Folk tales (Re-told)” hi Jain Book Shop Publishing, PC Jain Build-ing, Thangal Bazar Imphal in an sut niin, tienami 31 hlulut niin phek 226 a sa a nih. “In search of Identity; Hmars of the North East India” hi Akansha Publish-ing House, Ansari Road, New Delhi in an sut Isaac L. Hmar hrietzingna dinga a ziektu in a sut a nih a, Rs. 300 man a nih.

BJP sawrkar ‘Go to the Hills” mipui an hlemna mei mei a nih: Gaikhanngam

imphal (uNa): Congress party chun Manipur-a BJP sawrkar chun miretheihai hmakhuo ngai intiin, rethei-na le hmunnawk chauh a nih pek, tiin BJP sawrkar chu \awngbau chauva hril a taka a thaw hmu ding mumal nei lo niin a hril. Zanita One Day Po-litical Conference of Tribal Leaders hun an huoihawta chun, BJP sawrkar pro-grams “Go to the Hills” le “Go to Village’ tihai chu mipui, abikin mirethei le Centre hlemna dinga an thaw mei mei a nih. Mis-sion an thaw lai zingin miretheihai ni tina an tuo-rna chu a zuolkai deu deu a, MGNREGS le National Food Security Act (NFSA) hai chenin umzie bovin an siem tah, tiin an hril. Congress hotuhai hril

dan chun, thla 8 zet Finan-cial Year 2018-19 a fe ta hnung khawma Job Card (MGNREGS) ni 100 sin pekna dingah ni 6 chau a la pek a. NFSA hnuoia thla tina bufai sem ding chu thla khatah Kg. 10 bak a sem thei nawh, tiin an hril. “Chubakah BJP sawrkar chun mirethei hmangai inti siin thilman suktlawm nekin ni telin a sukpung a. Thautui man le Gas man-

hai a suktlawm thei bawk nawh, private company hai thunuoia um a nih leiin” tiin an hril bawk. Deputy Chief Minister hlui le AICC member Pu Gaikhanngam chun, “BJP sawrkar chun bandh po po sukbo vawng ding tiin hril sienkhawm kum 2 la tling lova Bandh chu Congress kum 15 sunga Bandh nekin a tamlem ta a. Media hai hmanga ‘development proj-

ect’ a hrilhai po po boruoka um mei mei, Congress hmalaknaa mi vawng an la nih” tiin a hril bawk. Pu Gaikhanngam chun, “Hieng welfare scheme an ti, village level-a sema an inhrilhai hin a changtu ding tak miretheiin an chang am? Mi tlawmte thlang bikhai chauh an ni naw maw a changtuhai hih?” tiin zawna siem malamin a hril. “BJP sawrkar chun de-velopment sin tamtak thaw tain an hril a. Amiruokchu, an sinthawna ra tak tak inkhina ding chun a lan hma taluo. Congress thaw tasa a hming thar thlenga sunzawma, an dit naw po suktawp el la thaw an ni leiin an sinthaw ra hmuna ding chun hun khawmin a la dai nawh.>> phek 4-ah

Governor-in Imphal Tangkhul Women Union Silver Jubilee Uop

Sielsi (Amur Falcon) inchik kap thlak

TSA Bandh Nov. 12 chena dinga la sawn imphal: Larsap (Gover-

nor) Pi Dr Najma Heptul-lah chun zani khan Imphal Tangkhul Women’s Union (ITWU) kum 25 tlingna Silver Jubilee a uop a. Nuh-meihai hmasawnna dinga pawimaw tak chu thiemin-chukna (education) a nih tiin a hril. MBC Recreation Cen-tre, Imphal-a hunser an neinaa chun, Tangkhul nuhmeihai chun nuhmeihai hmasawnna dingin abikin social le economic ah kum

25 lai theitawpin hma an lo lak tah a. Social service tieng khawm nuhmeihai dawmkangna dingin theit-awpin hma a lak ta a.

Tangkhul hai hin culture le tradition hausatak an nei a, chu humhalna dinga an hmalakna chu inzaum a ti thu a hril. >> phek 4-ah

RPCNEI Lamka Biekin thar hawngCCpur: Reformed Pres-byterian Church-NEI Lam-ka Biekin bawl zo thar chu Inrinni sun dar 12: khan Rev. Dr V. Lalnmghak-thang, Gen. Secy. RPC-NEI in a hawng a, \awng\aia inhlanna a nei nghal bawk. Biekin hawngna le lawmna hun hi Rev. Lakhumvel Joute in a kei\huoi a, Upa Lalthlamuon Joute, Treasurer in Biekin bawlna report a pek a, Upa L. Kiemlo Pulamte, Synod

Moderator, RPC le Rev. Ros Infimate, Executive Chairman, RPCNEI I han thuhrilna hun an hmang a,

Upa Selthangvel Selate, Local Chairman in law-mthu hrilna hun hmangin Rev. Langailien Puruolte,

PS Phairam Presbytery in \awng\ainain hun a khar. Biekin bawlna ding hin December 12, 2004 khan Wim Bieute, Secy Women Contact Group India, the Netherlands in foundation lungphumna a nei a, sin thawna tak chu March 22, 2012 a \an a ni a, biekin bawlnaa sum an seng zat chu Rs. 1.5 crore chuong a nih. Biekin lawmna hin Siel 1, Bawng 1 le Vawk 1 tha-tin Kohran mipuiin ruoi an \he. >> phek 4-ah

imphal: Sawrkarin ramsahai humhalna din-ga a hmalakna pakhatah, Tamenglong district-a Sielsi (Amur Falcon) hum-halna ding le an chetzie inchukna ding le suizuina dinga ni khat laia satel-lite tagging thawa an chik pahni laia pakhat “Mani-pur” chu Noney le Tamen-glong inkarah kap thlak a nih tiin pawi a ti thu a hril. Forest Minister Mr Th Shymkumar chun pawi a ti taluo leiin, silai licnese suk-bo dan ding State Cabinet meeting hmasataka ngaituo a ni ding niin a hril.>> phek 4-ah

imphal: Thadou Stu-dents’ Association Sadar Hills han Sapermaina laia motor accident, hit and run case leia Bandh thaw an tum chu Ningol Chakkuoba le Social Welfare Minister Pi Nemcha Kipgen ngenna leiin Nov. 12 chena din-gin an sawnhla niin an hril a. Mithi ruong ruok chu RIMS Morgue ah la um zingin dingin an rel. TSA chun Kut nia >> phek 4-ah

Page 2: Hmasawnna Thar Thar/2018/November/HT-11-11...Saphai ei ngaisang hle a nih ti chu Sap hming nei ei tam dana inthawk hin an lang chieng hle. Sap hming put hi changkangna le hmasawnna

Hmasawnna Thar2 thlaphal (November) 11, 2018 pathieNNi (suNday) artiCle/health & employmeNt NeWs

Editorial Boardlalmalsawm sellate: Editor& Publisherroding l. sellate: Jt. Editor Joseph Joute: Co-Editor : Asst. Editorlalsansuok pulamte :Sports lalruotlien dulien: Computer AssistantEdited & Published by Lalmalsawm Sellate at HT Office, Lighthouse Lane, Churachandpur and Printed by him at M/s Express Standard Offset Printers, PKT Street, Central Lamka Churachandpur, Manipur.

Editorial

Tribal SâpSietni \hatnia laina pungkhawm le bu faktlang huk el hi tribal nunphunga kawp tlat a nih. Tuta hma chun mitinin thiem thil ei hau a, laina ei hang pungkhawm a, tir ngai der lo le thaw ve hman nawng ka tih ti in-lau ni awm in mani mawphurna le mani sin seng ei thaw hlak. Nuhmeihai chun tuichawi, bu suk, bu sep le bu suong chu an sin le an thaw dingah ngaiin an thaw nghal a. Nuhmei ta dingin “ka thiem ve nawh” ti chi le ti thei a ni nawh. Chuongang bawkin makpahai ta dingin, vawk that, vawk raw, vawk ril zut le hme suong hai chu “Ka thiem ve nawh” ti chi a ni nawh. Hiengang sin hi sin rinum le thil hawphurum an ni ngai naw a, mi pangngai ta dinga thiem ve ngei ding, thil pangngai a ni a, sin sawlumah ngai a ni naw a, inhawi an ti lem hlak. Thlan tui far zawi zawi khawpa ruoi siema hang invir buoi vat vat chu an ta ding chun \hangthar han “Party” inhawi ei ti neka inhawi lem a nih. Hun a hung fe pei a, ei nunphung a hung inthlak a, hma sawnin ei hung changkang pei a, Zohnathlak Tribal-hai chun Tribal Sap ni ei hung tum tat lat el a, sap ei ni tlat sinaw leiin harsatna ei hung tuok pha ta a nih. Bu suong chu hril lo, ei nunghakhai chun “Bu sep ka thiem nawh” hang ti vel chu changkangna le intitheinain an ngai or an hmang tlat el. Tlangvalhai le makpa tam lem hai khawmin “Vawk ril zut ka thiem nawh” ti chu inzakumah la ta lovin changkangna le uongnain an hmang tlat el. A buoithlakna lai a tam ta a nih. Hieng laizing hin ei tribal nunphunga lainahai ei pungkhawmna hlak dan kha ei la bansan el chuong si naw a, inko khawm le um khawm \ul chang a la um hlak si, thaw pei dingah ei la ngai bawk si, ei thiem ta si nawh. Ei hang fe khawm ngei a, zei naw le themt-law inkhawmpui hi a ni ta ringawt el a nih. A thiem le tha nei deu pahni pathum sin thaw lai chu ei thlir \hup a, mobile phone hmangin thla ei lo lak kuol a, sung-kuo group-ah ei post zung zung a, sin hi a fe hrat thei ta nawh. Sap ni si lovin Sap nunphung le thaw dan ei lak a, a pawi a nih. Mani hnam dan hi chu ienganga Officer lien le hausa khawm ni inla ei hriet le ei thaw ve thei a \ul a nih. Hi kawngah hin insiem \hat ei ngai hle a nih. Tribal-hai hin tienatlanga inthawk ta khan saphai (mingohai) hi ei ngaisang em em a, tuchen khawm hin ei ngaisangna a la bo nawh. Saphai thuhril le an thaw dan dan hai chu a \ha le an dik vawng ei sawn a. An nun dan \ha lai nekin an nun dan \ha naw lai hai ei la hang entawn nawk nghal a, a pawi a, ei tuorhla tae m em el a nih. Saphai hi ngaisang lo ding tina ni lovin, an \hatna lai, ngaisang an umna lai, an ringumna lai, an indikna lai le an varna lai hai entawn ei tiu a, an sietna le \hat nawna lai hai entawn lovin hnawl ngam tum ei tiu ei tina a ni lem. Saphai ei ngaisang hle a nih ti chu Sap hming nei ei tam dana inthawk hin an lang chieng hle. Sap hming put hi changkangna le hmasawnna a ni naw leiin, Sap hmingput lo le ei nauhai sap hming ei inputtir or ei phuok hi bansan ngam a hun ta a nih. Sap hnam le Sap thlaa mi ei ni sinaw leiin Sap hming ei put hi a \ulna a umin an lang nawh. Sap hming put inlakhawm sap ni ngai nawng ei tih. Sap hmingput hi Sap lemchangna a ni a; ngaituo chet chet chun ho tak el, mi lepchie nina pakhat a nih. Sap, Tribal-a inlet annawleh Sap, Tribal saphun an lo um chun sap Tribal ning an ta; Tribal ni si, sap ni nuom tlat an um a, Sap saphun an ni chun Tribal sap an ni el ding a nih. Sap ngaisangna a nasa leiin ei nunghakhai lai Sap pasal-a nei khawm an \hahnem ta hle. An \hat nawna entawn nek chun pasala nei chu a zie a la um a, sung-kuo \henkhatin changkangnain an hmang a, lawmpui an um. Nau an hung nei pha chu an nau kha Tribal le Sap inkara pieng nisienlakhawm, a pa Sap a ni tlat lei-in sap thla le Sap a hung nita hlak bawk. Tribal saphai ruok hi chu a tehlem an nih. Tulai hin \hangtharhai lai Korean-hai ngaisangna a hung zuol nawk a, an inchei dan taphawt ei lo entawn ve pei a ni deu tak. Nuh-mei ruol lem chun Korean film hi an ngaisang a, an inhnik taluo leiin sin thaw ding tam tak an thaw naw pha hlak. Zan an meng sawt pha leiin zingtho harsa an ti pha hle. Chun, TV en chang khawm en nuom an an gnaw pha a, insel inhalna a suk tam pha hlak.

VAWISUN THUPUIHi rama hin in cheng zing chun, rem ka ti cheuva, \hiek naw ning cheu, phun nghet ka ti cheuva, pha-widawk naw ning cheu, in kuoma thil \ha naw ka thaw kha ka lamlet ta si a, ama chu \i ro, Lalpa chun a tih: a kuta inthawka sanhima sandam ding cheuin kei in kuomah ka um zing si a. -JEREMIA 42:10

HUN KHIR LE MI KHIR-Part-I2 tim 3:1-5

~ Rev. Dr. H.M.Songate

Hun khirtak sunga cheng, mi khirtakhai ei nita leiin mani nuomzawng le ngainat zawng, hlawkna ding chite bek a um naw chun ienga khawm hma la nuomlo mihriem khirtak le thabotak eini ta leiin, a chunga Bible chang khawm khi a thu ziek ani ngawt naw chun tiemtuhaiin a bible thua mi an zawng dawk ka ring naw leiin a ziek ngeiin ka hung ziek dawk a nih! Newspaper khawm a headlines chau tiem hlak, facebook le whatsapp thu ziekhai khawm a headlines le a tlangkawmna bak tiemsuok pei talo, thabo le zawmthaw ei tam lem tah leiin thil\ha tamtak ei chan zing tah niin an lang. Tulaia ei hun hmang mek hi Tirko Paul chun “Ni nuhnunga thil tlung dinghai” angin a ziek chau a, tu ruok hin chu hieng popo hi a tlung vawng tah a, a list hi belsa thei iemani zat a um lem ka ring! Chuleiin, ei hun hmang mek hi “Hun Khir” ani a, a hmangtuhai hi, nuom inla nuomnaw inla “Mi Khir” ei ni tawl an tah! Hun khirtak huonga um eini ta leiin Pathien kohran \huoituhai, berampuhai, upahai le ‘pawl kohrana’ \hahnem ngaitak tak hai hin hma ei lakna dingin hi bible thu hi chipchier taka ei inchuktir a ngai an tah. Tiem vuot a, hril pur pur el ni lovin, bi vuot a, nuom nuom inzawt khum el hun ani ta nawh. “Chun hihi hre rawh, ni nuhnunga hai chun hun khirtakhai hung um a tih: (2) mi mani inhmangaitu dam, tangka ngainatu dam, intivei dam, chapo dam, pathien hrilsetu dam, nu le pa thuawinaw dam, lawmnachang hrelo dam, thienghlimnaw dam, (3) piengpui hmangaina neilo dam, mi kawi dam, hektu dam, insum theinaw dam, mi \ium dam, \hat nuom der lo dam, (4) mi hekhmang dam, thuhnung dawnlo dam, inngaihlu dam, pathien hmangai neka mani inhawitirna chau hmangai lemtu dam an ni ding ani si a. (5) pathien ngaisak hawina nei an ta, nisienlakhawm thilthawtheina chu awi naw ni hai. Chuong mihai chu nghatsan rawh”! tulai mizie 19hai hi: 2 Tim 3:1-5 inkara khin ‘Hun Khir’ sunga mihriem mizie 19 tawp el a ziek a, chang 17 chen ei tiem lem chun ‘Hun Khir’ sunga mihriem mizie 30 tawp a ziek a nih. Hienghai popo hi nghatsan dingin ami lan fui nawk nghala! A chena ei chenchil, ei nuna ei hlimpui, pawmlai nau anga lum tit tita ei pawm, lawmtaka ei nunpui popohai khi nghatsan ding chu huphur a um \al \al de! Ei ngaipeinaw zawng le ril remlo zawng chu ei bawkan zung zunga, lawmna le Pathien thutiem \ha dam, malsawmna tieng dam ei ngaithlak pha leh ei invak nawk suo hlak. Bible chang dit bik, hla dit bik, thuhril ngainuom zawng nei bik, thutiem lawm emem a, thupek ruok chu ngai peilo ei ni leiin a chunga nghatsan dinga a hrilhai khi, a huhuoin ei nghatsan ngam taktak ding? Khieng a chunga nungchang \hanaw 19 hai khi iem lawng ei ta? Ei kawl zing ding am, ei hliekhu ding am? Ei la thup ding? An leh, ei hril suok ngam ding? Nghatsan dinga Pathien kohran infui chu hrillo, a tiem takngiel khawm ei tiem inkhat vieu el awm! A chunga thiltlunghai (issues) khi ei address (hril suok) naw chun ei pawmzam tina ani ding a nih. Biekin sermonin ei hmang hlak dem? Kohran magazinehai ah ei inchuon ngam dem tihai hi ngaituo tham an ta awm! a umzie: Dr. Mike Fogerson chun, “Hun Khir” ti hi bible ah a tlukpui pakhat chau a um a, chuchu Math 8:28 ah mi pahni ramhuoi zawlhai leh a hrilna hi a nih a tih.” Bible in “Gadarin mihai ram an va tlung chun, thlanmuola inthawka hung suok ramhuoi I man pasal pahniin an hung pana, an kawl em leiin chu lampui chu tukhawmin an hraw ngam nawh” ati na a, “kawl” ti tak le “hunkhir” (difficult) ti thumal hi greek \awnga an tlukpui umsun a nih, a tih. “The last days will be like a demonic cemetery” (Hun nuhnung chu thlanmuola setan ruol chengna ang ning a tih) a lo ti bawk. “The last days will look at demons running the place.” (Hun nuhnunghai chu setanin ro a relna hun hung ni tang a tih). Chuong ang chu alo ni si chun, hun nuhnunga mikhir ruol nungchang 19 hai khi inti ringtu ve si ni tak taklo ruol hi “Khawhri zawl, le mi kawl ruol, hnai ngam umlo khawpa \ium ei nih” tina a ni chu! Chu neka pangzat um lem chu, chuong ang mihai chu “thlarau thienghlimin control lovin, Satan le a rawihaiin an control lem” tina ani bawk! Chuong ang mihai chu ‘mi kawl emem, lulul bawk, mizie \ium \hal 19 khin a tuom vawng an nih’ tina ani nawk pei el! Tulaia Churachandpur dunga rannung sawisaktu mak tak tak ni awma hrilhai khawm hi “Mihriem an ni khawma Satan ang tho” tina an na, “Rannung an ni khawma, Satanin a hmang tho tina a nih”, thilmak taluoah ka ngai nawh. Pa

pakhat chun Churachandpur phairuomah “Satanic pawl mi 20,000 lai an um” tiin a ziek a. Mihriem pangngai anga census thawthei lem chu an ni nawh a. Inkhawmpui an nei ani khawma, bus le car tamtak hmanga hung inthawk rup rup dinga ngai ding an ani bawk nawh a, ei ni rawi anga hall ropui taktak an mamaw nawh a, telepathic hmanga inko khawm thei le inbe thei an ni lem. Eini rawi mikawl ruol inkhawmpui ang chu ani ngai nawh ti hriet a \ha awm. 2 Tim 3:5 ah “an langa insuk sakhuo mi vieu sia a thilthawtheina hnawl tlat si hai chu an hung suok ding a na, chuong mihai laka chun inthier fihlim dai rawh” alo tihai hin, ei ngaisak naw chun, a pakhatnaah hi “Mi Khir’ nungchang 19 hai hin mi chenchil an ta, a pahninaah Pathien thlarauin mi control si lovin, inti thlarau mi zing bawk siin, satanin ami control zing lem ding a nih”. suol \he nawi! Khawtlang le kohran pawl tum tum hin ‘suola’ tuchena ei ngaihai hi ieng ieng am an ni aw? Tulai NDA sawrkar hnuoia mipui ruol chun mi hausa haiin sum Crore tamtak tak an inruk hi, iengbarah ei bengkhawn nawh a, ei ngaimaw bek bek nawh! Minister ruol le officer \henkhatin sum an hau emem a, an hlepruk lei ani ti ei hriet zinga chu lawmtakin kohran le society ah ei pawm tawl a. Mi rethei nau pakhatin Ar inru sienla chu man eita mipui pungkhawmin zei zek ei tih! A thil inruk a chin lei am ani, an rethei leia action ei lak ti hi ngaituo tham a ni tah. Kohran pawl hran hranhai khawmin a chunga thil tlunghai khi ei hmu dan ieng am a na? “Ei pawmzam vel mei mei naw chun ei pawl buoi pal ei tih” tiin Pathien thu hi ei palzut el dim! Pastor 80 chuong zet training campah ‘Question Hour’ tiin darkar hni lai thukhir le thu harsa iemanizat an min dawn a, an mi suksawl phien el. An subject mi pekah lut ta lovin an ‘pawl kohran harsatnaah’ an mi lutpui chu! Pastor pakhatin mitthli tla puma athu min dawn ka nakawrah a la cham zing chu “\halai \huoitu pakhat hi an pasie em leiin kohran dan thienghlima nuhmei nei a zo nawleiin, a rukin a neia an kohranin an hnawtdawk thu a nih. “Kohran dan anga inneina thil\ul a tam si a, drone camera, a lawmna ding sum, car le thildang dang hire na ding, far le zuorhai chan ding, ruoi le a nuhmeihai khawm pasie tak an ni leiin, mi thaw angnaw taluoa hang innei kha an ngam hlawl naw lei a nih” tiin ami hril a. “Mi nupa dinga theitawpa \awng\aia, inhmangai emem, an nu le pa khawma, an remti ve ve ni bawk si, kan hei hnawtdawk chu na ka ti a ni. Kohran dan lova nuhmei nei chau hi suol an ta? suolna danghai teh?” tiin a min dawn a. ngaituona tamtak ami pek. Tulai Pathien kohran hin “Dan sawm pek” (Ten commandment) hi ei pal zut hne hle ta awm hi ti chenin ka ngaituo. Jacob 2:10 in “tukhawmin dan popo laia pakhat chauh khawm a bawsiet chun a rengin a bawsiet a nih” alo tih. Hun khir ani zie a suklanga, mi khir ruolin hun khirah hma an \huoi a, Pathien kohran \huoitu haiin ei zui lem nisien a hawi. An naw law law chun “Pathien kohran \huoitu khir” ei nih tina a nih. Kohran dana innei theihai po chu dan zawkimah ei ngai a, a zo ve nawhai ruok chu ‘suol’ ah ngaiin dan puoah hnawtdawk ding ni hrim an ta, an leh suol danghai hi te? Suol \he hi suol letder a na, thil inlau umtak a nih. hun nuhnunga mihriemhai mizie 19: Khi a chunga mihriem mizie (characteristics) 19 hai khin ami zim hne emem ta leiin Pathien ei biekna le chawimawina hun a tamlemhai hi chu a thlawn ding alo nih. Tulai ringtu nun leh an mil hle el ta bawk si? Hieng ang nun le mizie pumin Pathien inthieng chibai ei buk thei tak tak di’m aw? Hi bible thu hi nguntak le nguk taka mi tinin ei inchuk tlang a \ul hle in ka hriet. Ip setset lo ding chun,“Nghatsan lem lovin, a sungah thlamuongtak le inhawi titak awm fahranin ei inchie zawp lem” a hawi! Delhi version chun, “Chuong mihai laka chun inthier fihlim dai rawh” tiin ei hmu. Ei tulai ringtu nun indiktak en hin, inthier fihlim tak tak ding nisien tuham maksan ei ta? an naw leh, tuhai inam min nghatsan an tah? Chu number chu \ium tak ani leiin hma chu ei lak inrang a \ul a nih. A nghatsantu ding le nghatsan dinghai a tutak am tamlem ei ti aw? A chunga ei nungchang popo sim lovin, camp, crusade, assembly, convention, jubilee le a dang dang ei hmang ani chun “A lawmtu ding Pa lawm lovin, a lawmnaw tu ding pa an nui vur vur ding a nih!” Isaiah 1:1-17 tiem phawt la, chu zovah chang 18-20 \awng\aina in hang hmang sin ta.

Ar a lu um lo hmuCCpur: Zani zan khan Upa.N.Vungzathang, Kho-minthang, New Lamka hai in huongsungah Ar a lu bo hmu a nih. Ar lu hi a ringa her bawng niin an lang. Zani hmasa zan dar 12 vel khawm khan Leisang khuo-ah Varak pakhat that a nih. A neitu chun an varak hin ri a hung nei a, a va en chun a thisain a lo um a, hmun hni-ah chemtea sunna be ang a um a, thisen ruok chu hmu ding a um naw a. A thawtu hi ka hmu hman zau a, Ui lien tiet vel, a dum le a vara \iel a nih tiin a hril.

mega Free medical Camp-health awareness nei M.Sc (Forestry) first class in a zo

CCpur: Saikawt bie-la MDC, Pu Lalhril-lien of Saikawt naupa Tv.Emmanuel Lal\huoil-ien chun Dolphin Institute, DEhradun, Uttarakhand a inthawk M.Sc(Forestry) First Class in a zo. Ama hi Shotokan Style of Karate-a Black Belt a ni bawk. A hlawtlingna hi ei chanchin-bu chun a lawmpui hle.

prayer mountain-ah \awng\aina

CCpur: Zani 11AM khan Parbung khawsuok Tui\haphaia um han Muolvai-phei-a NPT Prayer Moun-tain-ah Pathien kuoma lawmthu hrilna le \awng\airuolna hun an hmang. |awng\aina hi session pahnia hun hmang a ni a, Parbung khuoa camper hai ta ding, Hmar hnam sunga pawl tum tum le \huoituhai bakah Pherzawl Distrcit le Sinlung Hill Council \ha taka a function theina ding, sawrkar sin zawng mek le sin thaw mek hai bakah mimal tin ta ding in \awng\aina hun an hmang.

WeDance in member thar an lak dingCCpur: November 17, 2018, 10AM khin We-Dance Academy chun official team (WeDance Crew) member lak tharna nei an tih. WeDance Crew hi stu-dent hai laia lam tiengpang talent nei \ha bik le thlang-bik hai an ni a, event tum tuma perform hlak an nih. WeDance Crew mem-ber lakna dinga hin mem-ber hlui hai khawmin inter-

view round hmasuon an ta, puotienga inthawk apply nuom hai chu lam thiemsa ni kher lo, inhnikna nei le career a hmang nuom hai an ni ding a nih. Inhnikna nei han Nov. 17, 2018, 9AM chenin Lamka Film Academy/We-Dance Academy Office-ah application form fillup in Audition a \hang thei a ni a, thu chieng lem office-a hriet thei ning a tih.

simte Nampi thumkhawmna CCpur: Zani zingkar 7:30AM a inthawk khan Simte Inn, Simveng, CCPur-ah Simte Nampi thumna hun hmang a nih. Hun hmang sung hin Frank H. Joute, S. Douminlian le nTBCA Central han Praise and Worship an inrawi. |awng\aina hi hun hran hrana \he a ni a, |awng\aina bakah thuhril ngaithlak a ni a, hi huna \hang han zantieng ruoi an kiltlang.

hill dist. badminton Championship zoCCpur: CCPur Dist. Badminton Association mikhuolnaa Nov. 6, 2018 a inthawk CDBA Indoor Stadium, CCPur-a 16th Hill District Badminton Champi-onship \ana um closing func-tion November 10, 2018, 3:00PM khan nei a nih. Hi huna hin Chief Guest in Y. Joykumar Singh, Dy. CM, Manipur a \hang a, Functional President in Hangkhanlian, Minister (Agri, Vety & AH) le Chief Host in LM Khaute, IPS, DGP Manipur & Honorary President, Hill District Bad-

minton Association Manipur a \hang. Chief Buest Pu Joyku-mar Singh chun, inkhelmi hai chu mani discipline chi-tah tumru taka bei le \hang la dingin an fui a, Infra-structure \ha a um naw chun hmasawn thei a ninaw leiin state sawrkar chun infra-

structure um tasa hai siem\hatna dingin sawrkar thlung-puia inthawk fund hmu tu-min hma a lak zing a nih tiin a hril. Tournament a hin Chan-del, Tamenglong, Senapati le Ukhrul district haia in-thawk inkhelmi 350 an hung \hang a nih.

CCpur: International Peace and Social Advance-ment, Kangleipak huoi-hawtnain Inrinni zingkar 10AM khan Neihsial Veng, CCPur-ah Mega Free Medical Camp-cum-Health Awareness programme hmang a nih. Hi huna hin Chief Guest in Pu V. Hangkhan-lian, Minister, Agri. Vety & AH a \hang a, Joy Chan-dra Kh., President, IPSA functional president in a \hang a, Dr J. Son-goukham Samte, CMO/CCPur le Doukhosat Neihsial, Chief of Neihsial Veng hai Guests of honour in an \hang. Minister V. Hang-khanlian chun, Manipur sawrkarin hriselna tieng-pang a ngaipawimaw leiin mi rethei le harsa lem hai

hmakhuo ngainain CHMT a hung \an a, sawrkar thlung-puia roreltu BJP khawmin mi rethei hai hmakhuon-gaina leiin Ayushman Bharat a hung \an bawk a, hieng hai fethleng hin mi tam takin damna an chang ta bakah midang tam takin an ham\hat pha ta thu a hrila, CMHT le Ayushman Bharat Card la nei lo hai chun an hmatienga ngaiven le buoipui dingin a hril.

Medical camp a hin Neih-sial Veng le a sevela cheng khuo tum tuma inthawk mi tam tak an \hang a, an nat-na izirin damdawi khawm a thlawna sem a ni bawk. Doctor hai hi Nurses han an \hangpui a, District Malaria Office chun RDT le Blood slide examninai-ton, needful bed net im-pregnation le awareness an nei bawk.

CDS INFOTECH hawngCCpur: Zani sun dar 11 khan CDS Of-fice, Bethel Veng, New Lamka-ah Com-puter training centre thar CDS INFOTECH chu Pu Vumlunmang Vualnam, IAS, Prin-cipal Secretary (Health & FW/GAD/Seri-culture/Social Welfare) & Nodal Officer Meeyamgi Numit in khuiolliena \hangin a hawng. Hun hmangna hi Shyam Lal Poonia, IAS, DC, CCPur khawmin a uop. NIELIT CCPur/NIELIT Imphal a inthawk palai \henkhat an \hang bawk.

Centre hawng thar hi NIELIT Certified a nih.

Gangte Thlanmuol hawng

CCpur: November 10, 2018, 11AM khan Gangte Youth Organisation, CC-Pur hmalaknain Cilon Vil-lage-ah Gangte thlanmuol hawng a nih. Hi huna hin Thang-boi Gangte, SDO, CC-Pur chun thlanmuol lung a hawng a, T. Kamgin Gangte, Executive Di-rector, ESC in \awng\ai-nain an hlan.

Thangboi Gangte chun, Thlanmuol hawn-ga um chu Gangte hnam ta dinga thil\ha tak nisienkhawm a hlawtlign chun population kiem ding a ni leiin a hlawtling taluo ding dit a umnaw thu a hril a. Hnam hmasawn ni din-gin mimal hmasawn hma-sak a pawimaw leiin mani seng inenkawl le khawsa thei inla Gangte hnam chu automatic in hma a sawn ding a nih tiin a hril. Hun hmangna hi Gang-te hnam sunga pawl tum tum \huoitu hai an \hang. Thlanmuol hi .66 acres a lien a nih.

Page 3: Hmasawnna Thar Thar/2018/November/HT-11-11...Saphai ei ngaisang hle a nih ti chu Sap hming nei ei tam dana inthawk hin an lang chieng hle. Sap hming put hi changkangna le hmasawnna

laKtaWi

3thlaphal (November) 11, 2018 pathieNNi (suNday) NatioNal/iNterNatioNal & advertisemeNt Hmasawnna Thar

KAN INNGHIL LO

(L) Lalremthang (11-11-2017 to 11-11-2018)

S/o Lalnghet Hmar, Saikawt, Hmun\ha

Hnuoi rinum I maksan champha a hung inhersuok hin kan ngaina che a zuolin, kan lungrilah I thara, nang a ngaiin luoithli nul bangzai kan rel thei nawh! Kan ta dinga I hlutna le kan innghil theinawna che hin bangzai reng a rel thei nawh. I lo chawlna hmun, van khawpui tharah eiin tuok hmakhat innghil ni nei ngai nawng kan che. 1. I Pa le Nu 2. I nuhmei le nauhai 3. I U le nauhai

Gujarat-ah sim-khawlei an hningahmedabad: Gujarat-a Kutch district-a chun Inrinni chawhnungtieng khan richter scale 3.1 a hratin simkhawlei an hning a, sienkhawm thi le hliem-na tuok an um naw bakah thil suksiet a nei nawh. January, 2001 khan Kutch district-a simkhawlei hrat takel an hning leiin mi sangtelin thina an lo tuok ta a nih.

Congress City chief hlui in BJP a zawmdehraduN: Uttarakhand-a chun civic body election hung um ding le inzawmin city Congress president hlui Prithviraj Chauhan chun a supporters hai leh Zirtawpni khan Congress suoksanin BJP an zawm. Mr Chauhan le a rawihai hi Chief Minister Trivendra Singh Rawat, Uttarakhand BJP chief Ajay Bhatt, state minister Dhan Singh Rawat le BJP mayor nominee Sunil Uni-yal Gama han an lawmut. Uttarakhand Civic body election hi November 18, 2018 a nei ding a nih.

Rel sungah nuhmei naupai rek hlum

shahjahaNpur: Uttar Pradesh a chun Zirtawpni zan khan Punjab-Bihar Jal-lianwala Express Rel-a general bogey a chuong nuhmei naupai lai Chinat Devi (45) chu Rel a chu-ong ve tho passenger pak-hatin a ringah a rek hlum. Ms Devi hin Rel-a chu-ong ve tho Sonu Yadav in Rel sunga dumziel hawp chu a sawisel leiin an in-selbuoi a, Mr Yadav hin a ringa a rek hlum el niin Shahjahanpur GRP police station in-charge AK Pan-dey chun a hril. Mr Sonu Yadav hi Po-lice han an man.

DCW in kum 95 mi an sansuok

NeW delhi: Delhi Commission for Women (DCW) chun Zirtawpni khan a monu in room sun-ga a kalkhum le hrentang nia intum pitar kum 95 mi an sansuok. DCW hin mi pakhata inthawk helpline num-ber fethlengin a nuhmei le a sung han a nu pitar an room sunga kal khumin an hrentang ti report a pek a, chu le inzawma DCW in pitar hi an va sansuok a nih.

J&K-ah naupang 27 lakh chuong MR

vaccine pekjammu: Jammu and Kashmir a chun tuchenah naupang 27.85 lakh chuong hai Measles-Rubella (MR) damdawi pek an nitah tiin Inrinni-a official thusuok chun a hril. MR campaign hi Sep-tember 24, 2018 a inthawka \an a ni a, naupang thla 9 mi a inthawk kum 15 inkar 37,72,960 hai Measles le Rubella natna laka inveng-na damdawi hi pek dinga riruong a nih.

Sakei ni dinga ringhla in nu-pui pakhat a se hlum

Nagpur: Maharashtra-a Chandrapur district-a chun Zirtawpni khan Lo sinthaw nupui kum 55 mi Sakhubai Kasture chu a sin thawna hmunah ramsa Sakei ni dinga ringhla in a se hlum niin Inrinni-a Po-lice thusuok chun a hril. Ms Kasture hi Zir-tawpni zan chen khawm khan In an lawi tanaw leiin khawsung mi han nasa taka an zawng hnungah Inrinni

zingkar khan Sawali tehsil-a ramhnuoiah a thisain an hmu anih. Ms Kasture taksa hin ramsa sena be ding awm hmu a ni leiin Sakei I se hlum ni dinga ring a nih. Tulai hnai khan mi se ching le mi 13 zet se hlumtu nia intum Sakei pui pakhat ‘Avni’ tia ko chu Yavatmal district-a Pand-harkawda area hmuna kap hlum a nih.

Karnataka-ah Tipu Jayanti hmang; BJP in protest an neibeNgaluru: Karna-taka a chun opposition BJP han dodal hai sienkhawm state sawrkar hmalaknain Vidhana Soudha hmuna Banquet Hall-ah Tipu Jay-anthi hmang a nih. Tipu Jayanthi hman-gnaa hin Chief Minister HD Kumaraswamy chun a hriselna \hatnaw suonlamin a \hang naw bakah hi event hawngtu dinga ti Paramesh-wara khawm a hun tawm charin ramdanga inzin nia hrilin event hi a \hang thei naw thu an hriettir a. Hi lei hin Water Resources and Medical Education Minis-ter DK Shivakumar chun event hi a hawng a, hi huna hin Food and Civil Sup-plies minister BZ Zameer Ahmed Khan le midang dang hai khawm an \hang. Tipu Jayanthi hmang

hi BJP chun hmun hran hranah dodalna an nei a, Mangaluru hmunah BJP leader Franklin Montheiro le Hindu right-wing work-

ers iemanizat Tipu Jayan-thi hmangna hmun lut an tum leiin Police han manin an hrentang. Tipu Sultan hi 18th Cen-

tury laia Mysore lo awptu le British East India Company nasa taka lo dotu niin, May 1799 khan Srirangapatna hmuna a hmunpui humhim-na dinga British sipai hai a donaah a thi a nih. Congress chun state ta dinga zalenna suoltu (freedom fighter) nia a ngai a ni a, kum 2014 a inthawka kha November 10 zata hmang dinga a lo rel ta anga Congress sawrkarin kum tina Tipu Jayanti hi a lo hmang hlak a nih. Kum tin hmang a ni zatin protest a um zie a, court cases a um zie bawk a nih. Hieng laizing hin Tipu hi nuhmei le pasal tam tak khum/hrentangtu bakah a sawisaktu le mi tam tak thawluina hmanga Islam sakhuo inzawm tirtu a nih tiin BJP chun an dodal a nih.

J&K-ah helpawl pahni kap hlum an nih

sriNagar: Jammu and Kashmir-a Pulwama dis-trict-a chun Inrinni khan Tikken area hmunah secu-rity forces le helpawl hai nasa takin an inkaptuo a, inkaptuonaa hin helpawl

pahni kap hlum an nih tiin Police thusuok chun a hril. Report an dawng le inzawma Security forces han dappui an thawna huna helpawl hai hin silaiin an lo kap a, chu huna sipai han

an kaplet ve leia inkaptu-ona hi tlung a nih. Helpawl kap hluma um hai hming hriet a la ninaw bakah ieng helpawl am ti hriet a la ni nawh. Inkaptu-ona hmunah hin ralthuom bakah documents \henkhat dapdawk le man sa a ni bawk. Zirtawpni khan South Kashmir-a Tral hmunah se-curity forces han ramdang helpawl Jaish-e-Moham-med (JEM) cadre pakhat an kap hlum a, inkaptuon-aah Police pakhatin thina a tuok bawk.

bjp in Naxalism a sukrem \ep tah: amit shah

raipur: Chhattisgarh Assembly Election phase hmasa November 12, 2018 a hung um ding le inzawma campaign thei hun tawpni Inrinni khan BJP president Amit Shah le Chief Minis-ter Raman Singh han As-sembly Election hung um dinga BJP manifesto an tlangzar.

Chhattisgarh first phase election a hin constituency 18 haia inthlangna um a ta, phase 2 November 20, 2018 a chun constituencies 72 haiah inthlangna a um ding a ni a, Result chu De-cember 11, 2018 in puong a ni ding a nih. Raipur hmuna mani-festo tlangzarna huna Mr

Amit Shah chun thu hrilin, state sawrkar chun kum 15 liemtaa inthawk state hmel nasa takin a sukdanglam a, Naxal hai tukdawlna dinga hma a lakna leiin tuhin Chhattisgarh a chun Naxal hai a sukrem \ep ta a nih tiin a hril a. Mr Raman Singh chun Chhattisgarh chu Naxalism umlona in an changtir \ep ta a nih tiin a hril. A hril peinaah a hmaa economically backward (BIMARU) tia hriet Chhat-tisgarh chu tuhin Power le Cement siemsuokna hmunpui a hung ni ta a, BJP hnuoiah Chattisgarh chu welfare state a hung ni-tah tiin a hril bawk.

UK Police Officer Pakhat Thla 18 Jail Intang Dingin

loNdoN: Britain-a Police officer pakhat chu Indian mi pakhat motor-a a rawt hlum leiin thla 18 Jail intang dingin a chungthu rel a nih. Mr Balvinder Singh chu Wolverhampton ah bazar a kai lai, Staffordshire Police officer pakhat, Jason Bannister, duty chawl lai tak chun a motor-in a hung baw a nih. Mr Singh (59) chu hospital panpui a nia chu December 2916 khan a hliemna tuor zo lovin a thi a nih. Bannister chun ama

le ama thiemna an chang (plead quilty) a. A chungthu hi September 2019 khan Birmingham Crown Court chun thutlukna siemin a rel tah a nih. Kum 45-a upa Bannister chu a hliem inrik nawh a. West Midlands Police han an suinaa chun an rui met a, a hliem inrik taluo nawh ti a nih. “Motor \ium taka khal leia thina intlun” tiin a chungthu report an pek a. Court chun kum thum sung motor khal thei lo dingin a rel bawk.

Sri Lanka President Sirisena-in Parliament |hiek, Snap Poll Jan.5 ah KoColombo: Sri Lanka controversial President Maithripala Sirisena chun, Zirtawpni khan Parliament a \hiek a, kum thar January 5 ah Snap Poll nei dingin a rel nawk tah. Hi thil hi October 26-a Prime Minister Wickremesinghe bana ama mi le sa Rajapaksa a ruot-in hratna a chang hne chuong nawh ti a hriet leia a thaw nawk a nih. Oct 26 khan 2005-2015 chena PM cheltu fakrukna leia hming se tak Mahinda Rajapakse chu Prime Minister innitir phet phet tumin \hang a lak a. Anachu, a beisei angin a mi support pa Rajapaksa hin MP lai thil a lo command zo naw leiin sansuok dan ding,

hun keiseiin a la zawng pei a nih. President-in a beisei angin Rajapaksa chun MP 8 lai zetin majority a nga zo ta si nawh, majority a command nawh ti a hriet leiin MP inchawk theina ding hun a siempek nawk peia chu dan lova thil thaw an tah leiin hnena a chang thei ta naw a nih deu tak. Prime Minister Ranil Wickremesinghe hlakin majority ka nei tiin PM office a suoksan nuom bik si nawh. Member 225 uma Parliament ah member tamlem neiin a lan hril bawk a. Tamil pawl han an support bawk leh Rajapakse ta dingin tling dan ding a um ta naw leiin

Parliament hun bona ding kum hni la bakah Snap Poll a ko el tah a nih. Wickremesinghe a um nawa chu, a party United National Party hotuhai chun President thil thaw dan indik naw hi an challenge ding thu an hril. An term bo hmaa peithlaka PM dang sie tum Preisident Sirisena hi iengtinam a la hung thaw

pei ding hriet an ta nawh. UNP chun an Twitter account ah “President in Parlaiament a dissolved hi danlo a nih a, Constitution kal a nih. Democracy in hratna a chang ngei theina dingin kan bei ding a nih” tiin an puong. “President Sirisena chun a hmasielna leiin ei ram a suom a, democracy inza lovin a

bawsiet a nih” tiin an hril.Sir isena party United People’s Freedom Alliance ( U P F A ) k h a w m i n , P a r l i a m e n t I n p u i a h majority an command zo naw thu an puong a. Inpui floor ah test nei lovin, January 17 inthlang tharna nei hma po care taker PM nih dingin a thlang lem tah a nih. Parliament a \hiek hma hin Sirisena chun MP dang khawm a lakluta chu hnena dinga number pawimaw an nei phak chuong nawh. UPFA spokesman Keheliya Rambukwella chun, “Tuhin MP 104-105 ve l kan nei a, majority kan nih phak nawh” tiin a hril a. President Sirisena chun MP

113 lai neiin an hrila chu a lo ni nawh. MP uire ding an hmuzo naw a nih.MP tamtak chun Dollar million pek an intiem leiin Sirisena tieng an lut niin an hril a. MP pariet lai chu an inchawm lut taa chu majority an la hmu zo chuong naw a nih. Hienglai zing hin US le EU hai khawmin Sri Lanka sawrkar President-in a sawisak dan chu \ha ti lovin, siemrem vat dingin an hril an hrila chu a ngaisak chuong nawh. Norway le Sweden k h a w m i n S r i L a n k a Parliament chu an rang thei anga ko nawk vat dingin an hrila, an naw chun an ramah buoina a suok el thei ding niin an hril.

Myanmar Journalist Pathumhai Hekna Hlip A Ni Tahy a N g o N : M y a n m a r journalist pathum, an ram sawrkar sum ngirhmun harsa tak le tha lo tak anga report petu/ziektu journalist pathumhai intumna (case) chu hlip a nih tah tiin an ukil chun newsmen hai a hril. Hi thu hi Myanmar ram anga Freedom of the press la um ve nawna rama ding chun abikin jouralist hai ta dinga thafan um tak, sawrkar khawm an ennnawna dinga thil \ha tak a nih tiin AFP a hril. Journalist insuoa umhai c h u : E l e v e n M e d i a ’ s

executive editors Kyaw Zaw Lin le Nayi Min le, chief reporter Phyo Wai Win hai an nih. October thla bul khan man a nia chu baila insuo a nih a. Tuhin an chunga thiemnaw inchangtirna ding/hekna

khawm hlip a nih tah. Anni pathum hi Article 505 (b) hnuoiah sawrkar sum ngirhmun indiknaw, \ha naw taka ziektua intum an nih a. Aung San Suu Kyi rawipa hming hmerin sum ngirhmun derthawng zie

a \hanaw zawnga ziektua intumin, mipui lungril an sukphawklek ti a nih. Man an nih lai hin mipui lung a sen hle a. Aung San Suu Kyi sawrkar hnuoia Free Freedom khawm a thlak hnuoi hrat zie mipuiin an lungawi naw thu a hrila. Ring nekin mipui so an sanga, Aung San Suu Kyi ditnawna le theidana a pung hrat taluo ding an leia vengnaa an inthla suok nawk nin an hril. H i th i l h i Rue te r s reporter pahni Wa Lone le Kyaw Soe Oo hai an man

zo hnung kar khatna vela tlung a nih. Yangon sawrkar chun Court ah lekha thawnin journalist hai chungthu chu bansan hri phawta an case suktawp phawt dingin a ngen leia drop a nih. M y a n m a r a h k h i n Journalist chunga indik naw taka thil thaw a tam hrat leiin a hming khawm a sie hrat a. Reuters journalist hai chungchang thuah thubuoi a lo nei tah bawk leh, Aung San Suu Kyi chun buoina dang nei nawk pei a nuom tah naw niin an lang. (Reuters)

Karnataka min-ister hlui Crime

branch hmaah an lang

NeW delhi: Karna-taka-a BJP minister hlui G. Janardhana Reddy chu thamna laa intumna case le inzawmin zanikhan Benga-luru Police-a Central Crime Branch (CCB) hmaah an lang. Mr Reddy hi private firm Ambident Pvt. Ltd. a inthawk rangkachak in thamna Rs. 20 crore manhu ding a lak tia intum a ni a, intuma a umna hi Mr Red-dy chun a hniel a nih. Mr Reddy hi Karnataka BJP in sawrkarna an siem huna minister a ni a, hi case suizui pei a ni hnungin inrawlna nei vea intumna um leia Police hin thu in-dawn dinga an ko a nih.

MP-ah Congress in Manifesto an tlangzar

bhopal: November 28, 2018 a Madhya Pradesh Assembly election hung um dingah Congress party chun Inrinni khan Manifesto an tlangzar. An manifesto hi phek 112 a sei a ni a, Bawng zun commercial production thaw ding, cow sanctuaries siem ding bakah Anti-cow slaughter law siem\hat ding ti hai a \hang. Manifesto tlangzarnaa hin PCC chief Kamal Nath,

campaign committee chief Jyotiraditya Scindia le CM hlui Digvijaya Singh hai khawm an \hang a, Corrrup-tion sukbo dingin an tiem. Chun, nationalised le cooperatives banks haia lo-neitu hai loan Rs. 2 lakh chen hai ziekbo ding, nuh-mei student hai PhD che-nah free education pek ding, Narcotic drugs um lona state a siem ding, BPL cagegory survey a thaw thar ding ti hai a \hang bawk.

Chhattisgarh first phase cam-paign thei hun a tawp

raipur: November 12, 2018 a Chhattisgarh Assembly seats 90 um hai laia seats 18 haia first phase election hung um dinga campaign theina hun chu zani zantieng dar 5 khan khan a lo tawp tah. Campaign tawpni hin po-

litical party tum tum hai chun theitawpin cam-paign le rallies hai an nei tawl. BJP president le Con-gress President Rahul Gandh hai khawmin hmun hran hrana election vote campaign an nei.

Home minister in ICP le BM projects hai a ennawnNeW delhi: Home Minister Rajnath Singh chun Zirtawpni zan khan New Delhi hmunah Inte-grated Check Posts le Bor-der Management projects hai a ennawn a, official hai chu an hmatienga project hai zofel dingin an hriettir a, project fe mekah a lun-gawi tawk thu a hril. Home ministry thusuok in a hril danin tuchena hin border crossing points haia Integrated Check Posts (ICPs) project 7 um hai laia 5 hai chu zofel nit ain a hril. India le Nepal ramri-a Raxaul le Jogbani; In-

dia-Bangladesh border-a Petrapole le Agratala hai bakah India-Pakistan bor-der-a ICP Attari hai chu \ha takin a function ta niin ministry thusuok chun a hril a. India le Myan-mar ramri a ICP Moreh le India-Bangladesh ramri-a

ICP Dawki khawm zo \ep

a nitain a hril. Hieng ICPs projects 7 hai thawnaa hin Rs. 700 crore chuong hmang dinga riruong a nih. Home Minister chun Hili, Jaigaon, Ghojadanga, Mahadipur, Sunauli le a dang dang haia ICPs dang 13 bawlna sin \an din-gin official hai an hriettir bawk.

BSP leader chun Maywati in Rs. 5 crore a phut niin an tumluCKNoW: Uttar Pradesh a Member of Legislative Council (MLC) hlui Mukul Upadhyaya chun, Bahujan Samaj Par-ty (BSP) supremo Ms May-awati in Aligarh biela Lok Sabha ticket pekna din-gin Rs. 5 crore a phut niin Zirtawpni khan intumna a siem a. BSP ruok chun Mr

Upadhyaya intumna hi an hniel a, Mr Upadhyaya chu BJP zawm a tum leia party-a inthawka an hnawtdawk niin an hril. Mr Upadhyaya hin BSP a inthawk hnawtdawk a ni zo darkar tlawmte hnunga hiengang intumna hi Ms Mayawati chunga a hung siem a nih.

BJP in kum tin Bawng nuoi 1 sem dingin a tiemhyderabad: December 7, 2018-a Telangana Assem-bly Election hung um dinga BJP in thlanglal an ni chun kum tin a thlawna Bawng nuoi

khat (1 lakh) sem an tum. Hi thu hi BJP Manifesto Committee a Chairman NVSS Prabhakar in zanita a hril a ni a, ‘mini-India linguistic wel-

fare board ‘ khawm indin a ni ding thu a hril a, an Manifesto hi kar thar hin tlangzar hman beisei a ni thu Mr Prabhakar chun a hril bawk.

mp-ah mi 4001 in Nomina-tion paper an file

bhopal: Novem-ber 28, 2018 a Madhya Pradesh Assembly seats 230 haia inthlangna hung um dinga chun nomina-tion paper file theina hun tawpna tak Zirtawpni chena khan mi 4001 in nomination paper an file. Nomination paper file rawn na tak chu Rewa le

Satna A/C hai niin mi 38 ve vein nomination an file a, nomination file tlawm-na tak chu Niwas (Mandla district) niin mi 2 chauin nomination an file. Scrutiny Nov. 12, 2018 in nei ning a ta, inh-nukdawk nuom hai ta din-gin Nov. 14, 2018 chenin inhnukdawk thei an tih.

Page 4: Hmasawnna Thar Thar/2018/November/HT-11-11...Saphai ei ngaisang hle a nih ti chu Sap hming nei ei tam dana inthawk hin an lang chieng hle. Sap hming put hi changkangna le hmasawnna

Hmasawnna Thar4 EntErtainmEnt / SportSthlaphal (November) 11, 2018 pathieNNi (suNday)

sun ZAWMnA.......

Seikam Memo. Football Tournament 2018Venue : Kholmun playground, Churachandpur.

2nd semi-Final result: nov. 10, 2018: FC ZALEN (CT) 2-0 Koubru Sporting.

Final Match on 14th november, 2018 : FC ZALEN (CT) vs Ganggam SC. semi-Finals play-off Fixtures :

12th November, 2018 (Monday ) 1. Lenlai Club vs S Molcham YC @ 11:00 am.

2. Zoheisa FC vs Gothol FC @ 01:30 pm.

For One life Asia

1st District Level Volleyball Tournament -2018Venue : Stephen High School, Saikot. Churachandpur. Organised by: CDSAl; Host by: HYA Ccpur. result : 10th november, 2018 (saturday) 1. Rising Club defeated CDSA. (2-0). (25-18)(25-17). 2. United Kuki SC defeated ACTS (2-0). (25-17)(25-14). 3. BBC defeated BTC (2-1). (25-13)(14-25)(25-19). 4. Shining Star defeated Gualnuam SC(2-0).(25-17)(25-22). 5. Rising Club defeated Sunfire V Club (2-0). (25-14)(25-20) 6. United Kuki SC defeated UFC(2-0). (25-12)(25-22) 7. ACTS Community defeated CDSA. (2-0). (25-12)(25-17) 8. BBClub defeated Gualnuam SC (2-1). (25-18)(20-25)(25-12) 9. Ngailai Spikers defeated He Hu Tuilakjang. (2-0). (25-21)(25-12) 10. Sunfire V Club defeated United FC(2-1). (22-25)(25-22)(27-25) FIXtUre : dt. 12th november Monday 4:30 PM. ACTS Community vs Joljam Youth Club 5:30 PM. He Hu Tuilakjang vs Blue Thunder Club 6:30 PM. Shining Star vs Block Buster Club 7:30 PM. Rising Club vs United Friendship Club

Football Fixtures: Nov. 11, 2018Premier League

Liverpool v/s Fulham - 5:30PMChelsea v/s Everton - 7:45PM

Man. City v/s Man. United - 10:00PMArsenal v/s Wolves - 10:00PM

La Liga

Alaves v/s Huesca - 4:30PMBarcelona v/s Real Betis - 8:45PM

Rayo Vallecano v/s Villarreal - 11:00PMSevilla v/s Espanyol - 11:00PM

Serie aAtalanta v/s Inter Milan - 5:00PM

Empoli v/s Udinese - 7:30PMChievo v/s Bologna - 7:30PMRoma v/s Sampdoria - 7:30PMSassuolo v/s Lazio - 10:30PM

SA-a Nadal le Djokovic exhibi-

tion match kanselriyad: December 22, 2018 a Novak Djokovic le Rafael Nadal han Saudi Arabia-a exhibition match an nei ding chu kansel a nih. Tuta hma met October 2, 2018-a Istanbul khaw-puia Saudi Arabia consul-ate-a Saudi writer le jour-nalist Jamal Khashoggi that a ni le inzawm khan Amnesty International chun Nadal le Djokovic hai hi exhibition match khel lo dinga nasa taka an mawr el bakah Rafael Nadal a ke ring nat/hliem leia exhibi-tion an nei ding hi kansel a nih. Khashoggi kha Wash-ington Post-a columnist niin Saudi Arabia Crown prince chungchang le sa-wiselna thu ziek hlak a nih. Hi thua hin Djokovic khawmin Nadal hliem lei hin an inkhelnaw ding thu Zirtawpni khan a sukchieng tah. Nadal hi a hliem leiin season kharna ATP finals a inthawk khawmin a lo inh-nukdawk ta hrim a nih. Djokovic le Nadal hai hin kum khat liemtaa in-thawk exhibition match khel dinga fielna lo dawng tah an ni a, Amnesty inter-national in khel lo dingin nawr hai sienkhawm an inhnukdawk chie naw a, sienkhawm Nadal hliem lei hin exhibition match an nei ding hi kansel in a hung um ta a ni a, Roger Federer ruok chun fielna a lo hnawl ta a nih.

Didier Drogba India ram a hung inzin ding

NeW delhi: English Premier League (EPL) club Chelsea le Ivory Coast striker hlui Didier Drogba chu international football khel a chawlsan (retired) hnungin Novem-ber 23, 2018 khin India ramah a hung inzin ding a nih. Drogba hi North America second division club Phoenix Rising a khel a ni a, Zirtawpni khan United Soccer League cup final-ah Louisville City goal khatin (0-1) in an hne naw a, hi hnunga football khel a chawlsan ta ding thu hi a lo puong a nih. Tuta season hi a kum 40 tlingna a nita le inzawmin March thla khan tuta season hi a season tawpna tak a ni ta ding thu a lo puong ta hrim a nih. Drogba hi khawvel hmun tum tum a motor ke (tyre) siem le sumdawngtu

Yokohama le thawtlang an ni a. Hi le inzawma Yokohama in November 23, 2018-a India khawpui New Delhi hmunah an thil siem hai promote-na din-gin programme an buotsai naah \hang dinga India ram hung inzin ding a nih. Drogba chun India ram hung inzin kar a ng-hakhla hle ta thu a hril a, New Delhi a hung inzin hunah Chelsea fans a tam thei ang tak inhmupui a tum thu a hril. Chelsea Fans hai chun Gurgaon-a Ambience Mall-ah Didier Drogba inhmupui thei an ta, Yokohama tyre football challenge hai a huoihawt bawk ding a nih. Drogba hin kum 2004-2012 le 2014-2015 inkar sung khan Chelsea ta din-gin a khel a, Chelsea ta dingin game 254 a khel a, goals 164 zet a thun bakah Ivory coast ta dinga vawi 104 a lo khel haiah goals 65 a lo thun bawk a, an ram ta dinga goal thun rawn tak a ni bawk. Chelsea ta din-ga a khel sungin Premier League title 4, FA Cup title 4 le UEFA champions League title vawikhat a lo lak bawk a nih.

Premier League Player of the Month in Emerick AubameyangloNdoN: Arsenal forward Pierre-Emerick Aubameyang chu Premier League Player of the month (October thla sunga player \ha tak) a thlang a ni a, kum 3 liemta sunga Arsenal player hien-gang chawimawina dawng hmasa tak a nih. Chun, Gabon player hai laia hiengang chawimawina dawng thei hmasa tak a nih. Aubameyang hin October, 2018 thla sung khan game 3 a khelna haia goal 5 zet a thun bakah mi goal thun ding vawikhat a siem pek (assist) bawk a nih. Hi chawimawina dawng thei ding hin Ross Barkley (Chelsea), Fernand-inho (Manchester City), Anthony Martial (Manchester United), Mat Ryan (Brigh-ton) le Callum Wilson (Bournemouth) hai hming khawm an lang a, sienkhawm Au-bameyang in chawimawina hi a dawng a nih. Aubameyang chun Permier League

khawvelah hiengang chawimawina dawng theia a um chu lawmum a ti thu a hril. Arsenal chun tuhin game 11 an khel haiah point 23 hmuin pangana an ni mek a, sea-son tawp chenah a chunghnung palina chenah \hanga Arsenal chu Champions League qualify ngei a nuom thu a hril.

Premier League:

Manchester Derby-ah Man City in United a mikhuol dingmaNChester: Manchester Club ropui pahni Manchester City le Manchester United chu vawizan 10:00PM hin an inkhel ding a ni a, Premier League season fe mekah games 11 ah point 29 hmua hma \huoi mektu Manchester City chun an home City of Manchester stadi-um-ah Man. United hi a mikhuol ding a nih. Manchester United hi season nuhnung taka khan runner-up an ni a, sienkhawm tuta season fe meka hin an che fuk mangnaw leiin games 11 an khel ta haiah point 20 hmuin pasarina in an \hang mek a. Nikum khan chu title an beisei phak a, sienkhawm tuta season a hin chu title an beisei phak hrinaw thu tulai hnai khan manager Jose Mourinho khawmin a lo hril ta a nih. Pathienni zana Manchester

Derby khel dinga hin City chun Nilainia Shakhtar Donetsk le inkhel huna substitute-a an sie le an hmang lo all-time top scorer Sergio Aguero khawm an inkheltir ring a nih. Defending champion ni bawk

City hi tuta season fe meka hin an khingpui hai vawihni an indrawpui tinaw chu hnenaw an la neinaw a, United ruok chu vawi 3 an lost ta bakah an khingpui hai vawihni an indrawpui ta bawk a nih. Tuta season a dingin City le

United hi an inhmatuok hmasa takna ding a ni a, United hi bul \an hlimin che fuk naw hai sienkhawm tlawmin hma an hung sawn hret hret a, sienkhawm tuhin City le an karah point 9 a la tla mek a nih. City le United hi Premier League-ah vawi 42 an lo inhmu ta a, hieng haia hin United chun vawi 21-ah hratna an chang a, City in vawi 13 an hrat a, vawi 8 an lo in-draw ta bawk. team News: Kevin De Bruyne chu long-term absentee niin, Clau-dio Bravo le Eliaquim Mangala hai sidelined an ni a. United tieng Romelu Lukaku chu a ke nat leia match pahni khel ta lo a ni leiin a khel ding le dingnaw chieng naw a, Alexis Sanchez Tu-rin match ah an sukhliem leiin a chiengkuong naw bawk.

Japan TV-in K-Pop BTS Show Ding A |hul Thut

toKyo: Japan ram chu Atomic Bomb kha a lo theida awm cher cher hle. Korean pop star inlar BTS haiin Tokyo khawpuia show an nei ding khawm, member haiin Atomic Bomb sukpuok lai lim (sum papar anga par chuoi chuoi) lim a hak leiin TV station chun an Show a thulpui tawp. K-Pop hai zakuoa hin thu “ P A T R I O T I S M O U R HISTORY LIBERATION KOREA” ti an ziek bawk leiin Japan han an feel deu a nih awm. International levela inlar em em BTS hai hin TV Asahi ah Zirtawpni khan show an nei ding a nia chu an member Jamin zakuo hak internet ah a lo indar hman tah leiin thawk le khatin an thul tawp el a nih. TV Asahi chun ieng dang hril lovin, “BTS hai 9th Show chu cancelled a nih” tiin a puong a. “Member pakhatin a hak T-shirt kha khawvela headlines a siema, chanchin an dar nasa taluo. Inrawn tlang hnungin a ‘thiltum’ ding awm le kakhawk thei \ha dinga a ring naw leiin show posponed phawt a nih” tiin a hrilfie a. BTS chun pawi t ia ngaidam inhniin, “Kan fans lungawi naw dinghai kuomah nga idam kan inhni. BTS chu khawvel hmun tina fans hai music hmanga connect pei dan ding ngaituong a tih” tiin an

website ah an ziek. An T-shirt haka hin Japan tlawmnaa ngai Atomic Bomb puok lai lim sirah Korean mi hlim taka a um lai a um a. Thu “PATRIOTISM O U R H I S T O R Y LIBERATION KOREA” ti line tamtakin an ziek bawk. BTS chun hi zakuo hi, ni kum August 15-a Korea han Japan hai rorelna hnuoia inthawka an suokdawkna 1945 hrietzingna dingin an lo hak tah bawk. Japan le Korea kar thu buoi in\anna chu 1910-45 chen (kum 35) Japanin tharum hmangin a awp a. An nunghakhai tamtak salin a man bawka, Korea mipuihai lungril a la dam zan thei naw a nih. Chuleiin, Japan laka inthawka an zalenna chu an lawm leiin kawng hran hranin an suklang hlak. Thla hmasak khawm khan South Korea Court insangtak chun Japan steel company pakhat chu indo laia thawluina hmanga mi a sawrluihai compensation pe dingin thupek an suo khum leiin Japan sawrkar lung a sen hle a nih. BTS pasal vawng Music band hai hi khawvelah an inlar em em a. An sam style le hmel\hat bakah hlasak le lam an thiem bawk leiin South Korea band lai chu an lar tak an nih a. US album chart ah khawm, Korean band Top hluo thei umsun an la nih.

Priyanka Chopra le Nick Han Inneina License Lak

NeW yorK: Miss World hlui le Bollywood star, Hollywood tienga inlar zuol peia, a tawpah Vai neka Sap US mi ngaizawnga pasal dinga inhuolpui Priyanka Chopra chu a ngaizawngpa an huolpui Nick Jonas leh December thla khin Rajasthan ah an innei ding niin official thusuok chun a hril. Hi thu le inzawm hin Priyanka Chopra le Nick Jonas hai chu New York ah an inneina ding le inzawmin zani khan New York ah inneina

license an lo lak lawk niin a hril bawk. Theblasts.com ziek dan chun, Priyanka Chopra le Nick Jonas hai hin Beverly Hills Courthouse ah kar liemtah khan paperwork \ulhai po po chu an ziek fel vawng tah niin a hril. Priyanka Chopra le Nick Jonas hi August thla khan Mumbai ah ropui takin an lo inhuol tah a. An sunghai ve ve \hangin innei khawm Christian le Indian dan anga innei dingin an inrem nia hril a nih.

Thablast.com hril pei dan chun US-a innei phalna an lak zo hin India ram tieng hung an ta. India ah an innei zovin Nick Jonas sunghai umna ah US, an sakhuo Christian dan anga innei dingin an vuong suk nawk ding a nih. Chuonga an innei chun rambung pahni haiah official taka innei tah an nih ding a nih. India ah chu December khin Mehrangarh Fort, Rajasthan an innei an tih. H i e n g l a i z i n g h i n Christian hai innei anga innei ve ding Priyanka chu a phur tah em em a. Mo form dinghai khawm a lo thin lawr tah a. Nuhmei hawn (bride squad) a hnungzuitu ding nei a tu deu a nih. Hi le inzawm hin Amsterdam ah an inneina ding lawmna ni fawmin an inzin a, inhawi an tih hle. Tuchenah chu innei ding hlim hun lai tak a nih a. Nakie tieng leh iem a hung ang ding, movie khawm a la chang zawm pei thei ding am hriet a lan nawh.

Gigi Hadid Khawm Tu Kum Chu A |hang Ve TahN e W y o r K : T u l a i a khawvela model inlar pawl hai laia mi Gigi Hadid chu ni kuma Shanghai Show ah khan China sawrkain VISA a pek nuom naw leiin a \hang thei nawh a. Tu kum chu Vahuong thla (Peacock) haktu dinga \hangin Victoria Secret Fashion Show 2018 ah a hung catwalk nawk thei tah a, a hlim bawka a hmel a \hain a nal hle. Kum 23 a tlingna thla a nih bawka, Gigi Hadid hin Peacock (Vahuong) mei (tail) ang deu, parachute anga par design a hring le dum le sen le duma chei \iel puon a kei phit duol duola, a bra le panty inang char puona \hui bunin pheikhawk a kering lai po hruia khit dum a bun bawk a. A kawngah bag te a pai tat a, a phing lai pheiah silve \hi a zem phei bawk. Runway ah ngal insang zatin hrat deu metin a hung catwalk zawl zawl chu a pheikhai a la zang bawka, ennuom a um hle. A sam sen thal inleng hlep hlepin a nabe silver dawk tat hmu theiin a um bawk. A pien nal el khelah a hmel\hatna a belsa hle. Fit 5 le inchi 10 zeta insang a nih bawka, a hei lawnin model danghai nekin an sang met a. Vahuong thla

ang infuol duom puon a fena chu iengkhawm fen lo angin zangkhai takin a lawn thei a. A ke nal zie khawm hmai ruol lovin an hmu thei vawng a. Supermodel a nina chu an lang chieng em em, a hmel le khaw nghat danah khawm. Gigi hin Scotland style fashion a ni deu tak tuta \uma a pholang chu; incheina chi hran hran, Scotland hai puon tiel chi hran hran design hran hrana \hui ‘modern traditional dress” an tihai ang chi a nih a. Fashion reng a hawi el a nih.

N i kuma S ha ngha i Fashion Show laka khan chu New York chu a hlawtling hle a, model khawm an tama, mit a tlai hle. Shanghai a khan model tlawmte chauh an fe thei leiin an hlawsam. Gigi Hadid bakah model dang dang le hlasakthiem Katy Perry khawm VISA pek an ni naw leiin model iemani zat fe nuom lo an uma, an hlawsam pha der a nih. Last minute-a ama thlengtu ding hei zawng kha a namei naw hle a. Tu kum chu New York ah sawn an tah.

Indian Super League Nov. 10, 2018 resultATK 1-0 Pune City

Nov. 11, 2018 FixtureKerala Blasters v/s Goa FC - 7:30PM

Hero I-LeagueNov. 10, 2018 result

Indian Arrows 0-2 Mohun BaganNovember 11, 2018 Fixture

Real Kashmir v/s NEROCA - 2:00PM

“Media tieng an hril vung raka, an in-suklara a tak changna ding chun hun khaw-min a la dai nawh. Media haiah “Go to The Hills” “Go To Village” ti an an puong uoi uoia, hmun khat hmun hni chite te an va sira chu boruoka la um vawng, takchang tak tak a la um nawh ti mipuiin an hriet” tiin a hril. “Go to the Hills” ti an khekpui rak a, Aided school hai Government school an-gin a puonga chu tuchen hin pakhat khawm a takchang a la um nawh. Hill district-a school pakhat khawm a sukpuitling a la um nawh. Chu nek hmanin SSA contract teacher hai hlaw khawm la pe thei lo a nih” tiin a hril bawk. ‘Go to Village” tiin LPG le lekha pawimaw \henkhat a sem a. Mirethei rak tak BPL sungkuoa kum tina ni 100 an hlawna Job Card el khawm ni sawm khawm a pek tling thei nawh. Mirethei le tlangram mihai chu Centre-a kut dawna ding hmangruoa a hmang mei mei a nih. Mirethei hmakhuo

ngai intiin miretheihai chu hmunhnawk de-hawna (dustbin) anga a hmang a nih” tiin Dy CM hlui chun a hril bawk. Chanchinbumi han, Manipur ah Job Card a bo tah maw? ti zawna an siem dawnin, “Congress hun laia siem Job Card chu Manipur ah chu a bo ta ti thei ding a nih” tiin a dawn. MPCC President Pu TN Haokip chun, “Manipur BJP sawrkar chun tlangrama thing le ruohai humhalna ding thu le tlan-gram lo neihai fak hmuna ding dang (al-ternative livelihood) a hrilmawi raka chu, paper-a um chau a nih” tiin a hril. Tlangram biela um tlangmi tribalhai chu BJP sawrkarin a tlung phak tak tak thei naw leiin, a biela Congress worker umhai chu mani theina zawn zawnah tribal le retheihai lo \hangpui dingin a hril. “BJP sawrkarin tribal hai hmangai tak tak ngai naw nih. BJP sawrkar hnuoiah chun rinumna le beidawngna chau a um” tiin a hril.

BJP sawrkar ‘Go to the Hills” mipui an hlemna

Biekin lawmna zani zan khan sunza-wm a ni a, Rev. Lalngailien Puruolte, PS, Phairam Presbytery in Pathien thu hrilna a

nei. Lamka RPC NEI Kohran a hin sung-kuo 67 an um mek a nih.

RPCNEI Lamka Biekin thar hawng

Tangkhul nuhmeihaiin hmasawnna dinga an hmalaknahai a hrietpui zie thu a hril a. Ram le hnam tungdingna dinga \an-gkai tak an nizie a hril bawk. “India chun hnam hran hran le culture hran hran a nei a. Ei renga hmasawnna dingin harsatna chi hran hran lo pal tlang tahai ei nih. Sakhuo le culture hran hran neiin pumkhatin ei la um theina hi ei hratna a nih. “Rinumna le harsatnahai hai hnam tin a tuok naw ei um nawh. Tangkhul hai khaw-min tamtak in lo tuokin in pal tlang tah ti ka hriet. Mi keidar tumtu tamtak um laia Tangkhul hai pumkhata in la um thei hi in hratna a nih. Nuhmeiin ei tuor thei baka harsatna khawm a la hung tlung el thei. Amiruokchu, huoisen taka hmasuona in-pumkhata kal ei pen pei chun ei tuor muol-suo pei ding a nih” tiin infuina a hril bawk. Governor chun, nuhmeihai dawmkang-

na ding tak taka pawimaw chu Education a nih tiin, hi kawnga hin tlangmi (tribal) nuh-mei chu mi dang nekin an hnufuol lem deu niin a hril. Tlangrama nuhmeihai education tieng mi nekin an chau lem leiin Tangkhul Women Union hai chu nasataka hma la dingin a ngen bawk. “Eucation tieng chauh khawm an nawh. Economic (sumlepai) thil, kutthiemna (skills) le khawtlang in\hangli-enna (social development) ah khawm nuh-meihai hma sawn ve a pawimaw zie our takin a hril. “Nuhmei kut them tiemna chun mi dang khawm an thiemtirin a pek sawng pei thei leiin, tlangrama nuhmeihai khawmin nuhmei danghai kuoma mani thiemna pe-sawng pei dingin \hang lang ei tiu. Nuh-mei intodel chun mani insung chau ni lovin khawtlang khawm a siem\ha thei a nih” tiin a hril. (DIPR)

Governor-in Imphal Tangkhul Women Union Silver

Lamminthang Kipgen, Sapermaina lai mo-tor pakhatin a bawa a tlansan leia thi chu a thawtuhai zawngdawk dinga ngenna le inzawmin Nov.6 a inthawkin Imphal-Di-mapur road an bandh tah a. Festival hran hran leiin \hul a nih a. Minister nu ngenna zar leh, Nov.12 chen an la keisei/sawn hlat

nawk niin Social and Culture Secy Thang-pimang chun a hril. Police la Home Department kuomah motor neitu zawngdawk vat dingin an phut laiin mithi ruong chu RIMS morgue ah a la um zing ding thu a hril a. Mithi pa hi sung-kuo chawmtu tak niin a hril bawk. (IT)

TSA Bandh Nov. 12 chena dinga la sawn

Nov.4 khan Wildlife Institute of India-a Dr Suresh Kumar le Forest Dept Tamenglong-a DFO Arun RS le Hungary a inthawka Rap-tor Biologist Peter hai chun Sielsi 5 manin an inchik a. A pu le chal pakhat ve ve Satellite tagging thawin ‘Manipur’ le ‘Tamenglong’ hming an pek a. Hi thu hi 4th Amur Falcon Festival Nov.8 khan mipuihai kuomah puongin tukhawma Sielsi kap ta lo dingin sawrkarin thupek an suo zui a. Anchu, zani khan Sielsi an inchik tak chu kap thlak a lo ni tah a nih. Minister chun chanchinbumihai in-pawlpuiin pawi a ti thu le a tuornat thu a hril a. Noney hotu le mipuihai kuomah khawm humhim tlat ding le suizui dingin khawl hmangruohai khawm pek a nia chu an hum-hal zo ta naw chu pawi a ti hle thu a hrilin, a thawtuhai chu man an ni pha action na tak pek an ni ding thu a hril bawk.

“Hieng ang vatehai hai ram hla tak taka inthawka hung inpem hlak an nih leiin an hlu a. An rem (mang-ectinct) nawna dingin ei humhal an tul a nih” tiin tukhawma kap ta lo ding le len khawma man ta lo dingin a ngen. ‘Sielsi hai hi Km. 2, 000 neka hla Monga-lia le South Africa a inthawk dama kum hni dana Tamenglong-a Irang vadung lai an hung hlak a. An kir nawkna leh Km 20, 000 vel an vuong hlak. An chanchin suina khawl inbuk hi Rs.1.5 lakh man a nih a, data lak khawm-na dingin Rs.1 lakh dang a \ul a. Humhalna dinga pawisa tamtak ei seng lai vate pakhat chauh du leia kap hlum el chu thaw ngai lo ding a nih” tiin a hril. Manipur le Nagaland ah hin tuktulung an du chi a um a. A fa dingin kar hni dam an hung um hlak a. Arabian Sea vuong khelin Somalia, Africa tieng an kir nawk hlak niin a hril. (DIPR)

Sielsi (Amur Falcon) inchik kap thlak