4
Hmasawnna Thar ( A n I n d e p e n d e n t d A I l y n e w s p A p e r ) ___________________ Regd. No. RNI - 40917/89 | Postal Regd. No. MNP - 67 ___________________ Estd. 1984 dC/CCpur : 03874-234234 sp/CCpur : 03874-236747 police staon : 03874-202248 sp Ctrl. room: 03874-233239 dist. Hospital Casualty : 03874-233370 Fire Brigade : 8974 147 799/ 8258 057 887 / 8974 103 600 sp Hotline number: 7085-256-377 thlatUN (april) 23, 2019 thawleNi (tUesday) Hmasawnna Thar Vol - 34/191 | Churachandpur | email : [email protected] | Phone: +91-3874-236846 | Rs 6/- per copy EKIN/SEPTIC TANK SUKFAI DINGA KO THEI ZING KAN NIH. Contact Numbers: 8119035096 & 8119083548 Honorarium lak thei ding CCpUr: Outer Manipur Parliamentary Constituen- cy-a inthlangna le inzawma CCPur le Pherzawl District a Polling Stations 333 haia election duty-a \hanghai ta dingin vawisun (23-04- 2019) a inthawk hin Room No.31, DC Office, CCPur- ah office hour sungin hono- rarium lak thei ning a tih tiin District Election Of- ficer, Churachandpur chun zanikhan inhriettirna an suo. GAS NEWS Agency : SAS Booking :24th March. , 2019 to 18th. April, 2019 delivery :23-04-2019 (tUe) Time : 9AM ll stock stOCK :306 @rate:Rs. 825/- Sangbiaklal Indane (SBL) Booking: 28 feb 2019 to 7April 2019. Delivery @Salem veng. Time 10am to 1pm. Agency : KIM JOE Single Cylinder (Cylinder pakhat chau) nei hai ta dingin Gas lak thei ning a h. **19kg & FTL NDNE refilll available CDSA Assembly CCpUr: May 4, 2019, 8AM khin KKL Complex, Hqrt. Veng, CCPur-ah kum 2019-20 season CDSA General Assembly um a tih. Hi huna hin CDSA hnuoia affiliated Clubs tina Man- agers hai kim taka \hang seng dingin D. Khaiminlen Haokip, Incharge Honor- ary Secretary, CDSA chun inhriettirna a siem. Manipur State Level Hmar Martyrs Football Trophy CCpUr: Hmar Martyrs’ Day Organising Board (HM- ARTOB) huoihawtnain April 22, 2019, 1:00PM khan Saikot playground, CCPur-ah 29th Hmar Mar- tyrs Day, 2019 hmangna ding le inzawmin 16th Ma- nipur State Level Hmar Mar- tyrs’ Football Trophy hawng le \an a lo ni tah. Trophy opening cere- mony-a hin Pu T. Paukhan- lian, Chairman, ADCC chief guest in a \hang a, Solomon V. Hmar, Deputy Manager, Bank of Baroda functional president in a \hang. Programme hmangna hi Ruolchunghnung Ruolngul le Mercy Lalumpui hai an kei\huoi a, Pastor El Darn- gawn in \awng\ainain hun a hawng a, Lalvullien Hmar, Chairman, HMARTOB in lawmlutna thucha a hril a, Lallienkhum Traite, Secy. HMARTOB in khuollien hai thilpek inhlanna hun a kei\huoi a, hun hmang sung hin Nk. Christina Shakum le Mercy Lalumpui han hla an sak bawk. Functional President Solomon V. Hmar chun, hnam ta dinga hringna inh- lantu hai enthawnthlak le inzaum a ti thu a hril a. Ram le hnam ei hmangai tak tak a ni chun Chanchin\ha Bible-a thu anga nun hmang ding a ni thu, Chanchin\ha le ei nun- dan a hung intuok pha ram le hnam in hma a sawn thei chau ding a nih tiin a hril. Chief Guest T. Paukhanlian chun, hnam tinin hlim hun le harsatna tuok lo ei um nawh tiin a hril a, \huoitu hmasa hai hrietzingna dinga hiengang hun buotsaia um chu law- mum a ti thu; \huoitu hmas hai zara hieng chen tlung thei ei nih ti hrie zing a, Isu Krista in ngaidamna le hrietthiemna a pek Kristien hai ei ni leiin hnam sunga Graduation day an hmang ding CCpUr: April 26, 2019, 11AM khin Rayburn Col- lege chun an college Chapel, Hebron Veng, New Lamka, CCPur-ah Graduation, 2019 hmang an tih. Graduation hi Dr Da- vid G. Tungnung, Chaplain in \awng\ainain hawng a ta, English, History le Pol. Sci- ence Department han Mem- oirs hun hmang an ta, Dr Nehkhomang Haokip in fare- well speech hril a ta, Best Student Award pekdawkna um a ta, Rev. Dr Khen P. Tombing, Principal in infui- na thucha le graduates hai \awng\aipekna nei a tih. Hun hmang sung hin Christina Shakum, Lhingnei- vah le Chongpineng Hangsh- ing han hla sak an tih. swachhata pakhwada social work CCpUr: Dr Vanlalkungi, Medical Officer (MO) in-charge, PHC Saikawt inrawinain Saikawt PHC staff han April 22, 2019 khan Swachhata Pakh- wada-2019 a dinga mop- up round 2-na ding social work an nei. Social Work huna hin PHC campus sung inthiel- faina sin thaw a ni bakah PHC a um damnaw hai le enkawltu hai hand wash- ing technique hrilhrietna nei an ni a, Dr Chingnun- siam, Dental Surgeon, PHC Saikot resource person in a \hang. Saikawt PHC staff han April 9, 2019 khan mop-up round khatna social work neiin, nulla ruom hai an lo sukfai ta a nih. World Immu- nization Week hmang ding CCpUr: April 24-30, 2019 inkar sung khin Dis- trict Family Welfare Of- fice, CCPur chun “Protect together:Vaccine Works” ti thupui hmangin World Im- munization Week hmang ning a tih tiin Dr V. Jamthi- anlal, DFWO, CCPur thu- suok chun a hril. Hi le inzawm hin nu le pa le school thuneituhai chu Immunization ngaipawimaw dinga ngenin, naupang kum 16 le a hnuoitieng hai chu Tetanus damdawi inkaptir seng dingin DFWO, CCPur chun ngenna a siem. Tetanus hi Bacteria (Clostridium Tetani) a in- thawka in\an \ium em em a ni a, taksa a suk kawn a, an vawi hai chun Painful Mus- cle Spasms/Contractions- Locked jaw, Painful Muscle Stiffness all over body, La- ryngospasm (uncontrolled tightening of vocal cords) le a dang dang an nei hlak. >>sunzawmna phek 4-ah PS 12-ah Re-Poll nei dingin ECI-in thupek an suo imphal: India sawrkar thar siemna ding le inza- wma 17th Lok Sabha Elec- tions 2019, 2nd Phase, Inner Manipur Parliamen- tary Constituency elections April 18-a nei chu abikin Chief Minister Mr N. Bi- ren Singh biel Heingang A/C sung a buoi taluo leiin Polling Station 12 ah April 24 khin re-poll nei dingin ECI-in thupek an suo. Inthlang \hatna (re- poll) neina ding hi Con- gress le Communist Party of India (CPI) han Election Commission of India (ECI) kuomah Polling Station 30 a election chu a thienghlim naw taluoa BJP worker chauh an um theia, ‘mass rigging’ le ‘booth captur- ing’ a tam taluo, CCTV khawm inbuk a ni bawk nawh tia an sawisel leia ECI-in re-poll a rawt a nih. Hi thu hi zanita CEO Manipur Mr PK Singh-in press conference neia a puong a ni a. Re-poll neina dinghai chu: 2/23 – He- ingang Mayai Leikai (A), 2/26 – Heingang Makha Leikai, 2/31 – Kairang Muslim Mayai Leikai, 2/32 – Kairang Muslim Mamng Leikai le 2/33 – Kairang Khunou Chingya Leikai of 2-Heingang Assem- bly Constituency; 5/32- Khongman Zone –V(B) of Thongju A/C; 6/6 – Ki- yamgei Mamang Leikai, 6/10 – Kiyamgei Muslim (South) (A) le 6/35 – Thi- yam Konjil (B) of Keirao A/C le 7/32 – Yanbem (C) le 7/39 Nungbrang of An- dro A/C hai an nih. Booth capturing le ‘rigging’ a tamna san chu CCTV le Web-casting a um naw lei a nih tia Con- gress candidate O. Nabak- ishore-in a complaint le CPI candidate Dr M Nara- in ‘free and fair election’ a um nawh tia an complaint leiin Webcasting (initernet live) thaw an ni ding niin CEO chun a hril bawk. Mak tak chu re-poll neina dinghai hi a rengin Imphal East district sunga vawng an nih a. Polling Station 5 chu Chief Min- ister Mr N. Biren Singh a MLA biel Heingang A/C sung vawng an nih. Congress candidate Mr O Nabakishore chun, 6/6-Kiyamgei Mamang Leikai PS hi a agent hai lut an phal nawna le BJP worker han an kutah nal dum an nala an insuoktir vawngna niin a hril a. PS ah minute 15 a um ti leia buoina an siemna hmun kha a nih. Kiyamgei Mamang Leikai re-poll nasan dang chu, pawl khatin EVM an suksiet a, President Officer le Micro Observer an vuok hliemna lei a ni a. Secu- rity forces han silai an kap puoka Police han mipui an lathi charge-na hmun, civil 4 an hliemna kha a nih. CM a biel Heingang A/C sunga mihai hi chu nuhmiei ruolin BJP candi- date ti lo party dang agent inluttir an phal nawa an lo dangna kha a ni a. Hun bo hmaa 90% neka tam vote thlakna kha a nih. (DIPR) Ka Agent hai in\hina leiin an \hung ngam nawh: Kaiku imphal: CPI candidate Dr M. Nara, Independent candidate Mr Kaiku (RK Somorendro) le PRJA con- venor L. Erendro han han zanikhan Manipur Press Club ah press conference an nei a. Dr Nara chun, re- poll nei ding hin ‘free and fair’ election a um nawh ti sukchiengtu a nih tiin a hril a. Moral tienga a hnena niin a hril. Re-poll neina ding biel 12 po po hi ruling BJP hai biel vawng a ni a. Hienga inthlang-\hatna nei a ngai el a inthawk khawm hin indik- takin thil an thaw nawh ti a chieng leiin thil inzakum tak a nih, sawrkar ngirlai ta ding chun, tiin a hril. “Sawrkar ngirlai ni zinga hieng ang thil \ha lo tlung chu inzak ngawi ngawi ding an nih” tiin na takin a hril a. Mipuihai chu \itna nei der lovin huoisen takin an vote seng thlak dingin a ngen a. Free and fair election hi mi tin thil- tum a ni ding a nih tiin a hril. Vawisun chenin in- diknaw taka thawnaa turotu a nizie hrilin, civil society \huoitu thu \ha tak tak hril pum pumhai khawm elec- tion hunah chu thudik \an hmu ding an um der nawh, tiin a hril bawk. “Tuta elec- tion ei nei dan \ha naw tak hung in\anna chu election-a >>sunzawmna phek 4-ah Grenade 2 puok, mi pakhat a hliem Little Flower School ah Bomb sie nawk imphal: April 22, 2019 zan dar 7:20 vel khan Manipur Mountaineer- ing and Trekking Asso- ciation (MMTA) campus, Minuthong bul lai Car MN01X-5363 hnuoiah Grenade ni dinga ring a puok a. Car khaltu Kon- sam Santosh Kumar (44) of Khurai Konsam Leikai chu a ke le a kut haiah a hliem a, Raj Medicity panpui a nih. Konsam Santosh Ku- mar hi CC Higher Second- ary School-a Physics Lec- turer a ni a, a hliemna an rik naw niin ei thu dawngna chun a hril. Grenade dang pakhat chu MMTA campus gate a inthawk metres 50 vela hla Khuman Lampak stadium panna lampui lai-a puok a nih. Hliemna tuok Konsam hi Car-a Khuman Lam- pak tieng pana a fe mek laia grenade hi hung puok a ni a, Grenade puok hin Car dang pakhat khawm a suksiet met. Hieng laizing hin tu kuma vawi hnina dingin, misuol \henkhatin Imphal, Tidim Road laia um Little Flower School gate tuol lai hand grenade bomb an lo sie nawka, vangnei thlak takin an puok hmain sipai han an lakhmang. April 2 khawm khan Little Flower School ah bawk hin Gate lutna ding lai plastic-a tuom hand- grenade (bomb) an lo sie ta bawk. Tuta \um khawm hin misuolhai hin lutna ding Gate kawl lai bomb pahni an lo sie a. Zingkar walking fe haiin an hmu a. Security forces le police an hril a, zing dar 7:30am vel khan lak hmanga an that tah a nih. Tuhai thaw am a na, iengleia an thaw am ti hriet an nawh a. A thawtuhai an inpuong bawk nawh. Little Flower hi Baby Lungnila Elizabeth an \huoihmanga an thatna school kha a nih. hmasawnna a um theina dingin ngaisam theina le theinghil theina khawm ei nei a \ul a nih tiin a hril a. Unau inhnaite tee i ni a, ramri insiem tum inla khawm in\he thei lo vawng ei ni leiin, inrem taka khaw- sak tlang ei tum ding a nih tiin a hril. >>sunzawmna phek 4-ah

Hmasawnna Thar - neitham.in Thar/2019/April/HT-23-04-2019.pdf · kei\huoi a, Pastor El Darn-gawn in \awng\ainain hun a hawng a, Lalvullien Hmar, Chairman, HMARTOB in lawmlutna thucha

  • Upload
    others

  • View
    1

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Hmasawnna Thar - neitham.in Thar/2019/April/HT-23-04-2019.pdf · kei\huoi a, Pastor El Darn-gawn in \awng\ainain hun a hawng a, Lalvullien Hmar, Chairman, HMARTOB in lawmlutna thucha

Hmasawnna Thar( A n I n d e p e n d e n t d A I l y n e w s p A p e r )

___________________ Regd. No. RNI - 40917/89 | Postal Regd. No. MNP - 67 ___________________

Estd. 1984dC/CCpur : 03874-234234 sp/CCpur : 03874-236747

police station : 03874-202248 sp Ctrl. room: 03874-233239

dist. Hospital Casualty : 03874-233370 Fire Brigade : 8974 147 799/

8258 057 887 / 8974 103 600sp Hotline number:

7085-256-377

thlatUN (april) 23, 2019 thawleNi (tUesday)

Hmasawnna Thar Vol - 34/191 | Churachandpur | email : [email protected] | Phone: +91-3874-236846 | Rs 6/- per copy

EKIN/SEPTIC TANK

SUKFAI DINGA KO THEI ZING

KAN NIH.

Contact Numbers:8119035096 &

8119083548

Honorarium lak thei ding

CCpUr: Outer Manipur Parliamentary Constituen-cy-a inthlangna le inzawma CCPur le Pherzawl District a Polling Stations 333 haia election duty-a \hanghai ta dingin vawisun (23-04-2019) a inthawk hin Room No.31, DC Office, CCPur-ah office hour sungin hono-rarium lak thei ning a tih tiin District Election Of-ficer, Churachandpur chun zanikhan inhriettirna an suo.

GAS NEWS

Agency : SASBooking :24th March. , 2019 to 18th. April, 2019delivery :23-04-2019 (tUe)Time : 9AM till stockstOCK :306 @rate:Rs. 825/-

Sangbiaklal Indane (SBL)Booking: 28 feb 2019 to 7April 2019.Delivery @Salem veng. Time 10am to 1pm.Agency : KIM JOESingle Cylinder (Cylinder pakhat chau) nei hai ta dingin Gas lak thei ning a tih.**19kg & FTL NDNE refilll available

CDSA AssemblyCCpUr: May 4, 2019, 8AM khin KKL Complex, Hqrt. Veng, CCPur-ah kum 2019-20 season CDSA General Assembly um a tih. Hi huna hin CDSA hnuoia affiliated Clubs tina Man-agers hai kim taka \hang seng dingin D. Khaiminlen Haokip, Incharge Honor-ary Secretary, CDSA chun inhriettirna a siem.

Manipur State Level Hmar Martyrs Football Trophy

CCpUr: Hmar Martyrs’ Day Organising Board (HM-ARTOB) huoihawtnain April 22, 2019, 1:00PM khan Saikot playground, CCPur-ah 29th Hmar Mar-tyrs Day, 2019 hmangna ding le inzawmin 16th Ma-nipur State Level Hmar Mar-tyrs’ Football Trophy hawng le \an a lo ni tah. Trophy opening cere-mony-a hin Pu T. Paukhan-lian, Chairman, ADCC chief guest in a \hang a, Solomon V. Hmar, Deputy Manager, Bank of Baroda functional president in a \hang. Programme hmangna hi Ruolchunghnung Ruolngul le Mercy Lalumpui hai an kei\huoi a, Pastor El Darn-gawn in \awng\ainain hun a hawng a, Lalvullien Hmar, Chairman, HMARTOB in lawmlutna thucha a hril a, Lallienkhum Traite, Secy. HMARTOB in khuollien hai thilpek inhlanna hun a

kei\huoi a, hun hmang sung hin Nk. Christina Shakum le Mercy Lalumpui han hla an sak bawk. Functional President Solomon V. Hmar chun, hnam ta dinga hringna inh-lantu hai enthawnthlak le inzaum a ti thu a hril a. Ram le hnam ei hmangai tak tak a ni chun Chanchin\ha Bible-a thu anga nun hmang ding a ni thu, Chanchin\ha le ei nun-dan a hung intuok pha ram le hnam in hma a sawn thei chau ding a nih tiin a hril. Chief Guest T. Paukhanlian chun, hnam tinin hlim hun le harsatna tuok lo ei um nawh tiin a hril a, \huoitu hmasa hai hrietzingna dinga hiengang hun buotsaia um chu law-mum a ti thu; \huoitu hmas hai zara hieng chen tlung thei ei nih ti hrie zing a, Isu Krista in ngaidamna le hrietthiemna a pek Kristien hai ei ni leiin hnam sunga

Graduation day an hmang ding

CCpUr: April 26, 2019, 11AM khin Rayburn Col-lege chun an college Chapel, Hebron Veng, New Lamka, CCPur-ah Graduation, 2019 hmang an tih. Graduation hi Dr Da-vid G. Tungnung, Chaplain in \awng\ainain hawng a ta, English, History le Pol. Sci-ence Department han Mem-oirs hun hmang an ta, Dr Nehkhomang Haokip in fare-well speech hril a ta, Best Student Award pekdawkna um a ta, Rev. Dr Khen P. Tombing, Principal in infui-na thucha le graduates hai \awng\aipekna nei a tih. Hun hmang sung hin Christina Shakum, Lhingnei-vah le Chongpineng Hangsh-ing han hla sak an tih.

swachhata pakhwada social work

CCpUr: Dr Vanlalkungi, Medical Officer (MO) in-charge, PHC Saikawt inrawinain Saikawt PHC staff han April 22, 2019 khan Swachhata Pakh-wada-2019 a dinga mop-up round 2-na ding social work an nei. Social Work huna hin PHC campus sung inthiel-faina sin thaw a ni bakah

PHC a um damnaw hai le enkawltu hai hand wash-ing technique hrilhrietna nei an ni a, Dr Chingnun-siam, Dental Surgeon, PHC Saikot resource person in a \hang. Saikawt PHC staff han April 9, 2019 khan mop-up round khatna social work neiin, nulla ruom hai an lo sukfai ta a nih.

World Immu-nization Week

hmang dingCCpUr: April 24-30, 2019 inkar sung khin Dis-trict Family Welfare Of-fice, CCPur chun “Protect together:Vaccine Works” ti thupui hmangin World Im-munization Week hmang ning a tih tiin Dr V. Jamthi-anlal, DFWO, CCPur thu-suok chun a hril. Hi le inzawm hin nu le pa le school thuneituhai chu Immunization ngaipawimaw dinga ngenin, naupang kum 16 le a hnuoitieng hai chu Tetanus damdawi inkaptir seng dingin DFWO, CCPur chun ngenna a siem. Tetanus hi Bacteria (Clostridium Tetani) a in-thawka in\an \ium em em a ni a, taksa a suk kawn a, an vawi hai chun Painful Mus-cle Spasms/Contractions- Locked jaw, Painful Muscle Stiffness all over body, La-ryngospasm (uncontrolled tightening of vocal cords) le a dang dang an nei hlak.>>sunzawmna phek 4-ah

PS 12-ah Re-Poll nei dingin ECI-in thupek an suoimphal: India sawrkar thar siemna ding le inza-wma 17th Lok Sabha Elec-tions 2019, 2nd Phase, Inner Manipur Parliamen-tary Constituency elections April 18-a nei chu abikin Chief Minister Mr N. Bi-ren Singh biel Heingang A/C sung a buoi taluo leiin Polling Station 12 ah April 24 khin re-poll nei dingin ECI-in thupek an suo. Inthlang \hatna (re-poll) neina ding hi Con-gress le Communist Party of India (CPI) han Election Commission of India (ECI) kuomah Polling Station 30 a election chu a thienghlim naw taluoa BJP worker chauh an um theia, ‘mass rigging’ le ‘booth captur-ing’ a tam taluo, CCTV khawm inbuk a ni bawk

nawh tia an sawisel leia ECI-in re-poll a rawt a nih. Hi thu hi zanita CEO Manipur Mr PK Singh-in press conference neia a puong a ni a. Re-poll neina dinghai chu: 2/23 – He-ingang Mayai Leikai (A), 2/26 – Heingang Makha Leikai, 2/31 – Kairang Muslim Mayai Leikai, 2/32 – Kairang Muslim Mamng

Leikai le 2/33 – Kairang Khunou Chingya Leikai of 2-Heingang Assem-bly Constituency; 5/32- Khongman Zone –V(B) of Thongju A/C; 6/6 – Ki-yamgei Mamang Leikai, 6/10 – Kiyamgei Muslim (South) (A) le 6/35 – Thi-yam Konjil (B) of Keirao A/C le 7/32 – Yanbem (C) le 7/39 Nungbrang of An-

dro A/C hai an nih. Booth capturing le ‘rigging’ a tamna san chu CCTV le Web-casting a um naw lei a nih tia Con-gress candidate O. Nabak-ishore-in a complaint le CPI candidate Dr M Nara-in ‘free and fair election’ a um nawh tia an complaint leiin Webcasting (initernet live) thaw an ni ding niin CEO chun a hril bawk. Mak tak chu re-poll neina dinghai hi a rengin Imphal East district sunga vawng an nih a. Polling Station 5 chu Chief Min-ister Mr N. Biren Singh a MLA biel Heingang A/C sung vawng an nih. Congress candidate Mr O Nabakishore chun, 6/6-Kiyamgei Mamang Leikai PS hi a agent hai

lut an phal nawna le BJP worker han an kutah nal dum an nala an insuoktir vawngna niin a hril a. PS ah minute 15 a um ti leia buoina an siemna hmun kha a nih. Kiyamgei Mamang Leikai re-poll nasan dang chu, pawl khatin EVM an suksiet a, President Officer le Micro Observer an vuok hliemna lei a ni a. Secu-rity forces han silai an kap puoka Police han mipui an lathi charge-na hmun, civil 4 an hliemna kha a nih. CM a biel Heingang A/C sunga mihai hi chu nuhmiei ruolin BJP candi-date ti lo party dang agent inluttir an phal nawa an lo dangna kha a ni a. Hun bo hmaa 90% neka tam vote thlakna kha a nih. (DIPR)

Ka Agent hai in\hina leiin an \hung ngam nawh: Kaiku

imphal: CPI candidate Dr M. Nara, Independent candidate Mr Kaiku (RK Somorendro) le PRJA con-venor L. Erendro han han zanikhan Manipur Press Club ah press conference an nei a. Dr Nara chun, re-poll nei ding hin ‘free and fair’ election a um nawh ti sukchiengtu a nih tiin a hril a. Moral tienga a hnena niin a hril. Re-poll neina ding biel 12 po po hi ruling BJP hai biel vawng a ni a. Hienga inthlang-\hatna nei a ngai el a inthawk khawm hin indik-takin thil an thaw nawh ti a chieng leiin thil inzakum tak a nih, sawrkar ngirlai ta ding chun, tiin a hril.

“Sawrkar ngirlai ni zinga hieng ang thil \ha lo tlung chu inzak ngawi ngawi ding an nih” tiin na takin a hril a. Mipuihai chu \itna nei der lovin huoisen takin an vote seng thlak dingin a ngen a. Free and fair election hi mi tin thil-tum a ni ding a nih tiin a hril. Vawisun chenin in-diknaw taka thawnaa turotu a nizie hrilin, civil society \huoitu thu \ha tak tak hril pum pumhai khawm elec-tion hunah chu thudik \an hmu ding an um der nawh, tiin a hril bawk. “Tuta elec-tion ei nei dan \ha naw tak hung in\anna chu election-a >>sunzawmna phek 4-ah

Grenade 2 puok, mi pakhat a hliemLittle Flower School ah Bomb sie nawk

imphal: April 22, 2019 zan dar 7:20 vel khan Manipur Mountaineer-ing and Trekking Asso-ciation (MMTA) campus, Minuthong bul lai Car MN01X-5363 hnuoiah Grenade ni dinga ring a puok a. Car khaltu Kon-sam Santosh Kumar (44) of Khurai Konsam Leikai chu a ke le a kut haiah a hliem a, Raj Medicity panpui a nih. Konsam Santosh Ku-mar hi CC Higher Second-ary School-a Physics Lec-turer a ni a, a hliemna an rik naw niin ei thu dawngna chun a hril. Grenade dang pakhat chu MMTA campus gate a

inthawk metres 50 vela hla Khuman Lampak stadium panna lampui lai-a puok a nih. Hliemna tuok Konsam hi Car-a Khuman Lam-pak tieng pana a fe mek laia grenade hi hung puok a ni a, Grenade puok hin Car dang pakhat khawm a suksiet met. Hieng laizing hin tu kuma vawi hnina dingin, misuol \henkhatin Imphal, Tidim Road laia um Little Flower School gate tuol lai hand grenade bomb an lo sie nawka, vangnei thlak takin an puok hmain sipai han an lakhmang. April 2 khawm khan

Little Flower School ah bawk hin Gate lutna ding lai plastic-a tuom hand-grenade (bomb) an lo sie ta bawk. Tuta \um khawm hin misuolhai hin lutna ding Gate kawl lai bomb pahni an lo sie a. Zingkar walking fe haiin an hmu a. Security forces le police an hril a, zing dar 7:30am vel khan lak hmanga an that tah a nih. Tuhai thaw am a na, iengleia an thaw am ti hriet an nawh a. A thawtuhai an inpuong bawk nawh. Little Flower hi Baby Lungnila Elizabeth an \huoihmanga an thatna school kha a nih.

hmasawnna a um theina dingin ngaisam theina le theinghil theina khawm ei nei a \ul a nih tiin a hril a. Unau inhnaite tee i ni a, ramri insiem tum inla khawm in\he thei lo vawng ei ni leiin, inrem taka khaw-sak tlang ei tum ding a nih tiin a hril. >>sunzawmna phek 4-ah

Page 2: Hmasawnna Thar - neitham.in Thar/2019/April/HT-23-04-2019.pdf · kei\huoi a, Pastor El Darn-gawn in \awng\ainain hun a hawng a, Lalvullien Hmar, Chairman, HMARTOB in lawmlutna thucha

Hmasawnna Thar2 thlatUN (april) 23, 2019thawleNi (tUesday) artiCle/health & emplOymeNt News

Editorial Boardlalmalsawm sellate: Editor& Publisherroding l. sellate: Jt. Editor Joseph Joute: Co-Editor : Asst. Editorlalsansuok pulamte :Sports lalruotlien dulien: Computer AssistantEdited & Published by Lalmalsawm Sellate at HT Office, Lighthouse Lane, Churachandpur and Printed by him at M/s Express Standard Offset Printers, PKT Street, Central Lamka Churachandpur, Manipur.

Editorial

VAWISUN THUPUIThlarau tieng thil dit ruok chu hringna le lungmu-ongna a nih. -ROM 8: 6

Thilmak le thil danglamMihriem lungril hiptu tak pakhat chu thilmak le thil danglam hi a nih. Chanchinbu ei tiem chang dam, TV ei en chang dam le Radio ei ngaithlak chang haia ei mit latu le ei na vertu tak chu thilmak le thil danglam hai an ni hlak. Chanchin thar pangngai chau insuo, insuo le puong a ni pha chun tiem ding a um nawh, en ding a um nawh, ngaithlak ding a um nawh ei ti hlak. Inkaptuona thu dam, inthatna thud an, insuolna thu dam, buoina thu dam, insu-omna thu dam, invuokna thu dam, inrawkna thu dam, nuhmei suolluina thu dam, inlirthei eksiden thu dam, terrorist-hai chetna rapthlak tak thu dam, tuilien, thlisie, kangmei le simkhawlei inhning leia sietna rapthlak tak tak a tlung thu dam a um ruok chun chanchinbu tiem, TV en le Radio ngaithlak hai inhawi ei ti hlak. Thu pangngai le thil naran hai hin chu ei lungril le ngaituona a hip hne ta nawh. Thu indik, thu \ha le Pathien thutak ngaithla dinga inkokhawm hi harsa ei ti bek bek el ta a nih. Inkokhawmna ding chun hlimhlawp thil le huou huou thil hai a \hangsa a \ul ta a nih. Khawvel mihriemhai dangcharna hi thilmak, thil danglam, huou huou thil le hlimhlaw-pna thil hai a nita a nih. Hi lei hin ei ramah hin thu \ha le hla \ha hrilin umzie a nei thei ta nawh. Thu \ha le hla \ha hrilhai chu mi \hing le mimawl an hlaw pei el ta a nih. Ei ngaidan le ei nuom dan hi an dik tanaw a, a fe suol ta a nih. Hi lei hin ei lungril le ei ngaidan hi ei thlakthleng a, ei siem \ha a \ul a nih. Film ei en nuom zawng khawm indona film dam, insuol tamna film dam, thisen insuo tamna film dam, khawhri film dam, thlahrang film dam, a tak ni lo, siemfawm film mak tak tak dam le film pawrche hai chu ei en nuom zawng an nih. le-khabu, Magazine le Novel hai khawm a \hat tieng inziekna ni lo, lekhabu pawrche, magazine paw-rche le Novel pawrche hai chu ei tiem nuom zawng le ei inhnikna a ni tawl tah. Ei lungrilhai hi a mak le a danglam, a \ha naw le a thienghlim naw deu-hai hin a hip ta a nih. Hi thil hi ei \hatpui nekin ei sietpui lem a nih. Hi lei hin a mak le a danglam tiengpang chau ngaituo lova, a \ha le a pangngai tiengpang nghaa ei thaw le fepui a \ul a nih. Sakhuona tiengpangah khawm Pathien thu tak nekin a mak le a danglam tiengpang hi ei hour lem niin an lang. Pathien thu le inzawma inkhawmpui le Crusade neia um haia khawm hin a mak le a dan-glam tlung theina hai hi ei baw lem hlak. Pathien thuhriltuin taksa sukdam theina thilthawtheina (power) a nein chun iengah ei ngai ta mang nawh. |awng\ai dam thei dam, mi namthlu dam thei dam le \awng\ai hlawtling ei tihai hi ei ngaisang bik a, ei pan huoi huoi el hlak a nih. A Pathien nekin thil mak le danglam (taksa sukdam theina) an thaw theina kha ei ngaisangin ei inza lem hlak. Hi tak hi chu ei thaw suol a nih. Ei suk ropui le inza lem ding chu Pathien a nih. Sakhuona thil tiengpangah hin thilmak le dan-glam hril ding le hriet ding inzen hi a tam hle. Kristien sakhuo zuituhai khawmin ei sakhuo le ei Pathien biekna le inzawma thilmak le thil danglam tlung ta hi hril ding le hmu ding tam tak a um ta a, a la hung um pei ding a nih. Ei Bible khawma thil-mak le danglam ding thu hi a lo hrillawksa a nih. Ei lungril le ei ringna suk buoitu ding a ni nawh. Kristienhai chau ei ni nawh. Hindu le sakhuo dang dang zuituhai khawmin an sakhuona le inzawmin thilmak le thil danglam an tuokin an hmu ve hlak. Mihriemhai lawmzawng a ni leia thilmak le dan-glam hi a hung um hlak a ni ring a um. Thilmak le danglam hi ei ramah ngei khawm a tlung tam tah. Ei rama tlung dinga ei ring thei ngai der lo, suolna rapthlak tak takel a tlung rawp el ta a nih. Nuhmei le nuhmei inngaizawng, nuhmei le nuhmei innei, pa le a naunu inngaizawng, unau inngaizawng, mani nu that, mani pa that, mani nau that, nuhmei naupang le naute suollui hnunga that ti le a dang dang, thilmak le thil danglam a tlung \eu tah. Suolna chi dang dang, mak le danglam tak tak a tlung hlak a, a la hungtlung pei ding a nih. Hi lei hin thilmak le thil danglam tlunghai hi ei thawhla nawna dingin mitin ei inveng fimkhur a \ul a nih.

Multi tasking Staff Examination, 2019 New delhi: Staff Selection Commission (SSC) chun Multi Tasking (Non-Technical) Staff Examination, 2019 huoihawt a tih. Thiemna Class-X le a tlukpui [pasi a \ul. Pay Scale Rs.5200-20200+ Grade Pay Rs.1800/-.Online-a application peklut theina hun tawpna tak 29-05-2019 5Pm. Computer Based Examination Tier-I 02-08-2019 to 06-09-2019 le Tier-II Examination (Descriptive paper) 17-11-2019 ah nei ning a tih. Thu chieng lem SSC website https://ssc.nic.in ah hriet thei ning a tih.

TN-a festival hmangnaah mi 7 chil hlumCheNNai: Tamil Nadu a chun zanikhan Thuraiyur, Trichy hmuna local tample festival neinaah coin dis-tribution ceremony a mipui pungkhawm hai lai inchil-buoina a tlung a, mi 7 in thina an tuok bakah midang 10 an hliem. Hi thil hi Muthiampa-

layam village-a ‘Karuppas-amy’ temple-a ‘Chithira Pournami’ festival hman-gna huna tlung a nih. Chief Minister K. Palaniswami chun thina tuok sungkuo hai zang-nadawmna Rs. 1 lakh seng le hliem hai Rs. 50,000 seng pek dingin a puong.

yOGa: Ka tawNhriet~Oliver Francis, Bengaluru.

(Oliver Francis Software Engineer sinthaw a ni a, Norway Company pakhat in a software consultant a hmang lai zing a ni . Tuhin a hmangai tak, a nuhmei Joyce Ramnunmawi Inbuon leh Bengaluru-ah an khawsa mek. Ama hi Yogist kum sari zet lo thaw tah a nih. A tawnhriet ngei Sap \awnga a ziek Hmar tawngin ei hung insuo a nih. Mi tam takin ei \angkaipui ngei ring a um. Pu Oliver Francis hi Sikpuiruoi le Hmar Christian Fellowship, Bengaluru--ah hai khawm Hmar \awnga thuhril thei ngat a nih. Aw Di, Aw Di, Lungrunpui le Aw kan Hmar ram- hai hi vel hni chauh lunch fak hmain ka sakpui a. Tuhin chu ama khat khawmin perkhuong perin a sak vung vung thei tah. Hieng ang makpa fel, super intelligent ei nei hi ei iniempui tak zet--Lal Dena).

Catholic sungkuoa pieng le seilien ka ni leiin, ka nu le pahai chun Catholic Convent Sikula lekha inchuk dingin an mi dit a. Chu sikulah

chun kum sawm ka nia inthawkin Yoga hi ka’n chuk nghal a. Kan physical education training-naa sapzeka \hang ve a ni leiin Yoga-a padmasana (lotus pose) kan thawtan nghal a. Kan Physical Education zirtirtu chun hriselna dinga Yoga tangkaizie a hril mawl mawl a. Ama le nuhmei zirtirtunu chun padmasana ngaituona thunun dan an mi’n chuktir nghal bawk a. Chu thiltum tak chu iengkhawm ngaituo der lova insukruok a nih. Hril ngai lovin kei anga naupang ta ding chun chu chu thaw ruol lo ang tluk a nih. Thil ngaituo der lo dingin ka ngaituona ka thunun thei nawh a. Amiruokchu, a mi’n chuktirtu chun chuonga ngaituona ka thunun thei chun thil ropui tak ka thaw thei ding a nih ti’n a mi’n fui tlat. Hi hi Hindu sakhuo inchuktirna a nih ti khawm ka hriet nawh. Ka hang ngaituo kirnawk hin Hinduism theologian ropui Swami Vivekananda le Aurobindo hai hi hieng ang inchuktirna ngaisangtu an ni hi mak ka ti nawh. Anni hin hi inchuktirna hi nasa takin an sukdar a. Hi thil hin thil dang iengkhawm ngaituo lova ngaituona thunun theina dan mak tak hi a mi’n hriettir a. Hieng anga Yoga ka hung tawnhriet hin taksa insawizawina satlie el a nih nawh ti chu kei anga naupang lungril khawm hin a ring thei nawh. Hi hnung ruok hin chu sikula ngaituona thunun dan (meditation) kan thaw nawk tah nawh. Amiruokchu Hinduism le Catholicism inzawmna hin ka hringnun nasa takin a thunun a. Kum sawmpahni ka hung tling khawma ka theinghil thei naw chu kan sikul office hei luta vawitieng pindan bangah Arjuna le Krishna lim intar le Bhagatgita thuziek laksawng intar hai chu an nih.Kristien organization ni si an office banga Hindu thil intar nghuon hin a mi sukbuoi a. A san awm ka’n dawn khawma an mi dawnna chu ka hrietzing ta bawk nawh. Hieng anga sakhuo le inzawmna thilhai hin CatholicKohran le Isu Krista ka lo ringna khawm chu an sukda tiel tiel a. Indawn nuom zawna tam tak ka nei zinga, amiruokchu dawnna lungawi tawk ka hmuh nawh. High School ka hang lut chun Catholic-a ka ringna le ka lo tawnhriet sun hai khawm chu an da tiel tiel bawk a. Kum sawm pasari ka tling kum charin highway-ah Scooter ka khal a, ka hnungtieng car-in a mi hung hnawk leng dawr a. Na taka hliemin, chuongang kum la dawng lai khawm chun nat beidawngna tuorin ka um tah a. Tleirawl thothang \ha, inkhelmi le martial arts inchuk ka nih a. Hienga taksa insawizawina tieng nasa taka inhmang hin ka hmatieng nuna dingin zawna lien tak a nih tah! Ka natna tuor le beidawngna chun beisei bovin a mi siem a. Catholic Kohrana inkhawm khawm chu ka bansan tah hiel a nih. Hi lai hun hi ka hringnuna hun khir tak lai a nih. Yoga inchuktirtu kan hmupui a. Ama hi Tamil Siddha damdawi le Kundalini Yoga thiem a nih a. Ka hnungzang na mi sukdampek dingin ka ruolpa’n ama kuomah hin a mi \huoi a. Ama pa hin a nih Kundalini Yoga mi’n chuktirtu chu. Ama chun Yoga hi ka hriselna tinreng, taksa, lungril le thlarau chen ta ding khawma \ha a nih ti’n a mi hril mawl mawl nghal a. Kum sawm pariet ka hung tling chun damlai khuolzinna ti um tak, kum ruk neka tam hiel aw ding chu ka hraw tan a nih. Chu lampui ka petsan hun chun thlarau, lungril le hrietna tieng hrim hrima ka lo pil inthuk hle tah hi a lo nih. Kawng iengkima Pathien inhlatin, damlai hremhmuna um ka lo ni zing ti ka hung inhrietsuok nawk tah a nih.. Zângru le mitbu inkara Kundalini hang chawktho chun thunun thei ruollo muhaiin a mi siem a. Mak takin ka Catholic inthununa zawm tal ka tum a. Hi Yoga hi Brahma muhurta (chu chu nisa suok hma darkar khat le minit 36) sung thaw ngei ngei a nih. A tawpa chun nitin zing darliin ka tho ta hlak a. Thlasik dei lai tak khawm tui deiin kan sil a, Yoga thawin ka’n thung ta hlak. Ka mit chun ka mitbuhai inkar chauh thlur ngar ngarin a bi char char a. A harsa, amiruokchu ka bei \al \al a. Hieng anga kum li neka tam ka thaw hnung chun, Yoga thawtu

po poin an beisei tak zel angin ka hung um ve tah a. Serthlum rawng ang deuha var hi dilpar par (lotus) angin a hung inhawng a- chu chun inhawih deuh surin a mi’n umtir hlak. Hieng anga tawnhriet ka changpha, fak le dawn khawm zawng lovin sawt tak tak ka um thei hlak. Ka zangru na chu a hung dam tan a. Yoga ka thaw hrim hrim chun, suna ka zangru nahai ka hriet tlawm a. Chu zova damdawi Siddha chawkpawl ka fak nawk a. Ka fak zo pha Yoga thawin ka’n thung nawk a. Chu pha chun hmu thei lo kut pahni hin ka zangru hnuoihnung hung khikin ka hriet hlak a, a na khawm a, a hung re nawk hlak. Hmu theilo thlarau chun a mi biek ngai nawh a, amiruokchu zing khawfingchat inthim sul lai chun an biruk zing hlakniin hrietna ka nei.. Yoga thaw heih khir khanzie chu to \awka iengkhawm ngaituo lova um a tul hlak. Pathien hi mihriem a nih nawh ti ngaidan ka zuk tawmpui ve tan a. Pathien chu thilthawtheina nei ni si, nungchang nei lo, Sanskrit tawnga Nirguna Brahma an ti chu a nih. Pathien chu tu’m a na? ti hrilfiena chun ka buoi zing zing a. Catholic inchuktirnain a mi khuopdet hram a, Pathien mihriem nina chu ka’n phat naw hram, keiah hin a hring zing. Hi hi ka harsatna chi tam tak laia pakhat chu a nih. Hringnun khuolzinnaah hin lungril \hatna dan tak tak (moral law) a um nawh ti chu ka chieng a. Pathienin sie le \ha hrietna a mi pek hi ka hnawping a nih tak, chu chu hre lovin ka lo um hlak. Ni khat lem chu ka nu ngei khawm ka bulah tlu zangthal der sienkhawm ama \hangpui dingin ka tlan naw ding ti ka hriet a. Taksa inlaichinna le insungkhatnahai hi Pathien hrietna dinga daltu an nih ti ka ring a. Hindu sakhuo bu ka hmu taphawt chu ka tiem vawng a. Hindu temple-haiah ka fe a. Amiruokchu Brahman thilthawtheina an hriet nawh ti ka chienga, a san chu milem ringawt an biek a, Brahman tak be lovin. Temple-a fe hai le thiempuhai chu kei neka hnuoihnung lem vawng niin ka hmu tawl a. A san chu kei chun Kundalini Yoga ka tlung phak a, naupang te chauhin Yoga ropuina lallukhum khum phaka ka’n hriet leiin. Samadhi-a fe suok ding chenin ka’n ngaituo a; chu thaw thei dinga inchukna chen ka suongtuo hiel. Catholic hming nei siin ka ruolhai Hindu theology ka’n chuktir hai chun mak an mi tih a. Hringnun lamtluonga inthawka petin thina chu a saruokna po po leh ka lo pawm a nih ti hre der lovin. Hieng lai huna hin Hydrabad khawpuiah Software Engineer sin ka thaw tah a. Sungkuo inlainatna nei lo ta chun beidawngna khurah a mi thuoi lut a. Amiruokchu ka Yogic lungril chun a do tal tal a, iengkhawm a \hahnem chuong si nawh. Mi beidawng ka nih ti chu a chieng si.Khanga ka lungril ka lo hmangna lakah khan ka taksa pumpui hi a hel tah a. Chuong hun lai chun thilhlu tak inhmang neiin ka’n hriet tlat bawk. Inlaichinna ni lo, chu neka inthuk lem, thlamuongna. Thutak le hringnun tak tak. Chuonga ka um lai chun iengkim hi a’n thim vawng a man tah ka ti hiel a. Damte’n thlaphangna inthuk tak, a’n umtirtu hre si lo, hming nei lo, thim sa mup chun a mi do tan a. Ka lungril a thienghlim naw em leiin, bawlhlaw tlakkhura pilhmang ta angin ka’n ngai hiel. Thina kutin mi man tain ka’n hriet a. “Hi lampui (Yoga lamupi) hi ka hraw pei dim a nih?” ti zawna chun a mi hnawtzui zing a. Amiruokchu a pumpel dan ka hriet si nawh. Ni khat chu ka hnungzang na intawm thutin, hapta iemani zat tho thei lovin ka damnaw a. Ka hnungzang natna a hma nekin a hung tuongsie a, ka beidawngna namen lovin a suksang zuol tah a nih. Amiruokchu damte’n ka hung tha met chun, zingkar dar ruk vel chun leng dingin inthawkdawk ka tum a. Mel khat khawm ka lawn thei nawh leiin ka kir nawk a. Ka chengna hmun tieng ka kirnawk chun Hydrabad khawpui Ameerpet bul laia flyover lamlien lai tak ka ngir a, beidawngin ka kheksuok a. Hiengang hin ka khek, “Pathien, tu’m I ni a, ka hriet naw che- Siva, Allah, Krishna, annawleh, Isu am? Tu’m I na? ka hriet naw che; amiruokchu, mi sandam rawh. Ka tuorzo ta naw a nih hih!”Hi hi ka lungril inthuk taka inthawka khekrawl a nih. Pathien

chu mihriem ang, a thilsiem \hangpuitu nei lo khekrawl ngaithla thei, chu thutaka mi charmattu ka taprawl chu a nih. A’n dik huntawk, ka khekrawl chu hrietin a um. Thla tlawmte hnunga ruol pakhatin pawl bik um lo Protestant biekin pakhata inkhawm dingin a mi fiel hlauh a. A vawikhatnaa dingin kum tam tak hnunga lungril zangna rieu-thlamuongna neiin ka zuk inhriet thar a. Chu biekina mi mawl te te haiin Pathien an hnaizie ka hmuh a. Chuong mi mawl tak hai le Pathien zawng dingin thutlukna ka siem tah a. Ka sinthaw zo zantieng zat tawngtai dingin chu biekinah chun ka fe hlak a. Kristaa ka’n pekna a awisawt a, chonaa sip a nih ringawt, amiruokchu a tawpa chun thlamuongna, hmangaina , a pawimaw tak chu ka hringnuna beiseina thar ka hmu chu a nih. Ka taksabung tam taka sukdamna chu ka hmuh nghal ngei, entirna dingin intheinawna dam. Hindu thiempu Vivekananda-hai angin thlaphangna tam tak ka tuor ve. Ka in thei ngai nawh. A chang chun darkar hni bak ka in thei nawh. Zantieng tum khat chu biekinah ka \awng\ai laiin, ka suolnahai thlaraua hrietchiengna ka hung nei a, Pathien kuomah ngaidamna hniin ka tapsuok a. Ka hringnunah chuong ang hrim chun ka la tap ngai nawh. In tieng ka kir a, ka chau em em a. Zan dar rietin ka zal ni’n ka hriet a, a zing dar riet vel bawkin khawmuol ka hriet chauh. Chu hnung chun in dinga thangkhaw a \ul tah nawh.

Chanchin\ha ka hmusuok nawk leiin ka lawmna thuin ka puong seng nawh. Pathiena \hatna dan le thutak hmuh lo Vedanta chapo le mawlnaa inthawkin sandamin ka um a. Thukhel let der thilsiem chu pathien Leela (thaw mei mei)a inthawk le a thilsiema Pathien hmangaina hrietnaah \huoiin ka um a. Damlai hremhmun le thina khuopnaa inthawkin sandamin ka um tah. Krista Kros leiin Pathien chungah ka lawm a. Ka suolna po po le ka helna leiin ka thi ding a nih ti ka hrietchieng a, a tak ngei khawmin ka lo thi tep tah. Amiruokchu, Pathien mi hmangaina a ropui em leiin A naupa ami sandam dingin a mi pek a. A tawpa hmangaina chun umzie a hung nei tah a nih.. Pathienin a mi hmangai a – thinaa inthawka hringna thara a mi thuoilut tah a, ka ta dingin khawvel hi siem danglam a nih lem tah ! Yoga ka lo thawna tawnhriet indik takin ka hril a nih. Hatha Yoga hi taksa sawizawina tieng a awn bik deuhva; Raja Yoga or Kundalini Yoga-hai hin sungril ngaituona tieng (meditation) an thlur bik deuh. Amiruokchu Hindu sakhuoin hringnun a thlirdan chungthuah chu an danglam chuong nawh. Kristien-haiin Hatha Yoga an thaw ding chun Hindu sakhuo ruongama inthawka Hatha Yoga danglam metna Hindu theology an hriet hmasak a \ul. Hindu theology ruongama inthawka Hatha Yoga thawdan theology hriet hmasak lo chun, Kristien tu khawmin sie le \ha hrietna indik takin Hatha Yoga hi hmang thei naw ni hai. Entirna dingin Surya Namaskar hi en ei tih. Hi thawdan hi nisa chawibiekna a nih a. Kristaa Pathien tak bietu nisiin nisa iengtin am chawibiek thei ei ta? Hi thu hi einia infie hmasak a \ul. Kristien theology-in Vedanta theology a khing ding chun lampui sei tak a hraw a la ngai. Vedanta hnuoia thilsiem dan le mihriem taksabunghai chiktaka inchuk hmasa zet a \ul. Namen a nih nawh. Kristien-haiin Yoga an inchuk ding a ni chun Hindu thu ring le inchuktirna inchuk hmasa a \ul. Hi hi thil namen a nih nawh. Chuleichun Hindu sakhuo ruongama inthawk Hindu yoga suisuok ding chun, theology ruongam fel tak siem hmasa zet naw chun, iengtin am Kristien-ha’n sie le tha hrietna fie tak neiin hatha yoga an thaw thei ding hi ka ring thei nawh. Ka hmathlir ruok chu Hindu theology sikula chanchintha hril a ni lem tah - thina hnetu Isu Krista’n Hinduhai sie le \ha hrietnaah a hmun indik tak a hluo a, ama hma chauha mi tin an bawkkhup theina dingin. Hi damlai khuolzinnaa Krista mi kona sukpuitling dinga ka’n zin mek lai hin mi \awng\aipek dingin ka hni che. Tuta \uma kona chu Chatuona Hringna chang ding, thina ni ta lovin.

Feb. 14 a inthawk terrorist 19 that an nitahNew delhi: Febru-ary 14, 2019 a Pulwama, Jammu and Kashmir-a Jaish-e-Mohammed (JeM) han CRPF convoy motor thichil bomb hmanga an bei leia CRPF personnel 40 zetin thina an tuok pha hnung khan Jammu and Kashmir a chun terrorist 19 security forces han an that ta a, tukum sunga Jam-mu and Kashmir-a terrorist that ta po chu an rengin 66 an nita a, hi laia 27 hai chu Pakistan \hangsana um JeM terrorist cadres an nih

tiin Thaw\anni-a official thusuok chun a hril a. Ter-rorist that hai lai hin JeM commanders khawm an \hang tiin report chun a hril. Terrorist that hai lai hin Kamran chu February 18, 2019 khan that a ni a, Mushashir Ahmed Khan le Sajjad Bhat hai March 11, 2019 khan that an ni a, terror attack-a inrawlna nei hai Nisar Ahmed Tan-tray le Sajjad hai chu NIA Custody-ah an um mek tiin thu dawngna chun a hril.

AP-ah PS 18 haiah April 27 in Repoll nei dingNew delhi: Elec-tion Commission of India (ECI) chun April 27, 2019 khin Arunachal Pradesh-a Polling booths 18 haiah re-poll nei dingin Thaw\anni khan a puong. Re-poll neina ding hai hi April 11, 2019 a first

phase inthlangna nei huna EVM function buoi le thil dang dang leia repoll nei ding a nih. Polling booths 18 hai hi Kurung Kumey Dis-trict-a Assembly Constitu-encies 4 huopsunga mi an nih.

Kum 7 Miin UN Meeting ah Thu A Hril Dingimphal: Manipur naupang, kum 7 mi chauh, Class-II in-chuklai Licypriya Kangujam chun May 13-17, 2019 sunga nei ding , UNO 6th Session of the Global Platform for Di-saster Risks Reduction 2019 hnuoia “Resilience Dividend: Towards Sustainable and In-clusive Societies” ti thupui hmangin thu hril a tih. Licypriya Kangujam hi UN Office for Disaster Risk Reduction (UNISDR) le Gov-ernment of Switzerland-in thuhril dinga a fielhai laia nau-pang tak a la nih. Child Disas-ter Risks Reduction Advocate in International Youth Com-mittee (IYC) member niin Asia-Pacific laia naupanghai po po ai awng a tih. UN Global Platform for Disaster Risks Reduction 2019 ah hin rambung 140 a in-thawkin palai 3, 000, govern-mental le intergovernmental organisations, United Nations le international organisations, stakeholder groups, National Societies of Red Cross le Red Crescent organisations, nau-

pang le \halai, Civil Society le Community Leaders, Nuh-mei, Parliamentarians, Local Authorities, Science & Tech-nology le Academia, Private Sector, Media le Disability hai \hang an tih. Kangujam chun, “TV ah lirinhning le thlipui hrang leia mihai an thia, tui a leta thlipui a hrang hin ka \i thei em em a. Thlipui le ruopui leia naupang tamtakin an nu le pahai an chana, in le lo nei lova an um ka hmu pha ka lo \ap ve hlak. Mi po po \hangruolin, lungril \hatak putin, khawvel inhawi lem le \halem siem dingin ka ngen a nih” tiin a hril. Kangujam hi July 3-7, 2018 a “Asia Ministerial Con-ference on Disaster Risks Re-duction”, Ulaanbaatar, Mon-golia ah khawm khan thu a hril ta a. India palai angin ram-bung 8 ah fein thu a hril tah.

Page 3: Hmasawnna Thar - neitham.in Thar/2019/April/HT-23-04-2019.pdf · kei\huoi a, Pastor El Darn-gawn in \awng\ainain hun a hawng a, Lalvullien Hmar, Chairman, HMARTOB in lawmlutna thucha

3thlatUN (april) 23, 2019thawleNi (tUesday) NatiONal/iNterNatiONal & advertisemeNt Hmasawnna Thar

laKtawi

sIelMAt CHrIstIAn HOspItAl & reseArCH Centre

*** Zunlam tienga harsatna neihai chun specialist doctor (Urologist) date 27th april, 2019 zing dar 10:00am in Sielmat Christian Hospital a pan thei ning a tih. Operation a lo \ul khawma thaw thei nghal ning a tih. Registration Fee Rs. 300/- ning a ta, ticket booking khawm thaw thei zing ning a tih. Contact:- 919862853047.

**Vaccine Available: Typhoid, Hepatitis-B & Retavirus

**Ambulance khawm hire thei zing ning a tih. Contact No. 9612911006(23,24,25)

IN HMUN ! IN HMUN!Pillangkata/Maikhuli, Guwahati ah Inhmun \het a ni a, an chaw nuom hai chun Contact number 8472913013 / 9435512729 haiah ngaiven thei ning a tih. (3x4=12-8)

AMMK in EC a ngen

CheNNai: TTV Dhi-nakaran inrawi Amma Makkal Munnetra Kazha-gam (AMMK) chun, Tam-il Nadu-a April 18, 2019 nia Lok Sabha inthlangna nei huna hmang EVMs hai si-ena centres haiah political parties agents hai an umz-ing (24x7) phalpek dingin Thaw\anni khan Election Commission kuomah ngen-na a siem. Madurai hmuna EVMs hai siena strong room sun-gah phalna nei loa thawktu nuhmei pakhat (tasildar) a lut leia a sina inthawk ban a ni hnunga hiengang ngenna hi AMMK in an siem a nih. Tuchena hin agents hai chu zan dar 10 chen bak an um phal a ni nawh.

LoSS oF oRigiNAL MARKSHEETSI have lost my Class X (HSLC) Original Marksheets bearing Roll No. 24845 of 2011 issued by Board of Secondary Education Manipur (BSEM) and Class XII Original Marskheet bearing Roll No. 10081 of 2013 is-sued by Council of Higher Secondary Eduction, Mani-pur on my way between M. Ramthar and New Bazar, CCPur on April 12, 2019. Finders are requested to handover the same to the undersigned.

sd/- rita lalbiekkimM. Ramthar, CCPur, Manipur

#8974376025

Doda hmunah mimkeiin In tam

tak a suksietdOda: Jammu and Kash-mir-a Doda district-a chun Dogrun-Bathri village ah mimkei nasa tak a tlung a, In tam tak a suksiet a, sienkhawm mihriem thi le hliemna tuok an um nawh. Official thusuokin a hril danin mimkei hin In 7 hai chu a suksiet vawng a, In dang 5 a suksiet met bawk.

EC in 7th Phase Election Notification insuoVawisun LS seats 116 haiah Third phase election nei ding; candidate lai Amit Shah le Rahul gandhi

New delhi: Election Commis-sion (EC) chun 17th Lok Sabha Election phase 7-a nei ding a phase tawpna tak Phase 7 Elec-tion Notification Thaw\anni khan an suo. Lok Sabha Election phase tawpna tak hi May 19, 2019 a nei ding a ni a, India rama states 7 le Union Territory pakhat haia Lok Sabha Constituencies 59 haiah in-thlangna a um ding a nih. Phase hmasa tak chu April 11, 2019 khan nei a ni a, tuchena hin phase pahni haia inthlangna nei zo a lo nita a, vawisun (April 23, 2019) hin phase thumna Lok Sabha Election a um ding a nih. Final phase a hin Punjab le Ut-tar Pradesh haiah Lok Sabha seats 13 ve ve; West Bengal-ah seats 9; Bihar le Madhya Pradesh haiah seat 8 ve ve; Himachal Pradesh-ah seat 4 le Jharkhand-ah seats 3 haiah inthlangna nei a ni ding a nih.

Chun, April 18, 2019 a sec-ond phase inthlangna nei ding laia \hang ve Tripura (East) Lok Sabha Constituency-a inthlangna nei loa um chu phase thumna April 23, 2019 a nei huna hin inthlangna nei ve ning a tih. Law and order ngirhmun \hatnaw leia Election Commission in Tripura East PC a inthlangna nei ding kha a lo \hul a nih. Seventh phase-a dinga nomina-tion paper file nuom han April 29,

2019 chenin nomination paper file thei an ta, April 30, 2019 in scrutiny um a ta, inhnukdawk nuom han May 2, 2019 chen inhnukdawk thei an tih. April 23, 2019 hin States 13 chuong le Union Territories 2 haia seats 116 haiah Third Phase Lok Sabha election um a tih. Third Phase-a inthlangna nei ding hai chu- Gujarat-ah seats 26 (a rengin); Kerala-ah seats 20 (a rengin); Maharashtra le Karna-taka haiah seats 14 ve ve; Uttar

Pradesh-ah seats 10; Chhattisgarh-ah seats 7; Odisha-ah seat 6; Bi-har le West Bengal haiah seat 5 ve ve; Assam-ah 4; Goa-ah 2; Jammu and Kashmir, Dadra and Nagar Haveli; Daman and Diu le Tripura haiah seat khat seng hai an nih. Third phase inthlangnaa can-didates hai laia party leader inlar zuol deu hai chu BJP president Amit Shah; Congress chief Rahul Gandhi; Samajwadi party leader Mulayam Singh Yadav le RJD leader Sharad Yadav hai an nih. Gujarat-a chun seats 26 a din-gin candidates 371 an um a, Lok Sabha seats 4 haia byelection nei dingah candidates 45 an um bawk. Uttar Pradesh a chun seats 10 haia inthlangna nei dingin nuhmei 14 \hangin candidates 120 an um. Chhattisgarh a chun seats 7 in-chu dingin candidates 123 an um a, Kerala-ah seats 20 inchu dingin nuhmei 23 \hangin candidates 227 an um.

Amethi biela Rahul Nomination pawmamethi: Amethi (Ut-tar Pradesh) Parliamentary Constituency-a Congress president Rahul Gandhi in Nomination a file le inza-wma citizenship le issues dang dang haiah complaint pekluta um chu Returning Officer (RO) in a hnawl a, Rahul Nomination chu valid a puong a nih. Amethi biela Indepen-dent candidate le midang pathum han Rahul Gandhi citizenship le a qualifica-tion chungthua sawiselna an siem leia Rahul Nomi-nation hi ngaituo a ni a, sienkhawm hearing hu-nah Gandhi counsel thu ngaithlak a ni hnungin Returning Officer Ram Manohar Misra chun Ra-hul chunga complaint hi hnawlin a nomination val-id in a puong ta a nih.

Court in Gupta custody May 3

chen a keiseiNew delhi: Agus-taWestland VVIP choppers scam case le inzawma En-forcement Directorate (ED) in Prevention of Money Laundering Act. hnuoia a man defence agent Su-shen Mohan Gupta ju-dicial custody –a a umna chu May 3, 2019 chena dingin Thaw\anni khan Delhi Court in a suksei. Mr Gupta hin bail a ngen a, sienkhawm Court in a hnawl pek a nih.

Satellite phone leh Australia mi manJaipUr: Rajasthan-a Jai-pur airport-ah Thaw\anni khan Australia mi Corbett chu Satellite phone a chawi leiin man a nih. Delhi pan ding vuongna passenger hai an dap hunah Corbett kuta inthawk satel-lite phone hi dapdawk a ni a. Satellite phone chawi theina phalna le documents ieng-khawm a neinaw leia man a ni a, thu indawnna nei mek a nih tiin DCP (East) Rahul Jain chun a hril.

Congress in Hary-ana-a candidate

ding 5 puongNew delhi: Congress party chun Thaw\anni khan Haryana-a Lok Sabha seats 5 haia an party candi-date ding an puong. Senior leader le state Chief Minister hlui Bhu-pinder Singh Hooda chu Sonipat biela ngir dinga ruot a nih. Nirmal Singh chu Kurikshetra; Kuldeep Sharma chu Karnal le Bhavya Bishnoi chu Hisar PC a dingin an ruot.

BJP in Article 370 peihmang a ta, India ram pumpuiah NRC hmang a tih: Amit Shah

U l U b e r i a / K r i s h -NaNaGar: BJP in hratna changa Centre-ah sawrkarna an hung siem nawk hunah Jammu and Kashmir mipui han spe-cial status an dawngna Constitution Article 370 peihmang/hnawl ning a ta, India ram pumpuiah Na-tional Register for Citizens (NRC) introduce ning a tih tiin a hril. Hi thu hi Thaw\anni-a Mr Amit Shah in West Bengal-a Uluberia (How-rah) le Krishnanagar con-stituency (Nadia) haia vote campaign a nei huna a hril

a ni a. Trinamool Congress chief Ms Mamata Banerjee chu Jammu and Kashmir-a an thlawppui National Con-ference (NC) leader Omar Abdullah in J&K in prime minister hran nei dinga rawtna a lo siem a thlawp le thlawpnaw inhrilfie din-gin a phut. A hril peinaah West Bengal sawrkar chu a state-a democracy hrek in an tum a, Bengal-a inth-langna zalen le \ha taka nei a ni theina dingin Election Commission chun security tamtawk a tirlut a nih tia hrilin, mipui hai chu \itna

nei loa vote thlak dingin an fui. Ms Mamata Banerjee chu NRC chungchangah a ninaw zawnga mipui lun-gril \huoikawia intumin, BJP chun ramdang mi dan kala hung lut hai dang an ni theina dingin centre-a BJP in sawrkarna an hung siem nawk hunah State ti-nah NRC introduce a tih. Refugees po poin India mi nina an hmu theina dingin a hmasa takin Citizenship (Amendment) Bill hung thawng a ta, chu zoah ramdangmi hai hnawtsuok vawngna dingin NRC a hung hmang \an ding a nih tiin Amit Shah chun a hril. Ms Mamata Baner-jee chun NRC hmang a ni chun a ram mi indiktak hai khawm refugees in an inchang thei ding a nih tiin a dodal tlat ding thu le West Bengal-ah NRC hmang a remti ngainaw ding thu vawi tam a lo hril ta a nih.

dOCUmeNt lOstI have lost my original HSLC Admit Card and Mark-sheet issued by Board of Secondary Education Mani-pur bearing Roll No.024927 of 2017 on 20-04-2019 on the way between Bible Hill, Rengkai and New Bazar, Churachandpur. Finders, if any may kindly handover the same to the undersigned.

sd/- Grace beirapawngiaBible Hill, Rengkai, CCPur

Contact No.9436792710

Ukraine Comedian President Thar Dingin An ThlangtlingKiev: Titak zeta lungsen puma politics khela ram le hnam ka \huoi tihai nekin mipui suklawm thiem comedian hai hi mipui khawmin roreltu dingin an dit lem tah niin an lang. Ukrain chun Russia leh hun iemani chen an buoia, an ram sung buoina um zing laiin Comedian inlar politics vawi khat lutna Volodymyr Zelensky (41) chu President thar dingin an thlangtling. Pathienni-a Ukraine Presidential Election ah chun, President nih lai zing Poroshenko chu hnebanin an ram President thar dinga thlangtling a nih. Zelensky hin vote percent 85% a hmu a, President nih lai Poroshenko chun 24.5% chauh a hmu phak tah. Zelensky hin politics a la khelna umsun chu TV show-a President lem a changna chauh kha a la nih a. A takah chu politics la khel lo a nih leiin a ram mihaiin an ringzona chu inhlawsamtir lo hram a tum thu a hril. Fiemthu thaw thiem a ni ang bawkin, election khawm a tir chun fiemthu

thaw ang mei meiin a ngir a. TV fe thlenga mi tamtak a lo suknui le sukhlim tah hlakna chu a lo \angkai ning a tih. Mipui dittu an hung tam deu deu leiin voter hai le an inhrietthem rieu a. Ukaine mipui politics nghawk tah, corruption le Russia le indo zing zing ningintelhai chun boruok danglam met an hip nuom ning a tih, comedian a thlang tah tlat. Kelensky hi TV show ‘Servant of the People’ ti changtu a nih a. Politics a luta President a ni ding khawm hin TV show-a a chan ang char ‘Servant of the People’ a la nih zing a. Tuta \um chu ‘lemchang’ ni ta lovin a ‘tak ram’ ah

servant a nih tah ding niin an hril. Mipui hmaa thuhrilin, “Thlathlam nawng ka cheuva, inhlawsamtir bawk nawng ka cheu. Post-Soviet rambunghai po po khawm ka hril, mi en ro! Iengkim a thei vawng a nih!” tiin Russia President Vladimir Putin, kum 20 ro rel tah ti deuvin a hril. Russia chun Ukraine election hi a ngaiven hle a. Mipuiin ‘change’ an dit tah tiin President thar Kelensky leh inlaichinna \halem nei a beisei a nih. Kelensky khawmin Comedian a nina anga ‘puotieng’ an larna hmang \angkaiin Moscow le inlaichinna \halem siem

thei an beisei a nih. Russia President Putin le German Chancellor Angela Merkel hai chun Comedian-in ram a \huoi ding chu an ringzo bek nawa chu an mipuihaiin an thlang a nih tlat leiin an sel thei nawh a. Khawvel rambung \huoitu tamtak chun lawmpuina thu an thawn tawl. F r e n c h P r e s i d e n t Mr Emmanuel Macron le Poland President Mr. Andrzej Duda hai chun p h o n e h m a n g i n a n congratulate a. British Prime Minister Ms Therasa May khawmin a lawmpuina thu a thawn bawk. British Foreign Minister Jeremy Hunt khawmin Twitter hmangin a lawmpuina thu a puong. NATO Sec re t a ry -General Mr Jens Stoltenberg le President, European Council Mr Donald Tusk hai khawmin lawmpuiin sin \ha taka thaw tlang pei an inbeisei thu an hril. “We congratulate President-elect Volodymyr Zelensky,” tiin Kiev-a EU embassy chun a ziek. (Reuters)

Sukdam rawngbawlna a nei leiin iAS officer observer a ninaa inthawk banbhOpal: 1990- batch Indian Ad-ministrative Service (IAS) Officer, Tamil Nadu cadre C. Umashankar chu Sidhi constituency, Madhya Pradesh-a Lok Sabha election fe me-kah general observer dinga ruot a ni a, sienkhawm sukdam rawngbawlna (faith-healing activities) a nei tia in-tumna um leiin Election general Ob-server a ninaa inthawk Pathienni khan ban a nih tiin Chief Electoral Officer (CEO), Bhopal office thusuok chun a hril. Sidhi hmuna a umna hmunah suk-dam rawngbawlna a nei chu election officials han tawpsan dinga hril a ni hnung khawmin a sunzawm pei leia general observer a ninaa inthawk ban niin CEO office thusuok chun a hril a.

Ama aiin Himachal Pradesh cadre IAS Officer Chandrakar Bharti chu Sidhi a general observer dinga ruot a nih. Official thusuokin a hril danin TN cadre IAS officer hin tulai hnai khan a lu nat leiin Sidhi district hospital a pan a, chu hunah hospital-a um damnaw dang hai malsawmin sukdam rawng-bawlna a nei a, sukdam rawngbawlna

a nei thu hospital thuneitu han an hriet leiin ama khawm damnaw a ni leia ha-dam dingin an hril a. Sienkhawm hi taka inthawk hin Sidhi hmuna a umna hmuna midang dangin sukdamna beiseiin an va pan ta pei nia hril a nih. Mr Umashankar hi Dalit Hindu sungkuoa inthawka pieng le seilien a ni a, sienkhawm a hnunga Christian sakhuoa inlet tah niin, kum 2015 khawm khan mipui pungkhawmna hmuna Pathien thu a hril leiin ringlo mi hai sawisel a lo ni ta a. Hi lei hin Tamil Nadu sawrkar khawmin evange-list activities a nei hlak tawpsan dinga hrilin, a sunzawm pei chun dan angin a chunga action lak a ni ding thu a lo inhriettir ta a nih.

BJP in East Delhi PC a dingin gambhir

New delhi: BJP chun Lok Sabha election fe me-kah Delhi-a an candidate ding second list zanikhan an puong a. Cricketer hlui Gautam Gambhir chu East Delhi parliamentary Constit-uency-a BJP candidate din-gin Thaw\anni khan an ruot.

Chun, senior party leader Meenakshi Lekhi chu New Delhi PC-ah an candidate dingin an ruot. New Delhi PC a hin AAP chun Brajesh Goel le Con-gress in Ajay Maken hai an candidate dingin an lo ruot ta a nih.

EC in Sidhu darkar 72 sung vote campaign thei lo dinginNew delhi: Election Commission (EC) chun Congress leader Navjot Singh Sidhu chu Bihar-a election rally-a thu a hril-naah hnam rawngkai le in-theidana intlun thei ding thu

a hril leiin darkar 72 sung vote campaign thei lo dingin Thaw\anni khan a hrem. Hrem a nina hi Thawle-ni zingkar 10AM a inthawk tiem \an ning a tih. Cricketr a inthawk Poli-

tician hung nit ah Sidhu hin April 16, 2019 a Katihar hmuna thu a hrilnaah Mus-lim voters hai chu Prime Minister Narendra Modi hneban a ni theina dinga block dingin an fui a nih.

Mipui Court in May 23-ah an prove ding a nih: RahulNew delhi: Rafale jet order thua Supreme Court chunga a thuhril pawi ti le ngaidam an hni hnungin Rahul Gandhi chun, May

23, 2019 khin mipui court chun “lotus brand chowki-dar” chu rukru a nina an prove ding a nih tiin zan-ikhan a hril. Mi rethei hai

suom a, a ruol\ha mi hausa hai vur tu chowkidar chu mipuiin hremna an pek ding a nih tiin Rahul chun a hril bawk.

Sri Lanka Curfew Hlip, Ringhla Mi 24 Man TahPathien Khawlam A Um Tah A? Shantha Prasad

COlOmbO: Easter Sunday-a Sri lanka khawpui Colombo-a Kristien hai Biekin pathum le 5 Star Hotel 3 bomb na le inzawma mithi chu Thaw\anni sun chenah khan mi 290 an tling tah a, hliem hospital-a enkawl 500 an chuong ta bawk. Prime Minister Ranil W i c k r e m e s i n g h e r a w i a National Security Council meet ing chun helpawl a thawtuhai zawngdawkna dingin foreign intelligence hai ruoi le thawpui a \ul el thei thu an hril a. “Hi pawl hai foreign le an in link-na khawm sui a pawimaw a. A hmasatakin, ei ram an sawihning nawa, a buoi nawna dingin ei venghim phawt a ngai a nih” tiin a hril. A thawtuhai an lan puong naw zing laiin majority kum intluona an chunga roreltu Sinhalese hai le minority Hindu hai kar boruok chu a rik em em a. Ringhlana mitin Muslim hai an mitsir zing bawk a. Sri Lanka sunga helpawl khat chun an thei an ring naw thu PM chun a hril. Boruok ngai a aw nawk pei ta leiin Curfew chu hlip a nih a. Police le security forces han dappui an thawna le suizuina ah ringhla thu indawn ding mi 24 an man tah niin an hril bawk. Hienglai zing hin Israel intelligence chu Colombo bomb sukpuoktuhai nih dinga a ring a suihai chanchin a share a, Muslim helpawl hotu Zahran Hashim chu ‘mastermind’ nia

an hriet thu an hril a. Tulai hnaia Biekin le Hotelhai bei an ninahai le khaikhin chun Islmaic group helpawlhai kuthnung nia an lang thu an hril bawk. Naupang pakhat chau thina hman a naa puitling ta ding khawmin tuor thiem an tak leiin naupang pariet a ruola thi hei bawisawm chu a harsa hle ning a tih, Shantha Prasad lem chun Pathien a um a ring naw hiel a nih. Eas t e r Sunday t uka Colombo khawpui Biekin p a t h u m - a k o h r a n h a i inkhawmlai taka helpawl han thichil bomb le bomb-chang hmanga mi 290 neka tam an thata, 500 vel an inhliemna le inzawmin, Colombo-a St Anthony Church sunga inkhawm papui pakhat Shantha chun, “Naupang pariet hai ruong ka buoipuia, hospital ka panpui laia \hangpuitu ding an um naw kha chu, ka biek Pathien kuoma \awng\aina khawm a thlawn niin ka hrieta. ‘Pathien khawlam a um a? ti khawm ka hriet ta nawh” tiin a

hril. AFP a hril dan chun, “Zani khan naupang hliem pariet ka phur a. Kum hni mi pahni an uma, a danghai chu ka nauhai ruol deu vawng an nih. An zakuo le puonbilhai an ek vawnga, an taksahai pawpin thisen a far zing a. En an tak hle. “LTTE hai hun laia tharum insuonaa tuorna a re ding chauva hieng thil a hung tlung nawk chu a vangduoi thlak hle. Abikin, Pathien Biekin sunga \awng\ai laia tlung, Kohran mihai sanhim an ni thei naw khan, “Pathien khawlam a um tah a?’ ka ti nuom el a nih” tiin beidawng taka Pathien a ko thu a hril. Mipui lungril chu titnain a sip zo tah a. Colombo khawpuia l a m p u i p h i t t u M a l a t h i Wickrama chun, “Lampui sira polythene bag um mei mei khawm ei lak ngam tah lem. Kha hmaa Bus le motor sung le lampui sira bag le thuomhnaw umhai vawi tamtak bomb siena ei lak puokhai hun kha a tlung nawk tah niin an lang” tiin a hril. (Reuters)

Congress in South Delhi PC a dingin Vijender Singh an ruotNew delhi: Congress chun Lok Sabha Election fe mekah South Delhi parliamentary constituency-a an party candidate dingin Olympic 2018 medal-ist boxer Vijender Singh Thaw\anni khan an ruot. South Delhi PC a hin BJP MP ni lai Ramesh Bidhuri le AAP can-didate Raghav Chadha hai inkhingpui a tih. Delhi-a hin Lok Sabha seats 7 a um a, Congress hin seat 6 haia an party can-didate ding khawm zanikhan an puong tah. DPCC president hlui Ajay Maken

chu Delhi PC a ngir dinga ruot a ni a, Delhi Chief Minister hlui le DPCC president Ms Sheila Dikshit chu North East Delhi PC a ngir dinga ruot a ni a, JP

Aggarwal chu Chandni Chowk; Rajesh Lilothia chu North West (SC) PC a ngir ding le Mahabal Mishra chu West Delhi PC le Mr Arvinder Singh Lovely chu East Delhi PC a ngir dinga ruot a nih. Lovely hi MLA vawi 5 thlangtlinga lo um tah, education, tourism, urban de-velopment and transport minister hai lo nitah a nih. West Delhi PC a hin Olympic Wrestler Sushil Kumar chu ticket pek ni el theia hril a lo ni a, sienkhawm Ma-habal Mishra chu ticket pek a ni ta lem a nih.

Page 4: Hmasawnna Thar - neitham.in Thar/2019/April/HT-23-04-2019.pdf · kei\huoi a, Pastor El Darn-gawn in \awng\ainain hun a hawng a, Lalvullien Hmar, Chairman, HMARTOB in lawmlutna thucha

Hmasawnna Thar4 EntErtainmEnt / SportSthlatUN (april) 23, 2019thawleNi (tUesday)

sun ZAWMnA.......

Premier League Roundup:

Liverpool chun Cardiff hnein an chunghnung nawk tah; Everton in Man. United an hne, Arsenal an hrat bawk

Cardiff: Pathienni zan khan Cardiff City chun an home-ah Liverpool an mikhuol a. First-half che-nah 0-0 a an indraw hnun-gin second-half minute 57 naah Georgino Wijnaldum chun Liverpool ta dingin goal hmasa a hung thun a, inkhel hun bo tawm minute 81 naah Liverpool chun penalty hlawsuokin James Milner chun a petlut leiin inkhel tawp chenah Liver-pool chun Cardiff City hi 2-0 in an hne ta a nih. Liverpool chun Car-diff City an hne lei hin games 35-ah points 88 hmuin league table hma an \huoi nawk ta a, defend-ing champion le pahnina ni mek Manchester City chun games 34-ah points 86 an hmu a, an karah point 2 a tla. Tuchena hin Liverpool

chun hma la \huoi hri hai sienkhawm Manchester City nekin game khel ding an la hau lem leiin a tu lem am title latu ding hriet thei a la ni nawh. Liverpool hin games

3 khel ding an la nei lai-in champion ni lai Pep Guardiola inrawi Man-chester City chun game 4 khel ding an la nei a, hi lei hin Liverpool chun game an la nei poah hratna

an hung chang vawng a ni khawmin Manchester City chu an che suol a ni ngawt naw chun Premier League title lak nawk thei-na chance neiin Premier League title chu an kuta la um zing a nih. Man. City hi April 25, 2019 khin Man. United in a mikhuol ding a ni a, hi huna hin iemanichenah Man. City ngirhmun ding hriet theiin a hung um tah ring a nih. Hieng laizing hin Pa-thienni zan khan Everton chun top 4 chena season hmangzo ngei tuma in-puocha Man. United an mikhuol a. Everton chun Man. United hi 4-0 in Nil tawpin an hneban. First-half minute 13 le 28 haiah Richarlison le Gylfi Sigurdsson han Everton ta dingin goal an

thun a, second-half minute 56 le 64 na haiah Lucas Digne le Theo Walcott han Everton ta dingin goal an hung thun bawk a. Inkhel tawp chenah Man. United chun goal a thun naw leiin Everton chun United hi 4-0 tawpin an hne ta a nih. Everton hin games 35-ah points 49 hmuin 7-naah an kaisang ta a, Man. United chun games 34-ah points 64 hmuin pa-rukna an ni mek. Chun, Pathienni zan match dangah Crystal Palace chun league ta-ble-a palina ni mek le a mikhuoltu Arsenal 3-2 in an hne. Arsenal hin games 34-ah points 66 an hmu ta a, Crystal Palace chun Pathienni zan hratna an chang lei hin games 35-ah points 42 hmuin a 12-nain an kaisang ta bawk.

France Ligue 1:

PSG chun Mbappe hat-trick hmanga Monaco hnein Ligue 1 champion an nitah

paris: Paris Saint-Germain chun Thaw\anni zingkar (IST) khan an home Parc des Princes-ah Monaco an mikhuol a, PSG chun Kylian Mbappe hat-trick hmanga Monaco 3-1 a hnein Ligue 1 title/champion an lak tah. Games 5 inkhel ding la nei hai sienkhawm tuta an khel chen games 33-ah points 84 an hmu ta a, anni dawttu LOSC chun games 33-ah points 65 chau la hmuin an karah points 19 zet a tla ta leiin PSG chun Ligue 1 Champion nina an lak ta a nih. Kylian Mbappe hin first-half minute 15 le minute 38 na haiah PSG ta dingin goal a thun a. Second-half minute 55 naah goal khat hung thun nawkin hat-trick a siem a. Monaco chun minutes 80 naah Aleksandr Golovin hmangin goal khat an thun ve a, sienkhawm inkhel tawp che-nah an goal bat an thungkir zo tanaw leiin PSG chun Monaco hi 3-1 in an hne ta a nih. Monaco hin games 33-ah points 32 hmua 16-naa \hang mek an nih.

Pathienni zan khan Nantes in Amiens SC 3-2 in an hne a, Toulouse le LOSC 0-0 in an indraw a, St-Etienne in Stade Reims 2-0 in an hne bawk.

Spanish La Liga round-up:Real Madrid chun Benzema hat-trick hmangin Ath. Bilbao 3-0 in an hnemadrid: Pathienni zan khan league table-a pathumna ni mek Real Madrid chun an home San-tiago Bernabeu stadium-ah Ath. Bilbao an mikhuol a, Karim Benzema hat-trick hmangin Ath. Bilbao 3-0 in an hne. First-half chenah goal a lut naw a, second-half minute 47, 76 le 90-na haiah Benzema hin Real Madrid ta dinga goal thunin hat-trick a siem a nih. Real Madrid chun tuhin games 33-ah points 64 hmuin pathumna an ni mek a, Ath. Bilbao hin games 33-ah points 46 hmuin

7-na an ni mek. Pathienni zan match dang haiah Villarreal in Leganes 2-1 in an hne a, Getafe in Sevilla 3-0 in an hne a, Levante le Espan-yol 2-2 in an indraw. Chun zani zingkar khan Valencia chun Real Betis

2-1 in an hne bawk. Barcelona chun games 33-ah points 77 hmuin hma an \huoi mek a, Atletico Madrid chun points 68 hmuin pahnina an ni a, Ge-tafe le Valencia han points 54 le 52 hmuin palina le pangana an nih.

Mbappe chun PSG-ah a la um ding niin a hrilParis: Real Madrid man-ager Zinedine Zidane in summer transfer window inhawng huna laklut an beisei Kylian Mbappe chun season nawk a khawm Paris Saint-Germain la um ding niin a hril. Kum 20-a upa Rus-sia Fifa World Cup winner Mbappe hin Thaw\anni zingkar-a Monaco 3-1 a an hne \um khan hat-trick a hmu a nih. Monaco hnea Ligue 1 champion an ni zoa Club-a a ngirhmun indawn a ni hunah Mbappe hin PSG-ah a la um pei ding thu a

hril a nih. Zinedine Zidane in Real Madrid manager a hung chel nawk a inthawk squad siem\hatna dingin

players \ha \ha laklut tu-min an puocha a, Mbappe khawm hi Zidane in play-er laklut dinga a riruong hai laia \hang ve a ni a, sienkhawm Mbappe in sea-son nawka khawm PSG-ah a la umzing ding thu a hril lei hin Zidane ta ding chun beisei a um ta rak nawh. Mbappe bakah Real Madrid in laklut an inbeisei hai lai Chelsea player Eden Hazard le Manchester United a inthawk Pogba hai an \hang. Pogba khawm hi United chun cheltang ngei tumin captain arm-band pek an tum zing a nih.

Chris Pratt Le Katherine Hai Easter Sunday Hmang lOs aNGeles: Easter Sunday ei hmang dan an ang naw thei hle. Hollywood celebrity hai khawm ringnaw tieng taka Biekin kai taima an lo um ve pei. Jurrasic World changtupa, ‘Gurdian of the Galaxy’ ni bawk Chris Pratt (39) chu Anna Faris le an naupa Jack (6) leh Easter Sunday inkhawm an kai a. A nuhmei huol Katherine Schwarzeneger (29)-in a zui ve. Chris Pratt hin Anna Faris le an nau Jack a \huoia. Tleirawl ding an ve tah a. Tarmit dum bunin Doll a la chawia chu a pa a ang ding zie hmu thei an tah. Chris Pratt khawm inkhawm ding an leiin coat buong simple deu hakin kekawr tluon leh a khakhmul a vaw fai meta a la smart ve khawp el. Pathien thu hin chu mi a cheimawi a nih. A naupa kut chelin an hnungah Katherine-in a hung zui a. Ama neka kum 10-a naupang na na chu nunghak-tleirawl angin a lan nui deu zing a. Jack le Katherine

khawm an intlangnel hmel khawp el. Katherine hin Jack suklawm dan a thiem bawka,

tlan inel dam thawpuiin Biekin inkhawm tawmin an insukhlim hrep hman a nih.

Chris le Katherine hi January thla khan an inhuol tah a. An inneina ding tarik tak an la fix nawa chu tulai hin Katherine chu an buotsai nasa hlea hriet a nih. Chris khawmin inneina ding po po chu Katherine kutah a sie vawng a. Inkhatnu nina a pek \an sin nghal a nih. An umdan en chun an hlim hle niin an lang a. Jack khawmin Katherine chu a nu angin a chang leh ‘Anna’ tiin a ko hlaka chu an hril fawm peia, a thiem met met tah. Chris Pratt hin a nuhmei hlui Anna Faris a lan za thiem em em a, \ha taka inmak an nih. Anna-in Divorce Sucks! ti programa Laura Wasser le an inpawlna huna a hril dan chun, Chris hin Katherine hi a propose hmain a chanchinhai an dawna, a la kan chieng te tea a propose chauh niin a hril. “Chris chun a mi hung phone a. Mal ka sawma a propose chau a nih” tiin ditsak takin nuhmei dang nei dingin an thepui niin a hril.

Anna Faris le Chris Pratt hi an in\he taa chu an nau Jack chu co-parenting thawin an pahnia enkawl tung pei dinga intiem an nih. Tuta Easter Sunday inkhawm an fe tlang thei ang hin a hma khawm khan Thanksgiving le Chirstmas hai an lo hmang kawp sin tah a, Jack an \huoi pei hlaka, Jack chu inhawi a ti ve tho leiin a pa kuoma a um le Katherine enkawl chu a lungkhawk bek naw thu a hril bawk. “An nupa nun (ding) kara hin inhmangaina le inhrietthiemna \hatak umin ka hmu a. Inzatawnna le in lainatna bakah zainemna khawm umin ka hmu leiin Chris ka lawmpui a nih” tiin a hril. A hril ang ngeiin Katherine hi mi zen le nunnem, zie ngui har si tieng a nih a, Chris pa deu enkawltu dingin a \ha ve hmel khawp el. Anna le Chris hi 2009-2018 chen, kum 9 an innei a, 2012 khan Jack an nei a, 2018 khan an in \hat \he tah a nih.

Selena Gomez, A Ruolnu Le Hill-song Church Inkhawm

lOs aNGeles: Hun iemani chen vantlang hmaa inlang lova an enkawl hnungin, Selena Gomez khawm thlarau tieng damna zawng hma a sawn pei nih awm tak a nih. Hillsong Church, Justin Bieber le inkhawm an kaina hlakah a ruolnu pakhat leh inkhawm an fe lai hmu a nih. Selena Gomez hi a thau chuk tah a. Zakuo lum Wool a rawng-ngo hakin a hnuoiah Bra a hak nawh ti hmu thei dingin a um a. A hmel en chun a sar vura, a hriselna khawm a \ha pei tah niin an lang. A ruolnu leh Sushi dawn malam peiin an titi peia, an innui deu ran leiin an hlim hle ti an lang thei. Selena Gomez (26) hi ni dang nekin a nutlingin an lang a. Sweater puk met a haka chu Jean kekawr (wash jean) pawl tight fit a bun leiin a nunghak malpui \hatnahai chu thup ruol an nawh. A sam tawite phierin inkir chapin a nakawr sir lai an khai thla sal a. Make-up a hmang naw ang tluk a nih. Anachu, a sar vur tho. S e l e n a G o m e z h i Hillsong Church member a nina a sawt tah a. Hillsongs hin Los Angeles, New York City le Australia haiah Biekin lien tak tak neiin

rangbawlna le Kristienna khawm, conservative le evangelical an nih. An hlahai lem chu a hring thei hle a. Selana Gomez ruok hin chu a la sak ve nawh. T u l a i k h a w t l a n g Kohran, abikin celebrity hai lai chu a conservative pawl tak an lan nih. Founder Brain Houston-in a hril dan chun, tulaia Gay/Homo hai chunga an ngaidan le fepui dan hrilin, “Chieng taka hrilin Gay hai kan pawm naw leiin \huoituhai lai lem chu Gay hai an um naw reng reng a nih” tiin a hrilfie. S e l e n a G o m e z h i Kohran tieng hlapawl a la \hang nawa chu show a nei inkhat ta em em a. A nei hnai tak chu 2018 a Taylor Swift concert a \hangpuina le a ruolnu Cardi B le Taki Taki an sak kha a nih. Kum 2017 kha Lupus natna leiin an enkawla, 2018 ah Justin Beiber nuhmei nei leiin lungril sawl natna bakah kal natna neiin Kidney transplant a thaw bawka. Tuhin chu a hrisel tah hle. Hlasakthiem a nina anga a perform nawkna ding le a debut-na ding deuvin Cannes Film Festival ah Jim Jarmuch a performance ‘The Dead Don’t Die’ ti ah a \hang ve ding a nih

Eminem Kum 11 Sober Tah: \i ta LolOs aNGeles: Zu ngawlvei le Drugs addict ta ding chun, Pathien thuaa thlarau hringna thar nei naw lem chun, kum khat nghei or sober khawm a harsa hle laiin zu ngawlvei le sleeping pills addict rapper Eminem (46) chun Alcoholic Anonymous (AA) hmangin kum 11 clean (sober) in a um tah niin a hril a. Ka la ‘\i naw’ zing tiin a hril bawk. Nau nunghak hmel\ha deu nei tah Eminem chun ‘sober’ (harfim)-a um zing dinga an tiemna ‘sobriety chip’ \hi a awr chu suklangin ‘vawisun chenin ka vawnghim zing thei’ tiin, kum 11 sung chu a harfim tah a, peg khat khawm peg tah lovin a la um thei zing niin a hril. Eminem hin a hla hlui ‘Not Afraid’ ti hla thupuia hmangin, a hla (track) thuah inhnemin ’11 years – still not afraid’ tiin a thlalak a pholang a, fans tamtakin an lawmpui hle. Eminem hin AA a hmanga, tulaia drug addict tamtak chun Narcotic Anonymous (NA) hmangin Drug addiction an insuolpuia harfima umna dingin an hmang hlak. Eminem hi an lar vang lai tak a addict a. A hlasak career a thei ta naw ding phingin 2008 khan Rehab ah lutin 12-Steps Program (NA) hmangin treatment a thawa, vawisun chenin ‘sober’ in a la um thei niin a hril. Rapper le actor ni bawk, ‘8

Mile’ changtupa Eminem hi accidental overdosed in a thi vang a. Vangnei thlak taka a dam suok hnungin drug treatment a thaw tah a nih. Men’s Journal a hril dan chun, “Kum 2007 khan sleeping pills ka overdosed a, hospital ka lut a. Pound 230 vel ka nih a. Ka thau taluo dan kha ka hriet nawh. Kum tamtak Valium le Vicodin ka fakhai khan ka phing (stomach) an sukruoka, chu hrukbitna ding chun ka fak pei a ngaia, ka phing inbelin ka thau a hung tam ni ka ring” tiin a hril.

“Fak le dawn infuk lo, timing nei lo, sleeping pills leia in ringawt, zu dawn leia thafan chauh, drugs thaw leia hlim thei chauh nun kha chu hlimna tak tak nun an nawh. Drugs tamtak khawmin hlimna tak tak a mi pek chuong nawh. Pawisa hmang seng lo le zu dawn seng lo ka nei lai khawmin ka \i tho. Tuhin ka nghei hnung hin ka \i ta naw lem” tiin a hrlil. Addict hai hin suffer ding le rinum tuor ding, withdrawal symtoms hung inlang suok ding hi an ti tak hlak a. An thaw zo char khawmin a nawka ding ngaituoin lungril a sawl nawk nghal tho a. Sawl ding le suffer ding \i leia thaw peiin an suffer zing a nih ti an hriet ngai nawh, tiin a hril bawk. A hringnun thar thu hrilin, “Rehab a inthawka ka suokin ka rikna ka sukzang a ngai a. Harfima um zing kan chuk a tul bawka. Zanah ka in thei ngai nawh a. ka lungril ngaituona a tama, iemani ti naw chun ka in thei ngai naw leiin ka tlan tah a. Exercise thawin ka tlan sawl a, zanah ka hung in thei a. “Thlansa phulkaia ka tlan sawl chun natural takin ka hung in thei tah a, natural endorphin high (kick) khawm a mi pek a, drugs um loa ‘kick’ a nia, perfect a nih ringawt. Miin addiction le exercise an lo inthleng hlak, addiction hnena dinga exercise an lo thaw hi natural damdawi a nih.

Under 13, U- 15 le U-18 Trial Selection test um dingCCpUr: All India Foot-ball Federation (AIFF) hnuoia um Football club Roundglass Sports chun April 28, 2019, 7:30AM khin CCPur Public Ground-ah Under -13, Un-der 15 le Under-18 a ding Trial Selection test nei an tih. Roundglass Sports hi residential football school

a ni a, AIFF huoihawtnaa Hero Sub-Junior, Junior le Elite League haiah \hang hlak an ni a. Hostel facil-ity \hatak nei, bathrooms, Canteen, Housekeeping staff, Security staff le resi-dent wardens 2 nei an nih. Trial huna player th-langsuok han 100 percent scholarship dawng an ta, iengkim a thlawnin an hmu

ding a nih. Roundglass Sports Football Academy hi Chandigarh \hangsana um an ni a, Trial selection hi CDSA le \hangruola an buotsai ding a nih. Thu chieng lem hre nuom han Contact no. 7005443801 / 9612189699 haiah indawn thei ning a tih.

corruption lei a ni a, electoral reform ei mamaw a nih” tiin a hril bawk. Independent candidate film star Mr Kaiku chun, election ‘free and fair’ a ni nawna le party \henkhatin an nuom nuoma an vote/hmet (rigged) el chu pawi a ti thu hrilin, ama agent hai ngei khawm in\hina \i leiin an \hung ngam nawh a, an in\hungtir phal bawk naw niin a hril. “Candidate haiin free and fair taka

vote thlak ding ti kan hrila chu, mipuiin ‘free le fair’ taka an vote thei nawna dingin thawluinain an rights hai lakpek an nih. Hi hi democracy an nawh” tiin a hril a. PRJA’s convenor L Erendro khawmin, ‘rigging’ le ‘booth capturing’ le ‘proxy voting’ thawa umhai chu nasatakin a dem a. National Political party pahni chun pawisa le tharum hratna hmangin, iengti kawng zawng khawma hratna chang tumin thil an thaw niin a hril.

Ka Agent hai in\hina leiin an \hung ngam nawh

Zani Opening match-ah FAST Reng-kai le Kim Commisariat FC an inkhel a, hun tawp chenah 1-1 in an indraw leiin Penalty pet a ni a, Penalty-ah FAST Reng-kai in 7-6 in Kim Commisariat FC an hne. April 23, 2019 hin match pahni um a ta, match hmasa 1:30PM in FC Rhino le Saikawt YC inkhel an ta, second match 3PM ah Sielmat YC le Sanakhang FC inkhel an tih. Tukum Martyrs Trophy a hin Team 20 an \hang a, Pool 8 a \he a ni a, Pool A-ah FAST Rengkai le Kim Commisariat FC an um a, Pool B-ah Lamka Sports Club le Zeal Sporting Club; Pool C ah ABC saidan le Sialki Brothers; Pool D ah

FC Zotal le Ngurte Youth Club an um. Pool E ah Kanglei FC, Ahsi Sawmleng FC le Eimi Police FC an um a, Pool F ah Symropia FC, Tui\haphai FC le Rorelsang Memorial FC an um a. Pool G ah Siel-mat Youth Club, Sanakhang FC le Kap\huom Memorial Team Muolvaiphei an um a, Pool H ah Bungmual Youth Club, FC Rhino le Saikawt Youth Club an um.

Manipur State Level Hmar Martyrs Football Trop

Tetanus damdawi hi insukhliem huna chau inkap dinga ngaina ei nei a, sienkhawm insukhliem hnunga inkap hin \angkaina iengkhawm a neinaw niin DFWO chun a hril a, a damdawi inkap-a inthawk chawlkar 6 vel hnungah sin a thaw \an chau a nih tiin DFWO thusuok chun a hril. Hieng a ni lei hin naupang kum 5, kum 10 le kum 16 mi hai chu Immunization thaw-na hnai tak pana Tetanus damdawi inkap seng dingin a ngen a. CHC, PHC, PHSC le

a huop sunga khuo haiah a thlawna damdawi hi kap thei a nih tiin DFWO chun a hril. Chun, Tetanus damdawi inkap hin natna chi tum tum- Poliomyelitis, Tuberculosis, Diphtheria, Whooping Cough, Hepatitis-B, Haemophilus lnfluenzae Type-B illness, Pneumonia, Measles, Rubella & Blindness haia inthawk a mi veng thei a nih tiin a hril a, damdawi inkap ding han mani khuo chita ASHA hai le inhrietpawa kap thei a ni ding thu a hril bawk.

World Immunization Week hmang ding

sportsperson of the year award inhlan dingKOlKata: Star India women’s pacer Jhulan Ghoswami chu Thawleni hin Calcutta Sports Jour-nalists’ Club annual awards semna hunah Sportsperson of the Year award inhlan ning a tih. Award ceremony a hin Bengal-a Ranji Trophy winning captain le nation-

al selector hlui Sambaran Banerjee le India winger hlui Sukumar Samajpati hai khawm Lifetime Achieve-ment awards in hlan ning an tih. Chun, Asian Games gold medallist Pranab Bardhan le Shibnath De Sarkar, Payel Chowdhury (Asian Games a silver

medal latu Kabadi team captain) le chess player Neelash Saha hai khawm special award inhlan ning an ta, India le ATK full back Pritam Kotal chu Best Footballer le Tanusree Sarkar chu Best Cricketer bakah Lily Das chu Best Athlete’s award inhlan ning a tih.