Hoe beleven mensen in een precaire verblijfssituatie hun ouder worden? Brussels Platform 2 april 2010

Hoe beleven mensen in een precaire verblijfssituatie hun ouder worden?

Brussels Platform 2 april 2010


Inleiding +probleemformulering Risicofactoren Illness, sickness and disease Opzet project ‘Migranten in tijd en ruimte’ Voorlopige bevindingen Aanbevelingen Toekomst

Oudere vluchtelingen maken 11.5% van de totale vluchtelingenpopulatie uit.

Voornaamste problemen: Sociale desintegratie

Economische omstandigheden Erodering van het formeel of informeel sociaal netwerk

Negatieve sociale selectie Inschakeling in de maatschappij (werk, projecten,…)

Chronische afhankelijkheid



Risicofactoren (Minas, 1990)

Slechte fysieke gezondheid Laag inkomen Sociale isolatie Traumatisch verleden Slechte taalbeheersing Culturele verschillen Weinig kansen voor sociale interactie

Risicofactoren (Pudaric,2000)

Omstandigheden waarin de migratie plaatsvindt De moeilijkheden om in een vreemd land te leven De slechte socio-economische condities De veranderde rol in de familie

Health screenings bij vluchtelingen

Vitamin D deficiency (mostly Muslim women whose dressing exposes the skin to little sunshine. Dietary habits contribute to this condition in other ethnic groups).

Stomach parasites Iron deficiency Dental problems requiring fillings , extractions etc Skin infections Hepatitis B+ carrier status

Diagnoses bij oudere nieuwe migranten en vluchtelingen (2)

Weight gain (major problem) Increasing cholesterol in blood Increasing heart attacks in Indians, particularly from Bangladesh,

and Sri lanka Increasing 100% vitamin D deficiency Increasing 50% vitamin B12 deficiency. Knee and joint pain problems Bone pains Arthritis Eye sight Hearing High Blood Pressure (Hypertension) Diabetes

Diagnoses bij oudere nieuwe migranten en vluchtelingen (2)

Cancer (Breast and cervical) Obesity Heart disease Back pain Hip problems Lack of exercise Colds and flu in winter due to cold damp housing. Breathing problems (respiratory problems) Dental problems Allergies and very severe hay fever is common for elderly people

coming from Africa who lack dehumidifiers to get rid of dust mites which thrive in damp conditions. Asthma cases can be reduced if housing is improved.



Illness, sickness & disease (Arthur Kleinman)

‘From cultural category to personal experience’ (1988)

Understanding the nature of mental disorder or suffering requires understanding the local worlds of suffering and appreciating the “insideness”

Emic method vs. ethic method



Migranten in tijd en ruimte

Doelstelling:

Met de allochtone ouderen in Brussel in dialoog gaan rond hunbeleving van het ouder worden om op die manier eengefundeerder hulpverlening te kunnen bieden. Daarbij wordt ergepolst naar : de plaats , betekenis van de oudere binnen de familieen de samenleving, de identiteit van de oudere migrant en zijncultureel weefsel, intergenerationele verhoudingen en relaties, …

Migranten in tijd en ruimte

Steun van Federaal Impulsfonds Partners: Foyer, dienstencentra, Russisch Huis, … 50 tal narratieven verwerkt Herkomst deelnemers: Italië, Spanje, Rwanda,

Albanië, Rusland, Marokko, Chili, Columbia, Taiwan, Kosovo, Turkije, Armenië, Iran, België,…

Inschakelen van tolken (of in tweede taal) Gebruik van non-lineaire narratieve structuren

Bevragen van de ‘Quality of Life’

Zes factoren die de levenskwaliteit bij ouderen beïnvloeden (Grewal e.a., 2004): Een rol hebben Ondersteuningsnetwerken Inkomen en rijkdom Gezondheid Tijd hebben Onafhankelijkheid

Deze factoren komen in alle etnische culturen voor. Alleen de manier waarop kan verschillen tussen culturen.



Voorlopige bevindingen :1Gebrek aan ondersteuning wordt het vaakst gebruikt om een lage levenskwaliteit te verklaren

Door verdriet, heimwee. Toen we hier kwamen wonen woonde er een Afrikaan.

Als ik bij hem klopte kwam hij helpen. Ik dacht dat iedereen zo zou zijn maar

dat is niet zo. In Kosovo zou ik niet oud zijn. Ik ben hier oud geworden. (Ahmed,

71j Kosovo)

Voorlopige bevindingen :2Het missen van ondersteuning gebeurt vooral op sociaal en emotioneel vlak (eerder dan op praktisch vlak)

C’est dans les machines, c’est des robots. Moi j’ai été tant que j’ai puau guichet de la banque, un exemple. Maintenant bon, je tape commetout le monde les petits chiffres et j’envoie mes c'est vrai que ça va plusvite. Mais on a plus cette chaleur, cette communication et alors commevous y aller maintenant on vous dit « Oui, y il y a beaucoup detravaille » donc on communique plus. On communique plus. C'est dansdes choses comme ça. Et moi, je pense que c’est une des raisons que lesgens souffrent tellement de solitude.(Graciela,72j , Spanje)

Voorlopige bevindingen:2Het missen van ondersteuning gebeurt vooral op sociaal en emotioneel vlak (eerder dan op praktisch vlak)

Ca m’étonne en Belgique. Ils sont tous seuls les jeunes, ils

ne sont pas contents. Chez nous ils vivent avec leur

famille. Chez nous les jeunes, maman est là, papa est là ;

le frère est là, cousin, cousine. Ici ils sont froids, ils sont

trop froids. Les gens toujours travaillent, travaillent,

après rien du tout, pas de belle-mère rien. Divorce. Chez

nous, quand on divorce, on réfléchit trop chez nous.

Mentalité ici zéro. (Alusha,62j , Ex-Joegoslavië)

Voorlopige bevindingen:3Indien ze deze ondersteuning toch vinden, gebeurt dat het vaakst via familie of religie

On doit traverser la vie. C’est le bon dieu qui commande, c’est pas nous. Etalors il faut prier tous les jours. Le bon dieu sert tout le monde, il n’aidepas moi tout seule ( Filipa 76j, Sicilië)

Voorlopige bevindingen:4Een rol hebben wordt genoemd als belangrijke factor. Als betrokkenen een rol voor zich definiëren, is dit vaak via religie,vrijwilligerswerk of familie

Je parle avec mes enfants toujours. Et j'apprends à mes enfantsaussi qu'ils mentent pas. Qu'ils prennent au sérieux la vie... Je resteavec mes enfants, je dis “voilà vous faites pas ça” (Aicha, 71jMarokkaans)

'Quelqu'un dit 'Je n'ai plus des boutons à ma chemise'. On l'appelle,mamoa, maman, on lui apportait les pantalo'Quelqu'un dit 'Je n'aiplus des boutons à ma chemise'. On l'appelle, mamoa, maman, onlui apportait les pantalons, tout ce qui n'allait pas. Et elle faisait dechapelets aussi' (Jozefa, 65j Rwanda)

Voorlopige bevindingen:4Een rol hebben wordt genoemd als belangrijke factor. Als betrokkenen een rol voor zich definiëren, is dit vaak via religie,vrijwilligerswerk of familie

'Je crois qu'il y a beaucoup de mon âge qui préfèrentde continuer à travailler, qui veulent rester utile,mais qui n'ont pas les moyens et pas de possibilités.Il n'y a pas assez d'ouverture pour ceux de monâgepour pouvoir continuer à être utile à lasociété' (Jozefa, 65j Rwanda)

Mon Mari, il n'a plus travaillé. Il n'a jamaistrouver pu trouver du travail. C'était tout letemps 'Vous êtes trôp agés, votre CV esttrès intéressant mais ce n'est pas possible.'Il attendait, il attendait jusqu'à sa mort. Il

est décédé un an et demi' (Jozefa, 65jRwanda)

Voorlopige bevindingen:5Ook gezondheid wordt vaak genoemd als doorslaggevend voor hun levenskwaliteit

'Moi, j'ai aussi ma petite maladie, quoi hein, comme tout le mondej'ai quelque chose. Mais il suffit de la pouvoir la gérer lemaximum. C'est tout. Et de vivre bien avec' (Graciela, 74j Spaans)

'Sinds drie jaar heb ik last in mijn voeten. Daarmee is hetbegonnen, dan mijn oren en mijn ogen. Ik hoor niet goed en dankan ik een gesprek niet volgen, en als ik het niet goed gehoord hebdurf ik niets zeggen omdat ik bang ben iets verkeerd te zeggen endus zwijg ik. Dat is ouderdom.'(Erol 79j , Kosovo )

Voorlopige bevindingen:6Factor onafhankelijkheid wordt enkel genoemd bij angst om in een RVT te belanden.

Dans une maison de repos les gens ne peuvent pas manger ce qu’ils veulent,

personne ne veut chercher ce qu’ils demandent, parce que ils sont dan une

maison de repos. Demain alors ils ne veulent plus manger.(Colette, 57j, Rwanda)

“Als ik naar de dokter ga is dat zoals Belgen die naar de dierenarts gaan met hun

zieke hond. De hond kan niets zeggen. De dr onderzoekt hem en stelt een

diagnose en de hond kan niet reageren. Ik ben ook zo, ik kan niet reageren en

zeggen wat ik wil. Ik mag niet ziek worden. Wie zal er dan voor ons zorgen. Ik

durf niet zeggen dat ik iets heb” (Ahmed 71j ,Kosovo)

Voorlopige bevindingen7Tijd en inkomsten worden zelden vernoemd in de narratieven. Welke conclusies hieruit trekken?

L'affection c'est difficile à renconter...le respect .La distraction, il fautavoir les moyens pour payer peut être une petite vacance . Si on n'a pasles moyens on ne sait pas participer le théatre, la danse, le cinéma,sortir,... (Nora, Siciliaanse)



Aanbevelingen

Alternatief voor ‘Narrative of decline’ (Gullette, 2004) (‘Getting older’ vs. ‘Growing older’)

Weg van de perceptie van ouderen als passieve ontvangers van hulp.

‘Extended family network’ is onbestaande in de stad. Welk alternatief? Ondersteunen van sleutelfiguren (zelforganisaties, moskee, dienstencentra,…)

Aanbevelingen

Dichten van communicatiekloof tussen gemeenschappen en gezondheidsvoorzieningen Belang van rechtstreekse toegankelijkheid voor de

patiënt. Dit vergemakkelijkt Belang van meertalige informatie (cfr. Medimmigrant)

Het aanbod is er, alleen moet het nog bij de doelgroep geraken. Taak van de hulpverlener: outreaching!



Toekomst

Rapport Migranten in Tijd en Ruimte Documentaire Tentoonstelling:

Van 8 tot 28 oktober in het Pacheco Instituut Steunpunt CultuurSensitieve zorg

[email protected]

Documents

Hoe beleven mensen in een precaire verblijfssituatie hun ouder worden? Brussels Platform 2 april 2010