29
Anyaya sa Karalitaan Manuel Prinsipe Bautista Hayan, nakahain sa dahop kong dulang: (a) Isang subong kanin, kapirasong ulam; (a) Ang iinumin mo’y di alak na mahal, (a) Kundi tubing-buling galing sa Bulakan. (a) Ang kahit sangkurot na tuyo’t tinapa, (b) Sa patis-Malabon magiging malasa; (b) (Iyang kasiyahan ay di nadarama (b) Sa bunton ng huwad at lilong ligaya). (b) Ang bigas na laong mahilab isaing (c) Tingnan, anong puti ang mumunting butil! (c) Pagkat magkakamay sa iyong pagkain (c) Ay huwag mangiming dumampot ng kanin. (c) Kaya ka niyayang ditto maghhapunan Ay nang Makita mo ang karalitaan Dapat mong mabatid na sa kahirapan Lalong gumaganda ang pangit na buhay

Hum1 Readings

Embed Size (px)

DESCRIPTION

hum1 readings

Citation preview

Page 1: Hum1 Readings

Anyaya sa Karalitaan

Manuel Prinsipe Bautista

Hayan, nakahain sa dahop kong dulang: (a)

Isang subong kanin, kapirasong ulam; (a)

Ang iinumin mo’y di alak na mahal, (a)

Kundi tubing-buling galing sa Bulakan. (a)

Ang kahit sangkurot na tuyo’t tinapa, (b)

Sa patis-Malabon magiging malasa; (b)

(Iyang kasiyahan ay di nadarama (b)

Sa bunton ng huwad at lilong ligaya). (b)

Ang bigas na laong mahilab isaing (c)

Tingnan, anong puti ang mumunting butil! (c)

Pagkat magkakamay sa iyong pagkain (c)

Ay huwag mangiming dumampot ng kanin. (c)

Kaya ka niyayang ditto maghhapunan

Ay nang Makita mo ang karalitaan

Dapat mong mabatid na sa kahirapan

Lalong gumaganda ang pangit na buhay

Page 2: Hum1 Readings

Oy, Ang Yaman Mo’y Saan Galing?

Amado V. Hernandez

Mayron pa ba kayang ngayo’y nananalig (a)

Na ang isang hari’y nagbuhat sa langit? (a)

Gayon din, wala nang (x)

Sukat maniwalang mulala ma’t paslit (a)

Na ang bawat yama’y premyo sa swipistik. (a)

Sa lupaing ito’y nakapagtataka (b)

Na habang sa kurus baya’y nakaripa (b)

Ang nasa pedestal (x)

Ay mga patnugot na putik sa paa (b)

Nangaguunahang sa glorya mapunta. (b)

Page 3: Hum1 Readings

Sisilong sa Bagwis Mo Pag Nanduro Ang Ulan

Romulo Baquiran Jr.

Sisilong sa bagwis mo pag nanduro ang ulan (a)

Oh mangingibig sa duklay ng aking pangarap (b)

Kahit na umagos ang bahang pantay-kawayan (a)

Laging apoy ng iyong puso ang nasa palad (b)

Kung isilang na muli ang bituing hilaga (c)

Liparin ang bahaghari sa dulo ng malay (d)

Walang pagod na pagaspas ko’y asahang sumpa (c)

Laon nang alay sa iyo ang singsing ng buhay. (d)

Sa buhangin ng ginhawa’y sandaling humimpil (e)

Halika’t ikaw naman ang bagwis sumilong (f)

Ipikit ang mata sa unos na umaangil (e)

Matulog, sinta, sa pag-ibig kong bumabalong. (f)

Ang paglalakbay ko’y sa iyo lang humahangga (g)

Bahagharing minimithi’y ikaw pala, sinta. (g)

Page 4: Hum1 Readings

Juicy Fruit

Randell A. Suba

Juicy Fruit ang pag-ibig.

Sa una ay napakatamis,

Sa katapatan sinisipsip.

Juicy Fruit ang pag-ibig.

Sa una ay napakalambot

Kaya’t ingat na pinupupog.

Juicy Fruit ang pag-ibig.

Sa katagala’y tumatabang

Upang tuluyang pagsawaan.

Juicy Fruit ang pag-ibig.

Sa kangangata’y kumukunat,

Iniluluwa pagluwat.

Page 5: Hum1 Readings

Isang Awit

Robert M. De Jesus

Ako ay nagtanim, kapirasong luya,

Sumibol ay gabi, namunga ng mangga,

Nang pipitasin ko, hinog na papaya,

Lumagpak sa lupa, magandang dalaga

Saan ka ba nagmula

Paralumang maganda?

Ikaw ba ay naggaling

Sa halamang magaling?

Paanong sa papaya

Ikaw mutya’y nagkasya?

At paanong namunga

Ang papaya ng mangga?

Sabihing mo sa akin,

Mahal kong binibini

Paano ka nanggaling

Sa isang munting gabi?

O sintang paraluman,

Hindi ko madalumat,

Sa iyong kagandaha’y

Luya ang nagsiwalat.

Page 6: Hum1 Readings

Patak

Danilo R. Si

Lahat ng tao, nakakulong sa oras (a)

Di makalaya sa gipit na pag-ikot (b)

Bawat segundo, mabilis lumilipas (a)

Minutong dumaan, agad na nalimot (b)

Mula sa pagkahimbing nais gisingin (c)

Ang tagapag-ingat, na oras ay saklaw. (d)

Sa tagapag-ingat ay nais hilingin, (c)

Sandali’y tagalan sa kanyang paggalaw. (d)

Sa kanyang paglabas kami ay nabigla (e)

“ang tagapag-ingat, isa ring bilanggo!” (f)

Katandaan ay kita sa kanyang mukha. (e)

Ang sariling oras, di rin mapahinto. (f)

Sandali ay pahalagahan palagi (g)

Pagkat oras ay di na babalik muli. (g)

Page 7: Hum1 Readings

Haiku

(1)

Maya sa barbed wire

Katanawan ang kosang

Hubad sa araw

(2)

Kilik ang bunsong

Tinuturukan ng nars –

Ama’y nangiwi.

(3)

Rosa sa sala’y

Mahamog…kadidilig?

Luha ng plastic.

(4)

Palasyo’y tanaw,

Dayong ibon sa ilog –

Nagbubulungan.

Page 8: Hum1 Readings

Ako ang Daigdig

Alejandro G. Abadilla

i.

ako

ang daigdig

ako

ang tula

ako

ang daigdig

ang tula

ako

ang daigdig

ng tula

ang tula

ng daigdig

ako

ako ang walang maliw na ako

ang walang kamatayang ako

ang tula ng daigdig.

ii.

Page 9: Hum1 Readings

ako

ang daigdig ng tula

ako

ang tula ng daigdig

ako

ang malayang ako

matapat sa sarili

sa aking daigdig

ng tula.

ako

ang tula

sa daigdig

ako

ang daigdig

ng tula

ako

iii.

ako

ang damdaming

malaya

Page 10: Hum1 Readings

ako

ang larawang

buhay

ako

ang buhay

na walang hanggan

ako

ang damdamin

ang larawan

ang buhay

damdamin

larawan

buhay

tula

ako

iv.

ako

ang daigdig

sa tula

ako

Page 11: Hum1 Readings

ang tula

sa daigdig

ako

ang daigdig

ako

ang tula

daigdig

tula

ako

Page 12: Hum1 Readings

Tulang Isinulaat Isang Pebrero 14

Mat P. Ordonio

Nang magsindi ang seryales

Ng sabik na posporo

Lumantad ang mapanganib mong kagandahan

Na nagbadya na dapat kang tahakin ng aking mga mata.

Sinimulan ko ang paglalakbay

Sa paanan ng iyong baba,

Sunod sa namamawis mong panga,

Tinawid ko ang bangin

Ng nagdurugo mong labi.

Inakyat ko ang matarik mong ilong

At nilangoy ang ilog ng iyong mga mata.

Muntik na akong malunod.

Buti na lamang at pumikit ka,

Pinaahon mo ako sa pampang ng iyong kilay.

At nang marating ko ang tuktok

Ng iyong buhok,

Sana’y durungawin ko ang tinahak

Kundi lamang itinapon ng hangin ang liwanag.

Page 13: Hum1 Readings

Detalye

Merlinda Bobis

Hindi ang umaalong itim na itim,

Kundi ang pakikipaglandian sa hangin

Ng nangungulot na buhok sa ‘yong batok.

Hindi ang kislap sa mata,

Kundi ang isang iglap na araw sa kislap.

Hindi rin ang mayabang na tapyas ng iyong ilong,

Kundi ang butil ng pawis na naligaw sa kanyang tungki.

Hindi ang linaw ng iyong mukha sa salamin,

Kundi ang unti-unting pagdagim ng iyong hininga

Sa linaw nito.

At lalong hindi ang hubog ng iyong katawan,

Kundi ang isang hubad na balikat

Na hinahagod ng buwan.

Sila ang maaari kong tulaan,

Sapagkat ang tula’y nagbibinhi

Sa isang kiliti.

Page 14: Hum1 Readings

Anyaya sa Aking Silid

Eugene Y. Evasco

Mangingibig akong laging bukas ang silid

Upang salubungin ang bisita

Nakapag-agiw na ako ng kisame at dingding.

Napalitan na ang kulay ng kurtina,

Nilabhan pati ang punda, kumot, kubre-kama.

Kabibilad lamang ng aking kutson at alpombra

Upang mawala ang sangsang ng putikang sapatos,

Pawisang katawan, at usok ng tabako.

Naalikabukan ko na rin ang bawat sulok ng bintana

Nang mabighani ang bisita sa tanawin ng buwan, tala,

At bukang liwayway mula sa aking kama.

Nakahanda nang sindihan ang katol at insenso

Habang may pagsasalo sa paglalatag ng hiwaga,

Habang may binubuksang kahon ng rekuwerdo,

Habang may bisitang nakatanaw at umuusisa.

Mangingibig akong laging bukas ang silid

Upang salubungin ang bisita.

Mangingibig din akong laging bukas ang silid

Upang magpaalam sa sinumang lilisan.

Page 15: Hum1 Readings

Pagbati sa Pagsinta

Joi Barrios

Nakatindig kong babatiin ang pagsinta.

Hindi nakahimlay at nahihimbing

Na kailangang gisingin ng halik,

Hindi nakaupo’t naghihintay

Na para bang ang kanyang pagdating

Ang kabuuan ng buhay,

Hindi nakatingkayad o lumilipad

Na nakikipaglaro sa hangin at pangarap.

Nakatayo ako’t sumasayad

Ang paa sa lupa,

Pagka’t lagi’t lagi,

Nakayapak ako kung umiibig.

Page 16: Hum1 Readings

Paglasap

Lilia F. Antonio

Mula sa araw na ito

Igagalang ko ang aking katawan:

Siya’y aking pakikinggan

At hindi pagkakaitan

Ng mga bagay sa paligid

Na umaakit

O maisusubo sa bibig

Maingat kong pipiliin

Ang pinakamalaki’t pulang strawberi

Kakabit pa

Ang dahon at tangkay.

Idadaiti ko sa labi

Ang magalas nitong balat.

Lalaruin ng dila

Ang bilugang hugis.

Pakikinggan ang malutong na tunog

Sa pagkagat dito.

Sisipsipin ko ang matamis-maasim na katas

At sisiilin ang natatanging bango

Bago ko lunukin at pasayarin

Page 17: Hum1 Readings

Sa nanunuyong lalamunan.

Ganito ang tunay na sarap

Ng anumang pagkain,

Wala sa dami ni sa halaga

Kundi nasa banayad, tahimik

At taimtim na paglalasap

Page 18: Hum1 Readings

Sa Aking Unang Iskuba Daybing noong Ika-30 ng Agosto 1998 sa Helen’s Garden, Dos Palmas Resort

John Iremil E. Teodoro

Gainto pala ang pakiramdam

Ng isang namamasyal sa hardin ng mga korales –

Suamsanib sa maalat na tubig

Ang katawan ko’t kaluluwa.

Sumasabay sa indayog ng aking paglangoy

Ang mga galamay ng anemone at featherstar.

Masaya ako dahil hindi natatakot sa akin

Ang mga sarikulay na isda.

Sinasabayan ako ng mga dalagang-bukid,

Sumasalubong naman ang isang matandang lapu-lapu,

May balak pa yatang banggain ang mask ko.

Pasulyap-sulyap ang mga mahiyaing clownfish

Sa tinitirhang anemone,

Ganoon din ang mga mulmol na palaging nagtatago

Sa tinitirhang bato.

Iniilawan naman ng starfish ang dinadaanan ko,

Para siguro hindi ko mahawakan

Ang natutulog na taklobo.

At ang mga mahinhing angelfish

Masusing binabantayan

Ang bawat galaw ng aking panyapak.

Page 19: Hum1 Readings

Ngayong hapon

Naging ganap ang aking pagkasirena.

Page 20: Hum1 Readings

Sa Trellis

Romulo P. Baquiran Jr.

Sa restaurant na ito

Sa ating pag-upo sa sangkalang mesa,

Parang mumunting bituin ang mga ilaw sa paligid.

Nakikinig ako sa iyong kutsilyong dila

Habang parang sibuyas nitong ginagayat

Ang aking puso.

Umiiyak ako

Pero paloob ang tulo ng aking luha

At ayaw lumabas ng aking hiyaw.

Kagilagilalas: una at tanging

Pagkakamay natin ay pagpapaalam.

Hindi na kita kaibigan

At natural lamang

Hindi rin kasintahan.

Page 21: Hum1 Readings

Patay Malisya

Michael M. Coroza

Huwag akalaing hindi ko nadarama

Ang haplos sa aking batok ng iyong

Mga mata. Matabil ang iyong mga daliring

Nanlalamig, nanginginig sa tuwing

May iniaabot sa akin – isinusuplong

Ang iyong ibinubulong kung mula

Sa malayo ay tinatanaw mo ako.

Oo, hindi lingid sa akin

Ang paghimas ng iyong titig sa aking

Mga bisig at ang pagtatangka mong

Kalagin ang butones ng aking polo nang ikaw

Ay pumuslit sa aking kyubikel isang tanghaling

Tapat na ako ay naiidlip. May nangyari na

Marahil kung hindi lamang biglang

Nagsindi ang ilaw at humiyaw

Ang alauna. Nasagi mo ang retrato

Ng aking misis sa iyong pagtalilis.

Hindi ka na makangiti mula noon,

Ni hindi makatugon pag kita’y

Binabati. Alam mo, ako

Page 22: Hum1 Readings

Ang nahihirapan sa iyo,

Tila umiiwas kang

Magkasabay tayo

Kahit sa banyo.

Page 23: Hum1 Readings

Paghabol ng Dyip

Elynia Ruth Mabanglo

Muli’y sinusian akong tila relos

Ng umaga –

Kamay at paang humaplit

Sa patak-patak na tubig,

Walang pangalang pagsusuot

Ng kaninumang damit,

Saka kapeng iginigiit

Sa pagitan ng suklay at lipstick.

Nagkakandado ako ng pinto

Sa bawat pag-alis,

Umaalpas ang gunita

Kahit sa nakasarang bintana,

Hindi pa ako nakalalayo’y

Naniningil na ang kalendaryo.

Sinususian akong tila relos ng umaga:

Isip at damdaming humahabol ng dyip

Sa kanto ng mga saglit,

Katawang tumatawad sa presyo

Ng mga minuto –

Page 24: Hum1 Readings

Sa pagitan ng tambutso,

Walang kasarian si Bernardo Carpio.

Page 25: Hum1 Readings
Page 26: Hum1 Readings

Bago ang Surgery

Jema M. Pamintuan

Isinuot ko na ang berdeng gown

At tsinelas na goma. Alas seis trenta.

Kailangan din daw hubarin ang relo,

Tamang-tama, naisip ko, hindi ko rin nais

Silipin ang bawat minuto o segundong

Lalamunin ng aking paghihintay.

Patients’ waiting room.

Ilang pagkukot ng kuko, buntong-hininga,

Kamot ng ulo ang dumaan na sa silid na ito?

Ditong ang pag-iisa’y isang napakasamang biro

Maliban, maliban na lamang para sa batang

Namumutla sa kaba, na yakap ng kaniyang ina;

Sa magkasintahan, o baka mag-asawang

Nagbubulungan ng mga salitang

Pampatanggal ng kapwa nila pangangatal;

Sa lolang sinasaluhan ng apo

Sa kaniyang pagdarasal. At saka ko minasdan

Ang sariling anino, nangungusap,

Nagsusumamong ako’y kaniyang samahan.

Sinuklian niya ang aking titig.

Di ko raw siya maaasahan.