1

hoav

BẢNG CHỈ SỐ

Chứng khoán (ngày 19/09)

VN - Index 995,54 0,21%

HNX - Index 114,20 0,53%

D.JONES CK Mỹ 26.405,76 0,61%

STOXX CK C.Âu 3.368,56 0,30%

CSI 300 CK TQ 3.312,48 1,32%

Vàng (SJC cập nhật 08h30 ngày 20/09)

SJC Ng.đ/L 36.700 0,06%

Quốc tế USD/Oz 1202.20 0,45%

Tỷ giá

USD/VND BQ LNH 22.705 0,02%

EUR/USD 1,1675 0,03%

Dầu

WTI USD/th 71,43 2,51%

6

Trong bối cảnh tình hình tài chính, tiền tệ

đang có những diễn biến phức tạp, cơ

quan thẩm tra đề nghị đẩy mạnh rà soát và

thanh tra đối với việc áp dụng lãi suất của

các ngân hàng, việc cho vay khách hàng,

đặc biệt vào những lĩnh vực tiềm ẩn rủi ro

như bất động sản, chứng khoán, tiêu dùng

và hoạt động. Thực hiện theo dõi, đôn đốc,

kiểm tra và xử lý sau thanh tra một cách

sát sao và chặt chẽ, đảm bảo các kiến

nghị, kết luận thanh tra được thực hiện

nghiêm túc. Ngoài ra, cần xử lý dứt điểm

tình trạng vi phạm sở hữu cổ phần, sở hữu

chéo giữa các ngân hàng và giữa ngân

hàng với doanh nghiệp.

Tin nổi bật

Thống đốc NHNN ra chỉ thị đẩy mạnh xử lý

nợ xấu

7 vấn đề cần lưu ý trong lĩnh vực ngân hàng

Thách thức tín dụng tiêu dùng

Việt Nam thu 8,6 tỷ USD từ nhận gia công,

lắp ráp hàng hoá cho nước ngoài

Cổ phần hóa: Nút thắt lớn từ đất đai

Goldman Sachs lạc quan khủng hoảng sẽ

không nổ ra vào 2020

Thứ Năm, ngày 20/09/2018

BP.NGHIÊN CỨU & PHÁT TRIỂN – PHÒNG KẾ HOẠCH

[a] 266-268 Nam Kỳ Khởi Nghĩa, Phường 8, Quận 3, TP.HCM

[t] (028) 38 469 516 (1813/1819) – [e] kehoach@sacombank.com

2

Thống đốc NHNN ra chỉ thị đẩy

mạnh xử lý nợ xấu

Thống đốc NHNN Lê Minh Hưng vừa quyết định ban hành Chỉ thị số

05/CT-NHNN với nội dung trọng tâm về việc tiếp tục đẩy mạnh cơ cấu

lại hệ thống các TCTD gắn với xử lý nợ xấu sau hơn một năm thực hiện

Nghị quyết số 42 và sau đó là Quyết định 1058, Chỉ thị số 32 và Chỉ thị

số 06/CT-NHNN ngày 20/7/2017. Trong đó, hàng loạt nhiệm vụ được

Thống đốc giao các Vụ, Cục đặc biệt là Cơ quan Thanh tra, giám sát

NH và các NH. Theo Chỉ thị này, Thống đốc y/c lãnh đạo các TCTD

gồm Chủ tịch HĐQT, Tổng giám đốc chỉ đạo sát sao công tác triển khai

Nghị quyết 42 và Quyết định 1058. Thống đốc cũng y/c các TCTD khẩn

trương trình phê duyệt và/hoặc triển khai phương án cơ cấu lại gắn với

xử nợ xấu; tiếp tục phối hợp chặt chẽ với VAMC triển khai quyết liệt các

giải pháp xử lý nợ xấu trên toàn hệ thống. Với VAMC, Thống đốc y/c

triển khai các biện pháp quy định tại Nghị quyết 42 để đẩy nhanh tiến

độ xử lý nợ xấu, TDBĐ của các khoản nợ xấu VAMC đã mua. Đồng

thời, người đứng đầu ngành NH cũng giao VAMC đẩy mạnh hoạt động

mua bán, xử lý nợ xấu theo cơ chế thị trường theo quy định của pháp

luật và phương án được duyệt. Tuy nhiên, Thống đốc cũng y/c áp dụng

các biện pháp giảm thiểu rủi ro trong hoạt động này. Đối với các đơn vị

thuộc NHNN, Thống đốc y/c Cơ quan Thanh tra, giám sát NH tăng

cường thanh tra, giám sát việc thực hiện Nghị quyết 42, phương án cơ

cấu lại gắn với xử lý nợ xấu giai đoạn 2016-2020 của các TCTD, VAMC.

Đồng thời, đây cũng là đầu mối hoàn thiện, trình Thống đốc ban hành

Thông tư hướng dẫn Luật số 17/2017 nhằm tạo cơ sở pháp lý đầy đủ,

đồng bộ cho các TCTD triển khai hiệu quả Nghị quyết 42 và Quyết định

1058. Bên cạnh xử lý nợ xấu, cơ quan này cũng chịu trách nhiệm tăng

cường giám sát, chỉ đạo các TCTD thực hiện nghiêm túc Chỉ thị số

07/2017 về tăng cường phòng chống, ngăn ngừa vi phạm pháp luật

trong lĩnh vực tiền tệ, NH, đảm bảo an ninh, an toàn hoạt động NH, góp

phần ổn định tiền tệ, tài chính… Mục tiêu của NHNN là ổn định thị

trường tiền tệ, tỷ giá, góp phần ổn định KTVM, kiểm soát lạm phát theo

mục tiêu và tạo điều kiện để TCTD cung ứng vốn hiệu quả cho nền KT,

thực hiện tốt công tác cơ cấu lại gắn với xử lý nợ xấu.

Tài chính – Ngân hàng

3

7 vấn đề cần lưu ý trong lĩnh vực

ngân hàng

Ghi nhận những kết quả tích cực được nêu tại báo cáo của Chính phủ,

UBKT đề nghị Chính phủ và NHNN lưu ý 7 vấn đề. (1) Những diễn biến

phức tạp của nền KT thế giới có thể gây tác động khó lường đến tình

hình tài chính - tiền tệ trong nước, đặc biệt trong thời gian gần đây đã có

những biến động khá lớn về tỷ giá và LS. Do vậy, đề nghị Chính phủ chỉ

đạo NHNN theo dõi sát sao và chuẩn bị các phương án dự phòng để

kịp thời xử lý, nhằm đảm bảo sự ổn định của thị trường và kiềm chế lạm

phát. (2) Việc triển khai chương trình cho vay khuyến khích nông nghiệp

công nghệ cao, nông nghiệp sạch còn gặp nhiều khó khăn dẫn đến hạn

chế đối tượng được vay vốn theo chương trình. UBKT đề nghị Chính

phủ khẩn trương hoàn tất và sớm ban hành nghị định sửa đổi, bổ sung

nghị định số 55/2015/NĐ-CP ngày 9/6/2015 về chính sách tín dụng

phục vụ phát triển nông nghiệp nông thôn để khuyến khích phát triển

nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao. (3) Theo NHNN, đến tháng

5/2018, tín dụng đối với hoạt động KD BĐS 3,72% so với cuối 2017,

#6,42%. Tuy nhiên, có ý kiến cho rằng, nếu phân loại cho vay BĐS

đúng thực chất, cộng cả cho vay tiêu dùng, trong đó có cho vay sửa

chữa nhà, cho vay xây nhà... nhưng thực chất là cho vay BĐS thì tín

dụng lĩnh vực này lên đến 20%. Ngoài ra, cần tăng cường quản lý, giám

sát hoạt động của công ty tài chính và hoạt động cho vay tiêu dùng,

ngăn ngừa hành vi gian lận, vi phạm quy định của pháp luật. (4) Quá

trình triển khai xử lý các NH yếu kém đến nay còn chậm, việc thu hút

các NĐT trong nước và nước ngoài tham gia cơ cấu lại các NH có nhiều

khó khăn, đặc biệt đối với các NH mua bắt buộc. Bên cạnh đó, các

TCTD còn gặp nhiều khó khăn trong triển khai nghị quyết số

42/2017/QH14 do công tác triển khai và sự phối hợp giữa các ngành,

các cấp trong thực tế còn chưa quyết liệt, thiếu đồng bộ, đặc biệt là liên

quan đến công tác thu giữ tài sản bảo đảm, hoạt động thi hành án dân

sự, giải quyết tranh chấp tại tòa án liên quan đến xử lý nợ xấu. (5) Xu

hướng phát triển dịch vụ NH trực tuyến và ứng dụng NH di động làm

tăng nguy cơ tấn công từ tội phạm mạng. Rất nhiều vụ việc trong thời

gian qua khi khách hàng bị truy cập và lấy cắp thông tin cá nhân, trộm

tiền trong tài khoản của khách hàng tại NH. Do vậy, Chính phủ cần tăng

cường các biện pháp đảm bảo an ninh, an toàn trong hoạt động thanh

toán, phát hiện và xử lý nghiêm các vụ việc phạm tội, đẩy mạnh phối

hợp công tác và chia sẻ thông tin, cảnh báo và triển khai các biện pháp

4

phòng chống tội phạm công nghệ cao. (6) Gần đây những vụ việc liên

quan đến tiền ảo diễn ra phức tạp và gây hệ lụy cho XH. Mặc dù không

được coi là tiền tệ và phương tiện thanh toán hợp pháp tại VN, giao dịch

tiền ảo (bitcoin) vẫn đang diễn ra và chưa có giải pháp quản lý hữu hiệu.

Cơ quan thẩm tra đề nghị Chính phủ khẩn trương ban hành khung pháp

lý để quản lý, xử lý các giao dịch liên quan đến tài sản ảo, tiền ảo. (7)

Chú trọng và tăng cường hơn nữa hiệu quả của hoạt động thanh tra,

giám sát NH, nêu cao trách nhiệm của cán bộ thanh tra trong thi hành

công vụ nhằm kịp thời phát hiện và xử lý nghiêm sai phạm. Đẩy mạnh

ứng dụng công nghệ thông tin, phát triển dữ liệu và các công cụ giám

sát mới để nâng cao khả năng cảnh báo sớm rủi ro.

Chiến tranh thương mại Mỹ -

Trung tác động thế nào thu ngân

sách, chi phí lãi vay Việt Nam?

Báo cáo tình hình tài khóa, ngân sách VN và Thế giới mới công bố của

Ủy ban Giám sát tài chính quốc gia (NFSC) cho biết, một số yếu tố có

thể tác động phần nào tới cân đối NSNN, nợ công, nợ của Quốc gia

trong thời gian tới. Cụ thể, (i) FED tăng LS làm tăng chi phí trả nợ vay

của Chính phủ trong bối cảnh tỷ trọng LS thả nổi có xu hướng tăng. (ii)

việc tăng LS đồng USD và hiệu ứng từ cuộc chiến thương mại Mỹ -

Trung sẽ tác động lên ngân sách và nợ công trên 2 phương diện: Mỹ đã

áp thuế lên một số mặt hàng thương mại của TQ. Trong bối cảnh quy

mô, quan hệ thương mại của VN với TQ lớn thì điều này sẽ ảnh hưởng

tới nguồn thu ngân sách từ hoạt động SX kinh doanh liên quan đến xuất

nhập khẩu. Đồng CNY đã giảm giá (đến tháng 7/2018, đồng CNY >6%

so với USD) và có thể còn tiếp tục phá giá trong bối cảnh chiến tranh

thương mại leo thang gây áp lực lên tỷ giá trong nước theo hướng giảm

giá VND. “Tuy nhiên, mức giảm giá đồng VND sẽ không lớn (≤2%) nên

mức tác động là không đáng kể”, NFSC cho biết. (iii) Dư nợ vay nước

ngoài ngắn hạn của các doanh nghiệp và TCTD theo hình thức tự vay

tự trả nếu tăng đột biến như năm 2017 có thể ảnh hướng đến giới hạn

nợ nước ngoài của Quốc gia (hiện đang ở mức 49% GDP, tiệm cận ngưỡng

50% GDP). Được biết, dư nợ vay nước ngoài ngắn hạn của các DN và

TCTD theo hình thức tự vay tự trả tăng đột biến, cuối năm 2017 ở mức

21,9 tỷ USD, 73% so với 2016, cao hơn mức tối đa 10%/năm của hạn

mức tăng dư nợ nước ngoài ngắn hạn hàng năm được Thủ tướng phê

duyệt trong Chương trình quản lý nợ trung hạn 2016 – 2018. NFSC

cũng cho biết, tình hình thực hiện NSNN trong kỳ còn một số vấn đề

đáng lưu tâm.

5

Chẳng hạn, thu nội địa đến hết tháng 7/2018 đạt mức dự toán khá

(56,5% dự toán) nhưng có tới 5/12 khoản thu chưa đảm bảo tiến độ,

trong đó đáng chú ý là thuế thu nhập DN của các NHTM NN mới đạt

49,3% dự toán. Tiến độ giải ngân vốn đầu tư XDCB tuy có cải thiện

nhưng vẫn chậm, đến nay vẫn còn 2,9% dự toán Quốc hội quyết định

chưa được giao cho các Bộ, ngành địa phương và có tới 11 đơn vị Bộ,

cơ quan TW và địa phương có tỷ lệ giải ngân đạt <10% dự toán.

Thách thức tín dụng tiêu dùng

Ông Nguyễn Thiện Tâm, Giám đốc Trung tâm Sáng kiến FE Credit

nhận định, dư địa phát triển cho thị trường tài chính tiêu dùng VN vẫn

còn lớn với 4 nguyên do. (1) Cấu trúc KT và sự dịch chuyển trong hành

vi tiêu dùng. Theo ông Tâm, VN có cấu trúc KT với tỷ trọng nông nghiệp

đang giảm dần (#17% GDP), nhường chỗ cho DV chiếm >45% GDP. (2)

Tốc độ phát triển không ngừng của thị trường tài chính tiêu dùng. (3)

Thị trường tài chính tiêu dùng thu hút nguồn vốn đầu vào lớn. Một

nghiên cứu từ EY cho thấy, trên quy mô toàn cầu, hiện các khoản đầu

tư vào DV cho vay đạt 24,3 tỷ USD cho giai đoạn 2016-2017. (4) Mức

thâm nhập thị trường còn thấp mở ra nhiều cơ hội. Theo ông Tâm, tỷ

trọng tài chính tiêu dùng ở VN vẫn còn khá thấp khi so sánh với thị

trường các KV khác. Nếu như ở các nước phát triển, tỷ trọng cho vay

tiêu dùng thường chiếm khoảng từ 40% - 50% trên tổng dư nợ, thì trong

năm 2017, tài chính tiêu dùng đóng góp 17% tổng dư nợ cả nước, cho

nên cơ hội tăng trưởng của ngành tại thị trường VN vẫn còn rất lớn. Ông

Cấn Văn Lực, chuyên gia KT nhận định, tín dụng tiêu dùng chưa phát

triển bởi nhận thức chưa đúng và đủ về tín dụng tiêu dùng. Văn hóa đi

vay để tiêu dùng còn ở mức thấp. Bên cạnh đó, sản phẩm DV tín dụng

tiêu dùng cũng chưa đa dạng và phù hợp. Chẳng hạn, chưa có sản

phẩm ở quê cho vay đám cưới, đám ma…, hay hình thức cho vay sinh

viên là cho vay trước ngày trả lương còn ít, trong khi đó, thủ tục còn

phức tạp, thủ công. Thị trường tài chính phát triển nhanh, tinh vi và

phức tạp; trong khi hành lang pháp lý chưa theo kịp, chưa đồng bộ,

nhất quán và đặc biệt, khó khăn lớn nhất là tiếp cận thông tin thu nhập.

Chấm điểm tín dụng khách hàng (credit scoring) hết sức khó khăn do

thông tin thiếu minh bạch, thiếu chính xác, trong khi tính tuân thủ của

bên vay còn chưa cao và khi thông tin không minh bạch thì không thể

cho vay tín chấp. Ngoài ra, việc áp trần LS sẽ kìm hãm sự phát triển

của nền KT vì hạn chế khả năng tiếp cận tín dụng của người dân, nhất

6

là những người có thu nhập thấp và ở vùng sâu, vùng xa, sinh viên các

trường đại học, chưa kể lại gián tiếp thúc đẩy tín dụng đen phát triển với

LS cao hơn gấp đôi, gấp ba lãi tiêu dùng”, TS. Lực chia sẻ. Theo ông

Lực, cần sớm ban hành Chiến lược quốc gia về tài chính toàn diện; thực

hiện tốt Đề án 1726 (tháng 9/2016) về tiếp cận DV NH, Nghị quyết 42

của Quốc hội và Quyết định 1058 về tái cơ cấu các TCTD và xử lý nợ

xấu, Quyết định 986 của Thủ tướng Chính phủ về Chiến lược ngành NH

đến 2025; Hoàn thiện khung pháp lý cho các FinTech và các sản phẩm

tài chính mới (P2P lending, Crowd funding….); nâng cao nhận thức, văn

hóa vay tiêu dùng (góp phần giảm tín dụng đen), đồng thời tăng cường

giáo dục tài chính (financial education). Cùng với đó là định hướng phát

triển kênh phân phối hợp lý (CN, PGD, ATM, NH số, công ty tài chính,

FinTech…, đặc biệt là ở KV nông thôn, miền núi, hải đảo); phát triển thị

trường tài chính cân bằng hơn (nhất là phát triển TTCK, trái phiếu, phái

sinh, tài chính vi mô...) nhằm giảm tải cho hệ thống NH; đồng thời không

thể thiếu sự phối hợp các bộ, ngành nhằm tháo gỡ kịp thời các vướng

mắc thủ tục hành chính. Bà Nguyễn Thùy Dương, PTGĐ EY VN cho

rằng, việc đầu tư vào công nghệ là rất quan trọng, đặc biệt là các giải

pháp giúp cải thiện quy trình nghiệp vụ nhằm giảm thiểu hoặc loại bỏ

sai sót do yếu tố con người, thất thoát dữ liệu và tăng cường hiệu quả

của toàn bộ hệ thống xử lý…

“Rủi ro lớn nhất với tiền VND là

khi chỉ số DXY phá vỡ ngưỡng

97 điểm”

Báo cáo thị trường trái phiếu hàng tuần phát hành ngày 17/09/2018 của

CTCP Chứng khoán TP.HCM (HSC, mã HCM) tiếp tục duy trì quan điểm

NHNN có thể sẽ bán ra thêm nhiều tỷ USD từ dự trữ ngoại hối để bình

ổn tỷ giá trong thời gian tới. Theo HSC, tỷ giá USD/VND LNH tuần qua

có vẻ ổn định và dao động quanh mức 23.300 đồng/USD, đóng cửa tại

mức 23.265 đồng/USD, 50 đồng so với tuần trước đó, trong khi đó tỷ

giá trên thị trường tự do là 23.390 đồng/USD, 40 đồng so với tuần

trước đó do chỉ số USD (DXY) giảm về dưới mức 95 điểm. Thị trường ổn

định, tâm lý đầu cơ của NĐT không còn và tỷ giá trên thị trường tự do

giảm về 23.440 đồng/USD, thu hẹp chênh lệch tỷ giá trên hai thị trường

xuống mức thấp trong 1 tháng là 125 đồng. Chênh lệch tỷ giá LNH và

thị trường tự do là chỉ báo khá hoàn hảo về mức độ bất ổn của tỷ giá

USD/VND, và nó biến động đồng nhất với chỉ số VaR của USD/VND

trên thị trường LNH. HSC tin rằng đồng VND chịu ảnh hưởng mạnh từ

đồng USD với mức mất giá hàng năm là 1,6% và phần nào cũng chịu

7

tác động bởi các đồng tiền mạnh khác. Điều này được thể hiện rõ ở biến

động đồng nhất của chỉ số DXY và tỷ giá USD/VND điều chỉnh. Tỷ giá

USD/VND điều chỉnh cho thấy tỷ giá USD/VND trên thị trường ở giá trị

hiện tại mà không tính đến mức mất giá hàng năm 1,6% của VND. Do

đó, rủi ro lớn nhất đối với tiền đồng là khi DXY tiếp tục tăng và vượt mốc

97 điểm. Trước đó khi DXY phá vỡ ngưỡng này trong năm 2015 và lặp

lại trong năm 2016, tiền đồng đã lần lượt mất giá 5% và 2% trong hai

năm này. Vì vậy, HSC dự báo tỷ giá USD/VND sẽ vào khoảng 23.300

đồng/USD vào cuối năm 2018 nếu DXY duy trì <95 điểm, và dự báo tỷ

giá sẽ tăng vượt 23.500 đồng/USD nếu DXY bứt phá >97 điểm. Thống

kê cho thấy, nếu phá vỡ mốc 97 điểm DXY thường sẽ sớm tăng lên 100

điểm. Trước làn sóng biến động gần đây của thị trường ngoại hối, Ngân

hàng Nhà nước đã buộc phải bán ra 3,1 tỷ USD từ dự trữ ngoại hối, và

nếu những biến động này lặp lại, HSC tin rằng diễn biến của tỷ giá sẽ

tương tự như trong năm 2015 và 2016, và khi đó Ngân hàng Nhà nước

có thể sẽ phải bán ra thêm 3-5 tỷ USD để bình ổn tỷ giá. Tuần trước,

HSC cho rằng, nếu ngưỡng 97 điểm của DXY bị phá vỡ, để bình ổn tỷ

giá NHNN có thể sẽ bán ra 6-10 tỷ USD từ dự trữ ngoại hối, bao gồm

cả 3,1 tỷ USD đã bán.

8

Việt Nam thu 8,6 tỷ USD từ nhận

gia công, lắp ráp hàng hoá cho

nước ngoài

Ngày 19/09, Tổng cục Thống kê công bố kết quả chính thức Tổng điều

tra KT năm 2017. Năm 2016, DN VN thu được 8,6 tỷ USD từ hoạt động

nhận gia công, lắp ráp hàng hóa cho nước ngoài năm 2016. Đây là năm

đầu tiên số liệu về thu từ gia công hàng hoá được Tổng cục Thống kê

công bố. Tuy nhiên, giá trị hàng hóa sau gia công tập trung chính vào

các DN FDI với con số 25,6 tỷ USD, tỷ trọng 78,9%. Cùng với đó,

nguyên liệu NK cho gia công của các DN FDI là 16,3 tỷ USD, chiếm

80,5% tổng giá trị nguyên liệu NK. Theo Tổng cục Thống kê, hoạt động

gia công hàng hóa của VN với nguyên liệu đầu vào do đối tác nước

ngoài cung cấp và sở hữu. Đây là lý do tỷ lệ giá trị nguyên liệu NK về để

gia công, lắp ráp so với tổng giá trị hàng hóa sau gia công ở mức khá

cao 62,3%. Tỷ lệ này cao nhất ở nhóm hàng điện thoại với 78,9%, hàng

điện tử máy tính 76,4%, dệt may 67,1%, giày dép 47% và hàng hóa

khác là 74,7%. Trong khi đó, tổng giá trị nguyên liệu NK phục vụ cho

quá trình gia công, lắp ráp đạt 20,2 tỷ USD, #11,5% tổng kim ngạch NK

của cả nước. Kim ngạch XK sản phẩm sau gia công, lắp ráp đạt 32,4 tỷ

USD, #18% tổng kim ngạch XK của VN. Xét về khía cạnh thu được từ

hoạt động gia công, nhóm lắp ráp điện thoại thu được 268 triệu USD,

#3,1%. Lắp ráp điện tử máy tính 63 triệu USD, #0,7%. Nhóm hàng hóa

dệt may cao hơn ở mức 4,1 tỷ USD, #48% tổng phí gia công. Giày dép

thu về 2, 7 tỷ USD, #32% tổng phí gia công…

FDI vào bất động sản: Không

gây khủng hoảng nguồn cung

Theo Bộ KH&ĐT, đến 20/08, ước tính các dự án đầu tư trực tiếp nước

ngoài đã giải ngân được 11,25 tỷ USD. Lĩnh vực hoạt động KD BĐS

đứng thứ hai với tổng vốn đầu tư 5,9 tỷ USD, #24,2% tổng vốn đầu tư

đăng ký, chỉ sau công nghiệp chế biến, chế tạo. Nhìn số liệu cho thấy

vốn FDI đang được đổ mạnh vào lĩnh vực BĐS. Nhiều chuyên gia cho

rằng đây là một vấn đề đáng lo ngại, nền KT sẽ chỉ tập trung cho phát

triển BĐS chứ không đầu tư vào SX. Nhận định về việc vốn BĐS đổ

nhiều vào VN, TS. Sử Ngọc Khương, GĐ Đầu tư Savills VN, cho rằng

thị trường BĐS thu hút các NĐTNN nhờ tỷ suất lợi nhuận cao. Một thị

trường 96 triệu dân, cơ cấu dân số trẻ, thu nhập BQ/người tăng là cơ

Kinh tế Việt Nam

9

hội vô cùng hấp dẫn. Các quốc gia đầu tư BĐS vào VN chủ yếu trong

KV như Singapore, Hàn Quốc, Malaysia, Nhật Bản và TQ. Tuy nhiên,

mỗi quốc gia lại chọn một phân khúc, phương thức tiếp cận hoặc lĩnh

vực đầu tư đặc thù. Một thực tế là các nhà BĐS nước ngoài thường tập

trung vào BĐS du lịch nghỉ dưỡng, thương mại, văn phòng cho thuê.

Thị trường BĐS VN thu hút mạnh mẽ nguồn vốn FDI trong bối cảnh tín

dụng dành cho ngành này đang tiếp tục bị thắt chặt trong 2018 đang

tạo ra nhiều luồng ý kiến lo ngại về khả năng phụ thuộc quá lớn vào vốn

nước ngoài. Cùng với đó là nguy cơ rủi ro khi các DN này rút vốn sẽ gây

khó khăn cho thị trường. Hơn nữa, quá nhiều vốn dành cho BĐS khiến

thị trường sẽ khủng hoảng. Ông Khương cho rằng ngoài vốn FDI,

nguồn vốn trên thị trường BĐS đang phụ thuộc chính vào các nguồn

vốn tự có của DN, vốn vay NH và nguồn tiền thu của người mua nhà,

IPO. Như vậy, khi xem xét tổng vốn trên thị trường, vốn từ FDI thực sự

là một con số rất nhỏ. Lượng tiền trên thị trường BĐS vẫn chủ yếu dựa

vào nội lực trong nước. Thời gian qua, vốn FDI và lượng kiều hối vào

VN đều tăng nhưng chưa bao giờ giữ vai trò điều tiết và định hướng

BĐS nói riêng, nền KT VN nói chung. Vì vậy, thị trường BĐS nhận được

nhiều ưu đãi từ FDI, nhưng không lệ thuộc vào vốn FDI.

Cả nước có hơn nửa triệu doanh

nghiệp làm ăn có lãi

Theo Tổng cục Thống kê, DN không chỉ tăng về số lượng mà còn tham

gia SXKD ngành nghề mới, đẩy mạnh tái cơ cấu, ứng dụng khoa học

công nghệ nhằm nâng cao năng suất, chất lượng và hiệu quả KD. Đến

01/01/2017, cả nước có 517.000 DN đang tồn tại. Trong đó, có 505.100

DN đang hoạt động và 12.860 DN đăng ký nhưng đang đầu tư, chưa đi

vào hoạt động SXKD. Dù số lượng DN như trên nhưng chỉ có 10.100

DN lớn, #1,9%; DN nhỏ, vừa và siêu nhỏ #98,1%. DN tập trung nhiều

nhất ở Đông Nam Bộ với gần 216.000 DN, #41,7%, trong đó dẫn đầu là

TP.HCM. Theo đánh giá của Tổng cục thống kê, kết quả hoạt động

SXKD trong 2016 của DN được cải thiện hơn 5 năm trước đây. Mặc dù

số lượng DNNN chiếm tỷ lệ khá khiêm tốn #0,5% tổng số DN nhưng

nguồn vốn chiếm tới 28,4% tổng nguồn vốn. Vốn BQ/DN năm 2016 đạt

51,6 tỷ đồng/DN, 5,8 tỷ đồng/DN so với 2011. Tổng điều tra KT cho

thấy, quy mô của nền KT ngày càng mở rộng, số lượng DN tăng mỗi

năm. Tuy nhiên, DN đang có xu hướng nhỏ dần về quy mô lao động

BQ/DN, sự manh mún của cơ sở SXKD cá thể và tiến trình XH hóa các

hoạt động sự nghiệp còn diễn ra khá chậm.

10

Cổ phần hóa: Nút thắt lớn từ đất

đai

Theo Tổng cục Thống kê, cổ phần hóa DNNN có tiến triển, nhưng quá

trình thực hiện "rất chậm”. Cơ cấu lại các DNNN vẫn rất chậm dù đã đi

quá ½ giai đoạn 2. Số liệu của Ban Đổi mới và Phát triển DN cho thấy,

6th/2018, có 16 DNNN hoàn thành IPO và bán gần 46% vốn điều lệ cho

cổ đông chiến lược, thu về gần 22.500 tỷ đồng, gấp 4,5 lần số thu 2017.

Các bộ ngành và địa phương cũng bán vốn nhà nước tại 42 DN thu về

gấp 3 lần giá trị sổ sách, #5.600 tỷ đồng. Nhưng tổng thu từ cổ phần

hóa, thoái vốn trong 6th/2018 chỉ >28.000 tỷ đồng. Theo Tổng điều tra

KT năm 2017, mỗi năm chỉ 4% DN và 5,1% về lao động, kế hoạch

hoàn thành cổ phần hóa DNNN nhiều khả năng không được hoàn

thành vào 2020. Lợi ích từ các “khu đất vàng”, một trong những nguyên

nhân làm chậm tiến độ cổ phần hóa, khiến lãnh đạo DN chần chừ khi

bán vốn DN. Tiến trình cổ phần hóa chậm còn bởi những vướng mắc về

pháp lý, đặc biệt là những quy định liên quan đến đất đai. Theo Kế

hoạch 2018, TP.HCM phải thực hiện cổ phần hoá 39 DNNN. Nhưng

đến nay chưa có phương án giao lại đất cho DN do phần lớn mặt bằng

được giao các quận, huyện quản lý và cho thuê sử dụng. Một nguyên

nhân khác, việc xác định phương án sử dụng đất trước IPO. Ông

Nguyễn Đức Chi, Chủ tịch Tổng công ty Đầu tư và KD vốn Nhà nước

(SCIC), tại một cuộc họp hồi tháng 7, cho biết, việc đưa ra các “quy định

cứng” đã khiến nhiều DN “không dám” chốt phương án sử dụng đất khi

thực hiện cổ phần hóa…

11

[Infographic] Thương mại Mỹ -

Trung Quốc ra sao trước khi

căng thẳng leo thang?

Goldman Sachs lạc quan khủng

hoảng sẽ không nổ ra vào 2020

Bridege Associates và JPMorgan đã công bố kết quả của mô hình dự

đoán chính sách thắt chặt tài chính và tiền tệ sẽ gây nên nhiều vấn đề

cho nền KT Mỹ chỉ trong vòng 2 năm tới. Trái lại, Goldman Sachs cho

rằng, khả năng xảy ra cuộc khủng hoảng tài chính trong vòng 3 năm tới

chỉ là 36%, con số này còn thấp hơn mức trung bình trong lịch sử.

Kinh tế Quốc tế

12

"Những lo ngại của NĐT về khả năng suy thoái của nền KT Mỹ trong

vài năm tới đã tăng. Tuy nhiên, mô hình chúng tôi đã nghiên cứu lại cho

thấy một kịch bản lạc quan hơn". Nền KT vẫn tiếp tục tăng trưởng và

không còn đáng lo ngại như trước đây, khi các điều kiện KT trở nên lỏng

lẻo, không vững vàng. Tuy nhiên, Mỹ vẫn đủ tiềm lực để khiến các nền

KT khác phải chịu những tác động tiêu cực. Nếu nền KT Mỹ rơi vào tình

trạng suy thoái, khả năng các quốc gia phát triển phải hứng chịu "số

phận" tương tự là đến 70%. "Sự kiện diễn ra trong lịch sử cho thấy rằng

các cuộc khủng hoảng ở Mỹ đi đôi với các cuộc suy thoái tại những

quốc gia khác. Nhưng mặc dù chu kỳ diễn ra cuộc khủng hoảng ở Mỹ

mang ý nghĩa quan trọng đối với các nền KT khác, chúng tôi vẫn lạc

quan về triển vọng tăng trưởng của nền KT lớn nhất thế giới”

Ông Trump tuyên bố sẵn sàng

áp thuế toàn bộ hàng Trung

Quốc

Ngày 18/9, Tổng thống Trump tuyên bố sẵn sàng áp thuế quan trừng

phạt lên toàn bộ hàng hóa TQ NK vào Mỹ hàng năm. Lời cảnh báo này

được đưa ra sau khi TQ tuyên bố áp thuế lên 60 tỷ USD hàng Mỹ để trả

đũa việc Mỹ áp thuế lên 200 tỷ USD hàng TQ trước đó. Cụ thể, trong

một dòng trạng thái trên Twitter, ông cho biết nếu có thêm bất kỳ động

thái thương mại nào nhằm vào Mỹ, thì TQ sẽ phải hứng chịu "sự trả đũa

to lớn và nhanh chóng về KT" từ phía Mỹ. Ngày 17/8, ông đã hé lộ rằng

sự đáp trả như vậy sẽ đến dưới dạng thuế quan áp lên thêm 267 tỷ

USD hàng hóa TQ. Nếu lời đe dọa này trở thành hiện thực, thì hầu như

toàn bộ hàng hóa từ TQ vào Mỹ mỗi năm đều bị áp thuế quan trừng

phạt. "TQ đã lợi dụng Mỹ về thương mại trong nhiều năm. Họ cũng biết

rằng tôi chính là người biết cách chặn điều này lại… Chúng tôi không

muốn thế, nhưng có lẽ chúng tôi không còn lựa chọn nào khác".

ASEAN đang hưởng lợi từ chiến

tranh thương mại Mỹ - Trung

Bloomberg cho rằng ASEAN đang đón một làn sóng đơn đặt hàng mới

và hoạt động dịch chuyển SX, khi các công ty đánh giá lại kế hoạch KT

ở Mỹ và TQ trong bối cảnh chiến tranh thương mại giữa 2 nền KT lớn

nhất thế giới leo thang. Một cuộc khảo sát mới đây do AmCham TQ và

AmCham Thượng Hải thực hiện cho thấy khoảng 1/3 trong số hơn 430

công ty Mỹ đang làm ăn tại TQ được hỏi cho biết đã và đang xem xét

chuyển SX ra nước ngoài. Trong đó, ASEAN là điểm đến được lựa chọn

nhiều nhất. Ngoài tốc độ tăng trưởng KT năng động, ASEAN còn có sức

hút lớn đối với các nhà máy nước ngoài nhờ chi phí SX thấp, môi trường

KT ngày càng được cải thiện, chưa kể vị trí địa lý gần kề với TQ.

13

Trung Quốc sẽ không phá giá

CNY để thúc đẩy xuất khẩu

Vài giờ sau khi TQ đưa ra tuyên bố áp hàng rào thuế quan lên 60 tỷ

USD hàng hóa Mỹ, Thủ tướng TQ cho biết: “Những sự biến động gần

đây của tỷ giá đồng CNY được nhìn nhận là một biện pháp có chủ đích

nhưng sự thật không phải là vậy. Việc phá giá tiền tệ một chiều sẽ gây

ra hại nhiều hơn là lợi đối với nền KT TQ. TQ sẽ không khi nào kích

thích XK bằng cách phá giá đồng CNY”… Khi nền KT nội địa giảm tốc

và nỗi lo chiến tranh thương mại ngày càng gia tăng, đồng CNY liên tục

suy giảm. Đồng tiền này 8,5% so sv USD trong vòng 5th vừa qua. Mặc

dù các nhà hoạch định chính sách đã triển khai các biện pháp nới lỏng,

từ cắt giảm thuế cho tới việc NHTW TQ bơm thanh khoản vào thị trường

nhưng họ lại hạn chế sử dụng các biện pháp kích thích tài khóa hoặc

tiền tệ trên diện rộng tại thời điểm này. Các nhà hoạch định chính sách

hiện đang đối mặt với ngày càng nhiều khó khăn trong nỗ lực duy trì

tăng trưởng KT và sẽ thực hiện các nỗ lực lớn hơn để ưu tiên cho tuyển

dụng. Ngoài ra, TQ cũng đang tìm cách để giảm thêm thuế và phí,

trong khi NHTW vẫn còn giữ vững lập trường CSTT “thận trọng”.

14

Tài liệu tham khảo:

Bảng chỉ số https://www.hsx.vn/Modules/Cms/Web/ViewArticle/b6d10da6-7c26-40d8-b720-20e298a4ed06

https://hnx.vn/

https://www.bloomberg.com/markets/stocks

http://www.sjc.com.vn/

https://goldprice.org/vi/index.html

https://www.sbv.gov.vn/webcenter/portal/vi/menu/rm/tg?_afrLoop=515501331129000

Tin Tài chính - NH https://vietstock.vn/2018/09/bay-van-de-can-luu-y-trong-linh-vuc-ngan-hang-757-629518.htm

https://bizlive.vn/tai-chinh/thach-thuc-tin-dung-tieu-dung-3470095.html

https://bizlive.vn/tai-chinh/chien-tranh-thuong-mai-my-trung-tac-dong-the-nao-thu-ngan-sach-chi-

phi-lai-vay-viet-nam-3470112.html

https://bizlive.vn/ngan-hang/rui-ro-lon-nhat-voi-tien-vnd-la-khi-chi-so-dxy-pha-vo-nguong-97-diem-

3470065.html

http://ndh.vn/thong-doc-nhnn-ra-chi-thi-day-manh-xu-ly-no-xau-

20180919054954117p149c165.news

Tin KT vĩ mô https://www.stockbiz.vn/News/2018/9/19/845158/viet-nam-thu-8-6-ty-usd-tu-nhan-gia-cong-lap-

rap-hang-hoa-cho-nuoc-ngoai.aspx

https://www.stockbiz.vn/News/2018/9/19/845073/fdi-vao-bat-dong-san-khong-gay-khung-hoang-

nguon-cung.aspx

http://cafef.vn/ca-nuoc-co-hon-nua-trieu-doanh-nghiep-lam-an-co-lai-20180919134804937.chn

Tin KT Quốc tế http://ndh.vn/infographic-thuong-mai-my-trung-quoc-ra-sao-truoc-khi-cang-thang-leo-thang--

2018091907344175p145c151.news

http://cafef.vn/goldman-sachs-lac-quan-khung-hoang-se-khong-no-ra-vao-nam-2020-

20180919100845781.chn

http://vneconomy.vn/ong-trump-tuyen-bo-san-sang-ap-thue-toan-bo-hang-trung-quoc-

20180919065200935.htm

https://vietstock.vn/2018/09/thu-tuong-trung-quoc-se-khong-pha-gia-dong-nhan-dan-te-de-thuc-

day-xuat-khau-775-629528.htm

http://vneconomy.vn/dong-nam-a-dang-huong-loi-tu-chien-tranh-thuong-mai-my-trung-

20180919102417066.htm

15

Danh mục viết tắt

Bảo hiểm tiền gửi BHTG Lãi suất LS

Bảo hiểm y tế BHYT Liên ngân hàng LNH

Bảo hiểm thất nghiệp BHTN Lợi nhuận trước thuế LNTT

Bảo hiểm xã hội BHXH Lợi nhuận sau thuế LNST

Bảo hiểm nhân thọ BHNT Mua bán, sáp nhập M&A

Bất động sản BĐS Ngân hàng NH

Chi nhánh/phòng giao dịch CN/PGD Ngân hàng trung ương NHTW

Chỉ số giá tiêu dùng CPI Ngân hàng Nhà nước NHNN

Chính sách tiền tệ CSTT Ngân hàng thương mại cổ phần NHTM CP

Cơ sở hạ tầng CSHT Ngân hàng thương mại Nhà nước NHTM NN

Doanh nghiệp nhà nước DNNN Ngân hàng nước ngoài NHNNg

Doanh nghiệp tư nhân DNTN NSNN NSNN

Doanh nghiệp vừa và nhỏ DNVVN Ngân sách trung ương NSTW

Doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài DN FDI Tài chính - ngân hàng TC-NH

Khách hàng doanh nghiệp KHDN Tài sản bảo đảm/ Tài sản đảm bảo TSBĐ/ TSĐB

Khách hàng cá nhân KHCN Tăng trưởng tín dụng TTTD

Dự trữ bắt buộc DTBB Tổ chức tín dụng TCTD

Nhà đầu tư nước ngoài/ Nhà đầu tư NĐTNN/ NĐT Tổng tài sản TTS

Đầu tư trực tiếp nước ngoài FDI Tổng sản phẩm quốc nội GDP

Giấy chứng nhận GCN Việt Nam VN

Giá trị gia tăng GTGT Trung Quốc TQ

Thu nhập cá nhân/ Thu nhập doanh nghiệp TNCN/ TNDN TPCP TPCP

KT vĩ mô KTVM Trái phiếu doanh nghiệp TPDN

KT KT Thị trường chứng khoán/ Chứng khoán TTCK/ CK

Xã hội XH Vốn điều lệ VĐL

Khu vực KV Vốn tự có VTC

Thế giới TG Xuất nhập khẩu/ Xuất khẩu/ Nhập khẩu XNK/ XK/ NK

Kho bạc Nhà nước KBNN Sản xuất kinh doanh SXKD

Ủy ban Giám sát tài chính quốc gia UBGSTCQT Dịch vụ DV

Cục dự trữ liên bang Mỹ FED Hiệp hội Chế biến và XK thuỷ sản VN VASEP

Quỹ Tiền tệ Quốc tế IMF Hiệp hội Lương thực VN VFA

Ngân hàng Thế giới World Bank Hiệp hội Cà phê - Ca cao VN VICOFA

Ngân hàng Phát triển châu Á ADB Hiệp hội Thép VN VSA

Ngân hàng trung ương châu Âu ECB Sở Giao dịch Chứng khoán Hà Nội HNX

Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á ASEAN Sở Giao dịch Chứng khoán Tp.HCM HOSE

Khu vực sử dụng đồng Euro EUROZONE Tổ chức Nông Lương Liên Hợp Quốc FAO

Liên minh châu Âu EU Tổng cục thống kê GSO