Embed Size (px)
Citation preview
1
I. Ocena jakości wód powierzchniowych w 2007 roku na terenie Powiatu Nowotarskiego.
1. Wstęp.
W 2007 roku badania jakości wód powierzchniowych w województwie małopolskim realizowano
zgodnie z Programem Państwowego Monitoringu Środowiska na lata 2007 - 2009 w Podsystemie
Monitoringu Jakości Śródlądowych Wód Powierzchniowych, który obejmuje badania i ocenę jakości
wód i osadów wodnych rzek, jezior i zbiorników zaporowych. Obowiązek badania i oceny jakości wód
powierzchniowych w ramach PMŚ wynika z art.155a ust. 2 ustawy z dnia 18 lipca 2001r. – Prawo
Wodne (Dz. U. Nr 115, poz. 1229 z póz. zm.). Monitoring wód ma na celu pozyskiwanie informacji o
stanie wód powierzchniowych (jednolitych części wód) dla potrzeb planowania i zarządzania zasobami
wodnymi w układzie zlewniowym na obszarach dorzeczy oraz oceny osiągania celów
środowiskowych, co wiąże się ze stworzeniem programów do podejmowania działań na rzecz
poprawy stanu jakości wód oraz ich ochrony przed zanieczyszczeniem, aby do roku 2015 spełniły
kluczowy cel Ramowej Dyrektywy Wodnej, czyli osiągnęły dobry stan ekologiczny. Według nowych przepisów transponujących wymagania Ramowej Dyrektywy Wodnej
2000/60/WE do prawa polskiego monitoring stanu jakości wód powierzchniowych prowadzi się w
formie monitoringu: diagnostycznego, operacyjnego i badawczego. W układzie hydrograficznym teren Powiatu Nowotarskiego obejmuje zlewnię Górnego Dunajca,
transgraniczną zlewnię Czarnej Orawy oraz część zlewni Górnej Raby. W 2007 roku sieć monitoringu
jakości wód na terenie Powiatu Nowotarskiego tworzyło 14 punktów pomiarowo-kontrolnych
zlokalizowanych na 12 ciekach w 16 jednolitych częściach wód. Lokalizację punktów pomiarowo-
kontrolnych przedstawia Mapa Nr 1.
Badania prowadzono w sieci monitoringu:
• diagnostycznego w punktach: - Czarny Dunajec - Chochołów – km 228,6
- Czarny Dunajec – Nowy Targ - wodowskaz – km 200,6
- Biały Dunajec – Nowy Targ – km 0,3
- Dunajec – Harklowa – km 187,2
- Dunajec – Czerwony Klasztor – km 163,8
- Czarna Orawa – Jabłonka – km 25,0
- Raba – Rabka-Zdrój – km 108,5
2
• operacyjnego w punktach: - Kowaniec – ujście do Dunajca – Nowy Targ – km 0,1
- Dunajec – Szczawnica-Leśnica – km 152,5
- Grajcarek – ujście do Dunajca – Szczawnica – km 0,1
- Zubrzyca – ujście do Czarnej Orawy – km 0,2
• badawczego w punktach: - Piekielnik – Długopole – km 0,1
- Wielki Rogoźnik – ujście do Dunajca – Ludźmierz – km 0,5
- Niedziczanka – Niedzica – km 0,1
Badania ukierunkowano głównie do sporządzenia:
• oceny ogólnej jakości wód według 5 klas,
• oceny stopnia eutrofizacji wód powierzchniowych,
• oceny jakości wód według kryteriów ich przydatności do bytowania ryb w warunkach
naturalnych,
• oceny jakości wód według kryteriów ich przydatności do zaopatrzenia ludności w wodę
przeznaczoną do spożycia z określeniem kategorii wód pobieranych do celów pitnych.
Ocenę jakości wód powierzchniowych przepływających przez Powiat Nowotarski wykonano
zgodnie z metodykami zawartymi w rozporządzeniach Ministra Środowiska. W zależności od
ustalonego dla danego punktu programu badawczego, obejmuje ona analizę zmienności osiągania
wymaganych norm parametrów fizykochemicznych, biologicznych oraz parametrów
mikrobiologicznych wytypowanej jednolitej części wód.
2. Ocena jakości wód na terenie Powiatu Nowotarskiego według rozporządzenia w sprawie klasyfikacji dla prezentowania stanu wód powierzchniowych i podziemnych.
Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 11 lutego 2004 roku w sprawie klasyfikacji dla
prezentowania stanu wód powierzchniowych i podziemnych, sposobu prowadzenia monitoringu oraz
sposobu interpretacji wyników i prezentacji stanu tych wód (Dz. U. Nr 32/2004 poz.284, załącznik nr 1)
ustala klasyfikację obejmującą 5 klas jakości wód i określa standardy jakości środowiska wodnego
oraz graniczne wartości stężeń zanieczyszczeń dla tych klas:
1) klasa I – wody o bardzo dobrej jakości: a) spełniają wymagania określone dla wód powierzchniowych wykorzystywanych do zaopatrzenia
ludności w wodę przeznaczoną do spożycia, w przypadku ich uzdatniania sposobem właściwym
dla kategorii A1,
b) wartości wskaźników jakości wody nie wskazują na żadne oddziaływania antropogeniczne;
2) klasa II – wody dobrej jakości:
3
a) spełniają w odniesieniu do większości wskaźników jakości wody wymagania określone dla wód
powierzchniowych wykorzystywanych do zaopatrzenia ludności w wodę przeznaczoną do
spożycia, w przypadku ich uzdatniania sposobem właściwym dla kategorii A2,
b) wartości biologicznych wskaźników jakości wody wykazują niewielki wpływ oddziaływań
antropogenicznych;
3) klasa III – wody zadowalającej jakości: a) spełniają wymagania określone dla wód powierzchniowych wykorzystywanych do zaopatrzenia
ludności w wodę przeznaczoną do spożycia, w przypadku ich uzdatniania sposobem właściwym
dla kategorii A2,
b) wartości biologicznych wskaźników jakości wody wykazują umiarkowany wpływ oddziaływań
antropogenicznych;
4) klasa IV – wody niezadowalającej jakości: a) spełniają wymagania określone dla wód powierzchniowych wykorzystywanych do zaopatrzenia
ludności w wodę przeznaczoną do spożycia, w przypadku ich uzdatniania sposobem właściwym
dla kategorii A3,
b) wartości biologicznych wskaźników jakości wody wykazują poważny wpływ antropopresji na
skutek czego występują zmiany ilościowe i jakościowe w populacjach biologicznych;
5) klasa V – wody złej jakości: a) nie spełniają wymagań dla wód powierzchniowych wykorzystywanych do zaopatrzenia ludności
w wodę przeznaczoną do spożycia,
b) wartości biologicznych wskaźników jakości wody wykazują, na skutek oddziaływań
antropogenicznych, zmiany polegające na zaniku występowania znacznej części populacji
biologicznych.
W związku z tym, że rozporządzenie straciło moc prawną z dniem 31.12.2004 roku, a nie
wprowadzono innych zastępujących go przepisów prawnych Główny Inspektor Ochrony Środowiska
pismem z grudnia 2007 r. zezwolił na dokonanie oceny stanu wód na podstawie nieobowiązującego
już rozporządzenia do czasu wejścia w życie nowego.
Ogólną ocenę stanu ekologicznego wód powierzchniowych płynących na terenie Powiatu
Nowotarskiego (według 5 klas jakości) przedstawia Mapa Nr 2 oraz tabela poniżej.
4
Tabela 1. Klasyfikacja jakości wód powierzchniowych w 2007 roku (według 5 klas) na terenie Powiatu Nowotarskiego.
Punkt pomiarowo-kontrolny (ppk) Wskaźniki decydujące o jakości wody
Rzeka Nr ppk na
mapie Nazwa km
Rodzaj monitoringu
Klasa jakości
wód Fizyko-chemiczne Bakteriologiczne Biologiczne
Zlewnia Dunajca
Czarny Dunajec 1 Chochołów 228,6 MD III III – odczyn pH, zasadowość ogólna IV – liczba bakterii coli fek., ogólna liczba bakterii coli
Czarny Dunajec 2 Nowy Targ - wodowskaz 200,6 MD III III – barwa, zawiesina ogólna, odczyn pH,
zasadowość ogólna V – liczba bakterii coli fek., IV – ogólna liczba bakterii coli
Piekielnik 3 Długopole 0,1 MB II II – BZT5, azotyny
Wielki Rogoźnik 4
Ludźmierz – ujście do Czarnego Dunajca
0,5 MB II III – odczyn pH, II – temperatura wody, BZT5, azotyny, indeks fenolowy
Kowaniec 5 Nowy Targ - ujście 0,1 MO II III – odczyn pH, II – zawiesina ogólna, ChZT-Cr, azot Kjeldahla
Biały Dunajec 6 Nowy Targ 0,3 MD III III – barwa, odczyn pH, ChZT-Cr, azotyny, fosforany, zasadowość ogólna
V – ogólna liczba bakterii coli, IV – liczba bakterii coli fek.
Dunajec 7 Harklowa 187,2 MD III III – barwa, odczyn pH, ChZT-Cr V – liczba bakterii coli fek., ogólna liczba bakterii coli
Niedziczanka 8 Niedzica 0,1 MB III III – zawiesina ogólna, odczyn pH
Dunajec 9 Czerwony Klasztor 163,8 MD IV IV – barwa, ChZT-Mn, ChZT-Cr, azot Kjeldahla
IV – liczba bakterii coli fek., ogólna liczba bakterii coli
Dunajec 10 Szczawnica-Leśnica 152,5 MO II III – odczyn pH, ChZT-Cr,
II – BZT5, azot Kjeldahla, azotyny II – chlorofil „a”
Grajcarek 11 Szczawnica 0,1 MO III III – zawiesina ogólna, odczyn pH, ChZT-Cr, indeks olejowy
Zlewnia Czarnej Orawy
Czarna Orawa 12 Jabłonka 25,0 MD IV
V – barwa, glin, IV – zawiesina ogólna, ChZT-Mn, ChZT-Cr, żelazo, substancje powierzchniowo czynne anionowe
V – liczba bakterii coli fek., ogólna liczba bakterii coli
Zubrzyca 13 Ujście do Czarnej Orawy 0,2 MO III III – BZT5, ChZT-Cr, amoniak, azot
Kjeldahla, azotyny, fosforany
Zlewnia Raby
Raba 14 Rabka-Zdrój 108,5 MD III IV – barwa III – zawiesina ogólna, odczyn pH, azot Kjeldahla, azotyny
IV – liczba bakterii coli fek., ogólna liczba bakterii coli
Objaśnienia - Rodzaje monitoringu: MD – monitoring diagnostyczny, MO – monitoring operacyjny, MB – monitoring badawczy
5
Ogólna ocena stanu ekologicznego wód powierzchniowych w Powiecie Nowotarskim
w roku 2007 według 5 klas jakości przedstawiała się następująco:
• wody bardzo dobrej jakości – klasy I nie wystąpiły w żadnym punkcie;
• wody dobrej jakości – klasy II wystąpiły w 4 punktach: na Piekielniku, Wielkim Rogoźniku,
Kowańcu i Dunajcu w Szczawnicy-Leśnicy;
• wody zadowalającej jakości – klasy III, o umiarkowanym wpływie oddziaływań
antropogenicznych wystąpiły w 8 punktach: na Czarnym Dunajcu w Chochołowie i Nowym
Targu, na Białym Dunajcu (Nowy Targ), na Dunajcu w Harklowej, na Niedziczance
(Niedzica), na Grajcarku (Szczawnica), na Zubrzycy (przy ujściu do Czarnej Orawy) i na
Rabie (Rabka-Zdrój);
• wody niezadowalającej jakości – klasy IV wystąpiły w 2 punktach: na Dunajcu
w Czerwonym Klasztorze i na Czarnej Orawie w Jabłonce;
• wody złej jakości – klasy V nie wystąpiły w żadnym punkcie.
W zlewni Górnego Dunajca o klasyfikacji jakościowej wód powierzchniowych decydują głównie
wskaźniki fizyko-chemiczne jak: odczyn pH, barwa, CHZT-Cr – zanieczyszczenia organiczne. Na
Białym Dunajcu również wskaźniki biogenne: azotyny, fosforany. Jakość wód degradują
zanieczyszczenia bakteriologiczne na poziomie IV i V klasy.
O jakości wód Czarnej Orawy decydują wskaźniki świadczące o zachodzących procesach
torfotwórczych w jej zlewni jak: barwa, zanieczyszczenia organiczne, glin, żelazo. O wpływie
zanieczyszczeń antropogennych świadczą substancje powierzchniowo czynne anionowe na poziomie
klasy IV oraz zanieczyszczenia bakteriologiczne (liczba bakterii Coli typu feralnego i ogólna liczba
bakterii Coli) na poziomie klasy V.
O jakości wód rzeki Raby w jej górnym biegu decydują wskaźniki: barwa, zawiesina ogólna,
odczyn pH, azot Kjeldahla, azotyny. Jakość wód degradują zanieczyszczenia bakteriologiczne na
poziomie klasy IV.
6
3. Ocena jakości wód Raby według wymagań, jakim powinny odpowiadać wody powierzchniowe wykorzystywane do zaopatrzenia ludności w wodę przeznaczoną do spożycia.
W 2007 roku na terenie Powiatu Nowotarskiego badano jakość wód Raby w ppk Rabka-Zdrój.
Badania wód powierzchniowych wykorzystywanych do zaopatrzenia ludności w wodę
przeznaczoną do spożycia prowadzi się w zakresie wskaźników zanieczyszczeń określonych
w załączniku nr 1 do rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 27 listopada 2002 roku w sprawie
wymagań, jakim powinny odpowiadać wody powierzchniowe wykorzystywane do zaopatrzenia
ludności w wodę przeznaczoną do spożycia (Dz. U. Nr 204, poz. 1728). Rozporządzenie określa
wartości zalecane i dopuszczalne dla wskaźników fizycznych, chemicznych i bakteriologicznych oraz
ustala trzy kategorie jakości wód, które w zależności od stopnia zanieczyszczenia muszą być poddane
standardowym procesom uzdatniania, w celu uzyskania wody przeznaczonej do spożycia:
• Kategoria A1 – woda wymagająca prostego uzdatniania fizycznego, w szczególności filtracji
oraz dezynfekcji;
• Kategoria A2 – woda wymagająca typowego uzdatniania fizycznego i chemicznego,
w szczególności utleniania wstępnego, koagulacji, flokulacji, dekantacji, filtracji, dezynfekcji
(chlorowania końcowego);
• Kategoria A3 – woda wymagająca wysokosprawnego uzdatniania fizycznego i chemicznego,
w szczególności utleniania, koagulacji, flokulacji, dekantacji, filtracji, adsorpcji na węglu
aktywnym, dezynfekcji (ozonowania, chlorowania końcowego).
Oceny wód dokonuje się porównując pomierzone wartości wskaźników zanieczyszczeń
z normatywami określonymi w załączniku nr 1 w cytowanym wyżej rozporządzeniu. Ocenę
przedstawiono w tabeli poniżej i na mapie Nr 2.
7
Tabela 2. Ocena jakości wód ujmowanych do zaopatrzenia ludności w wodę przeznaczoną
do spożycia w 2007r.
Punkt pomiarowo-kontrolny (ppk) Kategoria wód wg wskaźników
Rzeka Nr ppk na
mapie
Nazwa km
Kategoria wód ogólna
Fizyko-chemicznych Bakteriologicznych
Zlewnia Raby
Raba 14 Rabka-Zdrój 108,5 A3 A2 A3 – ogólna liczba bakterii coli, liczba bakterii coli fek.
Badania w 2007 roku wykazały, że jakość wód Raby w Rabce-Zdroju odpowiada Kategorii A3,
o której decydują wskaźniki bakteriologiczne: ogólna liczba bakterii Coli i liczba bakterii Coli typu
fekalnego. Jako wody ujmowane do zaopatrzenia ludności w wodę przeznaczoną do spożycia
wymagają wysokosprawnego uzdatniania fizycznego i chemicznego.
4. Ocena jakości wód powierzchniowych na terenie Powiatu Nowotarskiego według wymagań, jakim powinny odpowiadać wody śródlądowe będące środowiskiem życia ryb w warunkach naturalnych.
W 2007 roku badania jakości wód pod względem wymagań, jakim powinny odpowiadać wody
śródlądowe będące środowiskiem życia ryb w warunkach naturalnych przeprowadzono w 14 punktach
pomiarowo – kontrolnych. Zakres badań obejmował wskaźniki fizyczno-chemiczne zawarte
w załączniku do rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 4 października 2002 roku w sprawie
wymagań, jakim powinny odpowiadać wody śródlądowe będące środowiskiem życia ryb w warunkach
naturalnych (Dz. U. Nr 176, poz. 1455): temperatura wody, zawiesina ogólna, odczyn pH, tlen
rozpuszczony, BZT5, azot amonowy, niejonowy amoniak, azotyny, fosfor ogólny, cynk ogólny, miedź
rozpuszczona, fenole, substancje ropopochodne.
Rozporządzenie określa wymagania, jakim powinny odpowiadać wody będące środowiskiem
życia ryb łososiowatych i karpiowatych w warunkach naturalnych.
W przypadku łososiowatych oznacza to wody, które stanowią lub mogą stanowić środowisko
życia ryb należących do rodzaju Salmo spp., rodziny Coregonidae (Coregonus) jak: pstrąg potokowy,
łosoś bałtycki, troć lub gatunku lipień (Thymallus thymallus).
Dla karpiowatych oznacza wody, które stanowią lub mogą stanowić środowisko życia populacji
ryb należących do rodziny karpiowatych (Cyprinidae) jak: karp, brzana, karaś srebrzysty i pospolity,
certa, świnka, kleń, jelec, ukleja, leszcz, płoć lub innych gatunków, takich jak szczupak (Esox lucius),
okoń (Perca fluviatilis) oraz węgorz (Anguilla anguilla).
Ocenę przydatności wód do bytowania ryb w warunkach naturalnych dokonano porównując
pomierzone wartości wskaźników zanieczyszczeń z wartościami dopuszczalnymi określonymi
w załączniku do rozporządzenia. Ocenę przedstawiono w tabeli poniżej i na Mapie Nr 3.
8
Tabela 3. Ocena jakości wód wg wymagań, jakim powinny odpowiadać wody śródlądowe będące środowiskiem życia ryb w warunkach naturalnych – rok 2007.
Punkt pomiarowo-kontrolny
Rzeka Nr ppk na
mapie
Nazwa km Przydatność wód dla
bytowania ryb Wskaźniki decydujące o ocenie
wód
Zlewnia Dunajca Czarny Dunajec 1 Chochołów 228,6 karpiowate azotyny
Czarny Dunajec 2 Nowy Targ – wodowskaz 200,6 karpiowate azotyny
Piekielnik 3 Długopole – ujście do Czarnego Dunajca 0,1 nie spełnia wymagań dla
bytowania ryb azotyny
Wielki Rogoźnik 4 Ludźmierz – ujście do Czarnego Dunajca 0,5 nie spełnia wymagań dla
bytowania ryb azotyny
Kowaniec 5 Nowy Targ – ujście 0,1 karpiowate azotyny, fosfor ogólny
Biały Dunajec 6 Nowy Targ 0,3 nie spełnia wymagań dla bytowania ryb
odczyn pH, azotyny, fosfor ogólny
Dunajec 7 Harklowa 187,2 nie spełnia wymagań dla bytowania ryb
azotyny
Niedziczanka 8 Niedzica 0,1 karpiowate temperatura wody, azotyny
Dunajec 9 Czerwony Klasztor 163,8 nie spełnia wymagań dla bytowania ryb
azotyny
Dunajec 10 Szczawnica – Leśnica 152,5 nie spełnia wymagań dla bytowania ryb
azotyny
Grajcarek 11 Szczawnica – ujście do Dunajca 0,1 nie spełnia wymagań dla
bytowania ryb azotyny
Zlewnia Czarnej Orawy
Czarna Orawa 12 Jabłonka 25,0 nie spełnia wymagań dla bytowania ryb
azotyny, fosfor ogólny
Zubrzyca 13 ujście do Czarnej Orawy 0,2 nie spełnia wymagań dla
bytowania ryb azot amonowy, niezjonizowany amoniak, azotyny, fosfor ogólny
Zlewnia Raby
Raba 14 Rabka-Zdrój 108,5 nie spełnia wymagań dla bytowania ryb
niezjonizowany amoniak, azotyny
Według uaktualnionych wykazów wykorzystania i przeznaczenia wód powierzchniowych
sporządzonymi przez Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej w Krakowie wody powierzchniowe
w zlewni Górnego Dunajca, Czarnej Orawy i Raby przeznaczone są do bytowania ryb łosiowatych.
Wykonana ocena przydatności wód do bytowania ryb w warunkach naturalnych wykazała, że
na terenie Powiatu Nowotarskiego wody powierzchniowe nie spełniają wymagań jakim powinny
odpowiadać wody śródlądowe będące środowiskiem życia ryb łososiowatych. Na wszystkich punktach
pomiarowo-kontrolnych wskaźnikiem degradującym jakość wód do bytowania ryb łososiowatych są
azotyny. Jedynie wody Czarnego Dunajca, Kowańca i Niedziczanki spełniają wymogi dla bytowania
ryb karpiowatych.
9
Eutrofizacja wód.
Przez eutrofizację rozumie się wzbogacanie wody biogenami, w szczególności związkami azotu
lub fosforu, powodującymi przyspieszony wzrost glonów oraz wyższych form życia roślinnego,
w wyniku którego następują niepożądane zakłócenia biologicznych stosunków w środowisku wodnym
oraz pogorszenie jakości tych wód (art. 9.4 ustawy Prawo Wodne z dnia 18 lipca 2001 roku). Istotnym
źródłem zanieczyszczeń wód biogenami jest działalność rolnicza. W celu ograniczenia
zanieczyszczenia wód spowodowanego przez azotany pochodzenia rolniczego oraz ochrony wód
przed dalszym zanieczyszczeniem kraje członkowskie UE zostały zobowiązane do wdrożenia
Dyrektywy Azotanowej 91/676/EWG. Postanowienia tej Dyrektywy zostały przetransponowane do
prawa polskiego między innymi w rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 23 grudnia 2002 roku
w sprawie kryteriów wyznaczania wód wrażliwych na zanieczyszczenia związkami azotu ze źródeł
rolniczych
(Dz. U. Nr 241, poz. 2093 załącznik nr 1). W 2007 roku na terenie Powiatu Nowotarskiego badania
monitoringowe w zakresie wrażliwości wód na zanieczyszczenie związkami azotu ze źródeł rolniczych
przeprowadzono w 11 punktach kontrolnych na 7 ciekach. Ocenę stopnia eutrofizacji wód
przedstawiono w tabeli poniżej.
Tabela 4. Ocena wód pod kątem eutrofizacji. Średnioroczne wartości wskaźników określających eutrofizację śródlądowych wód powierzchniowych w 2007 roku.
Punkt pomiarowo-kontrolny
ppk Wskaźniki eutrofizacji Stężenia średnioroczne
Rzeka Nr ppk na
mapie
Nazwa km Azot
ogólny [mg/l]
Azot azotanowy
[mg/l]
Azotany [mg/l]
Fosfor ogólny [mg/l]
Chlorofil [μg/l]
Ocena zagrożenia zaniecz. zw. azotu z rolnictwa (ocena stopnia eutrofizacji wód)
Zlewnia Dunajca Czarny Dunajec 1 Chochołów 228,6 0,898 0,524 2,319 0,027 2,7 nie
stwierdzono Czarny Dunajec 2 Nowy Targ - wodowskaz 200,6 1,2 0,836 3,697 0,036 2,6 nie
stwierdzono
Kowaniec 5 Nowy Targ - ujście 0,1 1,081 0,734 3,248 0,044 2,5 nie stwierdzono
Biały Dunajec 6 Nowy Targ 0,3 1,607 1,094 4,841 0,114 4,6 nie
stwierdzono
Dunajec 7 Harklowa 187,2 1,666 1,169 5,173 0,056 5,4 nie stwierdzono
Dunajec 9 Czerwony Klasztor 163,8 1,639 0,91 4,026 0,039 8,8 nie stwierdzono
Dunajec 10 Szczawnica-Leśnica 152,5 1,264 0,88 3,893 0,03 7,5 nie stwierdzono
Grajcarek 11 Szczawnica – uj. do Dunajca 0,1 1,591 1,085 4,8 0,051 2,7 nie
stwierdzono Zlewnia Czarnej Orawy Czarna Orawa 12 Jabłonka 25,0 1,463 0,695 3,075 0,09 4,0 nie
stwierdzono
Zubrzyca 13 Ujście do Czarnej Orawy 0,2 1,386 0,565 2,498 0,115 3,5 nie stwierdzono
Zlewnia Raby
Raba 14 Rabka-Zdrój 108,5 2,3 1,2 5,3 0,05 0,8 nie stwierdzono
Wartości graniczne 5 2,2 10 0,25 25
10
Na podstawie uzyskanej oceny stopnia eutrofizacji wód powierzchniowych
na terenie Powiatu Nowotarskiego nie stwierdzono wód zanieczyszczonych ani zagrożonych
zanieczyszczeniem związkami azotu ze źródeł rolniczych, w których zawartość azotanów wynosi od
40 do 50 mg NO3 /l lub powyżej 50 mg NO3 /l.
Wody Czarnego Dunajca, Białego Dunajca Kowańca, Grajcarka i rzeki Dunajec oraz Czarnej
Orawy, Zubrzycy i Raby nie wykazują cech eutrofizacji. Stężenia średnioroczne podstawowych
wskaźników stosowanych przy ocenie eutrofizacji wód powierzchniowych: azotu ogólnego, azotu
azotanowego, azotanów, fosforu ogólnego, chlorofilu „a” nie przekraczają wartości granicznych,
powyżej których występuje eutrofizacja wód.
11
6. PODSUMOWANIE Rok 2007 był pierwszym rokiem prowadzenia badań monitoringowych według zasad
określonych przez Ramową Dyrektywę Wodną 2000/60/WE, zintegrowanego aktu prawnego
ustanawiającego ramy wspólnotowego działania w dziedzinie polityki wodnej.
W zlewni Górnego Dunajca, Czarnej Orawy i Górnej Raby monitoringiem objęto 16 jednolitych
części wód. Sieć punktów monitoringowych stanowiło 14 punktów pomiarowo-kontrolnych w tym:
7 diagnostycznych, 4 operacyjne oraz 3 badawcze.
Zakres i częstotliwość badań były zróżnicowane w zależności od rodzaju realizowanego
monitoringu.
Na podstawie przeprowadzonych badań w 2007 roku stan czystości wód powierzchniowych na
terenie Powiatu Nowotarskiego przedstawiał się następująco:
• wody bardzo dobrej jakości – klasy I nie wystąpiły w żadnym punkcie;
• wody dobrej jakości – klasy II, o niewielkim wpływie antropopresji wystąpiły
w 4 punktach: na Piekielniku, Wielkim Rogoźniku, Kowańcu i Dunajcu
w Szczawnicy-Leśnicy;
• wody zadowalającej jakości – klasy III, o umiarkowanym wpływie oddziaływań
antropogenicznych wystąpiły w 8 punktach: na Czarnym Dunajcu w obu badanych punktach
(Chochołów, Nowy Targ), na Białym Dunajcu przed połączeniem
z Czarnym Dunajcem (Nowy Targ), na Dunajcu w Harklowej, na Niedziczance (przy ujściu
do Zbiornika Sromowce Wyżne), na Grajcarku (przy ujściu do Dunajca),
na Zubrzycy (przy ujściu do Czarnej Orawy) i na Rabie (w Rabce-Zdroju);
• wody niezadowalającej jakości – klasy IV, o znaczącym wpływie antropopresji wystąpiły
w 2 punktach: na Dunajcu w Czerwonym Klasztorze i na Czarnej Orawie w Jabłonce;
• wody złej jakości – klasy V nie wystąpiły w żadnym punkcie.
W zlewni Górnego Dunajca o klasyfikacji jakościowej wód powierzchniowych decydują przede
wszystkim: odczyn pH, barwa i zanieczyszczenia organiczne.
O jakości wód Czarnej Orawy decydują wskaźniki świadczące o zachodzących procesach
torfotwórczych w jej zlewni: barwa, zanieczyszczenia organiczne, glin i żelazo.
Wody Raby ujmowane do celów pitnych dla Rabki-Zdroju wymagają wysokosprawnego procesu
uzdatniania fizycznego i chemicznego - Kategoria wód A3.
Wody powierzchniowe na terenie Powiatu Nowotarskiego nie spełniają wymagań, jakim
powinny odpowiadać wody śródlądowe będące środowiskiem życia ryb łososiowatych w warunkach
naturalnych. Natomiast wody Czarnego Dunajca, Kowańca i Niedziczanki spełniają wymagania do
bytowania ryb karpiowatych lecz nie łososiowatych.
Wody powierzchniowe zlewni Górnego Dunajca, Czarnej Orawy i Górnej Raby nie wykazują cech eutrofizacji i tym samym nie są zanieczyszczone ani zagrożone zanieczyszczeniem związkami
azotu ze źródeł rolniczych.
Wyniki pomiarów wskaźników decydujących o jakości wód w punktach pomiarowo-kontrolnych monitoringu w 2007 roku na terenie Powiatu Nowotarskiego
Nazwa j.c.w Kod j.c.w. Rzeka Lokalizacja
punktu pomiarowego
km biegu rzeki
Ocena ogólna
Wskaźniki decydujące o jakości Jedn. Średnioro-
czna Maksymalna Minimalna
Dorzecze: Wisła kod:2000 Zlewnia: Dunajec kod:214 Dunajec i jego dopływy
IV NPL bakterii grupy coli og. w 100 ml 4315 23000 430 NPL bakterii gr. coli typu kał. w 100 ml 955,3 4300 93 III odczyn pH 8,5 8,9 8
Dunajec od Kirowej Wody do Dzianiskiego
Potoku PLRW200012141138 Dunajec Chochołów 228,6 III
zasadowość ogólna mg/l 104,7 128 62 V NPL bakterii gr. coli typu kał. w 100 ml 4247,5 43000 230 IV NPL bakterii grupy coli og. w 100 ml 10845 93000 430 III odczyn pH 8,3 8,7 8 barwa mg/l 13 20 5 zawiesina ogólna mg/l 12,75 63 5
Czarny Dunajec (Dunajec) od
Dzianiskiego Potoku do Białego Dunajca
PLRW200014214119 Dunajec Nowy Targ- wodowskaz 200,6 III
zasadowość ogólna mg/l 129,8 147 84 II BZT-5 mg/l 1,558 4,1 1 Piekielnik (dopływ
Czarnego Dunajca PLRW2000232141149 Piekielnik Długopole 0,1 II
azotyny mg/l 0,038 0,121 0,016 III odczyn pH 8,3 8,6 8 II temperatura wody oC 10,2 22,3 0,7 BZT-5 mg/l 1,642 2,4 0,9 azotyny mg/l 0,029 0,069 0,01
Wielki Rogoźnik PLRW2000122141169 Wielki RogoźnikLudźmierz - ujście
do Czrnegio Dunajca
0,5 II
indeks fenolowy mg/l 0,0013 0,002 0,001 III odczyn pH 8,4 8,7 8,1 II zawiesina ogólna mg/l 8,58 22 5 ChZT-Cr mg/l 12,2 17 10,3
Kowaniec PLRW2000122141189 Kowaniec Nowy Targ 0,1 II
azot Kjeldahla mg/l 0,343 0,538 0,2
V NPL bakterii grupy coli og. w 100 ml 15135,8 93000 930 IV NPL bakterii gr. coli typu kał. w 100 ml 3610 23000 230 III barwa mg/l 10 15 5 odczyn pH 8,6 9,2 7,9 ChZT-Cr mg/l 14,25 23 10,3 azotyny mg/l 0,074 0,266 0,02 fosforany mg/l 0,241 0,454 0,042
Biały Dunajec od Porońca do ujścia PLRW20001421412999 Biały Dunajec Nowy Targ 0,3 III
zasadowość og. mg/l 125,5 145 79 V NPL bakterii grupy coli og. w 100 ml 43205 430000 430 NPL bakterii gr. coli typu kał. w 100 ml 5576,7 43000 230 III barwa mg/l 13 20 5 odczyn pH 8,5 8,9 7,5
Dunajec od Białego Dunajca do Zb. Czorsztyn PLRW2000142141399 Dunajec Harklowa 187,2 III
ChZT-Cr mg/l 16,342 21 11 III zawiesina ogólna mg/l 11,58 59 5
Niedziczanka w granicach Polski PLRW2000122141729 Niedziczanka Niedzica 0,1 III
odczyn pH 8,4 8,7 8 IV barwa mg/l 10 30 5 ChZT-Mn mg/l 4,318 23 2,03 ChZT-Cr mg/l 18,7 69 10 azot Kjeldahla mg/l 0,718 4,3 0,2 NPL bakterii grupy coli og. w 100 ml 9924,2 43000 430
Dunajec od Zb. Czorsztyn do Zb. Rożnów PLRW20001521439 Dunajec Czerwony Klasztor 163,8 IV
NPL bakterii gr. coli typu kał. w 100 ml 2925,8 9300 230 III odczyn pH 8,2 8,6 7,8 ChZT-Cr mg/l 15,55 21 11,4 II BZT-5 mg/l 1,44 2,2 0,72 azot Kjeldahla mg/l 0,373 0,693 0,2 azotyny mg/l 0,036 0,128 0,01
Dunajec od Zb. Czorsztyn do Zb. Rożnów PLRW20001521439 Dunajec Szczawnica -
Leśnica 152,5 II
chlorofil "a" ug/l 7,482 23,39 2,5 III zawiesina ogólna mg/l 13,42 48 5
Grajcarek PLRW2000122141969 Grajcarek Szczawnica - uj.do Dunajca
0,2 III
odczyn pH 8,5 8,7 8,1
ChZT-Cr mg/l 13,592 24,1 10 indeks olejowy mg/l 0,053 0,061 0,05
Dorzecze Dunaj kod:1000
Zlewnia :Czarna Orawa kod:822
Czarna Orawa i jej dopływy
V barwa mg/l 42 70 15 glin mg/l 0,545 1,12 0,06 NPL bakterii grupy coli og. w 100 ml 41516,7 230000 4300 NPL bakterii gr. coli typu kał. w 100 ml 13677,5 93000 430 IV zawiesina ogólna mg/l 14,5 96 5 ChZT-Mn mg/l 8,676 14,8 2,91 ChZT-Cr mg/l 25,917 40 15,2 żelazo mg/l 0,4268 1,08 0,096
Czarna Orawa od Zubrzycy, bez Zubrzycy
do ujścia PLRW100014822279 Czarna Orawa Jabłonka 25,0 IV
subst. pow. czynne anionowe mg/l 0,18 0,52 0,05 III BZT-5 mg/l 2,418 3,6 1,12 ChZT-Cr mg/l 15,892 27 10 amoniak mg/l 0,515 1,211 0,121 azot Kjeldahla mg/l 0,798 1,59 0,232 azotyny mg/l 0,074 0,407 0,01
Zubrzyca PLRW100012822229 Zubrzyca ujście do Czarnej Orawy 0,2 III
fosforany mg/l 0,232 0,75 0,03
Dorzecze: Wisła kod:2000
Zlewnia: Wisła od Przemszy do Dunajca kod:213
Raba i jej dopływy IV barwa mgPt/l 22 42 9 liczba bakterii grupy coli w 100 ml 12342 23000 2300 liczba bakterii grupy coli typu kałowego w 100 ml 5230 23000 930
III zawiesina ogólna mg/l 8,2 48 0 odczyn pH 8,2 8,6 7,4 azot Kjeldahla mg/l 1,05 1,66 0,58
Raba od Skomielnej do zbiornika Dobczyce PLRW2000142138399 Raba Rabka Zdrój 108,5 III
azotyny mg/l 0,062 0,131 0,016
Ocena przydatności wód powierzchniowych przeznaczonych do bytowania ryb w warunkach naturalnych w Powiecie Nowotarskim w 2007 roku
Nazwa jcw Kod jcw rzeka Lokalizacja
punktu pomiarowego
km biegu rzeki
Ocena przydatności do bytowania ryb
Wskaźniki decydujące
o jakości Jedn. Średnioro-
czna Maksymalna Minimalna
Dorzecze: Wisła kod:2000
Zlewnia: Dunajec kod:214
Dunajec i jego dopływy
Dunajec od Kirowej Wody do Dzianiskiego
Potoku PLRW200012141138 Dunajec Chochołów 228,6 karpiowate azotyny mg/l 0,01 0,016 0,003
Czarny Dunajec (Dunajec) od
Dzianiskiego Potoku do Białego Dunajca
PLRW200014214119 Dunajec Nowy Targ- wodowskaz 200,6 karpiowate azotyny mg/l 0,02 0,03 0,007
Piekielnik (dopływ Czarnego Dunajca) PLRW2000232141149 Piekielnik Długopole 0,1 nie spełnia wymagań dla
bytowania ryb azotyny mg/l 0,038 0,121 0,016
Wielki Rogoźnik PLRW2000122141169 Wielki Rogoźnik
Ludźmierz - ujście do Czrnegio
Dunajca 0,5 nie spełnia wymagań dla
bytowania ryb azotyny mg/l 0,029 0,069 0,01
azotyny mg/l 0,015 0,03 0,007 Kowaniec PLRW2000122141189 Kowaniec Nowy Targ - ujście 0,1 karpiowate
fosfor ogólny mg/l 0,135 0,276 0,08 odczyn pH 8,6 9,2 7,9 azotyny mg/l 0,074 0,266 0,02
Biały Dunajec od Porońca do ujścia PLRW20001421412999 Biały Dunajec Nowy Targ 0,3 nie spełnia wymagań dla
bytowania ryb fosfor ogólny mg/l 0,349 0,736 0,138
Dunajec od Białego Dunajca do Zb.
Czorsztyn PLRW2000142141399 Dunajec Harklowa 187,2 nie spełnia wymagań dla
bytowania ryb azotyny mg/l 0,038 0,082 0,016
temperatura wody
oC 9,6 22,4 1,5 Niedziczanka w granicach Polski PLRW2000122141729 Niedziczanka Niedzica 0,1 karpiowate
azotyny mg/l 0,013 0,03 0,003 Dunajec od Zb.
Czorsztyn do Zb. Rożnów
PLRW20001521439 Dunajec Czerwony Klasztor 163,8 nie spełnia wymagań dla bytowania ryb azotyny mg/l 0,036 0,148 0,016
Dunajec od Zb. Czorsztyn do Zb.
Rożnów PLRW20001521439 Dunajec Szczawnica -
Leśnica 152,5 nie spełnia wymagań dla bytowania ryb azotyny mg/l 0,036 0,128 0,01
Grajcarek PLRW2000122141969 Grajcarek Szczawnica - uj.do Dunajca 0,1 nie spełnia wymagań dla
bytowania ryb azotyny mg/l 0,032 0,066 0,01
Dorzecze: Dunaj kod:1000
Zlewnia :Czarna Orawa kod:822
Czarna Orawa i jej dopływy
azotyny mg/l 0,069 0,227 0,01 Czarna Orawa od Zubrzycy, bez Zubrzycy
do ujścia PLRW100014822279 Czarna Orawa Jabłonka 25,0 nie spełnia wymagań dla
bytowania ryb fosfor ogólny (PO4) mg/l 0,277 0,828 0,123
azot amonowy mg/l 0,4 0,94 0,094 niezjonizowany amoniak mg/l 0,0086 0,028 0,001
azotyny mg/l 0,074 0,407 0,01 Zubrzyca PLRW100012822229 Zubrzyca ujście do Czarnej
Orawy 0,2 nie spełnia wymagań dla bytowania ryb
fosfor ogólny mg/l 0,353 0,858 0,089
Dorzecze: Wisła kod:2000
Zlewnia: Wisła od Przemszy do Dunajca kod:213
Raba i jej dopływy azotyny mg/l 0,062 0,131 0,016 Raba od Skomielnej do
zbiornika Dobczyce PLRW2000142138399 Raba Rabka Zdrój 108,5 nie spełnia wymagań dla bytowania ryb niezjonizowany
amoniak mg/l 0,0087 0,027 0,001
