RESLU BN EL ARAB KNC CLD

BN ARABNN RSALELER

E-eyhul Ekber MUHYDDN BN.ARAB K.S.

H.560-638 / M.1164-1240

Tercme Vahdettin NCE

kinci Cild BN' ARABNN RSALELER

* Hz. eyhin Duas * Yaynevinin nsz * bn-i Arabinin Hakknda bn-i Kemal Efendi tarafndan Yavuz Sultan Selim Devrinde Verilen Fetva 1. Kitab: Risaletu'l Envar / Nurlar Kitab 2. Kitab: Kitabu'l sra la Makami'l Esra 3. Kitab: Risaletun Fi Suali smail B. Sevdekin 4. Kitab: Risaletun la'l imam Er'razi 5. Kitab: Risaletun La Yaulu Aleyha 6. Kitab: Kitabu' ahid 7. Kitab: Kitabu't Teracim 8. Kitab: Fusus Nak Kitab 9. Kitab: Vasiyetler Kitab 10. Kitab: Tasavvuf Istlahlar Kitab

eyhu'i Ekber MUHYDDN BN.ARAB K.S

H.Z. EYH'N DUASI

BSMLLAHRRAHMANRRAHM eyhu'l Ekber, nadide zmrt, parlak nur, efendim, eyh Muhyiddin Muhammed b.

Ali b. Ahmed el-Maribi, el-Endlsi: - Allah, Muhammed ve ali Muhammed hakk iin bizi dnya ve ahirette onun

ilimlerinden faydalandrsn der ve yle devam eder: - Hamdolsun Allah'a, uygun klmasnn gzelliinden dolay. O'ndan diliyorum; Yoluna salik olmay nasip etmesini, Bu yolu tahkik ehli biri olarak kat etmemi ilham etmesini, Yolunu tasdik etmekten dolay huzura ermi mutmain bir kalp bahetmesini, ne gemesini salayan zelliklerle donatt aydnlk bir akl vermesini, ereflendirmesinin makamna huzur veren bir sururla komay, Cehaletten uzakln mutmainliini yaayan bir nefis, fikrin kvlcm ve uleleriyle

parlayan bir anlay, Fethin pnarndan ve halis arabndan zahir olan bir sr, Neenin genilii ve enginliiyle alm bir lisan vermesini, Fani dnyann ekici sslerinden ve zevk veren cazibesinden beri, yksek bir

dnce bahetmesini, Kevnin batnda ve douunda varln srrn gzlemleyen bir basiret nasip

etmesini, Huzur rzgarnn arndrmas neticesi her trl bozukluktan beri duyular vermesini, Noksanln taknlndan ve tatbikinden uzak tertemiz bir ftrat vermesini, eriatn egemenliine ve gvencelerine uyan bir huy, Toplayp ayrmaya elverili bir vakit bahetmesini... Salt ve selam Muhammed'e- al-i Muhammed'e ve grubuna, Ondan sonraki halifelere ve yolunu izleyen tablerine, Selam ve esenlik onlarn zerine. - BiI ki, varlktan ve huddan murat Allah'tr ve ama da O'dur. Ne inkar var ne de ret. O, bana yeter ve O ne gzel vekildir.

Abdullah M.bn.Arabi

Yaynevinin nsz

Deerli Dostlar.. Allah Dostlarnn sekinlerinden, tasavvuf erbabnn zirve isimlerinden olan eyhu'l

Ekber Muhyiddin ibn. (k.s.) hazretlerinin Haydarabad'da 1948 y lnda yaynlanm 29 kk kitabklar-dan/risaleden oluan aada isimlerini verdiimiz, ok derin tasavvuf manlar ihtiva eden bu eserini Trkeye tercme ettirerek yay nlamay Kitsan Yaynevi olarak bizlere nasib eden Rabbimize ne kadar kretsek azdr. Bu risaleler "Kitabcklar" srasyla unlardr:

1) Kitabu'l Fena Fi'l Mahede 2) Kitabu'l Celal ve'l Keml 3) Kitabu'l Elif "Ahadiye" 4) Kitabul Celalet "Kelimetullah" 5) Kitabul Eyyami'e'n 6) Kitabul Kurbe 7) Kitabul Alam Bi arati Ehil lham 8) Kitabul Mim Ve'l Vav Ve'n Nun 9) Risaletu'l Kasemil lahi 10) Kitabu'l Ya 11) Kitabu'l Ezel 12) Risaletu'l Envar 13) Kitabu'l sra l Makami'l Esra 14) Risaletun Fi Suali smail B. Sevdekin 15) Risaletun la'l mam Er'Razi 16) Risaletun La Yaulu Aleyha 17) Kitabu' ahid 18) Kitabu't Teracim 19) Kitabu'l Menzilil Kutbi ve Mekalihi ve Halihi 20) Risaletu'l ntiar 21) Kitabu'l Kutub 22) Kitabu'l Mesail 23) Kitabu't Tecelliyat 24) Kitabu'l sfar an Netaici'l Esfar 25) Kitabu'l Vesaya 26) Kitabu Hilyeti'l Ebdal 27) Kitabu Naki'l Fusus

28) El- Vasiye 29) Kitabu stilahi's Sufiyye bn. Arab (k.s.) hazretlerinin bu risaleleri "ki-tabklar titiz bir ekilde karlatrmal

(Haydara-bad basks esas alnarak Beyrut ve Kahire'de yakn tarih olarak baslanlar) incelenmi, mmkn mertebe lafzlar ve harekeleri en anlalr ekilde olmasna dikkat edilerek tercmesi kontrol edilmitir. Risalelerde geen Kur'n ayetlerinin orjinaline mmkn mertebe sadk kalnarak ltin harflerle (Trke) okunular, anlamlar, sure adlar ve ayet numaralar belirtilmitir. Ayrca okurlarmzn tercihleri gz nne alnarak rahat ekilde okunmas iin orta boy ve cilt olarak hazrlanmtr. Ve her cildin sonuna (yararl olaca dnlerek) Fuss Nak Kitab, Vasiyetler Kitab ve Tasavvuf Istlahlar Kitab konulmutur. Elinizde bulunan KNC CLD

1) Risaletu'l Envar 2) Kitabu'l sra l Makami'l Esra 3) Risaletun Fi Suali smail B. Sevdekin 4) Risaletun la'l mam Er'Razi 5) Risaletun La Yaulu Aleyha 6) Kitabu ahid 7) Kitabu't Teracim ve 8) Kitabu Naki'l Fusus 9) El- Vasiye (Vasiyetler Kitab) 10) Kitabu stilahi's Sufiyye/Tasavvuf Istlahlar Kitabn iermektedir. nallah Allah'n yardm ve Tevfik- Samadaniyesiyle baarl olmay umuyor ve

nasibi olanlar iin gereince bu eserlerin faydal olmasn Cenab- Hakdan diliyoruz.

bn-i Kemal Efendinin Fetvas bn. Arab k.s hazretleri hakknda birok alim gerek yaad devirde gerekse

gnmze kadar ok eitli grler bildirmiler, tartmlar; bazlar onu vmler, onun derin mn ifalde eden remizli szlerini anlamayanlar eletirmiler hatta zaman zaman eletiri snrlarn aacak ekilde dil uzatanlar da olmutur. Onlara kanmzca en gzel cevab, aratrmalarmz esnasnda Muftiy u's-Sekaleyn namyla anlan ve bu isimle hret olan Msr fatihi Padiah Yavuz Sultan Selim'in hocas ayn zamanda da Kanuni ve Yavuz devrinin tannm eyhlislamlarnda Mevlna bn-Keml (k.s.) efendinin bu mev-zuyla ilgili olarak yaynlanm bir fetvasnda bulduk. eyh Ahmed Hamd al-Kadir (k.s.) telif etmi olduu "Kitab-ul Burhan Al-Azhar Mankb e-eyh el-Ek-ber" Arapa ve/Osmanlca olan ve yaynevimiz tarafndan Trkeye evirisi ve sadeletirmesi yaptrlan ve ok yaknda yaymlyacamz bu eserde bulunan bu fetvay biraz sadeletirme yaparak nemine binaen kitabmzn birinci cildinde olduu gibi ikinci cildine ve nc cildinede almay uygun grdk..

Fetvann sahibi olan bn-i Keml efendi, yaad devirde yukarda bahs ettiimiz gibi talebesi olan padiah tarafndan ok sevilmi ve saylmtr. yle ki Yavuz, hocasnn atndan srayan amurla kirlenmi olan kaftannn ld zaman tabutunun stne rtlmesini vasiyet etmitir. Ve yle de olmutur. Yakn tarihe kadar sandukasnn zerinde serili olan bu kaftan, gnmzde zeri camla kapl tahtadan yaplm bir koruma iersine konarak sandukann yanna yerletirilmi, trbeyi ziyaret edenlere zenle gsterilmektedir. Ksaca bn-i Keml efendi ok zel bir zattr..

Hazreti eyh'e kar olanlar o gn olduu gibi bu gnde malesef mevcuttur. bn-i Keml efendinin fetvas sanyoruz o gn olduu gibi bu gnde hazreti eyh'e kar olanlara yetecek bir cevab olacaktr. Hazret yle fetva vermitir:

Bismillahirrahmanirrahim..

Kullarndan bir ksmn ilim ve ihsana mmtaz ve enbiya ve murselne vris eden Cenab- Hakka hamd ve sena ve ehl-i dall- slha meb's olan (gnderilen) Nebiyyi zn ile er'i metini (salam eriat) icraya ced ve gayret eden l ve ashabna eday selt ve selam b intiha (sonsuz selt ve selam) olunduktan sonra; ma'lum olsun ki hakikt ehlinin uyduu; Hazret-i eyh zam Kutb-ul rifn Muhyiddn l al-Arab at-Ti al-Hatem al-Endls-i hazretleri muctehid-i kmil ve mrid-i fzldr. Hayret veren menkbnda mevcud olan harikulade kerametleri mridler, alimler ve fzl kiiler tarafndan kabul ve tasdik edilmitir. nkr edenlerin, ok byk hata edecekleri ve inkrda srar edenlerin ise ok dallete duar olacaklar aikrdr. Emr-i bil ma'ruf ve nehyi anil mnker'le me'mur hakimlerin, ibu batl inan sahihlerinin hallerini dzeltmelerine ve itikdlarn de-itirmelerine tevik ve te'db (uslandrma) eylemeleri boyunlarna bordur.

bn-i Arab hazretleri birok kitab ve resil te'lif buyurmulardr. Fusus'ul Hikem, Ftuhat Mekiyye dier te'lif ettiklerinin yannda mehurdur. Hazreti eyh'in kitablarnda ve risalelerinde bulunan baz ibrelerinn lafzlar ve manlar ilh-i emre ve er'i nebeviye yakn yani anlalr olmas ynyle itiraz edilmemektedir. Ancak baz ibarelerin derectnn yksek olmas yani kef ve tevhd ehlinden olmayanlarn idrklarnn fevkinde olmas, amalanan many idrk edemeyenlerin ve tasavvuf ehli olmayanlarn "Sakn bilmediin eyin ardna dme. Dorusu kulak, gz ve kalp bunlarn hepsi o eyden sorumlu olur" (sra/36) yetine uyarak skt etmeleri ve itirazdan kanmalar vaciptir. Byklerden birisi yle buyurmutur: Kim tasavvuj hakikatlerin ehli ile beraber oturursa ve onlar n ortaya koyduklar hakikatlerin bazsn inkr ederse, Allah iman nurunu onun kalbinden skp alr."

bn-i Arab (k.s) hlen, ilmen, tarikat eyhi ve hakikat ehlinin by olduu gibi; ilim messesesi tekilatnn kurucusudur. Cenab- eyh, yle ucu buca olmayan bir denizdir ki sahilini grmee beer gz, dalgalarnn alkalanrken kard sesi iitmee; beer kula acizdir. nci taneleri olan szleri ise yr'dan uzak olanlarn ellerine ulap ziyan olmaktan korunmu ve gnl ehline ne'e bah olacak feyizler ile dopdoludur. bn-i Arabye mensub olan tife-i nciye doru yola girmi mmtaz bir kavimdir. Szleri ve dier tasavvuf stlahlar dier tasavvuf ehli gibidir. Hatrdan karlmamaldr ki, hilali grmeye, kusurlu gzler nasl msaid deilse hazreti herkesin idrk etmesi mmkn olmayabilir. Allah'a yeminle beraber beyn olunur ki bhesiz eyh'ul Azam b. Arabi ilminin ihata etmedii eyi yazmamtr ve ilmi ise; malumatn ekillerini hakikati vechle, ru'yetle hasl olmu ilm-i uhddur. Hak Subhaneh teal hazretleri baz kullarn nbvvetle bazsn da velayetle semitir. Durum udur ki, bir eyi bilmemek, grmemek o eyin yok olduunu gerektirmez. Bulup grmemekle de o eyin varln inkr lzm gelmez. rnein; yarasann gnei grmeyerek inkr etmesi, gnein olmad anlamna gelmez. Taassubun zarardan bakaca faydas yoktur. Hususiyle Ricl-ul Gayb hakknda hadis-i erif vrid olmutur. Onlarn aresiz kalanlara Allah'n emriyle yardmlar mehurdur. u satrlar yazan ben dahi bu ruhan yardmlarna mazhar olmuumdur. Muna-sib olan budur ki her zaman mukaddes mevcudiyed-lerini ikrar edib zellikle eyh'ul Ekber Muhyiddin ibn-i Arabi ve eyh Abdulkadir Geyln hazretlerini uygun tabirlerle yd etmek lzumludur. Setr ettikleri ve gizledikleri ibareleri idrk edememek sebebiyle inkr uygun deildir. Cifir, Nucm ve ksir ilmi gibi konular avamdan gizlemilerdir. Ekseriya szleri vicdanidir, tatmayan bilmez kabilindendir. Onlarn yolu srat- mstakimdir, muhabbetullahtr. Onlar "Muhammed"dirler. Bilinmelidir ki, Allah'n dostlar ile Allah'tan bize haber getiren herkes,

TEK gr zeredirler. Allah'dan getirdikleri bilgiye ne bir ey eklerler, ne noksan sylerler, ne de birbirlerine muhalefet ederler. Aksine onlar; birbirlerini dorularlar. Tbk buluttaki yamur suyunun yere inmesi halinde znde deiiklik olmamas gibi onlarn kelmlarnn zleri BR'dir mans BR'dir. Bizlere den "Bilmiyorsanz bir bilene sorunuz" ilhi hkmne riayet etmektir ki bu hkm slamn artlarndandr. "Hak tela cmlemize tevfk ve basiret ihsan eyleye"

nanrz.. Hazreti eyhin buyurduu gibi... O, Allah Hakk syler ve O, doru yola iletir.

Muftyu's sekaleyn ibn-i Keml Artk ok byk derni anlam ifade eden bu kymetli fetvadan sonra biz.. "Allah erlerinden zuhura gelen eserler; messir-i hakiki olan Hazreti Allah C.C.

dandr" inanc ve bu gibi eserlere hizmetin de Cenab- Hakk'm byk bir ltf olduu bilinciyle Elhamdlillah deriz ve Subhaneh teal'dan okurlar mzn bu eserden, yaynlam olduumuz ve dier yaynlayacamz eserlerden amacna uygun istifade etmelerini, acizli-imizden oluan hata ve kusurlarmzn affn niyaz ederiz.

Allah Rasl s.a.v. efendimize, line, ashabna tm Nebilere, Resullere, Ehlibeytine, Veliyullaha, onlarn dostu olma erefine nali olanlara ve mmet-i Muhammed'e selam olsun.

Gnlleriniz Allah Celle Celaleh'nun, Allah Raslu'nn ve dostlarnn muhabbetiyle dolsun. Allah Mun'niniz olsun.

KTSAN YAYINEV

BRNC KTAB

RSALETUL ENVAR

NURLAR RSALES KTABI

eyhul Ekber MUHYDDN BN. ARAB K.S.

RSALETUL ENVAR NURLAR KTABI

Bismillahirrahmanirrahim eyh, mara, nder alim, kmil muhakkik, derin ilim sahibi, dinin ihya edicisi, slm'n

erefi, hakikatlerin dili, lemin bilgesi, ulularn nderi, zamann akl almaz hadiselerinin mahalli, ann biricik limi Ebu Abdullah Muhammed b. Ali b. Muhammed el-Arabi, et-Tai, el- Hatemi, el-Endelusi - Allah sonunu gzellik eylesin- der ki:

Akl baheden ve onu rneksiz, benzersiz var eden, nakli nmze koyup yasalatran Allah'a hamd olsun. Minnet O'na, kudret O'nundur. Kuvvet ve deitirme gc O'na aittir. O'ndan baka ilah yoktur. O, byk arn Rabbidir. Allah'n salt ve selm, hidayet iareti olarak ikame ettii, kendisine dilediini saptrp, dilediini hidayete erdirerek selamete ulatrd, nuru indirdii Peygamberin, O'nun tertemiz ehlibeytinin ve kyamet gnne kadar onlara gzellikle uyan kimselerin zerine olsun. Ey kerem sahibi veli ve ey itenlikli sufi! zzet sahibi Rab-be slk etmenin, O'nun huzuruna vasl olmann, O'nun katndan mahlukatn yanna, ama O'ndan ay-rlmakszm geri dnmenin keyfiyeti ile ilgili soruna cevap verdim.

Hi kukusuz varlkta Allah'tan, O'nun sfatlarndan ve fiillerinden baka bir ey yoktur. Her ey O'dur, Onunladr, Ondandr, Onadr.

Eer bir gz ap kapama an kadar ksa bir sre alemden gizlense, perdelense, lem bir kerede yok olur. lemin bekas, O'nun korumas ve bakmasyla-dr. u kadar var ki, O'nun nurunun zuhuru iddetlidir, bu yzden idrakler O'nu alglamak hususunda yetersiz kalr. Dolaysyla bu iddetli zuhura hicap ad verilmitir. Allah seni muvaffak klsn; sana ilk aklayacam husus, O'na slk etmenin keyfiyetidir. Sonra O'na vasl olmann keyfiyetini, O'nun nnde durmann, O'nu mahede etme sergisi zerine oturmann keyfiyetini ve bu esnada sana dediklerini aklayacam.

Ardndan O'nun katndan, Onunla ve O'na ynelik olan fiillerinin yanna dnn ve orada helak olmay isteyiin keyfiyetini aklayacam. Aslnda bu, klan yerde kalmaktr, dnmek deildir. Bil ki, ey kerem sahibi karde! Yollar trl trldr. Hakkn yollar teklidirler ve Hakkn yolunu izleyenler de fertlerdir.

Hakkn yolu bir olmakla beraber saliklerin, mizacn mutedil olmas veya sapkn olmas, etkenin ayrlmazl ve beraberlii, ruhaniyetin gl veya zayf olmas, himmetin dosdoru veya eri olmas, yneliin sahih ya da sakat olmas gibi durumlarnn farkllna paralel olarak farkl ynleri vardr. Saliklerin kimisinde bu durumlarn tm bulunurken, kimisinde bunlarn bir ksm bulunur. Bazen ruhaniyetin amac ok yksek ve erefli olur da miza buna uygun olmaz. Ayn durum dier hususlar iin de geerlidir. Bu durumda sana mevkileri aklamamzn gerektii ortaya kyor: Ka mevki vardr? Bu mevkiler ne gerektirir? Ne istenmektedir? Mevki derken, vakitlerin virtlerinin gerekletirilecei mahalli kast ediyoruz.

Her eyden nce bu mahalde Hakkn senden ne istediini bilmen gerekir. Ardan almadan ve yk-snmeden derhal Hakkn senden istediini uygulaman lzmdr.

Szn ettiimiz mahaller ok olmakla birlikte alt madde halinde sralamak mmkndr.

Birinci mahal; "elestu bi rabbikum" (Ben sizin rabbiniz deil miyim) elest lemidir. Biz u anda o mahalden ayrlp gelmiiz.

kinci mahal; u anda bulunduumuz dnyadr. nc mahal; kk lmden (birey olarak insann lmnden) ve byk lmden

(btn olarak insanln lmnden) sonra varlacak berzah (lm-hair aras ara dnem)tr.

Drdnc mahal; yeryznde gerekleen hair mahalli ve tekrar ilk hale dnmektir. Beinci mahal; Cennet ve Cehennemdir. Altnc mahal; Cennet dndaki kumlu tepedir. Bu mahallerin her birinde, mahal iinde mahal niteliinde yerler vardr; bu yerler o

kadar oktur ki onlar saymak insan gc dahilinde deildir. Ama biz, u anda bu mahaller iinde sadece dnyay ele almak durumundayz. Ki dnya ykmllk, snanma ve amel yeridir. Bil ki, insanlar, yce Allah onlar yarattndan beri ykmldrler; onlar yokluktan varla kartt gnden bu gne hep yolculuk etmektedirler ve yolculuklar nn son dura Cennet veya Cehennemdir. Cennet ve Cehennemin her biri de kendilerini hakkeden kimselerin durumuna gre belirginleirler.

Akl sahibi her insann bilmesi gerekir ki yolculuk; meakkat, zorluklarla dolu hayat, skntlar, snamalar, tehlikeler ve byk korkular demektir. Bu yzden yolculuk esnas nda nimetlerin, can ve mal gvenliinin veya lezzetin olmas imkanszdr. nk sularn tad deiik olur; havalar farkl ynlerden eser; her konaklama yerinin ahalisi, bir baka ko-naklama yerinin ahalisinden karakter olarak farkl olur. Dolaysyla yolcu, menzilindeki her aleme uygun donanma sahip olmas bir zorunluluktur. nk ilerinde bir gecelik veya bir saatlik zaman olan kimseler vardr. Byle iken durumu byle olan bir kimsenin rahat yz grmesi beklenebilir mi?

Biz bu szleri, amel edenler iinde nimetleri gaye edinen, nimet ymak iin abalayan kimselere cevap olsun diye sylemedik. Bize gre bu ii yapanlar, kendileriyle uralmayacak, kendilerine dnp baklmayacak kadar deersiz ve hakir kimselerdir. Bi-zim amacmz, sabit mahalline varmadan mahede lezzeti almak iin acele edenler, menziline ulamadan fena bulmaya abalayan, Hak yolda lemlerden uzaklap kendini Hakk'da yok etmeye abalayanlarn hazzn aklamaktr. Bizden nc ahsiyetler, buna burun kvrmlardr; nk vaktin boa harcanmas, mertebenin drlmesi ve bir mahalle layk olmad ekilde muamele etmek anlamna gelir. nk dnya onun zindandr; dnyaya ilgiyi vermek, dnyev nimetleri celbetmeyi zikir haline getirmek, dnyay yceltmek parlak hale getirmek anlamna gelir. Bu ise, onunla ilgili tam bir edepsizlik rneidir. nsann daha byk bir ii karmas demektir. nk hakta fena bulma zaman, insann iinde bulunduu makamlarn en ykseini terk etme zamandr. te yandan tecelli, bilgi ve suret orannda gerekleir. rnein ilk zamanda abalaman ve hazrlanman sonucu elde ettiin bilgi ve suret, ikinci zamanda da sana gsterilir. Sen ikinci zamanda, aslnda birinci zamanda senin iin kararlatrlm bilginin suretini gryorsun. Senin iin fazladan olan ey, ilimden ayna intikal etmi olmandr. Yoksa suret Birdir. Bylece asl yerine, yani amel olmayan ahiret yurduna ertelemen gereken eyi elde etmi, kavram olursun. Mahede zamannda eer zahir amel sahibi isen ve Allah ilmini de batnen alglyorsan, bu, sana daha layktr. nk Rabbini isteyen ruhaniye-tin ve payn isteyen nefsaniyetin asndan, gzelliin ve cemalin daha da artar. Nitekim insann latif boyutu ona dair bilgi suretinde hasredilir, cisimler ise gzel veya irkin amellerin suretleri zere dirilirler. Bu son insana kadar byledir. Dolaysyla ykmllk leminden, ykseliler ve ilerleyiler mahallinden ayrldn zaman; ektiinin semeresini alrsn.

Bunu anladysan, bil ki, -Allah bizi ve seni muvaffak klsn- Hakkn huzuruna girmek ve vastalar terk ederek dorudan O'ndan almak ve de Onunla nsiyet kurmak istiyorsan, ama kalbinde bakasnn rabbaniyetine dair bir duygu varsa byle bir davran senin iin sahih olmaz. nk sen, egemenlii altnda bulunduun kimseye aitsin ve bunda hi kuku yoktur. Bu yzden insanlardan ayrlman ve topluluklardan uzaklap yalnzl semen kanlmazdr. Halktan uzak olduun oranda Hakka zahir ve batn olarak

yaklarsn. lk olarak yapman gereken ey, taharetini, namazn ve orucunu sahih bir ekilde

gerekletirmeni salayacak, takva sahibi olman mmkn klacak bilgiyi edinmendir. zellikle renmen gereken budur ve bunun tesine de geme. Bu, slukun ilk kap sdr. Bu bilgiyi edindikten sonra gereince amel etmen lazm gelir. Vera, ardndan zht ve ardndan tevekkl bunu izler. Tevekkle dair hllerden birinde drt keramete sahip olursun; bunlar, tevekkln ilk derecesini gerekletirdiinin almet ve iaretleridir. Bunlar tayy-i mekan etmek (yeri drp amak), su zerinde yrmek, havay delip gemek ve kevn'-den yemektir. Bu kapnn (babn) bir hakikati de budur. Bundan sonra makamlar, hlleri, kerametleri, inileri pe pee yaarsn, t lnceye kadar. Allah akna!.. Makamn ve vehmin hkimiyeti karsndaki gcn bilinceye kadar halvete girme.

Eer vehminin egemenlii altndaysan, bilge, arif ve sekin bir eyhin kontrol dnda halvete girmenin imkn yoktur. ayet vehmine kendin hkmediyorsan, o zaman derhal halvete gir ve gerisine aldrma. Bu arada halvetten nce riyazet yapman gerekir. Riyazet; ahlk arndrmaktan, hafif mereplii terk etmekten ve eziyetlere katlanmaktan ibarettir. nk insan, riyazetten nce halka alrsa, ondan ancak nadir hkmnde adamlar gelir. nsanlardan uzaklatn zaman, onlar uyar; sana ynelmesinler, ilgilerini senin zerine toplamasnlar. nk insanlardan uzaklap uzlete ekilen kimse, insanlar kendisine gelsinler diye kapsn ak tutmaz. Yalnzlktan, tzletten maksat, insanlar ve onlarla oturup kalkmay, muaeret etmeyi terk etmektir. Bu arada insanlar terk etmekten maksat, onlarn suretlerini terk etmek deildir. Aksine, bundan maksat, kalbinin ve kulann, onlarn bo szlerinin dolduu kaplar olmamasdr. Aksi takdirde kalp, lemin hezeyanndan, samalklarndan arnamaz. Dolaysyla bir kimse, evinde uzlete ekiliyorsa, buna karlk halkn kendisine gelip gitmesi iin kapsn da ak tutuyorsa, onun amac liderlik ve mevki elde etmektir ve byle bir kimse Allah'n kapsndan kovulmutur. Helak byle bir kimseye, ayakkabsnn tasmasndan daha yakndr. Allah akna! Bu makamda nefsinin ayartlp batan karlmasna izin verme.

nk insanlarn bir ou bu makamda helak oldu. O halde kapn insanlarn yzne kapat. Ayn ekilde evinde kendinle ailen arasna da bir kap koy. Dilediin zikir eidiyle Allah' anmakla megul olmaya bak. Hi kukusuz zikirlerin en ulusu, isimdir. Yani Allah.. Allah.. Allah...demektir. Buna herhangi bir ifade ekleme. Fasit dncelerin, bozguncu ha-yallerin seni zikirden alkoymasndan sakn. Yiyeceine dikkat et. Yiyeceinin ya olmasna al, ama hayvan ya olmasn. Ar doymaktan da ar alktan da kan. Mizacn orta yolunu izle. nk mizala, onu iyice kurutacak ekilde muamelede ar bir yol tutulursa, bu, uzun hayallere ve hezeyanlara yol aar. Ama varit olan ey sapmay douruyorsa, bu, zaten istenen bir eydir.

Varit olan eyin sona ermesinden sonra, gelen eyin melek, ruhan olan ile ruhan, ate meneli ve eytan olanlarn kendi iinde birbirinden ayr. nk varit olan ey, eer melek ise, arkasnda bir serinlik, bir lezzet brakr. Bir ac duymazsn, sende herhangi bir ekil deiiklii de olmaz, stelik geride bir bilgi kalr. Ama eytan ise, arkasndan organla-rnn dvlm gibi ezildiini hissedersin, ac duyarsn, gam ekersin, derin bir hayret yaarsn. Geride arplmlk hli brakr; bundan sakn. Allah kalbini her eyden arndrncaya kadar zikret. Bu nedir? demekten sakn. Halvete girdiin zaman akdin, "nallah kemislihi ey'un/ benzeri gibi hibir ey olmayan Allah dilerse" olsun. Halvetin esnasnda karna kp da "Enallahu/ ben Allah'm" diyen her surete u karl ver: "Subhanallahi ente billahi /Allah' tenzih ederim. Sen Allah ile varsn..." Grdn sureti zihninde tut ve ondan sakn ve daima zikirle megul ol. Bu birinci akit. kinci akde gelince; halvetin esnasnda, O'ndan, kendisinden bakasn isteme. lgini O'ndan bakasna yneltme. Kinatta olan her ey sana arz edilse bile, edeple al; ama orada durma. Talebinde srar et. Mutlaka sana verilecektir. Ama sana arz edilen eylerin yannda durur-san, asl isteini elinden karrsn. Fakat asl maksadna eritiinde hibir eyi de elinden

karm olmazsn. Bunu bildiine gre, unu da bil ki, yce Allah, sana arz ettii eyler araclyla seni

snamaktadr. zerine alacak ilk kap, sana syleyeceim ekilde iin belli bir tertip dahilinde sana sunulmasdr. O da gaip his leminin sana almasdr. Halkn evlerinde ilediklerini grmene artk duvarlar ve karanlk engel oluturmaz. Fakat, Allah seni muttali klacak olursa, birinin srrn bir bakasnn yannda amaktan sakn. Ama bunu aa vursan, u adam zina ediyor, u iki iiyor ve u da gybet ediyor, dersen, o zaman kendi nefsini sula. Bu demektir ki, eytan seni etkisi altna almtr, iine szmtr. Derhal Allah'n Settar (ayplar rten) ismini gerek-letir. Eer aybn kefettiin bu adam sana gelirse, gizlice, seninle onun arasnda olan srr a ve Allah'tan utanmasn, Allah'n snrlarn inememesini tavsiye et. Bu kefi de bir kenara brak ve zikirle megul ol.

Hiss keif ile hayali keif arasndaki fark imdi aklayacaz. yle ki: Bir ahsn suretini ve halkn fiillerinden bir fiili grdn zaman, gzlerini kapat, eer bu gr ve keif devam ediyorsa, bu senin ha-yalindedir demektir. Yok eer gzlerini kapattn za-man kayboluyorsa, bu demektir ki, onu grdn yerde, idrak ona taalluk etmitir. Sonra bundan yz evirip zikirle megul olduunda, hiss keiften hayal kefe intikal etmi olursun. Bu noktada zerine, hiss surette akl anlamlar inmeye balar. Gerekten zor bir initir bu.

Hi kukusuz bu suretle kast edilen eyi bilmek, ancak bir Nebnin veya sddklardan Allah'n diledii bir kimsenin iidir; sen bununla megul olma. Eer eitli iecekler nne konulursa, sen bunlarn iinden suyu i. Su yoksa st i. Ama ikisini birlikte i-sen daha gzel olur. Bal da iebilirsin. arap imekten sakn; ama yamur suyuyla kark olmas baka. Eer nehir ve eme sularyla karksa, bunu imenin hibir yolu yoktur. Yine zikirle megul ol. Derken btn hayal lemi senden uzaklar ve maddeden soyutlanm anlamlar lemi belirir karnda.

Fakat sen, zikrettiin zat sana tecelli edinceye kadar zikretmeye devam et. O'nu zikretme iinde fena bulduysan, ite bu mahede veya uyuklamadr. Bu ikisini birbirinden ayrmann yolu udur: Mahede, yerinde ahidini brakr ve arkasndan bir lezzet hissedilir. Ama uyuklama geride hibir ey brakmaz. Onun ardndan ise uyanma, istifar ve pimanlk kalr. Sonra yce Allah, bu meknn mertebelerini bir snama arac olmak zere sana sunar. Eer bu sunu belli bir tertip dahilinde gerekleirse, ilk nce maden talarnn ve baka eylerin srlarn kefedersin. Her tan srrn, zararl ve yararl zelliklerini bilirsin. Eer bunlara ak ile balansan, onlarla beraber kalsan, kovulursun. Sonra bunlar zihninde tutma zelliin elinden alnr, bylece hsrana urarsn. Ama bunlardan istina etsen, btnyle zikirle megul olsan ve zikrettiin yce zata snsan, seni kskacna alan bu ereve kaldrlr, bitkiler alemi sana alr; her yeil bitki sana seslenerek sahip olduu zararl ve yararl zellikleri sana syler. Bunlara ilikin hkmn de bataki hkmn gibi olmaldr. Yiyecein de ilk keif esnasndaki yiyecein olmaldr; acs ve nemi artmad srece. Bu son bitkisel keifte, scakl ve nemi lml olan eyler belirir. Burada da durmadn zaman, senin iin hayvanlar lemi zerindeki perde a lr; sana selam verirler, sahip olduklar zararl ve yararl zellikleri sana gsterirler. Her varlk lemi, kendi zel tebihini ve hamdini retir sana.

Burada bir nkte var. Megul olduun zikirlere bir gz at; eer kefettiin bu lemler de senin zikrinin aynsn tekrarlyorlarsa, bil ki, senin kefin gerek deil, hayaldir. Bu senin hlindir ki varlklara yerletirilmitir. Ama sz konusu lemlerin zikirlerinin eitli olduunu grrsen, o zaman anla ki bu keif sahihtir. Bu mira, tertip zere tahlil ykselii-dir. Bu lemler boyunca kabz hli hep sana elik edecektir.

Bundan sonra, hayat sebepliliinin canllara sirayet edii, her varlk zerinde kapasitesi ve orannda etki brak ve adetlerin bu sirayet edie nasl mnderi olduklar lemi zerindeki perde alr.

Eer bu noktada durmazsan, ykseltilirsin ve levhe ait parldaylar zerindeki perde de senin iin alr. O zaman eitli korkulara muhatap olursun, trl hllere maruz kal rsn. nne bir dolap konur. Bu dolapta dnm suretlerini bizzat grrsn. Kat bir eyin saydam bir eye, saydam bir eyin kat bir eye dnmesini vs. seyredersin.

Eer burada durmazsan kvlcmlar saan bir nurun zerindeki perde alr. Ondan kap gizlenmek isteyeceksin. Sakn korkma; zikre devam et. nk zikretmeye devam edersen hibir ktlk ve fet sana dokunamayacakt r.

Burada durmazsan, doular nuru ve kll terkip sureti nne alr. lh huzura giriin, Hakkn nnde duruun ve O'nun katndan kp halkn katna iniin, zahir, batn ve kemal gibi hi kimsenin farknda olmad deiik yzlerle mahede etmenin adabn gzlemlersin. nk zahir ynnde eksik kalan her eyi batn yz alr. Ama zat Birdir. Dolaysyla ortada bir eksiklik sz konusu deildir. Bu arada Allah'tan ilh ilimleri almann keyfiyetini, bu ilimleri alan kiinin hangi kapasitelere sahip olmas gerektiini, almann, vermenin, kabz ve bastn adabn, kalbin yakc helakten nasl korunduunu grrsn. Bu arada btn yollarn daire eklinde olduunu, bir izgi halinde dmdz giden yol olmadn ve bunun gibi bu risalenin kapasitesini aan daha bir ok eyi grrsn.

Bunlarn tmnn yannda durmayp devam edersen, nazar ilimlerin, salkl fikirlerin, anlaylara zaman zaman musallat olan kat suretlerin mertebeleri, vehim ile bilgi arasndaki fark, olularn ruhlar lemi ile cisimler lemi arasndan treyileri, bu treyiin sebebi, ilh srrn inayet lemine sirayet edii, mcahede ile veya mcahedesiz oluu terk edenlerin bu davranlarnn sebebi ve bunun gibi birer birer anlatlmas durumunda konunun uzamasna sebep olacak daha bir ok olgunun zerindeki perde senin iin kaldrlr.

Bu makamn yannda durmazsan, tasvir, gzelletirme ve cemal lemi, akllarn sahip olmak durumunda olduklar mukaddes suretler, ekil gzellii, dzen gibi bitkisel nefisler, tazelik, yumuaklk ve rahmet gibi, vasflarn mevsuflara sirayet edileri makamnn perdesi alr. Bu huzurdan airlere yardm gelir. Bundan nceki makamdan da hatiplere yardm gelir.

Bunun yannda da durmazsan, bununla birlikte kutubluk mertebeleri ve daha nce gzlemlediin zerindeki perde kaldrlp sana gsterilir. Bu, sol lemdir ve bu yer de kalbdir. Bu lem sana tecelli ettiinde, yansmalar, daim varlklarn devamllklarn, sonsuz varlklarn sonsuzluklarn, varlklarn tertiplerini, varoluun onlara sirayet ediini bilirsin. lh hikmetler, onlar koruma gc, onlar ehil olanlara tebli gvenilirlii verilir sana. Rumuz ve icmal (sembolik ve mcmel ifade) yetenei bahedilir. Ba, rtme ve ama zeredir.

Burada da durmazsan, hamiyet, fke, taassup lemi, lemdeki zahir ihtilaflar n kayna ve suretlerin farkll gibi eyler alr nne.

Eer bu makamda durmazsan, gayret lemi, hakkn en eksiksiz ynleriyle kefi, salkl grler, dosdoru mezhepler ve mnzel (indirilmi) eraitler zerindeki perde alr. Bir lem grrsn ki, yce Allah, onu en gzel bir ekilde kutsal marifetlerle sslemitir.

nne alan her lem mutlaka sana, yceltme, sayg sunma ve tazimle karlk verir; makamn ve ilh huzurla, irtibatl mertebesini sana ifade eder ve seni kendine k eder. Burada da durmazsan, senin iin vakar, sekine, sebat ve mekr leminin zerindeki perde kaldrlr, srlarn kapallklar ve bu alanla ilgili benzeri hususlar nne alr.

Eer bu lemde durmazsan, senin iin hayret, kusur, acizlik leminin, amellerin hazinelerinin perdesi kaldrlr. Buras illyun lemidir. ayet bu lemde durmazsan, cennetler leminin, derecelerinin, bu derecelerin i ie girilerinin, baz nimetlerin

stnlklerinin perdesi alr. Ki sen bu srada darack bir yolda durmaktasn. Sonra cehennemin kysna gtrlrsn, derekelerinin mertebelerini, bu mertebelerin i ie girmiliini, cehenneme gtrc amellerden bazlarnn dier bazsndan stn oluunu seyredersin. Cennet ve cehennemden her birine ulatran ameller zerindeki perde de kaldrlr.

Eer burada durmazsan, helak olmu ruhlar zerindeki perde senin iin kaldrlr. Bu ruhlar azap sahnelerinden birinde grnrler sana. Bu sahnede akn ve sarhoturlar; vecdin etkisindedirler. Hlleri seni arr.

Eer bu ary dinlemeyip durmazsan, senin iin bir nurun zerindeki perde kald rlr ki, onda kendinden bakasn grmezsin. Byk bir vecde kaplrsn, iddetli bir aka tutulursun. Orada Allah ile bir lezzet hissedersin ki, bundan nce bylesini hi grmemisindir. Gznde bundan nce grdn her ey klr. Kandilin fitilinin ucundaki alev gibi orada rpnp durursun. ayet burada durmazsan, Adem oullarnn suretlerinin zerindeki suretlerin perdesi alr. Baz perdeler kaldrlr, bazlar indirilir. Her birinin kendine, has tebihi vardr, perdeyi indirdiin zaman bunlar tanr, bilirsin. Sakn dehete kaplma. Onlarn arasnda kendi suretini de greceksin. Buradan hareketle iinde bulunduun vakti de bilirsin. Burada da durmazsan, rahman divann ve onun zerindeki her eyin perdesi alr. Bu her eye baktnda grdn, muttali olduun her eyi grecein gibi bundan fazlasn da greceksin. Orada bilmediin ilim, mahede etmediin obje kalmayacaktr. Sen her eydeki illetini ara. Burada illetine vakf olduun zaman, sonunun neresi olduunu, en son menzilinin ne olduunu, niha mertebenin nerede bulunduunu, hangi ismin rabbin olduunu, irfan ve velayette nasibinin ne olduunu, hususiyetinin suretini bilirsin.

Burada durmazsan, senin iin her eyin zerindeki perde alr ve bu her eyin bilinme yerleri gzlerinin nne serilir. Her eyin izini gzlemler, haberini bilirsin, ba aa devrililerini gzlemler, onlar alglarsn. Nun mlknde mcmelin tafisilini renirsin.

Burada durmazsan, senin iin muharrik zerindeki perde kald rlr. Burada durmazsan, silinirsin, sonra kaybedilirsin, sonra yok edilirsin, sonra ezilirsin, sonra belirsiz klnrsn. Nihayet silinince ve kardelerinin btn izleri sende sona erince, tekrar sabitletirilirsin, sonra hazr klnrsn, sonra baki klnrsn, sonra toplanrsn, sonra kaybedilirsin ve zerinde bulunan eitli hilatlar soyulur. Sonra geldiin yoldan geri dndrlrsn. Grdn her eyi deiik suretlerde gzlemlersin. Derken dnyev, kaytl his lemine geri dnersin veya kaybedildiin yerde tutulursun.

Her salikin amac, izledii, slk ettii yola uygundur. Kimisi kendi diliyle mnacat eder, kimisi dilinden baka bir dille mnacat eder. Hangi dil ile olursa olsun bir dille mnacat eden kimse, bu dilin peygamberinin varisidir. Bu tarikatin mensuplar nn dilinden duyarsn: Falan Musev'dir, sev'dir, brahi-m'dir, dris'dir...diye. Kimisi iki, , drt ve daha fazla dil ile mnacat eder.

Kmil o kimsedir ki, btn dillerle mnacat eder. te, gayesinin dorultusunda hareket ettii srece sadece bu kimse Muhammedi'dir. Dnmedii srece de makamnda durmu demektir. nk bunlar iinde bu makarada helak olan kimseler de vard r, Ebu kal gibi. Bu kimseler bu makamda lr ve bu makamda hasredilirler.

Bunlarn iinde merdud (dndrlm) kimseler de vardr. Ama bu helak olann makamndan daha mkemmeldir. Fakat merdud ile helak olan n bir makamda temessl etmeleri arttr. Eer helak edilen merdud makamlarndan en yksek makamda olursa, merdud kimse daha yksektir, diyemeyiz. Fakat bata ikisinin makamda temessl etmelerini art kotuk. nk helak olann makamndan inen merdud, helak olann mertebesine varncaya kadar yaar. Bylece aa inite ondan fazla olur, sarkmada on-dan fazla olur, ykseklikte ondan fazla olur, telakkide ondan fazla olur. Merdudlardan iki

kiiye gelince, bunlardan kimisi nefsi ile ilgili olarak iner. Ki bu szn ettiimiz inen kimsedir. Bu, bizim katmzda ariftir. O, nefsini kemale erdirmek iin izledii yoldan farkl bir yolla dnmtr, dolaysyla mukimdir.

Kimisi irat ve hidayet diliyle halka dner. Bu kimse, varis, limdir. Ama her daveti, ayn makamda bir varis deildir. Onlar birletiren davet makamdr, bu makamda bazs bazsndan stndr. Kimisi Musa'nn, kimisi sa'nn, kimisi am'n, kimisi shak'm, kimisi smail'in, kimis Adem'in, kimisi d-ris'in, kimisi brahim'in, kimisi Yusuf'un, kimisi Ha-run'un...dilinden davet eder. Bunlar suflerdir. Bizden nde gelenlere ek olarak hl sahipleridir.

Kimisi de Hz.Muhammed'in (s.a.v) diliyle davet eder. Bunlar sebat ve hakikat ehli nefislerini knayan kimselerdir. nsanlar Allah'a davet ettikleri zaman, kimisi kulluk hakikatinde fena bulma kapsndan davet eder. "Ve kad halektuke min kablu ve lem teku ey'a / Daha nce, sen hibir ey deilken seni yaratmtm." (En'm, 9.) ayetinde buna iaret edilir. Kimi, kulluu mlahaza etme babnda insanlar davet eder. zillet, yoksulluk gibi kulluk makamnn gerektirdii nitelikleri esas alrlar.

Kimisi, rahman ahlk gz nnde bulundurarak insanlar davet eder. Kimisi, zorlayc ahlk esas alarak davet eder. Bazs da ilhi ahlk esasnda insanlar arr ki, en yksek ve yce babdr.

Bil ki, Nbvvet ve Velayet u hususta ortaktr: Birincisi; kesbi bir renme abas olmakszn bilmek. kincisi; normalde bedenen yaplamayan veya bedenin yapma gc bulunmayan eyleri himmetle yapmak. ncs; hayal lemini his dnyasnda grmek. Aralarnda sadece hitap fark vardr. nk veliye ynelik hitap Nebiye ynelik hitap gibi deildir. Velilerin ykseli makamlarnn Nebilerin ykseli makamlarnn zerinde olduu vehmedilmemelidir. Byle deildir. nk ykseliler baz olgular gerektirirler. Eer zerinde ykseldikleri ey noktasnda ortak olsalard, bu takdirde Neb iin olanlar Veli iin de sz konusu olurdu. Fakat bize gre byle deildir. Sadece uslde ortaklklar sz konusudur. Usl derken makamlar kast ediyoruz. Kukusuz Nebilerin ykselileri asl nur iledir. Velilerin ykselileri ise asl nurun feyzi iledir. Bununla beraber tevekkl makamnda ikisi birlese de ynelileri ayn deildir. stnlk makamda deil, ynelitedir. Ynelilerse tevekkl edene dnktr. Ayn durum fena, beka, cem, fark, kesilme, koparlma gibi her hl ve makam iin gecelidir.

Bil ki, Allah'n her Velisi, her ne alrsa alsn, eriatna bal olduu Nebinin ruhanyeti araclyla alr ve ahit olduu eylere bu makamdan ahit olur.

Fakat Velilerin bazs bunu bilir, bazs da bilmez ve, "bana Allah bunu syledi", der. Oysa bunu syleyen, dediimiz ruhanyetten bakas deildir.

Burada nice ltif sr gizlidir. Ne var ki, bu sayfalar o srlar aklamaya dar gelir. Ayrca bu risalede zihinlere yaklatrma ve zetleme slubunu esas aldk. te yandan, btn Nebilerin (a.s) makamlarn kendinde toplayan Hz. Muhammed (s.a.v) mmetinden velilerden biri Musa'nn (a.s.) varisi olabilir. Ama Muhammedi nurdan, Musev nurdan deil. Bylece bu velinin Hz. Muhammed'e (s.a.v) gre durumu, Musa'n n (a.s.) onun (s.a.v) karsndaki durumu gibidir. rnein bir Veliden, lm esnasnda Musa veya sa mlahazas grlebilir. Onu tanmayan avamdan kimseler de, lm esnasnda bu Nebinin adn and iin onun Yahudi veya Hristiyan olduunu sanr. Oysa bu, makamna dair bilgisinin ve bu makamla niteleniinin kuvvetinin gstergesidir. Ama kutub, Hz. Muhammed'in (s.a.v) kalbi zeredir. Biz, sa'nn kalbi zere adamlarla karlatk. lk kar-latm eyh bunlardan biriydi. Musa'nn kalbi zere olanlar, brahim'in kalbi zere olanlar ve dier Peygamberlerin (a.s) kalbi zere olanlar vardr. Bu sylediklerimizi ancak ashabmz bilir.

Bil ki, btn Nebilere ve Resullere, btn ruhlarda makamlarn veren Hz.

Muhammed Aleyhisselmdr. T ki cismen gnderilinceye kadar. Biz O'na tabi olduk, dier peygamberler de Hz. Muhammed'i (s.a.v) grenler veya ondan sonra gelenler hkmnde olmak zere bize katldlar. O halde gemi peygamberlerin velileri, peygamberlerinden alrlar, peygamberleri de Hz. Muhammed'den (s.a.v) al rlar ilimlerini. Bylece Muhammedi velayet, O'ndan almak noktasnda btn peygamberleri birletirmektedir. Bu yzden hadiste yle buyurulmutur: "Bu mmetin alimleri, srail oullarnn Nebileri gibidir." yce Allah bizimle ilgili olarak yle buyurmutur: "Li tekunu uhedae ale'n Nasi / Sizin insanla ahit olmanz iin." (Bakara, 143) Hz. Resul (s.a.v) hakknda da yle buyurmutur: "Ve yevme neb'asu min klli mmetin ehiden aleyhim min enfusihim / O gn her mmetin iinden kendilerine birer ahit gndereceiz." (Nahl, 89) u halde biz veliler, o Nebilerin ta-bilerinin zerinde ahitleriz, kll Muhammedi verasetten dolay halvette himmet tasarrufunda bulunuruz.

Bil ki, hikmetli, kmil, muhakkik ve oturmu ahsiyet, her hle ve her vakte layk olduu ekilde muamele eder, bunlar birbirine kartrmaz. Hz. Muhammed'in (s.a.v) tavr budur. O'nun rabbi ile mnasebeti iki yay gibi ya da ondan daha yak nd. Sabah olup bunu yanndakilere anlatnca, mrikler O'nu tasdik etmediler. nk bu olayn izleri zerinde zuhur etmemiti. Ama izleri zerinde zuhur edince, baka olaylarn aksine bunu onayladlar. nk yzne pee rtyordu.

Her salikin, O'ndaki hllerden etkilenmesi ve lemlerin bazsn bazsna kartrmas zorunludur. Fakat bu makamdan, zahirde al lagelen yasa dorultusunda cereyan eden ilh hikmet makamna ykselmesi de gereklidir. Yine harikuladelikleri kendi srrna evirmesi de gerekir. Ki srekli beraberlikten dolay harikuladelikler onun iin normal eylere dnsnler. Bu kimse her nefeste artk "De ki: Rabbi zidni ilmen / Rabbim ilmimi arttr." der, felek nefsini dndrd srece. Vaktinin kendi nefsi olmas iin almaldr. Bu vakte ait bir ey de kendisine varit olunca bunu kabul etsin, ama ak ile balanmaktan saknarak korusun. nk att zaman buna muhta olacaktr.

eyhlerin ouna feyizler, terbiye esnasnda varit olur. Bunun yannda bizim anlattmz hususlar korumada titiz davranmadlar ve bu hususta kll olarak zhd tercih ettiler. Aslnda vakit uzun olduu halde, kiinin hazr olmas bakmndan ksalabi-lir. Kiminin vakti bir saat, kiminin bir hafta, kiminin bir ay, kiminin bir sene, kiminin de mrnde bir keredir.

Baz insanlarn da hi vakti yoktur. ahsiyetin ycelii vaktinin darln gsterir. Vakti olmayan kimse, hayvanliinin zerinde olmasndan dolay mahrum kalmtr. nk kalpte melekuta ynelik ehvet varken melekut ve irfan kapsnn almas imkanszdr. Mahede eden kimse asndan Allah' bilme kapsna gelince, kalpte mlk ve melekut alemine ynelik toplu bir bak olduu srece almaz.

Bil ki, insan bu vazedilmi olgular dorultusunda bir seyir izledii zaman, onlar ikame etmi olur. Bu olgulardan biriyle ilgili olarak da zellikle cennetten baka te bir himmeti de olmaz. te bu alan, su ve mihrab olan bir lemdir. Ayn ekilde eer himmet, gerekli kapasite olmakszn ibadetlerin te-siyle irtibatl olursa, her hangi bir keif gerekletir-meyecei gibi himmetin de bir faydas olmayacaktr. Aksine bu amelin sahibi bir hastaya benzer ki, btn gc kaybolmu, ama iradesi yerinde duruyor. Himmeti hareket halindedir, ancak alet ilevsizdir. Byle bir kimse himmet etti diye maksadna ulaabilir mi? Dolaysyla himmet ve baka etkenlerle kemale erme istidadna sahip olmak bir zorunluluktur. Bu aamadan sonra kii hakikatin aynna ulatnda himmeti eksik kalr. Bu ise arzunun hasl olmas demek deildir. Elde eden kimse ise arzu etmemi olarak belir-ginleir. Bu, perdenin kaldrlmas srasnda iine dt dehetten baka bir ey deildir. nk mahede esnasnda sahip olduu bilgi, onun ilgisini kendisi hakknda zuhur edenin stnde bir olguya yneltir, zuhur eden eye deil. nk zuhur edenin objesi bir olmakla birlikte veheleri sonsuzdur. Bunlar bizdeki etkilerdir de. Bu yzden bilen kimse

her zaman susuzdur ve bilgi baheden de daima onunla ilintilidir. yleyse amel edenler byle bir i iin amel etsinler ve yaranlar da bunun gibi bir sonu iin yarsnlar.

Bil ki, insan bu vazedilmi olgular dorultusunda bir seyir izledii zaman, onlar ikame etmi olur. Bu olgulardan biriyle ilgili olarak da zellikle cennetten baka te bir himmeti de olmaz. te bu alan, su ve mihrab olan bir lemdir. Ayn ekilde eer himmet, gerekli kapasite olmakszn ibadetlerin te-siyle irtibatl olursa, her hangi bir keif gerekletir-meyecei gibi himmetin de bir faydas olmayacaktr. Aksine bu amelin sahibi bir hastaya benzer ki, btn gc kaybolmu, ama iradesi yerinde duruyor. Himmeti hareket halindedir, ancak alet ilevsizdir. Byle bir kimse himmet etti diye maksadna ulaabilir mi? Dolaysyla himmet ve baka etkenlerle kemale erme istidadna sahip olmak bir zorunluluktur. Bu aamadan sonra kii hakikatin aynna ulatnda himmeti eksik kalr. Bu ise arzunun hasl olmas demek deildir. Elde eden kimse ise arzu etmemi olarak belir-ginleir. Bu, perdenin kaldrlmas srasnda iine dt dehetten baka bir ey deildir. nk mahede esnasnda sahip olduu bilgi, onun ilgisini kendisi hakknda zuhur edenin stnde bir olguya yneltir, zuhur eden eye deil. nk zuhur edenin objesi bir olmakla birlikte veheleri sonsuzdur. Bunlar bizdeki etkilerdir de. Bu yzden bilen kimse her zaman susuzdur ve bilgi baheden de daima onunla ilintilidir. yleyse amel edenler byle bir i iin amel etsinler ve yaranlar da bunun gibi bir sonu iin yarsnlar.

lemlerin Rabbi olan Allah'a hamdolsun. Salat ve selam efendimiz Hz. Muhammed'in, O'nun ehlibeytinin ve ashab nn

zerine olsun.

KNC KTAB

KTABUL SRA LA MAKAML ESRA

eyhul Ekber MUHYDDN BN. ARAB K.S.

KTABUL SRA LA MAKAML ESRA Bismillahirrahmanirrahim Efendimiz Uz. Mahummed'e, ehlibeytine ve ashabna salat ve selam olsun. Yce Allah'a muhta (fakr), ilh huzurda zincirlenmi, rabbani huzurun klesi kul -

Allah gzel bir son nasib etsin - yle der: Gndzn karanlk gecesinden ekip karan, ikisinde aydnlk gneini ve genel

ayn douran, ikisini ak ve mpheme delil olarak belirginletiren Allah'a hamdolsun. Kdem dilinden evveli bir ham-dolsun. draklere cell, cemal ve kemalin en son noktasn reterek eiten, konuan, gslerin cmertlik ve kerem nun'unun mrekkebiyle yazlm levhinde kalemi ynlendiren, btn idrakler araclyla gn yokluktan yarp ortaya karma vaktinden mnezzeh olan, kulunu bir gece vakti Mescid-i haram'dan Mescid-i aks'ya, en kadim mekna gtren Allah'a hamdolsun. Hamdinden geen ve nce gerekleenlerin gereince krler olsun O'na. "Lam" ile krolsun, "Ya" ile deil. nk "Ya" kesilir.

Evveliyette ilk ibda edilen (rneksiz, esiz var edilen) ama mevcut olmayana, izhar edilen, ama belirginlemeyene, misi olarak nitelendirilen, fert olarak yaratlp henz taksim edilmeyene salt olsun.

"Leyse kemislihi ey'un / O'nun benzeri gibi hibir ey yoktur." (ra, 11) O, fert lim ve lemdir. O'nu zat aynasna bakan olarak ikame etmitir. Zat aynasyla btnlemedii gibi O'ndan ayr da deildir. Nitekim mislin sureti aynada grnnce O'na inand ve selam verdi. Onu mlknn anahtarlarna sahip kld, O'na mlkn teslim etti. Bu yzden hitap, en mkerrem klnm varlk olarak sensin. En byk harem sensin. Rkn sensin, ayrlmaz olan sensin. Makam ve plen hacer-i esved sensin. Zemzemdeki su da sensin. nk ondan imitir. Bu srr anla!. "El mu'minu mirtul ahi - Mmin, kardeinin aynasdr." Terkibi vastasyla iaret edilen de budur. O halde kii aynada grdne baksn ve gizlesin. Hz. Peygamberin ehlibeytine ve tertemiz ashab na selam olsun.

mdi... "el-sr ila Makami Esra" olarak ifade edilen bu kitapta, akli mira, ruhani makamlar, ilahi srlar, kutsal ill mertebelerin ehli sufiler topluluunu ele almay amaladm. Bu balamda amacm, kevn lemden ezel makama ynelik yolculuu belli bir tertip dahilinde zetlemektir.

Bu arada, dille sylenemeyen, bilgi ve hl ile izhar edilmesine imkan bulunmayan makama doru sralanan baz makamlarn isimlerini de aklamak istedik. Bu, miras klnan ruhlarn miralar, Neb ve Resullerin snnetleridir.

Ruhlarn miracndan sz ediyorum, ekillerin deil, srlarn gece yry (sra), cennetleri veya ayanlar grme surlar deil. Zevk ve tahkik marifetinin sluku, mesafe ve yol sluku deil. Mana olarak gklere ykselme, ikamet olarak deil. Meseleyi nesir ve nazm yoluyla vasf ettim. Sembolik anlatm ile ak ve anlalr anlatm aras bir dil kullandm. Ezberlemek isteyenlere kolaylk olsun diye lafzlarn seili olmasna zen gsterdim. Yolu akladm, hakikati btn plaklyla gzler nne serdim. Sd-dk'n srrn en parlak haliyle ortaya koydum. M-nacatlar, baz kelimeleri saymak suretiyle tertip ettim. Konuya balarken bu aklamalar gerekli grdm. O'na tevekkl ediyorum ve O'ndan hidayet diliyorum.

Kalbin Yolculuu Salik der ki: Endls lkesinden yola ktm. Amacm Beyt'l-Makdis'e gitmekti.

slm soylu bir at, mcadeleyi dek, tevekkl de azk edinmitim. Yolun ortasn izleyerek yrdm. Varlk ve tahkik ehlini aryordum. Bu grubun nderinin karsna kmay umuyordum.

Salik der ki: Derken cokun akan bir ayla, gz alc bir pnarla, yani zat ruhan, sfatlar rabbani bir genle karlatm. Kendisine ynelip bakmam iin iaret etti.

Dedim ki: Ey salam kulp! Senin tende ne var? Dedi ki: Sonu olmayan bir varl k. Dedim ki: Binici nereden beri zuhur etmitir? Dedi ki: Perdedarn bann yanndan beri. Dedim ki: Seni dar kmaya iten sebep nedir? Dedi ki: Seni ieri girmeye iten sebep neyse. Dedim ki: Ben yitirdiimi aryorum. Dedi ki: Ben de bulduuma aryorum. Dedim ki: Nereye gitmek istiyorsun? Dedi ki: stediim tarafa. Ancak ben iki douya, iki ayn doduu yere, iki ayan bast mekana gnderildim. Karlatm herkese "nalnlarn kar " demekle emrolundum. Dedim ki: bunlar anlamlar n ruhlardr. Bense ancak zamanla kaytl olan eyleri grebilirim. Kur'an'm ve tekrarlanan yedinin (seb'ul mesani) hakikatini de anlayabilirim belki de.

Dedi ki: Sen, kendi gneinin yzn kapatm bir bulutsun. Kendi hakikatini tan. nk benim makamma ykselenden bakas szlerimi anlayamaz, benim dzeyime kamaz. Byle iken nasl benim isimlerimin hakikatini renmek isteyebilirsin? Ama sen, isimlerimin dzeyine ykseltilirsin... sonra bana u iiri okudu ve beni hayretler iinde brakt:

Kur'an benim, benim tekrarlanan yedi (seb'ul-mesani) Ben rahmetin ruhuyum, zamanla mukayyet eyann ruhu deil.

Kalbim, bildiimin yannda mukimdir. Onu grrm, sizin yannzdadr dilim

Gz ucuyla cismime bakma Anlamlardan yararlanp nimetlenmeye geri dn.

Zatn zatnn denizine dal, grrsn Objelerde grnmeyen harikuladelikleri.

Mphem olarak beliren nice srlar Ki rtldrler; grrsn parldayan ruhlarla

Bir iareti anlayan onu korusun Yoksa oklarla ldrlr

Akn Hallac' gibi; nk grnmt Ona hakikatin gnei yaklaarak

Ve demiti: Ben, O Hakkm ki, Zamann gemesiyle deimez zat.

Ey arkada! Syle bana, nereye gitmek istiyorsun? sana yolu gstereyim. Nereden

geliyorsun? Nereye gitmektir amacn? Dedim ki: Bir ilek yoldan kaarak geldim, maksadm Resuln ehrine (Medine) gitmektir. En parlak makam, kibrit-i ahmeri aryorum. Bana dedi ki: Ey benim gibi aray iinde olan! u szm duymadn m:

Ey sr yolunu arayan, onun peinde olan! Geri dn; btn sr senin iindedir nk.

Seninle aradn ey arasnda, ey latif sr! Kimisi saydam, kimisi kat perde vardr.

Biri, kzl yakutla talandrlm. Tahkik ehline gre ilk perde budur. Bir dieri sar yakutla talandrlm, ayrm ehlinin kanaatine gre de ikinci perde budur. ncs, gri yakutla talandrlmtr. Tarikatta berzah ehli olanlarn dayand da budur. Kzl yakut zat iindir, gri yakut sfatlar iindir. Sar yakut da fiiller iindir. Bu da ayrlk perdesidir.

Sonra bana yle dedi: Yol arkadan kimdir? Dedim ki: Doru bak, iyi haber. Dedi ki: O en yce dosttur. En parlak konumda sana uyum gsterdi mi? Dedim ki: Ben bu usulleri bilmem; ama arzum vasl olmaktr. Bu yzden himmetimi nme kattm. Tur dan da imam edindim. Bylece "kelamm iitenden bakas beni grmez"i iittim. Dp bayldm. Cismim paralanp tuz buz oldu. Vadiye atlm olarak kaldm. Nalnlarm ortadan kayboldu, geride bir azm kald. Kevn gsterilmeyince bana, bir ayn ile ya-kmlatrldm.

Ayne'l Yakn Salik der ki: Bu ayn bana seslendi: Ey gen! Nereye? Emire gidiyorum, dedim. Dedi

ki: nce ktibin ve vezirin huzuruna kman lazm. Onlar seni kast ettiin kiinin huzuruna gtrrler. O zaman inancnn hakikatini grrsn. Dedim ki: Ktibin ve vezirin yeri neresidir? Dedi ki: Divandan iniinin, eyniyetten (neredelikten) soyutlanmn, gven giysisinden syrlnn, illiyetten soyuluunun, fark ve aralkta duruunun, balkla giriinin ayndr. nk biri ancak birle grebilirsin. Bu noktada grnmezle grnen birleir. Onun grnmezlii. senin ondan perde-leniindir. Vezir, Ona kar Onunla sana yardm eder. O Onun yerinde ve gnde Onun halifesidir. Sfatlarnn ve isimlerinin srlarn bilir. Btn melekler Ona secde ettiler. Ama melun (blis) secde etmekten kand. Bu yzden yz evirip kskanan yok oldu. Birin halifesi ise baki kald. O hem melik hem halifedir. ok stn hakikatlerin birletii yerdir. Eer Ona ularsan, Onun makamna inersen, sana hrmet gsterilecektir. Seni koruyacak ve sana dost olacakt r. Seni dostlarnn arasna katacaktr.

Kll Ruhun Sfat Salik dedi ki: Onun niteliklerini bana anlat, ki grdmde Onu tanyaym, yanna

vardmda Onun iin secdeye kapanaym. Dedi ki: ne yalndr, ne de mrekkep. Orta yolu izlemedii gibi sapmaz da. Yer kaplamaktan ve blnmekten mnezzehtir. Cisimlere hll etmekten beridir. lli emanetlerin taycs, yksek sfatlarn toplaycsdr.nne konulmu cisimlere ynelim maddeleri, onun yerine konulmu maddeler gibidir. Zat ile girmedii gibi, sfatlar ile de hari deildir. O bilinen bir vasf, mev-suftan ayrlmayan bir sfattr. ncesiz (kadim) ve mstaniden km muhdas (sonradan olmajdr. Ona btn gizli srlar bahsetmitir. Yine gizli ve ulu bir mana bahsetmitir. Glgesi yoktur, Ona benzer bir ey de yoktur. Aydnlatlm bir aynadr O. Kendi hakikatini Onda tasvir edilmi olarak grrsn. Suretini grdn zaman, senin iin belirginlemi demektir. Onu bil, nk senin arzun budur. Artk arzuna ulamsndr, sakn ondan ayrlma.

Daima arkadalara elik ettim, durmadan ufuklar dolatm, kervanlara katldm, viraneleri kat edip geride braktm. iin damgalanm develeri binek edindim. Yolun tozunu dumann savuran binekler deimi tadlar. Denizlere biniyor, perdeleri, hicaplar yrtp geiyordum. Bu stn erefli suretin, (ki halife olarak adlandrlm) illetin pein-deydim. Ayn'den ayrldm gnden beri suretimi ak gremiyordum. Derken seni grdm, yalan yok, kendimi grdm. Syle, kimsin sen? Neredensin?

Hakikat Salik der ki: Bir iir okudu, beni doruya iletti: Ey bilgi ve tasvir olarak benim kim olduumu soran!

Ben, yazlm olarak isimlendirdii kitabm Bir ince derinin ierdii o yaz. Onu grrsn

Tur sayfasnda durulmu ve neredilmi olarak lh onun iin, onurlandrma olarak bir at kurdu

Yksek bir ev; srrn sryla mamur Allah ltuflarndan ona bir ses verdi.

Bir deniz ki, Allah'n evini taarak tavaf etmekte Yaz, irade kalemlerinden kaynaklanan ilimdir

Bir deri stnde; atein ve nurun anlamn iermekte Nefis beyttir, doruluk srr onda ikamet etmekte

Cmertlik kemali onunla mehur olmakta Ben ridaym, ben o srrm ki zahir olur

Benimle kevnin karanl, onu nura evirdiinde Bak, varlm ilhn zatndandr, bulursun

Kesin hak olarak, bendendir batl ve yalan Salik der ki: sonra yle dedi: Bana gel, Halife benim, ey aray iindeki kii! Vezir ve

katip benim. Sfatlar krssnde fiilleri idare eden zatn halifesi-yim ben. Ben benzerim, sen rnek ve aslm elbisenin sznts. Bir Ktip ki, akl katlarnn sayfasna yazarm, btn nakli ve akli bilgileri. Bir vezir ki, cisimlerin arln tarm. Her eyi bilen yceler ycesine takdim edeyim diye. Dolaysyla benim zatm birdir; ama sfatlarm birden ok. Eer isimleri istiyorsan bana secde et. Bil ki, isim msemrnaya delalet eder. hepsi de senin iindedir. O zaman sana yetene kanaat getir. Seni ilgilendirmeyenden de uzak dur... sonra alelacele dedi, irticalen u beyitleri okudu:

Heyhat! Giren ve kan

Ancak Kadir'in istedii bir eyden dolaydr Ey dardan gzel giysiye bakan!

Ey bakan! Senin insann bir gzel giysidir Heyulnin kk birdir

Dnen felek onu ekip evirmekte Onun zatndan konuan batndr

Sfatndan konuan zahirdir. Suret kabul etmesi zatndandr

Ayn ondandr, ondan nce geip gider. Varl suruna baldr

Anlam olarak varlk ki, kadir dilemitir.

Yldzlar ynlendirir aleminde Feleklerin, ki gelili ve yryldr.

Gnei dousundan ykselir Bedri batsnda batar

Merkezde hkmleri ynlendirir Akll veya aptal herkes arr buna

Deniz, kylarna tamtr Parlak ay ona yardm etmitir

Gne kenlerde faaldir Taze dal ona vgler sunmakta

Bir hava ki, bir fete urasa Yamur ykl bulutlar hemen zerine kapanr.

Eer gzel bir manzara olursa bu onun zatndandr ncekiler ve sonrakiler ona doymulardr

O halde bakalk sfatlarda, olu ise zattadr Tertemiz bukalarn bozulmas

Cisimlerin varolularndan belirginleti Yetersiz gzn grd kadaryla

Arzm sarslsa, drlse Gneim, bu dzenleyip yayandan gelir.

Bak, bilinmez hikmete kiliimiz zerine bir perde rtt

Allah, Ona salat etti, birden Bir nurdur ki, ruhlarmza gz kamatrc bir aydnlk vermitir

Ne ayn on drd ne kuluk gnei geti Onu lki ve sonu dzenledi.

Salik der ki: iirini tamamlaynca, dallar kklerine dndrnce, derhal nnde secdeye kapandm, bir kul gibi huzurunda durdum. Dedim ki: Benim arzum, gayem sensin. Sensin temenni edilen sr.

Akl ve sr'ya Hazrlk Salik der ki: Sonra zat benden gizlendi, sfatlar ise benimle kald. Uyuyorken ben ve

varlmn srr tehecctte ayakta beklerken tevfik elisi geldi bana; beni dmdz yola iletmek iin. Beraberinde ihls bu-rak' vard. Burak'n zerinde baar eeri ve aznda ihls gemi vard. Birden ssl bir at ortaya kard. Beni bozmaya ve zmeye balad, sekine bayla gsm yard. "tibarl bir mertebeye ykselmeye hazrlan", denildi. Kalbimi karp bir mendile sard, deitirmeden emin olmak iin. Rza leenine koydu, takdir buyruklar dorultusunda. Orada eytann payna den ksmlar dar att. Sonra "nne bad leyse leke aleyhim sultan /phesiz kullarm zerinde senin bir hakimiyetin yoktur." (Hicr,42) Suyuyla ykad.

Sonra tevhit hkmyle, birleme imanyla doldurdu. Dorultucu hizmetileri emrine verdi. Destekilerle takviye etti. Sonra zerine doruluk mhrn vurdu. En hayrl toplulua katt. Sonra gsm nsiyet inesiyle dikti. Takdis tleriyle nefsin kirlerini temizledi. Sonra sevgi elbisesini arkadam yapt. Derken yaknlk burak'ma bindim. Burak geceleyin kevnler hareminden cennetler kutsiyetine gtrd. Burak' cennetler kutsiyetinin kapsnn halkasna baladm. Yere indim. Mihrabnda rkua gittim. Sonra berrakl gerekten berrak olan biri havada beni drtt. Omuzlar mdan heva giysisi aa dt.

Bana arap ve st sunuldu. Stn mirasnn tamamn itim. arab imedim; sarho olup srr aklamaktan korktum. Aksi takdirde peim sra gelip kr olanlar saptrd. Eer bana su verilseydi, itibar mirasnn hlasas olan suyu ierdim. Nitekim u ayette buna ynelik bir iaret vardr: "Ve ma erselnake illa rahmeten lilalemn / Biz seni ancak lemlere rahmet olarak gnderdik." (Enbiya, 107)

ayet iilen bal olsayd, bal arsnda gizli olan srdan dolay hi kimse nceden bir eriat alm olmazd. nk onda kalplerin helaki sz konusudur.

Salik der ki: Sonra havadan mukaddes vadiye baktm. Resul bana dedi ki: Nalnlarn kar ve mitsizlie kaplma. kardm nalnlar, sonra yrdm ve dinlemeye baladm:

Nalnlarm kardm yce vadide

"Ba" yi getirdim miada "Sad"dan kayboldum "dal" ile

Ben suya kanm deilim, ok susam da deilim. Vasf olarak glen de deilim,

Alamam yolculuuma ve azma Benliim un ufak oldu, grnnce

Tek'in benlii vadiden Onunla, tekten sonra ift oldum

Sren ve yol gsteren yok oldu Ayrlk birlemeye dnt

Yol gsteren birle birleti Sensin Mevla yceler binasnda

Anlar, bayramlarm oldu Onlara ilimle aklayc olarak dedim

Hazarda ve lde yaayanlara hitap eder oldum Mutmain Nefis/ Cokun Bir Deniz Salk der ki: Sonra resul(eli) ile birlikte en ak bir yola ykseldim, oradan cokun

dalgal bir denizi seyre koyuldum. Her zor kolaylat. Bu byk denizin enginliinde yaln lemin gemisini grdm. yice anlayp bilgisini kavramak iin ona baktm. Bana denildi ki: Bu geminin genelini ve ayrntsn kavrayn-caya kadar seyret. Bu ariflerin gemisidir. Onda varislerin ykseli merdivenleri vardr. Bir gemi grdm, zat ruhanydi. Saylar semav. Gemiyi iki ayak yrtyordu. Geminin sakinleri cennet sakinleriydi. Szl latifeler, kenarlar kavraylar, lafzlar irfanlar, gvenleri yakindi. Demir atmas g ve itibard.

Yelkeni eriat, sofras tabiat, ipleri sebepler, kubbeleri maceralarn zdr. Bakan akl, nderi akl, letafeti sanca, fiilleri deneyimidir. Horlanmaktan selamettir. Denizleri varidatlardr. Gemileri sr ve faydalardr. ncesi ezelden beri inayettir. Sonu, ebette illet yollarndan arnma himmetidir. Denizi fikirler, rzgar zikirlerdir. Dalgalar hller, duas ameller. "Elifin Allah'n adyladr ifadesinde zuhur etmesiyle yzer gemi, "kra bismi rabbike / Rabbinin adyla oku" (Alak, 1) ayeti de mntehasdr. Mcahe-de denizinde yzer, t ki inayet ruhlar ile mahede sahilinde karlancaya kadar. Aldan denizini anca, yabanclardan oluan kark enginlikten selamet bulunca, bakan boynunu uzatt ve garip bir iniltiyle hislerini yle namzetti:

Sr, vicdanmda belirince Varlm yok oldu, batt yldzm

Dnt kalbim rabbimin srryla Cismimin gzelliinin eklinden yitip gittim

Onunla Ondan geldim, Ona doru gidiyorum Bir kafilede, en yksek kararllmla

Orada atm fikrimin yelkenlerini lmimin gizliliklerinden oluan bir enginin dalgalarnda

evkimin rzgarlar ona doru esti Denizde ok gibi akp gitti

ni denizini atm, derken Aka grdm, ismim olmayan

Dedim ki: ey kalbimin grd! Sevginizi vuruyorum okumla

Sen benim nsiyetim ve bayrammsn Arzuda gayem ve ganimetimsin

Salik der ki: Sonra sudan ayrlnca beni ilk semaya ykseltti. Vezirlik Semasi / lk Sema (Adem) Salik der ki: Benim iin cisimler semas ald. Orada Adem (a.s.)in ruhaniyetinin

srrn grdm. Sanda ncesizlik karanl, solunda yokluk karanl. Bir sevgili kucaklad beni. ini sordum, cevap olarak yle dedi: Ey olum! Bat memleketlerinden yola ktm, Yesrib ehrine gitmek iin. Krk gece yol aldm. Koyu karanlkta kuyruunu yerde srdrenin yry gibi. Oraya varnca, mit baladm btn sebepler ortadan kalknca, baz yoldalarma, ok yakn arkadalarma dedim: memleketinizde kast edilen bir zengin veya nnde oturulan bir mderris var m?

Bana dediler ki: Orada ok etin aratrmalar yapan, iyi mnazara eden bir mderris var. Nakilleri sahih ve verdii haberler dorudur. Knyesi Ebu'l Beer'dir. Ay mescidinde ders veriyor. Olaanst ileri var. Seninle onun arasnda da perde yoktur.... Bunun zerine sarktan zlen bir ip gibi veya bir ykten ve arlktan kurtularak hafifleyen biri gibi aa indim. Ders esnasnda yanna vardm. Nefsinin ruhaniyetinden inme iznini

istedim. Birden parlak yzl, ak szl bir ihtiyar kt karma. Bana sayg sunmak zere ayaa kalkt. Onur bahederek beni oturttu. Beni ikramla oturtunca yan ndakilere, "bu benim ailemdendir", dedi. Derhal gzlerini bana diktiler. Beni kardeleri ve yardmclar olarak aralarna aldlar. Bu davranlarndan tr mahcup oldum. Kalbimi byk bir korku ve rperti kaplad. Sonra bana, "nereden geliyorsun?" dedi. " ki denizin birletii yerden, iki kabzann madeninden geliyorum" dedim. Dedi ki: O zaman sen bendensin. Dedim ki: Be-nim kastim sensin. Dedi ki: Bizi ne ile saydn? Dedim ki: Edindiimiz nefisle. Sonra ona dedim ki: Ey efendim! Belki bir faydann veya fazla bir hikmetin anlamyla hemhal olur, anlamn huy edinirim. Dedi ki: Al. Allah gsn asn, kalbini nurlandrsm, sana ynelik inamn ve ihsann arttrsn. Derken Hak beni benden ekti, Beni bende yok etti. Kll beni tasn diye kll bana bahetti. Hkmn bana yerletirince, btn srlara ve hikmetlere beni vakf klnca, beni bana geri dndrd. Benden olup zerimde olan her eyi nme koydu. Beni sadk bir dost edindi, sohbet arkada olarak seti. Arn benim iin divan yapt. Mlk hizmeti, meliki emir eyledi. Bir mddet bu halde kaldm. Nefsim iin ayanlar iinde bir benzer bilmiyordum. Sonra beni iki ksma ayrd. Bir ii iki i yapt. Sonra beni diriltti ve bana perdeli olan eyi gsterdi ve beni elendirdi. Dedim ki: Bu benim, benden bakas deil. Bunun zerine bir yar br yarya efkatle yneldi. Bylece zat ve sfat arasndaki fark sahih oldu. Dedim ki: ilahm! Bu glge niin? Dedi ki: Kalemle levhe yazldnda, senin yazna Nuh'un nurundan feyz verildiinde, karm kalktnda, btn renkler gzlerine grndnde, niin olduunu bilirsin? Bu glgeyi senin iin var ettim. Derken kalemle ncesizlik levhine yazdm, derhal ncesizlik srr bana grnd. Yokluun y-zndeydi. Ben u anda rendiimi ders veriyorum. Bildiimi de bunlara yayyorum. Sonra u iiri okudu:

Ey zahirlerin ay ! Ey giyinmi Yeil ipekten bir entari!

Kuru bir servetin mauku oldun Atein alevi olmasayd kuruyacak deildi

Ksa bir sre orada hapsedildin Bunun iin mahpesin sahibi diye arldn

Bir ok ilimlerle orada bakanlk ettin, grnd Sende. Eer bu olmasayd, bakan olmazdn Bu yzden sen sekizin iinde dolarsn Ve yirminin iinde, gizlenen eytanlarn Yzer gibi koan soylu bir at srtnda, ekil verilmi ona Bakrdan, ki iflas eden sanat bitirmitir. Salik der ki: Bana yerletirdiklerinden dolay sevindim, bana bahettiklerinden dolay

neelendim. Sonra bana dedi ki: Yksel, yar, bu zamanda sana gizli olan nice gz aydnl ikinci gkte sana gsterilecektir.

Yaz Semas/kinci Sema (sa) Bismiliahirrahmanirrahim Salik der ki: Gzel yzl resul (eli), at ruhlar semasn. Mesih'i grmekle fledi

ruhun suruna. Hayatm onun varlyla birleince, zatm onu grmenin nimetine eriince,

cihetlerinin ve zaviyelerinin nuru her taraf kaplaynca, eklini ve seciyelerini kaplaynca, cisimlerin evlerinden karanlk drlp atlnca,

Bana dedi ki: Merhaba, ho geldin. Genilik ve kolaylk bulasn. Ey salik! Tahkik et zatm, sfatlarma bak. Ben cmertlik hazinelerinin bekisiyim. lk mevcuda bahedilenim. Ben olmasaydm, isimler bilinmezdi. sim verene de bir deer ad konulmazd. Benimle konutu, benim iin yaratld, g ve yeri benimle yarld. Direkleri ve binas benim zerimde dikildi... Sonra yzn gzellii parlak ve cemali gz alc, buday dal gibi gzel endaml bir delikanlya evirdi.

Bana dedi ki: Ey ilham ktibi! Kalk ve diviti, kalemi al. Cisimler divanna yaz, imamn emriyle ilgili olarak bu delikanlnn sana soracaklarn. Ktibi, veziri ve bekisi yanma geldiler. Onu grnce, kalkp ona yneldim ve irticalen yle dedim:

Ey akll ktip!

Senin iin telerde pek gariptir. Yce efendi seni yaknlatrd

Bylece kalpler sana akmaya balad. Gz kapaklarmdan gizlendiinde

Gaipleri zahiri kaplar oldu. Ey anlamlar ktibi! sen olmasaydn

Ycelerde bir nasibim olmazd Ey eman destekisi yaz, ki

Kukular iinde korkanlar eman bulsunlar. Salik yle der: Gzel oldu. Ve ne gzel ayn! phesiz ve yalansz. Der ki: Sonra

yazd, ama ksa tuttu ve laf gereinden fazla uzatmad; amaca uygun syledi: Bismillahirrahmanirrahim. Allah'n salat ve selam kerem sahibinin zerine olsun. Bu velayetin ve emann yardmcsdr. Ruhlarn seyidi ve Rah-man'n halifesinin ruhu emretti. Yannda tahakkuk edince, bunu kendisine vahyettiinde yannda sabit olunca, ki Ademiyet dnemi onun yannda son buldu. Ona Muhammedi dnemde bir ok att . Oku kadna isabet etti. Adaleti kstasn ikame eder. okunun ona isabet ettiini bilince, bunda en geni paya ve en mkemmel nasibe sahip olduunu anlaynca, bu byk yardmcy yazd. Bu kerem sahibi veliye. Allah ona sz vermitir ve Allah'n emaneti onun yanndadr. Yetkisine verdii eye doru bakmaktadr. Verdii sze de ballk gstermektedir. Emanetinin hali-feliini ona yklemitir. Zannna vefas ve diyaneti, iffeti ve korunmas, hkmlere nfuz etmesi, vehimlerin oluturduu problemleri ele alp zmesi, imamn snrlarnda duruu galip geldii iin.

Eer mam'n zann bilgiye dnrse, savata ve barta reayasn ynetirse, yarg ve hkmlerinde adalete uygun davranrsa, valilerini ve hakimlerini memleketin drt bir yanna datrsa, biz de onu ynetici olarak yerinde tutar ve onu destekleriz. Eer bu art yerine getirmezse, onu grevinden azleder, yerine bakasn getiririz. Ondan bu snrda durmasn ve reayasna en kolay yntemle muamele etmesini isteriz. Siz, genel ve zel topluluklar, Allah'tan baka snak bulamazsnz.

lerinizi gl kuvvetli, cesur, cmert birine tevdi ettik. Ona, size aslan pay n vermesini ve en cretli okla sizi korumasn syledik. Ne sylediyse, onu biz sylemiiz. Ne yaptysa onu biz yaptk. Bizim dilimizle konuuyor. Bizim vicdanmzdaki dnceleri tercme etmektedir. Ona llerinizi diriltme, blk prk halinizi derleme, k zlarnz gvende klma, bitkilerinizi yetitirme, bilmediklerinizi size retme, zaman uzasa da, saylarnz gn be gn artsa da eninde sonunda bize dneceinizi size bildirme gcn

verdik. O halde: ittik ve itaat ettik, deyin. Sizden nce, iittik, ama isyan ettik, diyenler gibi olmayn. Bunu syledikleri iin biz onlar kasp kavuran saba yelleriyle darmadan ettik. Durmadan artan yamurlarla ldrdk. Onlar helak ederek kklerini kuruttuk. Onlar hakknda verilen azap sz gereklemi oldu. Onlar krp geirdik. yle ki yurtlarnda bir tek canl kalmad. Onlarn bana gelen bu felaket Tubba ve rem'i de kaplad.

O halde bizim dehet verici egemenliimize kar kmaya yeltenmeyin. Azabmzn elisine saldrdnzda azabn size ge geleceini dnmeyin. Sizden nce nice rnekler gelip geti. Bize kar ktnz zaman banza geleceini vaat ettiimiz azap mutlaka gelecektir. Sizden sadr olan tavrlarnzdan tr, onun ba gstermesini beklemekteyiz. Sizden muhalefet tavr sadr olduunda bizden size bu azap intikal edecektir. Olan olduunda azabn yn size doru evrilecektir. Aslnda yalnzca yapp ettikleri-nizdir size dnmekte olan. Eer hayr ilerseniz hayrla karlarsnz. (Kim zerre arlnca hayr i-lerse onu grr). (Kim zerre arlnca er ilerse onu grr) (Her nefis yaptklarna karlk bir rehinedir). (Allah alemlerden mstanidir.) (Tevekkl edenler Allah'a tevekkl etsinler) Nebilerin sonuncusuna salat ve selam olsun. Alemlerin rabbi olan Allah'a hamdolsun. Allah'n selam, rahmeti ve bereketi zerinize olsun.

Salik der ki: Eman yardmcsn aldm, onunla memleketi arasnda bir tercman oldum. Kararlatrdm hazrlm, verdiim ve yrrle koyduum tm hkmlerimde isabet ettiimi grnce, bana dedi ki: Ne gzel bir tavr ortaya koydun. Sana bir dl vereceim. nk sana denk gelecek bir benzerin yoktur, seninle boy lecek bir ein yoktur. Bu makamn stnde byk bir makam, onur verici bir sahne, znts bulunmayan bir sevin menzili vardr. Oras cemalin eksiksizliinin makamdr. Cellin srekliliinin mekandr.

Salik der ki: Bu makama ulamak iin iimdeki himmet kabard, perdelerini delip gemeye koyuldum.

ehadet Semas/ nc Sema (Yusuf) Salik der ki: Cemal semas, cell madeni nme ald. Kap ald ve bana selam

verildi. mmetinin dizginleri bana sevkedildi, teslim edildi. Memleketin saraynda oturana, ehrin reisine yneldim. Sarayn ortasnda btn mensuplar grdm. Kapdaki hizmetiye yanatm, ne haber var? Bu byk toplant nedir? diye sordum. Dedi ki: Bir nikah akdedildi, grdn bir dndr.

Ondan ieri girmek iin izin istedim, izin verdi. Korkmadan ve geveklik gstermeden ieri girdim. lk nce ben selam verdim. Derhal selamm ald. Utanma kanatlarm bzld. Gelin rtsne brnmt. nmze perdelerini indirmiti. Ayaklarmn zerine dikildim. En gzel isimleri olan zikretmeye baladm. ki yay veya daha yakn olana salat ve selam okudum sonra. Ardndan ho kokulu ve kapsaml vglerle bu mahallin sahibini andm.

Dedim ki: Merhaba, bu mutlu zifafa, bu vgye deer gzel intizama. Ki kalplerin srlarn kaplam, btnyle doldurmutur. "zlemle beklediine ho geldin" dedi ve onu mamur kld. Kzlarn efendisi, karanlklarn aydnlatcs. Ki Babili byledi ve onlar gzellik oklarna tuttu. Onu mlkler arasnda bir mlk gibi grmedim. Felek perdelerinin stun arnn zerine indirilmesi gibi de grmedim. Kkl bir erefe dikkat eken bir eref, stnlk bahederek saadet verdii trden bir kalc bir mutluluk olarak da grmedim. Ya da arzunun srekliliini ilan eden bir nisbet de deildir. Ko burcuna yaknlamas gnein, ne mutlu! Yaknlat mutluluklardan tr. Birbirine komu gzellik paralarna eklendi, parlak ululuk aylaryla btnleti. nk iyi kadnlar iyi erkekler iin, iyi erkekler de iyi kadnlar iindir. Mutluluklar size, ne krl bir alveri. Mbarek ve salih bir durum. Gpta edilmeye layk bir beraberlik. rtibat iin uygun bir zemin. Selam ve gven iinde bir giri. Dzenli yaama ve evlatlar mjdesi. Allah'n salat ve selam efendimiz Hz. Muhammed'e,

ehlibeytine ve btn ashabnn zerine olsun, alemlerin rabbi olan Allah'a hamdolsun. Salik der ki: Szlerimi tamamladmda, salat ve selam okuyarak konumam bitirdiimde, perde birazck kmldar gibi oldu. Bir ses geldi ki, hastann yzne vuran meltem gibiydi. yle dedi:

Gelini Zehra olan, kukusuz

kizler burcunu ta olarak giymi bana, i'ra yldz da ayakkabsdr Ey ban mis kokulu gl

Zehra'nn yceliine denk baka bir iek var m? Salik der ki: Ona dedim ki: Seni tandm, az nce seni niteledim ve sfatlarn sayp

dktm. u efendinin makamn bana gstermeni, ondan haber vermeni, kusurlar n ve zntlerini bana sylemeni istiyorum.

Dedi ki: Ey zarif, taze ve yabanc kii! Sana feda olaym, ey talip ve ey gzel adam! Tam yerine dtn, bu iin uzmannn yannda durdun. Fakat idrak edilemez bir gaye sordun, ilim olarak sahip olunamayacak, kuatlamayacak bir hususa dokundun. Bu yzden anlayn kadarn sana gstermem gerekti. lminin kapsamnda olmas takdir edilen kadarn kavramaya seni muvaffak klmam lazm geldi. Sonra perdesinin gerisinde, rtsnn arkasnda olana iaret etti.

Dedi ki: Bu eminler eminidir, binann taycs, Zehra'nn kocasdr. Lahutlar ona gsterildi, nasutlar onun iin yakld. Akla ona yneldiler. Mlk ve kle olarak onun emrine girildi. Ama o yzn evirdi, srtn dnd. Hasta etti, ama hastalanmad. Daha fazlasn istemeye yneldi. Zihinleri byledi, dinleri tatil etti. Uzak yakn her dman iin bir intikam klcyd. Yakn veya uzak her seven iin de bahedilmi bir nimetti. Yldzlarn zhresi ona secde etti, gelip geen kafilelerin kalplerine korku sald. Btn mlk, anahtarlarn, hakimiyetini ona verdi, zenginliklerini ve rnlerini ona bahetti, memleketin ynetiminin halifeliine sahip kld. Ama szn ve zimmetini bozmad. Memleketini her zaman gzel bir ekilde ynetti. Fikrin dosdoru neticeleriyle kaim oldu. Derken devlet dimdik ayaa kalkt, ufuklarnn ve blgelerinin geniliine ve uzaklna ramen her taraf iyiliklerle doldurdu. Kuvvetinin ve glerinin arasnda gz alc bir gne gibi dodu. Zamann biricii, asrnn esizi. Mlknn tam ortasnda. Mlknn dnda tek bir ey grmemektedir. Onu grmek parlaklktr, onu yitirmek krlktr. Der ki: Garip bir ey iittim. Derken drdnc semay kesbetmek iin veda ettim. Bir yol aramaya koyuldum.

Emirlik Semas/Drdnc Sema (dris) Bismlahirrahmanirrahim Allah'n salat ve selam efendimiz Hazreti Muhammed'in, ehlibeytinin ve ashabnn

zerine olsun. Salik der ki: Yceli semas nme ald. Bana, Merhaba ey vellerin efendisi!

denildi, yaln mcevherlerle sslenmi kulp! Dedim ki: Bana verdiin mjde ve yaptn aklama ne gzel! Yce makamn hakk iin, kimsin sen?

Dedi ki: Ben cellet madeni, slalenin efendisi yceliklerin babas , gnein ve kuluk vaktinin efen-disiyim.

Onun karsnda dururken iimde meydana gelen vecdin etkisiyle u iiri okudum: Kutsiyet huzurunda esenlik olsun sr ehline

Bir gne ki, nurlar aydnlatr kabrin karanln Benzerlikten uludur, esizdir o

Snrlarla ayrlmad gibi cins de deildir Biz onunla varlmzn kemaliyle idrak ediliriz

Tpk yarasann gnein gz kamatrclnda idrak edilmesi gibi Allah iin! Ne gzel nur! Risaletin getirdii

Tahminden, zandan ve sezgiden kurtaran Onu bize getirirken kalp susuz ve arzu iindeydi

Yceler alemine ve kutsiyet huzuruna kar Geldi ve o ok nuruna aldrmad

Naln ve krs huzurundan ona hitap etti Ben nalnm ve kerem sahibi ar risaletimdir benim

Allah iin! Ne gzel koca ve ne gzel gelin! Sizin iin nimetler baheden emanet fidann diktim

Ben bir canm ki, ondan sonradr fidann meyve vermesi Teblie adadm kendimi, aklannca

Baz eyler ki, beni vehimden ve karklktan kurtarr Yrdm, imeklerim ve klar belirmiti

His merkebinin srtnda gayp denizlerine daldm Uyudum, ama gz kapaklarm uyumad sabaha kadar

l olmakszn cinlerden ve insanlardan ssz kaldm Ey nefis! Bu haktr ki, varl parldyor

Ey nefis! Sakn inkar etme, ey nefsim! Salik der ki:Sonra bir imek akt, onunla ayrln karanl yarld. Nasl grdn?

dedi, sana mahiyetimi ifade etmek istedim, btn hviyetimi senin iin dile getirmek diledim. Grdn, ey Salik! Yabanclarn nasl yok olduunu, nurlarn nasl sndn, fikirlerin nasl meydana ktn, gnlerin nasl tamamlandn, ieklerin nasl boy saldn. O zaman devirimle hakikati ortaya kt, cisimler arz aydnland. Bekaya iletildim, ykselme mahalline yrtldm. Ben gl bir rehberim, en a k yolu gsteren. Ben yok edilemem, bende son bulunmaz. Arma istiva ettim, yatamn iaretlerinin zerine yan yattm. Artk benim muradm gerekleti. nancmn bu akbetinden dolay hamdettim. Onun irade ettiine kanaat getirdim. Eer daha fazlasn istesem, mutlaka arttrr.

Muhafz Semas /Beinci Sema (Harun) Bismillahirrahmanirrahim Allah'n salat ve selam efendimiz Hazreti Muhammed'in, ehlibeytinin ve ashabnn

zerine olsun. Salik der ki: nme muhafzlk semas ald. Bana denildi ki: Kendisine ilimde

genilik verilenin semasn atn. Semann kaps bana alnca kapcs karma kt.

Bekisi nme dikildi. Semann perdeleri benim iin kaldrld. Kapy alan kimdir? Kimdir bu yollar ap gelen? denildi. Dedim ki: Evin sahibinin emri zerine gelen bir misafirim ben. Onun kervanndan ayrlmann imkan yoktur. lleri kat edip geldi, havay deldi. imdi kervan meydanna durdurmu bulunuyor. imdi kim garanti eder huzura gelip durduunun tebliini. Eer gelimeyi istemeseydi, bryen onu brseydi, bu, karlkl konumann tecridini gerektirirdi. Sonra ziyaretinin Binek srtnda belirmesi de sz konusu olmazd. Sonra ben bu ktalar ap gelmezdim. Kzl muhafzn arkada, byk efendimiz ho geldin, dedi, ben gzelliinin sergilendii sslerin mekanna geliini garanti ederim. Dmdz ok, ancak sava gn iin saklanr. Ya da Calinus'un kitaplar, mzmin hasta-lklara deva bulmaktan baka hangi ama iin neredilir ki! Sonra beni yanna ald. nnde durdurdu. Halife beni grnce, ehresini bir glmseme ald . Allah, efendiye selam etsin ve yerini gzel klsn, dedi. Sonra vezire dedi ki: Onunla doruluk diliyle konu. Ona hikmetle hkme balanm kesin szn arasn tant. Bunun zerine vezir en gl kolunu svad, diliyle st dudan yalad ve u iiri okudu:

Bu halifedir, lem olmu efendidir bu

Bu makamdr, bu rkndr, haremdir bu Ona biat etmek iin uzanm sa eldir bu

Ey imamlar! Teslim olun Allah'tr bu Btn canllara nderlik etti, ama nderlii zahir olmad

Gzlere buza ve put grnd iin Daima arr bir kavimcii ki himmetleri ebediyen

Musa'nn nail olduuna nail olmaktr, ama bilmediler Aklk haramdr, baktka

Basiret gz bir eye, zat yokluk olur. Bu, yce, eriilmez, ulu zatn halifesidir, ona zillet kasesinden iirmitir, glgeye

snan. Rahim sebebiyle ona seslendi. Bu yzden bu gn rahmete nail olandan bakasnn Allah'n emrinden kurtulamayacan bildi. Bylece nur ve ziyada ikisini eitledi. Halifelerin gslerinde belirginletiler. Kadrini bilen kii helak olmaz. Bedri aydnlanmayan bir gnein nuru da snmez.

Salik der ki: incilerini topladm, nurundan bir huzme aldm. Bu halin verdii baygnlm geti. G etmeye baladm.

Kadlar Semas/ Altnc Sema (Musa) Bismillahirrahmanirrahim Salik der ki: Derken ilham elisi kelam semasn nme at. Orada Musa'nn (a.s.)

ruhaniyetini grdm. Hemen ona selam verdim ve teslim olarak karsnda oturdum. Banda gzel yzl bir eyh duruyordu. Ne ksayd, ne de uzun. Bana dedi ki: Bu

eyh, kadlar kads, valiler valisidir. Gklerle ilgili hkmlerin son mercii odur. Bir inite bana gelmiti, gayet kark gelmiti. Ben imdi onun nne brakyorum. Ondan nasibini al. Bil ki bunlardan sorulacaksn. Sonra yzn evirdi ve yle dedi: Ey Kad! Sorunu en ksa ifadede zetle. En yakn iaret halinde verdiin cevap ikna edici olsun. Kad yle dedi: Zelil ve aa kul, aziz ve stn efendisine sordu. ekil dururken ismin fani olmas

doru olur mu? mam ona u karl verdi: Bilmez misin, ey Kad?! Her mahluk mecbur-dur. Snrl olan bir varlk nasl hakikati ihata edebilir? Onun kelamn bilen ifade eder. Ama sen onu marib olarak niteledin. Onun kelamnn varisi de parlatr, aydnlatr. Ama sen onu marib ve mark olarak niteledin. Bir Muhammedi gizlilikleri arndrp aa karr, srlar giyinir. Onun kalbi hakikatle mamurdur. zeri rtl yolu mahede eder. Yolu yabanclardan arndrr, amacn aka ortaya koyar ve kararllkla yola koyulur. Zatndan zatn, sfatndan sfatn, fillerinden isimlerini ve arzndan semasn mahede eder.

Sonra bunlarn tamam yok edilir. lh sfatlar arna istiva eder. Orada kulluk eklinin baki kalmas sahihtir. Bundan dolaydr ki "yalnz sana" denmi ve rububiyet srr ifa edilmitir. nk varis nefsinden silindii zaman, artk eklinden kyam etmesinden baka bir eyin faydas olmaz ona. Hareketinden ve hissinden fena bulmas gerekir. Bu denize batt zaman, minnete de batm olur. Dolaysyla farz ve snneti ikame etmesi zorunlu hale gelir.

Kad, bu szleri onaylad ve kabul etti. Duyduu szlerden dolay teekkr ederek dnp gitti.

Salik der ki: Sonra yzn bana evirdi ve "Ve li kllin vechetun / Her kesin bir yn(vechi) vardr" (Al-i imran,148) ayetini okudu

Ardndan yle dedi:Bil ki, rabbine gideceksin. Ki kalbinin srrn sana asn, kitabnn srlarn sana gstersin, kapsnn anahtarn sana versin, mirasn tamamlasn ve bylece gnderiliin sahih olsun, ite "kuluna vahyetti" hkmnden senin payna den budur. Katndan neshedici bir eriat sana tahsis etmesini, bir kitab indirmesini bekleme. Bu kap kapanmtr. nk Hz. Muhammed (s.a.v.) duvara konan son tulayd. Ona muhalif her delil geersizdir. Bu makam elde ettikten, kalemleri ekip evirenin sylediklerini tahsil ettikten sonra gnderilmi olarak geri dneceksin. Varis olduun gibi, senin varislerinin olmas da kanlmazdr. Bu takdirde halka ynelttiin her ykmllkte efkatli ol.

nk fark huzuru, ahdi tama ve snrn yannda durma hususunda zayftr. Dolaysyla Mevlan "benim huzurumda sz deitirilmez" demedii srece, reayana hafifletme yap diye seslendii her hususu Ona sor. Ama bu kesin hkm duyduun zaman, artk srarla ve kararllkla sormann bir faydas olmaz. Kevni ynetip idare ettiin srece yardm iste.-Allah'a yemin ederim ki, meakkat beni yormad ve uzaklk duygusu benden uzaklatrld-Budur vasiyetim. Bil ki, Yoldaki delilin bu vasiyettir, yumuak ol ve gereini yapmaktan geri durma.

Salik der ki: Allah'a yemin ederim ki, ey efendim! Bilgilerin senin yannda bulunduunu bildim. Hakikat ipleri sana uzanmaktadr. Bana dedi ki: Bu konumann doru olduunu nereden bileceim. Belki de bu, gerekten uzak bir iddiadr. Dedim ki: iirim, bilgimde kesinlemi hakikati sana aklayacaktr. Dedi ki: iiri oku, ki nerede olduunu anlayaym ve iddian ifade edip aklarsan eer sana icazet vereyim.

Salik der ki: Bunun zerine ona u iiri okudum: krarm ve inkarm arasndaki sr

Mteridedir, ve akan havuzun kederi Niin demiyorsun: Ben koydum ikisinin srrn

Ruhlara srlarm reten benim Perdelediim ateten konuan benim?

Bir nur ki, atete nurun zatna hitap ettim Karanlk kevnleri var eden benim

Eer dileseydik, nurlar sahibi olurlard Kevnleri yzen bolukta var eden benim

Topluca, ki yabanclarn iddeti ulamaz onlara Ey asasn sert kayaya vuran!

Bir gne, bir ay ve talarla dolu bir yer Taa hkmeden bir aaca hayret et

Asl perde arkasndan vuran gr Zahir oldun, hi kimseye gizli deilsin

Sadece yaratcy bilmeyene gizli olursun Douyu baty kat ettim, size ulatraym diye

yilikleri, gecede ve seherlerde Sizi bulamadm, sizden bir haber de duymadm

Bir kulak surlarn gerisindeki sesi nasl duysun? Ya da benzeri hibir ey olmayan nasl idrak edeyim?

Snrm atmda, seni bilmez oldum Nefsini zamansal varedilerden alkoydun

Bu yzden sen okuyucunun benliinin ruhundaki sr gibisin Zamann dar geldii birsin sen

Sen kevnden ve ktalardan berisin Salik der ki: Sana bahettii eylerden dolay gzlerimi aydnlatan, sana gizli olan

srlar senin iin ortaya karan Allah'a hamdolsun. Gaye Semas / Yedinci Sema (brahim) Bismillahirrahmanirrahim Allah'n salat ve selam efendimiz Hazreti Muhammed'in, ehlibeytinin ve ashabnn

zerine olsun. Salik der ki: Yce Resul (eli) bana Halil (dost) semasn at. Ruhaniyetinin srrnn

beytu'1-mamu-run evresinde dndn grdm. Nurdan elbiseler iindeydi. Bana selam verdi: Ho geldin, dedi. Byk ikramda bulundu, snrsz cmertlik sergiledi. Dedim ki: Ey misafirlerin babas (misafir perver)! Evlatlarnn yurduna "mml Kura" (kentlerin anas) diye isim verilen! En yce makamnn gvenliinin mahiyetini bana anlat. Bana dedi ki: Batt zaman yldz bekle.

Dedim ki: Senin zatndan payma den nedir? Dedi ki: Yiyeceinde bakalarn tercih etmendedir. Bilmez misin ey oul! Eer cmertlik (cud) olmasayd varlk (vcud) zuhur etmezdi, kerem olmasayd hikmetler belirmezdi. Eer bakasn kendine tercih etme olmasayd, srlar ortaya kmazd!

Salik der ki: Ona dedim ki: Beytul-mamur'a , ma-kamul mehur'a girmek istiyorum. Dedi ki: Bunun iin baz artlar gereklidir, bunlar da kitabul-mes-tur'da, neredilmi yapraklarda yazlmtr. Dedim ki: Bana gster ki, iinde olanlara bakaym.

Dedi ki: derhal gaye zhal, velayet ehlinin -Muhammedi velayet ve sddklk makamlar hari- yanndan arld. Bu Zhal onun bekisidir. Gelirlerinin toplaycsdr.

Hzla koup geldi. Kuanm olarak nnde durdu. Ona dedi ki: Nur hazinesini a. Bana Kitabu'l-mestur'u getir.

Dedi ki: derhal onu getirdi. Dedi ki: Onu onun sa eline ver. Bunun zerine mhrn atm, satrlarn ve iaretlerini inceledim. Kitapta yle deniyordu:

Bismillahirrahmanirrahim La ilahe illllah muhammedun resulullah.

Allah'tan baka ilah yoktur. Muhammed Allah'n Resuldr. Bu Hakkn evi, doruluun oturadr. Toplanp ayrlmann menba, garbn ve arkn

srrdr. Btn makamlarn sahiplerine haramdr, ancak yce Dostun katndan aa inen hari. En parlak makama doru sarkan, iki yay veya daha yakn duruma gelen. Seilmi Muhammed'in vlm makam yani. Orada kuluna vahyettiini vahyetti. Onunla ondan anlamn en an anlad. Kalb, israda yaknlk hakikatlerinden grdklerini yalanlamad. Andolsun onu bir inite daha grmt. O srada Adem henz su ile balk arasnda bir varlkt. Sidretul Mnteha'nn yannda grmt. Orada balang ve son buluur. Orada ezel, vakit ve ebet eitlenir. Cennetul me'va O'nun yanndadr. Diri olarak ulaanlarn devaml kal yerleri. Zat grdklerinde sfat cennetleri onlar teden alp barndrd. O srada sidreyi bryen brd, srlar tarafndan ve yce tenzih cihetinden. Gz ondan bakasna kaymad da azmad da. Grnmez bir yoklua nasl kayabilir ki? Krsnn ortasna kuruldu, ycelere ve aalara uzand. Onun zuhur etmesiyle iki ayak zuhur etti. Arz onun nuruyla aydnland. Melekler sadece bir ayaa sarldlar. Arifler ise grnmeyen ve grnen ayaklarn ikisine de sarldlar. Ondan nce sz sylemezler ve O'nun emriyle hareket ederler. stivann en st noktasndan "Nun"un merkezine doru amel ederler.

Onlarn varlklarnn srrn snad, mevcutlarn mahede edince. Onlara zatn heybetini giydirdi. Bylece lezzet denizlerine battlar. Sfatlarn ekillerine tecelli edince mnezzeh Allah, onlar yok etti. Geride sadece gizli iaretler kald. Dolaysyla varislerin ruhlar mahedede eittir. Onlar bu gn nasl iseler yarn da yle olacaklardr. Ancak terkip yurdundaki mahedeleri iin blnme ve kesilme sz konusudur. Yine bir makamda mahede varken, bir bakasnda olmaz. Oradaki mahedeleri ise devamldr. O halde intikal ruhlar hakknda, hair kalplar hakkndadr. Cisimler ykmllk yurdundan infial yurduna harolurlar. Ruhlar ise; Celal makamndan Cemal makamna harolurlar.

Sylenemeyene kadar. Orada intikal artk caiz olmaz. Kime bu makam verilirse; beyte giri ona haram olmaz. Allah'n "ey Yesrib halk! Artk size durmak yok" sz zerinde durup dnene selam olsun.

Salik der ki: Ona dedim ki: Ey slamn babas! Selam! Paralar birletiren. Yerin ve gklerin mele-kutunu bilen. Benim durumumu bilmedin. Deerimi drdn. Garip bir nazm ve olaanst bir nesirle sana kendimi anlatacam:

Katip Allah sevgisini gnlme yerletirdiinden beri evkten bir satr cierime yazdndan beri

Sevgisine kar duyduum zlem ve vecdle eridim Ah! evkimin bitmezliinden. Ah! Hznmden!

Ey isteklerin gayesi ve umutlarn mercii! Ey dayanam! Sana duyduum zlem ok iddetlidir, bakasna deil

Elimi kalbimin zerine koydum, korktuum iin Gsmn yarlmasndan, nk sabrm bana ihanet etti

Durmadan elimi bir yukar kaldryor, bir aa indiriyordu

yle ki dier elimi destek iin elimin zerine koydum Gnl terkipten geti, gt Yok eden sevgiliye, elime deil.

Vecd ile onu istiyordum durmadan ve tercih ediyordum Bir hayretle ki, yarasann i geirmesini andrrd

Derken hakkn sesini kendi tarafmdan duydum Benim katmda olan bakasna bakmaz.

l vecdinle veya coku istiyorsan l nk kalbin bedenine dnmyor

Kalktm, ki evk beni bir duruyor, bir sayordu Sevincin iddetinden Ahh! Cierim! diye haykrdm

Ey benzeri olmayan seni grdm iin Artk benim iin sapklkla doruluk arasnda bir fark yok

Nefis Onu bilgi olarak tanyor ve gryor Gzle. Bu vakitte ve elbette Onu mahede ediyor.

Zat bizzat gren sfata bakmaz nk onda saffn bukayla perdelenmesi vardr.

Salik der ki: Bana dedi ki: Bu perdeden murat benim. Kaplar sevenlere alr. Dedim

ki: Dostlukla sevgi bir midir? Sevgiyle yaknlk ayn mdr? "Ve aciltu ileyke rabbi literda /Rabbim! Raz olasn diye sana acele geldim" (Taha, 84) diyenle, kendisi hakknda "Velesevfe yu'atke rabbuke feterda / Rabbin sana verecek ve sen raz olacaksn" (Duna,5) denilen kimse arasnda ne kadar fark var! "Rabbi' rahli sadr / Rabbim gsm(sadrm) a" (Taha, 25) diyenle, kendisi hakknda "Elem nerahleke sadrek /Biz senin gsn amadk m?" (nirah, 1) denilen kimse ayn olur mu?

Salik der ki: Sonra ona yle dedim: Balangc byle olan bir sonu, akl bu olan srlar hakknda ne dersin? Ya da fiilime tanklk eden u szlerime ne dersin:

lahi! Ey mevlam! Kart srrnz

Ve benim srrm. Ey istek merdim! Sizi tercme etmekteyim Sizinle gryorum, grnen ve grnmeyen eyay

Sizinle iitiyorum gizli fsldamalar ve sizinle konuuyorum Zikirlerin makam nere, fikirlerin yokluu nere ve srlarn ademiyeti nere!

Allah'n zikriyle sevinir kalpler Bilinenler ve gaipler akla kavuur

Zikri terk etmek her eyin en faziletlisidir nk zatn gneinin batmas yoktur

Allah'n zikriyle gnahlar balanr Basiretler ve kalpler sevince boulur

Durum olarak zikri terk etmek bundan daha faziletlidir

nk gne batmayacaktr

Sen neredesin ve benim vardm sonra inip geldiim makam nerede? Ey kalbim! Ona ulatm Yol gsteren bir sevgili gibi ona de:

Ar olmasayd, istiva olmazd Benim nurumla darb-i mesel vermek mmkn oldu

Salik der ki: Bu imal szleri gzlemleyince dedi ki: Grenle kr bir olmaz. Sonra

bana dedi ki: Ey oul! Mevlana yakardn zaman baban an. Ey oul! Halilin sana ulamas ne mmkn! Sen ki celilin ma-kammdasn. Yldzlara bakp "Fekale inn sekm / Ben hastaym" (Saffat, 89) diyenle, hakknda "Ma kezebe fuadu ma rea / Kalp grdn yalanlamad." (Necm, 11) denilen kimse arasnda ne byk fark var! Ben diyorum ki: "Rabbigfirl hatet yevmeddln / Rabbim! Din gnnde hatalarm bala" (uara, 83) Senin hakknda ise "Li yafireleke allahu ma tekaddeme min zenbike vema teahhare / Allah senin gemi ve gelecek gnahlarn balasn diye." (Fetih, 2) deniliyor. Ben diyorum ki: "cal l lisane sdkn fi elhirlne / Bana, sonra gelecekler iinde, iyilikle anlmak nasip eyle!" (uara, 84) Senin hakknda ise "Ve refe'na leke zikrek / Senin snn ycelttik." (nirah, 4) deniliyor!

Salik der ki: Sonra alamaya balad ve dedi ki: Bakalarn dnmek, bizi bu srlar dorudan ele almaktan alkoydu. Heyhat! Cmertlik nere, bakalarn kendine tercih etme nere? Cmertlik efendiliktir. Bakalarn kendine tercih etmek ise kulluktur. Cmertlik riyasetle beraber olur, bakalarn kendine tercih etmekse; zel olmakla beraberdir. Ey oul! Sevgili ve mevlann seni ard eye doru yr. Aramzdaki ahit, sana seslendii eyi tanmak olsun.

Salik der ki: Burak dnd ve yedi tabakadan kt. Eli (resul) nurlar sidresinde yolculuk asasn verdi.

Sidretul Mnteha Salik der ki: Ona dedim ki: Bu nur ve parlaklk nedir? Sidretul mnteha'dr, dedi.

Sonra kerem sahibi resul u ayeti okudu: "Ve ma minna illa lehu mekamun me'alum / Bizim her birimiz iin, bilinen bir makam vardr." (Saffat,164) Bu yzden grdklerimizi ifade etmekten vazgetik, sustuu gibi. rade edilenin mahede edilmesi gibi. Senin snrllk ve acizlik skutunu mahede etmen gibi. Bunun yannda iarete ve remze g yetirilmez. nk fesahat ve hikmetlerin madeni olunca, ona btn szlerin toplam verilmitir. Sylediklerinden fazlasn yapamad. Allah'n nurundan bryen bryverdi. Burada durdu ve teye adm atmad.

Sonra yle dedi: Hi kimse onu niteleyemez. Byle olunca bir kimse nasl onun hakikatini vasfe-debilir? yisi mi durduu yerde dursun. Yeil yastklara yaslanp oradan ykselii seyretsin, en erefli toplulua doru. Birden ycelerden bir ses geldi: Yce sergilere yaslanan! Seninle Onun arasnda kerem sahibi krs var. Onunla her hikmetli i bilinir. Oras himmet ve taleb ehli iin edeb huzurudur. Vasl olanlar