44
İÇ KONTROL SİSTEMİ İÇ KONTROL SİSTEMİ VE VE KAMU İÇ KONTROL KAMU İÇ KONTROL STANDARTLARI STANDARTLARI www.bumko.gov.tr/ kontrol Mehmet BÜLBÜL Bütçe ve Mali Kontrol Genel Müdürlüğü Daire Başkanı

İÇ KONTROL SİSTEMİ VE KAMU İÇ KONTROL STANDARTLARI

  • Upload
    lynn

  • View
    110

  • Download
    0

Embed Size (px)

DESCRIPTION

İÇ KONTROL SİSTEMİ VE KAMU İÇ KONTROL STANDARTLARI. www. bumko . gov.tr/kontrol. Mehmet BÜLBÜL Bütçe ve Mali Kontrol Genel Müdürlüğü Daire Başkanı. Kontrol Anlayışında Değişim. Klasik Kamu Yönetimi Anlayışında kontrol. işlemi doğrulama amaçlı. merkezin sorumluluğunda. işlem odaklı. - PowerPoint PPT Presentation

Citation preview

Page 1: İÇ KONTROL SİSTEMİ  VE  KAMU İÇ KONTROL STANDARTLARI

İÇ KONTROL SİSTEMİ İÇ KONTROL SİSTEMİ VE VE

KAMU İÇ KONTROL KAMU İÇ KONTROL STANDARTLARISTANDARTLARI

www.bumko.gov.tr/kontrol

Mehmet BÜLBÜL

Bütçe ve Mali Kontrol Genel Müdürlüğü

Daire Başkanı

Page 2: İÇ KONTROL SİSTEMİ  VE  KAMU İÇ KONTROL STANDARTLARI

Kontrol Anlayışında Değişim

Klasik Kamu YönetimiAnlayışında kontrol

Yeni Kamu Yönetimi Anlayışında kontrol

girdi odaklıtespit edici-Ex-post-işlem odaklı

çıktı/sonuçodaklı

önleyici-ex-ante-sistem odaklı

işlemi doğrulamaamaçlı

sisteme güvenceverme amaçlı

merkezin sorumluluğunda

idarenin sorumluluğunda

Page 3: İÇ KONTROL SİSTEMİ  VE  KAMU İÇ KONTROL STANDARTLARI

Tanım

İç kontrolün tanımı 5018 sayılı Kanunun 55 inci maddesinde yapılmıştır.

Buna göre iç kontrol; “idarenin amaçlarına, belirlenmiş politikalara ve mevzuata uygun olarak,

faaliyetlerin etkili, ekonomik ve verimli bir şekilde yürütülmesini,

varlık ve kaynakların korunmasını, muhasebe kayıtlarının doğru ve tam olarak tutulmasını,

mali bilgi ve yönetim bilgisinin zamanında ve güvenilir olarak üretilmesini sağlamak üzere idare tarafından oluşturulan organizasyon, yöntem ve süreçle iç denetimi

kapsayan mali ve diğer kontroller bütünüdür.”

5018 sayılı Kanunda İç Kontrol

Page 4: İÇ KONTROL SİSTEMİ  VE  KAMU İÇ KONTROL STANDARTLARI

5018 sayılı Kanunda İç Kontrol

Niteliği:

İç kontrol idarenin faaliyetlerinin yürütülmesinde benimsenen bir yönetim biçimi ve eylemler bütünüdür. Bu nedenle “yönetim kontrolü” kavramı ile eş anlamlı olarak kullanılmaktadır.

İç kontrol sisteminin etkili ve yeterli bir şekilde

uygulanması ve amaçların gerçekleştirilmesi için yönetimin sahiplenmesi, benimsemesi bir zorunluluktur.

Page 5: İÇ KONTROL SİSTEMİ  VE  KAMU İÇ KONTROL STANDARTLARI

5018 sayılı Kanunda İç Kontrol

Kapsamı Kanuna göre iç kontrol, mali ve mali olmayan kontroller

bütünüdür. Dar anlamda mali işlem, bütçeye gelir kaydedilmesini veya

bütçeden harcama yapılmasını gerektiren işlemler olarak tanımlanabilir. Oysa iç kontrol, idarenin faaliyetlerine ulaşmasını, faaliyetlerin mevzuata uygun bir şekilde ve ekonomik, verimli ve etkili yürütülmesini, zamanında tam ve güvenilir bilgi üretilmesini sağlayacak her türlü organizasyon, yöntem, süreç ile iç denetim faaliyetini kapsamaktadır.

Bu açıdan bakıldığında bir harcamayı gerektirmese dahi, bir

idarenin teşkilatlanma biçimi, personel alımı, görev ve yetki dağılımı, personelin eğitimi, performansının değerlendirilmesi, atanması, yer değiştirilmesi, idarenin hedeflerinin belirlenmesi, risklerin ölçülmesi ve değerlendirilmesi, haberleşme, yazılım sistemleri vb. iç kontrolün kapsamına girmektedir.

Kaynak kullanımını etkileyen her şey iç kontrolün kapsamına girmektedir.

Page 6: İÇ KONTROL SİSTEMİ  VE  KAMU İÇ KONTROL STANDARTLARI

5018 sayılı Kanunda İç Kontrol

İç Kontrolde idarenin sorumluluğu (5018/md.57)

Yeterli ve etkili bir iç kontrol sisteminin oluşturulması için gerekli önlemleri alma sorumluluğu, idarelerin üst yöneticilerine ve diğer yöneticilerine verilmiştir. Buna göre;

Üst yönetici: Strateji Geliştirme Birimi, harcama birimi ve iç denetim birimi aracılığıyla idarede yeterli ve etkili bir iç kontrol sisteminin kurulmasını sağlama,işleyişi izleme ve gerekli tedbirleri alarak geliştirme sorumluluğu.

Birim başkanları (harcama yetkilileri): Birimlerinde etkili bir iç kontrol sistemi oluşturmak, uygulamak ve geliştirmek.

Strateji Geliştirme Birimi Yöneticileri: İdarede iç kontrol sisteminin kurulması çalışmalarını başlatmak, bu amaçla üst yöneticinin liderliğinde harcama birimlerindeki çalışmaları koordine etmek ve teknik destek sağlamak.

İç Denetim Birimi yöneticileri ve iç denetçiler: İdaredeki iç kontrol sistemine ilişkin tasarım ve uygulamaları denetleyerek, uygunluğunu ve yeterliliğini değerlendirmek ve iç kontrol sisteminin geliştirilmesi kapsamında idareye değer katmak

Page 7: İÇ KONTROL SİSTEMİ  VE  KAMU İÇ KONTROL STANDARTLARI

Usul ve Esaslarda İç Kontrol

İç kontrolün temel özellikleri

İç kontrol faaliyet ve düzenlemelerinde öncelikle riskli alanlar dikkate alınır.

İç kontrole ilişkin sorumluluk, işlem sürecinde yer alan bütün görevlileri kapsar.

İç kontrol malî ve malî olmayan tüm işlemleri kapsar.

İç kontrol sistemi yılda en az bir kez değerlendirilir ve alınması gereken önlemler belirlenir.

İç kontrol düzenleme ve uygulamalarında mevzuata uygunluk, saydamlık, hesap verebilirlik ve ekonomiklik, etkinlik, etkililik gibi iyi malî yönetim ilkeleri esas alınır.

Page 8: İÇ KONTROL SİSTEMİ  VE  KAMU İÇ KONTROL STANDARTLARI

Kamu İç Kontrol Standartları

Kamu İç Kontrol Standartları

Kamu İç Kontrol Standartları, idarelerin, iç kontrol sistemlerinin oluşturulmasında, izlenmesinde ve değerlendirilmesinde dikkate almaları gereken temel yönetim kurallarını göstermektedir.

Tüm kamu idarelerinde tutarlı, kapsamlı ve standart bir kontrol sisteminin kurulmasını ve uygulanmasını amaçlamaktadır.

Kamu İç Kontrol Standartları COSO modeli, INTOSAI Kamu Sektörü İç Kontrol Standartları Rehberi ve Avrupa Birliği İç Kontrol Standartları çerçevesinde belirlenmiştir.

18 Standart

79 Genel Şart

Page 9: İÇ KONTROL SİSTEMİ  VE  KAMU İÇ KONTROL STANDARTLARI

Kamu İç Kontrol Standartları

Standart ve genel şartlar, etkili bir iç kontrol sistemi için genel çerçeveyi belirlemektedir.

İdarelerin, bu standart ve genel şartların içeriğine uygun bir iç kontrol sistemini oluşturmaları gerekmektedir.

Her bir standart ve genel şartın karşılığı sistem ve metodolojiler oluşturulmalı ve işletilmelidir.

İç kontrol sistemi ve işleyişi, yönetici ve çalışanların kişisel yaklaşım, beceri ve gayretlerine dayandırılmamalı, tanımlanmış ve süreklilik arz eden bir sistemle ortaya konulmalıdır.

Page 10: İÇ KONTROL SİSTEMİ  VE  KAMU İÇ KONTROL STANDARTLARI

Kamu İç Kontrol Standartları

Maliye Bakanlığı tarafından yayımlanan İç Kontrol ve Ön Mali Kontrole ilişkin Usul ve Esaslarda, kamu idarelerinin mali ve mali olmayan işlemlerinde standartlara uymakla ve gereğini yerine getirmekle yükümlü oldukları belirtilmektedir.

Page 11: İÇ KONTROL SİSTEMİ  VE  KAMU İÇ KONTROL STANDARTLARI

Kamu İç Kontrol Standartları

Bileşenler Kontrol ortamı standartları Risk değerlendirme standartları Kontrol faaliyetleri standartları Bilgi ve iletişim standartları İzleme standartları

Etkili bir iç kontrol sistemi için, uygun bir organizasyonel yapı içinde görev, yetki ve sorumlulukları belirlenmiş birimlerle, yeterli ve yetkin personel tarafından görevlerin yürütülmesi (kontrol ortamı),

Amaç ve hedeflerin belirlenmesi ve bunların gerçekleşmesini etkileyebilecek riskler ile fırsatların belirlenmesi (risk değerlendirmesi),

Riskleri yönetmek ve fırsatlardan yararlanmak için uygun kontrol strateji ve prosedürlerinin belirlenmesi ve uygulanması (kontrol faaliyetleri),

Etkin bir bilgi ve iletişim sisteminin tüm bu faaliyetleri destekleyecek yeterlikte kurulması ve işletilmesi (bilgi ve iletişim)

Tüm bu faaliyetlerin izlenmesi ve geliştirilmesi (izleme)

Sayılan temel amaçların gerçekleştirilmesini sağlayacak standartlar bileşenler altında sınıflandırılmış bulunmaktadır.

Page 12: İÇ KONTROL SİSTEMİ  VE  KAMU İÇ KONTROL STANDARTLARI

Kamu İç Kontrol Standartları

I. Kontrol ortamı standartları Etik değerler ve dürüstlük Misyon, organizasyon yapısı ve görevler Personelin yeterliliği ve performansı Yetki devri

II. Risk değerlendirme standartları Planlama ve programlama Risklerin belirlenmesi ve programlanması

III. Kontrol faaliyetleri standartları Kontrol stratejileri ve yöntemleri Prosedürlerin belirlenmesi ve belgelendirilmesi Görevler ayrılığı Hiyerarşik kontroller Faaliyetlerin sürekliliği Bilgi sistemleri kontrolleri

IV. Bilgi ve iletişim standartları Bilgi ve iletişim Raporlama Kayıt ve dosyalama sistemi Hata, usulsüzlük ve yolsuzlukların bildirilmesi

V. İzleme standartları İç kontrolün değerlendirilmesi İç denetim

Page 13: İÇ KONTROL SİSTEMİ  VE  KAMU İÇ KONTROL STANDARTLARI

Kamu İç Kontrol Standartları

Her standardın altında, standardı sağlamak üzere ayrıca genel şartlar belirlenmiştir.

Genel şartlar, kamu idarelerine standardın gereklerinin

yerine getirilmesi için gerekli asgari şartları göstermektedir.

Bu şartların yerine getirilmesi halinde, iç kontrol sisteminin

o standart için amaçladığı işlev yeterli güvenceyi sağlamış olacaktır.

Page 14: İÇ KONTROL SİSTEMİ  VE  KAMU İÇ KONTROL STANDARTLARI

Eylem Planı Rehberi

Kamu İç Kontrol Standartlarına Uyum Eylem Planı Rehberi

İç kontrol sistemlerini Kamu İç Kontrol Standartları ile uyumlu hale getirmek için yapılması gereken çalışmaların belirlenmesi, bu çalışmalar için eylem planı oluşturulması, gerekli prosedürler ve ilgili düzenlemelerin hazırlanması çalışmalarında kamu idarelerine rehberlik yapmak amacıyla hazırlanmıştır.

Rehbere, kamu iç kontrol standartları ile genel şartlarını gösteren ve iç kontrol sistemlerini geliştirmelerine yardımcı olması amacıyla bir tablo eklenmiş ve tablonun sütun başlıklarına göre doldurulup üst yönetici tarafından onaylandıktan sonra Bakanlığımıza gönderilmesi gerekmektedir.

Page 15: İÇ KONTROL SİSTEMİ  VE  KAMU İÇ KONTROL STANDARTLARI

I.Bileşen : Kontrol Ortamı

Kontrol ortamının temel unsuru “kurum” ve “insan”dır.

Kontrol ortamı; uygun teşkilatlanmış, görev, yetki ve sorumluluklar tanımlanmış bir kamu idaresinde kamusal faaliyetlerin, yetkin ve dürüst yönetici ve personel tarafından yürütülmesine ilişkin standartları kapsar.

Kontrol ortamı, iç kontrolün diğer bileşenlerine temel teşkil eden bir çerçeve oluşturmaktadır.

Bu kapsamda 4 standart belirlenmiştir. Etik değerler ve dürüstlük Misyon, organizasyon yapısı ve görevler Personelin yeterliliği ve performansı Yetki devri

Page 16: İÇ KONTROL SİSTEMİ  VE  KAMU İÇ KONTROL STANDARTLARI

Kamu İç Kontrol StandartlarıI. Bileşen: Kontrol Ortamı

Standart: 1. Etik Değerler ve Dürüstlük

Personel davranışlarını belirleyen kuralların personel tarafından bilinmesi sağlanmalıdır.

1.1. İç kontrol sistemi sahiplenilmeli ve desteklenmeli

1.2. İç kontrol sisteminin uygulanmasında yöneticilerin örnek olmalı

1.3. Etik kurallar bilinmeli ve uygulanmalı

1.4. Dürüstlük, saydamlık ve hesap verebilirlik sağlanmalı

1.5. Adil ve eşit muamele

1.6. Bilgi ve belgeler doğru, tam ve güvenilir olmalı

Page 17: İÇ KONTROL SİSTEMİ  VE  KAMU İÇ KONTROL STANDARTLARI

Kamu İç Kontrol StandartlarıI. Bileşen: Kontrol Ortamı

Standart: 2. Misyon, organizasyon yapısı ve görevler

İdarelerin misyonu ile birimlerin ve personelin görev tanımları yazılı olarak belirlenmeli, personele duyurulmalı ve idarede uygun bir organizasyon yapısı oluşturulmalıdır.

2.1. İdarenin misyonu yazılı olarak belirlenmeli

2.2. Birimlerin ve alt birimlerinin görevleri tanımlanmalı ve duyurulmalı 2.3. Görev dağılım çizelgesi oluşturulmalı

2.4. Teşkilat şeması ve buna bağlı olarak fonksiyonel görev dağılımı belirlenmeli

2.5.Organizasyon yapısı, temel yetki ve sorumluluk dağılımı/hesap verebilirlik/uygun raporlama ilişkisini göstermeli

2.6. Hassas görevlere ilişkin prosedürler belirlenmeli ve duyurulmalı

2.7. Verilen görevlerin sonucunu izlemeye yönelik mekanizmalar geliştirilmeli

Page 18: İÇ KONTROL SİSTEMİ  VE  KAMU İÇ KONTROL STANDARTLARI

Kamu İç Kontrol StandartlarıI. Bileşen: Kontrol Ortamı

Standart: 3. Personelin yeterliliği ve performansı

İdareler, personelin yeterliliği ve görevleri arasındaki uyumu sağlamalı, performansın değerlendirilmesi ve geliştirilmesine yönelik önlemler almalıdır.

3.1. İnsan kaynakları yönetimi, idarenin amaç ve hedeflerine yönelik olmalı

3.2. Yönetici ve personel bilgili, deneyimli ve yetenekli olmalı

3.3. Mesleki yeterliliğe önem verilmeli, her görev için en uygun personel seçilmeli

3.4. İşe alma/görevde yükselmede liyakat ve bireysel performans dikkate alınmalı

3.5. Her yıl için eğitim faaliyetleri planlanmalı ve uygulanmalı

3.6. Personelin performansı en az yılda bir kez değerlendirilmeli, ödüllendirme mekanizmaları geliştirilmeli

3.7. insan kaynakları yönetimi yazılı olmalı ve duyurulmalı

Page 19: İÇ KONTROL SİSTEMİ  VE  KAMU İÇ KONTROL STANDARTLARI

Kamu İç Kontrol StandartlarıI. Bileşen: Kontrol Ortamı

Standart: 4. Yetki Devri

İdarelerde yetkiler ve yetki devrinin sınırları açıkça belirlenmeli ve yazılı olarak bildirilmelidir. Devredilen yetkinin önemi ve riski dikkate alınarak yetki devri yapılmalıdır.

4.1. İş akış süreçleri ile imza ve onay mercileri belirlenmeli ve duyurulmalı

4.2. Yetki devirlerine ilişkin hususlar belirlenmeli ve duyurulmalı

4.3. Yetki devredilen personel görevin gerektirdiği bilgi, deneyim ve yeteneğe sahip olmalı

4.4. Yetki devredene bilgi verilmeli

Page 20: İÇ KONTROL SİSTEMİ  VE  KAMU İÇ KONTROL STANDARTLARI

II.Bileşen: Risk Değerlendirme

Risk değerlendirme, idarenin hedeflerinin gerçekleştirilmesini etkileyebilecek risklerin ve fırsatların belirlenmesi ve değerlendirilmesini ifade etmektedir.

İç ve dış risklerin belirlenmesi, meydana gelme olasılığının ve etkisinin analiz edilmesi, alınacak önlemlerin tespit edilmesi ve idarenin göğüsleyebileceği risklerin seçilmesi suretiyle idarenin faaliyetlerinde risk yönetiminin esas alınmasını öngörmektedir.

Kamu İç Kontrol Standartlarında bu amaçla iki standart belirlenmiş bulunmaktadır:

1. Planlama ve Programlama 2. Risklerin belirlenmesi ve değerlendirilmesi

Page 21: İÇ KONTROL SİSTEMİ  VE  KAMU İÇ KONTROL STANDARTLARI

II.Bileşen: Risk Değerlendirme

Risk Nedir?

Kurumun hizmet sunmasını engelleyecek veya hizmetin kalitesini düşürecek,

Halkın kuruma olan güvenini sarsabilecek,

Yolsuzluk yapılmasına meydan verecek,

Faaliyetlerin mevzuata aykırı yürütülmesine neden olabilecek,

Kaynak kaybına neden olabilecek

her türlü olay risk olarak belirlenebilir.

Page 22: İÇ KONTROL SİSTEMİ  VE  KAMU İÇ KONTROL STANDARTLARI

II.Bileşen: Risk Değerlendirme

Risk Değerlendirilmesinde yöntem

Risk değerlendirmesi yapabilmek için öncelikle kurumun hedefleri açık, net ve tutarlı biçimde belirlenmelidir.

Hedefler anlaşılabilir ve ölçülebilir olmalıdır.

Hedefler belirlendikten sonra bunlarla bağlantılı iç ve dış kaynaklı riskler tespit edilir.

Riskin değeri ve meydana gelme olasılığı hesaplanır.

Kurumun başa çıkması gereken risk kapasitesi belirlenir.

Page 23: İÇ KONTROL SİSTEMİ  VE  KAMU İÇ KONTROL STANDARTLARI

Kamu İç Kontrol StandartlarıII. Bileşen: Risk Değerlendirmesi

Standart: 5. Planlama ve Programlama

5.1. İdareler, misyon ve vizyonlarını oluşturmak, stratejik amaçlar ve ölçülebilir hedefler saptamak, performanslarını ölçmek, izlemek ve değerlendirmek amacıyla katılımcı yöntemlerle stratejik plan hazırlamalı

5.2. İdareler, yürütecekleri program, faaliyet ve projeleri ile bunların kaynak ihtiyacını, performans hedef ve göstergelerini içeren performans programı hazırlamalı

5.3. İdareler, stratejik planlarına ve performans programlarına uygun olarak bütçe hazırlamalı

5.4. Yöneticiler faaliyetlerin stratejik plan ve performans programına uygunluğunu sağlamalı

5.5. Yöneticiler özel hedefler belirlemeli ve duyurmalı

5.6. Hedefler, spesifik, ölçülebilir, ulaşılabilir, ilgili ve süreli olmalı

Page 24: İÇ KONTROL SİSTEMİ  VE  KAMU İÇ KONTROL STANDARTLARI

Kamu İç Kontrol StandartlarıII. Bileşen: Risk Değerlendirmesi

Standart: 6. Risklerin belirlenmesi ve değerlendirilmesi

İdareler, sistemli bir şekilde analizler yaparak amaç ve hedeflerinin gerçekleşmesini engelleyebilecek iç ve dış riskleri tanımlayarak değerlendirmeli ve alınacak önlemleri belirlemelidir.

6.1. Her yıl sistemli bir şekilde hedeflere yönelik riskler belirlenmeli

6.2. Risklerin gerçekleşme olasılığı ve muhtemel etkileri analiz edilmeli

6.3. Alınacak önlemler için eylem planları oluşturulmalı

Page 25: İÇ KONTROL SİSTEMİ  VE  KAMU İÇ KONTROL STANDARTLARI

III.Bileşen: Kontrol Faaliyetleri

Kontrol Faaliyetleri nedir?

Kontrol faaliyetleri, kurumun amaçlarına ulaşmasını etkileyebilecek risklerle başa çıkmak üzere belirlenen ve uygulamaya konulan politikalar ve prosedürlerdir.

Kontrol faaliyetleri riskleri kabul edilebilir düzeylerde yönetmek için kullanılır.

Risklerin çeşidine göre, önleyici, tespit edici ve düzeltici her türlü kontrol faaliyeti belirlenir ve uygulanır.

Page 26: İÇ KONTROL SİSTEMİ  VE  KAMU İÇ KONTROL STANDARTLARI

III.Bileşen: Kontrol Faaliyetleri

Kontrol faaliyetleri, idarenin hedeflerinin gerçekleştirilmesini sağlamak ve belirlenen riskleri yönetmek üzere oluşturulan politika ve prosedürlerdir.

Kontrol faaliyetleri idarenin bütün kademelerinde olmak üzere planlama, programlama, uygulama, gözden geçirme ve hesap verme faaliyet ve süreçlerini kapsar.

Bu bileşen kapsamında altı standart belirlenmiş bulunmaktadır:

Kontrol stratejileri ve yöntemleri

Prosedürlerin belirlenmesi ve belgelendirilmesi

Görevler ayrılığı

Hiyerarşik kontroller

Faaliyetlerin sürekliliği

Bilgi sistemleri kontrolleri

Page 27: İÇ KONTROL SİSTEMİ  VE  KAMU İÇ KONTROL STANDARTLARI

Kamu İç Kontrol StandartlarıIII. Bileşen: Kontrol Faaliyetleri

Standart: 7. Kontrol stratejileri ve yöntemleri

İdareler, hedeflerine ulaşmayı amaçlayan ve riskleri karşılamaya uygun kontrol strateji ve yöntemlerini belirlemeli ve uygulamalıdır.

7.1. Her bir faaliyet ve riskleri için uygun kontrol yöntemleri belirlenmeli ve uygulanmalı

• düzenli gözden geçirme,• örnekleme yoluyla kontrol,• karşılaştırma, onaylama, raporlama, doğrulama,• analiz etme, yetkilendirme, gözetim, inceleme, izleme

7.2. Kontroller; işlem öncesi kontrol, süreç kontrolü ve işlem sonrası kontrolleri kapsamalı

7.3. Varlıkların dönemsel kontrolünü ve güvenliğini sağlanmalı

7.4. Kontrol yönteminin maliyeti beklenen faydayı aşmamalı

Page 28: İÇ KONTROL SİSTEMİ  VE  KAMU İÇ KONTROL STANDARTLARI

Kamu İç Kontrol StandartlarıIII. Bileşen: Kontrol Faaliyetleri

Standart: 8. Prosedürlerin belirlenmesi ve belgelendirilmesi

8.1. İdareler, faaliyetleri ile mali karar ve işlemleri hakkında yazılı prosedürler belirlemeli

8.3. Prosedürler ve ilgili dokümanlar faaliyet veya işlemlerin başlaması, uygulanması ve sonuçlandırılması aşamalarını kapsamalı

8.3. Prosedürler ve ilgili dokümanlar, güncel, kapsamlı, mevzuata uygun ve ilgili personel tarafından anlaşılabilir ve ulaşılabilir olmalı

Page 29: İÇ KONTROL SİSTEMİ  VE  KAMU İÇ KONTROL STANDARTLARI

Kamu İç Kontrol StandartlarıIII. Bileşen: Kontrol Faaliyetleri

Standart: 9. Görevler ayrılığı

Usulsüzlük ve yolsuzluk risklerini azaltmak

9.1. Faaliyet veya mali karar ve işlemin onaylanması, uygulanması,kaydedilmesi ve kontrolü farklı kişilere verilmeli

9.2. Personel sayısının yetersizliği varsa yöneticiler

risklerin farkında olmalı ve gerekli önlemleri almalı

Page 30: İÇ KONTROL SİSTEMİ  VE  KAMU İÇ KONTROL STANDARTLARI

Kamu İç Kontrol StandartlarıIII. Bileşen: Kontrol Faaliyetleri

Standart: 10. Hiyerarşik kontroller

10.1.Yöneticiler, iş ve işlemlerin prosedürlere uygunluğunu sistemli bir şekilde kontrol etmeli.

10.2.Yöneticiler,personelin iş ve işlemlerini izlemeli ve onaylamalı,hata ve usulsüzlüklerin giderilmesi

için gerekli talimatları vermeli

Page 31: İÇ KONTROL SİSTEMİ  VE  KAMU İÇ KONTROL STANDARTLARI

Kamu İç Kontrol StandartlarıIII. Bileşen: Kontrol Faaliyetleri

Standart: 11. Faaliyetlerin sürekliliği

11.1.Faaliyetlerin sürekliliğini sağlamaya yönelik önlemler almalı

• Personel yetersizliği,• Görevden ayrılma,• Yeni bilgi sistemlerine geçiş,• Yöntem veya mevzuat değişiklikleri• Olağanüstü durumlar

11.2.Gerektiğinde usulüne uygun vekil personel görevlendirilmeli

11.3. Görevinden ayrılan personel rapor hazırlamalı

Page 32: İÇ KONTROL SİSTEMİ  VE  KAMU İÇ KONTROL STANDARTLARI

Kamu İç Kontrol StandartlarıIII. Bileşen: Kontrol Faaliyetleri

Standart: 12. Bilgi sistemleri kontrolleri

12.1. Bilgi sistemlerinin sürekliliğini ve güvenilirliğini sağlayacak kontroller yazılı olarak belirlenmeli ve uygulanmalı

12.2. Bilgi sistemine veri ve bilgi girişi ile bunlara erişim konusunda yetkilendirmeler yapılmalı, hata ve usulsüzlüklerin önlenmesi, tespit edilmesi ve düzeltilmesini sağlayacak mekanizmalar oluşturulmalı

12.3. İdareler bilişim yönetişimini sağlayacak mekanizmalar geliştirmelidir.

Page 33: İÇ KONTROL SİSTEMİ  VE  KAMU İÇ KONTROL STANDARTLARI

IV.Bileşen: Bilgi ve İletişim

Bilgi ve iletişim nedir?

Bilgi ve iletişim, kurumu ilgilendiren iç ve dış bilgilerin belirlenmesi, elde edilmesi, işlenmesi ve kurum içerisindeki ve dışındaki ilgililere zamanında iletilmesidir.

İletişim sözlü (toplantılar, geri bildirimler…) veya yazılı (düzenlemeler, prosedürler, iş tanımları…) ve hatta davranışlar (uygulamama örnekleri, yönetimin yaklaşımları ve tavırları) şeklinde olabilir.

Page 34: İÇ KONTROL SİSTEMİ  VE  KAMU İÇ KONTROL STANDARTLARI

IV.Bileşen: Bilgi ve İletişim

Bilgi;

Yöneticilerin zamanında ve doğru karar alabilmesi,

Çalışanların görev ve sorumluluklarını yerine getirebilmesi,

Şeffaf ve hesap verebilir bir şekilde raporlama yapılabilmesi,

Amaçların gerçekleşme performansının takip edilebilmesi

Risklerin yönetilebilmesi

için gereklidir.

Bilgi; uygun, doğru, yerinde, eksiksiz, anlaşılabilir ve ulaşılabilir olmalıdır.

Page 35: İÇ KONTROL SİSTEMİ  VE  KAMU İÇ KONTROL STANDARTLARI

Kamu İç Kontrol StandartlarıIV. Bileşen: Bilgi ve iletişim

Standart: 13. Bilgi ve iletişim

13.1. Yatay ve dikey iç iletişim ile dış iletişimi sağlayan etkili ve sürekli bir bilgi iletişim sistemi olmalı

13.2. Yöneticiler ve personel gerekli bilgilere zamanında erişebilmeli

13.3. Bilgiler doğru, güvenilir, tam, kullanışlı ve anlaşılabilir olmalı

13.4. Yöneticiler ve personel, performans programı ve bütçeye ilişkin bilgilere zamanında erişebilmeli

13.5. YBS, yönetimin ihtiyaç duyduğu gerekli bilgileri ve raporları üretebilecek ve analiz yapma imkanı sunacak şekilde tasarlanmalı

13.6. Yöneticiler beklentilerini personele bildirmeli

13.7. İletişim sistemi personelin değerlendirme, öneri ve sorunlarını iletebilmelerini sağlamalı

Page 36: İÇ KONTROL SİSTEMİ  VE  KAMU İÇ KONTROL STANDARTLARI

Kamu İç Kontrol StandartlarıIV. Bileşen: Bilgi ve iletişim

Standart: 14. Raporlama

14.1. İdarenin amaçları, hedefleri, stratejileri, varlıkları, yükümlülükleri ve performans programları her yıl

her yıl kamuoyuna açıklanmalı

14.2. İdareler bütçelerinin altı aylık uygulama sonuçları, ikinci altı aylık beklentileri ve hedefleri ile faaliyetlerini kamuoyuna açıklamalı

14.3. Faaliyet sonuçları ve değerlendirmeler idare faaliyet raporunda gösterilmeli ve duyurulmalı

14.4. Faaliyetlerin gözetimi amacıyla idare içinde yatay ve dikey raporlama ağı yazılı olarak belirlenmeli, birim ve personel görevleri ve faaliyetleriyle ilgili hazırlanması gereken raporlar hakkında bilgilendirilmelidir.

Page 37: İÇ KONTROL SİSTEMİ  VE  KAMU İÇ KONTROL STANDARTLARI

Kamu İç Kontrol StandartlarıIV. Bileşen: Bilgi ve iletişim

Standart: 15. Kayıt ve dosyalama sistemi

İdareler, gelen ve giden her türlü evrak dahil iş ve işlemlerin kaydedildiği, sınıflandırıldığı ve dosyalandığı kapsamlı ve güncel bir sisteme sahip olmalıdır. Kayıt ve dosyalama sistemi;

15.1. Elektronik ortamdakiler dahil, gelen ve giden evrak ile idare içi haberleşmeyi kapsamalı

15.2. Kapsamlı ve güncel olmalı, yönetici ve personel tarafından ulaşılabilir ve izlenebilir olmalı

15.3. Kişisel verilerin güvenliğini ve korunmasını sağlamalı

15.4. Belirlenmiş standartlara uygun olmalı

15.5. Gelen ve giden evrak zamanında kaydedilmeli, sınıflandırılmalı ve muhafaza edilmeli

15.6. Belirlenmiş standartlara uygun arşiv ve dokümantasyon sistemi oluşturulmalı

Page 38: İÇ KONTROL SİSTEMİ  VE  KAMU İÇ KONTROL STANDARTLARI

Kamu İç Kontrol StandartlarıIV. Bileşen: Bilgi ve iletişim

Standart: 16. Hata, usulsüzlük ve yolsuzlukların bildirilmesi

İdareler, hata, usulsüzlük ve yolsuzlukların belirlenen bir düzen içinde bildirilmesini sağlayacak yöntemler oluşturmalıdır.

16.1. Hata, usulsüzlük ve yolsuzlukların bildirim yöntemleri belirlenmeli ve duyurulmalı

16.2. Yöneticiler, bildirilen hata, usulsüzlük ve yolsuzluklar hakkında yeterli incelemeyi yapmalı

16.3. Hata, usulsüzlük ve yolsuzlukları bildiren personele haksız ve ayırımcı bir muamele yapılmamalı

Page 39: İÇ KONTROL SİSTEMİ  VE  KAMU İÇ KONTROL STANDARTLARI

V.Bileşen: İzleme

İzleme nedir?

İç kontrol sisteminin tasarım ve işleyişinin sürekli ve belirli aralıklarla değerlendirilmesi ve alınması gereken önlemlerin belirlenmesi sürecidir.

İç kontrolün değişen hedeflere, ortama, kaynaklara ve risklere ayak uydurmasını sağlamak bakımından iç kontrol sistemini izlenmelidir.

Page 40: İÇ KONTROL SİSTEMİ  VE  KAMU İÇ KONTROL STANDARTLARI

V.Bileşen: İzleme

İzleme yöntemleri;

İç kontrol öz değerlendirme çalışmaları

İç denetim faaliyetleri

Page 41: İÇ KONTROL SİSTEMİ  VE  KAMU İÇ KONTROL STANDARTLARI

Kamu İç Kontrol StandartlarıV. Bileşen: Gözetim

Standart: 17. İç kontrolün değerlendirilmesi

İdareler iç kontrol sistemini yılda en az bir kez değerlendirmelidir.

17.1. Sürekli izleme veya özel bir değerlendirme yapma veya bu iki yöntem birlikte kullanılarak değerlendirilmeli

17.2. İç kontrolün değerlendirilmesinde idarenin birimlerinin katılımı sağlanmalı

17.3. İç kontrolün değerlendirilmesinde; yöneticilerin görüşleri, kişi ve/veya idarelerin talep ve şikâyetleri iç ve dış denetim sonucunda düzenlenen raporlar dikkate alınmalı

17.4. Değerlendirme sonucunda alınması gereken önlemler belirlenmeli ve bir eylem planı çerçevesinde uygulanmalı

Page 42: İÇ KONTROL SİSTEMİ  VE  KAMU İÇ KONTROL STANDARTLARI

Kamu İç Kontrol StandartlarıV. Bileşen: Gözetim

Standart: 18. İç denetim

İdareler fonksiyonel olarak bağımsız bir iç denetim faaliyetini sağlamalıdır.

18.1. İç denetim faaliyeti İç Denetim Koordinasyon Kurulu tarafından belirlenen standartlara uygun bir şekilde yürütülmeli

18.2. İç denetim sonucunda idare tarafından alınması gerekli görülen önlemleri içeren eylem planı hazırlanmalı, uygulanmalı ve izlenmeli

Page 43: İÇ KONTROL SİSTEMİ  VE  KAMU İÇ KONTROL STANDARTLARI

Usul ve Esaslarda İç Kontrol

İç kontrol güvence beyanı

Üst yöneticiler ve bütçe ile ödenek tahsis edilen harcama yetkilileri, her yıl, iş ve işlemlerinin amaçlara, iyi malî yönetim ilkelerine, kontrol düzenlemelerine ve mevzuata uygun bir şekilde gerçekleştirildiğini içeren iç kontrol güvence beyanını düzenler ve birim faaliyet raporları ile idare faaliyet raporlarına eklerler.

Page 44: İÇ KONTROL SİSTEMİ  VE  KAMU İÇ KONTROL STANDARTLARI

İlginiz için teşekkürler..

Görüş, soru ve önerileriniz için

[email protected]