Upload
doancong
View
220
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
JOOMLA GENEL BÖLÜMLERİ
İÇİN
DEK
İLER • Joomla Genel Bölümleri
• Denetim Masası
• Genel Yapılandırma• Site• Sistem• İzinler• Metin Süzgeç Ayarları
ÜNİTE
3
HED
EFLE
R
•Bu üniteyi çalıştıktan sonra;
• Joomla kurulu bir sitenin yönetim paneline girebilecek,
•Denetim masasında bulunan ögereleri tanıyabilecek,
•Genel yapılandırma ayarlarını yapabilecek,
• Joomla bir sistemin arama motorlarında doğru bir şekilde indekslenmesini sağlayabileceksiniz.
İÇERİK YÖNETİM
SİSTEMİ
Okt. Mustafa AKBUĞA
Joomla ‘nın Genel Bölümleri
Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi 2
GİRİŞ
Yerel sunucu üzerinde Joomla’nın kurulumu, bir önceki ünitede anlatılmıştı.
Kurulumla yüklenen joomlanın yönetim paneli, İngilizce olarak yüklenmiş ve daha
sonra bizim tarafımızdan dil yöneticisi kullanılarak Türkçeleştirilmişti.
Joomla’nın yönetim bölümüne kurulum yapılırken belirlenen Kullanıcı adı,
Şifre ve Dil tercihi yapılarak girilmektedir. Bu panele ilk girildiğinde biraz karmaşık
gelebilir ama aslında bu paneli öğrenince ne kadar kolay olduğunu göreceksiniz.
Prensipte joomla tabanlı bir site, ön uç (ziyaretçilerinizin gördüğü asıl site) ve
arka uç (sitenin yönetim alanı) olmak üzere iki bölüme ayrılır. Web sitesini ziyaret
edenler sadece ön ucu görürken arka uç sadece çalışanların veya site
yöneticilerinin erişimine açıktır. Yöneticiler site üzerinde bakım yaparken, teknik
bir sorun yaşanmaması için genelde sitenin ön uç bölümünü erişime kapatarak
ziyarete belli bir süre izin vermezler. Bu tip erişim ayarları, genelde yönetim
panelindeki sistem menüsü üzerinden yapılmaktadır.
Bu ünitede sanal bir sunucu üzerine kurulmuş joomla tabanlı bir sitenin
yönetim paneli tanıtılacak, bu panelde yer alan genel ayar ve menülerin ne amaçla
kullanıldığı anlatılacaktır.
JOOMLA GENEL BÖLÜMLERİ
Yerel sunucu üzerine joomla kurulmuş bir sitenin yönetim paneline girmek
için önce WampServer yazılımının başlatılması gerekmektedir. Bu program
başladıktan sonra internet tarayıcısının adres bölümüne Şekil 3.1’de gösterildiği
gibi “http://localhost/administrator/” yazılarak arka uç (sitenin yönetim alanı)
ayrıca Şekil 3.2’de gösterildiği gibi “http://localhost/” yazılarak da ön uç
(ziyaretçilerin gördüğü asıl site) bölümlerine erişilebilir.
Şekil 3.1. Joomla kurulu bir sitede arka uç (sitenin yönetim alanı)
Sunucudan yönetim
paneline girmek için
internet tarayıcınızın
adres çubuğuna web
sistesinin adının
arkasına
/administrator
eklenmelidir.
Joomla ‘nın Genel Bölümleri
Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi 3
Şekil 3.2. Joomla kurulu bir sitede ön uç (ziyaretçilerin gördüğü asıl site)
Şekil 3.2‘de gösterilen Sitenin ön uç bölümünde işaretle gösterilen Login
Form bölümüne Kullanıcı adı ve Şifre yazılarak, açılan menüden “Site
Administrator” seçeneğinden arka uç bölüme geçiş yapmak da mümkündür. Ayrıca
ön uçta kayıtlı kullanıcılar için hazırlanmış makale ve içeriklere de bu şeklide
erişilebilir (Şekil 3.3).
Şekil 3.3. Siteye Super User yetkisiyle bağlanılması sonucu gösterilen site görünümünün bir bölümü
Şekil 3.1’de gösterilen giriş ekranına Kullanıcı adı, Şifre girilerek Şekil 3,4’le
gösterilen yönetim paneli açılır. Şekil 3.4’te gösterilen yönetim paneli, Denetim
Masasına ait seçenekleri göstermektedir.
Yönetim panelindeki tüm ayarlara, Menü çubuğunda yer alan menülerle
ulaşılabilir. Bu ünitede, Sistem menüsünde yer alan seçenekler anlatılacak olup
diğer menülerdeki seçeneklere sonraki ünitelerde yer verilecektir.
Web sunucusu üzerinde
yönetim paneline
girerken kullanıcı adı ve
şifre bilgilerinde sorun
yaşarsanız e-posta
adresini kullanarak bu
bilgilere yeniden
ulaşabilirsiniz. Fakat
yerel sunucu üzerinde
bu bölüm çalışmaz.
Joomla ‘nın Genel Bölümleri
Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi 4
Denetim Masası
Şekil 3.4. Joomla kurulu bir sitenin yönetim panelindeki denetim masasının görünümü
1.İçerik: İçerik yönetimi, Joomla’yı yönetirken kullanılan en önemli yönetim
araçlarından biridir. Makale Yöneticisi, Katagori Yöneticisi ve Ortam Yöneticisi
olmak üzere 3 bölümden oluşur. Yeni Makale Ekle seçeneği, Makale Yöneticisinin
içerisinde yer alan, Siteye yeni makale ve içerik eklemede kullanılan araçlardan
biridir. Eklenen makalelerin yayınlanması, silinmesi, arşivlenmesi ve yayından
kaldırılması Makale Yöneticisi tarafından yapılır.
Makalelerin bir düzen içerisinde tutulması, kategori yöneticisi tarafından
oluşturulan bölüm ve katagorilerlerle sağlanır.
Bir makaleye grafik, resim ve animasyon türünde bir içerik eklenebilmesi
için önce ortam yöneticisine yüklemek gerekmektedir. Ortam Yöneticisi, her türlü
medyayı yönetmek için kullanılır.
2.Yapı: Sitenin bileşenlerinin nerede ve ne şekilde görünmesi gerektiğini
ayarlar. Menü ve Modül Yöneticisi olmak üzere iki bölümden oluşur. Joomla'da bir
menü, bir kategori gibi içinde menü ögeleri barındıran özel bir ögedir. Ancak
menülerin görünümleri, o menüye bağlı bir modül tarafından ayarlanır. Yeni bir
menü oluşturduğunuzda, o menüye bağlı bir modül otomatik olarak oluşturulur.
Modül Yöneticisi'ni açtığınızda karşınıza sistemde aktif durumda olan tüm
modüllerin listesi gelir. Bir modülün ismine tıkladığınızda, modülün yapılandırma
ekranı karşınıza gelir. Çoğu modülün yapılandırma ayarları birbirinden farklıdır.
Modüller, genellikle şablonda önceden belirlenmiş konumlarda görünürler.
Site üzerinde
sonradan kayıt olan
kullanıcıların
tümünün sahip
olduğu yetkiler,
Super User tarafından
yönetilebilir.
Joomla ‘nın Genel Bölümleri
Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi 5
3.Kullanıcılar: Site üzerindeki sayfaları gezen ve makaleleri okuyan kişilere
kullanıcı adı verilir. Kullanıcılar siteye kayıt olduklarında makale yazmak, yorum
yapmak veya siteyi yönetmek gibi çeşitli ayrıcalıklara sahip olurlar. Site üzerindeki
kayıtlı kullanıcıları yönetmek için kullanıcı yöneticisinden yararlanılır. Yönetici
özelliğine sahip kullanıcılar, Kullanıcı Yöneticisi'ni kullanarak sitelerine kaydolmuş
her kullanıcının adını ya da şifresini değiştirebilirler. Engelle ayarını kullanarak, o
kullanıcının sitedeki fonksiyonları kullanabilmesini de engelleyebilirler.
4.Yapılandırma: Site üzerinde etkili olan her türlü ayar ve seçeneğin
düzenlenmesinde kullanılır. Genel Yapılandırma, Sablon Yöneticisi ve Dil Yöneticisi
olmak üzere üç kısıma ayrılır. Genel Yapılandırma Yöneticisi sitenizin genel
ayarlarını barındırır. Bu ayarlar, site ayarlarından FTP giriş bilgilerine kadar her şeyi
ayarlamanızı sağlar. Bu ünitede Genel yapılandırma yöneticisi, ayrıntılı olarak
anlatılacaktır. Şablon yöneticisi, hem sitenizin varsayılan şablonunu seçmenizi hem
de şablonunuzun indeks dosyasını ve stil dosyasını düzenlemenizi sağlar. Farenizi
bir şablonun üzerine götürerek o şablonun ön izlemesini görebilirsiniz. Bir
şablonun adına tıklarsanız o şablonun yapılandırma sayfası açılır. Bu sayfada
şablonun isim ve kısa açıklamasını görebilir, sağ taraftan şablonun ayarlanabilir
özelliklerini değiştirebilirsiniz. Bu sayede sitenizin değişik bölümleri için farklı
tasarımlar uygulayabilirsiniz. Dil Yöneticisi, Joomla’da yüklü bulunan dilleri
yönetmenizi sağlar. Joomla 40'ın üzerinde dil için arabirim desteği sunmaktadır. Dil
yöneticisi kullanılarak hem ön uç hemde arka uç için varsayılan bir dil belirlenebilir.
5.Eklentiler: Site üzerinde yer alan ve sonradan eklenmek istenen her türlü
bileşen bu bölüm tarafından yönetilir. Eklenti Kur seçeneği, yeni eklentiler
yükleyebileceğiniz ya da yüklü eklentileri yönetip kaldırabileceğiniz merkezî bir
yöneticidir. Bu yöneticiyi kullanarak bileşenler, modüller, uyumlu ekler, diller ve
şablonlar yönetilebilir.
Joomla'nın kurulum ögelerine ulaşıp kurulum yapabileceği üç seçenek vardır:
Dosya Paketi Yükle: En çok kullanılan bu seçeneği kullanarak
bilgisayarınızdaki herhangi bir Joomla eklentisini seçip otomatik olarak
yükleyebilirsiniz.
Klasörden Kurulum: Joomla, sıkıştırılmış arşivinden çıkarılmış dosyaları
yerel bir klasörden okuyarak da kurulum yapabilir.
Bağlantıdan Kurulum: Bir bileşenin ya da şablonun tam adresini
biliyorsanız, bu alana girerek Joomla’nın eklentiyi otomatik olarak indirip
kurmasını sağlayabilirsiniz.
6.LOGGED İNUSERS: Bu bölüm, bir ayar seçeneği olmaktan çok bilgi içeren
rapor gibidir. Sitenin ön ve arka uç bölümlerinde o anda yer alan kullanıcıların
bilgisini gösterir.
Joomla’ya yüklenen
Eklentilerin büyük
çoğunluğu dosya paketi
yükle seçeneğiyle
yüklenir.
Joomla ‘nın Genel Bölümleri
Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi 6
7. POPULAR ARCTİCLES: Bu bölüm siteyi ziyaret eden kullanıcıların, hangi
makaleleri okuduğunu gösterir. Bu sayede ilgi çekmeyen makaleler yeniden gözden
geçirilebilir.
8.SITE INFORMATİON: Bu bölüm, sitede kullanılan veritabanı ve
programlama dilinin versiyonunu, Sistem saatini, sitede yer alan Makale sayısını,
sitede o an gezinti yapan Kullanıcıların sayısını gösterir.
Şekil 3.5. joomla Yönetim panelinde yer alan Genel Yapılandırma ayarlarının seçilmesi
Şekil 3.5’te gösterilen Menü çubuğu üzerinde yer alan Kullanıcılar, Menüler
gibi öğeleri denetim masasında kısaca gösterdikten sonra şimdi de site üzerinde
her türlü ayar ve seçeneğin kontrol edildiği Genel yapılandırmayı anlatalım.
Genel Yapılandırma
Joomla ile oluşturulan sitelerin arama motorları tarafından
indekslenebilmesi, sitenin doğru tanımlanmasına ve siteyi kullanırken ihtiyaç
duyulan özelliklerin Genel Yapılandırma sayfasından iyi ayarlanmasına bağlıdır. Bu
ayarları yapabilmek için Joomla yönetim panelinde bulunan ve Şekil 3,5’te
gösterilen Sistem menüsünden Genel Yapılandırma linki tıklanır.
Site
Bu bölümde yapılan ayarlar “Kaydet” butonuna basıldıktan sonra geçerli
olacaktır. Bu bölümde yer alan seçenekler Şekil 3.6’da gösterilmektedir.
Bu gösterilen ayarlar, kurulumda girilen bilgilerin sonucunda oluşturulmuştur.
Joomla ‘nın Genel Bölümleri
Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi 7
Şekil 3.6. Joomla yönetim panelinde yer alan Site Ayarları
1.Site Adı: Bu bölüme siteye vermek istenen ad yazılır.
2.Site Çevrimdışı: Bu bölüm sitenin ziyarete kapalı veya açık olma durumunu
belirtir. Evet seçilirse site erişime kapanmış olur. Hayır işaretlendiğinde ise site
erişime açık hâle gelir.
3.Çevrimdışı Mesajı: Bir üstte bulunan site kapalı bölümünde “evet”
işaretlenip site erişime kapatıldığında, siteye erişmeye çalışan kullanıcılara sitenin
kapalı olduğunu bildiren bir mesaj ileten bölümdür. Gizle seçeneği seçildiğinde
hiçbir mesaj görüntülenmezken, Özel Mesaj Kullan seçeneği seçildiğinde belirlemiş
olan bir mesaj görüntülenir. Varsayılan mesajı kullan seçeneği ise çok dilli sitelerde
kullanılabilecek bir özelliktir.
4.Çevrimdışı Mesajı Yazısı: Bir üstteki bölümde özel mesaj kullan seçeneği
seçildiği takdirde, sitenin kapalı olduğunu ziyaretçilere bildireceğimiz mesajın
Joomla Siteler çevrim
dışı yapılırken ziyaretçi
sayısının en az olduğu
saatler seçilmeli ve
duyurular bölümünde
önceden tarih ve saat
bilgisi verilerek ilan
edilmelidir.
Joomla ‘nın Genel Bölümleri
Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi 8
yazıldığı bölümdür. Site kapalı olduğunda buraya yazılan mesaj, ziyaretçiler
tarafından görülecektir.
5.Çevrimdışı Resmi: Bu bölümde istenirse site çevrimdışı iken çevrimdışı
mesajı ile birlikte görüntülenecek bir resimde seçilebilir. İstemezse herhangi bir
resim seçimi yapılmasına gerek yoktur.
6.Fare üzerinde düzenleme simgeleri: Site içerisine yönetim yetkisine sahip
bir kullanıcı girip Modüller ve menü ögelerinin üzerine fare ile geldiğinde
düzenleme simgelerinin çıkmasını sağlar. Sadece Modüller seçeneği, modül üzerine
gelindiğinde düzenleme simgelerinin çıkmasını sağlarken Hiçbiri seçeneği, bu
simgelerin kapatılmasını sağlar. Bu seçeneklerin etkisini gösterebilmesi için siteye
kurulan şablonların bu özelliği desteklemesi gerekmektedir.
7. Varsayılan Yazım Düzenleyici: Bu bölümde sitede kullanılacak olan yazı
editörünün seçimi yapılır. Herhangi bir yüklenmiş editör seçilebileceği gibi editöre
ihtiyaç yoksa Hiçbiri seçeneği de kullanılabilir.
8.Varsayılan Güvenlik Modu: Bu bölümde siteye üye olunurken veya diğer
benzer işlemlerde ReCaptcha güvenlik özelliğinin kullanılıp kullanılmayacağının
tercihi yapılır. Bu özelliği kullanmak için ReCaptcha web sitesine üye olup bir
anahtar (key) alması gerekmektedir.
9.Varsayılan Erişim Seviyesi: Siteyi görüntüleyebilecek kullanıcı erişim
seviyelerinin belirlendiği bölümdür. Site herhangi bir özel grubun erişimi için
kurulmadı ise buradaki seçim public (genel) olmalıdır.
10.Varsayılan Liste Sınırı: Buraya girilecek değer, sitenin arka yüzünde
içeriklerin, kategorilerin vb. liste şeklinde görüntülenmesi durumunda bir sayfada
gösterilecek miktarı belirler. Örneğin: 10 seçilmesi durumunda içerikleri listelemek
istediğimizde bir sayfada 10 içerik listelenecektir.
11.Varsayılan Besleme Sınırı: Gösterilecek haber beslemesi sayısının
belirlendiği bölümdür.
12.Besleme e postası: Besleme yazarının veya sitenin mail adresinin
görüntüleneceğinin belirlendiği bölümdür.
13.Arama Motoru Uyumluluğu Ayarları: Bu seçeneklerde yapılan seçimlerle
arama moturunun sitenizi daha etkili bir şekilde indekslenebilmesi sağlanabilir.
Bunlar;
Arama Motoru Dostu Bağlantılar (url): Sitenin menülerinde bulunan
linklerini php’nin karmaşık adreslemesinden kurtarıp basit ve anlaşılır html
adreslerine çevirmeye yarayan seçenektir. Evet seçildiğinde sitenin ana
dizininde bulunan htaccsess. txt dosyasının adının. htaccess şeklinde
değiştirilmesi gereklidir.
Apache mod_rewrite ı kullan: Bu seçeneği evet olarak işaretleyebilmek için
sunucunuzda mod_rewrite özelliğinin açık olması gerekir. Görevi ise
Joomla ‘nın Genel Bölümleri
Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi 9
siteadi.org/index.php/makale.html şeklindeki adresi
siteadi.org/makale.html şekline dönüştürmesidir. Adresteki /index. php
bölümünü kaldırır.
Adreslere Sonek Ekle: Bu özellik evet olarak işaretlendiğinde,
siteadi.org/oyunlar/zekâ-oyunlari şeklinde olan adres
siteadi.org/oyunlar/zekâ-oyunlari.html şekline dönüşür. Görevi ise
adreslerin sonuna . html eki ilave etmesidir.
Evrensel Kod Takma Adları: Bu seçenek Evet olarak seçildiğinde içerik
oluştururken Türkçe karakterler ile adres belirlenebilir. Fakat içerik
görüntülendiğinde adres satırında ş,ç,ö gibi karakterler bulunacağından
yabancı sitelere( twitter, facebook vb.) içeriklerinizin linklerini eklemeye
kalktığınızda problem yaşanabilir.
Sayfa Başlıklarına Site İsmini Ekle: Bu bölümde hayır seçildiğinde sayfanız
arama motorları tarafından sadece içerik başlığı ile indekslenecektir. Önce
seçildiğinde Önce site adı, sonra sayfa başlığı şeklinde indekslenir. Sonra
seçildiğinde ise Önce sayfa başlığı, sonra site adı şeklinde indekslenir.
14. Çerez Ayarları: Siteyi ziyaret eden kullanıcıların web site tercihlerini veya
kişisel bilgileri saklayan dosyaların düzenlenmesinde kullanılır. Başlangıç
aşamasında bu bölümde herhangi bir şey yapılmasına gerek yoktur ve genelde boş
bırakılır.
15. Tanımlayıcı Bilgisi Ayarları: Arama motorları tarafından Joomla sürümü,
yazar, etiketler veya içerik açıklamaları gibi site hakkında bilgilerin toplamasını
sağlar.
Açıklama: Sitenin arama motorları tarafında görüntülenecek açıklamasıdır.
Siteyi tanıtan açıklamalar bu bölüme yazılır.
Anahtar Kelimeler: Sitenin arama motorlarında hangi kelimeler
arandığında görüntülenmesi gerekiyorsa ilgili kelimeler bu alana yazılır.
Robotlar: Bu bölüm arama motorları tarafından sitede yer alan içeriklerin
güncel olup olmadığının kontrol edilmesini sağlar. İndeksle, Takip et olarak
bırakılır. Güncellenemeyen sitelerde indeksle, Takip etme olarak
bırakılmalıdır.
İçerik Hakları: Sitede bulunan içerikler için içerik haklarının kime ait
olduğunun yazılmasını sağlar. Burada Site tasarımcısının bilgileri yer
alabileceği gibi boş da bırakılabilir.
Yazar (Meta Etiketini Göster): Bir içerik görüntülendiğinde meta etiketleri
içinde yazar meta etiketinin olup olmayacağının tercihinin yapıldığı
bölümdür. Hayır seçildiğinde yazar meta etiketi görünmeyecektir. “Evet”
seçildiğinde ise sayfanın kaynak kodları içinde bulunan meta etiketlerine
<meta name="author" content="Super User" /> gibi bir etiket daha
eklenecektir.
Site içeriklerinin
hazırlanmasında
kullanılan Anahtar
kelimeler seçilirken
“Google’da en çok
aranan kelimeler”
listesine bakmak
gerekir.
Doğru bir şekilde
indekslenen siteler
arama raporlarında üst
sıralarda yer alır.
Joomla ‘nın Genel Bölümleri
Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi 10
Joomla Sürümünü Göster: Bu bölümde site için kullanılan joomla
sürümünün site meta etiketleri içinde gösterilip gösterilmeyeceğini
belirler. “Evet” seçildiğinde joomla sürümü görüntülenir. “Hayır”
seçildiğinde görüntülenmez.
Bir sonraki bölüm için Şekil 3.7’de gösterilen Sistem seçeneklerini tıklayın.
Sistem
Bu bölümde yer alan seçenekler Şekil 3.7’de gösterilmektedir. Bu gösterilen
ayarlar, kurulumda genel olarak yapılmıştır.
1.Sistem Ayarları: Sistem tarafından tutulan kayıtların klasör yolunu, Yardım
dosyalarının hangi dilde ve sisteden alınacağı ayarlarını tutar.
Şekil 3.7. Joomla yönetim panelinde yer alan Sistem Ayarları
2.Hata Ayıklama Ayarları: Bu bölümde Sistem ve Dilden kaynaklanan
hatalarda hataların son kullanıcıya gösterilip gösterilmeyeceğinin ayarlanması
sağlanır.
3. Önbellek Ayarları: Bu bölüm sitenin tarayıcı tarafından ne kadar sürelik
dilimlerde hafızada tutulacağını belirler. Site üzerindeki yeni değişikliklerin anlık
olarak görülebilmesi tarayıcıya ait önbellek kayıtlarının silinmesini gerektirir.
Site yönetim
panelinde çalışırken
sık sık şifre
sorulmasından
sıkıldığınızda Oturum
Süre Aşımı alanındaki
değeri artırın.
Joomla ‘nın Genel Bölümleri
Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi 11
4.Oturum ayarları: Sitenin kayıtlı kullanıcılar tarafından kullanılmadığı
durumlarda ne kadarlık bir zaman diliminde oturumların sonlandırılacağını ayarlar.
Burada yazan değeri artırdığınızda güvenlik boşlukları oluşabilir.
Sunucu
Bu bölümde yer alan seçenekler Şekil 3,8’de gösterilmektedir. Bu gösterilen
ayarlar, kurulumda genel olarak yapılmıştır.
1.Sunucu Ayarları: Sitenin kurulu olduğu sunucu üzerinde geçici dosyaların
tutulduğu, sayfa sıkıştırma ve hata raporlarının ne şekilde verileceği gibi ayarların
yapılmasını sağlar.
Şekil 3.8. Joomla yönetim panelinde yer alan Sunucu Ayarları
2.Konum Ayarları: Sitenin kurulu olduğu sunucunun yerleşim yerinin ve
zaman farkının ayarlandığı bölümdür.
3.FTP Ayarları: Site üzerinden dosya paylaşımı sağlandığında FTP özelliğinin
etkinleştirilmesinde kullanılan bölümdür.
4.Proxy Ayarları: Joomlanın kurulu olduğu sunucuda yer alan Proxy
yetkilerinin site üzerinde etkili olabilmesini sağlar.
5.Veritabanı Ayarları: Joomlayı kurarken yapılan veritabanı ayarlarının
değiştilmesi gerektiğinde kullanılan bölümdür.
6.Posta Ayarları: Site üzerinden kullanıcılara toplu e-posta gönderilmesi
gerektiğinde gereken ayarların yapıldığı bölümdür.
Sitedeki yönetim yetkisi
tek bir hesapta
tutulmalı ve diğer
hesaplara kısıtlı izinler
verilmelidir.
Joomla ‘nın Genel Bölümleri
Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi 12
İzinler
Bu bölümde yer alan seçenekler Şekil 3.9’da gösterilmektedir. Bu gösterilen
ayarlar, kurulumda genel olarak yapılmıştır.
İzin Ayarları: Sistede kayıtlı olan kullanıcıların hangi yetkilere sahip olması
gerektiğini ayarlayan bölümdür. Bu bölümde yönetim yetkisi vermek veya
engellemek mümkündür.
Şekil 3.9. Joomla yönetim panelinde yer alan İzinler bölümü
Metin Süzgeci Ayarları
Bu bölümde yer alan seçenekler Şekil 3,10’de gösterilmektedir.
Bu metin süzgeci ayarları seçili gruplardaki kullanıcılar tarafından girilen tüm
metin giriş alanlarına uygulanır.
Beyaz Liste, Özel Kara Liste, Varsayılan Kara Liste ve Süzgeç Yok seçenekleri
kullanılarak siteye giren kullanıcıların Makale, Yorum gibi içerikler eklemesi
denetlenebilir. Süzgeç etiketleri bölümünde “e-posta”, “telefon”, “intikam” gibi
kelimeler yazarak listeler genişletilebilir. Süzgeç öznitelikleri alanına ise aralarında
virgül ya da boşluk kullanarak ek etiket ve öznitelik dâhil edilebilir.
Metin Süzgeci Ayarları
sayesinde yöneticiler;
site üzerinde yer alan
kişilerin kendi
aralarındaki
sohbetlerini, telefon ve
adres bilgilerinin
paylaşmalarını
engelleyebilir ya da
serbest bırakabilirler.
Joomla ‘nın Genel Bölümleri
Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi 13
Şekil 3.10. Joomla yönetim panelinde yer alan Metin Süzgeci Ayarları
Joomla ‘nın Genel Bölümleri
Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi 14
Öze
t•Yerel sunucu üzerine joomla kurulmuş bir sitenin yönetim paneline girmek için
önce WampServer yazılımının başlatılması gereklidir.
•Internet tarayıcısının adres bölümüne “http://localhost/administrator/” yazılarak arka uç (sitenin yönetim alanı) ayrıca “http://localhost/” yazılarak da ön uç (ziyaretçilerin gördüğü asıl site) bölümlerine erişilebilir.
• Joomla Yönetim panelindeki tüm ayarlara Menü çubuğunda yer alan menülerle ulaşılır.
• Yönetim paneline giriş yapıldığında ilk önce Denetim masası görüntülenir. Denetim Masasında İçerik, Yapı, Kullanıcılar, Yapılandırma ve Eklentiler şeklinde beş alan bulunur. Bunlar;
•İçerik: Makale Yöneticisi, Kategori Yöneticisi ve Ortam yöneticisi olmak üzere 3 bölümden oluşur. Yeni Makale Ekle seçeneği Makale yöneticisinin içerisinde yer alan ve Siteye yeni makele ve içerik eklemede kullanılan araçlardan biridir. Eklenen makalelerin yayınlanması, silinmesi, arşivlenmesi ve yayından kaldırılması Makale yöneticisi tarafından yapılır.
•Yapı: Sitenin bileşenlerinin nerede ve ne şekilde görünmesi gerektiğini ayarlar. Menü ve Modül yöneticisi olmak üzere iki kısımdan oluşur. Joomla'da bir menü, bir kategori gibi içinde menü ögeleri barındıran özel bir ögedir.
•Kullanıcılar: Site üzerindeki sayfaları gezen ve makaleleri okuyan kişilere kullanıcı adı verilir. Kullanıcılar siteye kayıt olduklarında makale yazmak, yorum yapmak veya siteyi yönetmek gibi çeşitli ayrıcalıklara sahip olurlar. Site üzerindeki kayıtlı kullanıcıları yönetmek için kullanıcı yöneticisinden yararlanılır. Yönetici özelliğine sahip kullanıcılar, Kullanıcı Yöneticisi'ni kullanarak sitelerine kaydolmuş her kullanıcının adını ya da şifresini değiştirebilirler.
•Yapılandırma: Site üzerinde etkili olan her türlü ayar ve seçeneğin düzenlenmesinde kullanılır. Genel Yapılandırma, Sablon yöneticisi ve Dil Yönetecisi olmak üzere üç kısıma ayrılır. Genel Yapılandırma Yöneticisi sitenizin genel ayarlarını barındırır. Bu ayarlar, site ayarlarından, FTP giriş bilgilerine kadar herşeyi ayarlamanızı sağlar.
•Eklentiler: Site üzerinde yer alan ve sonradan eklenmek istenen her türlü bileşen bu bölüm tarafından yönetilir. Eklenti Kur seçeneği yeni eklentiler yükleyebileceğiniz ya da yüklü eklentileri yönetip kaldırabileceğiniz merkezî bir yöneticidir. Bu yöneticiyi kullanarak bileşenler, modüller, uyumlu ekler, dilleri ve şablonları yönetebilir.
•Joomla ile oluşturulan sitelerin arama motorları tarafından indekslenebilmesi, sitenin doğru tanımlanmasına ve siteyi kullanırken ihtiyaç duyulan özelliklerin Genel Yapılandırma sayfasından iyi ayarlanmasına bağlıdır. Site, Sistem,Sunucu,izinler, Metin Süzgeci Ayarları olmak üzere beş bölümden oluşur. Bu bölümlerin neleri düzenlediği ünite içerisinden öğrenilebilir.
Joomla ‘nın Genel Bölümleri
Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi 15
DEĞERLENDİRME SORULARI
1. Joomla ile yapılan bir web sistesinde yönetim paneli aşağıdakilerden hangisidir?
a) Ön uç
b) Arka uç
c) Sağ uç
d) Sol uç
e) Yan uç
2. Site bileşenlerinin nerede ve ne şekilde görünmesi gerektiğini ayarlayan
seçenek aşağıdakilerden hangisidir?
a) İçerik
b) Yapı
c) Kullanıcılar
d) Popular Arcticles
e) Site information
3. Site üzerinde yer alan veya sonradan yüklenmek istenen bileşenler
aşağıdakilerden hangisidir?
a) Kullanıcılar
b) İçerik
c) Yapı
d) Yapılandırma
e) Eklentiler
4. Aşağıdakilerden hangisi sitenin ziyarete kapalı veya açık olma durumunu
gösterir?
a) Çerez Yolu
b) Site Çevrimdışı
c) Varsayılan Liste sınırı
d) Varsayılan Erişim seviyesi
e) Robotlar
Değerlendirme
sorularını sistemde ilgili
ünite başlığı altında yer
alan “Bölüm Sonu
Testi” bölümünde
etkileşimli olarak
cevaplayabilirsiniz.
Joomla ‘nın Genel Bölümleri
Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi 16
5. Arama motorları tarafından sitede yer alan içeriklerin güncel olup olmadığının
kontrolunu yapan birimlere ne ad verilir?
a) Yazar
b) Editör
c) Robotlar
d) Etiketler
e) İçerik hakları
6. Sitenin kayıtlı kullanıcılar tarafından kullanılmadığı durumlarda ne kadarlık bir
zaman diliminde oturumun sonlandırılacağını ayarlayan aşağıdakilerden
hangisidir?
a) Önbellek ayarı
b) Hata Ayıklama ayarı
c) Oturum işleyici
d) Önbellek süresi
e) Oturum süre aşımı
7. Site üzerinden dosya paylaşımı yapmak gerektiğinde aşağıdakilerden hangisi
kullanılır?
a) FTP ayarları
b) Proxy ayarları
c) Veritabanı ayarları
d) Posta ayarları
e) Konum ayarları
8. Site üzerinden kayıtlı kullanıcılara toplu mesaj göndermek amacıyla
aşağıdakilerden hangisi kullanılır?
a) Proxy ayarları
b) Veritabanı ayarları
c) FTP ayarları
d) Posta ayarları
e) Konum ayarları
Joomla ‘nın Genel Bölümleri
Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi 17
9. Yerel sunucu üzerine joomla kurulmuş bir sitenin yönetim paneline girmek için
önce hangi yazılımın başlatılması gereklidir?
a) Winrar
b) Winamp
c) Word
d) WampServer
e) Access
10. Sitede yer alan içeriklerin kime ait olduğunu aşağıdakilerden hangisini gösterir?
a) Açıklama
b) İçerik hakları
c) Etiket
d) Anahtar kelimeler
e) Robotlar
Cevap Anahtarı
1.B,2.B,3.E,4.B,5.C,6.E,7.A,8.D,9.D,10.B
Joomla ‘nın Genel Bölümleri
Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi 18
YARARLANILAN VE BAŞVURULABİLCEK DİĞER
KAYNAKLAR
AKBUĞA. Mustafa, (2011), Atatürk Üniversitesi, Uzaktan Eğitim Merkezi, İçerik
Yönetim sistemleri, Ders Notları
http://www.wampserver.com/en , [Erişim tarihi: 01 Ocak 2014].
http://bedavahosting.net, [Erişim tarihi: 02 Ocak 2014].
http://www. joomlatr.org , [Erişim tarihi: 08 Aralık 2014].
http://akbuga.bedavahosting.net, [Erişim tarihi: 08 Aralık 2014].
http://joomla.gen.tr, [Erişim tarihi: 08 Aralık 2014].