[if;oD;[if;&udk pdkufysdK;xkwfvkyfrIrSonf pm;oHk;onftxd ... · PDF file[if;oD;[if;&Gufrsm;udk pdkufysdK;xkwfvkyfrIrSonf pm;oHk;onftxd vkyfief;tqifhqifhü ab;uif;aom tpm;tpmjzpfrIudk

[if;oD;[if;&Gufrsm;udk pdkufysdK;xkwfvkyfrIrSonf pm;oHk;onftxd vkyfief;tqifhqifhü ab;uif;aom tpm;tpmjzpfrIudk xdcdkufaponfhtcsufrsm;tm; qef;ppfavhvmjcif;

[if;oD;[if;&Gufrsm;udk pdkufysdK;xkwfvkyfrIrSonfpm;oHk;onftxd vkyfief;tqifhqifhü

ab;uif;aom tpm;tpmjzpfrIudk xdcdkufaponfhtcsufrsm;tm; qef;ppfavhvmjcif;

စားနပရကၡာဖလမႈပးေပါငးေဆာငရြကေရးအဖြ႔

ဇလင ၂၀၁၅



ဟငးသးဟငးရြကမားက စကပးထတလပမႈမသညစားသးသညအထ လပငနးအဆငဆင၌

ေဘးကငးေသာ အစားအစာျဖစမႈက ထခကေစသညအခကမားအား ဆနးစစေလလာျခငး

စားနပရကၡာဖလမႈ ပးေပါငးေဆာငရြကေရးအဖြ႔သည အစးရမဟတေသာအဖြ႔အစညးမား၊ ရပရြာအေျချပ အဖြ႔အစညးမားႏင တစဥးခငးအလကစတပါ၀ငစားသမားႏင ဖြ႔စညးထားေသာ ကြနယကတစချဖစပါသည။ ျမနမာႏငင၏ စားနပရကၡာဖလမႈမရျခငးက ဥးတည၍ အဖြ ႔၀ငမားႏင တကရကခတဆကကာ ၄ငးတ ႔၏ စြမးေဆာငရညႏင ဗဟသတမားကျမငတငေပးျခငးႏင မမတ႕ကြနရက၏ စေပါငးေဆာင႐ြကႏငမႈ စြမးအားက တးတကေစျခငးျဖင႕ ျမနမာႏငငအတြငးရ ဆငးရႏြမးပါသမားအကးျဖစ ေစမည သေတသန လပငနး၊ ေပၚလစမ၀ါဒ ေျပာငးလေရး ဆငရာ တြနးအားေပးျခငးလပငနးမားက ေလ႕လာဆနးစစျခငး၊ အေကာင အထညေဖာေဆာင႐ြကျခငးမား ျပလပလက႐ပါသည။ ဤအဖြ႕တြင စားနပရကၡာဖလမႈႏင ပတသကသည ကြျပားျခားနားေသာ စြမးေဆာငရညကြမးကငမႈႏင အသပညာရပမားက ေပးစြမးႏငသည အဖြ႔အစညးမား ေပါငးစပါ၀ငလက႐ပါသည။

ဤသေတသနက ဥးရနလငး၊ ေဒၚႏႏရ၊ ဥးသကဥး၊ ဥးေမာငေမာငႏင ဥးလေရႊတ႔မ လပေဆာငခ႕ၿပး စားနပရကၡာဖလမႈ ပးေပါငးေဆာင႐ြကေရးအဖြ ႔မ အသကေမြး၀မးေကာငးႏင စားနပရကၡာဖလေရးရနပေငြ၏ အေထာကအပ႔ျဖငစစဥ ေဆာင႐ြကျခငးျဖစပါသည။

ဇလင၊ ၂၀၁၅

စားနပရကၡာဖလမႈပးေပါငးေဆာငရြကေရးအဖြ႔၁၁၄၊ ဓနသဒၶလမးသြယ၊ ဂႏၶမာလမး၊

ကမၻာေအးဘရားလမး၊(၈)ရပကြက၊ မရမးကနးျမ႕နယ၊ ရနကနျမ႕။

ဖနး - ၀၉ ၄၂၅၀ ၂၆၄၆၁~၂Website: www.fswgmyanmar.org



tESpfcsKyftpD&ifcHpmစားနပရကၡာဖလမႈပးေပါငးေဆာငရြကေရးအဖြ႕ [Food Security Working Group (FSWG)] (အကဖအကစဒဗလဂ) သညအစးရမဟတသညအဖြ႕အစညးမား၊ ရပ႐ြာအေျချပအဖြ႕အစညးမားႏင ျမနမာႏငင၏ စားနပရကၡာဖလေရးလပငနးက စတပါ၀ငစားသ ပဂၢလတစဥးခငးအဖြ႕၀ငမားကအေျခခလက ဖြ႔စညးထားေသာ ကြနယကအဖြ႔အစညးတစချဖစပါသည။ အဖြ႕ ၀ငမား၏စားနပရကၡာဖလမႈဆငရာ အသအျမငႏင ကြမးကငမႈမား ဖြ႕ၿဖးတးတကေစရန ကြနယကရစြမးအားမားကေဖာထတစစညးလက သေတသနလပငနးမား၊ ေဆြးေႏြးပြစကား၀ငးမားႏင ေပၚလစမ၀ါဒပငးဆငရာ အသပညာေပးျခငးမားအား ျမနမာလ႔ေဘာငမအားနညးႏြမးပါး ေနသမား၏အကးစးပြားအတြက စညး႐းလႈ႕ေဆာ ေဆာငရြကလက ရပါသည။

အကဖအကစဒဗလဂအဖြ႕သည အသကေမြး၀မးေကာငးမႈႏင စားနပရကၡာဖလမႈရနပေငြအဖြ႔မ ျမနမာစားနပရကၡာဖလေရး ေအာငျမငစြာျဖစထြနးလာေစရန (မတဖကအဖြ႔အစညးမားႏင အရငးအျမစအငအားမားအား တြဖကအသးခေရး (၃)ႏစတာ စမကနး) အတြက ရနပေငြအေထာကအပ႔က ရရခ႔ပါသည။

ရနပေငြအေထာကအပ႔၏ အဓကရညမနးခကမာ အသပညာဗဟသတမား ဖလယႏငၾကေရးတြင ကညပပးရန စားနပရကၡာဖလ ေရးအစအစဥမား တးတကလာေရးအတြက စားနပရကၡာဖလမႈပးေပါငးေဆာငရြကေရးအဖြ႕ အဖြ႔၀ငမား၏ စားနပရကၡာဖလေရးဆငရာစြမးရညမား ဖြ႔ၿဖးတးတကလာေရးက အေလးထားအသအမတျပရနႏင႔ ဆငးရႏြမးပါးေသာမသားစမား၏ အသကေမြး ၀မးေၾကာငးမႈလပငနးမားက ျမနမာစားနပရကၡာဖလမႈ မေဘာငအဆင႔ေရာကေအာင တးျမင႔ ေထာကကေပးရနျဖစသည။

အဖြ႔၀ငမားအတြက ေထာကပမႈမား၏တစစတတစပငးအေနျဖငပပးရန အကဖအကစဒဗလဂအဖြ႕သည စားနပရကၡာဖလေရးႏငပတသကသည သေတသနအဆျပလႊာမားကတငသြငးရန အဖြ႔၀ငမားအား ဖတေခၚခပါသည။ အကဖအကစဒဗလဂအဖြ႔မ အေထာကအထားျပသေတသနႏင သတငးအခကအလကဆငရာ စမကနး၏အဓကရညရြယခကမာ စားနပရကၡာဖလမႈႏင အသကေမြးမႈဆငရာက႑မားတြင အေထာကအထားအေျချပသေတသနႏင သတငးအခကအလကမားခငမာေစေရး၊ စား သးသကာကြယေရး၊ လယယာက႑ဖြ႕ၿဖးေရး၊ စားနပရကၡာဖလေရးက႑မားတြင အကဖအကစဒဗလဂ အဖြ႔၀ငမား၏ စြမး ေဆာငရည ျမငမားလာေစမႈက အေထာကအကျပေစေရး တ႔ျဖစပါသည။

þavhvmrI\ tao;pdwf &nf&G,fcsufrSm

• ျမနမာႏငင ဟငးသးဟငးရြကစကပးထတလပေရာငးခမႈ အဆငဆငတြင ေဘးကငးေသာ အစားအစာျဖစမႈအေပၚ ျခငသးသပရန၊

• ဓါတေဆးၾကြငးမားပါ၀ငမႈကငးစငေသာ ဟငးသးဟငးရြကမားက ပမေကာငးမြနေသာနညးလမးမားျဖင ထတလပ ေရာငးခႏငေရးအတြက ေပၚလစမ၀ါဒ ခမတသမားအပါအဝင သကဆငသအားလးသ႔ အၾကျပတငျပျခငးျဖင အႏရာယကငးေသာ ဟငးသးဟငးရြကမား ထတလပေရးက ပမတးတကလာေစရန၊

• စားသးသမား၊ လယသမားမားႏင ၄ငးတ႔၏ပတ၀နးကငေဘးကငးေရး ပမတးတကေကာငးမြနလာေစရန လကရဟငးသးဟငးရြကထတလပေရးတြင ဓါတပးသတေဆးမားက လြမားစြာအသးျပေနမႈမားအား မးေမာငးထးျပလက လအပေသာပညာေပးမႈႏင သငတနးမား စစဥေပးရနတ႔ ျဖစပါသည။

ဤေလလာခကသည ထတလပမႈ၊ ရတသမးခနလြနစမခန႕ခြမႈ၊ သယယပ႔ေဆာငမႈ၊ ေစးအသးသးတြင လကလလကကား ေရာငး၀ယေဖာကကားမႈတ႔အပါအ၀င လကရထတလပမႈအဆငဆငတြင ဟငးသးဟငးရြက မား၏ေဘးကငးမႈက ထခကေစ ေသာအခကမားအား ထတလပေရာငးခမႈကြငးဆကတေလာကလးေပၚတြင အဓကထား ေလလာခပါသည။ ထ႔ျပင ျမနမာစား သးသမား၏ အေျခခအာဟာရအခကအလကႏငပတသကေသာ ဗဟသတမားကလညး ေမးျမနးေလလာခပါသည။

owif;tcsuftvufpkaqmif;&mwGif toHk;jyKonfh enf;pepf

သေတသနအဖြ႕တြင စကပးေရးဖြ႕ၿဖးမႈႏင စားသးသကာကြယေရးဆငရာက႑မားတြင အေတြ႔အၾကရငကကသ အဖြ႔၀င (၅)ဥး ပါရပါသည။

1


(၁) ဟငးသးဟငးရြကထတလပေရာငးခမႈကြငးဆကတေလာကလးရ စကပးသ (၁၈၀)ဥး၊ လကလေရာငးခသ (၈၄)ဥး၊ လကကားေရာငးခသ (၁၈)ဥး၊ သယယပ႔ေဆာငသ (၁၈)ဥးႏင စားသးသ (၃၀)ဥး တ႔က ေတြ႔ဆစစတမးေကာကယ ခပါသည။ ထ႔ျပင သေတသနအဖြ႔သည စားေသာကဆင (၁၈)ဆငႏင ကနတကႀကး(၃) ခမ တာ၀နရသမားႏငလညး ေတြ႕ဆေမးျမနးခၿပး စားသးသမားအတြက ဟငးသးဟငးရြကမား ျပျပငထားသပတ႔ကပါေလလာခၾကပါသည။

(၂) သေတသနအဖြ႔သည သးႏကာကြယေရးဌာနခြ၊ ဟငးသးဟငးရြကႏငသစသး၀လ သေတသနႏငဖြ႔ၿဖးေရးဌာန၊ စကပးေရးဓါတပစၥညးမားေရာငးခေသာ ဂးဒငးကးကမၸဏမ တာ၀နရသမားႏငလညး ေတြ႔ဆေဆြးေႏြးျခငးမား ျပလပခ ပါသည။

(၃) ကြငးဆငးစာရငးေကာကယမႈမားမ မရရႏငေသာ ျမနမာႏငငအရပရပရ ဟငးသးဟငးရြကမား၏ ေဘးကငးလျခမႈ ဆငရာ အခကအလကမားအတြက သကဆငရာစာအပစာတမးမားကလညးေလလာဖတရႈခပါသည။

okawoevkyfief;udk OD;aqmifolrsm;ESifh okawoevkyfief;rS tusdK;aus;Zl;&&Sdrnfholrsm;

ဤသေတသနလပငနးက အဓကဥးေဆာငသမားမာ ဟငးသးဟငးရြကစကပးသမား၊ ေရာငးခသမား၊ စားသးသမား၊ အစးရ ႏငေဒသတြငးအဖြ႔အစညးမား၊ တကသလႏင သေတသနဌာနမားအပါအ၀င ဤသေတသနလပငနးေဆာငရြကရာတြင ပးေပါငးေဆာငရြကၾကေသာ အကဖအကစဒဗလဂမ အဖြ႕၀ငမား ျဖစၾကပါသည။ သေတသနလပငနးမ အဓကအကးေကး ဇးရရမညသမားမာ ဟငးသးဟငးရြကမားက ပမေဘးအႏရာယကငးရငးစြာ ထတလပေပးၾကမည ဟငးသးဟငးရြကစကေတာင သမား၊ ပမေဘးကငးေသာ အစားအစာမားကသးစြၾကမည စားသးသမားႏင ေဘးကငးေသာ ျမနမာဟငးသးဟငးရြကထတ လပေရးအတြက သငေလာေသာပတ၀နးကငေကာငးတစခက ဖနတးရယႏငရန အေတြးအေခၚေကာငးမား ရရေစမည ဥပေဒ ျပသမား ျဖစၾကပါသည။

okawoerS&&Sdaom t"du&v'frsm;

ဟငးသးဟငးရြကစကပးထတလပမႈ စစတမးေကာကယခသည ဟငးသးဟငးရြကစကပးသ (၁၈၀)တြင (၂၀)ရာခင ႏႈနးသည စကပးေျမ (၂)ဧကအထက ပငဆငၾကသေတာငသႀကးမားျဖစၿပး၊ (၅၀) ရာခငႏနးသည စကပးေျမ (၂)ဧက ေအာက ပငဆငၾကသ အလယအလတေတာငသမားျဖစၾကကာ၊ (၃၀) ရာခငႏႈနးသည စကပးေျမက ငားရမးအသးျပသ ေတာငသငယမားျဖစေၾကာငး ေတြ႔ရရသည။ ေတြ႕ဆေမးျမနးေသာ ဟငးသးဟငးရြကစကေတာငသ (၉၀)ရာခငႏႈနးတြင ဓါတေဆးမားက သးစြရမညအခန၊ သးစြရမညပမာဏ၊ ပကဖနးပနညးလမးတ႔ႏငပတသက ေသာအသအျမင ဗဟသတမား မရၾကပါ။ ကန(၁၀)ရာခငႏႈနးမာ ပးသတေဆးမားႏငပတသကေသာ အသအျမင ဗဟသတမား ရၾကေသာလညး ေဆးဖနးခနတြင သငေတာေသာအကာအကြယပစၥညးမား သးစြျခငးမရၾကပါ။ ထ႔ျပင ေတာငသမားတြင ဟငးသးဟငး ရြကစကပးမႈဆငရာ အေတြ႕အၾကမား အမားအျပားရၾကေသာလညး ပးသတေဆးသးစြမႈႏင ရတသမးခနလြနနညးပညာ ရပဆငရာ အေျခခဗဟသတမား ခ႕တၾကသည။ မရမးကနးၿမ႕နယမ ကနစြနးရြကစကပးသအားလးလလပင ေရညေရေမာ မားျဖငညစပတေနေသာ လမးေဘးရ ေရကနမားထတြင စကပးၾကသညက ေတြ႔ရသည။ ေတြ႔ဆေမးျမနးေသာ ဟငးသး ဟငးရြကစကေတာငသ (၉၀)ရာခငႏႈနးသည အေျခခပညာ မလတနးအဆငသာ ရၾကသညအတြက ပးသတေဆးဘးေပၚ တြငပါရေသာ အဂၤလပဘာသာ (သ႔) အျခားဘာသာမားျဖငေရးသားထားေသာ အညႊနးစာမားက နားမလညၾကပါ။ ထ႔ျပင ပးသတေဆးမားက မခြျခားတတေသာေၾကာင တခါတရ ကနးမာေရးက အဆး၀ါးဆးထခကေစသည ေစးအခဆး ေဆးမားက ၀ယယေလရၾကသည။ ေတာငသငယအခ႕သည ၄ငးတ႔၏ထြကကန ဟငးသးဟငးရြကမားက စေပါငးေရာငးခ တတေသာလညး ေတာငသႀကးမားကမ ၄ငးတ႔၏စကခငးအနးရ ၿမ႕နယေစးမားမ ပြစားမားထ တက႐ကေရာငးခၾကသည။ စစတမးေကာကယမႈမေတြ႔ရခကမားအရ ဟငးသးဟငးရြကစကေတာငသမားသည ေကးလကဟငးသးဟငးရြကထတလပသ သမ၀ါယမအသငးကသ႔ေသာ အသငးအဖြ႕မား ဖြ႕စညးေပးရနလအပေနၿပး၊ စားသးသမားႏငခတဆကေနေသာ ေစးကြက မားသ႔ တက႐ကေရာကရေစမည အခြငအလမးမားရရေစရန အကအညမား ေပးသငသည။

ထ႔ျပင ဟငးသးဟငးရြကစကေတာငသမားအေနျဖင စကပးေရးအေလအကငေကာငးမားဆငရာ သတငးအခကအလကမား ျဖန႔ေ၀ေပးမညကာလကလညး စတ၀ငစားၾကဟနရသည။ ၿမ႕နယတငးရ ေတာငသအားလးသည ရတသမးခနလြနနညးပညာ၊ စာရငးကငပညာ၊ လယယာမတတမးထားရျခငးပညာစသည နညးပညာရပအမးမးႏငပတသကေသာ သငတနးမားက ဖြငလစေပးရနလညး ေတာငးခၾကသည။ ေတြ႔ဆေမးျမနးစဥႏင စကခငးမားသ႔ ေရာကရစဥကာလမားအတြငး ရတသမးမႈႏင ရတသမးျပးကာလ အေလအကငမားမာ ညဖငးလသညက ေတြ႔ရခရသည။ ဥပမာအားျဖင လယယာထြကကနမားက အလပသမားအခ႕က ၾကမးတမးစြာကငတြယျခငး၊ ထညသြငးသယေဆာငသည ပလတစတစႏင ၀ါးျခငးေတာငးမားမာ

2


သန႔ရငးမႈမရရသာမက အလြနအကြမဆန႔ေအာငထညသြငးျခငး၊ ေျမျပငေပၚတြငအခငးအကာမစပထားရျခငး၊ အခ႕က တက႐ကေနေရာငေအာကတြငထားရျခငးမားက ေတြ႔ရရပါသည။ ေစးကြကတြင သတ႕၏လယယာထြကကနမားက မေရာငးခမ ေတာငသမားႏင လကလေရာငးခသအမားစမာ လယယာထြကကနမားက အမးအစားခြျခားရာ၌ အခငးအကာမသးဘ ေျမျပငေပၚတြငစပထားရျခငး၊ အလပသမားမားသည ဟငးသးဟငးရြကမား စပထားသညအနးတြင ဘနပမားစး၍ သြားလာျခငး၊ အေျခခလတဥးျခငး၏ တစကယေရသန႔ရငးေရးက မသနားမလညျခငး၊ ေတာငသမားအားလးလပင ဓါတပစၥညးမားႏင သကရသကမပစၥညးမားေၾကာငျဖစပြားရသည အဆပအေတာက ညစညမးမႈအႏရာယကကာကြယရန ဗဟသတမရျခငး၊ ဘး၊ ဖ႐၊ ခရမးသး၊ ပနးေဂၚဖပြင၊ မနညငး၊ မနလာပြင စေသာ ဟငးသးဟငးရြကမား ထညသြငးသယေဆာငသည ၀ါးျခငးေတာငးမား၊ ငကေပာရြက၊ စကမားခမထားသည ၀ါးဇကာမားေၾကာငလညးေကာငး၊ မညသညေတာငသမ ထတကနက သငေတာသည ထတပးပစၥညး အသးမျပသညအတြက ပကစးျခငးမားရေၾကာငး ေတြ႔ရရပါသည။

[if;oD;[if;½Gufvufum;aps;

ဟငးသးဟငးရြကလကကားေစးတြငေရာငးခသမားက ေတြ႕ဆေမးျမနးစဥႏင သတ႕၏ကနစညမား ထားရာေနရာမားသ႔ ေရာကရစဥကာလမားအတြငး ေတြ႕ရခကမားအရ ဟငးသးဟငးရြကမား ကငတြယပတ႔ႏငပတသက၍ ေကာငးစြာေလကင သငၾကားထားေသာ အသအျမငမားမရၾကေပ။ မားေသာအားျဖင အလြန အလငစလေဆာငရြကျခငးေၾကာင ပကစးဆးရႈးမႈမား၊ မသငေလာသည သယယပ႕ေဆာငေသာ ယာဥမားအသးျပျခငး၊ ဟငးသးဟငးရြကမားက ေျမျပငေပၚတြငစပထားရျခငး၊ အကာအကြယမား ခမထားသည ၀ါးျခငးေတာငးမားၾကး ထထညသြငးျခငး၊ ကနစညမားထားသမႈမာ ပမနအားျဖင မသန႕ရငး ျခငးတ႕ေၾကာင မၾကာခဏပကစးမႈ ျဖစေပၚေစပါသည။

[if;oD;[if;½Gufrsm;o,f,lydkUaqmifjcif;

သယယပ႕ေဆာငသမားႏင ေတြ႔ဆေမးျမနးရာတြင ေျပာဆခကမားအရ ေကာငးစြာေလကငသငၾကားမႈ မခခရေသာ အလပသမားမားက ယာဥေပၚသ႕အတငအချပလပျခငး၊ အမးအကာပါသညယာဥ အနညးငယသာ အသးျပၾကျခငး၊ ထတ ကနအတြက သငေလာေသာ ၀နးကငရရနငမည အပခနထနးသမးမႈစနစ မရျခငး၊ အတငအချပလပေသာအခါ ၾကမးတမး စြာကငတြယျခငးႏင စပထားရပ မမနကနျခငး စသျဖင သရရပါသည။

ukefwdkufBuD;rsm;&Sdta&miff;Xmersm;

ကနတကႀကးမားသ႕သြားေရာက၍ေလလာစဥ ေတြ႕ရခကမားအရ အလပသမားမားသည အမးအကာေအာကတြင ကင တြယထတပးျခငး၊ အခ႕ေသာအလပသမားမားသည ေကာငးစြာေလကင သငၾကားထားသမားျဖစျခငး၊ အားလးေသာ ကန တကႀကးမားတြင ထပပးပစၥညးမား၊ စားပြခမားရၿပး သန႔ရငးေသာေရကအသးျပျခငးႏင ဟငးသးဟငးရြကမားကပကစးေစ ႏငေသာ ကရယာမားအသးျပျခငးက ေရာငၾကဥၾကေၾကာငး ေတြ႕ရပါသည။

pm;oHk;olrsm;

ၿမ႕ျပတြငေနထငေသာစားသးသမားတြင ဟငးသးဟငးရြကမားကစားသးရာတြင ကနးမာေရးႏငပတသကေသာ အေျခခ ဗဟသတမားရၿပး အစားအစာမားခကျပတရာတြင သန႔ရငးေသာေရႏင သန႔စငေသာအးခြကမားက အသးျပရန အေရး ႀကးေၾကာငး သရၾကပါသည။ ထ႔အျပင ေတြ႔ဆေမးျမနးခေသာ ၿမ႕ျပစားသးသမားအေနျဖင ဟငးသးဟငးရြကမားရ အာဟာရ တနဖးမားက နားလညၾကပါသည။

okawoeaqmif&GufcsufrS tMuHjyKcsufrsm;rSm

• ပးသတေဆးေရာငးခေသာကမၸဏမားအေနျဖင ပးသတေဆးေရာငးခရာတြင ပးသတေဆးျဖနးအကာအကြယပစၥညးမားကပါ တြဖကေရာငးခရမညဟ ပးသတေဆးဥပေဒတြင ထညသြငးေဖာျပသငသည။

• ပးသတေဆးမားက သတမတႏႈနးထားထကေကာလြန၍ သးစြေနၾကျခငးမားသည ပးသတေဆးအေပၚခႏငရညရ သြားမႈ သ႔မဟတ ပါ၀ငေသာဓါတေဆး၏ အာနသငေလာ႔ကသြားမႈတ႔ေၾကာင ျဖစႏငရာ ဤကစၥက (စကပးေရး ဥးစးဌာနမ သးႏကာကြယေရးဌာနခြႏင ပးသတေဆးေရာငးခေသာကမၸဏမားအေနျဖင) ေဆာလငစြာ ေျဖရငးေပး သငသည။

• သးႏမား အထးသျဖင ဟငးသးဟငးရြကမားႏငလကဖကသည သငေတာေသာပးသတေဆးမားက လြယကစြာေရြး

3


ခယတတေအာင ေဆာငရြကေပးရမည။ ပးသတေဆးျဖနးျပးေနာက မဆြတခးဘ ေစာငဆငးရမညရကကာလက ပး သတေဆးဘးခြေပၚတြင လြယကစြာျမငသာေအာင ေဖာျပေပးရန ပးသတေဆးဥပေဒတြင ထညသြငးသငသည။

• ေတာငသမား၊ သးႏကာကြယေရးဌာနခြ၊ အစားအစာႏငေဆး၀ါးကြပကေရးဥးစးဌာနမားမ ၀နထမးမားအတြက ဓါတ ေဆးၾကြငးမားက စစေဆးေပးေသာ ခရးေဆာငေသတာငယမားသးစြႏငေအာင စကပးေရးဥးစးဌာနႏင ကနးမာ ေရး၀နၾကးဌာနတ႔မ ေဆာငရြကေပးသငသည။

• စကပးသညသးႏမတတမးစာအပ ထားရသညအေလအထက စတငေဆာငရြကသငသည။ ဥးစြာ သေတသနျခမားႏင စကပးေရးတကသလတ႔တြင စတငသငၿပး ေနာကပငးတြင ေတာငသမားပါ ကငသးႏငေအာင စကပးေရးဥးစးဌာနက ဥးေဆာင၍လညးေကာငး၊ ဥပေဒျပဌာနး၍လညးေကာငး ေဆာငရြကသငသည။

• အစားအစာမားျပနးတးေလလြငမႈကတားဆးရန၊ စားနပရကၡာဖလမႈႏင အစားအစာေဘးကငးမႈမား ျဖစေစရန ဟငးသး ဟငးရြကမားက ရပေ၀းေဒသမားသ႔ အေအးခနးပါရေသာယာဥမားက အသးျပ၍ သယယပ႔ေဆာငသငသည။

• စကပးေရးသေတသနဌာန၊ စကပးေရးတကသလႏင အစားအစာႏငေဆး၀ါးကြပကေရး ဥးစးဌာနမားအေနျဖင ဟငးသးဟငးရြကမား၏ ေဘးကငးမႈ၊ ရတသမးၿပးေနာက စမခန႔ခြမႈတ႔က အေလးေပးေသာ သေတသနမားက ပမ ေဆာငရြကသငသည။

• သငေတာေသာပးသတေဆးမားက ေရြးခယၿပး ေဘးကငးစြာအသးျပမႈအပါအ၀င အႏရာယကငးေသာ အစားအစာမား ထတလပေရးအတြက ဆြေဆာငမႈရေသာ ပညာေပးအစအစဥမားက သတငးဌာနမားမထတလႊငေပးရန လယယာစက ပးေရးႏငဆညေျမာငး၀နႀကးဌာနႏင ျပနၾကားေရး၀နႀကးဌာနမားက စစဥေပးသငသည။

• ဟငးသးဟငးရြက ေျမာကျမားစြာစကပးထတလပေသာ ေကးရြာမားတြင ဟငးသးဟငးရြကစကပးထတလပေသာ သမ၀ါယမအသငးမားက ဖြ႔စညးေပးသငသည။ ထအသငးမားအား အရငးအႏးရရေစမည နညးလမးေၾကာငးမားႏင အဆကအသြယရရေစရန၊ စကပးေရးဆငရာအေလအကငေကာငးမားႏင ထတကနတနဖးျမငတငေရး အေလ အကငမား ကငသးတတေစရန၊ ဟငးသးဟငးရြကမားအား တာရညခေအာင ျပျပငထနးသမးတတေစရနႏင ရတ သမးၿပးေနာက စမခန႔ခြမႈနညးပညာမားရရေစရန စကပးေရးႏငဆညေျမာငး၀နႀကးဌာနႏင သမ၀ါယမ၀နႀကးဌာန မားက ကညေဆာငရြကေပးသငသည။

ယခအခါ စာသငေကာငးမားတြင စကပးေရးဘာသာက မသငမေနရဘာသာရပအျဖစ သငၾကားေနၾကရသညျဖစရာ ေကာငး တြငးဟငးသးဟငးရြကစကခငးမား ျဖစထြနးလာေစေရးအတြက ကညေပးရန၊ ပညာေရးႏင စကပးေရး ၀နၾကးဌာနမား၊ အစးရမဟတေသာ အဖြ႔အစညးမား၊ စကပးေရးဆငရာ စးပြားေရးကမၸဏမားကစဥးစားသငသည။

4


မာတကာ

အႏစခပအစရငခစာ __________________________________________________________ ၁

မာတကာ __________________________________________________________ ၅

အတေကာကစာလးမား __________________________________________________________ ၇

႐ပပမား၏စာရငး __________________________________________________________ ၈

ဇယားမား၏စာရငး __________________________________________________________ ၈

၁။ နဒါနး __________________________________________________________ ၉

၂။ သေတသနဆငရာေနာကခသမငး _________________________________________________ ၁၀

၂(၁) ေနာကခသမငး ________________________________________________________ ၁၀

၂(၂) သေတသနဆငရာလအပခက _____________________________________________ ၁၀

၂(၃) သေတသန၏ရညရြယခကမား _____________________________________________ ၁၁

၂(၃)(၁) သေတသနတစခလး၏ရညရြယခက _______________________________ ၁၁

၂(၃)(၂) အဓကရညရြယခကမား ________________________________________ ၁၁

၃။ သေတသနျပလပခသညနညးစနစ _________________________________________________ ၁၃

၃(၁) ေနာကခစာရငးမားစေဆာငးမႈ(စာေပဆငရာေလလာမႈ) ____________________________ ၁၃

၃(၂) စစတမးေကာကယျခငး __________________________________________________ ၁၃

၃(၂)(၁) စစတမးေကာကယေသာအဖြ႔အစညးမား ____________________________ ၁၃

၃(၂)(၂) စစတမးေကာကေမးခြနးတြငပါ၀ငေသာအခကအလကမား _______________ ၁၄

၃(၂)(၃) စစတမးေကာကယခေသာေဒသမား _______________________________ ၁၅

၃(၃) အပစဖြ႔ေဆြးေႏြးမမား ___________________________________________________ ၁၅

၄။ ေတြ႔ရခကမား _________________________________________________________ ၁၇

၄(၁) စာေပဆငရာေလလာမႈ __________________________________________________ ၁၇

၄(၁)(၁) ျမနမာစကပးေရး၏တစေစတစေစာငး _________________________________ ၁၇

၄(၁)(၂) ျမနမာဟငးသးဟငးရြကမား၏အေရးပါမႈ၊ထတလပမႈ၊

စားသးမႈႏငဖြ႔ၿဖးတးတကမႈ -ေမာငေမာငရ _______________________________၁၇

၄(၁)(၃) စကပးေရးဆငရာအေလအကငေကာငးမားအတြကလမးညြနခကမား

(အာရေဒသဟငးသးဟငးရြကဖြ႔ၿဖးေရးစငတာ-၂၀၀၅ ______________________ ၂၀

၄(၁)(၄) စကပးေရးဖြ႔ၿဖးတးတကမႈအတြကေနာကခစာတမး (ဥးတငေမာငေရႊ) ___________ ၂၁

၄(၁)(၅) ျမနမာကနးမာေရး(ကနးမာေရး၀နႀကးဌာန-၂၀၁၂ _________________________ ၂၁

၄(၁)(၆) အစားအစာႏင အာဟာရလႈပရားမႈဆငရာျမနမာအမးသားစမခက၂၀၁၁-၁၅

(ကနးမာေရး၀နၾကးဌာန-၂၀၁၀) _____________________________________ ၂၂

5


၄(၂) စစတမးေကာကယျခငး __________________________________________________ ၂၄

၄(၂)(၁) ဟငးသးဟငးရြကစကပးထတလပျခငးဆငရာနညးလမးမား ______________ ၂၄

၄(၂)(၂) လကလေရာငးခသမား ________________________________________ ၂၇

၄(၂)(၃) စကပးေရးဆငရာအေလအကငေကာငးမားႏင

အႏရာယမကငးေသာအစားအစာမား _______________________________ ၂၈

၄(၃) အပစဖြ႔ေဆြးေႏြးမႈမား ____________________________________________________ ၃၁

၄(၃)(၁) ဟငးသးဟငးရြကႏငသစသး၀လသေတသနႏင ဖြ႔ၿဖးေရးဌာန _____________ ၃၁

၄(၃)(၂) သးႏကာကြယေရးဌာနခြ ________________________________________ ၃၄

၅။ နဂးခပႏငအၾကျပခကမား _______________________________________________________၃၇

၅(၁) နဂးခပ _________________________________________________________ ၃၇

၅(၂) သကဆငရာအဖြ႔အစညးမားအတြကအၾကျပခကမား _____________________________ ၃၈

၆။ ကမးကးစာရငး _________________________________________________________ ၄၀

၇။ ေနာကဆကတြစာရငးမား _______________________________________________________ ၄၁

ေနာကဆကတြ၁။ ဂာနယႏငသတငးစာမားတြငေဖၚျပခေသာ ဓါတၾကြငးမႈဆငရာအစာအဆပသငမႈမား __________ ၄၁

ေနာကဆကတြ၂။ စစတမးေကာကအဖြ႔ _______________________________________________________ ၄၁

ေနာကဆကတြ ၃။ သေတသနအဖြ႔ႏင အဖြ႔၀ငမား၏တာ၀နမား ______________________________________ ၄၂

ေနာကဆကတ။ ၃-က။ သေတသနအဖြ႔တြငပါ၀ငေသာအဖြ႔အစညးမား _________________________________ ၄၃

ေနာကဆကတြြ ၄။ စစတမးေကာကအဖြ႔၏ေမးခြနးမား _____________________________________________ ၄၆

ေနာကဆကတြ ၅။ စစတမးေကာကကာလအတြငးေတြ႔ဆေဆြးေႏြးခသမားစာရငး __________________________ ၅၄

ေနာကဆကတြ ၆။ သးႏကာကြယေရးဌာနခြႏငေတြ႔ဆေဆြးေႏြးပြမေမးခြနးမား ____________________________ ၆၃

ေနာကဆကတြ၆-က။ဟငးသးဟငးရြကႏငသစသး၀လသေတသနႏငဖြ႔ၿဖးေရးဌာနႏင

ေတြ႔ဆေဆြးေႏြးပြ မေမးခြနးမား ______________________________________________ ၆၃

ေနာကဆကတြ ၆-ခ။ ဂးဒငးကးကမၸဏႏငေတြ႔ဆေဆြးေႏြးပြမေမးခြနးမား _______________________________ ၆၃

ေနာကဆကတြ ၆-ဂ။ အစးရမဟတေသာအဖြ႔အစညးမားႏင ေတြ႔ဆေဆြးေႏြးပြမေမးခြနးမား __________________ ၆၄

ေနာကဆကတြ ၇။ ေဘးမကငးေသာအစားအစာ၏ အႏရာယမားႏငျဖစေပၚလာပ __________________________ ၆၅

ေနာကဆကတြ ဂ။ အစားအစာေဘးကငးမႈႏင အရညအေသြးေကာငးမြနမႈအတြကအာမခမႈ ___________________ ၆၉

ေနာကဆကတြ ၉။ စကပးဆငရာအေလအကငေကာငးမားက ျမနမာႏငငႏင မတဆကျခငး __________________ ၇၂

ေနာကဆကတြ ၁၀။ စကပးေရးထြက ျပညပပ႕ကနမား ႏငဆငေသာ အစားအစာေဘး ကငးလျခမႈ _____________ ၇၄

ေနာကဆကတြ ၁၁။ စကပးေရးမ၀ါဒႏင ဖြၿဖးေရးဆငရာျပနလညတညေဆာကမႈ _________________________ ၇၅

ေနာကဆကတြ ၁၂။ မာစေကာ(အစးရမဟတေသာအဖြ႔အစညး) မျပနၾကားခက ___________________________ ၇၇

6


အတေကာကအမညမား (Abbreviations)

ASEAN (Association of South-East Asian Nations) - အေရ႕ေတာငအာရႏငငမားအသငး

ATD (Agriculture Technology Development) - စကပးေရးနညးပညာဖြ႔ၿဖးေရးအသငး

AVRDC - အာရဟငးသးဟငးရြကသေတသနႏင (Asian Vegetable Research & Development Center) ဖြ႔ၿဖးေရးဌာန

DAR (Department of Agriculture Research) - စကပးေရး သေတသနဌာန

DoA (Department of Agriculture) - စကပးေရး ဥးစးဌာန

DoH (Department of Health) - ကနးမာေရးဥးစးဌာန

F1Seed (Hybrid seed) - စပမး(မးေစ)

FAO - ကမ ၻာစားနပရကၡာႏငစကပးေရးအဖြ႔

FDA - အစားအစာႏငေဆး၀ါးကြပကမႈအာဏာပငအဖြ႕

FGD (Focus Group Discussion) - ဥးတညအပစေဆြးေႏြးျခငး

GAP (Good Agriculture Practices) - စကပးေရးဆငရာအေလအကငေကာငးမား

GRET - သေတသနႏငနညးပညာဖလယေရးအဖြ႔

(Group of Research and Exchange Technology)

IPM (Integrated Pest Management) - ဘကစပးမႊားကာကြယေရး

LIFT - အသကေမြး၀မးေၾကာငးမႈ ႏငစားနပရကၡာဖလမႈ (The Livelihoods and Food Security Trust Fund) ဆငရာရနပေငြ

MAA (Myanmar Agro Action) - ျမနမာစကပးအားမာန

MCU (Myanmar Consumers Union) - ျမနမာစားသးသမားသမဂၢ

MoAI (Ministry of Agriculture and Irrigation) - လယယာစကပးေရးႏင ဆညေျမာငး၀နႀကးဌာန

OP (Open pollinated) - ပငျခား၀တမႈကးျခငး

PHI (Pre Harvest Interval) - ပးသတေဆးျဖနးၿပးေနာက မဆြတခးဘ ေစာငဆငးရမည ရက ကာလ

PPD (Plant Production Division) - သးႏကာကြယေရးဌာနခြ

PPE (Personal Protective Division) - ပးသတေဆးျဖနးအကာအကြယပစၥညးမား

PRB (Pesticide Registration Board) - ပးသတေဆးမတပတငအဖြ႔

QASAFN - အာရေဒသရ သစသးႏင ဟငးသးဟငးရြကမား၏

(Quality of Assurance Syestem for အရညအေသြးဆငရာအာမခမႈစနစ

ASEAN Fruits and Vegetables)

VFRDC - ဟငးသးဟငးရြကႏင သစသး၀လသေတသနႏင

(Vegetables, Fruits Research and Development Center) ဖြ႔ၿဖးေရးဌာန

YAU (Yezin Agriculture University) - ေရဆငးစကပးေရးတကသလ

7


ရပပစာရငးမား

ရပပ ၁။ စစတမးေကာကလႈပရားမႈပမား ____________________________________________ ၁၆

ရပပ ၂။ ေတာငသမားအားစစတမးေကာကေနပ _______________________________________ ၁၇

ရပပ ၃။ စကခငးမားတြငပးသတေဆးျဖနးစဥေတြ႔ရေသာလြမားခကမား ______________________ ၂၉

ရပပ ၄။ ဟငးသးဟငးရြကစကခငးမားႏင ျမနမာဘာသာျဖငေဖာျပမထားေသာပးသတေဆးမား _____ ၂၉

ရပပ ၅။ ဟငးသးဟငးရြကမားအားညစညမးေသာေရမားျဖငေဆးေၾကာေနပ ___________________ ၃၀

ရပပ ၆။ အကာအကြယမပါဘေဆးျဖနးေနပ __________________________________________ ၃၀

ရပပ ၇။ အသးမျပရနတားျမစထားေသာအငဒရငးပးသတေဆး _____________________________ ၃၀

ရပပ ၉။ ဖးကာမထားေသာ ဟငးသးဟငးရြကမားေပၚသ႔ဖနပမားစးနငးၿပးေကာျဖတေနပ __________ ၃၃

ရပပ ၁၀။ စနစတကထတပးမထားေသာဟငးသးဟငးရြကမား ______________________________ ၃၃

ရပပ ၁၁။ ဖးကာမထားေသာ ဟငးသးဟငးရြကမား ______________________________________ ၃၃

ရပပ ၁၂။ စနစမကေသာထတပးမႈမား ______________________________________________ ၃၃

ရပပ ၁၃။ ေျမႀကးေပၚတြငစပထားေသာဟငးသးဟငးရြကမားႏငၾကမးတမးေသာ ျခငးမား ___________ ၃၄

ရပပ ၁၄။ ဟငးသးဟငးရြကမားအားစနစတကမဟတဘသယယပ႔ေဆာငျခငးမား ________________ ၃၄

ရပပ၁၅။ ေတာငသမား၊ သယယပ႔ေဆာငသမား၊ လကလေရာငးခသမားႏင

စားသးသမားတြငေတြ႔ရေသာအေလအကငေကာငးမား ____________________________ ၃၅

ရပပ ၁၆။ မားယြငးေသာစကပးေရးအေလအကငမား ____________________________________ ၄၁

ရပပ ၁၇။ ေစးကြကသ႔ပ႔ေဆာငရန ဟငးသးဟငးရြကမားအားျပငဆငေနပ _____________________ ၄၂

ရပပ ၁၈။ ဟငးသးဟငးရြကမားအားစနစမကစြာသယယပ႔ေဆာငေနပ ________________________ ၄၃

ဇယားမား၏စာရငး

ဇယား ၁။ ၂၀၁၁-၁၂အတြငးျမနမာဟငးသးဟငးရြကထတလပမႈ _____________________________ ၁၉

ဇယား ၂။ ဟငးသးဟငးရြကထတလပမႈဆငရာကနကစရတႏငအကးအျမတရရမႈအကဥးခပ _______ ၃၁

ဇယား ၃။ ဆြတခးၿပးေနာကပကစးျခငးႏငအရညအေသြးညဖငးရေသာအေၾကာငးရငးမား ___________ ၃၅

8


1/ ed'gef;

ျပညေထာငစျမနမာနငငသည ကနးေျမအကယအားျဖင ၆၇၇,၀၀၀ စတရနးကလမတာခန႔ရကာ အေရ႕ေတာငအာရတက၏ ဒတယအကယ၀နးဆး ႏငငျဖစသည။ ႏငငအေနျဖင စကပးေျမ၊ သစေတာမား၊ သဘာ၀ရငးျမစမား၊ သတမား၊ သဘာ၀ဓါတေငြ႔၊ ေရနႏင ေရခေရငထြကပစၥညးမား ေပါၾကြယ၀သည။ လဥးေရအေနျဖင ၂၀၁၀ခႏစစာရငးအရ ၅၉.၁၃သနးရျပး ႏစစဥပမးမလဥးေရတးတကႏႈနးမာ ၁.၂၉ ရာခငႏႈနးခနရသည။ (ေဇာေအးမး၊၂၀၁၃)။ ျမနမာစးပြားေရးသည သားငါးႏငသစေတာအပါအ၀င အဓကအားျဖင စကပးေရးကအေျခခၿပး တငးျပညစစေပါငးထြကကန၏ ထက၀ကနးပါးခန႔သည လယယာက႑မရရသည။ ထ႔ျပင လပအားစစေပါငး၏ ၆၀ ရာခငႏႈနးကလညး လယယာက႑မပင အလပအကငမားက ရရေစသည (FAO ၊ ၂၀၁၃)။ စကပးေရး၀နႀကးဌာနမေဖာေဆာငေနေသာ လယယာက႑၏ရညမနးခကမားမာ ျပညတြငးစားသးမႈ လအပခကက ျဖညဆညး ေပးရန၊ ပလေသာလယယာထြကကနမားက နငငျခား၀ငေငြအတြက ျပညပသ႔ တငပ႔ေရာငးခရနႏင ေကးလကေဒသဖြ႔ၿဖးတးတကေရးက လယယာက႑တးတကေစျခငးျဖင ေထာကကမႈေပးရနတ႔ျဖစသည။

လယယာက႑တးတကေစရန အေရးပါေသာေသာခကမားမာ လယသမားမားအတြက အကးရၿပး ေရရညတညတေသာေစး ကြကကဖနတးေပးရန၊ တနဖးျမငအရညအေသြးေကာငးေသာ လယယာထတကနမားက မးေကာငးမးသန႔မားအသးျပ၍ ထတလပရနႏင စကပးေရးဆငရာ အေလအကငေကာငးမားက ကငသး လာေစရနတ႔ျဖစ သည။ (လယယာစကပးေရးႏငဆညေျမာငး၀နၾကးဌာန၊၂၀၁၂) ။

ဟငးသးဟငးရြကစကပးထတလပမႈ ဖြ႕ၿဖးတးတကေရးသည ေခတမလယယာစကပးေရးက႑အတြက မလြမေသြလအပပါ သည။ ဟငးသးဟငးရြကမားက ေနရာကဥးကဥးတြင စကပးရကတေတာငးေသာ ထြကႏႈနးေကာငးမးမားက ပမအသး ျပကာ ႏစလးေပါကစကပးျခငးသည အစားအစာႏငစားနပရကၡာဖလမႈ တးတကေစေရးက အလငျမနဆးရရေစေသာ နညး တစနညးျဖစ႐မမက မားျပားေသာေတာႏင ၿမ႕ေနမသားစမားအတြက ေရရညအလပအကငမားကပါ ဖနတးေပးပါသည။ ၿမ႕ျပတညေဆာကမႈႏငအတ ၀ငေငြတးတကလာသညႏငအမ ဟငးသးဟငးရြကစားသးမႈလညး တးတကမား ျပားလာသည ျဖစရာ လကရဟငးသးဟငးရြကလအပခက ေတာငးဆမႈအား ေကနပေလာကသညအထ မျဖညဆညးႏငေသးသညျပင အနာ ဂတတြငလညး လအပမႈမာ ဆကလက၍တးပြားေနဥးမညဟ ေမာလငထားရပါသည။

ျမနမာနငငသည သဘာ၀အရငးအျမစၾကြယ၀သညျဖစရာ လယယာသားငါးဆငရာ ဇ၀မးမားလညး ေပါမားလပါသည။ ျမနမာ ႏငငတြင အဓကအစားအစာျဖစေသာ ဆနစပါးက စကပးၾကေသာလညး အျခားႏစားသးႏမားျဖစေသာ ဂ၊ ေျပာငးတ႔ႏငအတ ဟငးသးဟငးရြကမးစကသာမက တငးျပညေရရညဖြ႔ၿဖး တးတကေရးအတြက စားသးကနႏင စကမႈကနၾကမးမားအတြက အသး၀ငရန အလားအလာရေသာ သးႏမားကပါစကပးၾကပါသည (Mandal, 2008)။

9


2/ okawoeqdkif&maemufcHordkif; 2 (1)/ aemufcHordkif;

စားနပရကၡာဖလမႈပးေပါငးေဆာငရြကေရးအဖြ႕ [Food Security Working Group (FSWG)] သည အစးရမဟတသည အဖြ႕အစညးမား၊ ရပရြာအေျချပအဖြ႕အစညးမားႏင ျမနမာႏငင၏ စားနပရကၡာဖလေရးလပငနးက စတပါ၀ငစားသ ပဂၢလတစဥးခငးအဖြ႕၀ငမားက အေျခခလက ဖြ႔စညးထားေသာ ကြနယကအဖြ႕အစညးတစချဖစပါသည။ အဖြ႕၀ငမား၏ စားနပရကၡာဖလမႈဆငရာအသအျမငႏင ကြမးကငမႈမား ဖြ႔ၿဖးတးတကေစရန ကြနယကရစြမးအားမားက ေဖာထတစစညးလက သေတသနလပငနးမား၊ ေဆြးေႏြးပြစကား၀ငးမားႏင ေပၚလစမ၀ါဒပငးဆငရာ အသပညာေပးျခငးမားအား ျမနမာလ႔ေဘာငမ အားနညးေနသမား၏အကးစးပြားအတြက စညး႐းလႈ႕ေဆာ ေဆာငရြကလကရပါသည။

လကရအေနထားတြင အကဖအကစဒဗလဂအဖြ႔သည အသကေမြး၀မးေကာငးမႈႏင စားနပရကၡာဖလမႈရနပေငြအဖြ႔မ စားနပ ရကၡာဖလမႈပးေပါငးေဆာင႐ြကေရးအဖြ႔သ႕ ျမနမာ စားနပရကၡာဖလေရး ေအာငျမငစြာျဖစထြနးလာရန (မတဖကအဖြ႔အစညးမား ႏင အရငးအျမစအငအားမားအား တြဖကအသးခေရး (၃)ႏစတာစမကနး) အတြက ရနပေငြေထာကပ႔ခ႔ပါသည။

ဤရနပေငြေထာကပမႈ၏အဓကရညမနးခကမာ အသပညာဗဟသတမား ဖလယႏငႀကေရးတြင ကညပပးရန? စားနပရကၡာ ဖလေရးအစအစဥမား တးတကလာေရးအတြက စားနပရကၡာဖလမႈပးေပါငးေဆာငရြကေရးအဖြ႕ အဖြ႔၀ငမား၏ စားနပရကၡာဖလ ေရးဆငရာစြမးရညမား ဖြ႔ၿဖးတးတကလာေရးက အေလးထားအသအမတျပရနႏင႔ ဆငးရႏြမးပါးေသာမသားစမား၏ အသက ေမြး၀မးေၾကာငးမႈလပငနးမားက ျမနမာစားနပရကၡာဖလမႈမေဘာငအဆင႔ေရာကေအာင တးျမင႔ေထာကကေပးရနျဖစသည။

အဖြ႔၀ငမားအတြကေထာကပမႈမား၏တစစတတစပငးအေနျဖင အကဖအကစဒဗလဂအဖြ႕သည စားနပရကၡာဖလေရးႏင ပတသကသည သေတသနအဆျပလႊာမားကတငသြငးရန အသငး၀ငမားအား ဖတေခၚခပါသည။ အကဖအကစဒဗလဂအဖြ႕ မ အေထာကအထားျပသေတသနႏင သတငးအခကအလကဆငရာ စမကနး၏အဓကရညရြယခကမာ စားနပရကၡာဖလမႈႏင အသကေမြးမႈဆငရာက႑မားတြင အေထာကအထားအေျချပသေတသနႏင သတငးအခကအလကမားခငမာေစေရး၊ စား သးသကာကြယေရး၊ လယယာက႑ဖြ႕ၿဖးေရး၊ စားနပရကၡာဖလေရးက႑မားတြင အကဖအကစဒဗလဂ အဖြ႔၀ငမား၏ စြမး ေဆာငရည ျမငမားလာေစမႈက အေထာကအကျပေစေရးတ႕ျဖစပါသည။

ဤသေတသနကေဆာငရြကသညအဖြ႕တြင စကပးေရးဆငရာ ဖြ႔ၿဖးတးတကေရးႏင စားသးသကာကြယေရးဆငရာ ကၽြမးကငသ အဖြ႔၀င (၅) ဥးပါ၀ငပါသည။ ထအဖြ႔က ၂၀၁၃ခႏစ စကတငဘာလတြင ‘‘ဟငးသးဟငးရြကမား၏ စကပး ထတလပမႈမသည စားသးသညအထ လပငနးအဆငဆငတြင ေဘးကငးေသာ အစားအစာျဖစမႈကထခကေစသညအခကမားအား ဆနးစစေလလာျခငး’’ ဟေသာေခါငးစဥျဖင သေတသန အဆျပလႊာတစခက တငသြငးခသည။ ထအဆျပခကက စားနပရကၡာဖလမႈပးေပါငးေဆာငရြကေရးအဖြ႔မ အေထာကအထားျပသေတသနႏငသတငးအခကအလကဆငရာ ဖြ႔ခြ၏ အတညျပခကျဖငေရြးခယခသည။ ၂၀၁၃ခႏစစကတငဘာလေနာကဆးပတမစ၍ သေတသနအဖြ႔အေနျဖင ဟငးသးဟငးရြက စကပး ထတလပသမား၊ ရတသမးခနလြနဆငရာစမခန႔ခြမႈ၊ သယယပေဆာငမႈ၊ ေရာငး၀ယမႈ၊ ရနကနႏငပခးမ စားသးသ မား၏ အေျခခအာဟာရဆငရာအသပညာရမႈအပါအ၀င လပငနးအဆငဆငရ ဟငးသးဟငးရြကမား၏ ေဘးကငးလျခမႈႏင သကဆငသမက စတငေလလာခသည။

ျမနမာႏငငသည အေရေတာငအာရႏငငမားအသငး (အာဆယမ)၏ အဖြ႔၀ငႏငငတစချဖစၿပး ဟငးသးဟငးရြကမးေပါငး (၁၀၀)ေကာက တစႏစတာပတလး စကပးႏငေလာကေအာင အမးမးေသာ ရာသဥတ အေျခအေနမားရပါသည။ ကယျပန႔လာေသာျပညပပ႔ကနေစးကြကအရ ဟငးသးဟငးရြကစကပးထတလပမႈသည ေတာေရာၿမ႕မာပါ တးပြားမားျပားလာခသည။ သ႔ေသာ စားသးသမား၏ ေဘးကငးလျခမႈအတြက အာမခခက ေပးနငေသာ ထြကကနမားရရေရးႏင ခငမာေသာျပညပေစးကြကရရေရးတ႔အတြက ေဘးကငး၍ အရညအေသြးေကာငး ထြကကနမားကထတလပရန အေရးၾကးလပါသည။ ထ႔အတြက မစကပးမႏင စကပးၿပးသညအဆငမားအပါအ၀င လပငနးအဆငဆငတြင စနစကေသာ၊ အရညအေသြးျမငမားသည သယယပ႔ေဆာငမႈဆငရာစမခန႔ခြမႈမားက လအပသည။

ဟငးသးဟငးရြကမားသည ျမငမားေသာအာဟာရတနဖးရ ဗကတာမငမား၊ သတဓါတမား၊ အမငမား၊ ကစႏငပရတငးဓါတ မားၾကြယ၀သည အေရးပါေသာ အေျခခအစားအစာျဖစပါသည။ ဟငးသးဟငးရြကစကပးထတ လပသအမားစသည အေျခခ

2 (2)/ okawoeqdkif&mvdktyfcsuf

10


လတနးစားမားျဖစျပး စကပးေျမအနညးငယကသာပငဆငၾကေသာ လယသမားငယမားသာ ျဖစပါသည။ ေနာကရာသ၏ သးႏစကပးမႈသည လကရရာသ၏ စကပးအသကေမြးမႈ ေအာငျမင ျခငးအေပၚမတညေနသညျဖစရာ ရာသခနတစခမကပင အဆး႐ႈးမခႏငၾကပါ။ သ႔ျဖစ၍ လကရသးႏေအာငျမငၿပး ၀ငေငြရရေရးအတြက ေဆးျဖနးၿပးေနာက မဆြတခးဘေစာငဆငးရမညရကကာလက ဂ႐မျပအားေတာဘ ရရာပးသတေဆးမားကသာ အသးျပၾကပါေတာသည။ ၄ငး၏အကးဆကအျဖစ စားသးသမား၏ေဘးကငးမႈက ထခကေစလာပါသည။ ေဇာေအးမး(၂၀၁၃)၏အဆအရ ျမနမာႏငငေဒသအရပရပတြင ဟငးသး ဟငးရြကစားသးမႈ (၆၆.၄%) သည ဆနႏငအျခားေကာကပႏစားသးမႈ (၉၉.၉%) ၿပးလင အမားဆးျဖစေၾကာငး သရရသည။ တးတကလာေသာျပညတြငးစားသးမႈႏင ဖြ႔ၿဖးလာေသာျပညပတငပ႔မႈေစးကြကအရ ေတာႏငၿမ႕တြငရေသာ ျမနမာဟငးသး ဟငးရြကစကေတာငသမား၏ လမႈစးပြါးလညးတးတကလာသည။ သ႔ေသာ စားသးသမား၏ ကနးမာေရးဆငရာမားႏင ေရရညတညတေသာ ျပညပေစးကြကထေထာငေရးအတြက ေဘးကငး၍ အရညအေသြးျမငမားေသာ ဟငးသးဟငးရြကမား စကပးထတလပရန မရမျဖစလအပပါသည။

ကမၻာကနးမာေရးအဖြ႕ႀကး၏ခန႔မနးခကအရ ဥယာဥျခသးႏမားသည ရတသမးခနႏင စားသးမႈအၾကား ေလလြငေပာကဆးမႈမာ ဖြ႔ၿဖးၿပးႏငငမားတြင ၅%မ ၂၅% အထရၿပး ဖြ႔ၿဖးဆႏငငမားတြင အနညးဆး ၂၀%မ ၅၀%အထ ရသညဟသရပါသည။ ထ႔ျပင ဟငးသးဟငးရြကစားသးရာတြင စကပးေရးဓါတေဆး၀ါးမားႏင ဓာတေျမၾသဇာမားပမသးစြမႈ၊ သးစြေသာေရ၏ဇစျမစ၊ လပငနးအဆငဆငတြင ကငတြယျခငး၊ သေလာငျခငး၊ သယယပ႔ေဆာငျခငးစသည ရတသမးခနလြနေဆာငရြကခကမားတြင အသပညာႏငနညးပညာခ႕တမႈ စသညမားေၾကာင ေဘးဥပဒျဖစရပါသည။ ဤအခကမားသည စားနပရကၡာဖလေရးအတြက အႏႈတလကၡဏာမားျဖစ႐မမက စားသးသမားအေနျဖင နာမကနးျဖစမႈႏင (အစာအဆပသငမႈမားအတြက ေဆးကသစရတ အပကနကရျခငး၊ လပငနးခြငပကကြကျခငးစသည) ေငြေၾကးဆငရာအကးသကေရာကမႈမား ျဖစေစပါသည။

ရနကနၿမ႕တြငေနထငၾကသည ရနကနၿမ႕သားမား၊ သရးႏင အစးရမဟတေသာ အျပညျပညဆငရာအဖြ႔ အစညးမားမ ၀နထမးမား၊ ကမၻာလညခရးသညမား စားသးၾကသည ဟငးသးဟငးရြကမားႏင ေဒသဆငရာေစးမား၊ စားေသာကဆင မား၊ ကနတကႀကးမားစသညဆငမားတြင ေရာငးခၾကေသာ ဟငးသးဟငးရြကအမားစက ရနကန၀နးကငတြင စကပး ထတလပပါသည။ ယခအခါ ဟငးသးဟငးရြကေပၚတြငကနရသည ဓါတေဆးၾကြငးမား၏ အဆပအေတာကမားေၾကာင အစာအဆပသငမႈမားက သတငးစာႏငဂာနယမားတြငေဖာျပေရးသားေနၾကသည (ေနာကဆကတြ ၁ တြင႐ႈရန)။ ဤသ ေတသနသည အစားအစာေဘးကငးလျခမႈအေပၚ ကန႔သတခပခယထားမႈမားက သရနားလညရနႏင ထအခကအခမားပ ေပာကေစမညနညးလမးမားက အၾကၿပရန၊ ဟငးသးဟငးရြကမားေပၚတြင ပးသတေဆးအသးျပသညပစမားႏင ေဆးပက ဖနးပနညးစနစမားကလညးေကာငး၊ စကပးထတလပမႈမသည စားသးသညအထ လပငနးအဆငဆင၏အေျခအေနမားကလညးေကာငး၊ စစတမးေကာကေလလာ၍ အဆျပတငျပရန ရညရြယပါသည။

ရနကနၿမ႕ဆငေျခဖးရပကြကမားတြင စကပးထတလပေနၾကေသာ ဟငးသးဟငးရြကမားအား ၿမ႕တြငးရပကြကေစးမားႏင ကနတကႀကးမားတြင လကလလကကားေရာငး၀ယေဖာကကားေနၾကသည ကနသြယလပငနးႀကးအေပၚ ထလပငနးျဖစ ပကေနသည အေျခအေနမား၊ ထလပငနး ပမတးတကေကာငးမြနလာေရးအတြက အခြငအလမးမားႏင ေကာျဖတရမည အတားအဆးအခကအခမားက နားလညသရရန ျဖစပါသည။ အထးသျဖင ဟငးသးဟငးရြကမားတြင ကနရေနမညဓါတကၽြငး မားေၾကာင အစားအစာေဘးျဖစမႈ အႏရာယက အာရစက၍ေလလာအကျဖတရန ျဖစပါသည။

2(3)/ okawoe\&nf&G,fcsufrsm; 2 (3) (1) okawoe\ tvHk;pHkarSsmfrSef;csuf

(၁) စကပးေရးသးဓါတၾကြငးမားကငးစငသည ဟငးသးဟငးရြကမားရရေအာင ပမေကာငးမြနသည စကပးထတလပ နညးစနစမား သးစြၾကေရး အႀကျပရန။ (ေကာငးမြနသည စကပးထတလပနညးစနစျဖင ေဘးကငးေသာ အစားအစာ က အေသအခာရရရန)

(၂) ဓါတၾကြငးအဆပမားေၾကာငျဖစရသည အႏရာယမားမ စကပးသမား၊ စားသးသမားႏင ပတ၀နးကငတစခလးက ကာကြယရနအတြက လကရဟငးသးဟငးရြက စကပးေရးတြင စကပးေရးသးဓါတပစၥညးမားက လြမားစြာအသးျပလကရၾကေၾကာငး သျမငသေဘာေပါကၾကေစရန အသေပးလႈပရားမႈမားႏင အျမငဖြငသငတနးမားအတြက စမခကမားခမတရန။

2 (3) (2) okawoe\t"du&nf&G,fcsuf

11


(၃) စားသးသ၏ ကနးမာေရးကာကြယေရးက အေလးထား၍ လကရဟငးသးဟငးရြက ေရာငး၀ယေဖာကကားေနမႈ လပ ငနးႀကးက ပမေကာငးမြနေအာင လပေဆာငရန။

(၄) ေဘးကငးသည ဟငးသးဟငးရြက အစားအစာျဖစရမည အေရးကစၥအေပၚ လအပသညမား လပေဆာငၾကရနအတြက သကဆငရာအဖြ႕အစညးမားသ႔ အႀကဉာဏမားေပးအပရန တ႔ျဖစပါသည။

12


စာရငးဇယားမားစေဆာငးရန ေအာကပါနညးလမး (၃) ခက အသးျပခသည။

(၁) စစတမးေကာကယရန မျဖစႏငသည ျမနမာႏငငတစ၀မးရ ဟငးသးဟငးရြကထတလပမႈႏင စပလဥးေသာ ေဘး ကငးသည အစားအစာမားဆငရာအခကအလကမားကသရရန စာအပစာတမးႏင အျခားသကဆငရာ မတတမး မတရာမားက ဆနးစစေလလာျခငး။

(၂) ထတလပမႈအဆငဆငရ ဟငးသးဟငးရြကစကပးသ (၁၈၀)ဥး၊ လကလေရာငးခသ (၈၄)ဥး၊ လကကား ေရာငးခသ (၁၈)ဥး၊ သယယပ႔ေဆာငသ (၁၈)ဥး ႏင စားသးသ (၃၀) ဥးတ႔အား စစတမးေကာကယျခငး။

(၃) သးႏကာကြယေရးဌာနခြ၊ ဟငးသးဟငးရြကႏငသစသး၀လ သေတသနႏငဖြ႔ၿဖးေရးဌာနႏင ဂးဒငးကး စကပးေရးဓါတ ပစၥညးေရာငးခေရးကမၸဏတ႔မ အေရးပါသမားႏငအပစဖြ႔ေဆြးေႏြးပြမား ျပလပျခငး။

3/ okawoejyKvkyfcJhonfhenf;pepf

ေနာကခစာရငးမားအျဖစ ေရဆငးစကပးေရးတကသလမ ဘြ႔ယစာတမးမားႏင သေတသနစာတမးမားကလညးေကာငး၊ အျခားသငေလာေသာစာအပစာတမးမားျဖစသည အာရေဒသဆငရာ စကပးေရးအေလအကငေကာငးမား (ASEAN GAP)၊ သစသးႏငဟငးသးဟငးရြကမား၏ ေဘးကငးမႈႏင ရတသမးၿပးအရညအေသြးမားက စမခန႔ခြျခငး၊ ကမ ၻာကနးမာေရးအဖြ႔ ခပမထတေ၀ေသာ အစားအစာႏငအာဟာရမား ေရရညဖလေရးအတြက ဟငးသးဟငးရြကမားဆငရာ အလပ႐ေဆြးေႏြးပြမ စာတမးမားစာအပႏင အစာမားေဘးကငးမႈအတြကဆနးစစေသာ အစအစဥမားစာအပ၊ ျမနမာစားသးသမားသမဂၢထတ ေဘးကငးေသာအစားအစာမားရရေရးသည ကြႏပတ႔၏ရပငခြငစာအပႏင အာရေဒသဆငရာ သစသးႏငဟငးသးဟငးရြက မား၏အရညအေသြးက အာမခမႈစနစမားဆငရာ စမကနးစာအပမားက ဖတရႈေလလာခသည။

3(1)/ aemufcHpm&if;rsm;pkaqmif;rI (pmayqdkif&mavhvmrI)

သတငးစေဆာငးျခငးအတြက ဟငးသးဟငးရြကစကေတာငသမား၊ လကလလကကား ေရာငးခသမား၊ သယယပ႔ေဆာင သမားႏင စားသးသမားအား ႀကတငျပငဆငထားေသာ ေမးခြနးမားက အသးျပလက စစတမးေကာကယခသည။ ေမးခြနး မားေမးျမနးပက စစတမးေကာကအဖြ႔၀ငမားအား သငတနးေပးသည။ သေတသနအဖြ႕သည စစတမးေကာကမည လပ အားေပး (၁၂)ေယာကက အဖြ႔(၄)ဖြ႔ ခြလကသည။ ေနာကဆကတြ-၂တြင လပအားေပး(၁၂)ေယာကက ေဖၚျပထားသည။ သေတသနအဖြ႔၀ငမားႏင ၄ငးတ႔၏တာ၀နမားက ေနာကဆကတြ-၃ တြငေဖၚျပထားသည။ စစတမးရေမးခြနးမားက စာအပစာ တမးမားရ စနစတကသတမတထားေသာ သးႏကာကြယေရးဆငရာလပထးလပနညးမားကအေျခခထားသည။ ထ႔ျပင ထတလပပ အဆငဆငမ၂၀၁၃ခႏစစကတငဘာလအတြငး ေတြ႔ဆေမးျမနးခရမညသမားက မေ၀ေပးရန နညးပညာပငး ဆငရာ စာအပငယမားႏင စာေရးကရယာမားကလညး စေဆာငးခသည။

3(2)/ ppfwrf;aumuf,ljcif;rsm; 3(2)(1)/ ppfwrf;aumuf,laomtzGJYtpnf;rsm;

yHk-1/ ppfwrf;aumufvIyf&Sm;rIrsm;

စစတမးေကာကမား၏သငတနး အခနးတြငးစစတမးေကာကယမႈ စကခငးတြငးစစတမးေကာကယမႈ

13


ဟငးသးဟငးရြကထတလပမႈ လပငနးအဆငဆငရ စကပးေတာငသ (၁၈၀)ဥး၊ လကလေရာငးခသ (၈၄) ဥး၊ လကကား ေရာငးခသ (၁၈)ဥး၊ သယယပ႔ေဆာငသ (၁၈)ဥး ႏင စားသးသ (၃၀)တ႔အား စစတမး ေကာကယခသည။ ေမးျမနးခေသာ ေမး ခြနးမားႏင ေတြ႔ဆေမးျမနးခသမား၏စာရငးတ႔က ေနာကဆကတြ (၄) ႏင (၅) တ႔တြင အသးသးေဖာျပထားသည။

ေတာငသမား၏ စကပးမႈအေလအထမားကဆနးစစရန ေမးျမနးထားသည။

- စကပးေရးဥးစးဌာန၏ လမးညႊနခကမားအတငး ဓါတေဆးမားကသးစြမႈ၊

- ဟငးသးဟငးရြကမားအား ရတသမးသညအခနႏင စနစ၊

- ရတသမး ၿပးေနာကေစးကြကအတြကျပငဆငရာ တြငလပေဆာငမႈမား၊

- အစားအစာေဘးကငးေရး၊ ကနးမာေရးႏင ပတ၀နး ကငထနးသမးေရးဆငရာ အသပညာႏငဗဟသတ ရမႈ။

3(2)(2)/ ppfwrf;aumufar;cGef;wGifyg0ifaomtcsuftvufrsm; awmifolrsm;twGufar;cGef;rsm;

&kyfyHk-2/ awmifolrsm;tm;ppfwrf;aumuf,ljcif;

လကလေရာငးခသမားအေနျဖင ေဒသဆငရာေစးမားတြငေရာငးခသညစနစႏင ကနတကႀကးမားတြင ေရာငးခသညစနစ မားအတြက ေအာကပါအခကမားက ဥးတညေမးျမနးခသည။

- ဟငးသးဟငးရြကမားက လကကားေရာငးခသမားထမ၀ယယမႈႏငသယေဆာငမႈစနစမား၊

- ကငတြယမႈ အရညအေသြးအလကအဆငခြျခားမႈမားတြငအသးျပေသာပစၥညးပစၥယမား၊

- လကကားေရာငးခသမားထမ၀ယယမႈႏငသယေဆာငမႈ၊

- အရညအေသြးခြျခားရာတြငကငတြယအသးျပေသာပစၥညးကရယာမား

- ေရာငးခမညဟငးသးဟငးရြကမားက သန႔စငၿပး၀ယခငစဖြယျဖစေအာငျပျပငျခငး၊

- သေလာငမႈႏငစြန႔ပစမႈစနစ

- သးႏမားလတဆတျခငး၊ အရညအေသြးေကာငးျခငး၊ ေဘးကငးျခငးစသညအရညအေသြးမား ထနးသမးမႈဆငရာ ဗဟ သတႏင အသပညာရမႈ။

vufvDa&mif;csolrsm;twGufar;cGef;rsm;

- စကပးထတလပသမားထမ ရာေဖြ၀ယယသယေဆာငပ၊

- သေလာငရနျပငဆငပႏင သေလာငမႈပစၥညးမားအားအသးျပပ၊

- ေရာငးခမႈစနစ၊

- ပကဆးေသာဟငးသးဟငးရြကမားကစြန႔ပစပ၊

- တစကယေရသန႔ရငးမႈအတြက လပသားမားအားသငၾကားေပးပ၊

- အစားအစာေဘးကငးမႈ၊ ကနးမာေရးႏငပတ၀နးကငထနးသမးမႈဆငရာဗဟသတႏငအသပညာေပးမႈ။

vufum;a&mif;csolrsm;twGufar;cGef;rsm; wGif atmufygtcsufrsm;udk OD;wnfar;jref;cJhonf/

14


- အသးျပေသာယာဥအမးအစားမား၊

- စကခငးမေဒသေစးကြကမားသ သယေဆာငမႈစနစ (သးႏမားမေရဆးရႈးမႈႏင ေနေရာငျခညကေရာကမႈမ ကာကြယရန ထတပးသယေဆာငပ၊ ထသ႔သယေဆာငရာတြင သးႏမားက ဆငပထပပးလာသညစနစ)။

စားသးသမားတြင မသားစ၀ငမားအတြကခကျပတေပးရသမားႏင စားေသာကဆငမားတြင ၀ယယစား ေသာကသမားအတြက ခကျပတေပးရသမားပါ၀ငသည။ စားသးသမားက ေစးတြငဟငးသးဟငးရြကမား ၀ယယေနစဥတြငလညးေကာငး၊ ၀ယယၿပး ေစးမအျပနတြငလညးေကာငး ေအာကပါအတငး ေတြ႔ဆေမးျမနးခသည။

- လကလလကကားေစးသညမားထမ ဟငးသးဟငးရြကမားက မညသ႔ေရြးခယ၀ယယလာပ၊

- အစားအစာ (ဟငးသးဟငးရြက) မားကမညသ႔ျပငဆငခကျပတပ၊

- ဟငးသးဟငးရြကမားက လတဆတေအာင ထနးသမးသေလာငပစနစ၊

- ဟငးသးဟငးရြကမား၏ အာဟာရတနဘးဆငရာ အသပညာရမႈ။

ဟငးသးဟငးရြကမားထတလပပအဆငဆငကဆနးစစေလလာရန စစတမးေကာကယမညေဒသမားအျဖစ ရနကနတငး ေဒသႀကးမ သဃၤနးကၽြနး၊ သနလင၊ မဂၤလာဒ၊ မရမးကနး၊ ေတာငႏငေျမာကဥကလာပ၊ တြေတးၿမ႕နယမားအားလညးေကာငး၊ ပခးတငးေဒသႀကးမ ေပါငးတညၿမ႕နယအားလညးေကာငး ေရြးခယခသည။

လကလလကကားေစးသညမား၊ သယယပ႔ေဆာငေရးသမားမားႏင စားသးသမားက ၿမ႕နယစညပငသာယာေစးမားႏင သရမဂၤလာလကကားေစးမ ေရြးခယေမးျမနးခသည။ ထ႔ျပင ရနကနရကနတကႀကးမားျဖစေသာ စးတးမတ၊ ကကပတယ ဒငးမြနးစတား၊ ဆပါ၀မးတ႔ကေရြးခယၿပး လကလေရာငးခရနအတြက လတဆတေသာ ဟငးသးဟငးရြကမားအား သေလာင ျပျပငပမားက ေလလာခသည။

စားေသာကဆင (၁၈)ဆငကလညး ဟငးသးဟငးရြကမားအား သေလာငပ၊ ကငတြယအသးျပပ၊ ခကျပတရနျပငဆငပ၊ စားသးသမားအား ေကြးေမြးျပစပဆငရာအေလအကငမားက ၾကညရႈစစေဆးရန ေရြးခယခသည။

ဟငးသးဟငးရြကမားထတလပပအဆငဆငတေလာကတြငရေသာ အဖြ႔ေပါငးစ(စကပးသမား၊ လကလလက ကားေစးသည မား၊ သယယပ႔ေဆာငေရးသမားမားႏင စားသးသမား)က ေတြ႔ဆေမးျမနးစဥမာပင တက႐ကၾကည႐ႈ စစေဆးျခငးမားကလညး ေကာငး၊ စစတမးေကာကေဒသ၏အေျခအေနႏင အေလအထမားအား ဓါတပမတတမးမား႐ကယျခငးကလညးေကာငး ျပလပ ခသည။

စစတမးေကာကကာလအတြငး စစတမးေကာကသအစမားသည တစစႏငတစစကညေကာကခခၾကသည။ သေတသနအဖြ႔ အေနျဖင ဟငးသးဟငးရြကစကပးသမားႏင စားသးသမားအား စကပးေရးဆငရာလကစြစာ အပမားႏင ဗဟသတႏင ပညာ ေပးစာေစာငမားက ျဖန႔ေ၀ေပးခသည။ ထ႔ျပင သေတသနအသငးမဥးေဆာငသမားကလညး ပခးတငးေဒသၾကးအတြငးရ ေပါငးတညၿမ႕နယမ စားသးသမားအား အသပညာေပးေဆြးေႏြးပြမား ျပလပေပးခသည။

o,f,lydkYaqmifolrsm;twGufar;cGef;rsm;wGif atmufygtcsufrsm;udk OD;wnfar;jref;cJhonf/

pm;oHk;olrsm;twGufar;cGef;rsm;wGif atmufygtcsufrsm;udk OD;wnfar;jref;cJhonf/

3(2)(3)/ ppfwrf;aumuf,lcJhaoma'orsm;

အပစဖြ႔ေဆြးေႏြးမႈမားက လယယာစကပးေရးႏငဆညေျမာငး၀နႀကးဌာနမ ေဒသဆငရာ သးႏကာကြယေရးဌာနခြႏင ဟငးသးဟငးရြကႏငသစသး၀လသေတသနႏငဖြ႔ၿဖးေရးဌာန၊ စကပးေရးဓါတပစၥညးမား ေရာငးခေသာ ဂးဒငးကးကမၸဏမားမ တာ၀နရသမားႏငလညး အဖြ႔လက ေတြ႔ဆေဆြးေႏြးခပါသည။

ထသ႔ေဆြးေႏြးရာတြင ဥးစြာတယလဖးျဖငဆကသြယကာ ေတြ႔ဆေဆြးေႏြးႏငမညရကက ခနးဆပါသည။ ထေန႔ရကတြငသေတ သနအဖြ႔၀င၃-၄ဥးသည ထအဖြ႔အစညးရရာသ႔သြားေရာကၿပး ဟငးသးဟငးရြကထတလပပႏင အစားအစာေဘးအႏရာယ

3 (3)/ tkyfpkzGJYaqG;aEG;rIrsm; (FGDs)

15


ကငးရငးမႈဆငရာကစၥမားက ေဆြးေႏြးၾကသည။ အခ႕ေသာအဖြ႔အစညးမား (ျပညတြငးမ အစးရမဟတေသာအဖြ႔အစညးျဖစသည ေရႊေရာငလြငျပငအဖြ႔၊ အျပညျပညဆငရာအစးရမဟတေသာ အဖြ႔အစညးျဖစသည မာစေကာအဖြ႔မားထသ႔ အေမးလျဖင ေမးခြနးမားေပးပ႔ေမးျမနးခသည။ ေမးခြနးမားက ေနာကဆကတြ-၆ တြင ေဖၚျပထားသည။

16


ျမနမာစကပးေရးအေၾကာငးတစေစတစေစာငး ဟေသာစာအပငယသည လယယာစကပးေရးႏငဆညေျမာငး၀နႀကးဌာနမ ထတေ၀ေသာ ၂၀၀၀/၂၀၀၁ မ ၁၀၁၁/၂၀၁၂ အတြငးရ စာရငးဇယားမားကစစညးထားသည မတတမးတခ ျဖစသည။ ဇယား(၁)သည အထကပါမတတမးစာအပတြင အကဥးခပေဖာျပထားသည ၂၀၁၁-၁၂အတြငး ျမနမာႏငငမထတလပခေသာ အဓကဟငးသးဟငးရြကမား၏ စာရငးျဖစသည။

4/ awGU&Sdcsufrsm;

4(1)/ pmayqdkif&mavhvmrI 4(1)(1)/ jrefrmhpdkufysdK;a&;\wpfaphwpfapmif;

၁။ ေဂၚဖထပ ၃၂,၃၃၇ ၁၄.၅၇ ၄၇၁,၂၃၅

၂။ ပနးေဂၚဖ ၂၆,၆၀၉ ၁၂.၅၄ ၃၃၃,၇၈၀

၃။ ဆလတ ၁၀,၆၅၅ ၆.၉၉ ၇၄,၄၆၁

၄။ မနညငး ၃၇,၉၅၈ ၇.၇၉ ၂၉၅,၈၀၆

၅။ ခရမးခဥ ၁၀၇,၄၅၇ ၁၁.၉၅ ၁,၂၈၄,၂၄၀

၆။ မနလာဥန ၂,၇၅၈ ၉.၃၅ ၂၅,၇၉၆

၇။ မနလာဥ ၂၂,၇၃၁ ၁၂,၃၄ ၂၈၀,၄၅၇

၈။ ဖရ ၁၆,၅၇၁ ၁၂.၉၅ ၂၁၄,၆၇၆

၉။ ဗးသး ၂၂,၇၆၇ ၁၁.၁၄ ၂၅၃,၅၇၂

၁၀။ ကညြတ ၅၀၂ ၄.၅၂ ၂,၂၇၀

၁၁။ အျခားဟငးသးဟငးရြကမား ၂၅၇,၆၅၀ - -

Z,m;(1)/ 2011-12 twGif; jrefrmedKifiHrSxkwfvkyfcJhaom t"du[if;oD;[if;&Gufrsm;\pm&if;

Source: MoAI (2012)

စဥ ဟငးသးဟငးရြက စကပးေျမ အထြကႏနး ထတလပမ အမးအစား (ဟကတာ) (မကထရစတန/ဟကတာ) (မကထရစတန)

ဤအလပ႐ေဆြးေႏြးပြအတြငး ဟငးသးဟငးရြကမား၏ထတလပမႈအဆငဆငႏငဆငေသာသတငး အခကအလကမားကတငျပခၾကသည။အဓကေခါငးစဥမားက တငျပလကပါသည။

jrefrmhpdkufysdK;a&;qdkif&m a*[ZHktrsdK;rsdK;

အမးမးေသာအပပငး၊ သမေႏြးပငးႏငသမပငးဆငရာ ရာသဥတအေျခအေနမား၏အကးေကးဇးမားေၾကာင ျမနမာႏငငသည ဥယာဥျခသးႏမားစြာစကပးျဖစထြနးရာေနရာျဖစသည။ ျခားနားေသာ ျမနမာစကပးေရး ဆငရာေဂဟဇမားတြင ဟငးသး ဟငးရြကအမးေပါငး (၁၀၀)ေကာက စကပးၾကသည။ ထ႔ျပငေကာငးစြာရင သနေပါကေရာကေနေသာ ျပညတြငးမး ဟငး သးဟငးရြကမားစြာရေသးရာ အခ႕မာစားသးေနေသာမးမားျဖစၿပး အခ႕မာအသးမျပရေသးေသာမးမားအျဖစ ကနရေန ေသးသည။

ျပညတြငးရ ကြျပားျခားနားေသာေဒသမားတြင မးရြာသြနးမႈကမတည၍ မးတြငးေဆာငးတြငးမားတြငဟငးသး ဟငးရြကမားက စကပးၾကၿပး ေျခာကေသြ႔ေအးျမေသာရာသတြငလညး စကပးေလရသည။ ယခအခါ သးႏမး မားေကာငးမြန တးတကလာမႈႏင နညးပညာဖြ႔ၿဖးမႈမားေၾကာင အခ႕ေသာဟငးသးဟငးရြကမးမားက တစႏစ ပတလးစကပးႏငၾကၿပျဖစသည။ မး႐းဗဇအရငး

4(1)(2)/ jrefrmh[if;oD;[if;&Gufrsm;\ta&;ygrI? xkwfvkyfrI? pm;oHk;rSKESifhzGHYjzdK;wdk;wufrI(armifarmif&D-2008? tvkyf&HkaqG;aEG;yGJrSpmwrf;rsm;)

17


အျမစမားစြာတညရမႈ၊ ကယျပန႕စလငေသာရာသဥတ အေျခအေနမားရမႈ၊ စကပးေျမႏငေရလေလာကမႈစသညအခကမား ေၾကာင ျမနမာႏငငသည ဟငးသးဟငးရြကမားအပါအ၀င အစားအစာမားက ထတလပႏငသညအလားအလာမားစြာရေန ေသးသည။

ျမနမာတ႔၏ဟငးသးဟငးရြကစားသးပက အပစ(၄)မးခြျခားႏငသည။

- မသားစတငးစားသးၾကေသာ စားဖေဆာငသးႏမား (ျငတ၊ ၾကကသြနန/ျဖ၊ အာလး၊ ဂငး)

- ရာသထြက ဟငးသးဟငးရြကမား (ေဂၚဖထတ၊ ပနးေဂၚဖ၊ ဖရ၊ ခရမးခဥ၊ ဗး)

- ႏစလးေပါကထတလပေသာ ဟငးသးဟငးရြကမား (ကနစြနး၊ မနညငး၊ မနလာဥ၊ ခဥေပါင)

- သဘာ၀အတငးေပါကေရာကလကရေသာ ဟငးသးဟငးရြကမား (နႏြငး၊ ပလငးေျမြသး႐ငး၊ ဟငးဂလာ၊ ဂးေျခေထာက)

[if;oD;[if;&Gufrsm;\ta&;ygyHk

t[m& qdkif&m&Iaxmifhtjrif

ဟငးသးဟငးရြကမားသည အေရးႀကးပါဆးေသာ အနညးလအဟာရဓါတမား ရရနငသညအဓက အရငးျမစျဖစသည။ ၎တ႕ကစားသးျခငးသည ေန႔စဥလသားတ႕လအပမႈက ျဖညဆညးေပးေသာ ေရရညတညတခငျမသည ေထာကပမႈျဖစသည။ ဟငးသးဟငးရြကမားတြင ဗကတာမငဓါတမား ျဖစေသာ ဗကတာမင ေအ၊ဘ၊စေကတ႕ႏငသတဓါတမားျဖစေသာ ပတက စယမ၊ မငးဂနးစႏငသဓါတမား ပါ၀ငသည။

vlrIpD;yGm; qdkif&m&Iaxmifhtjrif

ေကးရြာ၊ ၿမ႕ျပႏင ၿမ႕ျပျဖစလာမည လမႈအဖြ႔အစညးမားရ ေထာငခေသာမသားစမား အကးရေစေသာ ဟငးသးဟငး ရြကထတလပမႈက စးပြားေရးအဖြ႔အစညးမားမ မျဖစမေနေဆာငရြကရမည။ ဟငးသးဟငးရြက စကပးထတလပမႈသည ဟငးသးဟငး႐ြကစကပးသည လပငနးတစခလးတြင ပါ၀ငေသာပးခငးမားျပလပျခငး၊ ေရႊ႕ေျပာငးစကပးျခငး၊ စမခန႔ခြျခငး၊ ရတသမးျခငး၊ ေစးကြကတြင ေရာငးခရနျပငဆငျခငး ႏငေရာငးချခငး စသျဖငမသားစမားအားလးက အလပသမားမားအျဖစ ပါ၀ငေဆာငရြကနငေစသည။ ဟငးသးဟငးရြကစကပးသအမားစသည မသားစလပအားက သးစြျခငးေၾကာင ထတလပမႈ ကနကစရတ ကေလာခနငသညအတြက ေဒသတြငးေစးကြကတြငယဥျပငေရာငးခနငသည။ ၿမ႕ျပျဖစလာမည ေဒသ မားႏင ေရအရငးအျမစၾကြယ၀သညေဒသမား တြင ၀ငေငြရရသညအဓကလပငနးသည ဟငးသးဟငးရြက စကပးထတ လပမႈျဖစသည။

အမမားႏင ေကာငးဥယာဥျခ၀ငးမားတြင ဟငးသးဟငးရြကစကပးျခငးသည မသားစႏငစာသငေကာငး၏ အစားအစာ အတြက အဖးတနေသာအရငးအျမစျဖစၿပး အနညးလအာဟာရမားကပါျဖညဆညးေပးနငေသာ အေရးပါသည အာဟာရ ပငးဆငရာေထာကကမႈက ျဖစေစႏငသည။ အမတြငးဥယာဥစကခငးမားက အမးသမးႏငကေလးမားပါ၀ငေသာ မသားစ၏ အားလပခနလပအားျဖင တညေထာငနငသည။ သ႔ျဖစ၍၊ အမားစ ေသာမသားစႏင စာသငေကာငးတငးသည ဟငးသးဟငး ရြကစကပးေရးအတြကအခနပမျမပႏရန အေရးႀကးသည။

ၿမ႕ႀကးမားတြင အမေနာကေဖးမေျမကြကငယကေလးကရႏငလငပင စြန႔ပစေရကသးၿပးစကပါက ဟငးသးဟငးရြက အတြက အဖးတနေသာ အေထာကအကကျဖစေစသည။ တကခနးမားတြငေနထငၾကသမားပငလင ၀ရတာမားတြင ပနးအးမားက အသးျပလက စားပငအခ႕က စကပးႏငသည။ ဤသ႔ေသာ ဟငးသးဟငးရြက စကပးထတလပျခငးအေလအထသည မသားစ၏ေန႔စဥအစားအစာအတြကအေထာကအကျဖစေစရမမက မသားစအသးစရတအတြက အပ၀ငေငြကပါ ေပးစြမးႏငသည။

[if;oD;[if;&Gufpm;oHk;rI

ဟငးသးဟငးရြကမားသည အစားအစာႏင အာဟာရပငးဆငရာအတြက အေရးပါေသာျဖညစြကစာျဖစသည။ ျမနမာတ႔၏ေဒသ အစားအစာတြင ပမနအားျဖင ဆနကအဓကထားကာ အသား၊ ငါးပ၊ တ႔ျမပစရာႏင တခနးတနားျပငဆငထားေသာအာဟာရ ႏငအမငဓါတမားစြာျဖစေစသည ဟငးသးဟငးရြကမားပါ၀ငသည။

ဟငးသးဟငးရြကမားသည ျမနမာအစားအစာတြငအေရးပါေသာအစတအပငးအေနျဖင ပါ၀ငေသာ အစာ အပစ တစချဖစသည။ ဟငးသးဟငးရြကမားက အဓကအစာအျဖစလညးေကာငး၊ မန႔ပသေရစာအျဖစလညးေကာငး၊ နညးမးစျဖင စားသးႏငသည။ ဟငးသးဟငးရြကမားတြငအာဟာရပါ၀ငမႈမာ သသာစြာစလငလသည။ အသားဓါတႏငအဆပါ၀ငမႈမာ ေယဘယအားျဖင

18


အနညးအကဥးသာျဖစေသာလညး ဗကတာမငမား၊ ဗကတာမငအေထာကအကျပဓါတမား၊ အာဟာရဆငရာသတဓါတမား၊ အမငႏငကစဓါတမားၾကြယ၀စြာ ပါ၀ငသည။ ဟငးသးဟငးရြကမားစြာတြင ဓါတတးပစၥညးမား၊ ဘကတးရးယား၊မႈႏင ဗငးရပစေရာဂါ၊ ကငဆာေရာဂါမားက တားဆးႏငေသာ အပငထြကဓါတပစၥညးမားလညး ပါ၀ငသည။

tEÅ&m,f&Sdí xda&mufrIuif;rJhaom zsufydk;eSdrfeif;rI

ပးသတေဆးမားက ဆနစပါးကသအဓကလယယာသးႏမားစကပးရာတြင အသးျပသကသ႔ဟငးသးဟငးရြကမားက စးပြား ျဖစ စကပးထတလပရာတြငလညး အသးျပသည။ အျခား အေရ႕ေတာငအာရႏငငအမားစနညးတ ျမနမာႏငငတြငလညး ပးသတေဆးမားက လြမားစြာအသးျပျခငးႏင တလြသးစြျခငးတ႔မာ ျမငတကေနေသာ ျပနာတစချဖစသည။ ဟငးသး ဟငးရြကမားက စးပါြးျဖစစကပးထတလပေသာ ေဒသမားတြင ပမေဘးကငးေသာ ပးသတေဆးအသးျပမႈႏင ပမတည ၿငမေသာ ဖကပးႏမနငးမႈအေလအထမားရရေအာင ျမငတငေပးရန အေရးတျကးလအပေနသည။ ဟငးသးဟငးရြက အမားစကမခကျပတဘ လတဆတစြာစားသးေလရသညႏငအမ အႏရာယရပးသတေဆးမားက လြမားစြာ အသးျပျခငး သည အဓကျပနာျဖစေနသည။ အခ႕ေသာ ဟငးသးဟငးရြကမားတြင စားသးသမားက ေဘးျဖစေစေသာ ပးသတ ေဆးႏင ဓါတေဆးၾကြငးမား အတငးအတာတစခအထ ကနရေနတတသည။ ယငးတ႕သည သးစြပနညးမကမႈ၊ ပးသတ ေဆးအမးအစားႏင ၄ငးတ႕၏ထေရာကမႈမားဆငရာ နညးပညာခ႕တမႈႏင ဟငးသးဟငးရြကမားက အျမငလေစရနႏင ေစးပမရေစရန ေစးကြကသ႕မပ႕ေဆာငမ ဓါတပစၥညးမားသးကာ မားယြငးေသာျပျပငထားမႈမားေၾကာင ျဖစသည။ ထ႕ေၾကာင လကရပးသတေဆးဥပေဒပါ သတမတခကမားႏငလပထးလပနညးမားက တငးကပၾကရနလညး အေရးတႀကး လအပေနသည။ သ႕မဟတပါက တရားမ၀ငတငပ႔မႈ၊ ကနသြယမႈႏင အႏရာယရပးသတေဆးမား အသးျပမႈတ႕သည တစေန႔ တစျခား တးပြားလာေပလမမည။

ျမနမာစကပးေရးလပငနးႏင ျမနမာဟငးသးဟငးရြကႏငသစသး၀လထတလပေရးႏငတငပ႕ေရာငးခေရးအ သငးကသ႕ေသာ အဖြ႕အစညးမားသည ယခအခါ ဟငးသးဟငးရြကစကေတာငသမားက စကပးေရးဆငရာ အေလအကငေကာငးမားကငသးရန တကတြနးအားေပးလကရၿပး ေရရညတညတေသာ စးပြားေရးႏင ပတ၀နး ကငေကာငးႏစခစလးကရရေစမည ေဘးကငး ကနးမာ၍ေကာငးမြနေသာထတလပေရးစနစအတြက အေရ႕ေတာငအာရႏငငမားႏင နးကပစြာလပေဆာငလကရသည။ မညသ႕ပငျဖစေစ၊ စားသးသမားထ ေဘးကငး၍ ကနးမာေရးႏငျပညစေသာထတကနမားရရေရးအတြက စကပးေရးဆငရာ အေလအကင ေကာငးမားကငသးရန ထတလပသမား၊ ကနသညမားႏငေရာငး၀ယေဖာကကားသမားအားလကရတးခ႕ ပညာေပးေရးလပငနးႏငသတငးျဖန႕ခေရးတ႕က အရနအဟနျမငေဆာငရြကရနလအပေနၿပျဖစသည။

vuf&Sd[if;oD;[if;&GufokawoeESifhzGHUjzdK;a&;tajctae

ဟငးသးဟငးရြကသေတသနႏငဖြ႔ျဖးေရးလပငနးမားကအဓကအားျဖင လယယာစကပးေရးႏငဆညေျမာငး ၀နၾကးဌာနမ စက ပးေရးဥးစးဌာနႏင စကပးေရးသေတသနဥးစးဌာနတ႕က ရရလာေသာေငြေၾကး အတငးအတာအရ ေဆာငရြကလကရသည။ ကမၻာစားနပရကၡာႏင စကပးေရးအဖြ႔၊ ဂပနႏငငတကာပးေပါငး ေဆာငရြကေရးေအဂငစ၊ ကရးယားႏငငတကာပးေပါငး ေဆာငရြကေရးေအဂငစႏင အျခားႏငငတကာ အဖြ႕အစညးျဖစသည အာရဟငးသးဟငးရြကသေတသနႏငဖြ႔ၿဖးေရးဆငရာပးေပါငးေဆာငရြကေရးအဖြ႔မား၏ အေထာကအပျဖင သေတသနလပငနးမားစြာက အစပးလပေဆာင နငခေသာလညး ျမနမာဟငးသးဟငးရြက သေတသနလပငနးမာေကာငးစြာဖြ႕ၿဖးမႈမရေသးေခ။ ဟငးသးဟငးရြက သေတသနလပငနးမားတြင မးရးဗဇစေဆာငးမႈ၊ ဟငးသးဟငးရြကမးရငးမားျမငတငေရးအစအစဥမား၊ စကပးေရးဆငရာနညးပညာမား၊ ပးမႊားေရာဂါ ကာကြယႏမနငးေရးႏင ရတသမးခနလြနနညးပညာမားစသည ပညာရပမားကအာ႐စးစကလပေဆာငသငသည။ အလားတ ျမနမာျပည၏ ပဂၢလကဟငးသးဟငးရြက စကပးထတလပေရးႏင အဆငျမငတငေရးစမခကမားကလညး ေဆာငရြကသင သည။

pdefac:rIESifhtcuftcJrsm;

ျပညတြငးလအပခကျမငမားမႈႏင အမနးခငးႏငငမား သ႔တငပ႕မႈအလားအလာ တးခ႕လာမႈမားေၾကာင ျမနမာဟငးသးဟငးရြကစကပးထတလပေရးသညတးတကမားျပားလာသည။စနေခၚမႈမားတြင အထြကႏႈနးျမငမားမႈ၊ ေရာဂါကငးစငမႈ၊ ဟငးသး ဟငးရြကမားက မခကျပတဘ အစမးစားၾကသညျဖစရာ ေဘးကငး၍ကနးမာေရးေကာငးကာ အရညအေသြးျမငမားမႈတ႔ပါ ၀ငသည။ ဟငးသးဟငးရြကစကပးထတလပေရးတြင ပးသတေဆးမားကသကဆငသလခြျခားအသးမျပပါက လႏငတရစ ၦာန မား၏အသကကအႏရာယရသည။ သကဆငရာအာဏာပငအဖြ႔အစညးမားက ပးသတေဆးဓါတၾကြငးမားက ဓါတခြစစ ေဆးသညတင ေဘးကငးေသာ ဟငးသးဟငးရြကစကပးထတလပရန အႏရာယကငးေသာ ပးသတေဆး အသးျပမားကပါ

19


အၾကျပတငျပသငသည။ သ႔ျဖစ၍ စကပးထတလပသညမ စားပြေပၚေရာကသညထ လပငနးအဆငတစခလးတြငပါ၀ငသ မနသမက ပမေဘးကငးေသာ ဟငးသးဟငးရြကစကပးထတလပမႈႏင ေစးကြကစနစမားအေၾကာငး ပမနားလညေစရနေဆာင ရြကဖ႕အေရးတႀကးလအပေနသည။

အျခားစနေခၚမႈတစရပမာ ျမနမာႏငင၏ ဟငးသးဟငးရြကမးေစထတလပမႈစြမးရညနမကေနမႈျဖစသည။ ဟငးသးဟငးရြကမးေစအမားစက အမနးခငးႏငငမားမတငသြငးၿပး အမားစမာ စပမးမားျဖစကာ ေစးႀကးလသည။ စးပြားျဖစ ဟငးသးဟငး ရြကစကပးထတလပသမားသည ပမေကာငးမြနေသာအရညအေသြးႏငအ ထြကႏႈနးရရရန စပမးမားက အသးျပေနၾကသည။ တငသြငးလာေသာမးေစမား၏ မတပတငမႈႏင စစေဆးေထာကခမႈမားအတြက လကရလပငနးမားႏငဆကစပေနေသာ တရား၀ငတငသြငးသညမးေစမားက စစေဆးျခငး၊ ေထာကခခကေပးျခငး၊ တားဆးအေရးယျခငးမားေဆာငရြကေနေသာ သကဆငရာ အာဏာပငမားက လအပေသာပစၥညးကရယာမားလေလာကေအာငပပးတပဆငထားျခငးလညးမရေခ။

စကပးေရးအေလအကငေကာငးမားကအသးျပလက ျမနမာႏငင၏ဟငးသးဟငးရြကထတလပမႈတြင အေရ႕ေတာငအာရႏငင မားႏင ပးေပါငးေဆာငရြကမႈ မေဘာငမားေအာကရ အေလအကငမားက စတငမတဆကအသးေနၿပျဖစသည။ စကပးေရး အေလအကငေကာငးမားက ပဂၢလကႏင အမားျပညသႏစခစလးကစြကင အသးျပမႈတးပြားလာေစရန ပမကယျပန႕ေသာ ပညာေပးမႈ ႏင နညးပညာကးေျပာငးရယရနလအပသည။

ဤမတတမးတြင ကမာၻတစ၀မးလး၌တးတကဖြ႕ၿဖးေနသည အစားအစာအရညအေသြးႏင ေဘးကငးမႈ နညးစနစေကာငးမားက ေဖာျပထားသည။ ဤနညးစနစေကာငးမားသည စကခငးတငးအတြက အေျခခေကာေထာကေနာကခၿပထားေသာ နညးစနစ ေကာငးမားျဖစၾကသည။ လပငနးအဆငမားဟဆရာတြင လတဆတေသာဟငးသးဟငးရြကမားက စားသးသမားအတြက စကပးထတလပျခငး၊ သယယျဖန႔ျဖးျခငးႏင ေရာငး၀ယေဖာကကားျခငး လပငနးမား ပါ၀ငသည။ ဤစာတမးတြင အစားအစာ ေဘးကငးမႈဆသညမာ တစတစရာေသာဓါတ၊ ဇ၀ႏင ျပငပပစၥညးမားေၾကာင အစားအစာမားက အဆပအေတာက ျဖစေစ ကာ စားသးသမား၏ လကမခႏငစရာ ကနးမာေရးထခကမႈဟ၍ ေဖာျပထားသည။ အစားအစာေဘးကငးမႈသည စားသး သမား၏ကနးမာေရး ကာကြယမႈအတြကအေရးပါသကသ႕ ေစးကြကရရေရးအတြကလညး အေရးႀကးသည။ လကေတြ႔စကပး ေရးနညးစနစေကာငးမားဆရာတြငလညး အစားအစာ၏ေဘးကငးမႈႏင အရညအေသြး၊ ပတ၀နးကငႏင လမႈေရးဆငရာ အေရးကစၥရပမားပါ၀ငသည လကေတြ႔လယယာစကပးေရး စနစေကာငးမားပငျဖစသည။ စကပးေရးအေလအကငေကာငး မား၏စႏႈနးမားက ေရးဆြရာတြင ပးသတေဆးသးစြမႈကေလာခလက ကနးမာေရးအႏရာယမားႏင ပတ၀နးကငထခက ေစမႈက အနညးဆးျဖစေစေသာ၊ လႏငတရစၧာနမား၏ ေဘးကငးမႈက အေသအခာတာ၀နယေသာ စကပးထတလပေစမႈ ကမတညေရးဆြထားသည။ ေဘးအႏရာယမားႏင၄ငးတ႕၏အေလအထမားက ေဖာျပထားသည စကပးေရးအေလအကင ေကာငးမားက ေနာကဆကတြ-၇ တြငေတြ႕ႏငပါသည။ ဤစာတမးတြင ရတသမးၿပးေနာက သးႏအရညအေသြးကဆငးရ ျခငး၏ အေၾကာငးရငးမားကလညးေဖာျပထားသည။ ၄ငးတ႕တြင ေရဓါတေပာကဆးမႈ၊ ထခကအနာတရျဖစမႈ၊ ဇ၀ကမၼ ဆငရာပမမနမႈမား၊ ေရာဂါကးစက၀ငေရာကမႈ၊ ႀကးထြားမႈႏင အပငဖြ႕ၿဖးမႈတ႕ပါ၀ငသည။

သေတသနအဖြ႕သည အေရ႕ေတာငအာရႏငငမားဆငရာ စကပးေရးအေလအကငေကာငးမားႏငမတဆကျခငး (သစသးႏင ဟငးသးဟငးရြကမား၏ အစားအစာေဘးကငးမႈႏင ရတသမးခနလြနအရညအေသြးမားက စမခန႕ခြျခငး) ဟေသာ သငတနး လကစြစာအပကလညးေလ႔လာခသည။ ထသငတနးသည အေရ႕ေတာင အာရႏငငမားဆငရာသစသးႏင ဟငးသးဟငးရြက မား၏ အရညအေသြးအာမခမႈစနစတြင တစစတတစပငး ပါ၀ငသည။ သေတသနအဖြ႕သည အစားအစာေဘးကငးမႈႏင အရညအေသြးတ႕သည အဘယေၾကာင အေရးႀကးေၾကာငးလမးညႊနမႈႏင အစားအစာေဘးကငးမႈႏငအရညအေသြးအာမခမႈကမညသ႕လမးညႊနရမညဆသည အေရးပါေသာအခကမားကလညးေလလာခသည။ ေနာကဆကတြ (၈)တြင ထရငးလငး ခကမားမ ေကာကႏႈတခကမားက ေဖာျပထားသည။

ကက (၂၀၀၈)၏ေဖာျပခကအရ အေရ႕ေတာငအာရႏငငမားဆငရာစကပးေရးအေလအကငေကာငးမားက ျမနမာျပညတြင လယယာစကပးေရးႏငဆညေျမာငး၀နႀကးဌာနသ႕မတဆကခၿပးျဖစသညဟဆသည။ ယငးတ႕က ေနာကဆကတြ (၉) တြင ေဖၚျပထားသည။

ကမ ၻာစားနပရကၡာအဖြ႕ (၂၀၀၇)ကလညး စကပးေရးျပညပပ႕ကနမားဆငရာေဘးကငးလျခမႈအျခငးအရာမားက ညႊနျပထား ရာ၊ ယငးတ႕က ေနာကဆကတြ (၁၀) တြင ေဖၚျပထားသည။

4(1)(3)/vufawGYpdkufysdK;enf;pepfaumif;rsm;rSvrf;nTefcsufrsm;(tm&Sa'o[if;oD;[if;&GufzGHYjzdK;a&;pifwm-2005)

20


စာတနးရငသည လယယာစကပးေရးႏငဆညေျမာငး၀နႀကးဌာန၊ စကပးေရးစမကနးဥးစးဌာနရ အေရ႕ေတာငအာရအသငး ဆငရာဌာနစမ အၿငမးစားဌာနမးျဖစသည။ စာတမးက ေျမယာေကးလကႀကးပြားတးတကေရးႏင ျမနမာႏငငကလသမဂၢ ဖြ႕ၿဖးေရးအစအစဥတ႕က တာ၀နေပးေရးသားေစခသည။ ဤစာတမးတြင အစးရဌာနမထတေ၀ထားေသာ စာအပစာ တမးမား၊ အစးရအဖြ႕မထတေ၀ေသာ စာနယဇငးႏငအစရငခစာမား၊ အစးရမဟတေသာအဖြ႕အစညးမားႏငဆငေသာ သတငးအခကအလကမားတ႕က ကယကယျပန႕ျပန႕ထတ ေဖာထားသည။ ထကယျပန႕စြာေဖၚျပထားမႈ၏ေနာကတြင ေရရညေဖာေဆာငရမည စကပးေရးဖြ႕ၿဖးတး တကမႈစမကနးမားေရးဆြျခငးက အေထာကအကျပေသာ သငေတာေသာ မဟာဗဟာႏင အစအစဥမားက ေဖၚျပထားသည။

အစားအစာလအပမႈသည ကမ ၻာလဥးေရႀကးထြားလာသညႏငအမ တးပြားလာေနသညျဖစရာ၊ သးႏကာကြယေရးအတြက သးစြရေသာ ပးသတေဆးမားအပါအ၀င စကပးေရးဆငရာဓါတေဆးမား အသးျပမႈသညလညး မားျပားလာခသည။ သတမတ ေဆးႏႈနးထားထက ပမသးစြျခငးႏင စကပးေရးဆငရာဓါတေဆးမားက လြမားစြာအသးျပျခငးမားသည ပတ၀နးကငအတြက အႏႈတလကၡဏာေဆာငေသာအကးဆကမားႏင အစားအစာေဘးကငးမႈက အႏရာယျဖစေစႏငသည။ ကမ ၻာကနသြယေရးတြင ကနစညမား၏အရညအေသြးႏငအဆငအတနးတ႕က ပမအေရးေပးလာျခငးသည ကနစညမား၏ေရးဥးေပးရေသာ အဖးအခ တစရပအေနျဖင လအပခကတစရပျဖစလာသည။

သ႕ျဖစ၍ အစားအစာေဘးကငးမႈႏငဖလမႈတ႕က သးႏပးမႊားကာကြယေရးဥပေဒ (၁၉၉၃)၊ ပးသတေဆးဥပေဒ (၁၉၉၀)၊ ေျမၾသဇာဥပေဒ (၂၀၀၂) မားျပဌာနးၿပး အာ႐စကေဆာငရြကခသည။ မးေစဥပေဒကလညး ယခအခါ ျပဌာနးရနေဆာငရြကေန ၿပျဖစသည။ စကပးေရးဆငရာအေလအကငေကာငးမားက သးႏစကပးေရးတြငအသးျပရန ပညာေပးျခငး၊ တးခ႕ေဆာငရြက ျခငးမားကလပေဆာငရန တးခ႕ပညာေပးေရး၀နထမးမား၊ ေတာငသမားႏင စကပးထတလပသမားအား သငတနးမားေပး လကရသည။

ဥးတငေမာငေရႊသည စကပးေရးမ၀ါဒႏင ဖြ႕ၿဖးေရးအားျပနလညပေဖာျခငး ကလညးညႊနျပခရာ၊ ေနာကဆက တြ (၁၁) တြင ေတြ႕ျမငႏငသည။

4(1)(4)/ pdkufysdK;a&;zGGGHYjzdK;wdk;wufrItwGufaemufcHpmwrf; (OD;wifarmifa&T)

4(1)(5)/ jrefrmhusef;rma&; (usef;rma&;0efMuD;Xme-2012)

ဤစာတမးသည အစားအစာႏငေဆး၀ါးမားကြပကေဆာငရြကမႈမားႏငသကဆငသည။

[စာတမးမေကာကႏတခက]

အစားအစာႏငေဆး၀ါးကြပကေရးအဖြ႕က ၁၉၉၅ခႏစကတညးကထေထာငခၿပး အစားအစာမား၊ ေဆး၀ါးမား ကနးမာေရး သးပစၥညးမားႏင အလကနပစၥညးမား၏အရညအေသြးႏငေဘးကငးလျခေရးတ႕ကေစာငေရာကခသည။ ၂၀၀၀ခႏစတြင အစားအစာႏင ေဆး၀ါးကြပကေဆာငရြကမမားက မႏေလးျမ႕တြင အစားအစာႏင ေဆး၀ါးကြပကေရးအဖြ႕ခြက ထေထာင ၿပးပမတးခ႕ေဆာငရြကလာခသည။

ျပညသမားအားအရညအေသြးရၿပး ေဘးကငးေသာအစားအစာမား ထေရာကေသာေဆး၀ါးမား၊ ေဆးပစၥညးမားႏင႔ အလကနမားရရေစေရးအတြက အစားအစာႏငေဆး၀ါးကြပကေရးအဖြ႕သည ျပညသ႕ကနးမာေရး ဥပေဒ (၁၉၇၂)၊ အမးသားအစားအစာဥပေဒ (၁၉၉၇)ႏင အမးသားေဆး၀ါးဥပေဒ (၁၉၉၇)မားအရ ကနးမာေရးဥးစးဌာနႏင ျမနမာအစား အစာႏင ေဆး၀ါးကြပကေရးအာဏာပငအဖြ႕၏လမးၫႊနမႈအတငး လပငနးတာ၀နမားက ေဆာငရြကခသည။

ေဆး၀ါးမားထနးခပေရးက ေစးကြကထသ႕ပစၥညးသစမားတငသြငးျခငး၊ အရညအေသြးရ ဓါတခြစမးသပခနး၊ ေဆး၀ါးမား ၏အာနသငဆန႔ကငျပသမႈက ေစာငၾကညေလလာျခငး၊ ေကာငးမြနေသာထတလပမႈရမရ စစေဆးျခငး၊ ထတလပသမား ႏငလကကားေရာငးခသမားအား လငစငထတေပးျခငး၊ စညးကမးၾကပမတမႈလပငနးမား၊ အေရာငးျမငတငျခငးႏင ေၾကာျငာလပငနးမားစေသာ ေဆး၀ါးႀကးၾကပမႈလပငနးမားက ေဆာငရြကခသည။

ထအဖြ႔သည ျပညတြငးအစားအစာထတလပသမား၊ ျပညပသ႔အစားအစာတငပ႔ေရာငးခသမားႏင တငသြငးသမားအား ကနးမာေရးေထာကခမႈေပးျခငးကလညးေဆာငရြကသည။

21


4(1)(6)/ tpm;tpmESifhtm[m&vIyf&Sm;rIqdkif&mjrefrmhtrsdK;om;pDrHcsuf-2011-15 (usef;rma&;0efBuD;Xme-2010)

ဤစမခကမၾကမးတြင ကမးမာေရး၀နႀကးဌာနသည အစားအစာ၏အရညအေသြးႏင ေဘးကငးမႈတ႔က အထးျပေဖၚျပထား သည။

[စာတမးမေကာကႏတခက]

အစားအစာ၏အရညအေသြးႏင ေဘးကငးမႈ

အစားအစာထတလပမႈ၊ ျပျပငမႈ၊ သေလာငမႈ၊ ျဖန႔ေ၀မႈ၊ အစားအစာျပငဆငမႈႏင စားသးမႈဆငရာတ႔တြငေဘးကငးေရး အတြက မနကနသငေတာေသာခပထနးမႈသည အစားအစာအရညအေသြးအတြက စတခရ႐မမက ျပညတြငးစားသး သ လထအတြကေရာဂါရရမႈႏင ကးစကမႈကာကြယရနတ႕အတြက အေထာကအကျပသည။ အစားအစာေဘးကငးမႈဆငရာ ကာကြယထနးခပမႈမားႏငလႈပရားမႈမားက အစားအစာထတလပရာ အဆငဆငတြင ထညသြငးထားသည။ အစားအစာ ေဘးကငးမႈသည ႏငငတကာအစားအစာကနသြယမႈႏင ေစးကြကလြတလပမႈ အေျခအေနအတြငးတြင အေရးပါမႈမာ တးပြားလာလကရသည။

အစားအစာျပျပငေသာ အေသးစားႏင စကမႈလပငနးမားသည ကနးမာေရးျပနာမားမ ေရာငရားႏငရနသန႔ရငး ၾကရမညျဖစသည။ တငးၾကပေသာ အစားအစာေဘးကငးရနလပေဆာငမႈမားႏင ထနးခပေရးလပငနးစဥမားသည ထတလပမႈစတငသညမ စားေသာကသညထ ေနရာတငးတြငထညသြငးရမညျဖစသည။ သ႕မသာ လသားမား၏ စားသး မႈအတြက အစားအစာေဘးကားငးမႈကေသခာၿပး ေရာဂါပးမားပါ၀ငကးစကျခငးမ ကာကြယေပးမည ျဖစသညျပင ျပည တြငးစားသးသမားကပါ ကာကြယႏငမညျဖစသည။ အစားအစာတြင ေရာဂါပးမားပါ၀ငကးစကျခငး၏ ရနမေလာပါးရန တစကယေရႏင မသားစသန႔ရငးျခငးက မျဖစမေနလအပသည။

ပးသတေဆးျဖနး၍ ကာကြယႏမနငးျခငးသည ျပညတြငးစားသးသမားႏင ျပညပပ႔ကနအခြငအလနးမားက ကာကြယေပး ရနအတြက အေရးႀကးေသာအေၾကာငးတစခကျဖစသည။ ေသခာစြာေစာငၾကပစစေဆးမႈႏင သမ႐းကႏင အႏရာယ ရေသာ ေဆးေဖၚစပျခငးမားက တားဆးျခငး၊ ေခတမနညးသးကာ ေဖၚစပထားေသာ ေဆးမားႏင ဓါတၿပကြလြယကာ ျပငးအားအနညးငယသာသးရေသာ ဇ၀ေဆးမားျဖငအစားထးျခငးတ႔ျပလပရန လအပသည။ ဘကစသးပးမႊားႏမနငး ေရးအစအစဥမားႏင ဇ၀နညးသးကာကြယေရးနညးလမးမားသည ပးသတေဆးအသးျပမႈက ေလာပါးေစသည။ သးႏ ကာကြယေရးႏင ပးသတေဆး သးစြနညးသငတနးမားသည ေတာငသမားႏင ပးသတေဆးေရာငး၀ယေဖါကကားသမား အား မနကနေသာပးသတေဆးသးစြမႈဆငရာ အသပညာက ျမငတငေပးသည။

စမခက (၂)၏ ရညရြယခကအလးစမာ စားသးသမား၏ေဘးကငးမႈကေစာငေရာကရနႏင ကနးမာေရးက အကာအကြယ ေပးရနျဖစသညအျပင ျပညတြငးျပညပေစးကြကႏစခစလးအတြက ေဘးကငးေသာအရညအေသြးေကာငး ကနစညမား ထတလပမႈက ထနးခပျခငးျဖင ျပညပတငပ႔ေရးအခြငအလနးက တးတကေစသည။ ထသ႕ျဖစေစရန ေအာကေဖၚျပပါ တကေသာေမာမနးခကမားက ရရေအာငလပေဆာငရမည။

အမးသားအစားအေသာကဥပေဒ လကနာမႈကျမငတငျခငးျဖင အစားအစာမား၏ ေဘးကငးမႈ၊ အရညအေသြးေကာငးမႈ တ႕က တးတကေစရန။

အစားအစာထတလပမႈလမးေၾကာငးအဆငဆငႏင ၄ငးႏငဆကစပရာဌာနမား၏ အစားအစာေဘးကငးမႈႏင ကနးမာ ေရးေကာငးမြနမႈဆငရာပတ၀နးကငမားက ေစာငၾကညေလလာျခငး၊ ထနးခပျခငး၊ ေထာကလမးစစမးျခငးမားအား ပမ အားေကာငးလာေစျခငးျဖင အမးသားအစားအေသာကဥပေဒ လကနာမႈက ျမငတငတးတကေစရန။

ေသာကေရသန႔စက႐ (၅၃၅)ခႏင အစားအစာအဓကထတလပသ (၃၀၀)တ႕အား ေကာငးမြနေသာ ထတလပမႈႏငပတသက၍လညးေကာငး၊ ႐းရာအစားအစာထတလပသအေသးစားလပငနးရင (၆၂)ဥးအား ကနးမာေရးႏငညၫြတမႈက လညးေကာငး စစေဆးကာ ကနးမာေရးေထာကခခကမားေပးခသည။

22


စကပးေရးထြကကနမားတြင ပးသတေဆးအၾကြငးအကနမားေလာပါးျခငး၊ ပးသတေဆးသးစြမႈ တာ၀နချခငးတ႕က ျမငတငတးတကျခငးျဖင အစားအစာမား၏ ေဘးကငးမႈ၊ အာဟာရရမႈမား ေသခာေပါကရရေစရန။

အစားအစာမားထတလပျပျပငရာတြင အေလအကငေကာငးမားကငသးမႈက ျမငတငျခငးျဖင ျပညတြငးစားသးမႈႏင ျပညပတငပ႕မႈတ႕အတြက အရညအေသြးျမငမားျခငး၊ အစားအစာေဘးကငးျခငးတ႔က ေသခာေစရန။

ေဘးကငးမႈဆငရာစႏႈနးမားႏင အစားအစာအရညအေသြးေကာငးမႈတ႔က ျမငတငျခငးျဖင အစားအေသာကဆငမား၊ လမးေဘးေစးဆငမားတြငေရာငးခေသာ အစားအစာမား၏ အရညအေသြးႏင ေဘးကငးမႈတ႔ကအေသအခာရရေစရန။

အစားအစာမားဆငရာ ညဖငးေသာသတငးအခကအလကမားက လငျမနစြာေပးပ႔ဖလယႏငမႈႏင ေဆာလငစြာစစမး စစေဆးႏငေသာ စနစတစချဖစထြနးေပၚေပါကလာေစရန။

ကငသးေဆာငရြကရမည အဓကအျခငးအရာမား

ျပညပပ႕လယယာႏင အစားအစာထြကကနမားတးပြားမားျပားလာသညႏငအမ ျမနမာႏငငအေနျဖင အစားအစာအရည အေသြးႏင အညႊနးစာထညသြငးမႈတ႕က ႏငငတကာဥပေဒႏငစႏႈနးမား ( ဥပမာကမ ၻာကနသြယေရးအဖြ႕၏ ပငထြက ပစၥညးသန႕ရငးမႈႏင အတငးအတာမားဆငရာသေဘာတညခက (ATIGA)၊ စကပးေရးဆငရာအေလအကငေကာငးမား (GAP) ႏငအည ေသခာစြာေဆာငရြကရန လအပသည။

ေစာငၾကညအကခပေသာအဖြ႕အစညးအမးမးႏင ပးေပါငးေဆာငရြကျခငး၊ လကတြကညျခငး၊ တေျပးညအခနကက ေဆာငရြကျခငးမားက ပမေကာငးမြနတးတကေအာင ေဆာငရြကရနလညး လအပသည။

အစာအဆပသငေသာအမႈႀကးမားမၾကာခဏျဖစေပၚျခငး၊ အထးသျဖင စားေသာကဆငမားတြင အစားအစာညစညမး မသန႔စငမႈႏႈနးျမငမားျခငးမားအတြကအေရးယေဆာငရြကရနလအပသည။

အလမးေၾကာငးတြင ကးစကေရာဂါမားျဖစေစသည မႈအပါအ၀ငအဏဇ၀ပးမားျဖစေပၚေစျခငး သ႕မဟတ စားေသာက ဆငမားတြင နာဖားမကနးျဖစေစသည မကကေတာ(က)ဆငေခၚမႈမား ထြကေပၚေစျခငးတ႕မျဖစထြနးေအာင (မသး စြမႏင ျပငဆငၿပးအစားအစာမား တာရညခေအာင) သေလာငရနအတြက အေအးခနးမား၊ ေအးခခနးမားအတြက လ ေလာကေသာ လပစစဓါတအားက စဥဆကမျပတရရေအာင ေဆာငရြကရမည။

ျမနမာႏငငတြင သးႏထတလပမႈတးတကရနႏင ရတသမးၿပးသးႏမားဆးရးမႈေလာနညးေစရန ပးသတေဆးသးစြမႈ မားျပားလာသညႏငအမ တစခနထမာပင အစားအစာေဘးကငးမႈႏင စားသးေသာ သးႏမားတြင ပးသတေဆးအၾကြငး အကနမားပါရေစမႈတ႔ႏင ဆကႏြယမႈရသည။

အသပညာလအပခကေၾကာင ပးသတေဆးသးစြမႈက မမနမကနျဖစေစသည။

ပးသတေဆးမား (အထးသျဖင ပးသတေဆးအသစမား) သးၿပးေနာက သးႏမားေပၚတြငကနရေသာ ဓါတေဆးၾကြငးမား၏ ပမာဏကပမျပညစစြာစစေဆးႏငေသာစြမးရညလညးလအပသည။

သမ႐းကေဘးျဖစေစေသာပးသတေဆးမားသည ပတ၀နးကငကအႏရာယျဖစေစႏငရာ အျခားဖကပးႏမနငးနညးမားလအပေနမႈက ဖြ႕ၿဖးတးတကေစရမည။

အဓကနညးဗဟာမားႏငစမခကျပလပရမညေနရာမား

ေစးကြကေရာကအစားအစာႏင သးႏမားက ပမနစနစတကစစေဆးရမည။

ထလႈပရားမႈမား (ဓါတခြစစေဆးျခငး၊ စႏႈနးသတမတျခငး၊ ထနးခပကြပကျခငးႏငပညာေပးျခငး) တ႕က အျခား၀နႀကး ဌာနမားႏင ပဂၢလကအပငး (လယယာစကပးေရးႏငဆညေျမာငး၀နႀကးဌာန၊ ေမြးျမေရးႏငေရလပငနး၀နႀကးဌာန၊ ျပနၾကားေရး၀နႀကးဌာန၊ စးပြါးေရးႏငကးသနးေရာငး၀ယေရး၀နႀကးဌာန၊ ျမနမာႏငငကနသြယမႈႏင စးပြါးေရးေကာငစ) တ႔ႏငအတ ပးေပါငးေဆာငရြကမႈအား ျမငတငေဆာငရြကရမည။

စားသးသမား၏ပးေပါငးပါ၀ငေဆာငရြကမႈကလညးအားေပးရမည။

လယယာထြကကနမားတြင ပးသတေဆးၾကြငးပါရမႈက အနညးဆးျဖစေစျခငး၊ ပးသတေဆးသးစြမႈက တာ၀နယေစျခငး

23


တ႔ကျမငတငေဆာငရြကျခငးျဖင ေဘးကငး၍ အာဟာရရေသာ အစားအစာမား ရရေအာငေဆာငရြကရမည။

ပးသတေဆးမားက မတပတငျခငး၊ တငသြငးျခငး၊ ျဖန႕ျဖးေရာငးချခငးႏင သးစြျခငးမားက ျမနမာဘာသာျဖင ေရးသား ေဖၚျပေအာင ပးသတေဆးဥပေဒျဖငထနးခပရမည။

သးႏကာကြယေရးဌာန၏ထနးခပမႈေအာကတြင ပးသတေဆးစစေဆးေသာဓါတခြခနးကထေထာငကာ အရညအေသြး ႏင ဓါတၾကြငးမႈတ႔က ရာေဖြႏငစြမးရရမည။

ေတာငသမားႏငပးသတေဆးေရာငး၀ယသမားအား ပးသတေဆးသးစြမႈလကမတရသငတနးမားျဖင ပးသတေဆးမားက ေဘးကငး၍ ထေရာကစြာသးစြတတေသာ အသပညာရမႈကတညေဆာကရမည။

ဥပေဒအရအေရးယျခငးႏင ပးသတေဆးဓါတၾကြငးပါ၀ငမႈက ထနးခပႏငေသာစြမးအားတ႕က ျမင႔တငေဆာငရြကရမည။

ေဘးအႏရယရပးသတေဆးမားသးစြမေလာနညးေစရန ဘကစပးမႊားကာကြယေရးႏင ဇ၀နညးျဖင ကာကြယေရးစနစတ႕ သးစြနငမႈပမာဏႏင အသပညာေပးျခငးတ႕ကျမငတငေဆာငရြကရမည။

4 (2)/ ppfwrf;aumuf,ljcif; 4(2)(1)/ [if;oD;[if;&GufpdkufysdK;xkwfvkyfjcif;qdkif&menf;vrf;rsm;

ရနကနဧရယာအတြငးရၿမ႕ျပစကပးသမားမာ ဟငးသးဟငးရြကမးစက စကပးလကရၾကသည။ ေကးလကေဒသရ စကပးသမားႏင မတေသာအခကမာ ထၿမ႕ျပစကပးသမားမာ စကပးေရးနညးလမးမား၊ ဓါတပးသတေဆးမားက ေဘးကငးစြာႏင ထေရာကစြာ သးစြရမညနညးလမးမား၊ ရတသမးၿပးသးႏမားအတြက ရတသမးခနလြနနညးပညာ မားႏင ဓါတကငးလြတသဘာ၀စကပးနညးလမးမား စသညတ႕က အစးရ စကပးေရးဌာနမေသာ၎၊ ျပညတြငးျပညပ အစးရမဟတေသာ အဖြ႕အစညးမား၊ ကလသမဂၢအဖြ႕အစညးမားမေသာလညးေကာငး မညသညအခါကမ အေထာကအပမႈ မရရခေပ။ ထၿမ႕ျပစကပးသမားမ ထတလပေသာ ဟငးသးဟငးရြကမားက စားသးသမားမာ ရနကနၿမ႕တြငေနထငသမား၊ အစးရမဟတေသာ ႏငငတကာအဖြ႕အစညးမားမလမားႏင သ႐း၀နထမးမား၊ ကမ ၻာလညခရးသြားမား ျဖစၾကသည။

လကရအေျခအေနတြင ထၿမ႕ျပစကပးသမားမာ ဓါတပးသတေဆးမားႏငပါတသကသည ဗဟသတမားမရဘ ေရာဂါႏင ပးမႊားမားကာကြယႏမနငးရန ပးသတေဆးမားသးစြလကရၾကသည။ သတ႕သည ပးသတေဆးဖနးၿပး ေစာငဆငးရမည ကာလႏငပါတသက၍ သငေလာမနကနသည ပးသတေဆးကလညး မေရြးခယတတေပ။ ေဆးဖနးနညးမားမာလညးမမနကနေပ၊ ဥပမာ-ေဆးဖနးရာတြင သးစြရမည အကာအကြယပစၥညးကရယာမားက အသးမျပျခငး၊ ေဆးဖနးေနစဥ ေဆး လပေသာက၊ ကြမးယာစားျခငး၊ ေဆးဖနးပးမားယစမျခငး၊ သငတနးမတကဘ ေဆးဖနးျခငးတ႕ႏင သးစြျပးေဆးဘးခြ၊ ေဆး ထပခြမားက စကခငးအနးအနားတြင စြနပစချခငးတ႕ျဖစသည။ ၎တ႕၏ရလာဒအေနျဖင စကပးသမားႏင ၎တ႕၏ ပါတ၀နးကင (မသားစမား၊ ေမြးျမထားေသာတရစာၧနမား၊ စကခငးအနးအနားရလမားစသညတ႔) တြငဆး၀ါးေသာ ကနးမာ ေရးျပနာမား ျဖစေပၚလာျခငးျဖစသည။ ဟငးသးဟငးရြကမားတြင ထခကပကစးမႈမားမာ ဓါတပးသတေဆးမား ၊ ဖမႈန႕ မား၊ တရစာၧနအညစအေၾကးမား၊ အလပသမားမား၊ ေရ ႏင ဆားဓါတတ႕ေၾကာင ျဖစသည။ ထထခကပကစးမႈမားသည လပငနးကြငးဆကတခလး၏ စမခန႔ခြမႈစနစမမနကနမႈေၾကာငလညး ျဖစေပၚနငသည။

သေတသနအဖြ႕သည ပခးတငးေပါငးတညၿမ႕နယအတြငးရ ေကးရြာမား၏အေျခအေနက ေလလာခရာ ၎ေဒသသည ဟငးသးဟငးရြကမးစက အမားဆးစကပး၍ ရနကနသ႕တငပ႕ေနေသာေဒသျဖစသည။ စစတမးေကာကယခကအရ ေတြ႕ဆေမးျမနးသည ဟငးသးဟငးရြကစကပးသ(၁ဂ၀)ဥးအနက (၉၀) ရာခငႏႈနးခန႕ျဖစေသာ ေတာငသ (၁၅၀)ဥးသည စကပးထတလပမႈဆငရာ အေလကငေကာငးမားမရေခ။ ေတြ႔ဆေမးျမနးသညေတာငသ (၁၀) ရာခငႏႈနးခန႔ကသာ ပးသတ ေဆးသးစြမႈႏင ဆကစပေနေသာ အႏရာယျဖစေစႏငမႈအသရၾကေသာျငားလညး ပးသတေဆးျဖနးရာတြင မညသမအကာ အကြယပစၥညးမားက ၀တဆငထားျခငးမရေပ။

ယခအခါ ေတာငသမားသည စကပးေရးဓါတေဆးမားဆငရာ အသပညာမရဘ သးႏပးမႊားႏငအပငေရာဂါမားအတြက ပးသတေဆးမားက သးစြေနၾကသည။ ေဆးျဖနးၿပးထားရမည ရကျခားကာလႏင ကကညေသာ သင႔ေတာသညပးသတေဆးက မေရြးခယနငၾကေခ။ ေဆးျဖနးေသာအေလအထမာလညးမနကနမမရ။ ဥပမာ အကာအကြယပစၥညးမားမသးစြျခငး၊ ေဆးျဖနး ေနစဥကြမး၀ါးျခငးႏင ေရေသာကျခငး၊ ေဆးျဖနးပးမား ယစမေပါကေနျခငး၊ ေဆးျဖနးနညးသငတနးမတကဘေဆးပက ျဖနးျခငး၊

24


သးစြျပးဘးခြႏငအထပမားက လယကြငး ဧရယာအတြငးတြငစြန႔ပစျခငး။ ထသ႔ျပလပျခငးျဖင ေတာငသမားႏင ၎တ႔၏ ပတ၀နးကင(မသားစ၀ငမား၊ အမေမြးတရစၧာနမား၊ စကခငး တ၀ကရလမား)တြင ဆး၀ါးေသာ ကနးမာေရးဆငရာကစၥရပ မားရလာသည။ ဟငးသးဟငးရြကမား၏ ေဘးဥပဒျဖစေစမႈမာ စကပးေရးသးဓါတေဆးမား၊ ဖန စသညအညစအေၾကးမႈနမား၊ တရစၧာနအညစအေၾကးမား၊ လယယာလပသားမား၊ ေရႏငဓါတဆားမားေၾကာငျဖစႏငသည။ ထေဘးဥပဒမားမာ ထတလပမႈ အဆငဆငရ မနကနမႈမရေသာ စမခန႕ခြမႈစနစေၾကာငလညး ထြကေပၚသည။

သေတသနအဖြ႕သည ပခးတငးေဒသႀကး ေပါငးတညၿမ႕နယရ ဟငးသးဟငးရြကမးစက အေျမာကအမား စကပးထတလပ ေသာေနရာတစချဖစၿပး ရနကနၿမ႕သ႕တငပ႕ေရာငးခရာ ေကးရြာအခ႕၏အေျခအေနက လညးေလလာခသည။

ေတာငသ (၁၈၀)အား စစတမးေကာကယေလလာမတတမးတငခကမားအရ (၉၀%)ျဖစေသာ အေယာက (၁၅၀)တြင ေကာငး မြနမမရေသာ စကပးေရးဆငရာအေလအထမားကေတြ႕ရခသည။ ကန (၁၀%)တြင ပးသတေဆးဆငရာအသႏငဗဟသတ မားရေသာလညး အကာအကြယေပးေသာအ၀တအစားႏငပစၥညးမားက သးစြျခငးမျပၾကေခ။ ႐ပပ-၃တြင စကခငးထ၌ ေတာငသမား၏ ပးသတေဆးပကျဖနးမႈအေျခအေနက တငျပထားသည။

&kyfyHk (3)/ pdkufcif;rsm;wGifydk;owfaq;jzef;pOfawGY&aomvGJrSm;csufrsm;

စစတမးရလာဒအရ စစတမးေကာကယေသာၿမ႕နယမားမ စကပးေတာငသမား၏၂၀% မာ ၂ ဧက အထက ေျမပငရငမား၊ ၅၀% မာ ၂ ဧကေအာက အလယအလတတနးေျမပငရငမား၊ႏင ၃၀% မာ ေျမမပငဘ ေျမငားစကပးသမားျဖစေၾကာငးေတြ႕ရရသည။

&efukefNrdKUteD;ygwf0ef;usif&Sd[if;oD;[if;&Gufpdkufcif;rsm;? jrefrmtñTef;pmrygaomajrMoZmtdwf

½kyfyHk 4/ [if;oD;[if;&Gufpdkufcif;rsm;ESifh jrefrmbmomjzifhaz:jyrxm;aomajrMoZmrsm;

25


၂ ဧက အထက ေျမပငဆငေသာစကပးသအမားစက သနလငၿမ႕ ႏင ေပါငးတညၿမ႕မားတြငေတြ႕ရသည။

စကပးသအားလးလပင ဟငးသးဟငးရြကမားက ကာလအတနၾကာ စကပးလာၾကေသာလညး ပးသတေဆး မနကနစြာသးစြ နညးဗဟသတ၊ ရတၿပးေနာကပငးအဆငမားအတြငးကငတြယမႈဗဟသတမား မရၾကေပ။

သဃၤနးကြနး ႏင မဂၤလာဒ(ေလာကား)တ႕တြင မနညငး၊ ဆလပႏင ခဥေပါငတ႕ကအမားဆးစကပးၾကသည။

သနလငၿမ႕၊ တြေတးႏင ေပါငးတညၿမ႕မားတြင ပနးမနလာ၊ မနညငး၊ ေဂၚဖထပ၊ ခဥေပါင၊ ႐းပတ၊ ဒန႔ဒလြန၊ သခြား၊ မနလာ ဥျဖ၊ ဗးတ႕မာ အဓကစကပးေသာသးႏမားျဖစသည။ ပနးမနလာမားႏငေဂၚဖထပတ႔မာ ေပါငးတညၿမ႕၏ အေျမာကအမား စကပးထပလပေသာ ႏစလးေပါကထြကကနမားျဖစသည။

မရမးကနးၿမ႕နယသည ကနဇြနးခငးအေျမာကအမား စကပးေသာဧရယာျဖစၿပး ေတြ႕ဆေမးျမနးခေသာ စကခငး(၇)ခလးမာ ကနဇြနးတမးတညးကသာစကၾကသည။ ကနဇြနးခငးအားလးမာ လမးေဘးကနမားရ ေရညေရေမာမားျဖင ညစပတေသာေရ တြင စကပးထားၾကသည။

½kyfyHk 6/ tumtuG,frygbJ

aq;jzef;aeyHk

½kyfyHk5/ [if;oD;[if;&Gufrsm;tm;npfnrf;

aoma&rsm;jzifh aq;aMumaeyHk

½kyfyHk 7/ toHk;rjyK&ef

wm;jrpfxm;aom

tif'&if; ydk;owfaq;

လမႈစးပြါးအေျခအေနမားကေဖၚျပရလင ေတြ႔ဆေမးျမနးေသာဟငးသးဟငးရြကစကေတာငသ(၁၈၀)၏ (၉၀) ရာခငႏႈနးမာ မလတနးပညာေရးအဆငရၾကရာ အဂၤလပ သ႔မဟတ အျခားဘာသာျဖငေရးသားထားေသာ ပးသတေဆးအၫႊနးစာမားက ဖတရႏငျခငးမရေခ။ တြေတးတြငစစေဆးခေသာ ပးသတေဆးအမားစမာ တရား၀ငထတလပထားေသာပးသတေဆး မားျဖစသည။ ျမငးခြါရြကစကခငးမားတြငမ ဥပေဒျဖငတားျမစထားေသာ အငဒရငး ပးသတေဆးက အသးျပထားေၾကာငး တြေတးတြငေတြ႔ရခရသည။ စကပးသမားအေနျဖင ဤေဆးအမညသည တရား၀ငပတပငထားေၾကာငးသရေသာလညး မခြျခားတတသျဖင ဟငးရြကခငးတြင အသးျပချခငးျဖစသည။ ဤပးသတေဆးဗးက ၀ါးနးၾကးျဖင မးဖေခာငတြင ခတဆြ ထားရာ ခေလးမားအတြက အႏရာယရေသာေနရာတစချဖစေနသည။ ဤပးသတေဆးမးက ခြငျပခကရရသမားကသာ ေရာငးခခြငရျပး ေတာငသအေနျဖင ျပငပမ၀ယယချခငးျဖစသည။ D-30 အမတအသားမလြျပး အျခားအညြနးစာမပါရေသာ ဤေဆးက ၃၀၀ စစဆန႔ပလငးငယထသ႔ ခြထညကာေရာငးချခငးျဖစသည။ လယသမားငယအမားစသည ၎တ႔၏ ဟငးသးဟငးရြကမားက ပြစားမားထသေရာငးခၾကသည။ အခ႕ပြစားမားမာ စညပငသာယာေစးမားတြင ဖြငလစထားေသာ လကကားေရာငးခသမား၏ ကယစားလယမားလညးျဖစၾကသည။ လယသမားငယအမားစတြင ၄ငးတ႔၏ဟငးသးဟငးရြက မားက စေပါငးေရာငးခေသာအေလအထ ရားပါးလသည။

(၂ဧကႏငအထကပင) ေတာငသႀကးမားမာ စကခငးအနးရ ၿမနယေစးမားသ တက႐ကေရာငးခၾကသည။ စကခငးႏင ေစး အတြငး ကနေစးႏႈနးကြာျခားမႈမာ ၁၅ မ ၂၅ရာခငႏနးအထရသည။ အခ႕ေသာ လယသမားငယမားမာ သယယပ႔ေဆာငေရး အခကအခေၾကာင အခနမေရာငးခရန ျပနာရၾကရာ ၀ယယသမားအား ေစးခ၍ ေရာငးၾကရသည။

ဤေလလာမႈမ ေခးေငြနငအေၾကြးရရမႈသည အဓကအေၾကာငးတစရပျဖစေၾကာငး ေပၚထြကလာခသည။ ယခ ေတြ႔ဆ ေဆြးေႏြးမႈမားအရ (၆၀)ရာခငႏနးေသာ ဟငးသးဟငးရြကစကေတာငသမားတြင အေၾကြးမား ရၾကေၾကာငးသရရသည။ ေဆြမးမား၊ မတေဆြမား၊ လပငနးရငမားႏင လကကားေရာငးခသမားမာ ထအေၾကြးမားက ေခးငါးေပးရာပငရငးမားျဖစၾကသည။ ေခးငါးေနကသမားသည အေၾကြးမားက (၁၀) မ (၁၅) ရာခငႏႈနးအတး (လစဥအတးႏႈနး) ျဖင စကပးရာသအလက ေခးငါးၾကသည။

26


Z,m;2/ [if;oD;[if;&GufxkwfvkyfrSKqdkif&mukefusp&dwfESifhtusdK;tjrwf&&SdrSKtusOf;csKyf

ဟငးသးဟငးရြကစကပးသမားက စစတမးေကာကယခကအရ၊ မးေစ၊ ဓါတေျမၾသဇာ၊ ႏြားေခးႏင အျခား လယယာ သးကရယာမား စသညသြငးအားစအတြက ကနကေငြသည ၄ငးတ႔၏ စစေပါငး၀ငေငြ၏ ၆၀% မ ၇၀% ထရေၾကာငး ေတြ႕ရ သည။

စစတမးေတြ႔ရခကမားအရ အၾကျပမႈမာ ဟငးသးဟငးရြကစကပးသမားက စကပးထပလပသမားအဖြ႕ကသ႕ေသာ ေကးလက ဟငးသးဟငးရြကစကပးထပလပသည သမ၀ါယမအဖြ႕အစညးမားႏင ခတဆက ေပးရနလအပၿပး စားသးသ မားႏင တက႐ကခတဆကေသာ ေစးကြကမားကရရေစသည အခြငအလမးမား ကေပးသငသည။

ထ႕ျပင ေတာငသမားသည စကပးေရးဆငရာအေလအကငေကာငးမား ေရကရမညကာလကလညး စတ၀ငစားဟနရသည။ ၿမ႕နယတငးမ ေတာငသအားလးက ရတသမးခနလြနနညးပညာ၊ စာရငးထနးသမးျခငးပညာ ႏင လယယာမတတမးထားရသည ပညာရပမားဆငရာ သငတနးမားေပးၾကရနလညး ေတာငးဆခၾကသည။

စစတမးေကာကကာလအတြငး လကလေရာငးခသ (၈၄)ဥးႏငေတြ႕ဆၿပး ေရာငးခမႈစနစက ဆနးစစခသည။

လကလေရာငးခသ (၈၄)ဥးအနက (၇၆%)ျဖစေသာ (၆၄)ဥးမာ လမးေဘးေစးသယမားျဖစၿပး (၂၀)ဥးမာ ကယပငဆငခနး မားတြငေရာငးခၾကသည။ လကလေရာငးခသအမားစသည ဟငးသးဟငးရြကမားကေဆးေၾကာရန စြန႕ပစေရမားက အသးျပၾကသည။ သရမဂၤလာလကကားေစးတြင လကလေရာငးခသအခ႕သည ေရေျမာငးအနးရ ေျမျပငေပၚ၌ ခငးကငး စပကာေရာငးခသည။ လကလေရာငးခသအားလးသည ၀ါးျခငးေတာငးမားႏင ၀ါးႏးဗနးမားက အသးျပၾကသည။

ဟငးသးဟငးရြကေရာငးခရန အရငးအႏးမာ ေန႕စဥကပေငြ တစသနးငါးေသာငးမ ငါးသနးခန႕အထရသည။ တစေန႕လင ကပေငြတစသနးခြခန႔ရငးႏးေရာငးခေနေသာ လမးေဘးေစးသညတ႔က ဆငးရေသာ ေစးသညအငယစားမားအျဖစမသာ မတယၾကသည။ ဆငပငျဖင ေရာငးခေနသမားကသာ ေစးသညႀကးမားဟယဆသည။ လကလေရာငးခသ ႀကး/ငယ မနသမသည လကကားေရာငးခသမားႏင ေဆြမးမားထတြင အေၾကြးရၾကသညသာျဖစသည။ (၇၀)%ေသာ အေသး စားေစးသညငယမားက အေပါငထားႏငၿပး ေကာငးစြာျပနလညေပးဆပသမားသာ ေငြေခးရလြယသညဟဆသည။ အေပါငထားၿပးေခးသညတင အတးႏႈနးမာ ၅-၁၈% ေပးရသည။ အေပါငပစၥညးမပါလင အတးမာ ၁၀ မ ၂၀%ေပးရၿပး ေန႕ျပန တးယလင ၃၀ မ ၄၀%အထေပးရသည။ အရြယေရာက မသားစ၀ငေနာကတစဥးတြင ေန႕စဥအသးစရတ၊ ကေလးပညာ ေရးႏငသတ႕၏ကနးမာေရးစရတမားကာမရန ေနာကအလပတစမးရၾကသည။ ေစးသညအငယစားအမားစသည အေၾကြးမားေပးဆပၿပးေနာက စေဆာငးရန ေငြပမရၾကေတာေခ။ ရတသမးၿပးေနာက စမခန႕ခြမႈဆငရာ အသပညာႏင ဗဟ သတခ႕တမႈသည တစခႏငတစခဆကစပေနၿပး၊ ယငးသည ဆငးရမြေတမႈစက၀နး၏ အေျခခအေၾကာငးရငးျဖစသည။

စဥ သးႏ ကနကေငြ/ဧက ၀ငေငြ/ ဧက အျမတ/ ဧက (ျမနမာကပ) (ျမနမာကပ) (ျမနမာကပ)၁။ ဆလပ ၆၅၀,၀၀၀ ၈၀၀,၀၀၀ ၁၅၀,၀၀၀၂။ ေဂၚဖထပ ၈၀၀,၀၀၀ ၁,၁၀၀,၀၀၀ ၃၀၀,၀၀၀၃။ ပနးေဂၚဖထပ ၈၅၀,၀၀၀ ၁၂၀၀၀၀ ၃၅၀,၀၀၀၄။ သခြား ၉၀၀,၀၀၀ ၁,၂၀၀,၀၀၀ ၃၀၀,၀၀၀၅။ ၾကကသြန ၆၅၀,၀၀၀ ၁,၅၀၀,၀၀၀ ၉၀၀,၀၀၀၆။ ငရတ ၆၅၀,၀၀၀ ၁,၀၀၀,၀၀၀ ၅၅၀,၀၀၀၇။ ရးပတ ၃၅၀,၀၀၀ ၅၅၀,၀၀၀ ၂၀၀,၀၀၀၈။ ပေတာငရည ၅၈၀,၀၀၀ ၇၅၀,၀၀၀ ၂၃၀,၀၀၀၉။ မညငး ၆၅၀,၀၀၀ ၈၅၀,၀၀၀ ၂၀၀,၀၀၀

4(2)(2)/ vufvDa&mif;csolrsm;

27


½kyfyHk (*)/ [if;oD;[if;&GufxkyfvkyfrSKtqifhqifh

ဤသေတသနေတြ႕ရခကမားက ဟငးသးဟငးရြကစကပးထတလပျခငးတြင မရတသမးမႏင ရတသမးၿပးေနာက အေလ အကငမားသည စကပးေရးအေလအကငေကာငးမားႏင လြနစြာကြာျခားေၾကာငးေဖၚျပလကရသည။

မားယြငးေသာ မရတသမးမကာလအေလအကငမားက စစတမးေကာကရာေနရာအသးသးရ ထတလပအဆငတငးတြင ေတြ႕ရခသည။

စစတမးေကာကေဒသအတြငးရ ေယဘယထတလပပ အဆငဆင

4(2)(3)/ pdkufysdK;a&;qdkif&mtavhtusifhaumif;rsm;ESifhtEÅ&m,fruif;aomtpm;tpmrsm;

- ေတာငသအမားစသည ႏြားေခးကသ႔ေသာတရစာၦနအညစအ ေၾကးမားက ေျမျပျပငရာတြငအသးျပေသာလညး ေျမေဆြးမားျပ လပသးစြျခငးမရ။

- ေတာငသတငးသည ဓါတေျမၾသဇာမားႏင ပးသတေဆးမားက လသညထကပမသးစြၾကသည။ အမားစသည ဟငးသးဟငးရြကစကပးေရးတြင အေတြ႕အၾကၾကာရညစြာရေသာလညး စကပး ေရးဓါတေဆးမားသးစြျခငးဆငရာ ဗဟသတမား ခ႕တၾကသည။

- ေတာငသစစေပါငး၏ (၁၀)%ကသာစကပးေရးဓါတေဆးမားက လတဆတေသာထြကကနမားႏင ေ၀းရာေနရာမားတြင ထားသ ၾကသည။

- အသးျပေနေသာပးသတေဆးအမားစသည တရား၀ငအတညျပ ထားျခငးမရသညအျပင ျမနမာဘာသာျဖင႔ ေရးသားထားေသာ အညႊနးစာမား မပါရၾကေခ။

- ေတာငသ(၈၀)%သည ေဆးျဖနးစဥကာလအတြငး သငေတာ ေသာအကာအကြယေပး၀တစမားႏင ပစၥညးမားက သးစြျခငးမျပ။

- ပးသတေဆးသးစြျခငးႏငတစကယေရသန႕ရငးမႈဆငရာအေလ အကငတ႕အတြက မညသမ ေလကငသငတနး တကထားျခငး မရ။

- ေတာငသအားလးသည စကပးေရး ဓါတေဆးဘးခြမားက အႏရာယရေသာ နညးလမးမားျဖငစြန႕ပစၾကသည။

- ဟငးသးဟငးရြကစကပးထတလပရာတြင အသးျပေသာေရမာ သန႕စငမႈမရ။

Figure 9 Walking on an under cover with footwear

Figure 10: Improper packages for vegetables

28


- ေတာငသ (၉၀)%သည ဓါတေဆးမား ထားသရာေနရာတ၀ကတြင သတေပးစာမားကပထားေလမရၾကေခ။

- ေတာငသမားတြင စကပးထတလပမႈမတတမးမားမရသည ျပင ရတသမးျပးဆငရာအေလအကင မားႏငပတသကေသာ ဗဟ သတေခါငးပါးသည။

- လပသားအမားစသည မသားစ၀ငမားျဖစကာ အခ႕မာ အႀကး စားေတာငသမား၏ လပသားမားျဖစသည။ အားလးသည လက ေဆးေၾကာသန႕စငမႈ၏အေရးပါပက မသၾကပါ။

မားယြငးေသာ ရတသမးမႈႏင ရတသမးခနလြနအေလအကငမားကလညး ေတာငသမားထတြင ေတြ႕ရသည။

&dwfodrf;pOfumvwGifawGU&yHkrsm;- အခ႕ေသာလပသားမားသည သးႏမားအနာတရျဖစေအာင

ၾကမးတမးစြာကငတြယေလရသည။ ထညသထတပးေသာ၀ါးျခငး ပလတစတစျခငးမားသည ညစေပေနၿပး မတနတဆထညၾက သည။ ဟငးသးဟငးရြကမားက ေျမႀကးေပၚတြငစပၾကရမမက ေနပထတြငလညး ပစထားၾကသည။

&dwfodrf;jyD;aemuf aps;uGufodkUydkUaqmif&ef awmifolrsm;ESifhvufvDt a&mif;orm;rsm;jyifqif&mwGif awGU&yHkrsm;

- ေတာငသအမားစသည ဟငးသးဟငးရြကမားက စကခငး အတြငး တြင အရြယအစားခြျခားျခငးႏင စပထားသမႈက အခငးတစစ တစရာမပါဘ ခထားေလရသည။

- လပသားမားသညသးႏမားစပထားရာေပၚသ႕ဘနပမားစးနငး တကၾကသည။ မညသမ တစကယေရသန႕ရငးမႈဆငရာ အေျခခ သငတနးမား တကေရာကဘးျခငးမရ။

vufum;aps;0if;rsm;wGifawGU&Sdcsuf/

- လပသားမားက ေကာငးစြာေလကငသငၾကားထားျခငးမားမရ။

- သငေတာမနကနေသာထညသစရာမားမရ။

- ဟငးသးဟငးရြကမားက ေျမႀကးေပၚတြငစပခထားၾကသည။

- အခငးအကာမပါေသာ၀ါးျခငးေတာငးႀကးမားတြငထညသျခငးေၾကာင ဒဏရာအနာမားေတြ႕ရသည။

- သေလာငဂေဒါငမားက ပမနသန႕ရငးေရးလပေလမရ။

- အတငအချပလပမႈမား ၾကမးတမးသည။

Figure 13 Vegetables heaped on ground and in rough baskets

- ေတာငသအားလးသည ဓါတ၊ ႐ပပစၥညးႏင ဇ၀ဆငရာကးစကမႈမားက မညသ႕မညပကာကြယရမည ဗဟသတခ႕ တၾကသည။

- ဗးသး၊ ခရမးသး၊ ပနးေဂၚဖ၊ သခြါး၊ မနညငးႏငေဂၚဖထပ ကသ႕ေသာ ဟငးသးဟငးရြကမားက ငကေပာရြက၊ စက စသည အခငးအကာမား မပါေသာ ၀ါးျခငးေတာငးမားတြငထည သျခငးေၾကာင အနာတရမားျဖစေစသည။

- မညသညေတာငသမသးႏႏငသငေတာမနကနေသာထပပးမက မေတြ႕ရ။

29


o,f,lydkUaqmifolrsm;ESifh awGUqHkar;jref;&mwGif awGU&Sd&aom t"dutcsufrsm;

- ေလကငသငၾကားမထားေသာလပသားမားက ယာဥမား ေပၚအတငအခလပၾကသည။

- သယယပ႕ေဆာငေသာ ယာဥမားက လျခစြာဖးကာမႈ နညးပါးသည။

- ယာဥမားးတြင အပခနထနးခပေသာစနစမရ။- ထြကကနသးႏမားက ေရာေႏာတငေဆာငသည။- အတငအခၾကမးတမးၿပး ဆငပထားမႈမာ စနစတကမဟတ။

သယယပ႕ေဆာငေရးဆငရာ အေလအကငေကာငးမားႏငပတသကေသာ အသပညာလအပသည။

ukefwdkufBuD;rsm;tm;ppfwrf;ausmuf,lrSKrSpkaqmif;&&Sdaomowif;tcsuftvufrsm; - လပသားမားသည ထြကကနသးႏမားက အမးအကာေအာကတြင ေကာငးစြာထတပးထားရသည။- လပသားအခ႕မာ ေလကငထားသမားျဖစသည။- စစတမးေကာကကနတကမားအားလးသည ထတပးပစၥညးမားႏငစားပြမားကအသးျပၾကၿပး သန႕ရငးေသာေရျဖင

ေဆးေၾကာၾကသည။- လပသားအားလးသည ဟငးသးဟငးရြကမားက အနာတရျဖစေစမည ပစၥညးကရယာမားက အသးမျပဘ ေရာငရား

ၾကသည။

pm;oHk;olrsm;tm;ppfwrf;aumuf,lrIrS pkaqmif;&&Sdaom owif;tcsuftvufrsm;- ၿမ႕ျပေဒသမစားသးသမားသည ေကးလကေဒသမစားသးသမားထက ကနးမာေရးဗဟသတ ပရ သည။- သန႕စငေသာေရကအသးျပတတၿပး ခကျပတရန ျပငဆငရာတြငလညးသန႕ရငးၾကသည။- စစတမးေကာကရာ ၿမ႕ျပေဒသေနသမားအားလးသည ဟငးသးဟငးရြကမား၏ အာဟာရတနဘးက နားလည

ၾကသည။ ေတာငသမား၊ သယယပ႕ေဆာငၾကသမား၊ လကလေရာငးခသမားႏင စားသးသမားအားစစတမး ေကာကရာတြင မနကနေကာငးမြနေသာအခကအလကမားလညးေတြ႕ရရသညျဖစရာ ယငးတ႕က ႐ပပ (၁၅)တြင ေဖၚ ျပထားသည။

Figure 14 Vegetables in improper transportation

½kyfyHk 15/ awmiffolrsm;? o,f,lydkUaqmifMuolrsm;? vufvDa&mif;csolrsm;ESifh pm;oHk;olrsm;tm;ppfwrf;aumuf&m

wGifawGU&Sd&aom rSefuefaumif;rGefonfhtcsuftvufrsm;/

30


ကမၻာစားနပရကၡာအဖြ႕ (၂၀၀၈)၏အဆအရ၊ လတဆတေသာဟငးသးဟငးရြကအပစအမးမးမ ရတသမးၿပးေနာက ဆးရး ေလလြငမႈမားႏင အရညအေသြးကဆငးမႈမားျဖစေပၚရျခငးအေၾကာငးရငးမားက ေအာကပါ ဇယား (၃) တြငေဖၚျပထားသည။ ဤသတငးအခကအလကမားက ဟငးသးဟငးရြကမား၏ အရညအေသြး ထနးသမးျပျပငရာတြင အသးျပနငသည။

ဟငးသးဟငးရြကႏငသစသး၀လ သေတသနႏင ဖြ႔ၿဖးေရး႒ာနတြင အပစဖြ႕ေဆြးေႏြးမႈမားက ၂၀၁၃ႏ၀ငဘာလအတြငးက ႀကတငခနးဆၿပး ျပလပခသည။

aqG;aEG;onfht"duyk*¾dKvfrsm; ဥးသကဇငေမာင စမကနးဒါရကတာ ေဒၚတငတငခ လကေထာကညႊနမး ေဒၚသဂေဆြ ဒဥးစးမး ေဒါကတာ၀ဏၰထြနး ဒဥးစးမး

Z,m;(3)/ &dwfodrf;csdefvGefqkH;&SH;rIrsm;ESifht&nftaoG;edrfhus&aomtaMumif;&if;rsm;

အပစ / သးႏ ဥပမာမား ရတသမးခနလြနဆး႐ႈးမႈမားႏငအရညအေသြး နမကရေသာ အေၾကာငးရငးမား

အျမစ ႏင ဥစား မနလာဥျဖ၊ဥန၊ ၾကကသြန န၊ ျပငပထခကမႈဒဏရာမား၊ကငတြယမႈနညးလမးဟငးသးဟငးရြကမား ၾကကသြနျဖ၊အာလး၊ ကနဇြနးဥ မကျခငး၊ ေညာငေပါကျခငး၊အျမစထြကျခငး၊ေရ ဆး႐ႈးျခငး၊ပပရျခငး၊အေအးလြနကမႈဒဏရာမား

ရြကစား ဟငးသး ဆလပ၊ မညငးျဖ၊ ေဂၚဖထပ၊ ေရဆး႐ႈးျခငး၊ အစမးေရာငပကျခငး၊ ဟငးရြကမား ၾကကသြနၿမတ၊ မညငး ျပငပထခကမႈဒဏရာမား၊ အသက႐ႏႈနးျမနျခငး၊ ပပရျခငး

အပြငစားဟငးသး ပနးမလာစမး၊ပနးမလာ ျပငပထခကမႈဒဏရာမား၊ အ၀ါေရာငေပါကျခငး၊ ဟငးရြကမား ပပရျခငး

အခနမတနေသးေသာ သခြား၊ ဖရမးမား၊ ခရမးသး၊ ႐းပတ အရြယရငခနလြနမဆြတခးျခငး၊ေရဆးရႈးျခငး၊အသးႏင ဟငးသး အေအးလြနကမႈေၾကာငထခကျခငး၊ ညမျခငး၊ဟငးရြကမား ပပရျခငး

စားသးရနအရြယ ခရမးခဥသး၊ သခြားေမႊး၊ ဗးဖ႐၊ ဖရ ညမျခငး၊အမညလြနျခငး၊ေရဆး႐ႈးျခငး၊ ေပာရေရာကအသး ႏင သြားျခငး၊ အေအးလြနကမႈေၾကာင ထခကျခငး၊ ဟငးသးဟငးရြကမား ပပရျခငး

မရငး: FAO (2008)

4(3)/ tkyfpkzGJUaqG;aEG;rIrsm; 4(3)(1)/ [if;oD;[if;&GufESifhopfoD;0vH okawoeESifh zGHYjzdK;a&;|me

aqG;aEG;onfhtcsufrsm; (1) / [if;oD;[if;&Gufrsm;ab;uif;vkHjcHKrI (u)ajrjyKjyifjcif;မစကပးခင ေျမျပျပငရာတြင လႏငစကကရယာကစႏစတကသးစြရမည။ ေျမ ခဥငဓါတေပၚမတည၍ ထးျဖးေပးရမည။ ပလပစတစအတ၊ ပးသတေဆးႏင ေျမၾသဇာဘးခြစေသာ အမႈကသ႐ကမားက စကခငးမဖယရားရမည။ အခ႕ေသာ စကပးသမားသည ေကာငးစြာမေဆြးေျမ႕ေသးေသာႏြားေခးႏင ထးမားကအသး ျပၾကသည။

31


(c) "gwkaq;rsm;toHk;jyKrIဓါတေဆးမားတြငပါ၀ငေသာ မႈသတေဆး၊ပးသတေဆးႏင နမတတသတ ေဆးစသညတ႕မာ သးႏကာကြယေရး ဌာနတြင မတပတငရသည။ အသးျပ သညေဆးဘး၊ ေဆးထပမားတြင ျမနမာဘာသာျဖင ဖတရႏငေအာင ေရးသားထားေသာ အၫႊနးစာမားပါရရမည။ ေဆးျဖနးၿပးေနာက မခးဆြတဘ ေစာငဆငးရမညကာလကလညး အၫႊနးစာတြငရငးလငးေဖၚျပထားရမည။ဟငးသးဟငးရြကႏငသစသး၀လမားတြင ေတြ႕ရသညလဏၡာမားေပၚအေျခခ မတည၍ အေကာငးဆး ကာကြယႏမနငးနညး နညးလမးမားကသးစြသငသည။ ဟငးသးဟငးရြကႏင သစသး၀လသေတသနႏငဖြ႔ျဖးေရး ဌာန၀နထမးမားအားလးသည ေစးကြကတြငရေသာ ဓါတေဆးမားႏင ပးသတေဆးအသးျပရာတြင သးစြရမည အကာအကြယပစၥညးကရယာမား၏ ဥပေဒက နားလညသရၾကပါသည။ အပင၏ လအပခကမားေပၚမတည၍ ထေရာကေသာေဆးျဖနးျခငးက ေဆာငရြကၾကပါသည။စကပးသအမားစမာ အအစားအစာေဘးကငးမႈႏင ပးသတေဆးထေရာကစြာသးစြရမည ဥပေဒမားက မသရၾကေပ။ ၎တ႕ ပးသတေဆးမားယြငးအသးျပမႈ၏ ရလာဒအေနျဖင သဘာ၀ရနသမား ေပာကကြယသြားၾကပါသည။ စကပးသအမားစမာ ပး သ႕မဟတ ေရာဂါ၏ ဖကဆးမႈဟ၍ ေကာငးစြာ ခြျခားမသရေပ။ စကပးသမားမာ ေစးေပါေသာ(ေဆးအမားစမာ သးႏကာကြယ ေရးဌာနတြင မတပတငမထားေသာ) ေဆးမားကအသးျပၾကပါသည။ ထ႕ျပင အခ႕ေသာစကပးသမားသည မႈသတေဆးႏင ပးသတေဆးက မားယြငးအသးျပၾကပါသည။

(*) &dwfodrf;jcif;ရတသမးျပးေနာက ဟငးသးဟငးရြကႏငသစသး၀လမားက သန႕ရငးေသာေရျဖင ေဆးေၾကာၾကပါသည။ ဟငးသးဟငးရြကႏငသစသး၀လသေတသနႏငဖြ႔ၿဖးေရးဌာနတြင အ၀စတြငးမေရက ထပယသးစြၿပး ထေရမာစစေဆးၿပးျဖစသည။ သေတသနႏင ဌာနမ၀နထမးက စကပးရာသတေလာကလး သးႏမတတမး ေကာကယထားသည။ စကပးသအမားစႏငလကလေရာငးခသမားမာ သတ႕အနးအနားတြင အလြယတက ရရေသာေရက အသးျပၾကသည။ ထေရမားသည ျမစမား၊ ညစညမးေသာေနရာ မား၊ စြန႕ပစေရဆးမားမ ရယျခငးျဖစသည။ မညသ႕ပငဆကာမ ပဂၢလကစက ပးသအမားစမာ သးႏမတတမးေကာကယျခငးက အခနမရ၍ေသာ၎၊ စာမတတ၍ ေသာ၎၊ ဗဟသတမရ၍ေသာ၎ ေဆာငရြကျခငးမရၾကပါ။

(C) &dwfodrf;csdefvGefvkyfief;taejzifhစကပးသအမားစအတြက စကခငးမေစးကြကသ႕သယယပ႕ေဆာငျခငးလပငနးသည ခကခၾကပါသည။ ရတသမးခနလြနနညးပညာမား (ဥပမာ-စညသြတျခငး၊ ၾကာရညခနငရန ထနးသမးျခငး)စသညတ႔က ေဆြးေႏြး ၾကပါသည။ ဟငးသးဟငးရြက ႏငသစသး၀လစကပးသမားအားလးသည အေအးခနးသေလာင႐မား၊ ရတသမးခန လြနနညးပညာမားႏင အရငးအႏးေထာကပမႈမားက လအပၾကသည။

(i) ydkUukef ESifh oGif;ukefအခ႕ေသာကမၸဏမားသည ဟငးသးဟငးရြကႏငသစသး၀လမားက နမနာေပးၿပး ေနာက ျပညပပ႔ရန ႀကးစားေနၾကသည။ သစသးမားျဖစေသာ ပနးသး၊ လေမၼာသး၊ စပစသး ႏငသစေတာသးမားက ျပညပမ တငသြငးၾကသည။

(p) "gwkaq;<uif;rsm; ppfaq;jcif; လကရနညးစနစမားအရ ဥယာဥျခသးႏမားက ျပညပပ႕ေဆာငရာတြင သးႏပးမႊား ထနးခပကာကြယေရး ဌာနအေနျဖင ၀ယယမာၾကားသ၏သတမတလအပခကမားအတငး သးႏမားကစစေဆးသည။ အခ႕ေသာ ႏငငမားတြင အလြနတငးၾကပေသာ ဥပေဒမားရျခငးေၾကာင ျမနမာထြကကနမားစြာမာ ျပညပသ႔တငပ႔ နငျခငးမရေခ။

32


ဟငးသးဟငးရြကႏငသစသး၀လ သေတသနႏငဖြ႕ျဖးေရးဌာနသည ေအာကျမနမာျပည ရနကနတငးေဒသ ႀကးတြငတညရ သည။ ရာသဥတအေျခအေနအရ မနညငးမနလာႏင ပနးေဂၚဖကသ႕ေသာ အေအးပငးသးႏမားက ႏစေပါကမစကပးႏငေခ။ မားေသာအားျဖင ဤဌာနသည ရးပဒ၊ ပေတာငရည၊ သခြါးေမႊး၊ ဗး ဖ႐ႏင သခြါး၊ ၾကကဟငးခါး၊ ခရမး၊ ဖရစသညတ႕က ရာသ အလက စကပးထတလပသည။ ဤဌာနသည အနးအနားရ အစးရျခမား၊ တစျပညလးရ စကပးေရးဥးစးဌာနေအာကမ အျခား (၅၇)ျခတ႕ႏင သေတသနလပငနး မားအလ႔ငာ ဆကသြယထားသည။မညသ႕ပငျဖစေစ၊ ထဟငးသးဟငးရြကစကပးေရးလပငနးမား ေဆာငရြကေနသလ ဤဌာနမ၀နထမးမားစြာတ႔သည တငးေဒသႀကးမားႏင ျပညနယမားသ႕ ေတာငသမားအား ဟငးသးဟငးရြကစကပးေရးႏင မးေစထတလပငနး အတတ ပညာတ႕ကသငၾကားေပးရန လညလညသြားေရာကၾကသည။ အလားတပင ဌာနမ စမခန႕ခြေရး၀နထမးမားကလညး တငး ေဒသႀကးမားႏင ျပညနယအသးသးသ႕ ဟငးသးဟငးရြကစကပးေရး အေလအကငေကာငးမားသငၾကားျဖန႕ေ၀ေပးရန နယလညကထကမားသဖြယ သြားေရာကနငၾကသည။(၃) ေတာငသမားအတြက ဘကစပးမႊားကာကြယေရး၊ ဓါတကငးလြတစကပးေရးအတြကသးႏကာကြယေရး ပစၥညးမား ေရးယခငၾကာျမငစြာကတညးကပင ဓါတကငးလြတစကပးေရးက ဟငးသးဟငးရြကႏင သစသး၀လသေတသနႏင

ဖြ႕ၿဖးေရးဌာနတြငျပလပခသည။ ပမနပးသတေဆးပကျဖနးေသာ ပဂၢလကစကခငးမားႏင နးကပသညအေလာက ထအနးအနားရစကခငးမားမ ဓါတညစညမးမႈမားေၾကာင ဤဌာန၏ ဓါတကငးလြတ စကပးထတလပေရး စမခကက ဆကလကလပေဆာငျခငးမျပခေခ။ သ႕ေသာ ဤဌာနသည ပးသတေဆးမား၊ တရစၧာနအညစအေၾကးမား၊ စကကရယာ မားစသညတ႕က မားယြငးစြာသးစြျခငးေၾကာင ျဖစေပၚလာေသာ ထခကပကစးမႈမားက ေရာငရားရနႀကးစားခသည။

လပသားအနညးငယသညသာ လကအတမား၊ လညရညဘနပမားႏင မကႏာအကာမားကသးစြျခငး မျပၾကပါ။ ပးသတေဆးပကျဖနးခနတြင လကနာရမညစညးမဥးစညးကမးမားက လပသားအခ႕မာ လကနာျခငး မျပၾကေခ။

(၄) ဟငးသးဟငးရြကႏငသစသး၀လသေတသနႏငဖြ႕ၿဖးေရးဌာနသည ကနတကႀကးမားႏင လကကားေစးမားမ ဟငးသး ဟငးရြကမား၏ ေဘးကငးလျခမႈက စစေဆးျခငးမျပပါ။ သ႕ေသာ သးႏကာကြယေရးဌာနမ ၀နထမးမားသည သရ မဂၤလာလကကားေစးတြင ၀ငေရာကစစေဆးခသည။

(၅) လကရျမနမာႏငင၏ ဟငးသးဟငးရြကစကပးေရးႏင ပးသတေဆးသးစြမႈ အေလအထမားအေပၚထားရေသာ သေဘာ ထားမတခက

ဤဌာနသည ျမနမာသတငးစာမားတြငေဖၚျပေသာ ပးသတေဆးက မားယြငးစြာသးစြမႈေၾကာင လအခ႕ ေသဆးမႈကျဖစ ေစေသာအမႈအခငးမားအေၾကာငးသရပါသည။

ပးသတေဆးေၾကာငအႏရာယျဖစေစမဆငရာအသပညာက သရသနညးပါးၾကရာ အထးသျဖင ဆငးရႏြမးပါး သမားႏင လဥးေရ၏စာမတတေသာအစတအပငးမားတြငျဖစသည။

တရား၀ငမဟတသည ပးသတေဆးမားသည မတပတငထားေသာ ေဆးမားထကေစးခၾကသည။ စကပးသ အမားစသည သးႏမားတြငျဖစေပၚေနေသာ ဖကဆးမလကၡဏာမားက ၾကညရစစေဆးေလမရသညျပင သတ႔၏ အသကေမြးမတညရရာ သးႏပငမား ပကစးဆးရးေစျခငးက ေၾကာကရြ႕ၾကသညျဖစရာ စကပးသတ႕သည စားသး သမားအတြက သငေတလာသညျဖစေစ၊မသငေတာသညျဖစေစ မညသညပးသတေဆးကမဆ သတ႕၏ စကခငးက ကာ ကြယရနအတြက အသးျပၾကေတာသည။

(၆) စားနပရကၡာ ဖလမပးေပါငးေဆာငရြကေရးအဖြ႕ရ အစးရမဟတေသာႏငငတကာအဖြ႕အစညးမား၊ ရပရြာအေျချပ အဖြ႕ အစညးမား အတြကသငတနးမား

ဟငးသးဟငးရြကစကပးေရးစနစမား(မးခန၍ရေသာမးေစမားႏငစပမးမားအတြက) မးခန၍ရေသာမးေစမားႏငစပမးမားအတြက စကပးေရးစနစမား အားလးနးပါးတညပါသည။ သ႕ေသာ ေျမၾသဇာ

ေကြးျခငးႏင ပးသတေဆးျဖနးျခငးတ႕တြင မတညပါ။ စကပးသမားမာ မးေစဆငအမားစတြငသာ ရရနငေသာ စပမး မားကအသးျပၾကသည။

4(3)(2)/ [if;oD;[if;&GufpdkufysdK;a&;wGif [if;oD;[if;&GufESifhopfoD;0vH okawoeESifh zGHUjzdK; a&;Xme\tcef;u@

ႏစမားမၾကာမက သးႏကာကြယေရးဌာန ၀နထမးမားသည ေဂၚဖထတမားရ ပးသတေဆးကြငးမားက စစေဆးခၾကသည။ ပးသတေဆးၾကြငးစစေဆးနငေသာ ခရးေဆာငကရယာမား မရေသာေၾကာင စကခငးမားႏငေစးမားတြင ဓါတေဆးၾကြငးမား စစေဆးျခငးက မျပလပနငပါ။

33


ဟငးသးဟငးရြကမားအတြက ဘကစပးမႊားေရာဂါကာကြယႏမနငးသညနညးလမးမားသည သငတနးမား၊ သရပျပ ပြမားႏင ညလာခမားမတဆငေအာငျမငေအာငေဆာငရြကႏငသည။ အပငေျမၾသဇာနငအပငပး မႊားေရာဂါ ကာကြယရန အတြကႏြားေခး၊ တမာပးသတေဆး၊ တကစစာေျမေဆြးႏင အပငထြကပစၥညးမားက ဓါတကငးလြတေသာ ၾသဂနစမားအျဖစအသးျပနငသည။ စကပးသအားလးအတြက သငတနးမား လအပပါသည။

ဥးေအးထြနး ဒတယညႊနၾကားေရးမႈးခပ(စကပးေရးဥးစး႒ာန)ဥးတငေအာင၀ငး ၫႊနၾကားေရးမႈး(သးႏကာကြယေရး၊ စကပးေရးဥးစး႒ာန)ေဒၚေအးေအးမာ ဒတယၫႊနၾကားေရးမႈး(သးႏကာကြယေရး ၊စကပးေရးဥးစး႒ာန)ေဒၚစနးစနးလြင တာ၀နခ၊ ပးသတေဆးမတပတငအဖြ႕ရး ၊(သးႏကာကြယေရး) ေဒၚခငေလးဇ ဥးစးအရာရ၊ ပးသတေဆးဓါတခြခနး၊ (သးႏကာကြယေရး)

aqG;aEG;onfhtcsuftvufrsm;(၁) ပးသတေဆးမတပတငသညလပငနးစဥမားက။ ပးသတေဆးက ပးသတေဆးမတပတငဘတအဖြ႕မအတညျပသည။ခ။ ျမနမာအညႊနးစာတြငေအာကပါအခကအလကမားပါ၀ငရမည။ အဆပရပစၥညး% ကနသြယအမည

ထတလပသ ျဖန႕ျဖးသ

အသးျပပအညႊနး ႀကတငကာကြယျခငး

ကမ႓ာ႕ကနးမာေရးအဖြ႕ထခကမႈအဆငအတနး ႐ပပျပအညႊနး

ေဘးကငးမႈ (ကငတြယျခငး၊ စြန႕ပစျခငး၊ ေရးဥးျပစျခငး

သေလာငျခငး) ေျဖေဆး

PHI (မရတသမးမေစာငဆငးရမညကာလ)

ဂ။ မရတသမးမ ေစာငဆငးရမညကာလ ကစာလးအရြယႀကးႀကးျဖင သသာထငရားစြာေဖၚျပရမည။ ယခလကရ အေျခ အေနတြင ယငးအေၾကာငးက ဥပေဒ တြငထညသြငးရငးလငးထားျခငးမရေပ။

ဃ။ သးႏကာကြယေရးဌာနခြတြင လကမတရပးသတေဆးသးစြသမား သငတနးႏင အျခားပညာေပး သငတနးမား ပ႕ခ လကရေသာလညး ေတာငသမားလကနာျခငးမရေပ။ ပးသတေဆးကမၸဏမားသည ၎တ႕၏ ပးသတေဆးမားေရာငး ခေသာအခါတြင အကာအကြယပစၥညးကရယာမားက ေပးသငသညအျပင ထအခကက ပးသတေဆးဥပေဒတြင ထညသြငးသငသည။

င။ ပါ၀ငေသာပစၥညး၏ အာမခမက ဥပေဒတြငထညသြငးထားျခငးမရသညျပင အညႊနးစာတြငလညး မပါ၀ငေပ။ ထကစၥ သညေစးကြကတြင ႀကးမားေသာျပနာတချဖစၿပး အလငအျမနေျဖရငးသငသည အခကျဖစသည။

စ။ တရား၀ငမတပတငမထားေသာပးသတေဆးမားက လကလေရာငးချခငး လကရအေျခအေနတြင တငးေဒသၾကးမားမ သးႏကာကြယေရး ၀နထမးမားသည အထကေဖၚျပပါကစၥမးက အေရးယ

ေဆာငရြက လကရေသာလညး ၀နထမးအငအားႏင အလြယတကကငတြယသးစြနငေသာ ဓါတခြခနးသးပစၥညးမားလ အပလကရသည။

မညသ႕ျဖစေစ ဥပေဒအရအေရးယမမာ အားနညးေနဆျဖစသည။ ေတာငသမားအတြက တရားမ၀ငပးသတ ေဆးမား က ခြျခားတတရနသငၾကားေသာ သငတနးမားလညး လအပသည။ထ႕ျပင ေတာငသမားအေနျဖင ဤတရားမ၀င ပးသတေဆးမား သးစြေနရျခငးအေၾကာငးရငးမားကလညး အေသးစတ စစတမးေကာကယ သငသည။

ပးသတေဆးဥပေဒက ၁၉၉၀ခႏစ ေမလ (၁) ရကေန႕တြင ျပဌာနးခသည။ ယငး၏ရညရြယခကမားမာ.. - ထေရာကေသာအစြမးရ ပးသတေဆးမား ထတလပရန - လသားမားႏင ပတ၀နးကငအတြက ကနးမာေရးဆင၇ာ အႏရာယမား ေလာပါးေစရန - ပးသတေဆးမားက စနစတကအသးျပျခငးႏင မတပတငျခငးက ၾကးၾကပေဆာငရြကရန တ႕ျဖစသည။

4(3)(2) oD;ESHumuG,fa&;XmecGJt"duawGUqkHar;jref;olrsm;

34


ထပးသတေဆးဥပေဒသည ကမာၻ႔စားနပရကၡာအဖြ႕၏ ႏငငတကာ ပးသတေဆးျဖန႕ျဖးျခငးႏင အသးျပျခငး ဥပေဒ (၎က ကမာၻ႕စားနပရကၡာအဖြ႕မ ႏစစဥပမမနကနေစရန ျပငဆငသည) ကမျငမးသည။ယခအခါ ျမန မာပးသတေဆးဥပေဒအတြက အခ႕ေသာျပငဆငခကမားျပလပလကရသည။(၂) ေတာငသမားသည သးႏတြငပးသတေဆးသးစြျခငး အပါအ၀င သးႏမတတမးမား ထားရသငျခငး၊(၃) ဓါတပးသတေဆးဓါတၾကြငးမားစစေဆးျခငးမား ဓါတပးသတေဆးဓါတၾကြငးမား စစေဆးျခငးမားမာ ယခတငအားနေနေသာလညး သးႏကာကြယေရး ဌာနခြမ ေစးကြက

အတြငးရ ဟငးသးဟငးရြကမားကနမနာယ၍ စစေဆးလကရသည။ ဓါတၾကြငးမား စစေဆးျခငးမားမာ စကခငးႏင ေစးကြကမားတြငး ကယျပန႕စြာေဆာငရြကႏငျခငးမရပါ။ ကမာ႓႕ေစးကြက တြငးရ အလြယတကအသးျပနငေသာ လကဆြဓါတခြခနးသးကရယာမားက တငသြငးသငသည။ ဓါတခြခနးသးကရယာမား ကကငတြယအသးျပ နညးသငတနး မားက အစးရဌာနဆငရာမား၊ အစးရ မဟတ သညအဖြ႕အစညးမား ႏင ပးသတေဆးကမၸဏမား မသငတနးမားေပး သငပါသည။

(က)။ ပးသတေဆးမတပတငအဖြ႕သည..

- အစြမးထကထေရာကေသာပးသတေဆးမားထတလပရန၊

- လမား၊တရစၧာနမားႏင ပတ၀နးကငအတြကအဆပသငမႈနညး ပါးေသာ ပးသတေဆးမား ထတလပရနႏင

- ေတာငသမားအတြက အစြမးထကၿပး စးပြါးေရးတြကေခကကပး သတေဆးမားထတလပရန ေဆာငရြကလက ရသည။

(ခ) ေတာငသမားသည ပးသတေဆးပကျဖနးမႈအပါအ၀င သးႏစကပးမႈမတတမးမားထားရသငသည။

(ဂ) ဓါတေဆးၾကြငးရာေဖြစစေဆးမႈ

ဓါတေဆးၾကြငးရာေဖြစစေဆးမႈမာ အားနညးေနေသးေသာလညး သးႏကာကြယေရးဌာနခြအေနျဖင ေစးမားႏင ကနတကႀကးမား မ ဟငးသးဟငးရြကနမနာမားက ေကာကယစေဆာငးျပး ဓါတေဆး ၾကြငးမားက စစေဆးခသည။ ဓါတေဆးၾကြငးစစေဆးမကလညး စကခငးမားႏငေစးမားတြင ကယျပန႕စြာမလပေဆာငႏငေသးပါ။ ကမ႓ာေစးကြကတြင ဓါတေဆးၾကြငးစစေဆးေသာ လကဆြ ကရယာ မားရရာ ယငးတ႕က ၀ယယတင သြငးသငသည။ ထလကဆြေသတာ ငယမားအသးျပနညးသငတနးကလညး အစးရ၊ အစးရမဟတေသာ ႏငငတကာအဖြ႕အစညးမားႏင ပးသတေဆး ေရာငးခေသာ ကမၸဏမားက စညး႐းဖြငလစသငသည။

လကရသးႏကာကြယေရးဌာနခြရ ၀နထမးမားသည တငးႏငျပညနယမားတြင အပငကာကြယထနးသမးေရးဆငရာ လပငနးမားက ေဆာငရြကလကရပါသည။ သးႏကာကြယေရးဌာနခြတြင ဘကစသးႏကာကြယေရးဌာနရၿပး ထဌာနေတာငသပညာေပးသငတနးမားစစဥျခငး၊ ပညာေပးလကကမးစာေစာငမားျဖန႕ေ၀ျခငး၊ သေတသနလပငနးမား လပေဆာငျခငးတ႕က ေဆာငရြကလကရသည။ ထလပငနးေဆာငတာမားက ေတာငသမားအၾကား ကယျပန႕စြာ ေရာကရဘ႕လအပသည။

35


(ဃ) ဟငးသးဟငးရြကစကေတာငသမားတြင မတတမးထားရမႈႏင ပးသတေဆးေရြးခယျခငး၊ အသးျပျခငးမားအတြက စြမးေဆာငနငမႈမာ အကန႕အသတရသည။

(င) စားနပရကၡာဖလမႈပးေပါငးေဆာငရြကေရး အဖြ႕၀ငမားအတြက သးႏကာကြယေရး ဌာနခြအေနျဖင သငတနးမားဖြင လစေပးႏငသည။ သဘာ၀သးႏကာကြယေရးဆငရာပစၥညးမားအတြက ျမနမာႏငငကနသညႀကးမားႏငစကမႈလကမႈအသငးခပရ ေဒါကတာသနးသနးရနႏင ေဆြးေႏြးေဆာငရြကသငသည။

ကနထတလပမႈအဆငဆငတြငပါ၀ငေသာ ဟငးသးဟငးရြက စကပးထတလပမႈနင ကငတြယမႈအေလအကငပမား၊

36


ယေန႕ေဘးကငးေသာ ဟငးသးဟငးရြကစကပးထတလပမႈက ပမတးတကေစရနအတြက၊ တပငတနငစကပးသ ေတာငသ မား၏ လမႈစးပြားအေျခအေနတးတကမႈအား ၾကညသငသည။ သေတသနေတြ႕ရမႈအရ အစးရမဟတေသာနငငတကာ အဖြ႕အစညးမား၊ အစးရမဟတေသာ ျပညတြငးအဖြ႕အစညးမားမ ျပလပအေကာငအထညေဖၚသည နငငတြငးအခ႕ ေကးလကေဒသေနရာမားတြင ၀ငေငြရရေစေသာ အမေနာက ေဖးဟငးသးဟငးရြကစကခငးမားအပါအ၀င လမႈဖြ႕ၿဖးေရး စမခကမားရေၾကာငးေတြ႕ရရသည။ ထ႕ျပင စကပးေရးဥးစးဌာနသည စးပြါးေရးႏင ပတ၀နးကငႏစခလးေရရညတည တေစမညနညးလမးမားျဖင ဟငးသးဟငးရြကစကပးထတလပမ တးတကေကာငးမြနေစရနရညရြယလက စကပးေရး ဆငရာအေလအကင ေကာငးမားသငတနးတ႕က ဖြငလစေပးလကရသည။ ကမ႓ာစကပးေရးႏင စားနပရကၡာအဖြ႕ ႀကးကမ စကခငးမသည စားသးသညထ ထတလပမအဆငအားလးတြငပါ၀ငပတသကသမနသမ ပမေဘးကငးေသာ ထတလပမႈႏင ေစးကြကစနစမားအေၾကာငးတ႕က ပမနားလညသေဘာေပါကေစမည ျပျပငလပေဆာငမမား အလင အျမနလအပေနသညဟဆသည။ ယခသေတသနမ ေတြ႕ရခကမားအရ ရနကနျမ႕ရဟငးသးဟငးရြက စကပးေနေသာ ေတာငသမားအတြက ထေရာကၿပးေဘးကငးေသာ ပးသတေဆးသးစြနညးသငတနးမား အလငအျမနလအပေနေၾကာငးသ ရသည။ ထ႕ျပင အစးရမဟတေသာ ႏငငတကာအဖြ႕အစညးမားမ တငျပခကမား ( ေနာကဆကတြ ၁၂ )ႏင အဖြ႕အစညး အသးသးမ အေရးပါသမားႏငေတြ႕ဆေဆြးေႏြးခကမားက ျမနမာႏငငတ၀နးလးရ ဟငးသးဟငးရြက စကပးေနေသာ ေတာငသမားအတြက အလားတသငတနး မားမျဖစမေနလအပေၾကာငး မးေမာငးထးျပေနသည။

စာေပဆငရာ ေလလာမႈမားအရ..

သစသးႏင ဟငးသးဟငးရြကစကပးထတလပေရးတြင အာစယမေဒသ၏ စကပးေရးဆငရာအေလအကငေကာငးမားက အခ႕ေသာၿမ႕နယမား၌ စကပးေရးဥးစးဌာနက မတဆကကငသးေစခသညဟသရသည။ ထကငသးေစမႈက ေတာရြာမား မေတာငသမားသာမက ပဂၢလကမားသ႕ပါ (လထပရသတမားစြာသ႔ နညးပညာ ရပကယကယျပန႕ျပန႕ေရာကရေစျခငးငါ) တးခ႕ေဆာငရြကေပးရမည။

ဟငးသးဟငးရြကအမားစမာ လတဆတၿပးအစမးစားေလရသညျပင အရညအေသြးေကာငး၍ ကနးမာသနစြမးေစသညအာဟာရဓါတလညးပါရသည။ မညသ႕ျဖစေစ ဓါတပးသတေဆးမားသးစြထားေသာေၾကာင (ေဆးျပငးအား၊ ေဆးျဖနးႏႈနး၊ ေဆးျဖနးခနႏင ခးဆြတခနေစာငစားရမညကာလက ဂ႐မျပျခငးတ႕ေၾကာင) ရနကနတငးေဒသႀကးမ စကပးထတလပေသာဟငးသးဟငးရြကမားမာ ကနးမာေရးအတြက အႏရာယရသည။

ဟငးသးဟငးရြကမားအတြက ျပလပေသာ သေတသနလပငနးမားမာ ျမနမာႏငငတြင လေလာကစြာဖြ႕ၿဖးမႈ တးတကမႈမရေခ။

ထတလပမႈအဆငဆငတစေလာကရ အလႊာေပါငးစႏငေတာငသအားလးတ႕၏ အသကေမြးမႈလပငနးမားျမင႔တငရန စက ပးေရးဆငရာ အေလအကငေကာငးမားက လကနာကငသးေသာ ရတသမးခနလြနနညးပညာရပမားမာ လြနစြာအေရးႀကး လေပသည။

ကမ႓ာစကပးေရးႏငစားနပရကၡာအဖြ႕ႀကးက သငေလာေသာ အၾကေပးမား၊ အစးရဌာနမားႏငအတ ဟငးသးဟငးရြက သေတ သနႏင ဖြ႕ၿဖးတးတကေရးအတြက အရနအဟနျမင ေဆာငရြကမႈမားက စတငေနၿပျဖစသည။ ျမနမာစကပးေရး ဥးစးဌာနသည ျမနမာႏငင သစသးႏငဟငးသးဟငးရြကထတလပေရးႏင တငပ႕ေရာငးခ ေရးအသငးႏင ပးေပါငးလက ဟငးသးဟငးရြက စကေတာငသမားအား စကပးေရးဆငရာအေလအကင ေကာငးမားက ကယကယျပန႕ျပန႕လကနာေဆာငရြကၾကေစရန အားေပးတကတြနးသငသည။

လအပေသာသငတနးအစအစဥမား၊ ေဟာေျပာပြမား၊ အလပရေဆြးေႏြးပြမားကလညး အခါအားေလာစြာ ဆကလကေဆာင ရြကသငသည။

ဟငးသးဟငးရြကစကေတာငသမား၏ သမ၀ါယမအသငးမား၊ ေခးေငြေထာကပမအစအစဥမားက ၄ငးေတာငသမား၏ အသကေမြးမႈက ေထာကကသညအေနျဖင အေရးပါေသာေဒသမားတြင ပပးေပးရမည။

ထ႕ျပင ယငးေတာငသမားအတြက ကနးမာေရးႏင ပတ၀နးကငထနးသမးေရးးဆငရာ သငတနးမားကလညး ဖြငလစေပးရ ေပလမမည။

လကလလကကားေရာငးခသမားအား ၄ငးတ႕၏ တစကယေရသန႕ရငးမႈက ျပျပငေပးရမညျဖစၿပး ၄ငးတ႕၏လပသားမား

5/ ed*Hk;csKyfESifhtMuHjyKcsufrsm; 5(1)/ ed*Hk;csKyf

37


အားလညး အလားတေဆာငရြကေပးရမည။ ၄ငးတ႕အား အသးအေဆာငမားသးစြျခငးႏင သန႕ရငးစငၾကယမႈအတြက သင တနးေပးရန လြနစြာလအပေနေပသည။

လကကားေစးမားသည လထထပရမမက ညစညမးကာ ကနတငကနချပလပရနလအပေသာ အေထာကအကျပပစၥညးမား လညးခ႕တသည။သငေတာေသာၿမ႕နယမားတြင ၿမ႕ေတာစညပငသာယာေရးေကာမတအေနျဖင ပမေကာငးမြနေသာ လက ကားေစးသးပစၥညးမားက ေထာကပေပးရမည။

ျမနမာႏငင၏လကရလမးမားမာ လတဆတေသာဟငးသးဟငးရြကမားက စနစတကသယေဆာငရန သငေလာမႈမရေသးေခ။ ယာဥေမာငးမား၊ ယာဥပငရငမားႏင လပသားမားမာလညးဟငးသးဟငးရြကမားက စနစတကမညသ႕ဆငပရမညက မသ ၾကေခ။ ထ႕ျပင ၄ငးတ႕တြင တကယေရသန႕ရငးမႈအဆငမာ ျပညျပညစစ မရၾကပါ။ ယာဥမားေပၚတြင အခငးအကာမရ တင ေဆာငျခငးႏင ၾကမးတမးစြာကငတြယသယပ႕ၾကျခငးမားကေရာငရားရနအတြက အသပညာျမငတငေပးရနလညး လအပ သည။

ထတလပမႈအဆငဆငတြင ပါ၀ငပတသကသတစဥးတစေယာကမ မညသ႕အရညအေသြးထနးသမးရမည ဆသညက ရငး လငးစြာ မသရၾကေခ။

စကပးေရးဆငရာ အေလအကငေကာငးမား လပေဆာငေရးအတြက ထေရာကေသာပညာေပးသငတနးမားမာ ယခအခါ အမနတကယလအပေနၿပး ေနာငအနာဂါတတြငလညး ဆကလက၍ မရမျဖစလအပေနမညျဖစသည။

အျခားအေျခခလအပခကမားျဖစသည အေအးခနးပါေသာယာဥမားျဖင သယေဆာငျခငး၊ သငေတာေလာကနေသာရႏင သည ကရယာမား၊ သေလာငျခငးႏင သယယပ႕ေဆာငျခငးအတြကအေထာကအကျပပစၥညးမားကပါ ပပးသငသည။

ထ႕ျပင သေတသနအသငးအဖြ႕မားေဆာငရြကရန ေငြေၾကးျပညစစြာေထာကပထားေသာ သေတသနလပငနးအသစမားလညး လအပေပသည။

5(2)/ oufqdkif&mtzGJYtpnf;rsm;twGuftMuHjyKcsufrsm;

ပးသတေဆးဥပေဒတြင ပးသတေဆးေရာငးခေသာကမၸဏမားသည ေဆးႏငအတ ေဆးျဖနးစဥသး အကာအကြယ ပစၥညးမား က တပါတညးေထာကပသငေၾကာငးက ထညသြငးရန လအပေနသည။

ပးသတေဆးမားက သတမတႏနးထားထကေကာလြန၍ သးစြေနၾကျခငးမားသည ပးသတေဆးခနငရမႈ သ႔မဟတ ဓါတ ေဆး၏ ထေရာကမႈ အာနသငေလာ႔ကလာမႈတ႕ေၾကာငျဖစႏငရာ ဤကစၥက (စကပးေရးဥးစးဌာနမ သးႏကာကြယေရးဌာနခြႏင ပးသတေဆးေရာငးခေသာ ကမၸဏမားအေနျဖင) ေဆာလငစြာေျဖရငးေပးသငသည။

သးႏမားအထးသျဖင ဟငးသးဟငးရြကမားႏငလကဖကသည သငေတာေသာပးသတေဆးမားက လြယကစြာေရြးခယ တတေအာငေဆာငရြကေပးရမည။ (ပးသတေဆးျဖနးၿပးေနာက မဆြတခးဘ ေစာငဆငးရမညရက ကာလက ပးသတေဆး ဘးခြေပၚတြင လြယကျမငသာေအာငေဖၚျပေပးရန ပးသတေဆးဥပေဒတြင ထညသြငးသငသည)။

ေတာငသမား၊ သးႏကာကြယေရးဌာနခြႏင အစားအစာႏငေဆး၀ါးကြပကေရးဥးစးဌာနမားမ ၀နထမးမားအတြက ဓါတေဆးၾကြငး မားကစစေဆးေပးေသာ ခရးေဆာငေသတာငယမားသးစြႏငေအာင စကပးေရးဥးစးဌာနႏင ကနးမာေရး၀နႀကးဌာနတ႔မ ေဆာငရြကေပးသငသည။

စကပးသညသးႏမတတမးစာအပထားရသညအေလအထက စတငေဆာငရြကသငသည။ ဥးစြာသေတသနျခမားႏင စကပး ေရးတကသလတ႔တြငစတငသငၿပး ေနာကပငးတြငေတာငသမားပါကငသးႏငေအာင စကပးေရးဥးစးဌာနကဥးေဆာင၍ လညးေကာငး၊ ဥပေဒျပဌာနး၍လညးေကာငး ေဆာငရြကသငသည။

အစားအစာမားျပနးတးေလလြငမႈကတားဆးရန၊ စားနပရကၡာဖလမႈႏင အစားအစာေဘးကငးမမားျဖစေစရန ဟငးသးဟငး ရြကမားက ရပေ၀းေဒသမားသ အေအးခနးပါရေသာယာဥမားကအသးျပ၍ သယယပ႔ေဆာငသငသည။

စကပးေရးသေတသနဌာန၊ စကပးေရးတကသလႏင အစားအစာႏငေဆး၀ါးကြပကေရးဥးစးဌာနမားအေနျဖင ဟငးသးဟငး ရြကမား၏ ေဘးကငးမႈ၊ ရတသမးၿပးေနာကစမခန႔ခြမႈတ႔က အေလးေပးေသာသေတသနမား က ပမေဆာငရြကသငသည။

သငေတာေသာပးသတေဆးမားကေရြးခယၿပး ေဘးကငးစြာအသးျပမႈအပါအ၀င အႏရာယကငးေသာ အစားအစာမားထတ လပေရးအတြက ဆြေဆာငမရေသာပညာေပးအစအစဥမားကသတငးဌာနမားမထတလႊငေပးရန စကပးေရးႏငဆညေျမာငး

38


၀နႀကးဌာန၊ ျပနၾကားေရး၀နၾကးဌာနမားကစစဥသငသည။

ဟငးသးဟငးရြကေျမာကျမားစြာစကပးထတလပေသာေကးရြာမားအေနျဖင ဟငးသးဟငးရြကစကပး ထတလပေသာ သမ၀ါ ယမအသငးမားအျဖစ ဖြ႔စညးေပးသငသည။ ထအသငးမားအား အရငးအႏးရရေစမည လမးေၾကာငးမားႏငအဆကအသြယ ရရေစရန၊ စကပးေရးဆငရာအေလအကငေကာငးမားႏင ထတကနတနဘး ျမငတငေရးအေလအကငမား ကငသးတတေစ ရန၊ ဟငးသးဟငးရြကမားအား တာရညခေအာငျပျပင ထနးသမးတတေစရနႏင ရတသမးၿပးေနာကစမခန႔ခြမႈနညးပညာမား ရရေစရန စကပးေရးႏငဆညေျမာငး၀နႀကးဌာနႏင သမ၀ါယမ၀နႀကးဌာနမားက ကညေဆာငရြကေပးသငသည။

ယခအခါ စာသငေကာငးမားတြင စကပးေရးက မသငမေနရဘာသာရပအျဖစ သငၾကားေနၾကရသညျဖစရာ ေကာငးတြငး ဟငးသးဟငးရြကစကခငးမား ျဖစထြနးလာေစေရးအတြကကညရန ပညာေရးႏင စကပးေရး ၀နႀကးဌာနမား၊ အစးရ မဟတေသာအဖြ႕အစညးမား၊ စကပးေရးဆငရာစးပြားေရးကမၸဏမားကစဥးစားသငသည။

39


AVRDC (2005). An introduction to ASEAN Good Agricultural Practices: Training hand out for Managing food safety and postharvest quality of fruits and vegetables. FAO (2007).A Practical Manual for Producers and Exporters from Asia: regulations, Standards, and Certification for Agriculture Exports (English and Myanmar versions), FAO, RAP Publication 2007/13FAO (2013). Report on Myanmar Census of Agriculture 2010. FAO, Settlement and Land Records Department, Ministry of Agriculture and Irrigation. May 2013. KoKo (2008). Status of Myanmar Good Agricultural Practices, Myanmar Agriculture Service, Ministry of Agricul-ture and Irrigation.Mandal, B. C.(2008). Proceedings of Workshop on “Vegetables for Sustainable Food and Nutritional Security”, FAO, 2008Maung Maung Yi (2008).Importance, production, Consumption and Development of Vegetables in Myanmar. In: Proceedings of Workshop on “Vegetables for Sustainable Food and Nutritional Security”, FAO, 2008. 23-32ppMoAI (2012). Myanmar Agriculture at a Glance, 2012. Department of Agricultural Planning, Ministry of Agricul-ture and Irrigation.MoAI (2013). Myanmar Agriculture in Brief, 2013. Department of Agriculture, Ministry of Agriculture and Irriga-tion.MoH (1010). Myanmar National Plan of Action for Food and Nutrition (NPAFN) 2011-2015 (first draft), Ministry of Health.MoH (2012). Health in Myanmar 2012. Ministry of HealthZaw Aye Moe (2013). Overview of food accessibility situation in Myanmar In: Thematic Papers on Myanmar Census of Agriculture, Edit. By JairoG.Castano. Settlement and Land Records Department, Ministry of Agricul-ture and Irrigation.7-22pp.

6/ usrf;udk;pm&if;

40


7/ aemufqufwGJpm&if;rsm; 7(1)? aemufqufwGJ1/ *sme,fESifhowif;pmrsm;wGifaz:jycJhaom "gwf<uif;rIqdkif&m tpmtqdyfoifhrIrsm;

ေဆးျဖနးထားေသာကနဇြနးရြကမားက စငၾကယ ေအာငမေဆးေၾကာဘစားမသလကးဥးေဆး႐ ေရာက။

ခရမးခဥခငးတြငးပးသတေဆးျဖနးစဥ ေဆးျဖနး ေခါငးပတ၍ပါးစပျဖငမႈတသ ပးသတေဆးပါးစပ ထ၀င၍ ေသဆး။

(ေၾကးမေန႕စဥသတငးစာ၊စကတငဘာလ၊၂၀၁၃)

7(2)/ aemufqufwGJ (2)? ppfwrf;aumuftzGJU

စဥ အမည ပညာအရညအခငး စစတမးေကာက ေနရပလပစာ အေတြ႕အၾက ရ/မရ ၁ ကထးျမတလငး သပၸဘြ႕(ရပေဗဒ) ရ ၁၅၊ ဓမၼေရာငျခညလမး၊ သနလင။၂ မသမသမသ သပၸဘြ႕(သတေဗဒ) ရ ၁၅၊ ဓမၼေရာငျခညလမး၊ သနလင။၃ မသႏာေအး စကပးေရးဘြ႕ ရ ၇၃၊ ၆လႊာ၊သစၥာလမး၊ တ/ဥ၄ ကသငးနင ပထမႏစ(နညးပညာ) ရ ၂၂၊ ရတနာလမး၊ စနဂြနး၅ မဇငမာ ၀ဇၨာဘြ႕(သမ၀ါယမ) ရ ၁၁၅၊ ရာဇသစ၊ အေနာကဒဂ၆ ကသနဇငေအာင တတယႏစ၊သစေတာ ရ ေဘာကေထာ ဥယာဥ၇ မႏႏေအးဥး ၁၀တနး မရ ၁၁၅၊ ရာဇသစ၊ အေနာကဒဂ၈ မျဖးသြယေကာ ၁၀တနး မရ ၁၁၅၊ ရာဇသစ၊ အေနာကဒဂ၉ မတငတငထြနး ၁၀တနး မရ ၁၁၅၊ ရာဇသစ၊ အေနာကဒဂ၁၀ မသငးသငးယ ၁၀တနး မရ ၁၁၅၊ ရာဇသစ၊ အေနာကဒဂ၁၁ ေဒၚျမငျမငေအး ၁၀တနး မရ ၁၁၅၊ ရာဇသစ၊ အေနာကဒဂ၁၂ ကရနသနေနာင 10th Grade ရ လမး၁၂၀၊ မဂၤလာေစး၊ တာေမြ၁၃ ကထက၀ငးလင 2nd year English ရ လမး၁၂၀၊ မဂၤလာေစး၊ တာေမြ၁၄ မသႏၷရထြဋ 10th Grade မရ လမး၁၂၀၊ မဂၤလာေစး၊ တာေမြ၁၅ ကေအာငမးထြဋ 2nd year English ရ လမး၁၂၀၊ မဂၤလာေစး၊ တာေမြ

41


7(3)/ aemufqufwGJ (3)/ okawoetzGJUESifh tzGJU0ifwdkU\wm0efrsm;(စစတမးေကာကအဖြ႕ ၄ ခ၏ တာ၀နမား၊ တာ၀နကေနရာႏင ေကာကယရမညဥးေရ)

စဥ

၁

၂

၃

၄

ဥးရနလငး (အဖြ႕ေခါငးေဆာင - ၁ )

ဥးသကဥး(အဖြ႕ေခါငး ေဆာင - ၂ )

ဥးလေရြ(အဖြ႕ေခါငး ေဆာင - ၃ )

ဥးေမာင ေမာင(အဖြ႕ေခါငး ေဆာင - ၄ )

စကခငးစစတမး၊ေတာငသႏငေမးျမနး၊စာရငးမနကနမႈ၊၁) လကစြစာအပမား ျဖန႔ေ၀မႈ၊၂) စာေပစာတမးရာေဖြမႈ၊ ၃) သေတသနစာတမးအတြက ျပင ဆငရန

စကခငးစစတမး၊ေတာငသႏငေမးျမနး၊ပးသတေဆးသးစြမႈက စစေဆးရန၊သငေတာေသာဓါ တေဆးသးစြမႈ၊ပးသတေဆး၊မႈသတေဆး၊ ေပါငးသတေဆးမား၏အႏရာယျဖစေစမႈ၊စာေပစာတမးရာေဖြမႈႏင ေဆြးေႏြးပြမားတြင ဥးရနလငးအား ကညရန၊

စကခငးစစတမး၊ေတာငသႏငေမးျမနး၊စာရငးမနကနမႈ၊ေတြ႕ဆေမးျမနးသမားအားဗဟသတစာအပမားေပးေ၀ရနစာရငးဇယားစာေဆာငးရန

စာေပစာတမးရာေဖြမႈႏင အစားအစာႏငေဆး၀ါးကြပကမႈ အာဏာပငအဖြ႕ႏငအျခားဌာန ဆငရာအဖြ႕အစညးမားအား အစားအစာေဘးကငးလျခမႈ အတြကဆကသြယရန

ရနကန၀နးကငမဟငးသးဟငးရြကစကခငးမား(ရနကငး၊ ေဘာကေထာ၊သရမဂၤလာ၊ သၤဃနးကၽြနး၊သနလင၊ မဂၤလာဒ၊တြေတးႏငအျခားေဒသမ စကခငးမား)လယယာစကပးေရးႏငဆညေျမာငး၀နႀကးဌာနေအာကရအစးရအဖြ႕အစညးမားႏငေတြ႕ဆရန၊ စကပးေရးဓါတေဆးေရာငးခေသာအဖြ႕အစညးမားႏင ေတြ႕ဆရန၊

ရနကန၀နးကငမဟငးသး ဟငးရြကစကခငးမား (ရနကငး၊ ေဘာကေထာ၊ သရမဂၤလာ၊ သၤဃနးကၽြနး၊ သနလင၊ မဂၤလာဒ၊ တြေတးႏငအျခား ေဒသမ စကခငးမား)လယယာစကပးေရးႏငဆည ေျမာငး၀နႀကးဌာန ေအာကရအစးရအဖြ႕အစညးမားႏငေတြ႕ဆရန၊

၁)လကလေရာငးသမားသယယသမား၊ လကကား ေရာငးသမား၊ ေဒသႏရေစးမားမ စားသးသမား (ရနကငး၊ ေဘာကေထာ၊ သရမဂၤလာ၊သဃၤနးကြနး၊ မဂၤလာဒ၊ကြမးျခ ကနး၊ တြေတး)၂) စကပးေရးဥးစးဌာနေအာကရ အစးရအဖြ႕ အစညးမားႏငေတြ႕ဆရန၊

၁) လကကားေစးမားစားေသာကဆငမား၊ ကနတကႀကးမားရနကနၿမ႕နယမားမစားသးသမား၂) စကခငးစစတမး၊ ေတာငသႏင ေမးျမနး၊ စာရငးမနကနမႈ၊ေတြ႕ဆေမးျမနးသမားအားဗဟသတစာအပမားေပးေ၀ရန

၁)ေတာငသ ၁၈၀

လကလေရာငးသ၁၈ဥးပ႕ေဆာငသ ၁၈ဥးလကကားေရာငးသ၁၈ဥး စားသးသ ၁၅ဥး

လကလေရာငးသ (၄၀)ဥးလကကားေရာငးသ (၄၀) ဥးသယယသ(၁၈)ဥး လကကားေရာငးသ (၁၈) ဥး စားသးသ (၁၅) ဥး

စားေသာကဆင(၁၈) ခကနတကႀကးမား(၃) ခစားသးသ (၁၅) ဥး

အဖြ႕ေခါငးေဆာင ျပလပရမညတာ၀န စစတမးေကာကရမညေနရာစစတမးေကာကရမညေနႏင လဥးေရ

42


၅ ေဒၚႏႏရ ေတြ႕ရခကမားႏငစာစေဆာငးရနစာရငးဇယားမားျဖညတငးရနႏင စမးစစရနအစရငခစာေရးသားရန

စကခငးႏင ႐းမား

aemufqufwG/J 3-u/ okawoetzGJUwGifyg0ifaomtzGJUtpnf;rsm;

ဥးရနလငး B. Ag. (YAU); M.Agr.St. (Australia)

၂၀၁၃-၁၄ ျမနမာစကပးအားမာနအဖြ႕

၂၀၀၈-၂၀၁၂ စကပးေရးတာ၀နခ၊ တတယျမနမာကမၸဏ လမႈစးပြားဌာန၊

၁၉၉၈ မ ၂၀၀၇ ထ ၿမ႕နယတာ၀နခ၊ ကလသမဂၢဖြ႕ၿဖးေရးအစအစဥ၊ ရနကန။

၁၉၈၀ မ ၁၉၈၈ ထ ေရဆငးစကပးေရးတကသလ

jrefrmhpdkufysdK;tm;rmeftzGJU\oif;zGJUrSwfwrf;

ေနာကခသမငး

ျမနမာစကပ းအားမာနအဖြ႕သည ႏငငေရးကငး၍ စးပြါးေရးအျမတအစြနးအတြက မယေသာ အစးရ မဟတသည ျပညတြငး အဖြ႕အစညးတစချဖစသည။ ၂၀၀၅ ခႏစကပင စကပးေရးဆငရာသငတနးမား ဖြငလစျခငးျဖငစတငခၿပး ၂၀၁၀ ေဖေဖၚ၀ါရလ တြငအသငးက စကပ းေရးနယပယတြင အမႈထမးခေသာ ၀ါရငပညာရငမားျဖင ဖြ႕စညးခသည။ ထအဖြ႕သည စကပးေရးဆငရာအရညအခငးျမငသငတနးမားႏင ေကးလကေဒသဖြ႕ၿဖ းေရး၊ သဘာ၀ပတ၀နးကငထနးသမးေရးဆငရာ ၀နေဆာငမႈလပငနးမားက တကၾကြစြာေဆာငရြကေနေသာအဖြ႕လညးျဖစသည။

ရညမနးခကမား

သဘာ၀ပတ၀နးကငထနးသမးေရး၊

ေရရညတညတေသာစကပးမႈဖြ႕ၿဖးေရး၊

စြမးေဆာငရညျမငတငေပးေရး၊

ဆငးရမြေတမႈပေပာကေရး

အဓကပနးတင

ရပရြာ၏နမကေသာလထအားစြမးေဆာငရညတးတကေကာငးမြနလာေစရန

ေရရညတညတျပးပတ၀နးကငအတြကေကာငးမြနေသာစကပးေရးကရရေစရန

ရပရြာ၏ပးေပါငးပါ၀ငမႈျဖင သဘာ၀ပတ၀နးကငထနးသမးေရးႏင ရပရြာဖြ႕ၿဖးတးတကေရး အတြက

၀နေဆာငမႈလပငနးမားေထာကကရန။

အဓကလပငနးမားစြမးရညျမငသငတနးမား၊ ေကးလကေဒသဖြ႕ၿဖးတးတကေရးလပငနးမားစမကနးေဒသရသကေမြးမႈလပငနးမား၊ သဘာ၀ပတ၀နးကငထနးသမးေရးလပငနးမားေရရညတညတၿပးပတ၀နးကငအတြကေကာငးမြနေသာစကပးေရးဆငရာလပငနးမား

အဓကအကးခစားရသမား

ျမနမာေကးလကေဒသေနျပညသမားႏင စမကနးဧရယာမရပရြာမား

43


OD;vSa½T B.Sc (Maths) D.FL(Japanese)

အဖြ႕အစညး ျမနမာစားသးသမားသမဂၢ၂၀၁၃ မ ယေန႕ထ ျမနမာတငးရငးေဆးလပငနး၊ ေရစႀကၿမ႕နယတြင အကစကာအဖြ႕ႏငပး ေပါငးၿပးစကပး ေရးအဖြ႕တညေထာငျခငးတ႕ကေဆာငရြကသည။ အာရလမးမႀကးေဖါကလပေရးတြင သေတသအျဖစပါ၀ငသည။ ျပညတြငးမရ အစးရမဟတေသာအဖြ႕အစညးမား (ျမနမာစားသးသမားသမဂၢ၊ စားနပရကၡာဖလေရးႏငပးေပါငးေဆာငရြကေရးအဖြ႕၊ ျမနမာသဘာ၀ဓါတကငးလြတစကပးေရးအဖြ႕)တြင ပါ၀ငေဆာငရြကလကရသည။၁၉၉၆ မ ၂၀၁၃ ႏငငျခားရငးႏးျမပႏမႈ၊ ျပညတြငးေရေၾကာငး၊ အပပငးေဒသသစေတာမား ျပနလညထေထာငျခငးနငစမးလနးစေျပေရးစမကနးတြငလပသည။၁၉၉၀ မ ၁၉၉၅ ထ ဂပနႏငငတြငအလပလပသည

OD;armifarmif (a&aMumif;qdkif&m vSsyfppfynm&Sif)အဖြ႕အစညး ျမနမာစားသးသမားသမဂၢ၂၀၁၂ မ ယေန႕ထ အေထြေထြအတြငးေရးမး၊(စားသးသမားအခြငအေရးအတြက စတပါ၀ငစားေသာ လထအဖြ႕အစညးမား၊ အစးရဌာနမားႏငပးေပါငးေတာငရြကရန ျမနမာ႔စားသးသမား သမဂၢကထေထာငသည။၁၉၉၀ မ ယေန႕ထ လငယမားအတြက စကမႈလကမႈသကေမြးပညာသငေကာငးက တညေထာငသည။၁၉၈၇ မ ၂၀၀၆ ထ ေရနႏင သဘာ၀ဓါတေငြ႕သယေဆာငေသာသေဘၤာကမၸဏတြင ေရေၾကာငး လပစစ အဂၤငနယာအျဖစ အမႈထမးသည။

jrefrm pm;oHk;olrsm;or*¾\oif;zGJUrSwfwrf; ျမနမာ စားသးသမားသမဂၢက ၂၀၁၂ ႏ၀ငဘာလ ၁၈ ရကေန႕တြင တညေထာငခသည။ မလအဖြ႕၀ငမားမာ ကနးမာေရး၊ ပညာ ေရး၊ စကပးေရး၊ စကမႈလကမႈ၊ဓါတပညာ၊ စးပါြးေရးစသည ပညာရပပငးဆငရာ ကၽြမးကငသမားျဖစၾကသည။

jrefrm pm;oHk;olrsm;or*¾\ &nf&G,fcsufrsm; - စားသးသမားအားလး စားသးသအခြငအေရးမားသရေအာင ပညာေပးအစအစဥမားက စနစတက ေတာငရြကရန၊

- ထြကကနမားက အျပညျပညဆငရာ စခနစညႊနးအဖြ႕လကမတ၊ စကပးေရးဆငရာ အေလအကငေကာငးမား လကမတ၊ ကနးမာေရးႏင ..လကမတ၊မားရရေစရန ကညေဆာငရြကျခငးျဖင ေဘးကငးေစၿပး ၀နေဆာငမႈ၊ ျဖန႕ျဖးမႈ၊ ေရာငးခမႈ ေဆာငရြကေနသမားအား လပငနးမား စနစတကေဆာငရြကေအာင စညး႐းပညာေပးရန၊

- စခနမမေသာပစၥညးမားက ႏငငရပျခားမတငသြငးျခငးမျပႏငေအာင စစေဆးျခငး၊ ေကညာျခငး၊ ပညာေပးျခငးတ႕ ႏငသကဆငေသာ အာဏာပငမား၊ ၀နႀကးဌာနမားႏင ပးေပါငးေဆာငရြကရန၊

- ကနပစၥညးဟသမက အသးျပရန စခနစၫႊနးမား၊ ကန႕သတခကမား၊ သေလာငသမးဆညးပ၊ ႏငငတကာ စၫႊနးမား ႏင ႏႈငးယဥ၍ ပါ၀ငပစၥညးမားက ေဖၚျပေရးသားပ စသညတ႕ႏင စပဆငရာတ႕က ပညာေပးေဆာငရြကရန၊

- သကဆငရာ၀နႀကးဌာနမား၊ ႏငငတကာအဖြ႕အစညးမား၊ လမႈေရးအဖြ႕အစညးမားႏငညႏႈငးျခငး၊ ပးေပါငးေဆာငရြက ျခငးမားျဖင စားသးသမားဆငရာတ႕က အဆငျမငတငရနႏင ေခတမေနေစရန၊

a':EkEk0g B.A (History), Intermediate Science (physics)- ရမးေမာေျမကမၸဏ၏ စးပြါးေရးဖြ႕ၿဖးေရးမနေနဂာျဖစသည။ ဓါတကငးလြတစကပးေရးဖြ႕ၿဖးေရးတြင ဥးေဆာင

စးပြားေရးကမၸဏတစချဖစေသာ ရမးေမာေျမကမၸဏ၏ ေထာကပမႈျဖင လထေဟာေျပပြမားတြင ဓါတကငးလြတ စကပးေရးစနစႏင သဘာ၀ပတ၀နးကငထနးသမးေရးဆငရာအေတြ႕အၾကမားက မေ၀ခသည။

44


OD;oufOD; (B.Ag)၂၀၁၃ (ေမလ) မ ယေန႕ထ အျမနအစြနးမယေသာ ျပညတြငး အစးရမဟတသည စကပးေရးနညးပညာဖြ႕ၿဖးေရးအဖြ႕က

စတငဖြ႕စညးသည။ ထ႕ျပင သဘာ၀သယဇာတႏင လကေတြ႕အသးခနညးပညာအဖြ႕တြင စမ ကနးမနေနဂာအျဖစ အမႈထမးလက ရသည။

၁၉၉၈ မ ၂၀၁၃ (ဧျပလ)ထ စကပးေရးဓါတေဆးမားေရာငးခသည ဂးဒငးကးကမၸဏတြင ေစးကြကမနေနဂာအျဖစ အမႈ ထမးသည။

၁၉၉၂ မ ၁၉၉၇ ကရးယားဖြ႕ျဖးေရးလယယာတြင အေမရကနပညာရင ေဒါကတာ႐ငး၏ လမးၫႊနမႈျဖင စကခငး တာ၀နခ အျဖစအမႈထမးသည။

၁၉၉၁ ေရဆငးစကပးေရးတကသလမ စကပးေရးပညာဘြ႕ရရသည။

စကပးေရးနညးပညာဖြ႕ၿဖးေရးအဖြ႕၏သငးဖြ႕မတတမး

စကပးေရးနညးပညာဖြ႕ျဖးေရးအဖြ႕က ၂၀၁၃ ေမလတြငပဇြနေတာငျမ႕နယ ဗလတေထာင ဘရားလမး အမတ ၂၁၇-၂၁၉တြင စတငတညေထာငခသည။

ဤသေတသနစမကနးက စကပ းေရးႏင စားသးသပညာေရးနယပယမားတြင အေတြ႕အၾကေကာငးစြာရ ေသာ အဖြ႕ေခါငးေဆာင (၅)ဥးက ဥးေဆာငျပလပခသည။ သေတသနအသငးကလညး ျမနမာစကပ းအား မာန၊ ျမနမာစားသးသမားသမဂၢ၊ ရမးေမာေျမႏင စကပးေရးနညးပညာဖြ႕ျဖးေရးအဖြ႕မားက ကယစားျပ၍ ထ ေခါငးေဆာင(၅) ဥးျဖင ဖြ႕စညးချခငးျဖစသည။

- ၂၀၁၀ခႏစ ပသမၿမ႕တြင ျမနမာစကပးေရးလပငနးကဖြငလစခေသာ စကပးေရးဆငရာ အေလအကင ေကာငးမား သငတနးက တကေရာကခၿပး ကးရးယားႏငငမ အစးရမဟတေသာ အဖြ႕အစညးတစချဖစသည ကရးယားႏငငတကာ ပးေပါငးေဆာငရြကေရးအဖြ႕မဟငးသးဟငးရြက၊ သစသး၀လသေတသနႏင ဖြ႕ၿဖးေရးဌာနတြင ဖြငလစခေသာ ဓါတ ကငးလြတစကခငးမားစစေဆးေရးသငတနးကလညး တကေရာကခသည။ထ႕ျပင ဒးယားျမနမာေခၚ ျပညတြငး အစးရမဟတေသာ အဖြ႕အစညးတစခ၏ ဒၪက႒အျဖစလညးေကာငး၊ ျမနမာစား သးသမားသမဂၢ၏ အမႈေဆာင အျဖစလညးေကာငး ေဆာငရြကလကရသည။

&Srf;armajrukrÜPD\ oif;zGJUrSwfwrf;

ရမးေမာေျမကမၸဏက ၂၀၀၁ တြငတညေထာငခသည။ ထကမၸဏ၏ အဓက စးပြားေရးလပငနးမားမာ ေအာက ပါအတငးျဖစသည။၁။ ဇ၀ရြကျဖနးေျမၾသဇာမား၊ ဓါတကငးလြတပးသတေဆးမားႏင ရြကျဖနးေျမၾသဇာမား စသည စကပ းေရး သြငးအားစမားက

ထတလပေရာငးချခငး၊၂။ ငါးႏငကၽြႏြားမားအတြက ဓါတကငးလြတအားျဖညေဆးရညစသည သားငါးမးစပျခငးဆငရာ သြငးအားစ ပစၥညးမားထတ

လပေရာငးချခငး၊၃။ ကနးမာေရးျပစေစာငေရာကမႈႏင အစားအေသာကထြကကနမားဖြ႕ၿဖးတးတကေစျခငးႏငေရာငးချခငး၊၄။ ဓါတကငးလြတစကခငးမားစကပးျခငးႏင၅။ ဓါတကငးလြတဟငးသးဟငးရြကႏငသစသးမား လကလေရာငးချခငး။ရမးေမာေျမကမၸဏသည သားငါးမးစပျခငးဆငရာ ထြကကနပစၥညးမား၀ယယသးစြၾကေသာ ေတာငသမားႏင အျခားေတာင သမား၊ သကဆငရာရြာသရြာသားမားအား နညးပညာပပးမႈမားျဖငလညး ေထာကကခသည။

ရမးေမာေျမကမၸဏသည ေအာကပါအဖြ႕အစညးမားႏငလညး ခတဆကေဆာငရြကလကရသည။၁။ ျပညေထာငစျမနမာႏငင ကနသညႀကးမား၊ စကမႈလကမႈႏင ကးသနးေရာငး၀ယေရးေကာငစ၂။ ျမနမာႏငင သစသးႏင ဟငးသးဟငးရြကထတလပတငပ႕ေရးအသငး၃။ သစေတာသယဇာတႏင သဘာ၀ပတ၀နးကငဖြ႕ၿဖးေရးႏင ထနးသမးေစာငေရာကေရးအသငး၄။ ျမနမာႏငငငါးလပငနးအဖြ႕ခပ၅။ ျမနမာႏငငဆနစပါးထတလပသမားအသငး၆။ ျမနမာႏငငတနစကလပငနးရငမားအသငးႏင ၇။ ျမနမာႏငင ေဆး၀ါးႏင ေဆးရသးပစၥညးဆငရာလပငနးရငမားအသငး

45


1/ aemufcHrSwfwrf;

7(4)? aemufqufwGJG 4/ ppfwrf;aumuftzGJY\ar;cGef;rsm;

[if;oD;[if;½GufpdkufysKd;olrsm;\ ydk;owfaq;oHk;pGJrItajctaersm;udk qef;ppfavYvmjcif;(udk,fwdkifpdkufysKd;olrsm;udkomar;jref;&ef)

wnfae&mESifh pm&if;aumuf,lonfhrSwfwrf;

1.1 / pdkufysKd;oltrnf

1.2 / ay;xm;aomtouftvkduf twlaevlOD;a&udk xnfhoGif;yg/

1.3 / pdkufysKd;rIoufwrf; ( )ESpf

1.4 / pdkufysKd;rI{&d,m ( ) {u ^ (tvsm; ay? teH 3 ay) &Sd pdkufaabmif ( )ck

1.5 / Muuf ^ 0uf ^ tdrfarG;wd&dpämef (&Sd) ^ (r&Sd)

1.6 / ydk;owfaq; ^ ajrMoZm ^ pdkuf{&d,modrf;qnf;rI (tdrfxJrSm) ^ (oD;jcm;)

1.8 / pdkufysKd;p&dwf ------------------------ ( ^ {u ) (u) rdrdydkif0ifaiGjzifhpdkufysKd; (acs;iSm;jcif;) (c) acs;iSm;&ygu (twdk;EIef; --------------- % )

1.9 / 0ifaiG (u) oD;ESH wpf&moDpm ---------------------- /

(u) "gwfajrMoZm (oHk;pGJ) (roHk;yg)

oHk;pGJygu toHk;jyKaomtrsKd;tpm; wpf{utwGuf (u) uGefaygif; 5 kg ( ; ; ) tdwf (c) ,l&D,m; ( ) kg ( ; ; ) tdwf (*) bDplyg ( ) kg ( ; ; ) tdwf (C) ydkwuf ( ) kg ( ; ; ) tdwf (i) obm0^ZD0 ( ) kg ( ; ; ) tdwf (p) obm0½Gufjzef; ( ) kg ( ; ; ) tdwf (q) "gwk½Gufjzef; ( ) kg ( ; ; ) tdwf (Z) EGm;acs;? ajraqG; ( ) kg ( ; ; ) tdwf (ps) tjcm; ( ) kg ( ; ; ) tdwf

1.7 / pdkufysKd;aom[if;oD;[if;&Gufrsm; ( )jcpf&ef/ (bl;oD;) (c&rf;oD;) (c&rf;csOfoD;) (ocGm;oD;) (rkefnif;) (rkefvmO) (jiKwfoD;pdrf;) (yJtrsKd;rsKd;) (uZGef;½Guf) (yef;rkefvm) (a*:zDxkyf) (ydef;O) (qvwf) (eHeHyif) (MuufoGefeD) (*sif;)

OD; ^ a':

u? 0-5 v c? 6-59 v *? 5-15 ESpf C? 16-60 ESpf i? 60 ESpf ESifhtxuf pkpkaygif;

(u) &ufpGJ ( )&uf? ( )v? ( 2013 ) ckESpf/ (c) pm&if;aumuf,lrnfhtzGJYtpnf;

(*) NrdKUe,ftrnf/ (C) pdkufcif;wnf&Sd&mae&mtrnf

(i) pm&if;aumuf,loltrnf (p) pm&if;aumufacgif;aqmiftrnf

(q) pm&if;aumufolvufrSwf (Z) pm&if;aumufacgif;aqmifvufrSwf

2/ pdkufysKd;rIrSwfwrf;/ ( √ ) jcpf&ef/

46


t

(u) ydk;owfaq; (oHk;pGJ) (roHk;yg)

ydk;owfaq;udkrnfodkYodrf;qnf;xm;odkygovJ

ydk;owfaq;roHk;rDar;jref;wdkifyifjcif; (ar;jref;wdkifyif) (ar;jref;wdkifyifrIr&Sd)ydk;owfaq;jzef;enf;oifwef; (wufzl;onf) (rwufzl;yg/)ydk;owfaq;&&Sd^0,f,laomae&m (ydk;owfaq;qdkif) (rdwfaqGxHrS)ykd;owfaq;oHk;pGJ&efjrefrmtñTef;pm (yg&Sd) (ryg)ydk;owfaq;oHk;pGJ&efa&ESifha&mpyfjcif; (tñTef;pmtwkdif;) (tñTef;pmtwdkif;r[kwf)ydk;owfaq;jzef;csdef (eHeuf) (aeYvnf) (nae) (rdk;tHkU) (wdrfxl)ydk;owfaq;jzef;csdef (rcl;qGwfrD) (5-&uf) (7-&uf) (&ufrodyg? ydk;uscsdefjzef;)oD;ESHrcl;qGwfrD (1-3)&ufwGif ydk;usygu ydk;owfaq;udk (jzef;ygonf/) (rjzef;yg/)ydk;owfaq;jzef;aecsdefwGif (uGrf;pm;â&aomuf^wpfckckpm;) (jyKvkyfonf/) (rjyKvkyfyg/)ydk;owfaq;jzef;aecsdefwGif aq;,dkpdrfYrI (&Sdonf/) (r&Sdyg/)ydk;owfaq;jzef;aecsdefwGif ESmacgif;um? vuftdwf? vuf&Snf (0wfqifonf/) (r0wfqifyg/)ydk;owfaq;jzef;aecsdefwGif (a&aomufonf/) ^ (uGrf;pm;onf/) ^ (bmrSrpm;yg/)ydk;owfaq;jzef;NyD;csdefwGif (qyfjymryga&aq;) ^ (qyfjymESifhaq;) ^ (a&raq;yg/)ydk;owfaq;jzef;NyD; bl;^ykvif;cGHrsm;udk (pdkufcif;) ^ (trIdufyHk) ^ (MuHKovdk) pGefYypfonf/rsKd;apY&Sdaomae&m (qdkif) ^ (rdwfaqG) ^ (udk,fydkifrsKd;)

ydk;owfaq;jzef;&ef a& ESifh a&mpyfpOfq aetdrf rD;zdkteD;üjyKvkyfjcif; q a&wGif;a&tdkifem;üa&mpyfjcif; q pdkufcif;ab;a&ajrmif;em;wGifa&mpyfjcif;

2/ (*) pdkufysKd;p&dwf --------------- wpf{u twGuf (u) &Gufpm;oD;ESH (rkefnif;? qvyf? eHeH ------------ ) usyf --------------- (c) Opm;oD;ESH (rkefvmOeD? jzL ^ 0g? uefpGef;O) usyf --------------- (*) tyGifhpm;oD;ESH (b½dkudkvD? yefa*:zD ---------- ) usyf --------------- (C) tan§muf (yifpnf) oD;ESH (uñGwf) ------------ ) usyf --------------- (i) toD; ([if;oD; ) oD;ESH ( c&rf;csOf? ocGm;? c&rf;? bl; ) usyf ---------------2/ (C) rdrdudk,fydkifaiGjzifh q pdkufysKd;Edkifonf/ q rpdkufysKd;Edkifyg/ q acs;iSm;&onf/ acs;aiGwpf{utwGuf usyf ---------------- twdk; % -------------2/ (i) vkyfom;p&dwf (u) rdom;pkvkyftm; (c) iSm;&rf;vkyfom; ---------- OD; ^ {u (*) wpfaeYiSm;&rf;c ----------- ^ {u2/ (p) wpf{u0ifaiG oD;ESHwpf&moDpm0ifaiG wpfESpfywfvHk;pm0ifaiG2/ (q) [if;oD;[if;&GufpdkufysKd;rIudk (ASEAN GAP) oifwef;xyfrH wufa&mufzl;jcif; &Sd ^ r&Sd /

3/ oHk;pGJaomydk;owfaq;rsm; (&Edkifygu bl; ^ ykvif;cGHrsm;udkawmif;,lNyD; aq;trnfa&;rSwfyg/)

--------------------------------------------------------------------------

--------------------------------------------------------------------------

--------------------------------------------------------------------------

--------------------------------------------------------------------------

--------------------------------------------------------------------------

47


4/ cl;qGwfjcif;ESifha&mif;csjcif;

ခးဆြတရတသမးျခငး ( √ ) မန ၊ ( X ) မား

ေစးကြကသ႔ ပ႔ေဆာငျခငး

vufESifhcl;qGwfonfq u&d,moHk;í cl;qGwfonf q

xnfhodkonfhypönf; = awmif; ^ Zum

oHk;pGJonfq roHk;pGJygq

cl;qGwftNyD; ajray:wGif

yHkxm;onfq atmufcHtcif;cif;í xm;onfq

cl;qGwfcsdef eHeuf q aeYvnf q naeq

eHeufcif;cl;qGwfNyD; aea&mifatmufwGif Mumjrifhcsdef --------------em&DcefY oD;ESHudk rnfodkYxm;odkygovJ ¿

a&mESmxm;odkonfq cGJjcm;xm;odkonfq "mwkypönf;rsm;ESifh teD;uyfxm;odkonfq

rdrdpdkufcif; ^ aetdrf ^ odkavSmif½HkwGif xnfhodkp&mypönf;rsm;ESifh

xnfhodkonf/ q rxnfhodkYyg q Murf;jyifwGifyHkxm;ygonf/ q

rdrdpdkufcif; ^ aetdrf ^ odkavSmif½Hkü½SdpOfa&aq;aMumoefYpifrI

½Sd q r½Sd q

aq;aMumonfh a& trsdK;tpm; - acsmif;a& q ajrmif;a& q wGif;a& q aetdrfrStoHk;jyKNyD;onfha& q

aps;odkU a&mif;cs&ef o,fydkYpOf toHk;jyKaom ,mOftrsdK;tpm;

ukefpnf'dkifwGif aps;uGufwifydkY&ef [if;½Guf^[if;oD;rsm;udk trsdK;tpm; qdkuúm; q qdkifu,f q axmfvm*sD q ukefwif,mOf q vlpD;,mOf q tqifhcGJjcm;owfrSwfrIjyKygonf q rjyKyg q toHk;jyKaom xnfhodk ^ xkwfydk;ypönf;rsm; oHk;onfq roHk;yg q

trsdK;pm;tqifh cGJjcm;owfrSwf&mü (1) Murf;jyifay:üyifcGJjcm;ygonf/jcif; q awmif;q opfom;aowåmq puúLbl;q yDeHtdwfq "mwfajrMoZmtdwfq pojzifh (2) pm;yGJay:ü cGJjcm;ygonf/xnfhodkY^xkwfydk;&mí tcktcHypönf;oHk;pGJjcif; ½dSygonf q r½Sdyg q (3) jcif;âwmif;rsm; toHk;jyKcGJjcm;ygonf/oD;ESHrsm;xnfhodkY ^xkwfydk;aom aowåm ^ jcif; âwmif;rsm;udkpepfwus pDxyfonf q rpDxyfyg q

vkyfom;rsm;vkyfief;cGifü aq;vdyf ? uGrf;,m pm;oHk;rI ½Sd q r½Sd q

oD;ESHrsm;udk xnfhodk^xkwfydk; ypönf; toHk;rjyKbJ xrf;ydk;o,faqmifygonf q ro,faqmifyg q

vkyfom;rsm;\ usef;rma&;aq;ppfrIrSwfwrf; ½Sd q r½Sd q

vrf;c&D;üoD;ESHrsm;tay: vlrsm;xdkifvsuf vdkufygygonfq rvdkufygyg q

4.1 / oD;ESHrsm;udk (udk,fwdkif) ^ (0,f,loltm;) cl;,lonf/ 4.2 / oD;ESHrsm;udk (udk,fwdkif) ^ (vma&muf0,f,loltm;) a&mif;csonf/ 4.3 / cl;qGwfNyD;oDESHrsm;udk (aps;odkYrydkYrD) ^ (aps;odkYydkYaepOf) (bmrSrvkyf) ^ (a&qGwfaomt0wf) ^ (tjcm;aysmf&nf wpfckckqGwfaomt0wf) jzifhzHk;xm;onf/

48


vrf;c&D;ü oD;ESHrsm; aeylrdjcif;rsm; ½Sd ^ r½Sd ½Sd q r½Sd q

rdrdpdkufcif;rS ? ukefpdrf;'dkifodkY tuGmta0; ( ------------------------) rdkifukefpdrf;'dkifodkY a&mif;cs&mü &½Sdaom aps;EIef;rkefnif; ? qvyf ? eHeH ( )usyfyef;a*:zD ? a*:zDxkwf ? b½dkudkvD ( )usyfc&rf;csOf ( )usyfz&HkoD; ( )usyfyJoD; ( )usyfocGm; ( )usyfbl;oD; ( )usyf uefZGef;½Guf ( )usyfcsOfabmif½Guf ( )usyf

avvGifhqHk;½IH;rIaMumifh aps;EdSrfcH&jcif;½Sd q r&Sdq

xnfhodk xkwfydk;ypönf;rsm;ESifh vrf;c&D;aMumifh xdcdkufyGef;½SrI½Sd q r½Sd q

ukefpdrf;'dkifodkY oD;ESHay;oGif;pepfBudKwifaiG acs;,ljcif;q acgufjyefay;ay;acsjcif;q vufiif;a&mif;csEdkifjcif;q

acs;aiG&,lygu twdk;EIef;rdrdpdkufcif;onf rdrdydkif q tXm;jzpfygonf qtXm;jzpfygu Xm;&rf;c -----------------------------------

ydkYaqmifa&;*dwfrsm;

armfawmf,mOfjzifh o,fydkY&mü ,mOfrsm;twGif; ]pif} rsm;xm;½Sd o,fydkYygonfq ro,fydkYyg q

c&D;onf wif,mOfjzifh ydkYaqmifaponf q

,mOftrdk;tay:ü wifaqmifonf q

c&D;onfxdkifcHkatmufü xm;½Sdo,faqmifonf q

armfawmf,mOftwGif; 0rf;Adkufü o,faqmifaponf q

tcgtm;avSsmfpGm [if;oD;[if;&Gufrsm;udk tjcm;ukefpnfrsm;ESifh a&maESmwifaqmifrI ½Sdygonfq r½Sdygq

,mOftwGif; oD;oefY tat;cef;jzifh xm;½Sd o,faqmifygonf q ro,faqmifEdkifyg q

[if;oD;[if;&Gufrsm;ro,faqmifrD ,mOftm; oefYpifrI jyKonfq rjyKyg q

oefYpifygu rnfonfhygu rnfonfhypönf;udk toHk;jyKygoenf; / -----------------------

wefydko,faqmifjcif;ESifh 'PfaMu;ay;&jcif;tay: rnfodkY½IjrifygovJ/

--------------------------------------------------------------------------

--------------------------------------------------------------------------

--------------------------------------------------------------------------

--------------------------------------------------------------------------

(ခ) သယယပ႔ေဆာငေရး ဂတႏင ယာဥပင႐ငမား ……… (မား / မန ျခစရန )

49


o,f,lydkYaqmif&mü ASEAN pHEIef; owfrSwfcsufrsm;udk od½Sdjcif; ½Sd q r½Sd q

[if;oD;[if;&Guf^ pm;aomufukefqdkif&m ynmay;oifwef;rsm; pDpOfaqmif&GufrI ½Sd q r½Sd q

(5) ukefpnf'dkifrsm;ü odkavSmifrI ( rSm; ^ rSef jcpfyg )

rdrdukefpnf'dkifodkYa&mufvmaom [if;oD;ESifh[if;&Gufrsm;udk cGJjcm;odkavSmifrI jyKygovm;/

jyKygonf q rjyKyg q

[if;oD;rsm;udk xkwfydk;onfhypönf;rsm;twdkif; tcktcHjyKvkyfí qifh ^pDrI jyKonf q rjyKyg q

ajray:ü yHkí odkavSmifygonf q rodkavSmifyg q

rdrdukefpnf'dkifodkY a&mufvmaom [if;½Guf^[if;oD;rsm;udk (odkYr[kwf) jcif;^ aowåmrsm;udk vkyfom;

rsm;rS wifcsyHkudk½Sif;jyyg/

--------------------------------------------------------------------------

--------------------------------------------------------------------------

--------------------------------------------------------------------------

--------------------------------------------------------------------------

ukefpnf'dkifwGif aps;uGufwifydkY&ef [if;oD;^[if;&Gufrsm;udk trsdK;tpm; tqifhcGJjcm;owfrSwfrI

jyKygonf/ q rjyKyg q

- trsdK;tpm;tqifhcGJjcm;owfrSwf&mü (1) Murf;jyifay:ü yifcGJjcm;ygonf/ q

(2)pm;yGJay:ü cGJjcm;ygonf/ q

(3)jcif;âwmifrsm;toHk;jyKcGJjcm;ygonf/ q

vkyfom;rsm; vkyfief;cGifü aq;vdyf ^ uGrf;,m pm;oHk;rI ½Sd q r½Sd q

vkyfom;rsm;\ usef;rma&; ppfaq;rI rSwfwrf; ½dS q r½Sd q

vkyfom;rsm; oD;oefY 0wfpHk xm;½Sdjcif; ½Sd q r½Sd q

ukefpnf'dkifodkYa&mufvmaom [if;oD;rsm;ü yGef;yJh xdcdkufrI tajctae½Sdygovm;/ ½Sd q r½Sd q

rnfonfhtwGufaMumifh[k ,lqygovJ/

--------------------------------------------------------------------------

--------------------------------------------------------------------------

'Pf&m&aeaom [if;oD;rsm;udk tjcm;[if;oD; ^[if;½Gufrsm;ESifhcGJjcm;xm;&ef ae&mtcuftcJ ½Sdq r½Sd q

odkavSmif½Hkonf ajcmufaoGUygonf q pfdkygonf q ylygonf q tat;cef;½Sdygonf q

oefYpifcef; ESifh eD;ygonf q reD;yg q

[if;½Gufrsm; EGrf;aeygu rnfodkY vef;qef;atmif½GufygovJ/

--------------------------------------------------------------------------

--------------------------------------------------------------------------

50


[if;oD;rsm;udk rlvt½G,fxufBuD;rm;ap&ef aqmif½Gufoifh q roifh q

rnfodkYaqmif½GufoifhygovJ "mwkaq;0g; oHk;oifh q roHk;oifh q

vufvDta&mif;qdkifrsm;odkY xyfrHwifydkY&mwGif toHk;jyKaom ,mOftrsdK;tpm; -----------------------------

odkavSmif½Hk 0ef;usifü a&qdk;ajrmif;rsm; ½Sdygonf q r½Sdyg q

EGrf;&d ykyfaqG;aom [if;oD;[if;½Gufrsm;udk rnfodkY pGefYypfoenf; /

1/ jrpf q acsmif; q pnfyiftrIdufyHk q

2/ xkwfydk;í ypfonf q rxkwfydk;Edkifyg q

6/ vufvD ta&mif;aps;onfrsm;

ukefpnf'dkifrS 0,f,laom [if;oD;[if;½Gufrsm;udk pdwfBudKufa½G;cs,f0,f,ljcif; qa&maESm0,f,ljcif;q

'dkifrS pDpOfay;onfhtwdkif; 0,f,ljcif; □jyKygonf/

rdrd ra&mif;csrD oefYpifaq;aMumonfh a&udk acsmif;a& q ajrmif;a& q pufa&wGif; q

tjcm;toHk;jyKNyD;onfha& qudk oHk;ygonf/

rdrdaetdrfwGif odkavSmifxm;odkjcif;udk ½Sif;jyyg/

--------------------------------------------------------------------------

--------------------------------------------------------------------------

--------------------------------------------------------------------------

--------------------------------------------------------------------------

[if;½Gufrsm;EGrf;aeygu rnfodkY jyKvkyfygovJ /

--------------------------------------------------------------------------

--------------------------------------------------------------------------

--------------------------------------------------------------------------

--------------------------------------------------------------------------

[if;oD;rsm;BuD;xGm;vmap&ef "mwkaq;0g;rsm;oHk;pGJygovm; oHk;ygonfq roHk;yg q

ukefpnf'dkifrS vufiif;0,fonf q taMuG;jzifhckESdrfonf q acgufjyefay;0,f,lonf q

&if;ESD;p&dwftwGuf acs;Xm;ygonf q racs;Xm;yg q

acs;Xm;ygu twdk;EIef; qtwdk;EIef;âeYjyefwdk; q v…..wdk; q

rdom;pkpm;aomuf&efzlvHkrI ½Sd qr½Sd q

rdom;pkwpfv twGuf toHk;p&dwf ------------------------------------------------------

51


rdrdwdkY\ vdktyfcsufrsm;

--------------------------------------------------------------------------

--------------------------------------------------------------------------

--------------------------------------------------------------------------

--------------------------------------------------------------------------

&/ pm;oHk;olrsm;

(u) aps;rS 0,f,lcJhaom [if;oD;[if;½Gufaps;EIef;

1/ rkefnSif; ……………………… usyf^pnf; 2/ qvyf ……………………… usyf^pnf;

3/ c&rf;csOf ……………………… usyf^ydóm 4/ yef;a*:zD ……………………… usyf^yGifh

5/ a*:zDxkyf ……………………… usyf 6/ ocGm; ……………………… usyf

7/ bl;oD; ……………………… usyf 8/rkefvmO……………………… usyf

9/ i½kwfoD;pdrf; ………………… usyf

(c) a½G;cs,f0,f,l&mü ykd;aygufygaom oD;ESHrsm;udk 0,f,ljcif; ½Sd q r½Sd q

(*) toD;t½G,ftpm;BuD;rm;rIudk ESpfoufonf q rESpfoufyg q

(C) rcsufjyKwfrD rnfodkYaq;aMumygovJ /

--------------------------------------------------------------------------

--------------------------------------------------------------------------

--------------------------------------------------------------------------

--------------------------------------------------------------------------

(i) [if;oD;[if;½GufwGifyg0ifaom tm[m&wefzdk;rsm;udkajymjyyg/

--------------------------------------------------------------------------

--------------------------------------------------------------------------

--------------------------------------------------------------------------

--------------------------------------------------------------------------

(p) usef;rma&; tusdK;jyKcsufudk odygovm;/

--------------------------------------------------------------------------

--------------------------------------------------------------------------

--------------------------------------------------------------------------

--------------------------------------------------------------------------

52


(q) rnfodkY csufjyKwfjyifqifygovJ/

--------------------------------------------------------------------------

--------------------------------------------------------------------------

--------------------------------------------------------------------------

--------------------------------------------------------------------------

(Z) rnfodkY xm;odk odrf;qnf;ygovJ/

--------------------------------------------------------------------------

--------------------------------------------------------------------------

--------------------------------------------------------------------------

--------------------------------------------------------------------------

(ps) pm;oHk;oD;ESHrsm;ü usef;rma&; tEå&m,fuif;a0;onf[k ,lqygovm;/

,lqygonf q r,lqyg q

53


ေနာကဆကတြ 5။ စစတမးေကာကကာလအတြငးေတြဆေဆြးေႏြးခသမားစာရငးဟငးသးဟငးရြကစကပးသမားစာရငး

စဥ စကပးသအမည ျမ႕နယ ဧက ရကစြ ဟငးသးဟငးရြကအမးအစား

၁။ ေမာငနင သဃၤနးကြနး ၁ ၁.၁၀.၁၃ မညငး၊ ဆလပ

၂။ ဥးစနင သဃၤနးကြနး ၆၀ စကေဘာင ၁.၁၀.၁၃ မညငး၊ ဆလပ၊ ဗး၊ ဒန႕ဒလြနသး၊ ခဥေပါငရြက

၃။ ဥးည သဃၤနးကြနး ၄၀ စကေဘာင ၁.၁၀.၁၃ ဒန႕ဒလြနသး၊ ခဥေပါငရြက၊ မညငး၊ ဆလပ၊

၄။ ဥးဖးေငြ သဃၤနးကြနး ၅၀ စကေဘာင ၁.၁၀.၁၃ မညငး၊ ဆလပ၊ ခဥေပါငရြက

၅။ ဥးတငျမင သဃၤနးကြနး ၁၂ စကေဘာင ၁.၁၀.၁၃ မညငး၊ ဆလပ၊ ခဥေပါငရြက

၆။ ဥးကငသနး သဃၤနးကြနး ၂၀ စကေဘာင ၁.၁၀.၁၃ မညငး၊ ဆလပ

၇။ ဥးျမငေအာင သဃၤနးကြနး ၆၀ စကေဘာင ၁.၁၀.၁၃ မညငး

၈။ ဥးေအာငသကထြနး သဃၤနးကြနး ၁၃ စကေဘာင ၁.၁၀.၁၃ မညငး၊ ဆလပ၊ ခဥေပါငရြက၊ ဒန႕ဒလြနသး၊

၉။ ဥးျမငသ သဃၤနးကြနး ၄၀ စကေဘာင ၁.၁၀.၁၃ ဆလပ၊ ဒန႕ဒလြနသး၊ Ridge Gourd

၁၀။ ဥးျမငသ သဃၤနးကြနး ၄၀ စကေဘာင ၁.၁၀.၁၃ ကနဇြနး၊ မညငး

၁၁။ ဥးသနးေအာင သဃၤနးကြနး ၈ စကေဘာင ၁.၁၀.၁၃ မညငး ၊ ဟငးနႏြယ

၁၂။ ေဒၚသနးၿငမး သဃၤနးကြနး ၁၀၀ စကေဘာင ၁.၁၀.၁၃ မညငး၊ ဆလပ၊

၁၃။ ဥးညညမငး သဃၤနးကြနး ၇၀ စကေဘာင ၁.၁၀.၁၃ ကနဇြနး

၁၄။ ဥးျပး သဃၤနးကြနး ၁၃ စကေဘာင ၁.၁၀.၁၃ မညငး၊ ဆလပ၊ ခဥေပါင၊ ဟငးနနြယ

၁၅။ ဦးေကာဝငး သဃၤနးကြနး ၁၀၀ စကေဘာင ၁.၁၀.၁၃ တ႐တမညငးထပ၊ ၾကကသြန Kwe Sai

၁၆။ ဥးတငမး၀ငး သဃၤနးကြနး ၆၀ စကေဘာင ၁.၁၀.၁၃ မညငး၊ ၾကကသြန

၁၇။ ဦးေကာဦး သဃၤနးကြနး ၄၀ စကေဘာင ၁.၁၀.၁၃ မညငး၊ ဝဥ၊

၁၈။ ဦးခငေမာငဝငး သဃၤနးကြနး ၇၀ စကေဘာင ၁.၁၀.၁၃ မညငး၊ ဆလပ၊ ဟငးနႏြယ၊ ၾကကသြန

၁၉။ ဦးခစလြင သဃၤနးကြနး ၄၀ စကေဘာင ၁.၁၀.၁၃ မညငး၊ ဆလပ၊ ဟငးနႏြယ

၂၀။ ဥးေအာငမငး သဃၤနးကြနး ၃၀ စကေဘာင ၁.၁၀.၁၃ မညငး၊ ၾကကသြန

၂၁။ ဦးခမငးလတ သဃၤနးကြနး ၇၅ စကေဘာင ၁.၁၀.၁၃ ကနဇြနး

၂၂။ ဦးျမငစး သဃၤနးကြနး ၄၀ စကေဘာင ၁.၁၀.၁၃ မညငး၊ ဟငးနႏြယ

၂၃။ ဦးသနးေျပေအာင သဃၤနးကြနး ၇၅ စကေဘာင ၁.၁၀.၁၃ မညငး၊ ဆလပ၊ ဝဥ၊ ျကကသြန

၂၄။ ဦးေကာစးဝငး သဃၤနးကြနး ၃၀၀ စကေဘာင ၁.၁၀.၁၃ မညငး၊ ၾကကသြန၊ ဟငးနႏြယ

၂၅။ ဥးတင၀ငးလႈင သဃၤနးကြနး ၄၀ စကေဘာင ၁.၁၀.၁၃ မညငး၊ဆလပ၊ ခဥေပါင၊ ဒနဒလြန

၂၆။ ဥးၿဖးေဝေအာင သဃၤနးကြနး ၄၀ စကေဘာင ၁.၁၀.၁၃ မညငး၊ ခဥေပါင၊ ဆလပ

၂၇။ ဦးရေဝ သဃၤနးကြနး ၄၅ စကေဘာင ၁.၁၀.၁၃ ကနဇြနး၊ ဟငးနနြယ

၂၈။ ဥးေအာငကလတ သဃၤနးကြနး ၆၀ စကေဘာင ၁.၁၀.၁၃ မညငး၊ ၾကကသြန

၂၉။ ဦးရေလး သဃၤနးကြနး ၄၀ စကေဘာင ၁.၁၀.၁၃ မညငး၊ ခဉေပါင၊ ဆလပ

၃၀။ ဦးစးညြန သဃၤနးကြနး ၆၀ စကေဘာင ၁.၁၀.၁၃ မညငး၊ ဆလပ၊ ဘရကလ

၃၁။ ဥးေဇာမငးဥး ရနကငး။ေဘာကေထာ ၃၀ စကေဘာင ၇.၁၀.၁၃ မညငး၊ ဆလပ၊ ကနဇြနး

၃၂။ ဥးကက ရနကငး ေဘာကေထာ ၅၀ စကေဘာင ၇.၁၀.၁၃ မညငး၊ ဆလပ၊ တ႐ပမနညငး

၃၃။ ဥးေဌးေအာင ရနကငးေဘာကေထာ ၁၅ စကေဘာင ၇.၁၀.၁၃ မနညငး၊ ဒန႕ဒလြန

၃၄။ ဥးေအာငသနး ရနကငးေဘာကေထာ ၄၅ စကေဘာင ၇.၁၀.၁၃ မနညငး၊ ဒန႕ဒလြန၊ ခဥေပါင၊ ဆလတ

၃၅။ ဥးဘရနနင ရနကငးေဘာကေထာ ၁၀ စကေဘာင ၇.၁၀.၁၃ ရးပဒ၊ ဗး၊ ခဥေပါင

၃၆။ ဦးသနးစး ရနကငးေဘာကေထာ ၄၀ စကေဘာင ၇.၁၀.၁၃ မနညငး၊ဒန႕ဒလြန၊ ခဥေပါင၊ ဆလတ

၃၇။ ဦးျမငနင ရနကငးေဘာကေထာ ၅၀ စကေဘာင ၇.၁၀.၁၃ မညငး၊ဆလပ၊ တရပမနညငး

၃၈။ ဥးလေဌး ရနကငးေဘာကေထာ ၅၀ စကေဘာင ၇.၁၀.၁၃ မညငး၊ဆလပ၊ တ႐ပမနညငး

၃၉။ ဥးတငစး ရနကငးေဘာကေထာ ၄၀ စကေဘာင ၇.၁၀.၁၃ မနညငး၊ ခဥေပါင၊

၄၀။ ဥးေမာငလတ ရနကငးေဘာကေထာ ၈၀ စကေဘာင ၇.၁၀.၁၃ မညငး၊ဆလပ၊

54


၄၁။ ဥးစသနး ရနကငးေဘာကေထာ ၃၀ စကေဘာင ၇.၁၀.၁၃ မနညငး၊ ခဥေပါင၊

၄၂။ ဥးၿငမးခမးေကာ ရနကငးေဘာကေထာ ၁၅ စကေဘာင ၇.၁၀.၁၃ ဒန႕ဒလြန၊ ဆလတ၊ ကဇြနး

၄၃။ ဥးေအာငနင ရနကငးေဘာကေထာ ၂၅ စကေဘာင ၇.၁၀.၁၃ ဒန႕ဒလြန၊ ဆလတ၊ ကဇြနး

၄၄။ ဥးေဇာဥး ရနကငးေဘာကေထာ ၁၀ စကေဘာင ၇.၁၀.၁၃ ခရမး၊ ျငတ၊ ရးပဒ

၄၅။ ဥးခငသနး ရနကငးေဘာကေထာ ၂၀ စကေဘာင ၇.၁၀.၁၃ မနညငး၊ ဟငးႏႏြယ

၄၆။ ဥးစ ရနကငးေဘာကေထာ ၄၀ စကေဘာင ၇.၁၀.၁၃ ဒန႕ဒလြန၊ ဆလတ၊ ကဇြနး

၄၇။ ဥးဘတ ရနကငးေဘာကေထာ ၁၀၆ စကေဘာင ၇.၁၀.၁၃ မညငး၊ဆလပ၊

၄၈။ ဥးဝငးရန ရနကငးေဘာကေထာ ၅၅ စကေဘာင ၇.၁၀.၁၃ မညငး၊ဆလပ၊

၄၉။ ဦးေျပစး ရနကငးေဘာကေထာ ၅၀ စကေဘာင ၇.၁၀.၁၃ တ႐ပမညငး၊ ခဥေပါင၊ ဆလပ

၅၀။ ေဒၚမခင ရနကငးေဘာကေထာ ၅ စကေဘာင ၇.၁၀.၁၃ ႐းပဒ၊ ဟငးႏႏြယ၊ ပေတာငရည

၅၁။ ေဒၚတငအခင ရနကငးေဘာကေထာ ၅ စကေဘာင ၇.၁၀.၁၃ ဟငးႏႏြယ၊ ဗး

၅၂။ မေမလငး ရနကငးေဘာကေထာ ၁၀ စကေဘာင ၇.၁၀.၁၃ သခြါး၊ ဗး၊ ခဥေပါင

၅၃။ မသတာစး ရနကငးေဘာကေထာ ၂၀ စကေဘာင ၇.၁၀.၁၃ မနညငး၊ခဥေပါင၊ ဟငးႏႏြယ

၅၄။ ဥးေဇာလငး မဂၤလာဒ ၁.၅ ဧက ၇.၁၀.၁၃ မညငး၊ ပနးေဂၚဖ

၅၅။ ဥးဝငးေဌး မဂၤလာဒ ၁.၂၅ ဧက ၇.၁၀.၁၃ မညငး၊ ပနးမား

၅၆။ ဥးသနးဝငး မဂၤလာဒ ၃၅ စကေဘာင ၇.၁၀.၁၃ ယဆငရြက

၅၇။ ဥးေကာစး မဂၤလာဒ ၁ ဧက ၇.၁၀.၁၃ ဟငးႏႏြယ၊၊ ပနးမား

၅၈။ ဥးကစး မဂၤလာဒ ၀.၇၅ ဧက ၇.၁၀.၁၃ ဟငးႏႏြယ၊ မညငး

၅၉။ ဥးေအာငနငဝငး မဂၤလာဒ ၀.၅ ဧက ၇.၁၀.၁၃ ဟငးႏႏြယ၊ မညငး

၆၀။ ေ ဒၚရရထြနး မဂၤလာဒ ၅၀ စကေဘာင ၇.၁၀.၁၃ မညငး

၆၁။ ဥးေအာငကး မဂၤလာဒ ၁.၀ ဧက ၇.၁၀.၁၃ မညငး ႏင ပနးမား

၆၂။ ဥးစးဝငး မဂၤလာဒ ၁.၀ ဧက ၇.၁၀.၁၃ မညငး

၆၃။ ဥးသနးလြင မဂၤလာဒ ၁.၀ ဧက ၇.၁၀.၁၃ မညငး၊ဆလပ၊

၆၄။ ဥးဝငးတင မဂၤလာဒ ၆၀ စကေဘာင ၇.၁၀.၁၃ မနလာဥ၊ မညငး၊ဆလပ၊

၆၅။ ဥးေအာငဆနး မဂၤလာဒ ၀.၅ ဧက ၇.၁၀.၁၃ မညငး၊ဆလပ၊

၆၆။ ဥးျမတဝငး မဂၤလာဒ ၀.၅ ဧက ၇.၁၀.၁၃ မညငး၊ဆလပ၊ ဗး

၆၇။ ဥးေကာဝငးခင မဂၤလာဒ ၀.၅ ဧက ၇.၁၀.၁၃ မညငး၊ဆလပ၊ ဗး

၆၈။ ေဒၚဝငး သနလင ၁.၀ ဧက ၁၁.၁၀.၁၃ မညငး၊ခဥေပါင၊ ႐းပဒ

၆၉။ ဥးျမေရြ သနလင ၁.၀ ဧက ၁၁.၁၀.၁၃ မညငး၊ခဥေပါင၊ ပနးေဂၚဖ

၇၀။ ဥးတငဝငးေအာင သနလင ၁.၀ ဧက ၁၁.၁၀.၁၃ မညငး၊ ပနးေဂၚဖ၊ ရးပဒ၊

၇၁။ ဥးေဇာလြင သနလင ၂၅ စကေဘာင ၁၁.၁၀.၁၃ ခဥေပါင၊ ပနးေဂၚဖ၊ ခဥေပါင၊

၇၂။ ဥးစနးေအာင သနလင ၂ ဧက ၁၁.၁၀.၁၃ ပနးေဂၚဖ၊ခဥေပါင၊ ဟငးနႏြယ

၇၃။ ဥးဥာဏေအာင သနလင ၂ ဧက ၁၁.၁၀.၁၃ မညငး၊ခဥေပါင၊ဟငးနႏြယ၊ မနလာဥ၊ ပနးေဂၚဖ

၇၄။ ဥးျကညေအာင သနလင ၁.၀ ဧက ၁၁.၁၀.၁၃ ပနးေဂၚဖ၊ ဟငးနႏြယ

၇၅။ ဥးခငေဇာ သနလင ၂ ဧက ၁၁.၁၀.၁၃ ပနးေဂၚဖ၊ ခရမး၊ ခဥေပါင

၇၆။ ဥးဘထြနး သနလင ၁.၀ ဧက ၁၁.၁၀.၁၃ ပနးေဂၚဖ၊ မနညငး၊ ခဥေပါင

၇၇။ ဥးးေအာငသနး သနလင ၁.၀ ဧက ၁၁.၁၀.၁၃ မနညငး၊ မနလာဥ၊ သခြါး၊ ႐းပဒ၊ ခဥေပါင

၇၈။ ဥးေမာငသနး သနလင ၂ ဧက ၁၁.၁၀.၁၃ ဗး၊ ခရမး၊ မနညငး၊ သခြါး၊ မနလာဥ၊ ခဥေပါင၊ ပနးေဂၚဖ

၇၉။ ဥးပနကလား သနလင ၃ ဧက ၁၁.၁၀.၁၃ မနလာဥ၊ ပနးေဂၚဖ၊ ႐းပဒ၊ ခဥေပါင၊ ဆလတ

၈၀။ ဥးမး ေပါငးတည၊ ပတးကနး ၁ ဧက ၁၆.၁၀.၁၃ ခရမး၊ ပနးေဂၚဖ၊ ေဂၚဖထတ၊ သခြါး

၈၁။ ေဒၚေသာငး သကနး ၁.၀ ဧက ၁၆.၁၀.၁၃ ခရမး၊ ေဂၚဖထတ

55


၈၂။ ေဒၚေဌးျမင သကနး ၄၀ စကေဘာင ၁၆.၁၀.၁၃ ေဂၚဖထတ

၈၃. ဥးျမင သကနး ၁.၀ ဧက ၁၆.၁၀.၁၃ ခရမး၊ ဆလတ၊ ရးပဒ

၈၄။ ဥးႀကးေငြ သကနး ၁.၀ ဧက ၁၆.၁၀.၁၃ ပေတာငရည၊ ခရမး၊ ဗး

၈၅။ ဥးျမငေမာင သကနး ၀.၅ ဧက ၁၆.၁၀.၁၃ ဗး၊ ႐းပဒ၊ ခဥေပါင၊ ပနးေဂၚဖ၊ ခရမး

၈၆။ ဥးသနးဝငး သကနး ၁.၀ ဧက ၁၆.၁၀.၁၃ ခရမးခဥ၊ သခါြး၊ ျငတ၊ ပနးေဂၚဖ၊ ခဥေပါင

၈၇။ ဥးမးေကာ သကနး ၀.၅ ဧက ၁၆.၁၀.၁၃ ပနးေဂၚဖ၊ ေဂၚဖထတ

၈၈။ ဥးထြနးထြနး သကနး - ၁၆.၁၀.၁၃ ဗး၊ ႐းပဒ၊ ပနး ေဂၚဖ၊ ခရမး

၈၉။ ေဒၚျပ း သကနး ၁.၀ ဧက ၁၆.၁၀.၁၃ ပနးေဂၚဖ၊ ေဂၚဖထတ၊ သခါြး၊ ႐းပဒ

၉၀. ေဒၚျမေအး သကနး ၁.၀ ဧက ၁၆.၁၀.၁၃ ဗး၊ ႐းပဒ၊ ခဥေပါင၊ ေဂၚဖထတ၊ ပနးေဂၚဖ၊ ခရမး

၉၁။ ဥးဝငးနင သကနး ၂.၅ ဧက ၁၆.၁၀.၁၃ ေဂၚဖထတ၊ ႐းပဒ၊ ခဥေပါင၊ ဒန႕ဒလြန၊ ဆလတ၊ ခရမးခဥ၊ ခရမး

၉၂။ ဥးဝငးေရြ မရမးကနး ၁.၀ ဧက ၂၂.၁၀.၁၃ ကဇြနး

၉၃။ ဥးရနဝငးေအာင မရမးကနး ၃ ဧက ၂၂.၁၀.၁၃ ကဇြနး

၉၄။ ဥးမးေကာ မရမးကနး ၄ ဧက ၂၂.၁၀.၁၃ ကဇြနး

၉၅။ ဥးဖးေကာ မရမးကနး ၅ ဧက ၂၂.၁၀.၁၃ ကဇြနး

၉၆။ ဥးသနးထြဠဝငး မရမးကနး ၇ ဧက ၂၂.၁၀.၁၃ ကဇြနး

၉၇။ ဥးေကာသ မရမးကနး ၀.၅ ဧက ၂၂.၁၀.၁၃ ကဇြနး

၉၈။ ေဒၚခ မရမးကနး ၁.၀ ဧက ၂၂.၁၀.၁၃ ကဇြနး

၉၉။ ဥးမး တြေတး ၁.၀ ဧက ၂၃.၁၀.၁၃ ခရမးခဥ၊ သခြါး

၁၀၀။ ဥးဝငးနင တြေတး ၂ ဧက ၂၃.၁၀.၁၃ သခြါး၊ ခရမး

၁၀၁။ ဥးဝငးေအာင တြေတး ၃ ဧက ၂၃.၁၀.၁၃ ႐းပဒ

၁၀၂။ ကသနးဦး တြေတး ၁.၀ ဧက ၂၃.၁၀.၁၃ သခြါး

၁၀၃။ ေဒၚျမျကည တြေ တး ၂ ဧက ၂၃.၁၀.၁၃ ခရမး

၁၀၄။ ေဒၚစနးေအး သကနး ၀.၅ ဧက ၂၆.၁၀.၁၃ ႐းပဒ၊ ခရမး၊ ေဂၚဖထတ၊ ခဥေပါင၊ ဆလတ

၁၀၅။ ဥးဝငးၫြန သကနး ၂ ဧက ၂၆.၁၀.၁၃ ခရမး၊ ေဂၚဖထတ၊ ႐းပဒ၊ ခဥေပါင၊ ဆလတ

၁၀၆။ ေဒၚေဌးေဌး သကနး ၁.၀ ဧက ၂၆.၁၀.၁၃ ခရမး၊ ပနးေဂၚဖ၊ ေဂၚဖထတ၊

၁၀၇။ ဥးေအာငျမင သကနး ၂ ဧက ၂၆.၁၀.၁၃ ပနးေဂၚဖ၊ ေဂၚဖထတ၊

၁၀၈။ ဥးဝငးလြင သကနး ၂ ဧက ၂၆.၁၀.၁၃ ခရမး၊ ေဂၚဖထတ

၁၀၉။ ဥးဝငး သကနး ၀.၅ ဧက ၂၆.၁၀.၁၃ ခရမး၊ေဂၚဖထတ၊ ခဥေပါင၊ ဆလတ

၁၁၀။ ဥးလထြနး သကနး ၁.၀ ဧက ၂၆.၁၀.၁၃ ေဂၚဖထတ၊

၁၁၁။ ဥးေအာငမး သကနး ၅ ဧက ၂၆.၁၀.၁၃ ခရမးခဥ၊သခြါး၊ ျငတ၊ ပနးေဂၚဖ၊ ခဥေပါင

၁၁၂။ ဥးေကာဦး သကနး ၅ ဧက ၂၆.၁၀.၁၃ ခရမးခဥ၊ ခရမး၊ ျငတ၊ ေဂၚဖထတ၊ ပနးေဂၚဖ၊ ဆလတ

၁၁၃။ ဥးဝငးနင သကနး ၀.၅ ဧက ၂၆.၁၀.၁၃ ေဂၚဖထတ၊ ဆလတ၊ ျငတ

၁၁၄။ ဥးတငျမင သကနး ၁.၀ ဧက ၂၆.၁၀.၁၃ ခရမးခဥ၊ ေဂၚဖထတ၊

၁၁၅။ ဥးေကာနင သကနး ၃ ဧက ၂၆.၁၀.၁၃ ခရမး၊ သခြါး၊ ေဂၚဖထတ၊ ျငတ

၁၁၆။ ဥးမး တြေတး ၁.၀ ဧက ၂၃.၁၁.၁၃ သခြါး၊ ခရမးခဥ

၁၁၇။ ဥးဝငးနင တြေတး ၂ ဧက ၂၃.၁၁.၁၃ သခြါး၊ ခရမး

၁၁၈။ ဥးဝငးေအာင တြေတး ၃ ဧက ၂၃.၁၁.၁၃ ႐းပဒ

၁၁၉။ ကသနးဦး တြေတး ၁၀ ဧက ၂၃.၁၁.၁၃ သခြါး

၁၂၀။ ေဒၚျမၾကည တြေတး ၂ ဧက ၂၃.၁၁.၁၃ ျမငးခြါ

၁၂၁။ ဦးျမလြင တြေတး ၂ ဧက ၂၃.၁၁.၁၃ ခရမး၊ ႐းပဒ၊၊ မနလာဥ

၁၂၂။ ဦးျမငေမာင တြေတး ၁.၀ ဧက ၂၃.၁၁.၁၃ ခရမး၊ ႐းပဒ၊ မနလာဥ

၁၂၃။ ကစးဝငး တြေတး ၃ ဧက ၂၃.၁၁.၁၃ ခရမး၊ ႐းပဒ၊ မနလာဥ

56


၁၂၄ က၀ငးႏငဥး တြေတး ၂ ဧက ၂၃.၁၁.၁၃ သခြါး၊ ေဂၚရခါး၊ ပလငးေျမြ

၁၂၅ ဥးေအးေ႐ႊ တြေတး ၅ ဧက ၂၃.၁၁.၁၃ သခြါး၊ ေဂၚရခါး၊ ပလငးေျမြ

၁၂၆ ဥးသာေမာ တြေတး ၃ ဧက ၂၃.၁၁.၁၃ ခရမး၊ ႐းပဒ၊ မနလာဥ

၁၂၇ ဥးပ တြေတး ၀.၅ ဧက ၂၃.၁၁.၁၃ ခရမး၊ ႐းပဒ၊ မနလာဥ

၁၂၈ ဥးေအး တြေတး ၁.၀ ဧက ၂၃.၁၁.၁၃ သခြါး၊ ေဂၚရခါး၊ ပလငးေျမြ

၁၂၉ ဥးတငထြနး တြေတး ၃ ဧက ၂၃.၁၁.၁၃ သခြါး၊ ေဂၚရခါး၊ ပလငးေျမြ

၁၃၀ ဥးေမာငႀကး တြေတး ၂ ဧက ၂၃.၁၁.၁၃ သခြါး၊ ေဂၚရခါး၊ ပလငးေျမြ

၁၃၁ ဥးသာေမာင တြေတး ၃ ဧက ၂၃.၁၁.၁၃ ခရမး၊ ႐းပဒ၊ မနလာဥ

၁၃၂ ဥးထြနးရ တြေတး ၂ ဧက ၂၃.၁၁.၁၃ ခရမး၊ ႐းပဒ၊ မနလာဥ

၁၃၃ ဥးေမာထြနး တြေတး ၇ ဧက ၂၃.၁၁.၁၃ ခရမး၊ ႐းပဒ၊ မနလာဥ

၁၃၄ ဥးလေသာငး တြေတး ၂ ဧက ၂၃.၁၁.၁၃ ခရမး၊ ႐းပဒ၊ မနလာဥ

၁၃၅ ဥးေဇာေဇာေအာင တြေတး ၁.၀ ဧက ၂၃.၁၁.၁၃ ခရမး၊ ႐းပဒ၊ မနလာဥ

၁၃၆ ဥး၀ငး တြေတး ၃ ဧက ၂၃.၁၁.၁၃ သခြါး၊ ေဂၚရခါး၊ ပလငးေျမြ

၁၃၇ ဥးျမငေ၀ တြေတး ၃ ဧက ၂၃.၁၁.၁၃ ခရမး၊ ႐းပဒ၊ မနလာဥ

၁၃၈ ဥးမးေ၀ တြေတး ၅ ဧက ၂၃.၁၁.၁၃ သခြါး၊ ေဂၚရခါး၊ ပလငးေျမြ

၁၃၉ ဥးမငးမငး တြေတး ၃ ဧက ၂၃.၁၁.၁၃ သခြါး၊ ေဂၚရခါး၊ ပလငးေျမြ

၁၄၀ ဥးမးလြင တြေတး ၃ ဧက ၂၃.၁၁.၁၃ ခရမး၊ ႐းပဒ၊ မနလာဥ

၁၄၁ ဥးျမငႏင တြေတး ၄ ဧက ၂၃.၁၁.၁၃ ခရမး၊ ႐းပဒ၊ မနလာဥ

၁၄၂ ဥးေဇာမငး တြေတး ၁.၀ ဧက ၂၃.၁၁.၁၃ ခရမး၊ ႐းပဒ၊ မနလာဥ

၁၄၃ ဥးသနးတင တြေတး ၁.၀ ဧက ၂၃.၁၁.၁၃ ခရမး၊ ႐းပဒ၊ မနလာဥ

၁၄၄ ဥးမးသနး တြေတး ၁.၀ ဧက ၂၃.၁၁.၁၃ ခရမး၊ ႐းပဒ၊ မနလာဥ

၁၄၅ ဥးသနးေက တြေတး ၁.၀ ဧက ၂၃.၁၁.၁၃ ခရမး၊ ႐းပဒ၊ မနလာဥ

၁၄၆ ဥးခမးေျမ႕ တြေတး ၂ ဧက ၂၃.၁၁.၁၃ ခရမး၊ ႐းပဒ၊ မနလာဥ

၁၄၇ ဥးေဌး၀ငး တြေတး ၂ ဧက ၂၃.၁၁.၁၃ သခြါး၊ ေဂၚရခါး၊ ပလငးေျမြ

၁၄၈ ဥးေအာငေဇာ တြေတး ၁.၀ ဧက ၂၃.၁၁.၁၃ သခြါး၊ ေဂၚရခါး၊ ပလငးေျမြ

၁၄၉ ဥး၀ငးျမင တြေတး ၃ ဧက ၂၃.၁၁.၁၃ သခြါး၊ ေဂၚရခါး၊ ပလငးေျမြ

၁၅၀ ဥးေန၀ငး တြေတး ၂ ဧက ၂၃.၁၁.၁၃ ခရမး၊ ႐းပဒ၊ မနလာဥ

၁၅၁ ဥးဇငမငး တြေတး ၃ ဧက ၂၃.၁၁.၁၃ ခရမး၊ ႐းပဒ၊ မနလာဥ

၁၅၂ ဥးမးေအာင တြေတး ၂ ဧက ၂၃.၁၁.၁၃ ခရမး၊ ႐းပဒ၊ မနလာဥ

၁၅၃ ဥးျမတလ တြေတး ၃ ဧက ၂၃.၁၁.၁၃ ခရမး၊ ႐းပဒ၊ မနလာဥ

၁၅၄ ဥးလျမင တြေတး ၃ ဧက ၂၃.၁၁.၁၃ ခရမး၊ ႐းပဒ၊ မနလာဥ

၁၅၅ ဥးဟနးထက တြေတး ၂ ဧက ၂၃.၁၁.၁၃ ခရမး၊ ႐းပဒ၊ မနလာဥ

၁၅၆ ဥးျမင၀ငး တြေတး ၅ ဧက ၂၃.၁၁.၁၃ ခရမး၊ ႐းပဒ၊ မနလာဥ

၁၅၇ ဥးခင တြေတး ၁.၀ ဧက ၂၃.၁၁.၁၃ သခြါး၊ ေဂၚရခါး၊ ပလငးေျမြ

၁၅၈ ဥးေအာငခင တြေတး ၂ ဧက ၂၃.၁၁.၁၃ သခြါး၊ ေဂၚရခါး၊ ပလငးေျမြ

၁၅၉ ဥးျပည႕စ တြေတး ၄ ဧက ၂၃.၁၁.၁၃ ခရမး၊ ႐းပဒ၊ မနလာဥ

၁၆၀ ဥးစငေခး တြေတး ၂ ဧက ၂၃.၁၁.၁၃ သခြါး၊ ေဂၚရခါး၊ ပလငးေျမြ

၁၆၁ ဥးေမာငေလး တြေတး ၄ ဧက ၂၃.၁၁.၁၃ သခြါး၊ ေဂၚရခါး၊ ပလငးေျမြ

၁၆၂ ဥး၀ငးေအာင တြေတး ၃ ဧက ၂၃.၁၁.၁၃ သခြါး၊ ေဂၚရခါး၊ ပလငးေျမြ

၁၆၃ ဥးျမငသနး တြေတး ၂ ဧက ၂၃.၁၁.၁၃ သခြါး၊ ေဂၚရခါး၊ ပလငးေျမြ

၁၆၄ ဥးမငးျမတ တြေတး ၃ ဧက ၂၃.၁၁.၁၃ သခြါး၊ ေဂၚရခါး၊ ပလငးေျမြ

၁၆၅ ဥး၀ငးႏင တြေတး ၃ ဧက ၂၃.၁၁.၁၃ ခရမး၊ ႐းပဒ၊ မနလာဥ

၁၆၆ ဥးေဇာေထြး တြေတး ၂.၅ ဧက ၂၃.၁၁.၁၃ ခရမး၊ ႐းပဒ၊ မနလာဥ

၁၆၇ ဥးေနလငး တြေတး ၃ ဧက ၂၃.၁၁.၁၃ ခရမး၊ ႐းပဒ၊ မနလာဥ

57


No. (1) to (13) အတြက အဖြ႕ေခါငးေဆာင ဥးရနလငး ႏင ဥးသကဥးNo. (14) to (120) အတြက အဖြ႕ေခါငးေဆာင ဥးရနလငးNo. (121) to (185) အတြက အဖြ႕ေခါငးေဆာင ဥးလေဆြ

၁၆၈ ဥးေလးျမင တြေတး ၅ ဧက ၂၃.၁၁.၁၃ ခရမး၊ ႐းပဒ၊ မနလာဥ

၁၆၉ ဥးေမာငတာ တြေတး ၁.၀ ဧက ၂၃.၁၁.၁၃ ခရမး၊ ႐းပဒ၊ မနလာဥ

၁၇၀ ဥးစးေလး တြေတး ၂ ဧက ၂၃.၁၁.၁၃ ခရမး၊ ႐းပဒ၊ မနလာဥ

၁၇၁ ဥးေအာငစး တြေတး ၄ ဧက ၂၃.၁၁.၁၃ ခရမး၊ ႐းပဒ၊ မနလာဥ

၁၇၂ ဥးျမငေမာင တြေတး ၃ ဧက ၂၃.၁၁.၁၃ သခြါး၊ ေဂၚရခါး၊ ပလငးေျမြ

၁၇၃ ဥးေမာငေမာင တြေတး ၅ ဧက ၂၃.၁၁.၁၃ သခြါး၊ ေဂၚရခါး၊ ပလငးေျမြ

၁၇၄ ဥးခငသနး တြေတး ၃ ဧက ၂၃.၁၁.၁၃ ခရမး၊ ႐းပဒ၊ မနလာဥ

၁၇၅ ဥးစးေမာင တြေတး ၁.၀ ဧက ၂၃.၁၁.၁၃ ခရမး၊ ႐းပဒ၊ မနလာဥ

၁၇၆ ဥးလတး၀ငး တြေတး ၃ ဧက ၂၃.၁၁.၁၃ ခရမး၊ ႐းပဒ၊ မနလာဥ

၁၇၇ ဥးေအာငနင တြေတး ၁.၀ ဧက ၂၃.၁၁.၁၃ ခရမး၊ ႐းပဒ၊ မနလာဥ

၁၇၈ ဥးဘေလး တြေတး ၃ ဧက ၂၃.၁၁.၁၃ သခြါး၊ ေဂၚရခါး၊ ပလငးေျမြ

၁၇၉ ဥးထြနးထြနး တြေတး ၄ ဧက ၂၃.၁၁.၁၃ ခရမး၊ ႐းပဒ၊ မနလာဥ

၁၈၁ ဥးလတး တြေတး ၂ ဧက ၂၃.၁၁.၁၃ ခရမး၊ ႐းပဒ၊ မနလာဥ

၁၈၁ ဥးေသာဒါ တြေတး ၂ ဧက ၂၃.၁၁.၁၃ ႐းပဒ၊ ခရမး၊ ေဂၚဖထတ၊ ခဥေပါင၊ ဆလတ

၁၈၂ ဥးေရြဘ တြေတး ၃ ဧက ၂၃.၁၁.၁၃ ႐းပဒ၊၊ ခရမး၊ ေဂၚဖထတ၊ ခဥေပါင၊ ဆလတ

၁၈၃ ဥးတငေရြ တြေတး ၃ ဧက ၂၃.၁၁.၁၃ ႐းပဒ၊ ခရမး၊ ေဂၚဖထတ၊ ခဥေပါင၊ ဆလတ

၁၈၄ ဥးသရင တြေတး ၁.၀ ဧက ၂၃.၁၁.၁၃ ႐းပဒ၊၊ ခရမး၊ ေဂၚဖထတ၊ ခဥေပါင၊ ဆလတ

၁၈၅ ဥးစးျမင တြေတး ၁.၀ ဧက ၂၃.၁၁.၁၃ ႐းပဒ၊ ခရမး၊ ေဂၚဖထတ၊ ခဥေပါင၊ ဆလတ

58


သယယပေဆာငသမားစာရငး

စဥ အမည ၿမ႕နယ ရကစြ ယာဥအမးအစား

၁ ဥးေမာငျမင သနလင ၁၀.၁၁. ၂၀၁၃ တကစ

၂ ဥးလစး သနလင ၁၀.၁၁. ၂၀၁၃ ကယပင

၃ က၀ငးစး သနလင ၁၀.၁၁. ၂၀၁၃ ၂၁၇

၄ ကေအးေမာင သနလင ၁၀.၁၁. ၂၀၁၃ ဒငနာ

၅ ဥးတငေထြး သနလင ၁၀.၁၁. ၂၀၁၃ တကစ

၆ ဥးေမာငငယ သနလင ၁၀.၁၁. ၂၀၁၃ ဟငးလတ

၇ ဥးဘေစာ သနလင ၁၀.၁၁. ၂၀၁၃ ဒငနာ

၈ ဥးခငျမင သနလင ၁၀.၁၁. ၂၀၁၃ တကစ

၉ ဥးေအးေရႊ သနလင ၁၀.၁၁. ၂၀၁၃ တကစ

၁၀ ဥးျမငယ သနလင ၁၀.၁၁. ၂၀၁၃ ဟငးလတ

၁၁ ဥးလေအာင သနလင ၁၀.၁၁. ၂၀၁၃ ဒငနာ

၁၂ ကစနထြနး သနလင ၁၀.၁၁. ၂၀၁၃ ကယပင

၁၃ ဥးဘလ သနလင ၁၀.၁၁. ၂၀၁၃ ဟငးလတ

၁၄ ဥးဘရန သနလင ၁၀.၁၁. ၂၀၁၃ ဒငနာ

၁၅ အထမး-၁ သနလင ၁၀.၁၁. ၂၀၁၃ ဟငးလတ

၁၆ အထမး-၂ သနလင ၁၀.၁၁. ၂၀၁၃ တကစ

၁၇ အထမး-၃ သနလင ၁၀.၁၁. ၂၀၁၃ တကစ

၁၈ အထမး-၄ သနလင ၁၀.၁၁. ၂၀၁၃ တကစ

၁၉ အထမး-၅ သနလင ၁၀.၁၁. ၂၀၁၃ ၂၁၇

၂၀ ဥးသနးေဇာ သနလင ၁၀.၁၁. ၂၀၁၃ တကစ

အဖြ႕ေခါငးေဆာင ဥးလေရႊ

59


စဥ အမည ဟငးသးဟငးရြကအမးအ စား စစတမးေကာကေန႕စြ ေစးကြက/ေနရာ

၁ မေ၀ေ၀ထြနး ဟငးသးဟငးရြကအမးစ/လမးေဘးဆင ၇.၁၀.၂၀၁၃ ကနဘေစး

၂ မေဆြ ဟငးသးဟငးရြကအမးစ/လမးေဘးဆင ၇.၁၀.၂၀၁၃ ကနဘေစး

၃ မခငထးေ၀ ဟငးသးဟငးရြကအမးစ/လမးေဘးဆင ၇.၁၀.၂၀၁၃ ကနဘေစး

၄ မၾကညၾကညေအး ဟငးသးဟငးရြကအမးစ/လမးေဘးဆင ၇.၁၀.၂၀၁၃ ကနဘေစး

၅ မႏငႏငျမင ဟငးသးဟငးရြကအမးစ/ဆင ၇.၁၀.၂၀၁၃ ကနဘေစး

၆ ဥးေဇာႏင ဟငးသးဟငးရြကအမးစ/ လမးေဘးဆင ၇.၁၀.၂၀၁၃ ကနဘေစး

၇ မျမငျမငသနး ဟငးသးဟငးရြကအမးစ/ ဆင ၇.၁၀.၂၀၁၃ ကနဘေစး

၈ မသနးလ ဟငးသးဟငးရြကမးအခ႕/ အမဆင ၇.၁၀.၂၀၁၃ ကနဘေစး

၉ ဥးသနးေကာ ဟငးသးဟငးရြကအမးစ/ ဆင ၇.၁၀.၂၀၁၃ ကနဘေစး

၁၀ မခင ဟငးသးဟငးရြကအမးစ/ လမးေဘးဆင ၇.၁၀.၂၀၁၃ ကနဘေစး

၁၁ မစပယ ဟငးရြကစ/ဆင ၇.၁၀.၂၀၁၃ ကနဘေစး

၁၂ ဥးေဇာ ဟငးသးဟငးရြကအမးစ/ လမးေဘးဆင ၇.၁၀.၂၀၁၃ ကနဘေစး

၁၃ မခငမာေ၀ ဟငးသးဟငးရြကအမးစ/ ဆင ၇.၁၀.၂၀၁၃ ကနဘေစး

၁၄ ဥးေမာငေအး ဟငးသးဟငးရြကအမးစ/ လမးေဘးဆင ၇.၁၀.၂၀၁၃ ကနဘေစး

၁၅ ေဒၚစန ဟငးသးဟငးရြကအမးစ/ ဆင ၇.၁၀.၂၀၁၃ ကနဘေစး

၁၆ မေအးသြယ ဟငးသးဟငးရြကအမးစ/ ဆင ၇.၁၀.၂၀၁၃ ကနဘေစး

၁၇ ေဒၚလေလး ဟငးသးဟငးရြကအမးစ/ လမးေဘးဆင ၇.၁၀.၂၀၁၃ ကနဘေစး

၁၈ ေဒၚခငမး ဟငးသးဟငးရြကအမးစ/ ဆင ၇.၁၀.၂၀၁၃ ကနဘေစး

၁၉ မေမာေမာ ဟငးရြကအခ႕/လမးေဘးဆင ၇.၁၀.၂၀၁၃ ကနဘေစး

၂၀ မခက ဟငးသးဟငးရြကအမးစ/ ဆင ၇.၁၀.၂၀၁၃ ကနဘေစး

၂၁ ေဒၚညေထြး ဟငးသးဟငးရြကအမးစ/ ဆင ၁၀.၁၀.၁၃ စျပေစး

၂၂ ေဒၚတငတငမး ဟငးသးဟငးရြကအမးစ/ ဆင ၁၀.၁၀.၁၃ စျပေစး

၂၃ ဥးဟနက ဟငးသးဟငးရြကအမးစ/ ဆင ၁၀.၁၀.၁၃ စျပေစး

၂၄ ဥးေကာေကာလႈင ဟငးသးဟငးရြကအမးစ/ ဆငပင ၁၀.၁၀.၁၃ စျပေစး

၂၅ ေဒၚႏငးရ ဟငးသးဟငးရြကအမးစ/ ဆငပင ၁၀.၁၀.၁၃ စျပေစး

၂၆ ေဒၚတငတငဥး ဟငးသးဟငးရြကအမးစ/ ဆငပင ၁၀.၁၀.၁၃ စျပေစး

၂၇ ေဒၚလ၀ငး ဟငးသးဟငးရြကအမးစ/ လမးေဘးဆင ၁၀.၁၀.၁၃ စျပေစး

၂၈ ေဒၚခငသနး ဟငးသးဟငးရြကအမးစ/ ဆင ၁၀.၁၀.၁၃ စျပေစး

၂၉ ေဒၚခငဇငဥး ဟငးသးဟငးရြကအမးစ/ လမးေဘးဆင ၁၀.၁၀.၁၃ စျပေစး

၃၀ မအအမြန ဟငးသးဟငးရြကအမးစ/ ဆငပင ၁၀.၁၀.၁၃ ၿမ႕မေစး

၃၁ မအသေျပ ဟငးသးဟငးရြကအမးစ/ ဆငပင ၁၀.၁၀.၁၃ ၿမ႕မေစး

၃၂ ေဒၚအးျမ ဟငးသးဟငးရြကအမးစ/ ဆငပင ၁၀.၁၀.၁၃ ၿမ႕မေစး

၃၃ Daw Lone ဟငးသးဟငးရြကအမးစ/ ဆငပင ၁၀.၁၀.၁၃ ၿမ႕မေစး

၃၄ ေဒၚစႏၵာလငး ဟငးသးဟငးရြကအမးစ/ ဆငပင ၁၀.၁၀.၁၃ ၿမ႕မေစး

၃၅ ကေအာငမးထက ဟငးသးဟငးရြကအမးစ/ ဆငပင ၁၀.၁၀.၁၃ ၿမ႕မေစး

၃၆ ေဒၚတငေရႊ ဟငးသးဟငးရြကအမးစ/ ဆငပင ၁၀.၁၀.၁၃ ၿမ႕မေစး

၃၇ ေဒၚညမးညမးခင ဟငးသးဟငးရြကအမးစ/ ဆငပင ၁၀.၁၀.၁၃ ၿမ႕မေစး

၃၈ ေဒၚတငစန ဟငးသးဟငးရြကအမးစ/ ဆငပင ၁၀.၁၀.၁၃ ၿမ႕မေစး

၃၉ မျဖ ဟငးသးဟငးရြကအမးစ/ လမးေဘးဆင ၁၀.၁၀.၁၃ ၿမ႕မေစး

၄၀ မစပယ ဟငးသးဟငးရြကအမးစ/ ဆငပင ၁၀.၁၀.၁၃ ၿမ႕မေစး

၄၁ ေဒၚေထြးေထြး ဟငးသးဟငးရြကအမးစ/ လမးေဘးဆင ၁၇.၁၀.၁၃ ေရႊတငေစး

၄၂ ေဒၚ၀ငး၀ငး ဟငးသးဟငးရြကအမးစ/ လမးေဘးဆင ၁၇.၁၀.၁၃ ေရႊတငေစး

လကလေရာငးခသမားစာရငး

60


၄၃ မဥမၼာ ဟငးသးဟငးရြကအမးစ/ လမးေဘးဆင ၁၇.၁၀.၁၃ ေရႊတငေစး

၄၄ မေဌး၀ငး ဟငးသးဟငးရြကအမးစ/ လမးေဘးဆင ၁၇.၁၀.၁၃ ေရႊတငေစး

၄၅ မရေအး ဟငးသးဟငးရြကအမးစ/ လမးေဘးဆင ၁၇.၁၀.၁၃ ေရႊတငေစး

၄၆ ေဒၚလျမင ဟငးသးဟငးရြကအမးစ/ လမးေဘးဆင ၁၇.၁၀.၁၃ ေရႊတငေစး

၄၇ ေဒၚေအးငယ ဟငးသးဟငးရြကအမးစ/ လမးေဘးဆင ၁၇.၁၀.၁၃ ေရႊတငေစး

၄၈ ေဒၚလရ ဟငးသးဟငးရြကအမးစ/ လမးေဘးဆင ၁၇.၁၀.၁၃ ေရႊတငေစး

၄၉ ေဒၚလလ၀ငး ဟငးသးဟငးရြကအမးစ/ လမးေဘးဆင ၁၇.၁၀.၁၃ ေရႊတငေစး

၅၀ ေဒၚသနးသနးေအး ဟငးသးဟငးရြကအမးစ/ လမးေဘးဆင ၁၇.၁၀.၁၃ ေရႊတငေစး

၅၁ ေဒၚခငနး ဟငးသးဟငးရြကအမးစ/ လမးေဘးဆင ၁၇.၁၀.၁၃ ေရႊတငေစး

၅၂ မၾကညျမင ဟငးသးဟငးရြကအမးစ/ လမးေဘးဆင ၁၇.၁၀.၁၃ ေရႊတငေစး

၅၃ မသနးသနးေအး ဟငးသးဟငးရြကအမးစ/ လမးေဘးဆင ၁၇.၁၀.၁၃ ၀ကပတရြာ

၅၄ ကေအာငေအာင ဟငးသးဟငးရြကအမးစ/ လမးေဘးဆင ၁၇.၁၀.၁၃ ၀ကပတရြာ

၅၅ မဥမၼာ ဟငးသးဟငးရြကအမးစ/လမးေဘးဆင ၁၇.၁၀.၁၃ ၀ကပတရြာ

၅၆ မခသ ဟငးသးဟငးရြကအမးစ/ လမးေဘးဆင ၁၇.၁၀.၁၃ ၀ကပတရြာ

၅၇ မေအးလငး ဟငးသးဟငးရြကအမးစ/ လမးေဘးဆင ၁၇.၁၀.၁၃ ၀ကပတရြာ

၅၈ မန ဟငးသးဟငးရြကအမးစ/ လမးေဘးဆင ၁၇.၁၀.၁၃ ၀ကပတရြာ

၅၉ မသသ ဟငးသးဟငးရြကအမးစ/ လမးေဘးဆင ၁၇.၁၀.၁၃ ၀ကပတရြာ

၆၀ မေအးေလး ဟငးသးဟငးရြကအမးစ/ လမးေဘးဆင ၃၀.၁၀.၁၃ စျပေစး

၆၁ မဆေအး ဟငးသးဟငးရြကအမးစ/ လမးေဘးဆင ၃၀.၁၀.၁၃ စျပေစး

၆၂ မထားထားသ ဟငးသးဟငးရြကအမးစ/ ဆင ၃၀.၁၀.၁၃ စျပေစး

၆၃ ေဒၚခငေဌး ဟငးသးဟငးရြကအမးစ/ ဆင ၃၀.၁၀.၁၃ စျပေစး

၆၄ မစးစး ဟငးသးဟငးရြကအမးစ/ ဆင ၃၀.၁၀.၁၃ စျပေစး

၆၅ မေ၀ႏငးခင ဟငးသးဟငးရြကအမးစ/ ဆင ၃၀.၁၀.၁၃ စျပေစး

၆၆ ဥးေဇာမး ဟငးသးဟငးရြကအမးစ/ ဆင ၃၀.၁၀.၁၃ စျပေစး

၆၇ မနႏၵာစး ဟငးသးဟငးရြကအမးစ/ လမးေဘးဆင ၃၀.၁၀.၁၃ စျပေစး

၆၈ ဥး၀ငးက ဟငးသးဟငးရြကအမးစ/ လမးေဘးဆင ၃၀.၁၀.၁၃ စျပေစး

၆၉ မလ၀နး ဟငးသးဟငးရြကအမးစ/ ဆင ၃၀.၁၀.၁၃ စျပေစး

၇၀ ေဒၚလျမင ဟငးသးဟငးရြကအမးစ/ လမးေဘးဆင ၃၀.၁၀.၁၃ စျပေစး

၇၁ မသကသကမး ဟငးသးဟငးရြကအမးစ/ လမးေဘးဆင ၃၀.၁၀.၁၃ စျပေစး

၇၂ မ၀ငး၀ငးျပး ဟငးသးဟငးရြကအမးစ/ လမးေဘးဆင ၃၀.၁၀.၁၃ စျပေစး

၇၃ ဥးေကာေရႊ ဟငးသးဟငးရြကအမးစ/ လမးေဘးဆင ၃၀.၁၀.၁၃ စျပေစး

၇၄ ေဒၚစနးျမင ဟငးသးဟငးရြကအမးစ/ ဆင ၃၀.၁၀.၁၃ စျပေစး

၇၅ ေဒၚညညစနး ဟငးသးဟငးရြကအမးစ/ လမးေဘးဆင ၃၀.၁၀.၁၃ စျပေစး

၇၆ ဥးျပား ဟငးသးဟငးရြကအမးစ/ ဆင ၃၀.၁၀.၁၃ စျပေစး

၇၇ မသနးေအး Several / Ownshop ၃၀.၁၀.၁၃ စျပေစး

၇၈ ေဒၚခငအးျမင ဟငးသးဟငးရြကအမးစ/ လမးေဘးဆင ၃၀.၁၀.၁၃ စျပေစး

၇၉ ေဒၚလလ၀ငး ဟငးသးဟငးရြကအမးစ/ လမးေဘးဆင ၃၀.၁၀.၁၃ စျပေစး

၈၀ ေဒၚတငေအး ဟငးသးဟငးရြကအမးစ/ ဆငပင ၃၀.၁၀.၁၃ စျပေစး

၈၁ ဥးထကျမင ဟငးသးဟငးရြကအမးစ/ ဆငပင ၃၀.၁၀.၁၃ စျပေစး

၈၂ မစနး၀ငး ဟငးသးဟငးရြကအမးစ/ လမးေဘးဆင ၃၀.၁၀.၁၃ စျပေစး

၈၃ မေခာစ ဟငးသးဟငးရြကအမးစ/ လမးေဘးဆင ၃၀.၁၀.၁၃ စျပေစး

၈၄ ေဒၚအးျမင ဟငးရြကစ/ဆငပင ၃၀.၁၀.၁၃ စျပေစး


61


ကနတကႀကးမားစာရငး

စဥ ကနတကအမည ၿမ႕နယ စစတမး ေကာကေနစြ အဖြ႕ေခါငးေဆာင

၁ ကကပတယ သာေကတ ၉.၁၁.၂၀၁၃ ဥးလေရႊ

၂ စပါ၀မး ရနကငး ၉.၁၁.၂၀၁၃ ဥးလေရႊြ

၃ ရနကငးစငတာ ရနကငး ၉.၁၁.၂၀၁၃ ဥးလေရႊြ

စားသးသမားစာရငး

စဥ အမည ၿမ႕နယ စစတမးေကာက ေန႕စြ

၁ ဥးတငေအာင ရနကငး ၇.၁၀.၂၀၁၃

၂ ေဒၚစနေအး ရနကငး ၇.၁၀.၂၀၁၃

၃ ေဒၚေကာေကာ၀ငး ရနကငး ၇.၁၀.၂၀၁၃

၄ ေဒၚနလာ ရနကငး ၇.၁၀.၂၀၁၃

၅ ေဒၚယဥၫြန႕ ရနကငး ၇.၁၀.၂၀၁၃

၆ ေဒၚရင ရနကငး ၇.၁၀.၂၀၁၃

၇ ကေမာငေမာငဥး ရနကငး ၇.၁၀.၂၀၁၃

၈ မေကခင သနလင ၁၀.၁၀.၂၀၁၃

၉ မေအးခင သနလင ၁၀.၁၀.၂၀၁၃

၁၀ ေဒၚတငေရႊ သနလင ၁၀.၁၀.၂၀၁၃

၁၁ မခငလစး သနလင ၁၀.၁၀.၂၀၁၃

၁၂ ေဒၚသနးေထြး သနလင ၁၀.၁၀.၂၀၁၃

၁၃ ေဒၚလ၀ငး သနလင ၁၀.၁၀.၂၀၁၃

၁၄ ေဒၚတငဥး သဃၤနးကၽြနး ၃၀.၁၀.၂၀၁၃

၁၅ ေဒၚစနးစနး သဃၤနးကၽြနး ၃၀.၁၀.၂၀၁၃

၁၆ ေဒၚသဇာလငး သဃၤနးကၽြနး ၃၀.၁၀.၂၀၁၃

၁၇ ဥးေဇာႀကး သဃၤနးကၽြနးး ၃၀.၁၀.၂၀၁၃

၁၈ ေဒၚရ သဃၤနးကၽြနး ၃၀.၁၀.၂၀၁၃

၁၉ ဥးေလးလြင သဃၤနးကၽြနး ၃၀.၁၀.၂၀၁၃

၂၀ ေဒၚမးေအး သဃၤနးကၽြနး ၃၀.၁၀.၂၀၁၃

၂၁ ေဒၚနနးျမတ သဃၤနးကၽြနး ၃၀.၁၀.၂၀၁၃

၂၂ ဥးေကာႀကး သဃၤနးကၽြနး ၃၀.၁၀.၂၀၁၃

၂၃ ဥးေအာငမြန သဃၤနးကၽြနး ၃၀.၁၀.၂၀၁၃

၂၄ ေဒၚျမတေကသြယ သဃၤနးကၽြနး ၃၀.၁၀.၂၀၁၃

၂၅ မလမငး သဃၤနးကၽြနး ၃၀.၁၀.၂၀၁၃

၂၆ မမြနျမတ သဃၤနးကၽြနး ၃၀.၁၀.၂၀၁၃

၂၇ ေဒၚမးလ သဃၤနးကၽြနး ၃၀.၁၀.၂၀၁၃

၂၈ မလမြန သဃၤနးကၽြနး ၃၀.၁၀.၂၀၁၃

၂၉ ေဒၚခငသကထား သဃၤနးကၽြနးး ၃၀.၁၀.၂၀၁၃

၃၀ ဥးေလးေအာင သဃၤနးကၽြနးး ၃၀.၁၀.၂၀၁၃

၃၁ ေဒၚသနးမြန သဃၤနးကၽြနး ၃၀.၁၀.၂၀၁၃


62


7 (6)? aemufqufwGJ 6 (u)/ oD;ESHumuG,fa&;XmecGJESifhawGUqHkaqG;aEG;yGJ

7(6)? aemufqufwGJ 6-(c)/ *dk;'if;uD;ukrÜPDESifhawGUqHkaqG;aEG;yGJ

သးႏကာကြယေရးဌာနခြႏင အေထာကအထားျပသေတသနအဖြ႕(စားနပရကၡာဖလမႈပးေပါငးေဆာငရြကေရးအဖြ႕) တ႕၏ အဓကေဆြးေနြးခကမား

သေတသနအဖြ႕၀ငမားႏင သေတသနအေၾကာငး မတဆကျခငး

ေဆြးေႏြးခကမား

ေမး ၁။ လကေတြ႕ေဆာငရြကရာတြင ပးသတေဆးဥပေဒ ၏ အားနညးခကမားေျဖ ၁။ က။ ပးသတေဆးမတပတငျခငး ခ။ (အလြယတကျမငနငေသာ) ျမနမာအၫႊနးစာ ဂ။ (အလြယတကျမငနငေသာ) ေဆးျဖနးၿပးေစာငဆငးရမညရက ဃ။ ေရာငးခသညပးသတေဆးမားႏငအကာအကြယပစၥညးမား အတြကဥပေဒမား င။ ေဆးစစမနမႈအာမခ စ။ တရားမ၀ငေဆးမား

ေမး ၂။ ဟငးသးဟငးရြကစကပးထတလပျခငးႏင ပးသတေဆးသးစြမႈဆငရာသးႏမတတမးထားရမႈေမး ၃။ ပးသတေဆးဓါတၾကြငးစစေဆးမႈ က။ လကရအသးျပေနေသာစနစ ခ။ စကခငးႏငေစးကြကတြင အသးျပပ ဂ။ ခရးေဆာငလကဆြဓါတခြေသတာမား ဃ။ တငးေဒသႀကးမားႏငျပညနယမားတြင ဟငးသးဟငးရြကစကပးထတလပျခငးႏင သးႏကာကြယေရး ဌာန၀နထမးမား၏အခနးက႑ င။ ကနတကႀကးမားႏင လကကားေစးမားမ ဟငးသးဟငးရြက၏ေဘးကငးမႈက ရဖနရခါစစေဆးျခငး စ။ လကရ ျမနမာႏငင၏ ဟငးသးဟငးရြကစကပးထတလပျခငးႏင ပးသတေဆးသးစြမႈအေပၚ သးႏ ကာကြယေရးဌာန၏မတခက ဆ။ လကရပးသတေဆးမ၀ါဒအေပၚအၾကျပခက

- စားနပရကၡာဖလေရးႏငပးေပါငးေဆာငရြကေရးအဖြ႕ရ အစးရမဟတေသာျပညတြငးအဖြ႕အစညးမား၊ ရပရြာအေျချပအဖြ႕ အစညးမားအတြက သငတနးေပးႏငမႈ- ပးသတေဆးဥပေဒ- ေဆးျဖနးကရယာမားႏငေပါငးသတေဆးမား၊ ပးသတေဆးမား၊ မႈသတေဆးမား၊ အပငအားတးေဟာမနးမား၊ စသည စကပးေရးဓါတေဆးမားက ထေရာက၍ ေဘးကငးစြာသးစြေရး - ဟငးသးဟငးရြကမားအတြက ဘကစသးႏကာကြယေရးစနစ- သဘာ၀ဓါတကငးလြတ သးႏကာကြယေရးပစၥညးမား

ဂးဒငးကးကမၸဏႏင အေထာကအထားျပသေတသနအဖြ႕(စားနပရကၡာဖလမIပးေပါငးေဆာငရြကေရးအဖြ႔) တ႕၏ အဓကေဆြးေႏြးခကမားသေတသနအဖြ႕၀ငမားႏင သေတသနအေၾကာငး မတဆကျခငးေဆြးေႏြးခကမား ေမး ၁။ ပးသတေဆးဥပေဒျဖငအေရးယေဆာငရြကရာတြင လကေတြ႕ၾကရေသာ အခကအခမား က။ ပးသတေဆးမတပတငျခငး ခ။ (အလြယတကျမငေတြ႕ႏငေသာ)ျမနမာဘာသာျဖငေရးသားထားေသာအၫႊနးစာ ဂ။ (အလြယတကျမငနငေသာ) ေဆးျဖနးၿပးေစာငဆငးရမညရက ဃ။ ပးသတေဆးသးအကာအကြယပစၥညးမားႏင ေရာငးခေသာဓါတေဆးမားဆငရာဥပေဒ င။ ဓါတေဆးမားက စစမနေၾကာငးအာမခမႈ စ။ တရားမ၀ငဓါတေဆးမား

63


ေမး ၂။ ဟငးသးဟငးရြကစကပးျခငးႏင ပးသတေဆးသးစြျခငးဆငရာ သးႏမတတမး ေမး ၃။ ဓါတဓါတၾကြငးမားဓါတခြစစေဆးျခငး က။ လကရအသးျပေနေသာစနစ ခ။ စကခငးႏင ေစးကြကအမားတြင သးစြေနပ ဂ။ စကခငးသးခရးေဆာငလကဆြဓါတခြေသတာမား ေမး ၄။ တငးေဒသႀကးမားႏငျပညနယမား၏ ဟငးသးဟငးရြကစကပးထတလပျခငးတြင ကမၸဏ၀နထမးမား၏ အခနးက႑ ေမး ၅။ ေတာငသမားအတြက ဘကစပးမႊားေရာဂါကာကြယေရးစနစႏင ဓါတကငးလြတစကခငးမားအတြက သးႏကာကြယေရးဆငရာပစၥညးမား ေမး ၆။ လကရ ျမနမာနငင၏ ဟငးသးဟငးရြကစကပးထတလပျခငးႏင ပးသတေဆးသးစြမအေပၚ ကမၸဏ ၀နထမးမား၏မတခက ေမး ၇။ လကရပးသတေဆးမ၀ါဒအေပၚအၾကျပခက

ဟငးသးဟငးရြကစကပးထတလပေသာစမကနးမားအေပၚသးသပခက (မာစေကာ၊ ဂရက၊ ဂးဒငးပလမး)

Sစမကနးတြင ပါ၀ငေသာဟငးသးဟငးရြကအမးအစားမား

Sစကပးထတလပေသာေနရာ

Sစကခငး၏အကယအ၀နး

vစကပးသအေရအတြက (၂၀ ေအာက၊ ၂၅ ႏင ၅၀အၾကား၊ ၅၀ ထကပမား)

vပးသတေဆးသးစြမႈ (ရ / မရ)

vေဆးျဖနးခနႏင ရတသမးခနၾကားထားရမညကာလက ေတာငသမား (သ / မသ)

vသးႏမားက မခးဆြတမ.. (၃ ရက၊ ၇ ရက၊ အခနမေရြး) ေဆးျဖနးသည။

vေတာငသမားသည ပးသတေဆးမားက ေဘးကငးစြာသယေဆာငနညးမားက.. (သရသည / မသရပါ)

vေတာငသမားသည ပးသတေဆးဗးေပၚတြငပါရေသာေဆးႏႈနးထားအတငးလကနာသးစြသည။ (မန/မား)

vေတာငသမားသည ပးသတေဆးမတပတငအမတက…(သရသည / မသပါ)

vယစမေနေသာေဆးျဖနးပးမားက.. (သးစြသည / မသးစြပါ)

vေဆးျဖနးစဥ အကာအကြယပစၥညးမားက.. (သးစြသည / မသးစြပါ)

vေဆးျဖနးစဥ အစာစားျခငး၊ ေရေသာကျခငးမားက.. (ျပလပသည / မျပလပပါ)

vေဆးျဖနးျခငးဆငရာသငတနးမားက.. (တကေရာကဖးသည / မတကေရာကဖးပါ)

vေဆးျဖနးၿပးေနာက ဆပျပာျဖငေသခာစြာေဆးေၾကာသည။ (မန / မား)

vဓါတေဆးမားက..(ေနအမအနးတြင/ ေနအမအတြငးတြင / ေသာခတ၍) သမးဆညးသည။

vဓါတေဆးမားကေရျဖငေရာစပမႈက..(ေရတြငးအနးတြင / စကခငးထတြင / အျခားေနရာတြင) ျပလပသည။

vသးစြၿပးပးသတေဆးဘးအခြမားက.. (စကခငးထတြင / ေနအမအနးတြင/ အျခားေနရာတြင) စြန႕ပစသည။

vဟငးသးဟငးရြကမားက ..(ေနအမတြငးစားသးမႈအတြက / ေရာငးခမႈအတြက) အသးျပသည။

vပးသတေဆးခႏငရညရမႈျပနာမားက.. (ေတြ႕ၾကရသည / မေတြ႕ၾကရပါ)

vမသားစ၀ငမားက ပးသတေဆးျဖနးခြငျပသည.. ( မန / မား)

7(6) aemufqufwGJ 6-(*)/ tpdk;&r[kwfaomEdkifiHwumtzGJUtpnf;rsm;ESifh awGUqHkaqG;aEG;yGJ rSar;cGef;rsm;/

64


7(7)? aemufqufwGJ (7)/ ab;ruif;aomtpm;tpm\ tEÅ&m,frsm;ESifhjzpfay:vmyHk

အစားအစာေဘးကငးမက အႏရာယျဖစေစေသာအခကမားအစားအစာတစခ၏ ေဘးကငးမႈက အႏရာယျဖစေစျခငးဆသညမာ စားသးသမားအတြက လတဆတေသာ သစသးႏင ဟငးသးဟငးရြကမားအား ကနးမာေရးထခကမႈအတြက လကမခႏငေသာ/လကမခႏငေအာင ျဖစေစတတေသာ မည သည ဓါတပစၥညး၊ ဇ၀ပစၥညး၊ သ႕မဟတ အျခား၀တပစၥညးမားေၾကာငျဖစေပၚေစျခငးက ေခၚဆသည။

အစားအစာေဘးကငးမႈသည အေရးႀကးလပါသည။

- စားသးသမား၏ကနးမာေရးက ႀကတငကာကြယေစာငေရာကရန

- ေကာငးမြနေသာေစးကြကက ရရေစရနတ႕အတြကျဖစသည။

ဓါတဆငရာအႏရာယမား

အႏရာယျပေစေသာျမငမားသည ဓါတပစၥညးမားပါ၀ငမႈသည ၾကာရညစြာနာဖားမကနးျဖစမႈ၊ ေသဆးမႈမားႏင ဆက ႏြယလကရသည။ လတဆတေသာ ဟငးသးဟငးရြကမားတြင ဓါတပစၥညးမားကးစကပါ၀ငေနျခငးသည သဘာ၀ အတငးျဖစေပၚမႈ သ႕မဟတ စကပးထတလပစဥႏင ရတသမးျပးေနာကသယယပ႕ ေဆာငစဥတ႕တြင ပါ၀ငလာမႈတ႕ ေၾကာငျဖစသည။ စကပးထတလပစဥႏင ရတသမးၿပးေနာကသယယပ႕ ေဆာငစဥတ႕တြငပးမႊားေရာဂါႏင ေပါငးမားက ႏမနငးရန ဓါတေဆးမားက အသးျပၾကသည။ ထဓါတေဆး မားက ေယဘယအားျဖင ပးသတေဆးမားဟေခၚေ၀ၚၾကသည။ ပးသတေဆးအမးအစားမားတြင အငးဆကပးမားကႏမနငးသည အငးဆကသတေဆးမား၊ မႈေရာဂါမားက ႏမနငးသည မႈသတေဆးမား၊ ေပါငးပငမားက ႏမနငးသည ေပါငးသတေဆးမား ပါ၀ငသည။ စကပးေရးဆငရာ အေလအကင ေကာငးမားတြင ဓါတေဆးမားက အသအမတျပထားေသာ တငသြငးသမားႏင ေရာငးခသမားထမ၀ယယသးစြရမညဟ ပါရသည။ အသအမတျပမထားေသာ တငသြငးသမားႏင ေရာငးခသမားထမ၀ယယသးစြေသာဓါတေဆးမားမာ အညႊနးစာ အတမားျဖစႏငသညအျပင ေဆးအစစပါ၀ငမႈမာလညး ပမမားျပားႏငသည။

ဟငးသးဟငးရြကမားတြင ဓါတပးသတေဆးမားပါ၀ငေနမႈ၏ျဖစႏငေသာ အေၾကာငးရငးမားမာ

- သးစြရနအတညျပမထားေသာသးႏမားေပၚတြငသးစြျခငး

- အၫႊနးစာက မဖတ႐ႈျခငး

- ေရႏငေဆးေရာစပရာတြင (အခးအစား)မမနကနျခငး

- ေဆးျဖနးမႈက မၾကာခဏျပလပျခငး

- ေဆးျဖနးခနႏင ရတသမးခနၾကား ထားရမညကာလက သတမထားျခငး

- အျခားစကခငးစကကြကမားမ ေဆးမားပ႕လြငလာျခငး

- ေဆးျဖနးကရယာမား ပမနအလပမလပျခငး သ႕မဟတ ေသခာစြာခနတြယမစစေဆးျခငး

- ေဆးျဖနးကရယာမားက အသးျပျပးေနာက ေဆးေၾကာသနစငမမျပျခငး

- ေဆးျဖနးၿပးကနေသာေဆးရညမား သ႕မဟတ ေဆးျဖနးကရယာမားကေဆးေၾကာသညေရမားကေရတြငးေရကန မားထသ႕စြန႕ပစျခငး

- ေဆးျဖနးဗးခြမားက ဓါတေဆးသေလာငရန ေကာကယသးစြျခငး

- ေပါကျပယဖတေနေသာဓါတေဆးဗးမား ႏင သးႏထြကကနမားကအတသယယပ႕ေဆာငျခငး

65


ဓါတေဆးမားအသးျပရန စကပးေရးအေလအထေကာငးမားတြငပါရေသာ လမးညႊနခကေတာငသမားႏင လပသားမားက ယငးတ႕တာ၀နယရသည ဓါတေဆးမားအသးျပမႈအလကသငေတာေသာ အေျခအေန တစခထ တတေျမာကေအာင သငတနးေပးထားရမည။

ၾသဂနစမဟတေသာ ဓါတေဆးမားအသးျပျခငးကတတနငသမ အနညးဆးျဖစေအာင ဘကစပးမႊား ကာကြယေရးစႏစ က ျဖစႏငသေရြ႕သးျပေစျခငး။

မတပတငလငစငရၿပးေသာေရာငးခထတလပသမားထမ ဓါတေဆးမားကသာ၀ယယသးစြျခငး။

ဓါတေဆးမားက အၫႊနးစာပါအတငးသးစြျခငး(သ႕) နငငအတြငး ကနသြယေရာငးခရန ရညရြယထားေသာ ပးသတေဆး မားက သတမတထားေသာ အနညးဆးဓါတၾကြငးအာနသငထက ေကာလြန မႈမရေအာင ဥပေဒတြငပါရသည အာဏာပင မားကသာ ခြငျပမန႕ထတေပးေစျခငး။

ေဆးပကျဖနးၿပးခနႏင ရတသမးခနၾကား ထားရရမညကာလက ေစာငၾကပၾကည႐ႈျခငး။

ဓါတေဆးျဖနးကရယာမားက လပငနးတြင အသးျပနငသညအေျခအေနရေအာငထနးသမးထားျပး ထေရာကစြာ အသးျပ ႏငရန အနညးဆး တစနစတစႀကမ လငစငရ နားလညတတကြမးသ တစဥးမစစေဆးရမည။

ဓါတေဆးမားကလျခစတခရေသာ ေကာငးစြာဖးကာထားေသာေနရာတြငသေလာငၿပး တာ၀နရကသာ၀ငထြကအသး ျပခြငျပရမည။ ထသေလာငရသည ထတကနမားက ေဆးမားစြနးထငးပကစးေစမႈ အနညးဆး ျဖစေစေသာေနရာႏင အေဆာကအဦမးျဖစရမညအျပင အကယ၍ ဓါတေဆးယဖတမႈျဖစခလငအေရးေပၚ ေဆာငရြကနငေသာအေထာကအက ျပပစၥညးမားတပဆငထားရမည။

သေလာငစငမားတြငဓါတေဆးမႈန႕မားအထကမ ဓါတေဆးရညမားက မသေလာငရ။

ဓါတေဆးမားက လငစငရ အာဏာပငအားလမးၫႊနေပးႏငမညေကာငးစြာျမငသာေသာ အၫႊနးစာမားပါရသည မရငး ဗးပလငးမားျဖငသာ သေလာငသမးဆညးထားရမည။ အကယ၍ ဓါတေဆးတစမးမးက ဗးခြတစခခထသ႕ ေ႐ႊ႕ေျပာငး ထားပါက အမတတဆပ၊ ေဆးအသးျပရနႏႈနးထားႏင ေဆးျဖနးၿပးေနာက ထားရသညၾကားကာလတ႔က ထငရားစြာ ေရးမတထားရမည။

ေဆးကနဆးသြားေသာဗးခြမားက ျပနလညအသးမျပရ။ ထ႕ျပင ထဗးက မစြန႕ပစမခငး အဖးျဖင လျခစြာဖးအပထားရမည။

ဓါတေဆးမားသးစြျခငးက သးႏတစခခငးအတြက မတတမးတငထားရမည။ အသးျပေသာ ေဆးအမည၊ အသးျပရျခငး၏ အေၾကာငးရငး၊ ေဆးပကျဖနးေသာစကခငးေနရာ၊ အသးျပေသာ ေန႕စြ/ ေဆးႏႈနးထား/ ေဆးပကျဖနးနညးစနစ၊ ေဆးျဖနး ၿပးေနာက ထားရသညၾကားကာလ၊ ေဆးပကျဖနးသ စသညျဖင အေသးစတေရးမတထားရမည။

ေဆးရရပမတတမးက ဓါတေဆးအမည၊ ၀ယယေသာေဆးဆင၊ ၀ယယေသာ ေန႔စြ၊ ၀ယယရရေသာ ေဆးပမာဏ၊ သက တမးကနဆးမညရကစြ စသညတ႕က အေသးစတေဖၚျပလက သမးဆညးထားရမည။

ေဆးထတလပေရာငးခေသာနငငအတြငးတြငအနညးဆးသတမတထားသည ပမာဏထကေကာလြနေသာ ဓါတေဆးၾကြငးပါ၀ငမႈကစစေဆးေတြ႕ရလင ထေဆး၏ေရာငး၀ယကနသြယမက ရပဆငးထားရမည။ ေဆးပါ၀ငစြနးထငးမႈက စစမးစစေဆးရမညျဖစၿပး ေနာကတဖနျပနမျဖစေအာင မနမနကနကန အေရးယကာ ထအျဖစအပကႏငအေရးယမႈက မတတမးတငထားရမည။

66


“ ဇ၀ပငးဆငရာအႏရာယမား” သဘာ၀၀နးကငတြင အႏဇ၀ပးမားက ေနရာအႏ႕တြငေတြ႕ရရသည။ သစသးႏင ဟငးသးဟငးရြကမားတြင အမးအ မညမားစြာႏင မားျပားေသာပမာဏတ႕ေရာေႏာေနသည အႏဇ၀ပးမားပါ၀ငလကရသည။ ေန႕စဥကငတြယေနေသာ ထထြကကန (၁)ဂရမတြင သဘာ၀၌ စားသးသတ႕၏ကနးမာေရးက ထခကမႈမရေသာ ပးမႊားသနး (၁၀၀) မရသည။ တရတၧနအညစအေၾကးမားႏင ေရတ႕သည လတဆတေသာ သစသးႏင ဟငးသးဟငးရြကမားတြင ဓါတႏငဇ၀ ဆငရာ ညစေပစြနးထငးမ၏ အရငးအျမစမားျဖစသည။ အလားတ လတဆတေသာ ဟငးသးဟငးရြကမားတြင ညစေပ စြနးထငးမျဖစရျခငးမာ လယယာလပသားမား၏ ညစေပေသာလကမားေၾကာငႏင ႏာေချခငး၊ ေခာငးဆးျခငး၊ တေတြး ေထြးျခငးမားမတစဆင တ႕ေၾကာငျဖစသည။ လယယာလပသားဟဆရာတြင ေတာငသ၏မသားစ၀ငမားႏင လယသ ရငးငါးမားပါ၀ငသည။

ဓါတေျမၾသဇာႏင စကပးေရအသးခရန ေကာငးမြနေသာစကပးေရးဆငရာအေလအကငေကာငးမားတြငပါရေသာ လမးညႊနခက

ေအာဂနစပစၥညးမားသးေသာစကခငးတြငအသးမျပမအသးျပသညကာလရကစြႏငအသးျပသည နညးလမးတ႔ကမတ တမးထားရမည။ လမားစားသးရနထတလပသည မညသညထတကနမဆ ထတလပရာတြင လအညစအေၾကးမားက အသးမျပရပါ။

ေရကျပျပငသးစြ၍ေစာငၾကညကာစမးသပသညနညးလမးနငေစာငၾကညသညရလဒတ႔က မတတမးထားရမည။

မသန႔စငထားေသာ စြန႕ပစေရမားက ထတကနထတလပစဥနင ရတသမးခနလြနလပငနးမားကငတြယရာတြင အသး မျပရပါ။

ရတသမးခါနးရကေပါငး ၆၀ အတြငး ျပျပငမထားေသာတရစၧာနအညစအေၾကးမားက အသးမျပရပါ။

ထတကနမား၏ အေပၚမေျမေဆြး (သ႕) ေအာဂနစပစၥညးမားျဖင ဖးလြမးျခငးက ေရာငကဥရမည။ ရတသမးရနအသငျဖစ ေနေသာအပငမားအနးတြငလညးေျမေဆြးမားအသးမျပရပါ။ ေရသန႕စငသညကရယာျဖငသန႕စငျပးေသာသးေရ (သ႕) အျခားလျခစတခရေသာ အရငးအျမစထမ ရရေသာေရကသာ ရယသးစြရမည။

သးေရကသန႕စငသညကရယာမားက လတဆတေသာ ဟငးသးဟငးရြကမားေပၚတြင အသးျပရန အတညျပခကရယ ထားသငသည။

ေရသန႔စငသညကရယာျဖငသန႕စငၿပးေသာသးေရက အဏဇ၀ပးမားႏမနငးရနလအပေသာအတငးအတာအား ေသခာမႈ ရရရန ေစာငၾကညစစေဆးရမည။

ျခစကပးသမားသည သတ႕၏လကမားက အမသာတကၿပးတငး၊ တရစာၧနမားကကငတြယၿပးတငး၊ ေဆးလပေသာကၿပး တငး၊ စားၾကြငးစားကနမား၊ အမႈကမားကငၿပးတငး ေဆးေၾကာသငသည။

ျပတရဒဏရာမားႏင အနာမားက ထြကကနပစၥညးမားႏငထေတြ႕မႈမေရာငရားရန ပတတး သ႕မဟတ လကအတမား ၀တဆငကာ ဖးကာထားရမည။ လကအတမားက ထြကကနပစၥညးမားအား ကငတြယသညအခါ အသးျပလင ထလက အတမားက ေန႕စဥေဆးေၾကာေလာဖြပရမည။

အမသာမားႏင လကေဆးရနလေသာပစၥညးမားျဖစသည သန႕စငေသာေရ၊ ဆပျပာ၊ သဘက၊ လကသတပ၀ါ စသည တ႕က လေလာကစြာထားရေပးရမည။

အသေရာင၊ ၀မးေလာ၀မးပက၊ ေအာအနျခငး၊ အဖားရျခငး၊အသား၀ါေရာဂါျဖစျခငးစသည ကးစကေရာဂါရ လပသားမား က ထြကကနပစၥညးမားအားကငတြယသယေဆာငမႈႏင ပတသကေသာလပငနးမားတြင ေစခငးျခငးမျပရ။

အႏရာယရေသးငယေသာသတ၀ါမားျဖစသည အမၾကြကႀကးမား၊ ၾကြကငယမား၊ ပးဟပမားမ ေရာဂါပးကးစကထေတြ႕မႈ နညးပါးေစရန ဆြတခးၿပးသးႏမား၊ သးႏထညသထားေသာပးႏငအတမားက ေျခာကေသြ႕၍ ေလ၀ငေလထြကေကာငး မြနေသာေနရာမားတြင အဖးအကာမားျဖင ထားသရမည။

ဆြတခးၿပးသးႏထညသသညပးႏငအတမား၊ ဆြတခးေသာကရယာမားက ပးမႊားေရာဂါမား ပါ/မပါက အသးမျပမ စစေဆး ရမည။ လအပပါက သငေတာေသာ မားစာအဆပတးႏင ေထာငေခာကမားက အသးျပရမည။

ညစေပေနေသာ ဆြတခးၿပးသးႏထညသသညပးႏငအတမား၊ ဆြတခးေသာကရယာမား၊ အျခားကရယာမား ထညသသည ပးမားက အသးမျပရ။ ထကရယာမားက ပမန ေဆးေၾကာသန႕စငရမည။

67


“႐ပပငးဆငရာအႏရာယမား”: ႐ပပငးဆငရာအႏရာယမားမာ စားသးသမားက ဖားနာျခငး၊ ဒဏရာအနာတရမား ျဖစေစသည ျပငပပစၥညးမားက ေခၚဆသည။ ယငးသ႕ကးစကျခငးသည သးႏမားစကပးထတလပစဥႏင ဆြတခးၿပးေနာကကငတြယၾကစဥအတြငး ျဖစပြါးေလရသည။ ႐ပပငးဆငရာအႏရာယျပပစၥညးမားထတြင မနကြစမား၊ သစသားစမား၊ သတႏင ပလတစတစ မား၊ ေျမႀကးႏင ေကာကတးေကာကခမား၊ လက၀တတနဆာ ဆညပစသည ကယပငအသးအေဆာငမားႏင အျခားပစၥညး မား ပါ၀ငသည။

႐ပပငးဆငရာအႏရာယမားကငးစငရန စကပးေရးဆငရာအေလအကငေကာငးမား၏လမးၫႊနခကတြင လပသားမား သည လက၀တရတနာမား၀တဆငျခငးမျပသငဟ ပါရသည။

အရညအေသြးေကာငးထြကကနမားက စမခန႕ခြရနအတြကစကပးေရးဆငရာအေလအကငေကာငးမားစကပးေရးဆငရာအေလအကငေကာငးမားတြင ဟငးသးဟငးရြကမားသညစားသးရာတြင ေဘးကငးရမညအျပင စကခငးမသည စားသးသညထ ခရးတစေလာကလးအရညအေသြးေကာငးမြနေနေစရန ထနးသမးထားရမညဟပါရ သည။ အရညအေသြးကဆငးမႈသည စကပးေရးဆငရာအေလအကငေကာငးမားက ေစာငထနးၿပး ကာကြယထား ခသမအားလးက ေလာပါးေပာကကြယေစသည။ ရတသမးျခငး၊ ေစးကြကႏငသယယပ႕ေဆာငရန ျပငဆငျခငး စသည ကာလအတြငး ထြကကန၏အရညအေသြးက ထခကႏငသည။ ဆြတခးၿပးဟငးသးဟငးရြကမားက ရတသမးခနလြန နညးပညာအသးျပရျခငး၏ အဓကရညရြယခကႏစခမာ အရညအေသြး (ပပနးသ႑န၊ ႏးညမႈ၊ အန႕၊ အဟာရတနဘးႏင ေဘးကငးလျခမႈ) ႏင ဆြတခးခနႏငစားသးခနၾကား အရညအေသြးကဆငးမႈတ႕ျဖစသည။ သငေလာမနကနေသာ ရတသမးခနလြနနညးပညာသည အစဓါတဆးရးမႈ၊ ေလရထတမႈႏႈနးေလာပါးေစမႈ၊ ေရာဂါပး မား ေၾကာငေဆြးေျမ႕မႈေႏးေကြး ေစျခငးက တားဆးေပးမႈစသညတ႕အား ေလာနညးေစႏငသည။ စနစကေသာ ရတသမး ခနလြနနညးပညာအရကငတြယထနးသမးမႈသည ဟငးသးဟငးရြကမား၏ ရတသမးၿပးေနာက ဆး႐ႈးေလလြငမႈႏင လတဆတမႈအရညအေသြးအေပၚတြင ႀကးမားစြာအကးသကေရာကသည။

ရတသမးဆြတခးမအတြက စကပးေရးဆငရာအေလအကငေကာငးမား

- သငေတာမနကနေသာရငမညမႈဆငရာစကနးမားကအသးျပလက ရငမညမႈက စစေဆးပါ။

- လပသားမားအား ရငမညေသာဟငးသးဟငးရြကမားကသာခးဆြတရနႏင သးႏမားအနာတရမျဖစေစရန ေလ ကငေပးပါ။

- ခးဆြတျပးသးႏမားအတြက သငေတာေသာ ဗး၊ ေတာငးစသည ထညသစရာမားကအသးျပေစရနႏင မးရြာခန၊ ေနပျပငးခနတ႕တြင ခးဆြတျခငးက ေရာငၾကဥပါ။

- ဗး၊ေတာငးစသည ထညသစရာမားက မနမနေဆးေၾကာရမညအျပင ျပညလေအာငမထညရ။

- အတတႏငဆး လငလငျမနျမနသယယပ႕ေဆာငေစရန ေသခာပါေစ။

- ေတာငသမားအေနျဖင သးႏမားအနာတရျဖစမႈကေရာငရားရန ဗး၊ ေတာငးစသည ထညသစရာမားက တစခအေပၚတစခ ဆငထပျခငးမျပရ။

ေစးကြကသ႕ပ႕ေဆာငရန ျပငဆငစဥကာလအတြက စကပးေရးဆငရာအေလအကငေကာငးမား

- ထြကကနမားက ထတပးပါ။ ထ႕ေနာက ယငးတ႕က အဖးအကာရေသာေနရာ သ႕မဟတ အမထတြငထားသပါ။

- လပသားမားအား အရညအေသြးခြျခားျခငးႏင ထပပးျခငးတ႕က သငၾကားေလကငေပးပါ။

- ထြကကနမားက ၾကမးျပငေပၚတြင ဆငပျခငးမျပရ။

- ထတပးေသာကရယာမားသ႕မဟတ ထတပးရန စားပြက အသးျပပါ။

- ေပါကကႏငေသာ သ႕မဟတ ၾကမးတမးေသာမကႏာျပငရသည ပစၥညးကရယာမားက အသးျပျခငးမ ေရာငၾကဥပါ။

- ထတပးမႈဆငရာ အေထာကအကျပပစၥညးႏငကရယာမားက ပမနေဆးေၾကာသန႕စငပါ။

68


- ထြကကနမားႏငသငေတာေသာ ထပပးပစၥညးမားကသာအသးျပပါ။

- သငေတာမနကနေသာအေအးေပးစနစကအသးျပလက စကကြငးအပခနက ဖယရားပါ။ အေအးဓါတက ရလြယေသာထပပးပစၥညးမားကအသးျပပါ။

သယယပ႕ေဆာငေရးအတြက စကပးေရးဆငရာအေလအကငေကာငးမား

- လပသားမားအား ေမာေတာယာဥမားေပၚသ႕အတငအချပလပျခငးက သငၾကားေလကငေပးပါ။

- အဖးအကာပါရေသာ သယယပ႕ေဆာငေရးယာဥမားက အသးျပပါ။

- ထြကကနမားႏငသငေတာေသာအပခနရသညအေျခအေနက အသးျပပါ။

- ယဥတြထားသ၍မရေသာထြကကနမားက ေရာေႏာထားသျခငးမေရာငၾကဥပါ။

- ထြကကနမားက ေရာကရမညေနရာသ႕ ေႏာငေႏးၾကန႕ၾကာမႈမရေစဘသယယပ႕ေဆာငရမည။

(AVRDC, 2005)

အရညအေသြးဆငရာ အေျခခေမာမနးခကမားသစသးႏင ဟငးသးဟငးရြကမားက၀ယယရာတြင ၀ယယသမားထညသြငးစဥးစားတတေသာ ေယဘယလကၡဏာ အခ႕ရ သည။

၀ယယရနဆးျဖတခကမားအေပၚ ထအခကမားကလႊမးမးထားၾကသည။

အဓကဒဏရာႀကးမား၊ ပကစးမႈမားႏင သမးဆညးသေလာငမႈအရညအေသြးက ထခကေစေသာအျမငမလမႈမားမ ကငးစင ရမည။

အမညလြနျခငး၊ ေပာအျခငး သ႕မဟတ ညးႏြမးျခငးမားမျဖစေစရ။ ျပငပအန႕အရသာမားရေနျခငးမလညး ကငးစငရမည။ ထ႕ျပင မကကေသးေသာဒဏရာအနာမား၊ သမးဆညးသေလာငမအရညအေသြးကထခကေစေသာအျမငမလမႈမားမလညးကငးစငရမည။

ရြရာဖြယရာမား၊ ဖမား၊ လကခႏငဖြယမရေသာ ဓါတအၾကြငးအကနမားႏင အျခားျပငပပစၥညးမားပါ၀ငျခငးမလညး ကငးစငရ မည။

စားသးရန လကခႏငေသာအေျခအေနတြငရရမည။

ျပငပအန႕အသကမား၊အရသာမားပါရျခငးမလညး ကငးစငရမည။

ရတသမးခနတြင ရရမညအရညအေသြးထြကကနတစမးရငမညျခငးႏင ရတသမးရန အဆငသငျဖစျခငးတ႕ကဆးျဖတရျခငးမာ ခကခေသာဆးျဖတခက တစချဖစ ႏငသည။ အခ႕သးႏမားတြင အရြယေရာကရငမညသညစႏႈနးမားက ေဖၚထတထားၾကသညျဖစရာ ထသ႕ဆးျဖတရနအတြက အေထာကအကျဖစေစသည။ အျခားသးႏမားအတြကမကား မနကနသငေလာသညကာလတြငရတသမးႏငမႈသည ေကာငးစြာ နကနခကခမႈ ျဖစနငသည။

အရညအေသြးပငးဆငရာက ေဖၚျပရာတြင မၾကာခဏသးေလရေသာ အရြယေရာကမႈႏင ရငမညမႈဟသည စာလးႏစလး ရသည။ ယငးတ႕၏အဓပၸါယမားမာ ကြျပားျခားနားၿပး မၾကာခဏမားယြငးစြာအသးျပေလရသည။

ရငမညမႈဆသညမာ သစသး၀လ(သ႕)မဟတ ဟငးသးဟငးရြကႀကးထြားမႈျဖစစဥသည ဖြ႕ၿဖးမႈအဆငသ႕ေရာကရေၾကာငးကရညညႊနးသည။ ရငမညမႈျဖစစဥဆကတကျဖစေပၚလာမႈသည ထြကကနကေသဆးပကစးသည အေျခအေနသ႕ဥးတည ေသာေသဆးမႈအစပငျဖစသည။ ဥယာဥျခစကပးေရး ၏ ရငမညမႈအဓပၸါယမာ အရညအေသြးအတြက - သဘာ၀အေလာကရငမညျပး ျပညစ၍စားသးရန အသငေတာဆးလကၡဏာမားေတြ႕ရသည အဆငသ႕ ေရာကရ ေၾကာငး

- သးႏဖြ႕ၿဖးမႈအဆငသည သငေတာေသာ ရငမညမႈျဖစစဥ ကေရာကရေၾကာငးေသခာျခငး

7(8)/ aemufqufwGJ(8)/ pm;tpmab;uif;rIESifht&nftaoG;aumif;rGefrItwGuftmrcHrI

69


ရငမညမႈသည သစသးမားအတြက အထးသးသန႕ျဖစသည။ အရညအေသြးသ႕ဂဏသတေျပာငးလမႈမားပါ၀ငသည ျဖစစဥ မားေပါငးစပကာ လကခစားသးႏငသည အရညအေသြးတးလာေစရနဥးတညထားသည။

ေျပာငးလမႈဥပမာမားမာ ေပာရလာျခငး၊ အကဆစႏငတာနငဓါတမားေလာနလာျခငး၊သၾကားဓါတတးလာျခငး၊အန႔ပထြကလာ ျခငးႏင အခြအေရာငေျပာငးလာျခငးတ႕ျဖစသည။ ထြကကနမရငမညမ ရတသမးခပါက ရသငေသာအန႕အရသာ ဆး႐ႈးနငၿပး စားသးသမားအတြက အန႔အရသာ ျပညစေသာ ရငမညမႈလပငနးစဥက မျဖစေစေတာေပ။

အကယ၍ ထြကကနသညအလြနရငမညေနခနတြင ဆြတခးပါကလညး စားသးသထသ႕မေရာကမ ရငေရာပကစးသြားနငသည။ ရတသမးၿပးထြကကနမားအရညအေသြး ဆးရႈးရျခငးအေၾကာငး မားစြာရပါသည။ ထအေၾကာငးမားအနက သစသး၀လ(သ႕)မဟတ ဟငးသးဟငးရြကတ႕၏ အဆကမျပတေသာသာမာနႀကးထြားမႈျဖစစဥေၾကာငျဖစေသာလညး ထျဖစစဥကအေႏးဆး ျဖစရနလအပသည။ ကနေသာအေၾကာငးရငးမားမာ ထြကကနကဆးကးသကေရာကမႈျဖစေစသည ျပငပလပကငေဆာင ရြကမႈမားေၾကာငျဖစရာ ယငးတ႔က ေဖာကဖကပစရနလအပသည။

ရတသမးၿပးေနာကအရညအေသြးဆးရႈးရသညအဓကအေၾကာငးရငးမားမာ

- အမငးရငေရာမႈျမနဆနျခငး

- ေရဆးရႈးျခငး

- ရပပငးဆငရာအနာတရထခကမႈျဖစျခငး

- ဇ၀ကမၼဆငရာပစမမနကနျခငး

- ေရာဂါ၀ငေရာကျခငး

- ၾကးထြားမႈႏင ဖြ႕ၿဖးမႈ တ႕ျဖစသည။

အမငးရငေရာမႈျမနဆနျခငးရတသမးၿပးေနာကသစသးနငဟငးသးဟငးရြကမားသည ဇ၀လပငနးအဆငဆငကဆကလကေဆာငရြကရန ရငသနလက ရသည။ ရတသမးၿပးေနာကလငျမနစြာရငေရာမႈ၊ အမငးမႈမားျဖစကာ ေသဆးျခငးသ႕ ဥးတညလာသည။ အရညအေသြး ကဆငးျခငးျဖစစဥသည အရညအေသြးဆးရးမႈအနညးဆး ျဖစေစသည။ ပပေဆြးမႈျဖစစဥမားမာလြနကစြာ ေပာအလာျခငး တစရးမား ကြထြကျခငး အေရာငပကျခငး အရသာပကျခငး၊ အရသာမရျခငး နငတစရးမားအေရာငပက ျခငးတ႔ျဖစသည။ ရတသမးျပးလငျပးျခငး ေအာကစဂငကဆကလကအသးျပျပး ကာဗြနဒငေအာကဆကကဆကလက ထတလႊတသည။ ထ ျဖစစဥက အသကရျခငးဟေခၚသည။ အသကရစဥကာလတြင အပခနကထတလပသည။ ထတကန၏ ပကစးယယြငးမႈႏႈနး သည သတ၏အသကရႏနးထားနငဆကစပသည။ ယငးတ႕၏အသကရနနးမား ကြျပားသညႏငအမ ထတကနမားလညး ကြျပား သည။

ေအာကပါဇယားတြငအသက႐ႏႈနး၄မးနငတစမးစ၏ထတကနဥပမာမားကေဖာျပထားသည။

စကခငးအပမားဖယရားရနအတြက ရတသမးၿပးလငၿပးခငး လငျမနစြာေအးချခငးစနစျဖင အပခနထနးသမးမႈကစတငရ မည။ ထတကနမားကအေအးခရာတြင ေလျဖင၎၊ေရျဖင၎၊ထတပးျခငးျဖင၎ သာမနအားျဖင အသးျပၾကသည။

ေရဆးရးျခငး

ေရဆးရးမႈလကၡဏာမားမာ တြနလမျခငး၊ ညးေျခာကျခငး၊ ရ႕တြျခငး၊ ေပာပပျခငး၊ မာေကာေျခာကေသြ ျခငးႏငအရညခမး ေျခာကျခငးမားျဖစပါသည။ ထြကကနမားၾကား ေရဆးရးမႈပမာဏ၏ လကၡဏာမားျမငေတြ႕ႏငမႈမာ ကြာျခားခကရသည။ အရြကကသးရေသာထြကကနမားတြင ေရဆးရးမႈ ၂% ရရမျဖင ေရဆးရးမႈလကၡဏာကျပသေသာလညး အခ႕သစသးမားတြငေရ

အသကရနနး ထတကန

နညး ၾကကသြနျဖ၊ၾကကသြနန၊ေရာကသပရာ၊ပနးသး

အသငအတင ေဂၚဖထတ၊ ဥန၊ သရက၊ ခရမးခဥ၊ငကေပာ၊

ျမန ေထာပတသး၊ ပနးပြင၊ စေတာဘယရ။

အလြနျမန ပနးေဂၚဖစမး၊ ကညႊတ၊ ေျပာငးခ၊မႈ၊

70


ဆးရးမႈ ၆% ေအာကေရာကသညတင ေရဆးရးမႈလကၡဏာက မျပသေခ။ ထကကနလပငနးအဆငဆငတြင ေရဆးရးမႈသည ေရာငးခေသာကနပစၥညးမားေပၚမတညသည။ ေရဆးရးမႈႏႈနးသည အပခနေပၚမတညသည။ အပခနပမျမငမားသညႏင အမ ေရဆးရးမႈပမျမငမားလာသည။ ထြကကန၏မကႏာျပငေပၚတြင ျဖတသနးေလ၏ေရြ႕လားမႈသညလညး ေရဆးရးမႈက ျမငမားေစသည။ ေရစမထြကမႈႏႈနးျမငမားေသာ ထြကကနမားအတြက သေလာငစဥႏင သယယပ႕ေဆာငစဥအတြငးလြန ကေသာေလေရြ႕လားမက ႀကတငကာကြယထားႏငမႈမာ အေရးပါလသည။ အပခနေလာကာ အစဓါတျမငေသာပတ၀နးကင ျဖစေအာငထမးသမးထားျခငးျဖင (ဥပမာ ပလတစတစအတအတြငးထားသျခငး) ေရဆးရးမက ေလာခႏငသည။ ဖေယာငး ကသ႕ေသာပစၥညးျဖင မကႏာျပငက ဖးအပထားျခငးျဖငလညး ေရဆးရးမႈက ေလာခႏငသည။ သ႕ေသာ ယငးသည ေလရ ထတမႈနညးပါးေသာ ထြကကနမားအတြကသာသငေတာသည။ အေၾကာငးမ မကႏာျပငဖးအပမသည ေအာကဆဂငႏငကာဗြနဒငေအာကဆကေရြ႕လားမႈကေႏးေကြးရပတန႔ေစေသာေၾကာငျဖစသည။

႐ပပငးဆငရာအနာတရထခကမႈျဖစျခငး

အနာတရထခကမႈမားသည ရတသမးစဥ၊ ထတပးစဥ၊ သယယပ႔ေဆာငစဥႏင ေရာငး၀ယစဥအတြငး မညသညအခနတြင မဆျဖစပြားနငသည။ အဓကျဖစပြါးေသာ အနာတရထခကမႈ အမးအမစားမားမာ ခရမးညေရာငအကြကမား ျဖစေပၚျခငး၊ မကႏာျပငတြင အစငးအျခစရာမားထငျခငး၊ ပျပကျခငး၊ ျပတရႏငဒဏရာေပါကကေလးမားျဖစေပၚျခငး၊ ကြအကဟျပျခငး၊ တ႕ျဖစသည။

ခရမးညေရာငအကြကမားျဖစေပၚျခငး၊

ယငးသည ဖႏပခရမႈမားေၾကာငျဖစေပၚသည။ အထပအပးမားကပစချခငး၊ အမာခပစၥညးမားႏငထခကမျခငး၊ သယယ ပ႕ေဆာငစဥအတြငးတြင ထသ႕ေသာ အနာမားျဖစေပၚသည။ ဖႏပခဒဏရာမားမာ ထြကကနမားက ျမငမားစြာစပျခငး၊ အေလး ၀နခနက မခႏငေအာင ထပပးျခငးတ႕ေၾကာငလညးျဖစေပၚသည။

ဇ၀ကမၼဆငရာပစမမနကနျခငး

ျပငပအေၾကာငးအခကမားသည အရညအေသြးဆးရးကဆငးမႈကျဖစေစသည ထြကကနမားအတြငးရ ရငသနေနေသာ ဇ၀ဆငရာ လပငနးစဥမားက ေပၚေပါကေစသည။ ထသ႕ေသာ ဥပမာမားမာ အပေၾကာငျဖစေသာဒဏရာမား၊ အေအးေၾကာင ျဖစေသာဒဏရာမား၊ အသလငးေဆးေၾကာငျဖစေသာဒဏရာမား၊ ကာဗြနဒငေအာကဆကေၾကာငျဖစေသာဒဏရာမား၊ ေအာကဆဂင ေလာပါးမေၾကာငျဖစေသာဒဏရာမားႏင ေရာဂါေၾကာငျဖစေသာဒဏရာမားျဖစသည။ေရာဂါျဖစေစေသာ သကရမား (အမားအားျဖင မႏငဘကတးရးယားမား)မ ေရာဂါကးစကမသည သစသးႏင ဟငးသးဟငးရြကအမားစတြင အရညအေသြးကဆငးမက ျဖစေစေသာ အဓကအေၾကာငးရငးျဖစသည။ထေရာဂါကးစကမမားသည စကခငးအတြငး ႀကး ထြားစဥ သ႕မဟတ ရတသမးျပးေနာက ကငတြယသယပ႕စဥအတြငး ျဖစေပၚသည။ သးႏမားတြင ထသ႕ျဖစပြါးလြယမႈမာမ သသာစြာကြာျခားၿပး အေၾကာငးအခကမားစြာေၾကာငထသ႕ကြာျခားရျခငးျဖစသည။အေရးပါေသာ အခကတစရပမာ ႐ပပငး ဆငရာ အနာတရထခကမႈမား (ခရမးညေရာငအကြကမားျဖစေပၚျခငး၊ မကႏာျပငတြင အစငးအျခစရာမားထငျခငး၊ ပ ျပကျခငး၊ ျပတရႏငဒဏရာမား) သည ေရာဂါပးမားက ထြကကနပစၥညးမားအတြငးသ႕၀ငေရာကေစသည။ ျမငေသာ/နမေသာ အပခနမား၊ သ႕မဟတ စထငးဆအနမအျမင၊ သ႕မဟတ သငေလာမမရေသာ၀နးကငမားကသ႕ေသာ ထြကကန ပစၥညး မားက ထခကေစသညဒဏမားသည ေရာဂါကးစကမက ခြငျပေစနငသည၊ သ႕မဟတ ေရာဂါဖြ႕ၿဖးမႈကတးပါြးေစႏငသည။

ပကစးေစျခငး

ေရာဂါပးမားက ကာကြယရနေဆးထညမထားေသာေရ သ႕မဟတ လလေလာကေလာကမၾကာခဏ လမေပးေသာေရစသည ေဆးေၾကာေရမားထတြင ေရာဂါပးမား ျပန႕ႏ႕ေနသည။ ေရာဂါလကၡဏာမားမာ ပပက႐မသာျဖစေသာမကႏာျပငေပၚမ အနာငယကေလးမားမသည ထြကကနရအဓကအပငး၏ျပငပႏငအတြငးပငးဆငရာမား ဆး၀ါးစြာကးစကေနသညထ ျဖစ သည။ အသငအတငဆး၀ါးေသာလကၡဏာမားအေနျဖင ေယဘယအားျဖင မားျပားလာေသာ ေရနာေပာကြကမား၊ အေရာင အဆငးႏင အန႕အရသာပကမႈမားအျဖစျပသသည။

ႀကးထြားမႈႏင ဖြ႕ၿဖးမႈ

ထြကကနအမးအစားအခ႕တြင ရတသမးဆြတခးၿပးေနာက ႀကးထြားမအဆငမား ဆကလကျဖစေပၚသည။ ယငးက ကနစည၏ပပနးက စးစမးၾကည႕ကာ သႏငသည။ ထ႕ျပင ၾကးထြားမက ေထာကကေပးေသာအတြငးပစၥညးမားက အသးခ သညႏငအမ ကနစည၏အရညအေသြးကဆငးပကစးသညကလညး ေတြ႕ျမငရသည။ ရတသမးဆြတခးၿပးေနာက ႀကး

71


ထြားမႈအဆငမား ဆကလကျဖစေပၚမႈ၏ဥပမာမားမာ အာလးအေညာကေပါကျခငး၊ ၾကကသြနအၫြန႕ထြကျခငး၊ ကၫြတ ပငမားတြင ရညထြကလာၿပးပပနးေျပာငးျခငးတ႕ျဖစၾကသည။ အမငမားျဖစေပၚျခငးကလညး အခ႕ေသာ ကနစညမားတြင ေတြ႕ရသည။

ကမာၻကတြနးအားေပးေတာငးဆေနေသာ စကပးဆငရာအေလအကငေကာငးမားမာ..

- စားသးသမား၏လေနမႈေျပာငးလျခငး

- ကမာၻ႔ကနသြယမႈတးပြားလာျခငးႏင ကနစညမားကေနာကခလကျခငး

- ကမာၻ႔ကနတကႀကးမားႀကးထြားလာျခငး

- ေဘးကငးေသာအစားအစာမားက ေသခာေပါကေထာကပရန ႏင ပတ၀နးကငႏငလပသားမားက ႀကတငကာကြယရန အစးရ၏မ၀ါဒေျပာငးလျခငး

- ရပရြာ၏ ပတ၀နးကငႀကတငကာကြယေရး၊ လပသားမား၏ေဘးကငးလျခေရးႏငသကသာေခာငခေရးတ႕အေပၚ ရပရြာ၏ တာ၀နခရန ေတာငးဆလာျခငး ႏင

- ကနေရာငးကန၀ယလပငနးတြင အလကထေရာနစပစၥညးမားသးစြမႈ တးပြားလာျခငး..တ႕ျဖစသည။

တြနးအားေပးေတာငးဆေနေသာ အာစယမေဒသတြငးအတြက စကပးဆငရာအေလအကငေကာငးမားမာ..

- ၀ငေငြတးတကလာျခငးႏင ဆငးရမႈ ေလာပါးလာျခငး

- စားသးသမား၏ လေနမႈေျပာငးလျခငး

- ျပညပပ႕ကနႏင သြငးကနမားတးပြါးလာျခငး

- အေျခခအေဆာကအဦမား ဖြ႕ၿဖးလာျခငး

- ကနတကႀကးမားႀကးထြားလာျခငး

- ကမာၻလညလပငနးႏင အာစယမေဒသတြငးသ႕ခရးသြားလာမႈတးပြားလာျခငး

- ပတ၀နးကငက ၾကတငကာကြယရနလအပေၾကာငး ရပရြာ၏အသပညာတးပြားလာျခငးႏင

- ေဘးကငးေသာအစားအစာမားက ေသခာေပါကေထာကပရန ႏင ပတ၀နးကငႏငလပသားမားက ႀကတငကာကြယရန အစးရ၏မ၀ါဒေျပာငးလျခငး..တ႕ျဖစသည။

အာစယမေဒသတြငးအတြက စကပးဆငရာအေလအကငေကာငးမား၏ရညရြယခကႏင မေဘာငမား

အာစယမေဒသတြငးအတြက စကပးဆငရာအေလအကငေကာငးမားသည သစသး ႏငဟငးသးဟငးရြကမား(ထြကကန မား) စကပးထတလပစဥ၊ ရတသမးစဥ၊ စကခငးတြင ရတသမးသယပ႕စဥႏင ေရာငးခရန ထပပးျပငဆငစဥတ႕တြငမမ သေဘာဆႏၵအေလာက ကငသးေသာစႏႈနးမားျဖစၿပး အာစယမေဒသတြငးဆငရာ ႏငငတကာ စကပးဆငရာအေလအကင ေကာငးမားႏင တေျပးညျဖစေစရန ျဖစသည။ထ႕ျပင ..

- ေဒသတြငးႏင အျပညျပညဆငရာကနသြယေရးက အေထာကအကျပရန၊

- စားသးသမားအတြက ေဘးကငး၍ အရညအေသြးေကာငး သစသးႏငဟငးသးဟငးရြကမားပမရရေစရန၊

- အာစယမေဒသအတြငး ေရရညတညတေသာပတ၀နးကငက ရရေစရန၊

- လပသားမား၏ ကနးမာေရး၊ ေဘးကငးမႈႏင သကသာေခာငခေရးက ႀကတငကာကြယေပးရန တ႕အတြကလညး ျဖစသည။

7(9)? aemufqufwGJ (9)/ pdkufysdK;qdkif&mtavhtusifhaumif;rsm;udk jrefrmedKifiHESifh rdwfqufjcif;

72


အာစယမေဒသတြငးအတြက စကပးဆငရာအေလအကငေကာငးမားသည သမာရးကစကပးထတလပေသာနညးစနစမား (ေျမေပၚတြင၊ စြမးအားမၾကားချဖစသညေရထတြင စကေသာနညးႏစခစလးအပါအ၀င) အတြကပါ အၾကး၀ငသည။ စကပးထတလပမႈသည ဟငးလငးျပင သ႕မဟတ ကာကြယထားေသာပတ၀နးကငတ႕တြငျဖစႏငသည။

အာစယမေဒသတြငးအတြက စကပးဆငရာအေလအကငေကာငးမားသည ပကစးဆးရးမႈ မားေသာအပငေပါကမားႏင လပငနးအဆငနညးပါးေသာ ထြကကနမားမအပ လတဆတေသာ ထြကကနအမးအစားအားလးအတြက အၾကး၀ငသည။

အာစယမေဒသတြငးအတြက စကပးဆငရာအေလအကငေကာငးမားဖြ႕ၿဖးရန ေဆာငရြကရမညနညးလမးမား

ၾသစေတလႏငင၏ စမကနးအသငးႏင အာစယမအဖြ႕၀ငႏငငတငးမ ကယစားလယမားပါေသာ အလပ႐ေဆြးေႏြးပြ အဆင ဆငက အာစယမေဒသတြငးအတြက စကပးဆငရာအေလအကငေကာငးမားဖြ႕ၿဖးလာေစရန ျပလပခၾကသည။ ကနဥး အလပ ႐ေဆြးေႏြးပြတြင မေလးရား၊ ထငး၊ စကၤာပႏင ဖလစပငႏငငမားအတြငး လပေဆာငခေသာ စကပးဆငရာအေလအကင ေကာငးမားစမခကမားမ အေတြ႕အၾကမားက ေရးဆြခသည။ စကပးဆငရာအေလအကငေကာငးမားအတြက အသအမတ ျပမႈစနစမားႏင လမးၫႊနမႈမားက ကမာၻအရပရပရတငးျပညမားထမလညး ဆနးစစေလလာခသည။ ေနာကပငးအလပ႐ ေဆြးေႏြးပြမားတြင အဆျပထားေသာအေလအကငေကာငးမားသည အဖြ႕၀ငႏငငမား၏ စကပးဆငရာ အေလအကငေကာငး မားႏငသငေတာၿပး ေဆာငရြကႏငစြမးရရန၊ ဆကစပမႈရရန ေသခာမည စႏႈနးမားက မြမးမခသည။ ထအေလအကငေကာငး မားက ေဆာငရြကရာတြင လအပခကမားက နားလညေစရန အာစယမအဖြ႕၀ငတငး၏ စကပးဆငရာအေလအကငေကာငး မားအတြက လမးၫႊနရငးလငးခကမားက ေရးဆြခသည။

ျမနမာစကပးဆငရာအေလအကငေကာငးမားအတြက လပရားေဆာငရြကခကမား

သငတနးမား

၁။ ဆရာျဖစသငတနး

စကပးေရး၀နထမး (၂၅) ဥးသည ၾသစေတလႏငငမ ကၽြမးကငသက ဖြငလစေသာ စကပးဆငရာအေလအကင ေကာငးမားသငတနးသ႕တကေရာကခသည။

၂။ ၂၀၀၆-၂၀၀၇ အတြငး ေဆာငရြကခကမား

ေတာငသမားအတြက စကပးဆငရာအေလအကငေကာငးမားပညာေပးသငတနးတ႕က ျပညနယႏငတငး ေဒသႀကး (၆) ခတြင ေနရာ (၆)ေနရာခြကာ ဖြငလစေပးခသည။ (မႏေလး-၆၊ ပခး-၃၊ စစကငး-၁၊ မြန-၁၊ ေတာငပငးရမးျပည-၁၊ ရနကန-၁)

၃။ ပသမႀကးႏငေရႊဘ စကပးေရးသပၸမားတြင ဖြငလစခသည။

၄။ စကပးေရးဥးစးဌာန၀နထမးမားႏင အစးရမဟတေသာအဖြ႕အစညးအခ႕အတြက သငတနး (၄)ႀကမ ဖြင ဖြငလစခသည။

၅။ ၂၀၁၀ ခႏစတြင ဖြငမညသငတနးမား

- ျမနမာႏငငသစသးႏငဟငးသးဟငးရြကစကပးထတလပတငပ႕သမားအသငး၏ အသငး၀ငမားအတြက (၅)ၾကမ

- မႏေလးတြင (၃)ၾကမ၊ ေတာငပငးရမးျပညတြင (၂)ၾကမထတေ၀ခေသာ စာရြကစာတမးမား

- အာစယမေဒသ၏ စကပးဆငရာအေလအကငေကာငးမားအတြကစႏနးမား

- အာစယမေဒသ၏ စကပးဆငရာအေလအကငေကာငးမားအားဘာသာျပနဆခက (ျမနမာ အဂၤလပ ႏစဘာသာျဖင အပေရ (၅၀၀၀) က ပႏပထတေ၀ခသည။

ျမနမာႏငင၏ စကပးဆငရာအေလအကငေကာငးမားက ေရးဆြဖနတးျခငး

အာစယမအဖြ႕၏ ေထာကခတငျပခကအရ ျမနမာႏငင၏ စကပးဆငရာအေလအကငေကာငးမားက ေရးဆြရာတြင..

- နငငေတာ စကပးဆငရာအေလအကငေကာငးမား၏စႏနးအတြက လပငနးအဖြ႕မား (စကပးေရးဥးစးဌာန၊ စကပးေရးစမကနးဥးစးဌာန၊ စကပးေရးသေတသနဥးစးဌာန၊ စကပးေရးတကသလ)က စညး႐းဖြ႕စညးရန၊

- ပထမမၾကမးေရးဆြရန (သငေတာဆကစပေသာဌာနမားကသးသပတငျပရန)

- ဒတယမၾကမးေရးဆြရန (သငေတာဆကစပေသာဌာနမားကသးသပတငျပရန)

- တတယမၾကမးေရးဆြရန (ေနာကဆးမၾကမး)

73


- လမးၫႊနေျမပ (လပငနးစဥေရးဆြရန)

- ေနာကဆးမၾကမးၿပးစးပါက လထလတနးစားအလႊာအသးသးက ဖတေခၚရန

- တရား၀ငအတညျပရန

- အသအမတျပလကမတထတေပးေသာအဖြ႕ဖြ႕စညးရန

- ၀နၾကးအဖြ႕သ႕တငျပရန

- စစေဆးႀကးၾကပသမား၊ အၾကေပးမား၊ ေတာငသမားအား သငတနးေပးရန

- ျပညပပ႕သးႏမားအျဖစ သရက၊ ဖရႏင သခြါးေမြးတ႕က ဥးတညခကထားရန

- ျပညတြငးစားသးသးႏမားအျဖစ ျငတ၊ ခရမးခဥ ႏင ေဂၚဖထပတ႕က ဥးတညခကထားရန

(ကက-၂၀၀၈)

အစားအစာေဘး ကငးလျခမႈဆငရာ စညးမဥးမားထတလပသမားသည ယငးတ႕၏ ထြကကနမားက အရညအေသြးေကာငးရန၊ ေဘးကငးရနေသခာဘ႕လအပၿပး မသန႕ သည ေရ၊ အႏဇ၀ႏင ဓါတပစၥညးမားမျဖစလာမည အလားအလာရေသာအႏရာယမားမလညးေရာငရားရမည။ ပးသတေဆး ဓါတၾကြငးပါ၀ငမႈအနညးဆးသတမတခကစညးမဥးသညလညး ျပညတြငးႏင ႏငငတကာႏစခစလးအတြကပါအကးသက ေရာကရမည။

အစားအစာ ေဘးကငးလျခမႈႏင အေလအကငေကာငးမားအတြက အသအမတျပျခငးလကမတဥေရာပကနသြယမလပငနးအဆငမားမာ တငပ႕ေရာငးခသမားထမ အသအမတျပ ထားေသာသးျခား အစားအစာေဘး ကငး လျခမႈစႏႈနးမား (ဥပမာ ကမာၻ႔စကပးေရးဆငရာအေလအကငေကာငးမား) အားေတာငးဆမႈမားျပားလာလကရေန ၾကသည။ အာရေစးကြကမာပငလင ေဒသတြငးကနသြယမႈလပငနးအဆငဆင သ႕မဟတ ေဒသတြငး လယယာထြကကနလပငနး မားကတငျပေသာ အစားအစာေဘးကငးမအတြက အသအမတျပလကမတက အနညးဆးအေနျဖင လအပသည။ ေတာငသ မားႏင အစားအစာထတလပသမားအဖ႕ အစားအစာေဘးကငးလျခမစႏနးမားက အသအမတျပစစေဆးထားေၾကာငး လအပခကမားကလညး တးပြါးလာေနသည။

စကပးေရးဆငရာအေလအကငေကာငးမားဆသညမာ ဘာကဆလသနညး။ကမာၻ႔စကပးေရးႏငစားနပရကၡာအဖြ႕ (၂၀၀၃)၏အဆအရ လယယာကနထတလပငနးအဆငဆငအတြက ပတ၀နးကငဆင ရာ၊ စးပြါေရးဆငရာ၊ လမႈေရးဆငရာတ႕က ေရရညတညတေစေသာ အေလအကငမားျဖစၾကျပး၊ အစားအစာမား၊ အစားအစာ မဟတေသာ လယယာထြကကနမားအားေဘးကငးျပးအရညအေသြးရေစရမည..ဟဆသည။

စကပးေရးဆငရာအေလအကငေကာငးမား၏စနစ၊ စႏႈနး၊ ဥပေဒဆသညမာ ဘာကဆလသနညး။ထြကကနအေတာမားမားအတြက လယယာစကခငးတြင ကငသးရမည စကပးေရးဆငရာအေလအကငေကာငးမား၏စနစက ဥးတညလက စားေသာကကနလပငနး၊ ထတလပသအသငးအဖြ႕မား၊ အစးရႏင အစးရမဟတေသာအဖြ႕အစညးမားက လမးၫႊနခကမားက မားမၾကာမက ေရးဆြခၾကသည။

စကပးေရးဆငရာအေလအကငေကာငးမား၏စနစ၊ စႏႈနး၊ ဥပေဒမား အဘယေၾကာငေပၚေပါကလာရ သနညး။ကမၻာလးဆငရာ အစားအစာမား၏အရညအေသြးႏင ေဘးကငးလျခမေရးရာမားေၾကာင ေပၚေပါကလာရသည။

အဓကအကးရမႏင စနေခၚမႈမားကား အဘယနညး။

စကပးေရးဆငရာအေလအကငေကာငးမား၏စနစ၊ စႏႈနး၊ ဥပေဒမား၏ အကးေကးဇးမာ မားျပားလရာ၊ အစားအစာအရည အေသြးႏငေဘးကငးလျခမမားတးတကေကာငးမြနလာျခငး၊ ေစးကြကႏငဆကသြယရာတြင အေထာကအကျပျခငး၊ ပး သတေဆးႏင အနညးဆးဓါတၾကြငးသတမတခက၊ အျခားကးစကအႏရာယမားေလာနညးေစျခငးတ႕ပါ၀ငသည။ စကပ

7(10)? aemufqufwGJ (10)/ pdkufysdK;a&;xGuf jynfyydkUukefrsm; ESifhqdkifaom tpm;tpmab; uif;vHkjcHKrSK

74


းေရးဆငရာအေလအကငေကာငးမားကကငသးမႏငဆကႏြယေသာ အဓကစနေခၚခကမားမာ ထတလပမႈစရတပမျခငး၊ သးသန႕မတတမးေရးမတရျခငး၊ ပးသတေဆးဓါတၾကြငးစစေဆးရျခငးႏင အသအမတျပလကမတရယရျခငး၊ လေလာကမႈ မရေသာသတငးအခကအလကႏင ေထာကကမႈ၀နေဆာငလပငနးမားေဆာငရြကရျခငးတ႕ျဖစသည။

ေဘးကငးၿပးအရညအေသြးေကာငး အစားအစာဆငရာ ကဓဥပေဒ ဤကဓဥပေဒမားက ၾသစေတလႏငင အေနာကပငးျပညနယမ စကပးေရးဌာနက၁၉၉၆ ခႏစတြင စတငေရးဆြခသည။ ၂၀၀၃ တြင အေမရကနႏငငရအစားအစာကနသြယမႈဌာနသ႕ ကမၻာလးဆငရာစႏႈနးမားအျဖစ လႊေျပာငးေပးပ႕ခသည။ ယခ အခါ ဤကဓဥပေဒမားက အစားအစာကနသြယမႈဌာနေအာကရ ေဘးကငးၿပးအရညအေသြးေကာငး အစားအစာဌာနက စမ ေဆာငရြကလကရသည။

အငအကစအ ၂၂၀၀၀

ယငးစႏနးသတမတခကက အစားအစာေဘးကငးလျခမစမခန႕ခြမနညးစနစမားက တညေဆာကရာတြင အေထာက အကျဖစေစရန ေဖၚထတခသည။ ယငးက အတခေအစစပ၏စညးမဥးမား၊ ေနာကေၾကာငးေကာကယနညးမားႏင တြဖက ထားသည။ (ကမာၻ႔စကပးေရးႏငစားနပရကၡာအဖြ႕၊၂၀၀၇)

စကပးေရးဆငရာပစေျပာငးလမႈ

အမတြငးစားသးမႈ မ စးပြားျဖစစကပးထတလပေသာအဆင

ကနတကႀကးမားႏင စကပးေရးအေျခခေသာ စးပြားေရးလပငနးမားထြကေပၚေရး

နညးပညာ အသပညာ အေျခခေသာ စကပးေရး

ေငြရငးႏးျမပႏမႈမားေသာ စကပးေရး

ေျပာငးလလာသညရာသဥတအေျခအေန ႏင ပါတ၀နးကငတ႕ လကေလာညေထြရျခငး

စကပးေရးက႑အေရးပါမႈေျပာငးလျခငး

စားနပရကၡၡာလျခမႈ ႏင အစားအစာေဘးကငးလျခေရး

ဆငးရႏြမးပါးမႈ ပေပာကေရး

ဇ၀စြမးအားဖြ႕ၿဖးတးတကေရး

ေရရညတညတခငျမေသာ ပါတ၀နးကငရရေရး

ပထမ အစမးေရာငေတာလနေရး အေနျဖင ၁၉ရ၀ ခႏစသးႏအထြကတးေရးအတြကေဆာငရြကေသာ အထးအထြကတး ေရးစမကနး၏ မဟာဗဟာ(၅)ရပ..

- အထးအထြကတးမးမားေျပာငးလျခငးႏင အထြကေကာငးမးမား

- ဓါတပစၥညးမားအသးျပျခငး၊ (သဘာ၀မဟတေသာ ေျမၾသဇာမား၊ ဓါတပးသတေဆးမား)

- နညးပညာ ေျပာငးလျခငး (စကပးေရးနညးလမးမား)

- ပမေကာငးမြနေအာငျပျပငထားေသာ ေရသြငးေရထတနညးလမးမား

- အစးရဌာနမ ဥးေဆာငသည ေရြးခယျခငးဗဟျပမဟာဗဟာပါရေသာ လႈပရားမႈ

7(11)/ aemufqufwGJ(11)/ pdkufysdK;a&;rl0g'ESifh zGHUNzdK;a&;qdkif&m jyefvnfwnfaqmufrI

75


ယေန႕လကရအစမးေရာငေတာလနေရးယေန႕လကရအစမးေရာငေတာလနေရးသည ကနဥး ၀ငေငြ ႏင သကသာေခာငခေရး ရရရနကယျပန႕ေသာ မဟာဗဟာ ခမတဖ႕လအပသည။

- စကပးစးပြားဇသတမတျခငး ႏငပးးေပါငးေဆာငရြကမႈ၊ ႏင ယဥၿပငမႈ အကးေကးဇးမား

- မးေစ ႏင ဇ၀နညးပညာ ( စပမးမား ႏင မးရးဗဇျပျပငထားေသာသးႏမား)

- ေရသြငးျခငး၊ေရထတျခငး ႏင ေရစမခန႕ခြျခငး

- ေျမဆလႊာ ႏင အပငအဟာရဆငရာစမခန႕ခြျခငး

- စကပးေရးဆငရာအေလအကငေကာငးမားႏင အစားအစာေဘးကငးလျခမႈ

- အသပညာႏငနညးပညာလႊေျပာငးေပးျခငး (အသပညာက မားစြာအေျခချခငး၊ နညးပညာကအသးျပျခငး)

- လယယာစးပြါးစမခန႕ခြမႈ (ကနစညေစးကြကႏင စကခငးေျမျပငသညမစားသးသညထလပငနးအဆငဆင)

- စကမႈလယယာစနစ၊ ရတသမးၿပးေနာကပငးႏင သေလာငျခငး၊ ထတပးျခငးႏင လပငနးအဆငဆင

- အစးရႏင ပဂၢလကပငးတ႕ဘကညမႈ။

စကပးေရးမ၀ါဒ၏အဓပၸါယစကပးေရးမ၀ါဒသည ျပညတြငးႏင ျပညပမတငသြငးေသာ စကပးေရးထြကကနမားႏငသကဆငေသာ ဥပေဒစကေဖၚျပသည။ အစးရသည စကပးေရးမ၀ါဒက အမားအားျဖင ျပညတြငးစကပးေရးထြကကနမား၏ေစးကြကထရတကေသာရလာဒတစခက ရရရနဥးတညေဆာငရြကသည။ ထရလာဒတြင ဥပမာအားျဖင စားနပရကၡာဖလမႈႏင ပလသညကနမားက ျပညပသ႕ ပ႕ေဆာငမႈ၊ ျပညတြငးေစးႏႈနးတညၿငမမႈ၊ ထြကကနမား၏ အရညအေသြးေကာငးမႈႏင ေဘးကငးမႈ၊ ထတကနေရြးခယႏငမႈ၊ ေျမအသးခမႈအခြငအေရး သ႕မဟတ အလပအကငရရမႈတ႕ပါ၀ငသည။

စကပးေရးက႑၏ တရား၀င အေျခခအေဆာကအအ ျမနမာစကပးေရးႏင ေကးလကဖြ႕ၿဖးေရးဘဏဥပေဒ (၁၉၉၀)

သးႏဖကပးကာကြယေရးဥပေဒ (၁၉၉၃)

ဓါတေျမၾသဇာဥပေဒ (၂၀၀၂)

ဓါတေျမၾသဇာဆငရာလပထးလပနညးဥပေဒ (၂၀၀၇)

ပးသတေဆးဆငရာလပထးလပနညးဥပေဒ (၂၀၀၇)

မးေစ႔ဥပေဒ (၂၀၁၁)

အမးသား ေသာကသးေရဆငရာ လမးၫႊနခက

ေျမယာဥပေဒ (၂၀၁၂)

(တငေမာငေရႊ-၂၀၁၂)

76


7 (12)/ aemufqufwGJ (12)/ rmpDaumh(tpdk;&r[kwfaomtzGJUtpnf;) rS jyefMum;csuf

ဟငးသးဟငးရြကစကပးထတလပေသာ စမကနးမားက သးသပခကစမကနးတြငပါ၀ငေသာ ဟငးသးဟငးရြကမာ

စကပးေသာေနရာ..အမျခ၀ငးအတြငး

စကခငးအကယ.. ၀.၂ ဧက

စကပးသဥးေရ .. >၅၀

ပးသတေဆးအသးျပမႈ .. သးသည

ေတာငသမားသည ေဆးျဖနးခနႏင ဆြတခးခနၾကား ထားရမညကာလက သ/မသ.. သရ

ေဆးျဖနးရာတြင မရတသမးမ… ၇ ရက အထျဖနးသည။

ေတာငသမားသည ေဆးမားသေလာငသမးဆညးပက သ/မသ.. မသပါ။

ေတာငသမားသည ေဆးဗးေပၚမေဆးႏႈနးထားမားက သ/မသ.. သရသည။

ေတာငသမားသည ပးသတေဆးမတပတငအမတက သ/မသ.. မသပါ။

ယစမေနေသာေဆးျဖနးပးမားက သး /မသး.. သးသည။

ေဆးျဖနးစဥ အကာအကြယပစၥညးမားက သး/မသး.. မသးပါ။

ေဆးျဖနးစဥ ေရေသာက အစာစားျခငး ရ/မရ.. မရပါ။

ေဆးျဖနးနညးသငတနးမားတကဖးျခငး ရ/မရ.. တကဖးသည။

ေဆးျဖနးျပး ဆပျပာျဖင ေသခာစြာ ေဆးေၾကာျခငး ရ/မရ.. ေဆးေၾကာသည။

ေဆးမားက သေလာငေသာေနရာ.. အမအနး။

ေဆးရညေဖာစပေသာေနရာ..

အသးျပျပးေသာ ေဆးဗးခြမားက စြန႕ပစေသာေနရာ.. စကခငးအတြငး။

ဟငးသးဟငးရြကမားက အသးျပပမာ.. အမတြငးစားသးရနႏင ေရာငးခရန။

ပးသတေဆး ခနငရညရျခငးက ေတြ႕/မေတြ႕..မေတြ႕ပါ။

မသားစ၀ငမားက ေဆးျဖနးခြင ျပ/မျပ.. မျပပါ။

စဥ ဟငးသးဟငးရြက၁ ျငတ၂ သခြါး၃ ဖ႐၄ ခဥေပါင၅ ေျပာငး၆ ဖရ၇ တငေထာငပ၈ ႐းပဒ၉ ၾကကဟငးခါး၁၀ ပလငးေျမြသး၁၁ မနလာဥ

၁၂ မနညငး၁၃ ခရမး၁၄ မနညငးစမး၁၅ ဆလတမနညငး၁၆ ခရမးခဥ၁၇ ဘစားပ၁၈ ကဇြနး၁၉ နနပင၂၁ စပါးလင၂၁ ဆလတ

77

Documents

[if;oD;[if;&udk pdkufysdK;xkwfvkyfrIrSonf pm;oHk;onftxd ... · PDF file[if;oD;[if;&Gufrsm;udk pdkufysdK;xkwfvkyfrIrSonf pm;oHk;onftxd vkyfief;tqifhqifhü ab;uif;aom tpm;tpmjzpfrIudk