١

عربی ناصح زاده

:ترجمه :ي اسمنكات ترجمه) الف

تطابق) 1

تطابق تعداد اسم) 2

)به ویژه ضمایر( کردنی وجود ندارد گونه اضافه و کمحق هیچ )3

.شاره نداردهیچ ربطی به خود اسم ا :ي اسم اشارهترجمه) 4

مردی که الرجل الذی اسم موصول خاص+ اسم ال دار ) 5

درختانی که الشجرات التی

ثبات كلمه ) 6

) ی انتها–یک ابتدا (نکره / معرفه .الزامی به نکره ترجمه کردن نیست: اسم نکره اگر جنس باشد

م معرفهاگر یک اسم نکره داشته باشیم و مجددا آن اسم بهصورت معرفه بیاید، در ترجمه اس

فارسی عربی

مفرد مفرد

رجلین (جمع / ٢ مثنی رجلی ) ی+

جمع جمع

پاهایم ندوپای م

این معلمان هولاء المعلمون ل داراسم ا+ اسم اشاره ) الف ها معلمانی هستند که این هولاء معلمون لاسم بدون ا+ اسم اشاره ) ب

جمع جمع

دمفر مفرد ها درختانی هستند کهاین هذه شجرات

شودمفرد ترجمه می %١٠٠

که-ایکه

اسم اسم

فعل فعل

ترجمه

کثیراحاولتالیوم ترجمه فعل

کردمتلاش امروز زیاد

امروزم زیاد بود تلاش

فعل

اسم

٢

عربی ناصح زاده

هايي گروهترجمه) 7 اسمي

نواخت هستندترکیبات دو اسمی چون یک هـا یکـسان ی فارسـی و عربـی آنهمـواره ترکیـب ترجمـه .باشد می

افضل الطلاب شود اما در فارسی ابتدا صفت و سپس سپس صفت ترجمه می/ الیه در عربی ابتدا مضاف: در ترکیبات تلفیقی

.الیه خواهد آمدمضاف

:يهاي مهم تركيبات تلفيقغالب

طعم حقیقی زندگی:طعم الحیاة الحقیقی: مثال

طعم زندگی حقیقی: طعم الحیاة الحقیقیة

:مقالات المجلات الطبیة

.باشدباشد و همواره خبر مقدم میمی» وجود دارد«هناک در ابتدای جمله به معنای ) 8

9( لـ)دهد معنی داشتن میدر ابتدای جمله ) مالکیت لی صدیق مخلص دوست مخلص دارم:

دهدمعنی داشتن می) مالکیت(عند عندی صدیق مخلص دوست مخلص دارم:

)دو اسم یا چند اسمی. (باشدی عربی و فارسی به یک ترتیب میترجمه یکنواخت

هم صفت در این ترکیب وجود دارد/ الیه هم مضاف تلفیقی

آموزان برترین دانش برتر آموزاندانش

٢ و ٣ و ١): ترجمه (اسم ال دار + ضمیر_ اسم ) ١

هاآموزان پرتلاش آندانش طلابهم المجدون اسم ال دار + اسم ال دار+ اسم ) ٢

صفت الیه.م

صفت الیه.م

٢ و ٣و ١

٣ و ٢و ١

ترجمه

مذکر

مونث

جمع غیر انسان

رانسان جمع غی مفرد مونث

مفرد مونث

های پزشکیهای مجلهمقاله های پزشکی مجلات مقاله

)مالکیت(لـ + کان عند

دهدمعنا می) گذشته(داشتن کان لی صدیق مخلص دوست مخلص داشتم:

٣

عربی ناصح زاده

.دهدمی) ستواجب ا (بایددر ابتدای جمله )اسم(ضمیر + علی ) 10

یجب دهدمی) واجب است (بایدمعنی.

)نیست........ هیچ ( )اسم+ لا (لای نفی جنس ) 11علمی، قرآنی): صفت نسبی(اسم منصوب ) 12 ودش نسبت ترجمه مییهمواره، همراه با.

الآیات القرآنیة

:ي فعلنكات ترجمه) ب )رفته بود(ماضی بعید ماضی + کان ) ١

)رفتمی(ماضی استمراری مضارع + کان ) ٢

)ته استرف( ماضی نقلی ماضی + قد ) ٣

)رودگاهی می(مضارع + گاهی مضارع + قد ) ٤

)رفته بود( ماضی بعید ماضی + کان ماضی + قد + کان ) ٥

)رفت (اضی منفی داره ممضارع + لم ) ٦

هرگز / نخواهد رفت (مستقبل منفی + هرگز / مضارع منفی + هرگز / مستقبل منفی مضارع + لن ) ٧ )هرگز نخواهد رفت/ رود نمی

)هنوز نرفته است(ماضی نقلی منفی + هنوز مضارع + لما ) ٨

)هنگامی که رفت(ماضی + هنگامی که ماضی + لما ) ٩

)رفتنمی( ماضی استمراری منفی مضارع + کان + لم ) ١٠

)ای کاش رفته بود/ رفت ای کاش می (ماضی استمراری+ ای کاش ماضی + لیت ) ١١

)ای کاش برود(مضارع التزامی + ای کاهش ضارع م/ لیت ) ١٢

)شاید برود(مضارع التزامی + شاید مضارع _ لعل ) ١٣ . توانند به جای همدیگر بکار روندهمواره ماضی ساده و ماضی نقلی می: تذكر

آیات قرآن آیات قرآنی

ماضی بعید

٤

عربی ناصح زاده

اشد حتما در فارسی نیز باید مجهول ترجمه گردداگر فعلی در عربی مجهول ب جهول کد م جایی فاعل و مفعول دقت کنید به جابه اخذتنی اارعبة

جواب شرط+ فعل شرط : ي ساختار شرطترجمه

)خواهم زد(زنم می بزنی .توانند مضارع ترجمه شوندتواند ماضی دهم میدر فارسی هم می: اگر فعل و جواب ماضی باشند

فعل دوم + فعل اول : حاليه/ ي وصفيه ي جملهترجمه

بعید/ ماضی ساده ماضی + ماضی ) ١

ماضی استمراری مضارع+ ماضی ) ٢

ي الا ترجمه

ي مفعول مطلقترجمه

ـ ـماضی

ــ مضارع

الفعلعین حرف اول

وحشت من را فرا گرفت زده شدم من وحشت

)به جز(الا : + جمله

به جز لا ا ؟ / : جمله فقط

فعل جمله مثبت ترجمه شود

و چسبیده به فقط، مستثنی ترجمه شود

شک بی– حتما –قطعا : مفعول مطلق تأکیدی مثل/ الیه همچون .م+ مطلق .م شودصفت صفت ترجمه می+ مطلق .م ای کهگونهبه/ که ی وصفیه به طوریجمله+ ق مطل.م

٥

عربی ناصح زاده

: الخطا/ الصحيح هاي عيني پاسخگويي به تستنحوه به دنبال خطا بگردید) ١ .ها را بررسی کنیدی گزینهحتما همه) ٢های ای بیاید، در معنای گزینهفعل کان اگر در گزینه: ها به هم از نظر معنایی به هم مرتبط باشنداگر گزینه) ٣

.گذاردبعدی نیز تأثیر می

خطا١: عین الخطا خطا٣: عین الصحیح

6

عربیناصح زاده

اركان اصلي جمله

انواع جمله

انواع اعراب

جمله فعليه با فعل معلومفاعـل بـه ازای هـر فعـل معلـوم،. باشـد جـنس بـا فعـل مـی همواره هم آید می چی؟-کی؟ در خواب -آید کننده کار است و بعد از فعل می: فاعل

.یکتاست

:فعليه

:اسميه

)مخصوص فعل متعدی( مفعول+ فاعل + فعل :فعل معلوم) الف

نائب فاعل+ فعل مجهول :ل مجهولفع) ب

خبر + مبتدا : شروع با اسم)الف

خبر+ اسم : شروع با نواسخ)ب

افعال ناقصه)الف خبر+ اسم :

حروف مشبهة بالفعل)ب خبر+ اسم :

رخب+ اسم : لای نفی جنس)ج

مرفوع ـــــ ان: اسم مثنی/ ون: جمع مذکر سالم/

منصوب ـــــ ین: اسم مثنی/ ین : جمع مذکر سالم/

مجرور ـــــ ین: اسم مثنی/ ین : جمع مذکر سالم/

)مرفوع( همواره متعدی است

)منصوب) (مرفوع(

)مرفوع) (مرفوع(

)منصوب) (مرفوع(

)مرفوع) (منصوب(

)مرفوع) (منصوب(

7

عربیناصح زاده

انواع فاعل

ذهبت، ←ی نهی ماضی در صیغه شود مؤنث است و ضمیر بارز محسوب نمیی نشانه) ت(

هنهای شود به جز صیغه های مضارع ضمیر بارز محسوب نمی نون در انتهای صیغه انتن،

مثال

ی کـار جـنس بـا کننـده ل جمله به صـورت مفـرد و هـمي کار بعد از فعل باشد، فع هرگاه کننده :در زبان عربی

یتناول ←آید می تتناول/ المسلمون الرمان المسلمات الرمان

آید یعنی هم جنس و هم ی کار می با کنندهصیغه همی کار قبل از فعل باشد، در این شرایط فعل اما اگر کننده

المسلمون یتناو←آید ی کار می تعداد با کننده لون الرمان

. نیز برقرار استفعل ناقصه و اسم فعل ناقصه و همچنین فعل مجهول و نائب فاعلاین نکته درمورد

یذهب :اسم ظاهر)1 .آید فاعلی که به صورت فعل بعد از فعل می← إلی المسجدالمسلمون

و فـاعلی کـه بـه صـورت ضـمیر بـارز ←ن فـی الحـرب و المـسلمون یحـاول :ضمير بارز )2

داخل فعل است مشخص،

یتناولالمسلم :ضمير مستتر)3 اگر فاعل اسم ظاهر یا ضمیر بارز نداشته باشیم، فاعل← الرمان

.گیریم را ضمیر مستتر درنظر می

یذه ن ــبـ

ن وـبـیذه

کان المسلمون في صلاة

المسلمون کانوا في صلاة

فاعل

فاعل

ضمیر مستتر هو

ضمیر بارز

ضمیر بارز

مفرد مونث مفرد مذکر

ینصر المسلمون فی الحرب

المسلمون ینصرون فی الحرب

8

عربیناصح زاده

اگر فعل جمله متعدی باشد، حتما به مفعول احتیاج دارد):به(مفعول چـه کـسی را؟ چـهمفعول در جواب .

شود و اعراب منصوب دارد حاضر می در جملهچیز را؟

دع وت ــ ال ـفـتـلاحـ لیـتـلـیــزم

. خواهد بودمفعولاگر ضمایر به انتهای فعل بچسبند حتما

دع: شود و فعل همواره متعدی محسوب می ی أداء و احباتیـی فــد نـاعـسـتـی لـتـلـیـت زم وــ

هر گاه ضمیر ی متکلم وحده به عنوان مفعول به انتهای فعل اضافه شود بین فعـل و ایـن ضـمیر ن وقایه

.گیرد حتما یک ن به نام ن وقایه قرار می

شود ل محسوب میای دارای متمم باشد، آن متمم در عربی مفعو وجود ندارد پس اگر جملهمتممدر زبان عربی

.البته به شرطی که قبل از آن حرف جری به کار نرفته باشد

)مسلمانان با مشکلات فراوان مواجه شدند. (ه المسلمون مشکلات عدیدةـــواج

ا بالاعمال الحسنة وــلـعج ) نیک بشتابیداعمالبه سوی . (

محـسوبمفعول ـ مـسند/مفعول ـ متمم/مفعول ـ مفعوله در فارسی گذرا به جملاتی ک:افعال دو مفعولي

. باشند البته به شرطی که قبل از مفعول دوم حرف جر بکار نرفته باشد شوند در عربی همگی دو مفعولی می می

نـرا اگر در ترجمه بـه مفعـول، مـتمم برخـوردیم کـه حتمـا آ: کنیم برای تشخیص آنها ابتدا جمله را ترجمه می

چه کسی را؟ چه چیز را؟ ) ١:پرسیم گیریم و در غیر اینصورت از فاعل جمله دو سؤال می دومفعولی می

ه هما ک ک ی

هما هما کما کما نا

هم هن کم کن

مفعولالیه.م فاعل

مفعول فعل و فاعل فاعل مفعول

وقایه) ن(

متمم مفعول فاعل لمفعو

فعل فاعل

)مفعول ندارد(جار و مجرور

9

عربیناصح زاده

اگر فاعل به هر دو سؤال پاسخ دهد قطعا دومفعولی است و در غیر اینصورت فعل دومفعولی کی؟ ـ چی؟) ٢

:نیست

اه .نـدایت کـت هـه راه راســما را ب. یم ـقـتـسـمـراط الـصـا الـن دـ

.نامم عالم را عادل می. ادلا ـم عـالـعـی الـمـسـ ن

خورد می را با حرص ذاـغ ودکــک . اـصـحری اماـعـط لـفـطـال لــأکـی

:های دومفعولی عبارتند از فعلمهمترین

جعل اعطی قرار داد= روزی داد= رزق بخشید=

وعد وهب وعده داد= پرسید= سأل بخشید=

ألبس حسب پوشاند= نامید= سمی به حساب آورد=

منح اطعم بخشید= اتخذ غذا داد= گرفت=

علم یاد داد=

ي مجهول و فعل مجهول ملهج

طریقه ساختن فعل مجهول

ماضی)١

مضارع)٢دهیم صدای عین الفعل را ــــ می

دهیم فقط حرف اول را ــــ می

دهیم لفعل را ــــ میصدای عین ا

دهیم تمام حروف صدا دار قبل از عین الفعل را ــــ می

فاعل انت فعل امر مفعول مستتر

ثانیمفعول صفت مفعول متمم فعل امر

فعل و فاعل نحن مستتر

ثانیمفعول مفعول

فعل فاعل حال مفعول فاعل فعل مفعول

10

عربیناصح زاده

اس مجهول ) یـماض(ر ـفـغـتـاستغفر

یستغفر مجهول )مضارع(یستغفر

حرف اول عین الفعل

)ـــــ) (ـــــ( ماضی

کد شناسایی فعل مجهول

)ـــــ) (ـــــ( مضارع

.ی مفیدی نوشته شد مقاله: ی مفیدی را نوشت مجهول علی مقاله

دةـیـفـم ةـالـقـم بـتـک: مجهولدةـیـفـم ةـالـقـم یـلـع بـتـک

باشد ٪ متعدی می١٠٠فعل مجهول.

باشد ی معلوم می نائب فاعل در جمله مجهول همان مفعول جمله.

هـای فاعـل تمام ویژگیی معلوم شده است و ی مجهول، جایگزین فاعل در جمله نائب فاعل در جمله

.باشد را دارا می] ...ی پیدا کردن، انواع آن، اعراب و نحوه[

نائب فاعل حتما در جنس با فعل مجهول تطابق دارد.

ماند هنگام مجهول کردن جمله حتما زمان فعل ثابت می.

.نش وجود دارد فعلی که متعدی است و مفعول آن در جمله ذکر شده، همواره امکان مجهول کرد:تذكر مهم

.شود گاه مجهول نمی اما فعلی که لازم است هیچ

صار، لیس، کان،(های ناقصه فعل اصبح .شوند به هیچ عنوان مجهول نمی)

وجود هر دو الزامی است

صفت نائب فاعل فعل مجهول صفت مفعول فاعل فعل

11

عربیناصح زاده

:هاي اسمي گروه .ا راـبـی زی هـانـ خ در ن، ـــ م انـربـهـت مـرد دوسـاز کـب

.ل ـیـمـجـت الـیـبـاب الــون بـنـحـی الــقـدیــح صـتـ ف

باشد در گروههای اسمی هسته اسم اول گروه می

شوند، بلکه یک جایگاه هستند و نقش آنها در جمله مضاف و موصوف بودن نقش محسوب نمی

.شود مشخص می

حالا مضاف تنوین پرونه / !پرونه مضاف نون می / !پرونه مضاف ال می:های طلایی مضاف ویژگی!

با هم تطابق دارند عـــم اــــج موصوف و صفت در :در ترکیب وصفی.

مضاف الیه همواره مجرور است اما صفت اعرابش تابع موصوفش است.

:ساختارهاي مهم گروههاي اسمي تلفيقيونـنـحـال ی ــقـ صدیدار ال مــاس+ ر ـیـمـض+ م ــاس) ١

صفت الیه مضاف مفعول الیه مضاف صفتفاعل فعل

مفعولیگروه گروه فاعلی

)مضاف( )موصوف( )مضاف(

)موصوف(

صفت الیه مضاف مفعول صفت الیه مضاففاعل فعل

)مضاف( )مضاف( )موصوف(

)موصوف(

اعراب جنس معرفه نکره

)تعداد(عدد

دونـهـتـجـمـم الـهـطلاب

صفت الیه مضاف صفت الیه مضاف

صفت الیه مضاف

12

عربیناصح زاده

دار ال مــ اس + دار ال مـــاس + م ـــ اس) ٢

تواند برای اسم اول یا اسم در این ترکیب صفت می

در جنس و دوم باشد، پس برای هر اسمی که با آن

.شود برابری دارد صفت محسوب میتعداد

طعم واقعی زندگی) ترجمه(قی ـیـقـحـاة الـیـحـم الـعـ ط

طعم زندگی واقعی) ترجمه(ة ـیـقـیـقـحـاة الـیـحـم الـعـ ط

:اليه مشار و مشار در این ترکیب نقـش اسـم اشـاره در شود که الیه نامیده می مشار+ مشار اسم ال دار+ ترکیب اسم اشاره

باشد و بدانید اعراب مشارالیه تابع اعراب شود اما نقش اسم ال دار بعد از آن، مشارالیه می جمله مشخص می

.باشد اسم اشاره می

ذه. ل ـفـطـذا الــت هــرأیـ م درسةـمـ ال ذه ـــ ه دیرــی مـت ألـبـ

صفت الیه مضاف

صفت الیه مضاف

صفت الیه مضاف

فعل و فاعل ضمیر بارز ت

مفعول منصوب

مشارالیه منصوب

مجرور جر حرف به

مشارالیه الیه مجرور.ممجرور

13

عربیناصح زاده

)شروع با اسم(ي اسميه اركان اصلي جمله باشد ی جمله می اسم شروع کننده:مبتدا.

دهد به مبتدا به خواننده خبر می دقیقا قسمتی است که راجع:خبر.

): اسم(خبر مفرد

انواع خبر

دخبر باش) غالبا فعلیه( یک جمله :خبر جمله

یک شبه جمله خبر باشد:خبر شبه جمله

جار و مجرور) ١

عندالله، فوق الشجرة: روف ــظــرف و مـــظ) ٢ انواع شبه جمله

هناک )٣

:ساختارهاي مهم خبر مفرد در ابتداي جمله

خبر یک اسم باشد

خبر یک گروه اسمی باشد که در این شرایط فقط اسم اول گروه گیریم را به عنوان خبر درنظر می

اسم + زمان/قید مکان

)نکره(اسم بدون ال + اسم ال دار )١

)نکره(اسم بدون ال + اسم اشاره ) ٢

)نکره(اسم بدون ال + ضمیر منفصل مرفوعی) ٣...)هو، هما، هم، هی، (

خبرمبتدا

14

عربیناصح زاده

در جملات زیر نقش کلمات را مشخص کنید:

حسن الادب) ١ .بــســنـال ح ــبــ ق رــتــســ ی

ر مــیــل خـاقـعــداوة الــع) ٢ .لـاهـجـ الةـداقــن صــ

ور الــذه صــه) ٣ ة جمیلةــی قریـناها فـطـقـتـ .

.هولاء الغواصون یستظیعون الذهاب إلی اعماق البحر) ٤

المومن فی الامان) ٥ .

:خبر مقدم و مبتداي مؤخر خبر شبه جمله باشد) ١

.باشد) اـــــم / نـــم (مبتدا یک اسم نکره یا اسم موصول ) ٢

.تواند عوض شود وجود برقراری هر دو شرط جای مبتدا و خبر می با

داشته ) ما/من(هرگاه شروع جمله با یک شبه جمله باشد و بعد از آن یک اسم نکره یا اسم موصول : بنابراین

.باشیم در این شرایط خبر مقدم و مبتدای مؤخر برقرار است

.باشد گاه مبتدا نیست بلکه خبر مقدم می هناک در ابتدای جمله هیچ:رتذك

الیه.م مفعول فاعل هومستتر فعل الیه.م مبتدا

الیه.م جار و مجرور خبر الیه.م دامبت

ی وصفیه جمله خبر مبتدا

خبر جمله مشارالیه مبتدا

خبر شبه جمله مبتدا

کسی که کسانی که

چیزی که هایی که چیز

15

عربیناصح زاده

مبتدا و خبر را مشخص کنید:

د به بقیة الحیواناتـخـحــی وت ـــغراب صـلـل) ١ .

رة ـیـثـک ار ـــة الازهـحـة رایـقـدیـحــی تلک الـف) ٢

.یساعدون الآخرینن ـــمن المومنین م) ٣

وکـتـن یـذیــال) ٤ ونـنـومـالله م یـلـون عـلـ

یة بـعـیـبـات طــزانـط خـبـلـل) ٥ رب مــقـالــ اــهــابــن أذنـ

:نواسخ

اصبح – لیس – صار – کان :افعال ناقصه) ١

و تمام قواعدی که بین فعل معلوم و فاعل برقرار است، بین فعل افعال ناقصه نیاز به اسم و خبر دارند

در اسم فعل ناقـصه دقیقـا ]نحوه پیدا کردن، انواع، تطابق جنس[باشد ناقصه و اسم آن نیز برقرار می

.باشد مانند فاعل می

ور فعـل تواند خبر مقدم نیز در حـض باشد و می ی اسمیه می انواع خبر افعال ناقصه مانند خبر در جمله

.ناقصه برقرار باشد

ی وصفیه جمله مبتدامؤخر خبرمقدم

مبتدا )معرفه(

صفت الیه.م جار و مجرور مشارالیه

صلهجمله مؤخری دامبت خبرمقدم

خبر صلهجمله مبتدا

الیه.م جار و مجرور جار و مجرور صفت مؤخری مبتدا خبرمقدم

خبر منصوبــ ـ ــ ـــ اسم مرفوع

شد نیست شد بود

16

عربیناصح زاده

) ( ل یومـة کـفـیـحـصـون الـبـطالـی لابـطـال کـئـاول انــک :مثال

اص ت عند هولاء المدعوین مـحـبـ )(ا ـروفـعــ

)(ة وم الغفلــن نــون مـظـقـیـتـسـون یـمـلـسـمـوا الــانــک

) (ات للیائلین ـــوته آیــف و إخـوسـی یــان فــلقد ک

:حروف مشبهة بالفعل

ان ان / لکن/کأن / لیت / لعل /

شاید اما،ولی گویی، مثل که قطعا:ترجمه

تاکید : کاربرد

مرفوع: خبر/ منصوب: اسم= حروف مشبهه نیاز به اسم و خبر دارند

تواند اسم آنها باشد نمیتواند ضمیر بارز یا اسم ظاهر باشد، اما ضمیر مستتر اسم حروف مشبهه می

تواند فعـل بکـار گاه چسبیده به حروف مشبهه نمی تواند خبر مقدم بگیرند اما هیچ حروف مشبهه، می

.رود

خبر کان مرفوع مشارالیه اسم کان فعل ناقصه

خبر فعل ناقصه و اسم ضمیرت فعل ناقصه

خبر کان اسم کان فعل ناقصه

اسم مؤخرکان معطوف خبر مقدم فعل ناقصه

مرفوع خبر ـ ـــ ــ ــ اسم منصوب

همه حـروف مـشبهه ای (د دارنـــد تـــشدیــاش ــت= ک هــم )لی

تشدید داشتــان آرزو، ــه بی ــد ب امی کاری محال

وصــــل عبارت دو

از رفع ابهام تشبیه قسمت قبلی،

17

عربیناصح زاده

نـیـمـلـسـم م ـتــنــ ک:کان

انتم مسلمونان ان : ونـمـسلـم مــکــ

)مرفوع(خبر ) + منصوب( اسم :لای نفی خبر

: لای نفی جنس اسمهای ویژگی.گیرد تنوین نمی/اسم لای نفی جنس به هیچ عنوان ال) ١

.باشد اسم لای نفی خبر معرفه نمی) ٢

)لا ضعیف و مــا فی البیت(

آیـد و خبـر مقـدم افتد یعنی چسبیده به لای نفی خبر همواره اسم می ای نمی بین لا و اسم لا هیچ فاصله) ٣

.تواند برای لای نفی خبر برقرار باشد نمی

.باشد می› نیست... هیچ ‹: ی لای نفی خبر ترجمه) ٤

مضارع منفی : ترجمه) مرفوع(ع مضار+ لا :)نافیه(لای نفی )١

دهند آنها قرار نمی= لایجعلون

امر منفی: ترجمه) مجزوم(مضارع + لا ):دناهی (لای نهی )٢

لا یجعلوا آنها نباید قرار بدهند=

نیست... هیچ: ترجمه) منصوب(اسم + لا ):نفی خبر( نافیه للخبری لای )٣

لاخیر موجود فی الدنیا هیچ خیری در دنیا موجود نیست=

اولی است نه دومی: م ترجمهــــم لا اســــ اس :لای عطف )٤

اند حروف عطف همگی غیرعامل:غیر عامل

او راستگوست نه دروغگو= کاذبلاهو صادق

)کان اسم (ضمیر مرفوعی

)اسم ان(ضمیر منصوبی

خبر کان و منصوب

هالی.م معرفه به اضافه

انواع لا

.کند تغییری در اعراب مضارع ایجاد نمی غیر عامل

عامل

عامل

دو اسم غالبا متضاد هستند

عطف

18

عربیناصح زاده

:افعال ثلاثي مزيدی هر ماضی دارای حروف زائدی باشد فعل ثلاثی مزید در صیغه.

ی هر ماضی ربط دارد به صیغه تعداد حروف زائد در یک باب :

:هاي ثلاثي مزيدجدول باب

حروف زائد باب= مصدر ی انت امرصیغه ی هر مضارعصیغه ی هر ماضیصیغهافعل یفعل اف عل یک حرف زائد افعال فعل یفع فع ل یک حرف زائد تفعیل لفاعل یفاعل فاعل مفاعلة افع یک حرف زائد لاتفعل یتفعل تفعل تفعل دو حرف زائد تفاعل یتفاعل تفاعل دو حرف زائد تفاعل افتعل یفتعل اف افتعال لعت دو حرف زائد انفعل ینفعل انفعل انفعال دو حرف زائد استفعل یستفعل استفعل استفعال سه حرف زائد

:نكات تكميلي افعال ثلاثي مزيد

.باب افعال است دارد) أ(ی مفتوح تنها بابی که فعل امر آن همزه) ١

بریم وزن باب می) مرجع (١ی آن را به صیغههیم باب فعل را پیدا کنیمهرگاه بخوا) ٢

تن ین رونک انفعال لعفنی رک

افتعال است، انفعال است افتعال افتعال و انفعالک بینش: ی طلایی نتنکته) ٣

انتبهوا انتبه افتعال

) وجود نداردشکی( باب افعال حبتنا

تفعل : باب خطرناک٢در ) ٤ تی مضارع نیت بلکه اگر یک حرف ، هیچگاه نشانهتتفاع داشتن یک حرف /

یت«ها ماضی یا امر خواهند بود و اگر ابتدای آن داشته باشند تت/ ات/ نت/ .باشد مضارع خواهند بود»

حرف زائد) ١ حرف زائد) ٢ حرف زائد) ٣

رف زائدت ح ن حرف اصلی

19

عربیناصح زاده

. ها بسیار شبیه یا برابر هستند برخی صیغهو امرماضی تشابه / تساوی) ٥

تفعلتفعیل افتعال

تفعل ماضی و امر برخی صیغه/ باب تفاعل ٢در ها یکسان هستند زیرا عین الفعل هم در ماضی و هم در امر

.باشدـــ می

.باشدالفعل ـــ میو در امر صدای عینلفعل ـــ اها در ماضی صدای عینی باباما در بقیه

.شود زمانی است که س زائد ببینیمبه باب استفعال ختم می» س«تنها جایی که ) ٦

باب مفاعلة است مصدری٢تنها باب و ) ٧

باب تفعل ٢ باب٦ تفاعل/

افتعلا: هما ماضی

افتعلا: انتما امر

فعلوا: هم ماضی

فع: انتم امر لوا

هن ماضی تفعلن:

انتن امر تفعلن:

مفاعلة) ١ فعال) ٢

20

عربیناصح زاده

مشتق/ جامد

:مزيدثلاثياسم مفعول از افعال / ساختن اسم فاعل

علم یعلم. ببریدهومضارعی صیغه مزید را به فعل) ١گام

یعلم معلم. بگذارید) م(را حذف و به جایش ) ی(حرف ) ٢گام

برای ساختن ) ٣گام

:مشتق/ت تكميلي جامدنكا

مشتق از ثلاثی مزید هر اسمی که با م آغاز شود :ی کلیدی منکته) ١

ستعان م-دمح م–ستقیم م/نموم

معلم: اسم فاعل ـــالفعل صدای عین: اسم فاعل

معلم: اسم مفعولــ ـالفعلصدای عین: اسم مفعول

الفعل عین:سم فاعلا) یا الیـــ(

الفعلعین: اسم مفعول) یا آـــ ( ه جز وزن مفاعلةب )مصدر (

١٠٠%

اسم مفعول مشتق اسم فاعل

مصدر

فعل

اسم مشتق

فال/فاعی/ فاعل: اسم فاعلاسم فاعل ثلاثی مجرد ) ١ انواع مشتق

ثلاثی مزید اسم مفعول)٢

اسم مکان) ٣

اسم زمان) ٤

افل –) مؤنث(لی ع ف–) مذکر(ل عفیل ااسم تفض )٥ اف– عی

فعالة- اسم مبالغه فعال )٦

بدهد، مشتق صفت مشبه صفتی هر اسمی که معنی: صفت مشبه) ٧

فعلان- فعیل : شود و دو وزن غالب آنمیمحسوب .باشدیم

قاضی-هادی

مفعول: اسم مفعولثبات - فال

مفعلة–ل عف م–ل عفم )اسم مکان (زمان / مشترک مکان

اتقی-اقوی افل-اشد

ثلاثی مجرد

21

عربیناصح زاده

زمان / مشتق اسم مکانزمان دهد/ هر اسمی که با م آغاز شود و معنی مکان : نکته طلایی م) ٢

...._ مزار _ مکان _ مدار : مانند

.باشدزمان بر وزن مفاعل می/ای مکانهجمع اسم

.مصادر همگی جامداند) ٣

.ای جمع به مفردشان بستگی داردهجامد و مشتق اسم) ٤

تجار تاجر )اسم فاعل(

کاربرد است و فقط برای صفت مؤنث به کار بسیار کم )مؤنث(فعلی ) الف :نکات مربوط به اسم تفصیل) ٥

ی دو اسم مؤنث نیز حتی از فعلی استفاده نمیرود اما برای مقایسهمی . کنیم

فاطمة اکبر من میرم اختی الصغری .

بر وزن افاعل جمع اسم تفصیل) ب اکاب( .باشدمی) ر ـ افاضل

دارند اما به هیچ عنوان اسـم تفـصیل نیـستند بلکـه صـفت ها فقط شباهت ظاهری با اسم تفصیل رنگ) ج

. باشندمشبهه می

باشند اما اگر بـه ترین ـ بدترین باشند مشتق اسم تفصیل میخوب/ تر، بدتر اگر به معنی خوب: خیر و شر) د

من یعمل مثقال ذرة خیرا یده . شوندباشند جامد محسوب می) خوبی ـ بدی(معنی ر المخلوقات هو خی/

) دیگر: مشتق اسم تفصیل ـ ترجمه(آخر ) / پایان ـ انتها: مشتق اسم فاعل ـ ترجمه (ر آخ)هـ

.ابزارآلات دلالت کند) ٣: شغل) ٢زیادی صفت ) ١ :تواند براسم مبالغه می) ٦

غالبا

مفاعله_ تفعیل _ افعال(مصادر مزید ...) فعال _ لعفت _

...)جلوس، ذهاب، حصول (مصادر مجرد

مفرد

فاعلاسم

صفت

فعلاء ) / احمر ـ اخضر(افعل )حمراء ـ خضراء(

مشتق جامد

غالبا

ارة ـ نظارةسی خباز غفار ـ صبار

22

عربیناصح زاده

: های مشتقپیدا کردن مصدر اسم) ٧

مصدق) الف یصدق )تصدیق( تفعیل وزن باب

ملتزمین ملتزم )التزام( افتعال وزن باب

رد گزینه صادق ) ب

ثلاثی مزید

ثلاثی مجرد

مشتقات ثلاثی مجرد×م مصادر ثلاثی مزید

)مصدر ثلاثی مزید (اصداق )مصدر ثلاثی مزید (تصدیق

صدق

)شتقم(صدیق

23

عربیناصح زاده

:اعداد اصلي

عقود: دهگان مائة/ مئة : صد

99 تا 21 اعداد دو رقمي از:

: جبري رياضياتعمالا

واحدة–د واح) ١ إثنتین–إثنتان / اثنین –إثنان ) ٢ ثلاثة–ثلاث ) ٣ اربعة–اربع ) ٤ خمسة–خمس ) ٥ ستة–ست ) ٦سبع ) ٧ سبعة– ثمانیة–ثماني ) ٨ تسعة–تسع ) ٩عشر ) ١٠ عشرة-

احد عشر ) ١١ عشرة إحدی– إثنا عشر ) ١٢ إثنی عشر – اثنتا عشر/ إثنتی عشرة– ة عشرةثلاث) ١٣ عشر ثلاثة– عشرةاربع) ١٤ عشر اربعة–

تسعة عشر– تسع عشرة )١٩

همواره نقش صفت دارند

اثنانکتابان

واحدةشجرة

صفت

صفت

عشرین/ عشرون ) ٢٠ ثلاثین/ ثلاثون ) ٣٠ اربعین/ اربعون ) ٤٠

تسعین/ تسعون ) ٩٠

واحدة و عشرون/ عشرون وواحدسبعة و عشرون/ سبع و عشرون ) ٢٧

ریاضی

فارسی جمع تفریق ضرب تقسیم

ساویم

عربی زائد

ناقص ضرب قی یتقسیم عل

تساوی- ساویی

24

عربیناصح زاده

:اعداد ترتيبي

خوانيساعت

: السابعة و ثلاث و عشرون دقیقة 7 23

هاي رند ساعت

الاول–الاول : یکم ی الثانیة–الثانی : دوم الثالثة–الثالث : سوم الرابعة–الرابع : چهارم

العاشرة–العاشر : دهمالحادی عشر : یازدهم الحادیة عشرة– الثانی عشر : دوازدهم الثانیة عشرة– الثالث عشر : دهمسیز الثالثة عشرة–

.....الاربعون / الثلاثون / العشرون : ام سی–بیستم

همگی در نقشصفت هستند

في المئة:درصد

ساعت : دقیقه

عدد اصلی عدد ترتیبی مونث

و الربع: یک ربع گذشته الا ربعا: یک ربع مانده

و النصف: نیم ساعت

25

عربیناصح زاده

جار و مجرور/ وقايهن

»وحدهی متکلم«ضمیر مفعولی + فعل :ن وقایه )الف

ی+ ن + لا یعرفون لایعرفوننی

ی لاتخرنین+ ن + تخرنی لاتخر لا

. مفعولی استی ضمیر وقایهنهمواره بعد از

اسم جار و مجرور+ حروف جر )بشود این عبارت به صورت دهد و باعث می در ابتدای جمله معنی باید و الزام می»ضمیر/اسم+ علی «حرف جر

.ترجمه شود» واجب است«یا » باید«

.آیدمتکلم میبین فعل و ضمیر ی» نون«حتما یک

)نون وقایه(

وقایهن

.حرف اصلی است و نون وقایه نیست

26

زیست شناسیرادمحمدعلی امینی

شرط

:ساختار شرط

شویمی قبول در کنکور بخونی درس اگر)1) (2() 3(

ادات شرط) ١(

فعل شرط) ٢(

جواب شرط)٣(

:ادات شرط عامل

اگر←ان

هرکس←من

هرآنچه ←ما

هرکجا←أینما

غیرعامل

هرگاه←إذا

+

:فعل شرط

حتما باید چسبیده به ادات

شرط بیاید+

می تواند:جواب شرط

فعل باشد

جمله باشد+ فـ

.فعل شرط و جواب شرط هر دو از نظر اعراب باید مجزوم باشند

.شودشود، بلکه محلا مجزوم می بیاید، در ظاهر مجزوم نمیجمله + فـو اگر جواب شرط به صورت

نحوه مجزوم شدن فعل مضارع

گیرد می_انتهای فعل ساکن : های هو، هی، انت، أنا، نحنیغهص.

های هن، انتنصیغه .شودکند و محلا مجزوم میهیچ تغيير در ظاهر نمی:

شوند میاعراب نون حذفدچار : های باقیماندهی صیغهبقیه.

27

زیست شناسیرادمحمدعلی امینی

نکرم ) ١: مثال نکرم یکرمن) ٢ یکرمن یکرمون ) ٣ یکرموا

شدن فعل ماضينحوه مجزوم

.شودشود و هیچگاه در ظاهر دچار تغيير نمیفعل ماضی محلا مجزوم می

حفر حفر

یفکر من قبل الکلام یسلم عن الخطا )خواهد یافت(ماند مان میهر کس قبل از سخن بیندیشد از خطا در ا. ادات شرط فعل شرط و مجزوم جواب شرط و مجزوم

جد من في تحقق المور وجد اهدافه )خواهد یافت(یابد میهر کس در تحقق کارها تلاش کند، اهدافش را . محلا مجزوم) ماضی(محلا مجزوم جواب شرط ) ماضی(ادات شرط فعل شرط

:ي ساختار شرطجمهتر

)مضارع(جواب شرط ) + مضارع(فعل شرط ) الف

)خواهم زد( می زنم بزنی ) آینده(مضارع اخباری + مضارع التزامی

توانند بصورت مضارع یا حتی بصورت ماضی نیز ترجمه اگر فعل شرط یا جواب شرط ماضی نباشد، می) ب

.شوند

مثال

یفکر من قبل ال یسلمکلام عن الخطا )خواهد یافت(ماندهرکس قبل از سخن بیندیشد از خطا در امان می.

ادات شرط ←من

یفکر فعل شرط و مجزوم←

یسلم جواب شرط و مجزوم ←

جد من فی تحقق الامور وجد اهدافه / یابد، اهدافش را می)تلاش کرد(هرکس در تحقق کارها تلاش کند .

)یافت(خواهد یافت

28

زیست شناسیرادمحمدعلی امینی

ادات شرط←من

جد محلا مجزوم) ماضی( فعل شرط ←

وجد محلا مجزوم) ماضی( جواب شرط ←

: شرط كافي براي اطمينان يافتن از ساختار شرط

.باشدمی) آنگاه ←اگر(ی شرطی ترجمه کردن جمله و پی بردن به مفهوم جمله) ١

یا

.فعل یا هر دو فعل می باشداطمینان یافتن از مجزوم شدن یک ) ٢

ساختار شرط داريم؟% 100توان گفت چرا با اطمينان يافتن از مجزوم شدن يك فعل و ديدن ادات شرط مي

بلکه یا هیچ فعلی را ساختار شرط نسازندتوانند به تنهایی یک فعل را مجزوم کنند و زیرا ادات شرط نمی

د یا اگر یک فعل را مجزوم کنند، قطعا شرط در کار است و سازنکنند و اصلا ساختار شرط نمیمجزوم نمی

.دومین فعل مجزوم نیز حتما وجود دارد

یعمل من :مثال مثقال ذرة خیرا یره

ادات شرط←من

یعمل فعل شرط ←

یره )مجزوم (← )ه + ییر(←

می نیز در کار است و ساخار شرط وم مجزودوقتی از مجزوم شدن یک فعل اطمینان یافتیم پس حتما فعل

.برقرار است

.ساختار شرط می سازد اما فعل ها را مجزوم نمی کند» إذا«از بین ادات شرط

اهدافکمتجدون فی اعمالکم تجتهدون إذا

ادات شرط←إذا

مجزوم نیست( فعل شرط ←تجتهدون(

29

زیست شناسیرادمحمدعلی امینی

مجزوم نیست(جواب شرط ←تجدون(

اعراب فعل مضارع

:له اعراب دارد و انواع اعراب آنهر فعل مضارع در جم

منصوب

حروف ناصبه

مجزوم

حروف جازمه

ادات شرط

مرفوع

در حالت عادی هر فعل مضارع مرفوع است.

:حروف ناصبه و جازمه و شرط در دو بیتی مش حسن

ان و لن و کی، لکی، إذن مش حسن زنگو بزن

حتی و لـ جزوشونه تازه حسن نمیدونه

ان و ما، من، أینما لا و لـ لما، و لما

هم جزوشونهإذا ادوات شرطشونه

:حروف ناصبه و جازمه به همراه فعل مضارع حائز اهمیت است ترجمه

)که برود(مضارع الترامی + که مضارع + ان

لکی، کی، تا برودمضراع التزامی ) + تا، برای اینکه (←مضارع + )ناصبه( لـ حتی، تا براي اينكه

نرفتماضی منفی داره = لم اول مضارع ←مضارع + لم

مضارع+ لن

)نخواهد رفت(مستقبل منفی )١

ادات شرط حروف جازمه

حروف ناصبه

30

زیست شناسیرادمحمدعلی امینی

)هرگز نمی رود(منفی ←مضارع + هرگز )٢

)هرگز نخواهد رفت( منفی ←مستقبل + هرگز )٣

)هنوز نرفته است(ی منفی ماضی نقل+ مضارع هنوز + لما

)باید برود(مضارع التزامی + مضارع باید ) + امر) (جازمه(لـ

مضارع ) + جازمه(لاي نهي

امر منفی ترجمه می شود : مخاطب) نرو(

مضارع التزامی + نباید : متکلم/ غائب) نباید برویم/ نباید برود(

نحوه پذيرش اعراب بر روي افعال مضارع

هاي فعل مضارعانواع صيغه

اعراب ظاهریهو، هی، انت، أنا، نحن ) ١

یکرم (_مرفوع (

یکرم (_منصوب (

یکرم (_مجزوم (

هن، انتن ) ٢ محلا( همواره بدون تغيير (

یکرمن(مرفوع (

یکرمن(منصوب (

یکرمن(مجزوم (

ی صیغه های باقیماندهبقیه) ٣

یکرمون: (ثبوت نون اعراب: مرفوع (

یکرموا(حذف نون اعراب : منصوب (

یکرموا(حذف نون اعراب : مجزوم (

در زبان عربي) اللام(تشخيص انواع لـ

انواع لـ

فعل مضارع+ لـ

31

زیست شناسیرادمحمدعلی امینی

می باشد» تا، برای اینکه« صیغه کاربرد دارد و به معنای ١٤ قبل از هر ← لـ ناصبه.

می باشد» باید«متکلم کاربرد دارد و به معنای / فقط قبل از غائب← هلـ جازم.

لـ جاره ) مصدر(اسم + لـ

جاره) لـ( جر ) لـ( توفیر ، لتعلیمل

مصدر مصدر

:بررسي لـ ناصبه و لـ جازمه

.ناصبه است% ١٠٠ ←بکار رود ) مخاطب(مضارع + اگر لـ ) ١

)جازمه: باید/ ناصبه : تا، برای اینکه(بکار رود فقط باید آنرا ترجمه کرد ) متکلم/ غائب(مضارع + اگر لـ ) ٢

اگر لحرف فـ ، قبل از لـ ) ٣ مضارع بکار رود، لـ حتما جازمه است+ .

اگر یک پس . آیدبا هم نمی) باید( تا ٢با هم نمی آید، همچنین) تا، برای اینکه(تا ٢: در یک عبارت در ترجمه) ٤

داشتیم، » تا«می باشد و همچنین اگر یک ) تا، برای اینکه(نیست بلکه » باید«داشتیم، معنی لـ دیگر » باید«

.می باشد» باید«نیست بلکه » تا«معنی لـ دیگر

ان نصلی علینا تفوزل .ترجمه می شود و ناصبه است» تا«ترجمه نمی شود بلکه » باید «←باید

:بررسي انواع لا

ترجمه )مرفوع(مضارع )+ کندتغييری در اعراب مضارع ایجاد نمی(لا ) : غیرعامل) (نافیه(لای نفی ) ١

.آنها قرار نمی دهند: مضارع منفی لایجعلون

.آنها نباید قرار بدهند: لایجعلوا) امرمنفی: (ترجمه) مجزوم(مضارع + لا): عامل) (ناهیه(لای نهی ) ٢

لاخیر موجود فی الدنیا/ نیست..... هیچ: ترجمه) منصوب(اسم + لا ): س جنسنف(لای نافیه للجنس ) ٣ :

هیچ چیزی در دنیا موجود نیست

32

زیست شناسیرادمحمدعلی امینی

اولی : ترجمه)] غالبا(متضاد ) [اسم(لا ) اسم): (حروف عطف همگی غیرعامل اند: غیرعامل(لای عطف ) ٤

هو صادق لا کاذب/ است نه دومی او راستگو است نه دروغگو:

مهمتذكر

مضارع منصوب ←مضارع ) + نفی% ١٠٠(لا + حروف ناصبه

الا ان مضارع منصوب←مضارع) + نفی(لا)+ ناصبه(

33

عربیناصح زاده

.باشدهای اسم مییکی از ویژگی :نكره/ معرفه

انواع معرفه÷

:نكره/ ي معرفه نكات ترجمه نکره در ترجمه الزامی است/ تطابق معرفه ) ١

.کردن اسم نکره نیست، زمانی است که اسم نکره خبر باشدتنها جایی که الزام به نکره ترجمه) ٢

العلم کنز . علم گنجی است/ علم گنج است ←

ی اسم اگر یک اسم نکره در جمله باشد و جلوتر آن اسم نکره به صورت معرفه در جمله تکرار شود، در ترجمه) ٣

.کنیماستفاده می) این، آن(معرفه از یک اسم اشاره

رأیت طفلا یلعب الطفل کندآن کودک بازی می. دیدم کودکی را .

ناشناس شناخته شده

ضمایر) ١

اسم اشاره) ٢

های موصول اسم) ٣

اسم ال دار) ٤

های خدا، االله فقط علم از بین اسم... شخص، شهر، کشور : اسم خاص مثل:اسم علم) ٥

.است

اهم تعلیمات معلمی/ االله سبیل) الیهمعرفه به مضاف(: معرفه به اضافه) ٦

الذی ـ التی ـ الذین :خاص ...

ما/ من :عام

الیه . م )معرفه(

معرفه بر اضافهمعرفه به

اضافه الیه. م لیه ا. م

)م به اضافه(

الیه. م )معرفه(

م به اضافه

فارسی عربی )مرد(الرجل معرفه معرفه

)مردی ـ یک مرد(رجل نکره نکره

ی انتها / یک ابتدا : هانشانه

خبر و نکره مبتدا

معرفه نکره

34

عربیناصح زاده

:)ي بعد از اسم نكرهجمله(صفيه ي وجمله ی وصفیهجمله حروف خبر است کرهن

ما ـ لا ـ لم ـ لن:کنندهحروف منفی

ان / ثم / فـ / و :حروف جداکننده ان / / ...، / حتی / لـ /

مثال

که ـ اینکه ـ ایست که: آبی روی آتش:ي طلايينكته

:ي اسميه در ابتداي عبارت جملهساختارهاي مهم

ابتدای جمله

مثال

)نکره(اسم بدون ال + اسم اشاره ) ١ خبر مبتدا

+ ......................)نکره(ون ال اسم بد...) + هم /هما/هو( منفصل مرفوعی ضمیر )٢ مبتدا

خبر

)نکره(اسم بدون ال + دار اسم ال )٣

ی وصفیه جمله

مبتدا

خبر

هذا معلم یدرس فی .الصف ی وصفیهجمله خبر مبتدا

هذا معلم یدرس فی .الصف خبر مشارالیه مبتدا

.الضلاته نک عدعب یقصدیم المعلی وصفیهجمله نکره

ی اولجمله *محلا کنندهحروف منفی

*اعراب

ان االله بعث یأمرنا بالصدق( إلینا رسولا .(

اشترکت فی جلسة فیها آباء وامهات .

ی وصفیهجمله نکره

وصفیه←ی دوم جمله نکره

35

عربیناصح زاده

)ی وصفیهجمله(فصل دوم + فصل اول

ماضی+ ماضی ) ١ : ی وصفیهی جملهترجمه

مضارع ماضی استمراری+ ماضی ) ٢

رأیت طفلا :مثال .بع لهعالسافی

یلعبهعالساطفلا فیرأیت .کرددیدم کودکی را در حیاط که بازی می

ماضی ساده بعیدماضی

.دیدم کودکی را در حیاط که بازی کرد

.کودکی را در حیاط که بازی کرده بوددیدم

36

عربیناصح زاده

حال

نکره/ منصوب / مشتق / قید حالت ) :اسم(حال مفرد

تواند حال داشته باشد که ارکـان اصـلی آن و زمانی جمله میباشدنمیحال قید است و از ارکان اصلی جمله

.کامل آمده باشد و پس بعد از ارکان به سراغ حال برویم

ذهب .مسرورین بیتهم الی المسلمون

:شود بنابراینباشد اما حال همیشه نکره محسوب میمعرفه می یک اسم همواره :لمرجع حا

)معرفه( مرجع حال ≠) نکره(حال

٢برای پیدا کردن ذوالحال از باهم برابری دارند بنابراین جت ل درحاهمواره حال و ذوال :ي طلايي جتنكته

: کنیمترجمه استفاده می) ٢جت ) ١: فاکتور

بهته الام نادما من عمله ن:مثال .

ار سل االله الانبیاء لهدایته الناس ضالین .

:شباهت و تفاوت حال و صفت

.تطابق دارد صفت با موصوفش در جامع

)اسم(حال مفرد

)ی حالیهجمله( حال جمله

جامد نیست تواند باشدمصدر هم نمی

ـــــ( ( )ین(مثنی

)ین(جمع مذکر سالم

جار ومجرور

حال الیه.م فاعل فعل

مرجع حال

تعداد جنس

جنس

معرفه، نکره اعراب

)تکرار(عدد

37

عربیناصح زاده

.، نکره خیرمعرفهحال با مرجعش در جت تطابق دارد اما در

.ن هستند یکسانکره معرفه صفت و موصوفش در بنابراین

. قطعا تفاوت دارندنکره معرفهاما حال و ذوالحالش در

مفعول به ثانی اشتباه نگیرد بنابراین/ خبر افعال ناقصه :هاي اصلي به ويژهحال را به هيچ وجه با نقش

ر فعل واقع شده باشد آن اسم خب) بعد از افعال ناقصه(هرگاه اسم مشکوک به حال، در نزدیکی افعال ناقصه

.ناقصه است و حال نیست

مثال

نسمی هذا العالم عادلا فی المجلس .

های یکسان داشته باشیم در این شرایط هرگاه برای یک حال، چند ذوالحال با مرجع :د ذوالحالتعد

.گیریمها را به حال، ذوالحال در نظر میترین آننزدیک

یل الدین مکبرینالمسلمون یحاولون فی سب .

)عدد(تعداد جنس

معرفه نکره

.پسر خوشحالش را در حیات دیدم ترجمه . مسروراحة فی السا ولداتأیر)صفت (نکره نکره

رأیت الولد فی .مسرورا حة السا)نکره(حال معرفه

.پسر را در حیات خوشحال دیدم جمهتر

. الصالة فیالمدعیونأمام کانت المدیرة واقفة

الطبیعیة مع صدیقاتی متعجبة المناظر کنت انظر إلی .

خبر کان اسم کان

)حال نیست(

حال خبر کان اسم کان

فعل و فاعل

به ثانی استمفعول مفعول حال نیست

همشارالی

مرجع حال مرجع حال

حال

38

عربیناصح زاده

:ي حاليهجمله ی حالیهجمله معرفه

ی حالیهجملهانواع

قد ماضی←) وقد (← فقط ی حالیهدر جملات فعلیه :تذكر

مثال

)ی حالیهجمله(فعل دوم + فعل اول :ي فعليهي جملهترجمه

)رفت(ماضی ساده ماضی+ماضی ) ١

)رفته بود(ماضی بعید

)رفتمی(ماضی استمراری مضارع + ماضی ) ٢

محلا منصوب مرجع حال

رأیت قاسما و هو یجمع المحاصیل .

رأیت قاسما یجمع المحاصیل .

رأیت قاسما و قد جمع المحاصی . ل

و اسمیه حالیه جمله ) پر کاربرد(اسمیه ) ١

و فعلیه حالیه جمله )کاربردکم (فعلیه ) ٢ واو حالیه

39

عربیناصح زاده

اسم+ لا ا :مستثني

.باشدمنه میهمواره دعوا سر بودن یا نبودن مستثنی

:منه پی بردتوان به بودن یا نبودن مستثنیاز دو راه قواعد یا ترجمه می

.منه یکی از ارکان اصلی جمله است چون مستثنی:قواعد

.منه داریم یا خیرتوان پی برد که مستثنیء میترجمه، از راه ترجمه و بررسی کل و جز

کل شی هالک الا وجهه .

)شده حذفلمفعو. (ةالاقتصادی الاخبارلاتلفاز ا المن تعم ما س

هل یرفع الا العمل العالمفی البشر بناء أ ةدرج )شدهفاعل حذف (حالصال

مستثنیاعراب

مستثنی و مصنوب جار و مجرور فعل و فاعل

مستثنی و مرفوع جار و مجرور الیه.م الیه.م مفعول فعل

مستثنی منه

)کل( مستثنی

)جزء (

اگر ارکان ارکان اصلی جمله کامل باشد.منه وجود دارد یعنی مستثنی

ز ارکان اصلی جمله حذف یکی ااگر منه نیز حذف شده باشد یعنی مستثنی

.شده است

مستثنی مستثنی منهمستثنی

منصوب = مستثنیمنه موجود باشداگر مستثنی

منه با اعراب مستثنیکنداعراب مستثنی برابری می منه محذوف باشدیاگر مستثن محذوف منصوب یا مرفوع

1(

2(

3(

40

عربیناصح زاده

)گانهپنج(نکانت کلیدی مستثنی

ی قبل از الا لحن جمله) ١

اعراب مستثنی) ٢

% ١٠٠ هرگـاه بعـد از مـستثنی از سـاختارهای فـوق اسـتفاده شـود ):خیـر+ بعـض / خیر + من (ساختار) ٣

.باشدمنه موجود میمستثنی

احد :زنکلمات چشمک) ٤ .... الناس – جمیع – کل – امر– اشیاء – شیء – عمل –

ی قبل از الا باشند و با مستثنی رابطههرگاه در جمله .شوندمی مستثنی منه محسوب%١٠٠ی معنایی داشته باشند

لا یرید المعلم ان یساعد :مثال الا أحدا . المجتهدین

زمان الا را نیز میننده را حذف و همکسؤالی، قسمت منفی یا سؤالی/در حملات منفی: پر/ پر : ترجمه)٥ کنیم

منه حتماکنیم، اگر جمله بدون این دو قسمت معنی دهد یعنی مستثنیی قبل اضافه میو مستثنی را به جمله

.منه در جمله حضور داردمستثنی %١٠٠ذوف بوده و اگر جمله بدون این دو قسمت معنی ندهد یعنی مح

ما انفق البخیل :مثال من امواله الا درهما .

.توان دادهیچ نظر قطعی نمی _ +

؟

.منه موجود استحتما مستثنی

.منه حذف شده استمرفوع باشد حتما مستثنی

.توان دادهیچ نظر قطعی نمی باشد نصوبم

مردم همه همه کاری چیزها چیزی اریک کسی

کسی )زنچشمک(

.ارتباط معنایی وجود دارد منهمستثنی

)تلاشگران(مستثنی

41

عربیناصح زاده

:حصر/ مفهوم ساختار استثناء

.باشد) فقط یا انما(تواند همواره با ساختار حصر می/ منه محذوف استحصر مستثنی

.منه موجود استاستثناء مستثنی

تفاوت

ترجمه ساختار الا )فقط/ به جز (

الا + ) ١ جزبه

جزبه لا ا-/؟ )٢

ا انم .فی یدها مالا حیاتها اتی طولد جتعف

الا الا جز بهجار و مجرور/ اسم +

الا ان )منصوب(فعل مضارع + لا + نفی حرف ناجه

. و تشدید نداردآیدباشد و ابتدای جمله میمی» آگاه باش«حرف تنبیه است و به معنای الا

. القلوبنتطمئ بذکراله الا

جمله

.فعل جمله باید مثبت ترجمه شود +فقط

.، مستثنی ترجمه شودفقطچسبیده به

.اش انفاق نکرد مگر آنچه در دستش داشت زندگیگم در طولمادربزر )١

.اش انفاق کردگم فقط آنچه در دستش داشت در طول زندگیمادربزر )٢

.اش انفاق کردگم آنچه در دستش داشت، در طول زندگیمادربزر فقط)٣

42

عربیناصح زاده

.آیدقیدی است در جمله که به صورت مصدر فعل جمله می :مفعول مطلق

بررسی مصادر

لعب :مثال :مصدر ←

نیشود و در غیر اآید و جلوتر مصدر آن در جمله حاضر میحتما ابتدا فعل می :هاي مفعول مطلقدر قسمت

.یشه بر مفعول مطلق دلالت نداردری هم کلمه٢صورت مفعول مطلق وجود ندارد و صرفا دیدن

تأکید بر وقوع فعل جمله) ١: مفعول مطلق قیدی است که برای :انواع مفعول مطلق

بیان حالت وقوع فعل جمله) ٢

.ودر به کار می

مطلق مفعولانواع

ریشه با فعل، هماسم، جامد

رسیم از روی هدف باب به مصدر می←فعل ثلاثی مزید

رسیمها می مصدرها سماعی هستند و از رد گزینه به آن←فعل ثلاثی مجرد مشتقات

مصادر مزید ملاعبة

لاعب

ملعب

لع ب

+ مصدر فعل جمله .....فعل : تأکیدی) ١

+ مصدر فعل جمله ..... فعل ): بیانی(نوعی ) ٢

الفعل کیفیة وقوع

.الفعلرفع شک عن وقوع

.الفعلاهتنام و غنایة علی وقوع

الیه . م

صفت

ی وصفیه جمله

مطلق تأکیدی. م

)بیانی(مطلق نوعی . م

الیه . م

صفت

ی وصفیه جمله

43

عربیناصح زاده

:آید، بنابراینی وصفیه بعد از مفعول مطلق به صورت یک فعل میجمله :تذكر

ی وصفیه است به شرطی که حروف جمله%١٠٠اه چسبیده به مفعول مطلق یک فعل بیاید، آن فعل هرگ

و ـ فـ ـ نم ـ ران ـ ان ـ لـ ـ حتی ـ ، ـ (جداکننده قبل از آن فعل به کار نرفته باشد اما اگر حروف ...)

. شودی وصفیه ایجاد نمیقبل از فعل بیایند، ایرادی در جمله) ما ـ لا ـ لم ـ لن(کننده منفی

.مطلق بیاید اما جواب شرط باشداگر فعلی بعد از مفعول :) پله بالاتر10( مهم تذكر

.فی حیاته فاز إطاعة ه و رسول االله عطی من :ي وصفيه نيستديگر جمله

مصدراما هیچگاه به صورت مفعول مطلق با وجود اینکه مصدر فعل جمله است :ي مفعول مطلقترجمه

:شودبلکه در شرایط متفاوت به این صورت ترجمه می. شودترجمه نمی فعل

همچون استغفر: مانند: ترجمه الیه. م+ مفعول مطلق ) ١ )مانند صالحان( الصالحین استغفار االلهت

اصبر صبرا جمیلا: شودفقط صفت ترجمه می: ترجمه صفت+ مفعول مطلق ) ٢ به زیبایی صبر کن .

یحاصب المومن فی القیامة ای که به طوری که به گونه: ترجمه ی وصفیهجمله+ مفعول مطلق )٣ محاسبة لا تو صف . گرددشود، محاسبه میای که توصیف نمیمؤمن در قیامت به گونه.

قطعا، حتما: ترجمه مفعول مطلق تأکیدی) ٤ شک، بی

فعل شرط ادات شرط

مطلق . م تأکیدی

جواب شرط

الیه. م

صفت

ی وصفیهجمله