ii - ebible.org · Rodzaju1:29 2 Rodzaju3:3 29 I Bóg powiedział: Oto dałem wam wszelkie rośliny wydające z siebie nasienie, które są na powierzchnicałejziemi

iiwita Biblia

The Holy Bible in Polish, Updated Gdansk VersionUWSPCZENIONA BIBLIA GDASKA

copyright 2018 Fundacja Wrota NadzieiLanguage: Polskie (Polish)Translation by: Fundacja Wrota NadzieiThis translation is made available to you under the terms of the Creative Commons Attribution-No Derivatives license 4.0.You may share and redistribute this Bible translation or extracts from it in any format, provided that:

You include the above copyright and source information.You do not make any derivative works that change any of the actual words or punctuation of the Scriptures.

Pictures included with Scriptures and other documents on this site are licensed just for use with those Scriptures and documents. For other uses,please contact the respective copyright owners.2018-10-23UpdateseBible.orgPDF generated using Haiola and XeLaTeX on 17 Nov 2018 from source files dated 24 Oct 20186831e5e4-9d3a-5f91-8bca-b5d26ed563f8

https://wrotanadziei.org/http://www.ethnologue.org/language/polhttp://creativecommons.org/licenses/by-nd/4.0/https://eBible.org/find/details.php?id=polubghttps://eBible.org

Contents

Rodzaju . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1Ksiga Wyjcia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 52Kapaska . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 94Liczb . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 126Powtrzonego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 170Jozuego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 207Ksiga Sdziw . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 232Rut . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 256I Samuela . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 260II Samuela . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 292I Krlewska . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 319II Krlewska . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 351I Kronik . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 380II Kronik . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 409Ezdrasza . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 443Nehemiasza . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 454Estery . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 469Hioba . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 477Psalmw . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 503Przysw . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 569Kaznodziei . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 590Pnp . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 598Izajasza . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 602Jeremiasza . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 651Lamentacje . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 705Ezechiela . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 710Daniela . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 761Ozeasza . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 777Joela . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 784Amosa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 787Abdiasza . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 793Jonasza . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 794Micheasza . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 796Nahuma . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 801Habakuka . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 803Sofoniasza . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 806Aggeusza . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 809Zachariasza . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 811Malachiasza . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 820Mateusza . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 823Marka . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 856ukasza . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 877Jana . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 912Dzieje . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 939Rzymian . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 973I Koryntian . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 988II Koryntian . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1002Galacjan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1011

iii

ivEfezjan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1016Filipian . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1021Kolosan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1025I Tesaloniczan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1029II Tesaloniczan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1032I Tymoteusza . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1034II Tymoteusza . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1038Tytusa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1041Filemona . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1043Hebrajczykw . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1044Jakuba . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1055I Piotra . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1059II Piotra . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1063I Jana . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1066II Jana . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1070III Jana . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1071Judy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1072Objawienie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1074

Rodzaju 1:1 1 Rodzaju 1:28

Ksiga Rodzaju1Na pocztku Bg stworzy niebo i ziemi.2A ziemia bya bezksztatna i pusta i ciemno bya nad gbi, a Duch Boy unosi si nad wodami.3 I Bg powiedzia: Niech stanie si wiato. I staa si wiato.4 Bg widzia, e wiato bya dobra. I oddzieli Bg wiato od ciemnoci.5 I nazwa Bg wiato dniem, a ciemno nazwa noc. I nasta wieczr i poranek, dzie pierwszy.6 Potem Bg powiedzia: Niech stanie si firmament porodku wd i niech oddzieli wody od wd.7 I uczyni Bg firmament, i oddzieli wody, ktre s pod firmamentem, od wd, ktre s nadfirmamentem. I tak si stao.8 I Bg nazwa firmament niebem. I nasta wieczr i poranek, dzie drugi.9 Potem Bg powiedzia: Niech si zbior w jednym miejscu wody, ktre s pod niebem, i niech siukae sucha powierzchnia. I tak si stao.10 I Bg nazwa such powierzchni ziemi, a zbiorowisko wd morzami. I Bg widzia, e to byodobre.11 Potem Bg powiedzia: Niech ziemia zrodzi traw, roliny wydajce nasiona i drzewo urodzajneprzynoszce owoc wedug swego rodzaju, ktrego nasienie bdzie w nim na ziemi. I tak si stao.12 I ziemiawydaa traw, rolinywydajce nasieniewedug swego rodzaju i drzewoprzynoszce owoc,w ktrym byo nasienie wedug swego rodzaju. I Bg widzia, e to byo dobre.13 I nasta wieczr i poranek, dzie trzeci.14 Potem Bg powiedzia: Niech si stan wiata na firmamencie nieba, by oddzielay dzie od nocy,i niech stanowi znaki, pory roku, dni i lata.15 I niech bd wiatami na firmamencie nieba, aby wieciy nad ziemi. I tak si stao.16 I Bg uczyni dwa wielkie wiata: wiato wiksze, aby rzdzio dniem, i wiato mniejsze, abyrzdzio noc, oraz gwiazdy.17 I Bg umieci je na firmamencie nieba, aby wieciy nad ziemi;18 I eby rzdziy dniem i noc, i oddzielay wiato od ciemnoci. I Bg widzia, e to byo dobre.19 I nasta wieczr i poranek, dzie czwarty.20 Potem Bg powiedzia: Niech wody hojnie wydadz ywe istoty, a ptactwo niech lata nad ziemi,pod firmamentem nieba.21 I Bg stworzy wielkie wieloryby i wszelkie pywajce istoty ywe, ktre hojnie wyday wody,wedug ich rodzaju oraz wszelkie ptactwo skrzydlate wedug jego rodzaju. I Bg widzia, e to byodobre.22 Bg bogosawi je, mwic: Bdcie podne i rozmnaajcie si, i wypeniajcie wody morskie, aptactwo niech si rozmnaa na ziemi.23 I nasta wieczr i poranek, dzie pity.24 Bg powiedzia te: Niech ziemia wyda istoty ywe wedug swego rodzaju: bydo, zwierztapezajce i zwierzta ziemi wedug swego rodzaju. I tak si stao.25 I Bg uczyni zwierzta ziemi wedug swego rodzaju i bydo wedug swego rodzaju, i wszelkiezwierzta, ktre pezaj po ziemi wedug swego rodzaju. I Bg widzia, e to byo dobre.26 Potem Bg powiedzia: Uczymy czowieka na nasz obraz wedug naszego podobiestwa; niechpanuje nad rybami morskimi i ptactwem niebieskim, nad bydem i ca ziemi oraz nad wszelkimizwierztami pezajcymi, ktre pezaj po ziemi.27 Stworzy wic Bg czowieka na swj obraz, na obraz Boga go stworzy; stworzy ich mczyzn ikobiet.28 I Bg bogosawi im. PotemBg powiedzia do nich: Bdcie podni i rozmnaajcie si, napeniajcieziemi i czycie j sobie poddan; panujcie nad rybami morskimi i nad ptactwem niebieskim, i nadwszelkimi zwierztami, ktre poruszaj si po ziemi.


29 I Bg powiedzia: Oto daem wam wszelkie roliny wydajce z siebie nasienie, ktre s napowierzchni caej ziemi, i wszelkie drzewo majce owoc drzewa, wydajce z siebie nasienie bdone dla was pokarmem.30 I wszelkim zwierztom ziemi, i wszelkiemu ptactwu niebieskiemu, i wszystkiemu, co peza po ziemii ma w sobie ycie, pokarmem bd wszelkie roliny zielone. I tak si stao.31 I Bg widzia wszystko, co uczyni, a byo to bardzo dobre. I nasta wieczr i poranek, dzie szsty.

21 Tak ukoczone zostay niebiosa i ziemia oraz wszystkie ich zastpy.2W sidmym dniu Bg ukoczy swe dzieo, ktre uczyni; i odpocz sidmego dnia od wszelkiegoswego dziea, ktre stworzy.3 I Bg bogosawi sidmy dzie, i powici go, bo w nim odpocz od wszelkiego swego dziea, ktreBg stworzy i uczyni.4 Takie s dzieje stworzenia niebios i ziemi w dniu, w ktrym PAN Bg uczyni ziemi i niebiosa;5 Wszelkie krzewy polne, zanim byy na ziemi, i wszelkie roliny polne, nim wzeszy. Bo PAN Bgjeszcze nie spuci deszczu na ziemi i nie byo czowieka, ktry by uprawia ziemi.6Ale z ziemi wychodzia para, ktra nawilaa ca powierzchni ziemi.7Wtedy PAN Bg uksztatowa czowieka z prochu ziemi i tchn w jego nozdrza tchnienie ycia. Iczowiek sta si yw dusz.8PAN Bg zasadzi te ogrd w Edenie, na wschodzie, i umieci tam czowieka, ktrego uksztatowa.9 I wywid PAN Bg z ziemi wszelkie drzewamie dla oka i ktrych owoce byy dobre do jedzenia orazdrzewo ycia porodku ogrodu i drzewo poznania dobra i za.10A z Edenu wypywaa rzeka, aby nawadnia ogrd; i stamtd dzielia si na cztery gwne rzeki.11Nazwa pierwszej Piszon; to ta, ktra okra ca ziemi Chawila, gdzie znajduje si zoto.12A zoto tej ziemi jest wyborne. Tam te jest bdellium i kamie onyksowy.13Nazwa drugiej rzeki Gichon; ta okra ca ziemi Kusz.14Nazwa za trzeciej rzeki Chiddekel; pynie ona na wschd ku Asyrii. A czwarta rzeka to Eufrat.15 PAN Bg wzi wic czowieka i umieci go w ogrodzie Eden, aby go uprawia i strzeg.16 I rozkaza PAN Bg czowiekowi: Moesz je do woli z kadego drzewa ogrodu;17 Ale z drzewa poznania dobra i za je nie bdziesz, bo tego dnia, kiedy zjesz z niego, na pewnoumrzesz.18PANBgpowiedzia te: Niedobrze, by czowiek by sam; uczynimuodpowiedni dla niegopomoc.19 I uksztatowa PAN Bg z ziemi wszelkie zwierzta polne i wszelkie ptactwo niebieskie, iprzyprowadzi je do Adama, aby zobaczy, jak je nazwie; a jak Adam nazwa kad istot yw, takabya jej nazwa.20 I Adam nada nazwy wszelkiemu bydu i ptactwu niebieskiemu, i wszelkim zwierztom polnym.Dla Adama jednak nie znalaza si pomoc odpowiednia dla niego.21Wtedy PAN Bg zesa gboki sen na Adama; a gdy zasn, wyj jedno z jego eber i zapeni ciaemmiejsce po nim.22 I z tego ebra, ktre PAN Bg wyj z Adama, utworzy kobiet i przyprowadzi j do Adama.23 I Adam powiedzia: To teraz jest ko z moich koci i ciao z mojego ciaa; dlatego bdzie nazwanakobiet, bo z mczyzny zostaa wzita.24 Dlatego opuci mczyzna swojego ojca i swoj matk i poczy si ze swoj on, i bd jednymciaem.25 I oboje, Adam i jego ona, byli nadzy, a nie wstydzili si.

31A w by bardziej przebiegy ni wszystkie zwierzta polne, ktre PAN Bg uczyni. Powiedzia ondo kobiety: Czy Bg rzeczywicie powiedzia: Nie wolno wam je ze wszystkich drzew tego ogrodu?2 I kobieta odpowiedziaa wowi: Moemy je owoce z drzew tego ogrodu;3 Ale o owocu drzewa, ktre jest porodku ogrodu, Bg powiedzia: Nie bdziecie z niego je ani godotyka, abycie nie umarli.


4 I w powiedzia do kobiety: Na pewno nie umrzecie;5Ale Bg wie, e tego dnia, gdy z niego zjecie, otworz si wasze oczy i bdziecie jak bogowie znajcydobro i zo.6 A gdy kobieta spostrzega, e owoc drzewa by dobry do jedzenia i miy dla oka, a drzewo godnepodania dla zdobycia wiedzy, wzia z niego owoc i zjada; daa te swemu mowi, ktry by z ni;i on zjad.7 I otworzyy si im obojgu oczy i poznali, e s nadzy. Spletli wic licie figowe i zrobili sobieprzepaski.8Wtedy usyszeli gos PANA Boga chodzcego po ogrodzie w powiewie dziennym. I Adam, i jego onaukryli si przed obliczem PANA Boga wrd drzew ogrodu.9 I PAN Bg zawoa na Adama, i zapyta go: Gdzie jeste?10On odpowiedzia: Usyszaem twj gos w ogrodzie i zlkem si, gdy jestem nagi, i ukryem si.11 Bg zapyta: Kto ci powiedzia, e jeste nagi? Czy zjade z drzewa, z ktrego zakazaem ci je?12Adam odpowiedzia: Kobieta, ktr mi dae, aby bya ze mn, ona daa mi z tego drzewa i zjadem.13 PAN Bg zapyta kobiet: Co zrobia? I odpowiedziaa kobieta: W mnie zwid i zjadam.14Wtedy PAN Bg powiedzia do wa: Poniewa to uczynie, bdziesz przeklty wrd wszelkiegobyda i wrd wszelkich zwierzt polnych. Na brzuchu bdziesz si czoga i proch bdziesz je powszystkie dni swego ycia.15 I wprowadz nieprzyja midzy tob a kobiet, midzy twoim potomstwem a jej potomstwem.Ono zrani ci gow, a ty zranisz mu pit.16A do kobiety powiedzia: Wielce pomno twoje cierpienia i twoje poczcia, w blu bdziesz rodzidzieci. Twoje pragnienie bdzie ku twemu mowi, a on bdzie nad tob panowa.17 Do Adama za powiedzia: Poniewa usuchae gosu swojej ony i zjade z drzewa, o ktrym ciprzykazaem, mwic: Nie bdziesz z niego jad przeklta bdzie ziemia z twego powodu, w trudziebdziesz z niej spoywa po wszystkie dni twego ycia.18 Ona bdzie ci rodzi ciernie i oset i bdziesz spoywa roliny polne.19W pocie czoa bdziesz spoywa chleb, a wrcisz do ziemi, gdy z niej zostae wzity. Bo jesteprochem i w proch si obrcisz.20 I Adam nada swojej onie imi Ewa, bo ona bya matk wszystkich yjcych.21 I PAN Bg sporzdzi dla Adama i jego ony odzienie ze skr i przyodzia ich.22Wtedy PAN Bg powiedzia: Oto czowiek sta si jak jeden z nas, znajcy dobro i zo. Wygnajmy gowic, aby nie wycign swej rki i nie wzi z drzewa ycia, by je i y na wieki.23 PAN Bg wydali go wic z ogrodu Eden, aby uprawia ziemi, z ktrej zosta wzity.24 Tak wygna czowieka i postawi na wschd od ogrodu Eden cherubinw i pomienisty mieczobracajcy si we wszystkie strony, aby strzegy drogi do drzewa ycia.

41 Potem Adam obcowa ze swoj on Ew, a ta pocza i urodzia Kaina. I powiedziaa: Otrzymaammczyzn od PANA.2 I urodzia jeszcze jego brata Abla. Abel by pasterzem owiec, a Kain by rolnikiem.3 Z biegiem czasu zdarzyo si, e Kain przynis PANU ofiar z plonw ziemi.4 Take Abel przynis z pierworodnych swej trzody i z ich tuszczu. A PAN wejrza na Abla i jegoofiar.5 Lecz na Kaina i jego ofiar nie wejrza. Kain rozgniewa si bardzo i spochmurniaa jego twarz.6Wtedy PAN zapyta Kaina: Dlaczego si rozgniewae? Czemu spochmurniaa twoja twarz?7 Jeli bdziesz dobrze czyni, czy nie zostaniesz wywyszony? A jeli nie bdziesz dobrze czyni,grzech ley u drzwi; a do ciebie bdzie jego pragnienie, a ty bdziesz nad nim panowa.8 I Kain rozmawia ze swoim bratem Ablem. A gdy byli na polu, Kain powsta przeciwko swemu bratuAblowi i zabi go.9 Wtedy PAN zapyta Kaina: Gdzie jest twj brat Abel? On odpowiedzia: Nie wiem. Czy ja jestemstrem mego brata?


10 Bg zapyta: C uczynie? Gos krwi twego brata woa do mnie z ziemi.11 Teraz wic przeklty bdziesz na ziemi, ktra otworzya swe usta, aby przyj krew twego brataprzelan przez twoj rk.12Gdy bdziesz uprawia ziemi, nie da ci ju swego plonu. Tuaczem i zbiegiem bdziesz na ziemi.13Wtedy Kain powiedzia do PANA: Zbyt cika jest moja kara, bym mg j znie.14 Oto wyganiasz mnie dzi z powierzchni ziemi, a przed twoj twarz bd ukryty. Bd tuaczem izbiegiem na ziemi, a stanie si tak, e ktokolwiek mnie spotka, zabije mnie.15 PAN mu odpowiedzia: Zaprawd, ktokolwiek zabije Kaina, poniesie siedmiokrotn zemst. Inaoy PAN na Kaina pitno, aby nie zabi go nikt, kto by go spotka.16Wtedy odszed Kain sprzed oblicza PANA i zamieszka w ziemi Nod, na wschd od Edenu.17 I Kain obcowa ze swoj on, a ona pocza i urodzia Henocha. Zbudowa te miasto i nazwa jeimieniem swego syna Henoch.18 Henochowi urodzi si Irad, a Irad spodzi Mechujaela, a Mechujael spodzi Matuszaela, aMatuszael spodzi Lameka.19 I Lamek poj sobie dwie ony. Imi jednej byo Ada, a drugiej Silla.20Ada urodzia Jabala, ktry by ojcem mieszkajcych w namiotach i pasterzy.21 Jego brat mia na imi Jubal, a by on ojcem wszystkich grajcych na harfie i na flecie.22 Silla urodzia Tubalkaina, ktry by rzemielnikiem wszelkiej roboty od miedzi i elaza. SiostrTubalkaina bya Noema.23 I Lamek powiedzia swym onom, Adzie i Silli: Suchajcie mego gosu, ony Lameka, posuchajciemoich sw; zabiem mczyzn za zranienie mnie i modzieca za siniec.24 Jeli Kain ma by pomszczony siedem razy, to Lamek siedemdziesit siedem razy.25 I Adam znw obcowa ze swoj on, a ona urodzia syna i nadaa mu imi Set, mwic: Da mi Bginne potomstwo za Abla, ktrego zabi Kain.26 Setowi te urodzi si syn i nada mu imi Enosz. Wtedy zaczto wzywa imienia PANA.

51To jest ksiga rodu Adama. W dniu, w ktrym Bg stworzy czowieka, uczyni go na podobiestwoBoga.2 Stworzy ich mczyzn i kobiet; bogosawi ich i nada im imi Adam w dniu, w ktrym zostalistworzeni.3 Adam y sto trzydzieci lat i spodzi syna na swoje podobiestwo, na swj obraz, i nada mu imiSet.4A dni Adama po spodzeniu Seta byo osiemset lat i spodzi synw i crki.5A tak wszystkich dni, ktre y Adam, byo dziewiset trzydzieci lat i umar.6 Set y sto pi lat i spodzi Enosza.7 Po spodzeniu Enosza Set y osiemset siedem lat i spodzi synw i crki.8Wszystkich dni Seta byo dziewiset dwanacie lat i umar.9 Enosz y dziewidziesit lat i spodzi Kenana.10 Po spodzeniu Kenana Enosz y osiemset pitnacie lat i spodzi synw i crki.11Wszystkich dni Enosza byo dziewiset pi lat i umar.12Kenan y siedemdziesit lat i spodzi Mahalaleela.13 Po spodzeniu Mahalaleela Kenan y osiemset czterdzieci lat i spodzi synw i crki.14Wszystkich dni Kenana byo dziewiset dziesi lat i umar.15Mahalaleel y szedziesit pi lat i spodzi Jareda.16 Po spodzeniu Jareda Mahalaleel y osiemset trzydzieci lat i spodzi synw i crki.17Wszystkich dni Mahalaleela byo osiemset dziewidziesit pi lat i umar.18 Jared y sto szedziesit dwa lata i spodzi Henocha.19 Po spodzeniu Henocha Jared y osiemset lat i spodzi synw i crki.20Wszystkich dni Jareda byo dziewiset szedziesit dwa lata i umar.21Henoch y szedziesit pi lat i spodzi Matuzalema.22 Po spodzeniu Matuzalema Henoch chodzi z Bogiem trzysta lat i spodzi synw i crki.

Rodzaju 5:23 5 Rodzaju 6:2223Wszystkich dni Henocha byo trzysta szedziesit pi lat.24Henoch chodzi z Bogiem, a potem ju go nie byo, bo Bg go zabra.25Matuzalem y sto osiemdziesit siedem lat i spodzi Lameka.26 Po spodzeniu Lameka Matuzalem y siedemset osiemdziesit dwa lata i spodzi synw i crki.27Wszystkich dni Matuzalema byo dziewiset szedziesit dziewi lat i umar.28 Lamek y sto osiemdziesit dwa lata i spodzi syna.29 I nada mu imi Noe, mwic: Ten nas pocieszy w naszej pracy i w trudzie naszych rk, z powoduziemi, ktr PAN przekl.30 Po spodzeniu Noego Lamek y piset dziewidziesit pi lat i spodzi synw i crki.31Wszystkich dni Lameka byo siedemset siedemdziesit siedem lat i umar.32A gdy Noe mia piset lat, spodzi Sema, Chama i Jafeta.

61Gdy ludzie zaczli si mnoy na ziemi i rodziy im si crki;2 Synowie Boy, widzc, e crki ludzkie byy pikne, brali sobie za ony wszystkie, ktre sobieupodobali.3 I powiedzia PAN: Mj duch nie bdzie na zawsze si spiera z czowiekiem, bo jest on ciaem. Bdziewic jego dni sto dwadziecia lat.4 A w tych dniach byli na ziemi olbrzymi; nawet i potem, gdy synowie Boy zbliali si do crekludzkich, a one rodziy im synw. To smocarze, ktrzy od dawna byli sawnymi mczyznami.5A gdy PAN widzia, e wielka jest niegodziwo ludzi na ziemi i wszystkie zamysy i myli ich sercabyy tylko ze po wszystkie dni;6 aowa PAN, e uczyni czowieka na ziemi, i ubolewa nad tym caym sercem.7 I PAN powiedzia: Zgadz z powierzchni ziemi czowieka, ktrego stworzyem, zarwno czowieka,jak i bydo, zwierzta pezajce i ptactwo niebieskie, bo auj, e ich uczyniem.8Ale Noe znalaz ask w oczach PANA.9To s dzieje rodu Noego: Noe by czowiekiem sprawiedliwym i doskonaymw swoich czasach. I Noechodzi z Bogiem.10A Noe spodzi trzech synw: Sema, Chama i Jafeta.11Ale ziemia zepsua si w oczach Boga i napenia si nieprawoci.12Wtedy Bgwejrza na ziemi, a oto bya zepsuta, bo wszelkie ciao wypaczyo swoj drog na ziemi.13 I Bg powiedzia doNoego: Nadszed koniecwszelkiego ciaa przedmoimobliczem, bo ziemia przeznie jest pena nieprawoci; wytrac je wic wraz z ziemi.14 Zbuduj sobie ark z drewna gofer, zrobisz w arce przegrody i oblejesz j wewntrz i na zewntrzsmo.15 A zbudujesz j w ten sposb: Dugo arki bdzie na trzysta okci, pidziesit okci jej szeroko,a trzydzieci okci jej wysoko.16 Zrobisz okno w arce, a zakoczysz je na okie od gry. Drzwi umiecisz z boku arki, zrobisz w niejdolne, drugie i trzecie pitro.17 A ja, oto ja sprowadz potop wd na ziemi, aby wytraci wszelkie ciao, w ktrym jest tchnienieycia pod niebem. Wszystko, co jest na ziemi, zginie.18Ale z tob zawrmoje przymierze; i wejdziesz do arki, ty i twoi synowie, i twoja ona, i ony twoichsynw z tob.19 I ze wszystkich zwierzt wszelkiego ciaa po jednej parze wprowadzisz do arki, aby uchoway si ztob ywe, bd to samiec i samica.20 Z ptactwa wedug jego rodzaju i z byda wedug jego rodzaju, i z wszelkich ziemskich zwierztpezajcych wedug ich rodzaju, po parze z kadego rodzaju wejd z tob, aby ywe zostay.21A ty wemiesz ze sob wszelki pokarm, ktry si nadaje do jedzenia, i zabierzesz do siebie, i bdzietobie i im na pokarm.22 I Noe tak uczyni. Zrobi wszystko tak, jak mu Bg rozkaza.


71Potem PAN powiedzia do Noego: Wejd ty wraz z caym twoim domem do arki, gdy widziaem ci,e jeste sprawiedliwy przede mn w tym pokoleniu.2 Z kadego zwierzcia czystego we sobie po siedem par, samca i samic jego; ale ze zwierztnieczystych po jednej parze, samca i samic jego.3Take z ptactwa niebieskiego po siedempar, samca i samic, aby zachowa przy yciu ich potomstwona caej powierzchni ziemi.4 Pozostaje bowiem jeszcze siedem dni, a potem spuszcz deszcz na ziemi, na czterdzieci dni iczterdzieci nocy, i zgadz z powierzchni ziemi wszelkie stworzenie, ktre uczyniem.5Noe uczyni wic wszystko, co mu PAN rozkaza.6Noe mia szeset lat, gdy przyszed potop wd na ziemi.7 I wszed Noe, a z nim jego synowie, jego ona i ony jego synw do arki ze wzgldu na wody potopu.8 Ze zwierzt czystych i nieczystych i z ptactwa, i ze wszystkiego, co peza po ziemi;9 Po parze weszo do Noego do arki, samiec i samica, jak Bg rozkaza Noemu.10A po siedmiu dniach wody potopu spady na ziemi.11 W szesetnym roku ycia Noego, w drugim miesicu, siedemnastego dnia tego miesica, w tymwanie dniu, przerway si wszystkie rda wielkiej gbi i otworzyy si okna nieba.12 I deszcz pada na ziemi czterdzieci dni i czterdzieci nocy.13W tym wanie dniu weszli do arki Noe oraz jego synowie Sem, Cham i Jafet, a z nimi ona Noegoi trzy ony jego synw.14 Oni i wszelkie zwierzta wedug swego rodzaju, wszelkie bydo wedug swego rodzaju, wszelkiezwierzta pezajce, ktre pezaj po ziemi wedug swego rodzaju, wszelkie ptaki wedug swegorodzaju i wszelkie stworzenia skrzydlate.15 I tak weszy do Noego do arki, po parze z kadego ciaa, w ktrym byo tchnienie ycia.16 A te, ktre weszy, samiec i samica z kadego ciaa weszy, jak mu Bg rozkaza. I zamkn PAN zanim drzwi.17A potop trwa na ziemi czterdzieci dni i wody wezbray, i podniosy ark, i unosia si nad ziemi.18Wody wzmogy si i wezbray bardzo nad ziemi, i pywaa arka po wodach.19 I wody bardzo si wzmogy nad ziemi, i zakryy wszystkie wysokie gry, ktre byy pod caymniebem.20Wody wezbray na pitnacie okci wzwy i gry zostay zakryte.21Zginowicwszelkie ciao poruszajce si na ziemi: ptactwo, bydo, zwierzta i wszelkie zwierztapezajce, ktre pezaj po ziemi, i wszyscy ludzie.22Wszystko, co miao w nozdrzach tchnienie ycia, wszystko, co yo na suchym ldzie, zgino.23 Tak zostao zgadzone wszelkie stworzenie, ktre byo na powierzchni ziemi, od czowieka a dobyda, zwierzt pezajcych i ptactwa niebieskiego. Wszystko to zostao zgadzone z ziemi. Pozostatylko Noe i ci, ktrzy z nim byli w arce.24A wody wezbray nad ziemi sto pidziesit dni.

81 Bg pamita jednak o Noem i wszystkich zwierztach, i wszelkim bydle, ktre byo z nim w arce, isprowadzi Bg wiatr na ziemi, a wody zaczy opada.2 I rda gbi i okna nieba zamkny si, i deszcz z nieba zosta zatrzymany.3Wody stopniowo ustpoway z powierzchni ziemi, a po upywie stu pidziesiciu dni wody opady.4 I arka osiada na grach Ararat w sidmymmiesicu, siedemnastego dnia tegomiesica.5Awody opaday nadal a do dziesitegomiesica. I w dziesitymmiesicu, pierwszego dnia, ukazaysi szczyty gr.6 Po upywie czterdziestu dni Noe otworzy okno arki, ktre zrobi.7 I wypuci kruka, ktry wylatywa i wraca, a wyschy wody na ziemi.8 Potem wypuci gobic, aby zobaczy, czy wody opady z powierzchni ziemi.

Rodzaju 8:9 7 Rodzaju 9:169 A gdy gobica nie znalaza dla siebie miejsca spoczynku, wrcia do niego do arki, bo wody byyjeszcze na caej powierzchni ziemi. Wycign wic swoj rk, pochwyci j i wzi do siebie do arki.10A gdy odczeka jeszcze drugie siedem dni, ponownie wypuci gobic z arki.11 I gobica wrcia do niego pod wieczr, a oto w dziobie zerwany li oliwny. Tak Noe pozna, ewody opady z powierzchni ziemi.12Odczeka jeszcze drugie siedem dni i wypuci gobic, ale ju do niego nie wrcia.13 W szeset pierwszym roku, w pierwszym miesicu, pierwszego dnia, wyschy wody na ziemi.Wtedy Noe zdj przykrycie arki i zobaczy, e powierzchnia ziemi bya sucha.14A w drugim miesicu, dwudziestego sidmego dnia tegomiesica, wyscha ziemia.15 I Bg powiedzia do Noego:16Wyjd z arki, ty i z tob twoja ona, twoi synowie i ony twoich synw.17 Wyprowad ze sob wszystkie zwierzta, ktre s z tob, z wszelkiego ciaa, ptactwa, byda iwszelkich zwierzt pezajcych, ktre pezaj po ziemi, i niech si rozrodz na ziemi, niech bdpodne i niech si rozmnaaj na ziemi.18Wyszed wic Noe i z nim jego synowie, jego ona i ony jego synw.19Wyszy take z arki wszelkie bydlta, wszelkie zwierzta pezajce, wszelkie ptactwo orazwszystko,co peza po ziemi, wedug swoich rodzajw.20 Potem Noe zbudowa otarz dla PANA i wzi z kadego czystego zwierzcia i z kadego czystegoptactwa, i zoy caopalenia na tym otarzu.21 I PAN poczu mi wo, i PAN powiedzia w swoim sercu: Nie bd wicej przeklina ziemi z powoduczowieka, bomyl serca czowieka jest za od jegomodoci. Nie wytrac wicej wszystkiego, co yje,jak teraz uczyniem.22 Pki ziemia bdzie trwa, nie ustan siew i niwo, zimno i gorco, lato i zima, dzie i noc.

91 I Bg bogosawi Noego i jego synw, i powiedzia im: Bdcie podni i rozmnaajcie si, inapeniajcie ziemi.2 A strach i lk przed wami bdzie nad wszelkim zwierzciem ziemi, nad wszelkim ptactwem nieba,nad wszystkim, co si porusza na ziemi, i nad wszelkimi rybami morza; oddane s w wasze rce.3Wszystko, co si porusza i yje, bdzie dla was pokarmem, podobnie jak roliny zielone, daj wamto wszystko.4 Lecz nie bdziecie je misa z jego yciem, to jest z jego krwi.5A ja bd da waszej krwi, to jest waszego ycia; od kadego zwierzcia bd jej da, jak i od rkiczowieka; od rki kadego brata jego bd da ycia czowieka.6Kto przeleje krew czowieka, przez czowieka bdzie przelana jego krew, bo na obraz Boga czowiekzosta stworzony.7Wy za bdcie podni i rozmnaajcie si; rozradzajcie si na ziemi i rozmnaajcie si na niej.8 Potem Bg powiedzia do Noego i do jego synw z nim:9A ja, oto ja ustanawiam moje przymierze z wami i z waszym potomstwem po was;10 I z wszelk yw istot, ktra jest z wami, z ptactwem, bydem oraz z wszelkim zwierzciem ziemi,ktre jest z wami, od wszystkich, ktre wyszy z arki, a do kadego zwierzcia ziemi.11Ustanowimoje przymierze z wami. Nie bdzie ju wicej zgadzonewszelkie ciao wodami potopuani nie bdzie ju wicej potopu, ktry miaby zniszczy ziemi.12 I Bgpowiedzia: To jest znakprzymierza, ktre ja ustanawiammidzymnawami imidzywszelkyw istot, ktra jest z wami, na wieczne pokolenia.13Kad na oboku mj uk, ktry bdzie na znak przymierza midzy mn a ziemi.14 I stanie si, gdy wzbudz obok nad ziemi, e ukae si uk na oboku;15 I wspomn na moje przymierze, ktre jest midzy mn a wami oraz wszelk yw istot cielesn.Nie bdzie ju wicej wd potopu, ktry miaby zniszczy wszelkie ciao.16Bdziewic ten ukna oboku i spojrz naniego, abyprzypomnie sobiewieczneprzymierzemidzyBogiem a wszelk yw istot cielesn, ktra jest na ziemi.


17 I Bg powiedzia do Noego: To jest znak przymierza, ktre ustanowiem midzy mn a wszelkimciaem, ktre jest na ziemi.18A synami Noego, ktrzy wyszli z arki, byli: Sem, Cham i Jafet. Cham jest ojcem Kanaana.19 To s trzej synowie Noego, przez ktrych napenia si ludem caa ziemia.20Wtedy Noe zacz uprawia ziemi i zasadzi winnic.21 Potem pi wino i upi si; i lea odkryty w swoim namiocie.22A Cham, ojciec Kanaana, zobaczy nago swego ojca i opowiedzia o tym dwom swoim braciom nadworze.23Wtedy Sem i Jafet wzili szat, zaoyli j sobie na ramiona, weszli tyem i zakryli nago swegoojca; a ich twarze byy odwrcone, tak e nie widzieli nagoci swego ojca.24A gdy Noe obudzi si po winie, dowiedzia si, co mu zrobi jego modszy syn;25 I powiedzia: Niech bdzie przeklty Kanaan, bdzie sug sug swoich braci.26 Potem doda: Niech bdzie bogosawiony PAN Bg Sema, a niech Kanaan bdzie jego sug.27Niech Bg rozprzestrzeni Jafeta i niech mieszka on w namiotach Sema, a niech bdzie Kanaan jegosug.28 I Noe y po potopie trzysta pidziesit lat.29 I wszystkich dni Noego byo dziewiset pidziesit lat i umar.

101Oto dzieje rodu synw Noego: Sema, Chama i Jafeta, ktrym po potopie urodzili si synowie.2 Synowie Jafeta: Gomer, Magog, Madaj, Jawan, Tubal, Meszek i Tiras.3 Synowie Gomera: Aszkenaz, Rifat i Togarma.4 Synowie Jawana: Elisza, Tarszisz, Kittim i Dodanim.5 Od nich rozdzielone zostay wyspy narodw po swych ziemiach; kady wedug swojego jzyka iwedug swoich rodw, w swoich narodach.6A synowie Chama: Kusz, Misraim, Put i Kanaan.7 Synowie za Kusza: Seba, Chawila, Sabta, Rama i Sabteka. Synowie Ramy: Szeba i Dedan.8Kusz spodzi Nimroda, ktry zacz by mocarzem na ziemi.9 Ten by mocarnym myliwym przed PANEM. Dlatego mwi si: Tak jak Nimrod, mocarny myliwyprzed PANEM.10 Pocztkiem jego krlestwa byy Babel, Erek, Akkad i Kalne w ziemi Szinear.11 Z tej ziemi wyszed Assur i zbudowa Niniw i miasto Rechobot, i Kalach.12 Take wielkie miasto Resan pomidzy Niniw i Kalach.13Misraim za spodzi Ludima, Ananima, Lahabima i Naftuchima;14Oraz Patrusyma, Kasluchima (z ktrych pochodz Filistyni) i Kaftoryma.15Kanaan za spodzi Sydona, swego pierworodnego, i Cheta;16 I Jebusytw, Amorytw, i Girgaszytw;17 I Chiwwitw, Arkitw, i Sinitw;18 I Arwadytw, Semarytw, i Chamatytw. A potem rozproszyy si rody Kananejczykw.19 A granica Kananejczykw biega od Sydonu w kierunku Gerary a do Gazy, w kierunku Sodomy iGomory, Adamy i Seboima a do Leszy.20 To s synowie Chama wedug ich rodw i jzykw, w ich ziemiach i narodach.21A Semowi, ojcu wszystkich synw Ebera, bratu Jafeta, ktry by starszy, urodzili si synowie.22 Synowie Sema: Elam, Assur, Arpachszad, Lud i Aram.23 Synowie Arama: Us, Chul, Geter i Masz.24Arpachszad za spodzi Szelacha, a Szelach spodzi Ebera.25Eberowi urodzili si dwaj synowie: imi jednego Peleg, gdy za jegodni ziemia zostaa rozdzielona;a imi jego brata Joktan.26 Joktan spodzi Almodada, Szelefa, Chasarmaweta i Jeracha;27Hadorama, Uzala i Dikl;28Obala, Abimaela i Szeba;


29Ofira, Chawil i Jobaba; ci wszyscy byli synami Joktana.30A obszar ich zamieszkania cign si od Meszy w kierunku Sefar, wschodniej gry.31 To s synowie Sema wedug ich rodw i jzykw, w ich ziemiach i narodach.32 To s rody synw Noego wedug ich pokole i w ich narodach. Od nich wywodz si narody, ktrerozprzestrzeniy si na ziemi po potopie.

111Na caej ziemi by jeden jzyk i jedna mowa.2A gdy wdrowali od wschodu, znaleli rwnin w ziemi Szinear i tam mieszkali.3 I mwili jeden do drugiego: Chodcie, zrbmy cegy i wypalmy je w ogniu; i mieli ceg zamiastkamienia, a smo zamiast zaprawy.4 Potem powiedzieli: Chodcie, zbudujmy sobie miasto i wie, ktrej szczyt sigaby do nieba, iuczymy sobie imi, abymy si nie rozproszyli po powierzchni caej ziemi.5A PAN zstpi, aby zobaczy miasto i wie, ktre synowie ludzcy budowali.6 I PAN powiedzia: Oto lud jest jeden i wszyscy maj jeden jzyk, a jest to dopiero pocztek ich dziea.Teraz nic nie powstrzyma ich od wykonania tego, co zamierzaj uczyni.7 Zstpmy wic i pomieszajmy tam ich jzyk, aby jeden nie zrozumia jzyka drugiego.8 I tak PAN rozproszy ich stamtd po caej powierzchni ziemi; i przestali budowa miasto.9Dlatego nazwano je Babel, bo tam PAN pomiesza jzyk caej ziemi. I stamtd PAN rozproszy ich pocaej powierzchni ziemi.10 To s dzieje rodu Sema: Gdy Sem mia sto lat, spodzi Arpachszada, dwa lata po potopie.11 Po spodzeniu Arpachszada Sem y piset lat i spodzi synw i crki.12Arpachszad y trzydzieci pi lat i spodzi Szelacha.13 Po spodzeniu Szelacha Arpachszad y czterysta trzy lata i spodzi synw i crki.14 Szelach y trzydzieci lat i spodzi Ebera.15 Po spodzeniu Ebera Szelach y czterysta trzy lata i spodzi synw i crki.16 Eber y trzydzieci cztery lata i spodzi Pelega.17 Po spodzeniu Pelega Eber y czterysta trzydzieci lat i spodzi synw i crki.18 Peleg y trzydzieci lat i spodzi Reu.19 Po spodzeniu Reu Peleg y dwiecie dziewi lat i spodzi synw i crki.20Reu y trzydzieci dwa lata i spodzi Seruga.21 Po spodzeniu Seruga Reu y dwiecie siedem lat i spodzi synw i crki.22 Serug y trzydzieci lat i spodzi Nachora.23 Po spodzeniu Nachora Serug y dwiecie lat i spodzi synw i crki.24Nachor y dwadziecia dziewi lat i spodzi Teracha.25 Po spodzeniu Teracha Nachor y sto dziewitnacie lat i spodzi synw i crki.26 Terach y siedemdziesit lat i spodzi Abrama, Nachora i Harana.27A to s rody Teracha: Terach spodzi Abrama, Nachora i Harana. Haran za spodzi Lota.28 I Haran umar za ycia swego ojca Teracha w ziemi swego urodzenia, w Ur chaldejskim.29 I Abram, i Nachor pojli sobie ony: imi ony Abrama byo Saraj, a imi ony Nachora Milka. Byaona crk Harana, ojca Milki i Jeski.30A Saraj bya niepodna, nie miaa dzieci.31 I Terach wzi swego syna Abrama i swego wnuka Lota, syna Harana, i swoj synow Saraj, onswego synaAbrama; i wyruszyli razem zUr chaldejskiego, aby uda si do ziemi Kanaan. Gdy przybylido Charanu, zamieszkali tam.32 I dni Teracha byo dwiecie pi lat, i umar w Charanie.

121 I PAN powiedzia do Abrama: Wyjd z twojej ziemi i od twojej rodziny, i z domu twego ojca do ziemi,ktr ci poka.

Rodzaju 12:2 10 Rodzaju 13:112 A uczyni z ciebie wielki nard, bd ci bogosawi i rozsawi twoje imi, i bdziesz bogosaw-iestwem.3 I bd bogosawi tym, ktrzy tobie bd bogosawi; a tych, ktrzy przeklinaj ciebie, bdprzeklina. W tobie bd bogosawione wszystkie narody ziemi.4Wyszed wic Abram, jak mu PAN rozkaza, poszed z nim te Lot. Abram mia siedemdziesit pilat, gdy wyszed z Charanu.5 I Abram wzi swoj on Saraj, Lota, syna brata swego, i cay dobytek, ktry zgromadzili, i dusze,ktre nabyli w Charanie, i wyszli, aby uda si do ziemi Kanaan; i przybyli do ziemi Kanaan.6 Abram przeszed t ziemi a do miejsca Sychem, do rwniny More. Na tej ziemi byli wwczasKananejczycy.7 I PAN ukaza si Abramowi, i powiedzia: Twemu potomstwu dam t ziemi. I Abram zbudowa tamotarz dla PANA, ktry mu si ukaza.8A stamtd przenis si do gry nawschd od Betel i tam rozbi swj namiotmidzy Betel od zachodui Aj od wschodu. Tam rwnie zbudowa otarz dla PANA i wzywa imienia PANA.9 Potem Abram wyruszy, idc ku poudniu.10A nasta gd na tej ziemi. Abram zstpi wic do Egiptu, aby tam goci; ciki bowiem by gd naziemi.11A gdy zblia si do Egiptu, powiedzia do swej ony Saraj: Oto wiem, e jeste pikn kobiet.12Gdy Egipcjanie ci zobacz, powiedz: To jego ona; i zabij mnie, a ciebie zostawi przy yciu.13Mw, prosz, e jeste moj siostr, aby mi si dobrze wiodo ze wzgldu na ciebie i abym dzikitobie pozosta przy yciu.14Gdy Abram wszed do Egiptu, Egipcjanie zobaczyli, e ta kobieta jest bardzo pikna.15Ujrzeli j te dostojnicy faraona i chwalili j przed nim. I zabrano t kobiet do domu faraona.16 Ten dobrze traktowa Abrama ze wzgldu na ni. Abram mia wic owce, woy, osy, sucych isuce, olice i wielbdy.17 PAN jednak dotkn faraona i jego dom wielkimi plagami z powodu Saraj, ony Abrama.18 Faraon wezwa wic Abrama i powiedzia: Co ty mi zrobi? Czemumi nie powiedziae, e ona jesttwoj on?19Dlaczego mwie: Ona jest moj siostr, tak e mogem j wzi sobie za on? A teraz oto twojaona, we j i id.20 I faraon rozkaza o nim swoim ludziom, i odprawili go wraz z on i wszystkim, co byo jego.

131 Tak wic Abram wyszed z Egiptu, on i jego ona, i wszystko, co mia, i Lot z nim, i udali si kupoudniu.2A Abram by bardzo bogaty w bydo, srebro i zoto.3 I szed, robic postoje, od poudnia a do Betel, do tego miejsca, gdzie poprzednio by jego namiot,midzy Betel a Aj;4Do miejsca, gdzie poprzednio zbudowa otarz. Tam wezwa Abram imienia PANA.5 Lot, ktry szed z Abramem, rwnie mia owce, woy i namioty.6A ziemia ta niemoga ich pomieci, ebymieszkali razem, bo ichmajtek by takwielki, e niemoglimieszka razem.7 I wynika sprzeczka midzy pasterzami stad Abrama a pasterzami stad Lota. Kananejczycy iPeryzzyci mieszkali wwczas na tej ziemi.8 Abram powiedzia wic do Lota: Prosz, niech nie bdzie sporu midzy mn a tob, take midzymoimi pasterzami a twoimi pasterzami, bo jestemy brami.9 Czy caa ziemia nie stoi przed tob? Odcz si, prosz, ode mnie. Jeli pjdziesz w lewo, ja pjd wprawo, a jeli ty pjdziesz w prawo, ja pjd w lewo.10Wtedy Lot podnis swe oczy i zobaczy, e caa rwnina nad Jordanem bya dobrze nawodniona zanim PAN zniszczy Sodom i Gomor jak ogrd PANA, jak ziemia Egiptu, a do Zoar.11 Lot wybra wic sobie ca t rwnin nad Jordanem i uda si na wschd. I rozczyli si braciajeden od drugiego.

Rodzaju 13:12 11 Rodzaju 14:2312Abrammieszka w ziemi Kanaan, a Lot mieszka w miastach tej rwniny i rozbi swj namiot a doSodomy.13Ale mczyni Sodomy byli li i wielkimi grzesznikami przed PANEM.14 I PAN powiedzia do Abrama, gdy Lot ju odczy si od niego: Podnie teraz swe oczy i spjrz zmiejsca, na ktrym teraz jeste, na pnoc i na poudnie, na wschd i na zachd.15 Bo ca ziemi, ktr widzisz, dam tobie i twemu potomstwu na wieki.16 I rozmno twoje potomstwo jak proch ziemi, tak e jeli kto bdzie mg zliczy proch ziemi, torwnie twoje potomstwo bdzie policzone.17Wsta i przejd t ziemi wzdu i wszerz, bo dam ci j.18Abram zwin wic namiot, przyszed i mieszka na rwninach Mamre, ktre s w Hebronie, i tamzbudowa otarz dla PANA.

141 Za dni Amrafela, krla Szinearu, Arioka, krla Ellasaru, Kedorlaomera, krla Elamu i Tidala, krlanarodw;2 Prowadzili wojn z Ber, krlem Sodomy, z Birsz, krlem Gomory, z Szinabem, krlem Admy, zSzemeberem, krlem Seboim, i z krlem miasta Beli, czyli Soaru.3Wszyscy oni poczyli si w dolinie Siddim, gdzie dzi jestMorze Sone.4Dwanacie lat suyli Kedorlaomerowi, a w trzynastym roku zbuntowali si.5 I tak w roku czternastym nadcign Kedorlaomer z krlami, ktrzy z nim byli, i pobi Rafaitw wAsztarot-Karnaim, Zuzytw w Ham, Emitw w Szawe-Kiriataim;6 I Chorytw na ich grze Seir a do rwniny Paran, ktra jest przy pustyni.7 Potem zawrcili i przybyli do En-Miszpat, czyli Kadesz, i wybili ca krain Amalekitw, a takeAmorytw mieszkajcych w Chasason-Tamar.8Wtedy wyruszyli krl Sodomy oraz krl Gomory, krl Admy, krl Seboim i krl Beli, czyli Soaru, iustawili si do bitwy z nimi w dolinie Siddim.9 Z Kedorlaomerem, krlem Elamu, Tidalem, krlem narodw, Amrafelem, krlem Szinearu iAriokiem, krlem Ellasaru czterech krlw przeciw piciu.10A dolina Siddim bya pena dow ze smo. Gdy uciekali krlowie Sodomy i Gomory, wpadli tam, apozostali uciekli na gr.11A tamci zabrali wszelkie mienie Sodomy i Gomory oraz ca ich ywno i odeszli.12Zabrali te Lota, bratanka Abrama, wraz z jego mieniem i odeszli. Mieszka on bowiem w Sodomie.13 I przyszed jeden zbieg, i oznajmi to Abramowi Hebrajczykowi, ktry mieszka na rwninachMamrego Amoryty, brata Eszkola i Anera. Oni bowiem byli sprzymierzeni z Abramem.14 Gdy Abram usysza, e jego brat zosta pojmany, wyprawi swoich trzystu osiemnastuwyszkolonych sug, urodzonych w jego domu, i ciga ich a do Dan.15W nocy podzielili si, on i jego sudzy, napadli na nich i pobili ich. Potem cigali ich a do Choby,ktra ley po lewej stronie Damaszku.16Odzyska cae mienie i odbi swego brata Lota wraz z jego mieniem, a take kobiety i ludzi.17 Gdy wraca po pobiciu Kedorlaomera i krlw, ktrzy z nim byli, krl Sodomy wyszed mu naspotkanie w dolinie Szawe, czyli w dolinie krlewskiej.18A Melchisedek, krl Salemu, wynis chleb i wino. By on kapanem Boga Najwyszego.19 I bogosawi mu, mwic: Niech bdzie bogosawiony Abram przez Boga Najwyszego, wacicielanieba i ziemi.20 I niech bdzie bogosawiony Bg Najwyszy, ktry wyda twoich wrogw w twoje rce. I Abram damu dziesicin ze wszystkiego.21A krl Sodomy powiedzia do Abrama: Oddaj mi ludzi, a mienie we dla siebie.22 Lecz Abram odpowiedzia krlowi Sodomy: Podniosem sw rk do PANA Boga Najwyszego,waciciela nieba i ziemi;23 e nie wezm najmniejszej nitki ani rzemyka od obuwia, ani niczego, co naley do ciebie, aby niepowiedzia: Ja wzbogaciem Abrama.

Rodzaju 14:24 12 Rodzaju 16:924 Tylko to, co moi sudzy zjedli, oraz przydzia mczyzn, ktrzy poszli ze mn: Anera, Eszkola iMamrego; niech oni wezm swj przydzia.

151 Po tych wydarzeniach sowo PANA doszo do Abrama w widzeniu: Nie bj si, Abramie. Ja jestemtwoj tarcz i twoj niezmiernie obfit nagrod.2 I Abram powiedzia: Panie BOE, co mi dasz, skoro ja jestem bezdzietny, a szafarzem mego domujest ten Damasceczyk Eliezer?3Abram doda: Oto nie dae mi potomka, a suga urodzony wmoim domu bdzie moim dziedzicem.4A oto dotaro do niego sowo PANA: Nie on bdzie twoim dziedzicem, lecz ten, ktry wyjdzie z twegowntrza, bdzie twoim dziedzicem.5 Potem wyprowadzi go na dwr i powiedzia: Spjrz teraz na niebo i policz gwiazdy, jeli bdzieszmg je policzy; i powiedzia mu: Takie bdzie twoje potomstwo.6 I uwierzy PANU, i poczytano mu to za sprawiedliwo.7 Potem powiedzia do niego: Ja jestem PANEM, ktry ci wyprowadzi z Ur chaldejskiego, aby ci dat ziemi w posiadanie.8Abram zapyta: Panie BOE, po czym poznam, e j odziedzicz?9 I odpowiedzia mu: We dla mnie trzyletni jawk, trzyletni koz i trzyletniego barana, a takesynogarlic i piskl gobia.10Wzi wic to wszystko i rozci na poowy; a jedn cz pooy naprzeciwko drugiej, ale ptakwnie rozcina.11Kiedy zleciao si ptactwo do tej padliny, Abram je odgania.12Gdy soce zachodzio, gboki sen ogarn Abrama i oto groza wielkiej ciemnoci zapada na niego.13 I PAN powiedzia do Abrama: Wiedz o tym dobrze, e twoje potomstwo bdzie przybyszemw cudzejziemi i wezm je w niewol, i bdzie uciskane przez czterysta lat.14A ja osdz ten nard, ktremu bd suy; a potem wyjd stamtd z wielkim dobytkiem.15Ale ty odejdziesz w pokoju do twoich ojcw i bdziesz pochowany w dobrej staroci.16A w czwartym pokoleniu wrc tutaj, bo jeszcze nie dopenia si nieprawo Amorytw.17 Gdy soce zaszo i nastaa ciemno, oto ukaza si dymicy piec i ognista pochodnia, ktraprzechodzia midzy tymi poowami zwierzt.18 W tym wanie dniu PAN zawar przymierze z Abramem, mwic: Twemu potomstwu dam tziemi, od rzeki Egiptu a do wielkiej rzeki, rzeki Eufrat;19Kenitw, Kenizytw i Kadmonitw;20 Chetytw, Peryzzytw i Refaitw;21Amorytw, Kananejczykw, Girgaszytw i Jebusytw.

161 Saraj, ona Abrama, nie urodzia mu dzieci. Miaa za suc Egipcjank, ktra miaa na imi Hagar.2 I powiedziaa Saraj do Abrama: Oto PAN nie pozwoli mi urodzi. Wejd, prosz, do mojej sucej,moe z niej bd miaa dzieci. I Abram usucha gosu Saraj.3Wzia wic Saraj, ona Abrama, swoj suc Hagar, Egipcjank, i daa j swemumowi Abramowiza on po dziesiciu latach zamieszkania Abrama w ziemi Kanaan.4 Obcowa wic z Hagar, a ona pocza. A gdy spostrzega, e pocza, ze wzgard patrzya na swojpani.5 I Saraj powiedziaa do Abrama: Jeste winien mojej krzywdy. Daam moj suc w twe ramiona.Ona jednak, widzc, e pocza, patrzya na mnie ze wzgard. Niech PAN rozsdzi midzy mn a tob.6Abram powiedzia do Saraj: Oto twoja suca jest w twoim rku, zrb z ni, co uwaasz za suszne.I gdy Saraj drczya j, ucieka od niej.7 I Anio PANA znalaz j u rda wd na pustyni, u rda przy drodze do Szur.8 I zapyta: Hagar, suco Saraj, skd przysza i dokd idziesz? Ona odpowiedziaa: Uciekam odswojej pani Saraj.9Anio PANA powiedzia jej: Wr do swojej pani i poddaj si pod jej wadz.

Rodzaju 16:10 13 Rodzaju 17:2210Powiedzia jej te Anio PANA: Rozmno twoje potomstwo tak bardzo, e z powodu jego mnogocinie bdzie go mona policzy.11 Potem Anio PANA powiedzia jej: Oto pocza i urodzisz syna, a nadasz mu imi Izmael, bo PANusysza twoje cierpienie.12Bdzie on dzikim czowiekiem: jego rka bdzie przeciwko wszystkim, a rka wszystkich przeciwkojemu; i bdzie mieszka w obecnoci wszystkich swoich braci.13 I nazwaa PANA, ktry mwi do niej: Ty jeste Bogiem, ktry mnie widzi. Powiedziaa bowiem:Czy tu nie spogldaam na tego, ktry widzi mnie?14Dlatego nazwaa t studni studni yjcego, ktry widzi mnie. Jest ona midzy Kadesz i Bered.15Potem Hagar urodzia Abramowi syna. I nada Abram swemu synowi, ktrego urodzia Hagar, imiIzmael.16A Abram mia osiemdziesit sze lat, gdy Hagar urodzia mu Izmaela.

171 Gdy Abram mia dziewidziesit dziewi lat, PAN ukaza si Abramowi i powiedzia do niego: Jajestem Bogiem Wszechmogcym. Chod przed moim obliczem i bd doskonay.2A zawr moje przymierze midzy mn a tob i rozmno ci bardzo obficie.3Wtedy Abram upad na twarz, a Bg powiedzia do niego:4Oto ja ustanawiammoje przymierze z tob i bdziesz ojcem wielu narodw.5Nie bdziesz ju si nazywa Abram, ale twoje imi bdzie Abraham, bo ustanowiem ci ojcemwielunarodw.6Uczyni ci niezmiernie podnym i od ciebie wywiod narody, i od ciebie bd pochodzi krlowie.7 I utwierdz moje przymierze midzy mn a tob oraz twoim potomstwem po tobie przez wszystkiepokolenia jako wieczne przymierze, abym by ci Bogiem i twemu potomstwu po tobie.8Dam tobie i twemu potomstwu po tobie ziemi, w ktrej teraz przebywasz, ca ziemi Kanaan, jakowasno na wieki, i bd ich Bogiem.9 Potem Bg powiedzia Abrahamowi: Ty za zachowuj moje przymierze, ty i twoje potomstwo potobie przez wszystkie pokolenia.10 A takie jest moje przymierze, ktre bdziecie zachowywa, midzy mn a wami i midzy twoimpotomstwem po tobie: Kady mczyzna wrd was ma by obrzezany.11Obrzezacie wic ciao waszego napletka; to bdzie znakiem przymierza midzy mn a wami.12 Kady syn wrd was w smym dniu ycia bdzie obrzezany, kady mczyzna przez wszystkiepokolenia, tak narodzony w domu, jak i nabyty za pienidze od jakiegokolwiek cudzoziemca, ktrynie pochodzi z twego potomstwa.13 Urodzony w twoim domu i nabyty za twoje pienidze musi by obrzezany. A moje przymierzebdzie na waszym ciele jako wieczne przymierze.14Anieobrzezanymczyzna, ktremunie obrzezano ciaa jego napletka, ta dusza bdziewykluczonaze swego ludu, bo zamaa moje przymierze.15 Potem Bg powiedzia do Abrahama: Twojej ony Saraj nie bdziesz ju nazywa imieniem Saraj,ale jej imi bdzie Sara.16 I bd jej bogosawi, i dam ci z niej syna. Bd jej bogosawi i bdzie matk narodw, i od niejbd pochodzi krlowie narodw.17 Wtedy Abraham upad na twarz i rozemia si, i mwi w swoim sercu: Czy stuletniemuczowiekowi urodzi si syn? I czy Sara w wieku dziewidziesiciu lat urodzi?18 I Abraham powiedzia do Boga: Oby tylko Izmael y przed twoim obliczem!19 A Bg powiedzia: Naprawd, twoja ona Sara urodzi ci syna i nadasz mu imi Izaak. I utwierdzmoje przymierze z nim jako wieczne przymierze i z jego potomstwem po nim.20 Co do Izmaela te ci wysuchaem. Oto bogosawiem mu i uczyni go podnym, i rozmno gobardzo obficie. Spodzi on dwunastu ksit i uczyni go wielkim narodem.21Ale moje przymierze utwierdz z Izaakiem, ktrego Sara urodzi ci za rok o tej porze.22Gdy skoczy z nim rozmow, Bg wznis si nad Abrahama.


23Wtedy Abrahamwzi swego syna Izmaela, wszystkich urodzonych w swym domu oraz wszystkichnabytych za pienidze, wszystkich mczyzn wrd domownikw Abrahama, i obrzeza ciaa ichnapletkw tego samego dnia, jak Bg mu mwi.24Abraham mia dziewidziesit dziewi lat, gdy obrzezano ciao jego napletka.25A jego syn Izmael mia trzynacie lat, gdy obrzezano ciao jego napletka.26 Tego samego dnia obrzezano Abrahama i jego syna Izmaela.27 I wszyscy mczyni jego domu, urodzeni w domu i nabyci za pienidze od cudzoziemcw, zostaliobrzezani z nim.

181 Potem PAN ukaza mu si na rwninie Mamre, a on siedzia u wejcia do swego namiotu wnajgortszej porze dnia.2 I podnis swe oczy, i zobaczy, e naprzeciwko niego stanli trzej mczyni. Gdy ich ujrza, pobiegod wejcia do namiotu na ich spotkanie i skoni si do ziemi.3 I powiedzia: Mj Panie, jeli znalazem teraz ask w twoich oczach, nie omijaj, prosz, swego sugi.4 Pozwl, by przyniesiono troch wody, abycie mogli obmy sobie nogi, potem odpoczniecie poddrzewem.5 I przynios ks chleba, abycie posilili swoje serca. Potem odejdziecie, po to bowiem przyszlicie domnie, swego sugi. A oni powiedzieli: Uczy tak, jak powiedziae.6Abrahampospieszy do namiotu, do Sary, i powiedzia: Przygotuj szybko trzymiarki najlepszejmkii zrb podpomyki.7 Abraham za poszed do stada, wzi mode i wyborne ciel i da je sudze, ktry szybko jeprzyrzdzi.8Wzi te maso, mleko i ciel, ktre przyrzdzi, i postawi przed nimi. A gdy oni jedli, on sta przynich pod drzewem.9 I zapytali go: Gdzie jest twoja ona Sara? A on odpowiedzia: Jest w namiocie.10Wtedy powiedzia PAN: Na pewno wrc do ciebie za rok o tej porze, a oto twoja ona Sara bdziemiaa syna. A Sara przysuchiwaa si u wejcia do namiotu, ktre byo za nim.11 Abraham i Sara byli starzy, w podeszym wieku. I przestao ju u Sary bywa wedug zwyczajukobiet.12 Sara rozemiaa si wic w sobie, mwic: Teraz, gdy si zestarzaam i mj pan jest starcem, mamdoznawa rozkoszy?13Wtedy PAN powiedzia do Abrahama: Dlaczego Sara rozemiaa si, mwic: Czy naprawd urodz,gdy si zestarzaam?14 Czy jakakolwiek rzecz jest za trudna dla PANA? W przyszym roku o tej porze wrc do ciebie, aSara bdzie miaa syna.15 I Sara zapara si, mwic: Nie miaam si bo si baa. A on powiedzia: Przeciwnie, miaa si.16 Potem ci mczyni wstali stamtd i skierowali wzrok ku Sodomie. Abraham za szed z nimi, abyich odprowadzi.17Wtedy PAN powiedzia: Czy mam zatai przed Abrahamem, co zamierzam uczyni?18 Przecie Abraham na pewno rozmnoy si w lud wielki i mony, a w nim bd bogosawionewszystkie narody ziemi.19Znam go bowiem i wiem, e bdzie nakazywa swoim synom i swemu domowi po sobie, aby strzeglidrogi PANA oraz czynili sprawiedliwo i sd; aby PAN sprowadzi na Abrahama to, comu powiedzia.20 Potem PAN powiedzia: Poniewa okrzyk Sodomy i Gomory jest wielki i ich grzech jest bardzociki;21 Zstpi teraz i zobacz, czy postpuj wedug tego okrzyku, ktry doszed do mnie. A jeli nie,dowiem si.22Wtedy ci mczyni odwrcili wzrok i poszli stamtd do Sodomy, ale Abraham jeszcze sta przedPANEM.23 I Abraham zbliy si, i powiedzia: Czy wytracisz sprawiedliwego razem z niegodziwym?


24 Jeli bdzie pidziesiciu sprawiedliwych w tym miecie, czy je wytracisz i nie oszczdzisz tegomiejsca ze wzgldu na pidziesiciu sprawiedliwych, ktrzy w nim s?25 Niech to bdzie dalekie od ciebie, by mia uczyni co takiego i zabi sprawiedliwego zniegodziwym, eby sprawiedliwy by jak niegodziwy. Niech to bdzie dalekie od ciebie! Czy Sdziacaej ziemi nie postpi sprawiedliwie?26Wtedy PAN odpowiedzia: Jeli znajd w Sodomie pidziesiciu sprawiedliwychw samymmiecie,oszczdz cae miejsce ze wzgldu na nich.27 A Abraham odpowiedzia: Oto omielam si teraz mwi do mojego Pana, cho jestem prochem ipopioem.28 Gdyby do tych pidziesiciu sprawiedliwych zabrako piciu, czy z powodu braku tych piciuzniszczysz cae miasto? I odrzek: Nie zniszcz, jeli znajd tam czterdziestu piciu.29Odezwa si ponownie do niego i powiedzia: A gdyby znalazo si tam czterdziestu? I odpowiedzia:Nie uczyni tego ze wzgldu na tych czterdziestu.30 I Abraham powiedzia: Niech si nie gniewa mj Pan, e zapytam: A gdyby znalazo si tamtrzydziestu? Odpowiedzia: Nie uczyni tego, jeli znajd tam trzydziestu.31 Rzek jeszcze: Oto omielam si teraz mwi do mego Pana: A gdyby znalazo si tam dwudziestu?Odpowiedzia: Nie zniszcz go ze wzgldu na tych dwudziestu.32Powiedzia: Niech si nie gniewamj Pan, e jeszcze tylko raz przemwi: A gdyby znalazo si tamdziesiciu? Odpowiedzia: Nie zniszcz go ze wzgldu na tych dziesiciu.33Gdy PAN skoczy rozmow z Abrahamem, odszed. Abraham za wrci do siebie.

191 I dwaj anioowie przyszli wieczorem do Sodomy, a Lot siedzia w bramie Sodomy. Gdy Lot ichzobaczy, wsta i wyszed im naprzeciw, i skoni si twarz do ziemi.2 I powiedzia: Oto prosz, moi panowie, wstpcie teraz do domu swego sugi, przenocujcie i umyjciesobie nogi. Potem rano wstaniecie i pjdziecie w swoj drog. Oni odpowiedzieli: Nie, przenocujemyna ulicy.3 Gdy bardzo na nich nalega, zboczyli do niego i weszli do jego domu. Wtedy wyprawi im uczt inapiek przanego chleba, i jedli.4 Lecz zanim si pooyli, mczyni z miasta, mczyni z Sodomy, modzi i starzy, mieszkacy zewszystkich stron, otoczyli dom.5 I woali do Lota, i zapytali go: Gdzie s ci mczyni, ktrzy przyszli do ciebie w nocy? Wyprowadich do nas, abymy z nimi obcowali.6Wtedy Lot wyszed do nich do wejcia i zamkn za sob drzwi.7 I powiedzia: Moi bracia, prosz was, nie czycie tak niegodziwie.8Mam dwie crki, ktre jeszcze nie obcoway z mczyzn. Pozwlcie, e wyprowadz je do was, aczycie z nimi, co si wam podoba. Tylko tym mczyznom nic nie czycie, bo dlatego weszli podcie mego dachu.9 A oni odpowiedzieli: Odsu si! I dodali: Ten przyszed tu jako przybysz, a nas chce sdzi? Z tobpostpimy gorzej ni z nimi. I napierali gwatownie na tego mczyzn, na Lota, i przybliyli si, abywyway drzwi.10Ale ci mczyni wysunli rce, wcignli Lota do siebie, do domu, i zamknli drzwi.11Mczyzn za, ktrzy byli u drzwi domu, od najmniejszego a do najwikszego, porazili lepot, take na prno usiowali znale drzwi.12 Potem ci mczyni powiedzieli do Lota: Jeli masz tu kogo jeszcze, zicia, synw i crki lubkogokolwiek innego w miecie, wyprowad ich z tegomiejsca.13 Zniszczymy bowiem to miejsce, poniewa ich okrzyk wzmg si przed PANEM i PAN posa nas,abymy je zniszczyli.14 Lot wyszed wic i powiedzia do swoich ziciw, ktrzy mieli polubi jego crki: Wstacie,wyjdcie z tego miejsca, bo PAN zniszczy tomiasto. Ale jego ziciom wydawao si, e artuje.

Rodzaju 19:15 16 Rodzaju 20:515A gdy ju zaczynao wita, anioowie ponaglali Lota, mwic: Wsta, we swoj on i swoje dwiecrki, ktre tu s, aby nie zgin z powodu nieprawoci tegomiasta.16 A gdy si ociga, ci mczyni chwycili jego rk, rk jego ony i rce jego dwch crek PANbowiem ulitowa si nad nim i wyprowadzili go, i pozostawili go poza miastem.17 I gdy wyprowadzili ich stamtd, on powiedzia: Uciekaj, aby ocali swoje ycie. Nie ogldaj siwstecz ani nie zatrzymuj si nigdzie na tej rwninie. Uciekaj na gr, aby nie zgin.18A Lot powiedzia do nich: O nie, Panie!19Oto twj suga znalaz ask w twoich oczach i pomnoye swoje miosierdzie, ktre mi wywiad-czye, ratujc mi ycie; ale ja nie mog uciec na t gr, bo moe dosignie mnie jakie nieszczciei zgin.20 Oto jest tu w pobliu miasto, do ktrego mgbym uciec, i jest mae. Prosz, pozwl mi tam uciec(czy nie jest ono mae?), a moja dusza bdzie y.21Odpowiedzia mu: Oto wysuchaem ci w tej sprawie. Nie zniszcz tegomiasta, o ktrymmwie.22Spiesz si i uchod tam, bo nie bdmg nic uczyni, dopki tam nie dojdziesz. Dlatego dano temumiastu nazw Soar.23 Soce wzeszo nad ziemi, gdy Lot wszed do Soaru.24Wtedy PAN spuci deszcz siarki i ognia od PANA z nieba na Sodom i Gomor.25 I zniszczy te miasta, ca t rwnin i wszystkich mieszkacw tych miast, a take rolinno tejziemi.26 Lecz ona Lota, idc za nim, obejrzaa si wstecz i staa si supem soli.27Abraham za wsta rano i uda si na to miejsce, gdzie sta przed PANEM.28Gdy spojrza w stron Sodomy i Gomory, i caej ziemi tej rwniny, zobaczy, e dym unosi si nadt ziemi jak dym z pieca.29A gdy Bg zniszczy miasta tej rwniny, pamita Bg o Abrahamie i wybawi Lota z samego rodkazagady, kiedy zniszczy te miasta, w ktrych Lot mieszka.30 Potem Lot wyszed z Soaru i mieszka na grze ze swoimi dwiema crkami, bo ba si mieszka wSoarze. Zamieszka wic w jaskini, on i jego dwie crki.31 I starsza powiedziaa do modszej: Nasz ojciec jest stary, a nie ma na ziemi mczyzny, ktry byobcowa z nami wedug zwyczaju caej ziemi.32 Chod, upjmy naszego ojca winem i pooymy si z nim, abymy zachoway potomstwo naszegoojca.33Upoiywic swego ojcawinem tej nocy. I starszawesza i spaa ze swymojcem, ale on nie spostrzegani kiedy si pooya, ani kiedy wstaa.34 Nazajutrz starsza powiedziaa do modszej: Oto zeszej nocy spaam ze swym ojcem, upjmy gowinem take tej nocy, wtedy wejd ty i po si z nim, a tak zachowamy potomstwo naszego ojca.35 Upoiy wic swego ojca winem take i tej nocy. Wtedy modsza posza i spaa z nim, ale on niespostrzeg ani kiedy si pooya, ani kiedy wstaa.36 Tak obie crki Lota poczy ze swego ojca.37Gdy starsza urodzia syna, nadaa mu imi Moab. On jest ojcem dzisiejszych Moabitw.38 Modsza rwnie urodzia syna i nadaa mu imi Ben-Ammi. On jest ojcem synw dzisiejszychAmmonitw.

201 Potem Abraham wyruszy stamtd do ziemi poudniowej i zamieszka midzy Kadesz a Szur, i byprzybyszem w Gerarze.2 Tam Abraham powiedzia o swej onie Sarze: Ona jest moj siostr. Dlatego Abimelek, krl Geraru,posa po Sar i wzi j.3 Lecz Bg przyszed do Abimeleka we nie w nocy i powiedzia mu: Umrzesz z powodu tej kobiety,ktr wzie, bo ona ma ma.4Ale Abimelek jeszcze nie zbliy si do niej i powiedzia: Panie, czy zabijesz te lud sprawiedliwy?5Czy on samniemwimi: Ona jestmoj siostr? I czy ona rwnie niemwia: On jestmoimbratem?Uczyniem to w prostocie mego serca i z czystymi rkami.


6 Wtedy Bg powiedzia mu we nie: Wiem, e uczynie to w prostocie swego serca. Dlategopowstrzymaem ci, aby nie zgrzeszy przeciwko mnie, i nie dopuciem, aby jej dotkn.7 Teraz wic zwr on mowi, bo on jest prorokiem i bdzie si modli za ciebie, a bdziesz y.Jeli jej nie zwrcisz, wiedz, e na pewno umrzesz, ty i wszystko, co jest twoje.8 Abimelek wsta zatem wczenie rano, zwoa wszystkie swoje sugi i do ich uszu opowiedziawszystko. Gdy ci mczyni to usyszeli, bardzo si przestraszyli.9 Potem Abimelek wezwa Abrahama i powiedzia mu: Co nam uczynie? W czym zgrzeszyemprzeciwko tobie, e sprowadzie na mnie i na moje krlestwo tak wielki grzech? Postpie ze mntak, jak nie naley postpowa.10Abimelek zapyta jeszcze Abrahama: Co widziae, e tak postpie?11Abraham odpowiedzia: Bo mylaem na pewno nie ma w tymmiejscu bojani Boej i zabij mniez powodu mojej ony.12Zreszt ona naprawd jestmoj siostr, crkmego ojca, cho nie crkmojej matki. I zostaa mojon.13Gdywic Bgwyprawimnie nawdrwk z domumego ojca, powiedziaemdo niej: Oto przysuga,jak mi wywiadczysz w kadym miejscu, do ktrego przyjdziemy, mw o mnie: To jest mj brat.14Wtedy Abimelek wzi owce i woy oraz sucych i suce i da Abrahamowi, i zwrci mu jegoon Sar.15 I Abimelek powiedzia: Oto moja ziemia jest przed tob. Zamieszkaj, gdzie ci si podoba.16 A do Sary powiedzia: Daem twemu bratu tysic srebrnikw. Oto on jest zason twoich oczu uwszystkich, ktrzy s z tob, i u wszystkich innych. O tym Sara zostaa pouczona.17Wtedy Abrahammodli si do Boga i Bg uzdrowi Abimeleka, a take jego on i jego suce, i onerodziy.18 PAN bowiem zamkn wszystkie ona domu Abimeleka z powodu Sary, ony Abrahama.

211A PAN nawiedzi Sar, jak powiedzia, i uczyni PAN Sarze, jak zapowiedzia.2Sara pocza bowiem i urodzia Abrahamowi synaw jego staroci w tym czasie, ktry przepowiedziamu Bg.3Abraham nada swemu synowi, ktry mu si urodzi, ktrego mu urodzia Sara, imi Izaak.4 I Abraham obrzeza swego syna Izaaka, gdy ten mia osiem dni, jak Bg mu rozkaza.5A Abraham mia sto lat, gdy mu si urodzi jego syn Izaak.6Wtedy Sara powiedziaa: Bg da mi powd do miechu; ktokolwiek o tym usyszy, bdzie si miaze mn.7 I dodaa: Kto by powiedzia Abrahamowi, e Sara bdzie karmia piersi dzieci? Gdy urodziammusyna w jego staroci.8Dziecko roso i zostao odstawione od piersi. I Abraham wyprawi wielk uczt w dniu odstawieniaIzaaka.9Gdy Sara zobaczya syna Egipcjanki Hagar, ktrego ta urodzia Abrahamowi, szydzcego;10 Powiedziaa do Abrahama: Wyrzu t niewolnic i jej syna, bo syn tej niewolnicy nie bdziedziedziczy z moim synem Izaakiem.11 Sowa te wyday si Abrahamowi bardzo przykre ze wzgldu na jego syna.12 Wtedy Bg powiedzia do Abrahama: Niech ci nie bdzie przykro z powodu chopca i twojejniewolnicy. Posuchaj wszystkiego, co Sara mwi do ciebie, bo w Izaaku bdzie nazwane twojepotomstwo.13 Syna za tej niewolnicy rwnie uczyni narodem, bo jest on twoim potomstwem.14Abrahamwsta wic wczenie rano, wzi chleb i bukakwody i da Hagar, wkadajc jej to na rami,oraz wzi dziecko i odprawi j. Ona za odesza i bkaa si po pustyni Beer-Szeby.15A gdy skoczya si woda w bukaku, porzucia dziecko pod jednym z krzeww.16 Potem odesza i usiada naprzeciw niego w odlegoci strzau z uku. Mwia bowiem: Nie bdpatrzya na mier dziecka. Usiada wic naprzeciw niego i zacza gono paka.

Rodzaju 21:17 18 Rodzaju 22:1317 I Bg usysza gos chopca, i Anio Boga zawoa na Hagar z nieba: Co ci jest, Hagar? Nie bj si, boBg usysza gos chopca tam, gdzie jest.18Wsta, podnie chopca i we go za rk, bo uczyni go wielkim narodem.19Wtedy Bg otworzy jej oczy i zobaczya studni z wod. Posza wic, napenia bukak wod i daachopcu pi.20 I Bg by z chopcem. Urs i mieszka na pustyni, i sta si ucznikiem.21A mieszka na pustyni Paran. I jego matka wzia dla niego on z ziemi Egiptu.22W tym czasie Abimelek wraz z dowdc swego wojska Pikolem powiedzia do Abrahama: Bg jestz tob we wszystkim, co czynisz.23 Teraz wic przysignij mi tu na Boga, e nie postpisz zdradliwie wobec mnie ani mego syna, animego wnuka. Alewedug miosierdzia, ktre ci okazaem, postpisz ze mn i z ziemi, w ktrej jesteprzybyszem.24Abraham odpowiedzia: Przysigam.25 I Abraham poskary si Abimelekowi z powodu studni z wod, ktr mu przemoc zabrali sudzyAbimeleka.26Abimelek powiedzia: Nie wiem, kto to uczyni. Ani nie powiedziae mi o tym, ani nie syszaem otym a dopiero dzi.27Abraham wzi wic owce i woy i da je Abimelekowi, i obaj zawarli przymierze.28 I Abraham wydzieli z trzody siedmioro jagnit.29Abimelek zapyta Abrahama: Po co te siedmioro jagnit, ktre postawie osobno?30A on odpowiedzia: Te siedem owiec wemiesz z moich rk, aby byy wiadectwem, e wykopaemt studni.31Dlatego nazwano to miejsce Beer-Szeba, bo tam obaj sobie przysigli.32 Tak zawarli przymierze w Beer-Szebie. Potem Abimelek i Pikol, dowdca jego wojska, wstali iwrcili do ziemi Filistynw.33Abraham za zasadzi drzewa w Beer-Szebie i wzywa tam imienia PANA, Boga wiecznego.34 I Abraham goci w ziemi Filistynw przez wiele dni.

221 Po tych wydarzeniach Bg wystawi Abrahama na prb i powiedzia do niego: Abrahamie! A onodpowiedzia: Oto jestem.2 I Bgpowiedzia: We teraz swego syna, twego jedynego, ktregomiujesz, Izaaka, id do ziemiMoriai tam z go na ofiar caopaln na jednej grze, o ktrej ci powiem.3Abrahamwsta wicwczenie rano, osioda swego osa i wzi ze sob dwch sucych i swego synaIzaaka, narba drew na ofiar caopaln, wsta i poszed na miejsce, o ktrym mu Bg powiedzia.4A trzeciego dnia Abraham podnis swe oczy i zobaczy z daleka to miejsce.5Wtedy Abraham powiedzia do swoich sucych: Zostacie tu z osem, a ja i chopiec pjdziemytam, oddamy cze Bogu i wrcimy do was.6Wzi wic Abraham drwa na ofiar caopaln i woy je na swego syna Izaaka, a sam wzi do rkiogie i n i poszli obaj razem.7 I Izaak powiedzia do swego ojca Abrahama: Mj ojcze! A on odpowiedzia: Oto jestem, mj synu. IIzaak zapyta: Oto ogie i drwa, a gdzie jest baranek na ofiar caopaln?8Abraham odpowiedzia: Bg sobie upatrzy baranka na ofiar caopaln, mj synu. I szli obaj razem.9 A gdy przyszli na miejsce, o ktrym mu Bg powiedzia, Abraham zbudowa tam otarz, uoy nanim drwa, zwiza swego syna Izaaka i pooy go na otarzu na drwach.10 Potem Abraham wycign rk i wzi n, aby zabi swego syna.11 Lecz Anio PANA zawoa do niego z nieba: Abrahamie, Abrahamie! A on odpowiedzia: Oto jestem.12 Anio powiedzia: Nie podno rki na chopca i nic mu nie czy, bo teraz wiem, e boisz si Boga inie odmwie mi swego jedynego syna.13 A Abraham podnis swe oczy i spojrza, a oto za nim baran zaplta si rogami w zarolach.Abraham poszed wic i wzi barana, i zoy go na ofiar caopaln zamiast swego syna.

Rodzaju 22:14 19 Rodzaju 23:1914 I Abraham nada temu miejscu nazw: PAN upatrzy. Dlatego po dzi dzie mwi: Na grze PANAbdzie upatrzony.15Wtedy Anio PANA ponownie zawoa z nieba na Abrahama:16 Przysigem na siebie samego, mwi PAN: Poniewa to uczynie i nie odmwie mi swego syna,twego jedynego;17 Bogosawic, bd ci bogosawi, a rozmnaajc, rozmno twoje potomstwo jak gwiazdy naniebie i jak piasek na brzegu morza; a twoje potomstwo odziedziczy bramy swoich nieprzyjaci.18 I w twoim potomstwie bd bogosawione wszystkie narody ziemi, dlatego e posuchae mojegogosu.19 Abraham wrci wic do swoich sucych i wstali, i wsplnie udali si do Beer-Szeby. Abrahambowiem mieszka w Beer-Szebie.20 Po tych wydarzeniach doniesiono Abrahamowi: Oto Milka rwnie urodzia dzieci twemu bratuNachorowi;21Usa, jego pierworodnego, Buza, jego brata, i Kemuela, ojca Arama;22 I Keseda, Chazo, Pildasza, Jidlafa i Betuela.23 Betuel za spodzi Rebek. Tych omiu urodzia Milka Nachorowi, bratu Abrahama.24A jego naonica, ktrej imi byo Reuma, urodzia te Tebacha, Gachama, Tachasza i Maak.

231A Sara doya stu dwudziestu siedmiu lat. Tyle byo lat ycia Sary.2 Sara umara w miecie Kiriat-Arba, czyli w Hebronie, w ziemi Kanaan. I Abraham przyszed, abyodby aob po Sarze i opakiwa j.3 Potem Abraham wsta od swej zmarej i powiedzia do synw Cheta:4 Jestem wrd was przybyszem i przychodniem. Dajcie mi na wasno grb midzy wami, abympogrzeba moj zmar sprzed mojego oblicza.5 Synowie Cheta odpowiedzieli Abrahamowi:6 Suchaj nas, mj panie: Jeste ksiciem Boga wrd nas. Pochowaj swoj zmar w naszychnajlepszych grobach. Nikt z nas nie odmwi ci swego grobu, aby pochowa swoj zmar.7Wtedy Abraham wsta, pokoni si ludowi tej ziemi, czyli synom Cheta;8 I powiedzia do nich: Jeli zgadzacie si, abym pochowa moj zmar sprzed mojego oblicza,posuchajcie mnie i wstawcie si za mn do Efrona, syna Sochara;9 Aby mi ustpi sw jaskini Makpela, ktra znajduje si na kocu jego pola. Niech mi j odda zaodpowiedni cen jako grb na wasno wrd was.10 A Efron siedzia wrd synw Cheta. Odpowiedzia wic Efron Chetyta Abrahamowi w obecnocisynw Cheta i wszystkich, ktrzy wchodzili w bram jego miasta:11Nie, paniemj, posuchajmnie. Daj ci to pole i jaskini, ktra na nim jest. Daj j tobie w obecnocisynw mego ludu. Pochowaj swoj zmar.12Wtedy Abraham pokoni si przed ludem tej ziemi;13 I powiedzia do Efrona w obecnoci ludu tej ziemi: Raczej jeli si da, prosz, posuchaj mnie. Damci pienidze za pole, we je ode mnie, a pochowam tam moj zmar.14 Efron odpowiedzia Abrahamowi:15Mj panie, posuchaj mnie. Ta ziemia jest warta czterysta syklw srebra, ale c to jest midzymna tob? Pochowaj swoj zmar.16 I Abraham wysucha Efrona. Odway wic Abraham Efronowi srebro, ktre ten wymieni wobecnoci synw Cheta: czterysta syklw srebra, jakie byy w obiegu u kupcw.17 Tak wic pole Efrona, ktre jest w Makpelu naprzeciw Mamre, pole i jaskinia, ktra na nim jest, iwszystkie drzewa, ktre byy na polu i wkoo na wszystkich jego granicach, przeszy;18 Na wasno Abrahama w obecnoci synw Cheta i wszystkich, ktrzy wchodzili w bram tegomiasta.19 Potem Abraham pochowa swoj on Sar w jaskini pola w Makpelu naprzeciwko Mamre, czyliHebronie, w ziemi Kanaan.


20 I zostay oddane Abrahamowi pole i jaskinia, ktra bya na nim, jako grb nawasno, przez synwCheta.

241A Abraham by stary, w podeszym wieku, a PAN bogosawi mu we wszystkim.2 I Abraham powiedzia do swego starszego sugi w swym domu, ktry zarzdza wszystkim, co mia:Po, prosz, sw rk pod moje biodro;3 I przysignij mi na PANA, Boga nieba i Boga ziemi, e nie wemiesz dla mego syna ony z crekKananejczykw, wrd ktrych mieszkam;4Ale pjdziesz do mojej ziemi i do mojej rodziny i stamtd wemiesz on dla mego syna Izaaka.5 Suga mu odpowiedzia: A jeli kobieta nie zechce pj ze mn do tej ziemi, czy wtedy mamzaprowadzi twego syna do ziemi, z ktrej wyszede?6Abraham mu odpowiedzia: Strze si, aby tam nie zaprowadzi mego syna.7 PAN Bg nieba, ktry mnie wzi z domu mego ojca i z ziemi mojej rodziny i ktry mwi ze mn, iprzysigmi: Twemupotomstwudam t ziemi; on pole przed tob swego anioa i wemiesz stamtdon dla mego syna.8 A jeli ta kobieta nie zechce pj z tob, bdziesz zwolniony z mojej przysigi. Tylko nie prowadtam mego syna.9Wtedy suga podoy rk pod biodro swego pana Abrahama i przysig mu to.10 Potem w suga wzi dziesi wielbdw z wielbdw swego pana i poszed bo mia w swychrkach wszystkie dobra swego pana. Wsta i uda si do Aram-Naharaim, do miasta Nachora.11 I da wielbdom odpocz przy studni poza miastem w wieczornej porze, w tym czasie, kiedykobiety zwyky wychodzi czerpa wod.12 I powiedzia: PANIE, Boe mego pana Abrahama, daj mi, prosz, pomylne spotkanie i oka askmojemu panu Abrahamowi.13Oto stoj przy studni, a crki mieszkacw tego miasta wyjd czerpa wod;14 Niech dziewczyna, ktrej powiem: Przechyl, prosz, twj dzban, abym mg si napi, a onaodpowie: Pij i napoj take twoje wielbdy bdzie t, ktr przeznaczye dla twego sugi Izaaka; apo tym poznam, e okazae ask mojemu panu.15 I zanim przesta mwi, oto wysza Rebeka, ktra si urodzia Betuelowi, synowi Milki, onyNachora, brata Abrahama, z dzbanem na ramieniu.16 Bya ona bardzo pikn dziewczyn, dziewic, z ktr nie obcowa aden mczyzna. Zesza dostudni, napenia swj dzban i wracaa.17 Wtedy w suga wybieg do niej i powiedzia: Prosz, pozwl mi si napi troch wody z twegodzbana.18A ona odpowiedziaa: Pij, panie mj. I szybko pochylia swj dzban na swoj rk, i daa mu pi.19A gdy daa mu si napi, powiedziaa: Naczerpi wody take dla twoich wielbdw, aby napiy sido woli.20 Wylaa prdko wod ze swego dzbana w koryto i pobiega znowu do studni czerpa wod, inaczerpaa dla wszystkich jego wielbdw.21 A w mczyzna zdumiewa si ni, zastanawiajc si w milczeniu, czy PAN poszczci jegopodry, czy nie.22Gdy wic wielbdy si napiy, w mczyzna wyj i da na jej rce zoty kolczyk wacy p syklai dwie bransolety wace dziesi syklw zota.23 I zapyta: Czyj jeste crk? Powiedz mi, prosz. Czy jest w domu twego ojca miejsce dla nas nanocleg?24A ona mu odpowiedziaa: Jestem crk Betuela, syna Milki, ktrego urodzia Nachorowi.25 Po czym dodaa: Jest u nas dosy somy i paszy oraz miejsce na nocleg.26 I w mczyzna uklkn i odda pokon PANU;27 I powiedzia: Bogosawiony PAN, Bgmego pana Abrahama, ktry nie oddali swegomiosierdzia iswojej prawdy od mego pana, bo gdy byem w drodze, PAN przyprowadzi mnie do domu braci megopana.

Rodzaju 24:28 21 Rodzaju 24:5728 I dziewczyna pobiega, i w domu swej matki oznajmia, co si stao.29A Rebeka miaa brata imieniem Laban. I Laban wybieg do tego czowieka, do studni.30 Gdy zobaczy kolczyk i bransolety na rkach swej siostry i usysza sowa swej siostry Rebeki: Takmwi do mnie ten czowiek, podszed do tego czowieka, a oto on sta przy wielbdach u studni.31 I powiedzia do niego: Wejd, bogosawiony przez PANA. Czemu stoisz na dworze? Przygotowaemju dom i miejsce dla wielbdw.32Wszed wic w czowiek do domu. I Laban rozsioda wielbdy, i da somy i paszy wielbdom, iwody do umycia jego ng oraz ng tych mczyzn, ktrzy z nim byli.33 I pooy przed nim jedzenie, aby jad, ale on powiedzia: Nie bd jad, dopki nie przedstawiswojej sprawy. Laban powiedzia: Mw.34 I powiedzia: Jestem sug Abrahama.35 PAN pobogosawi bardzo mego pana i sta si on zamony. Da mu bowiem owce i woy, srebra izota, sucych i suce, wielbdy i osy.36A Sara, ona mego pana, urodzia memu panu w jego staroci syna, ktremu da wszystko, co ma.37 I mj pan kaza mi przysic, mwic: Nie wemiesz dla mego syna ony z crek Kananejczykw, wktrych ziemi mieszkam;38Ale pjdziesz do domu mego ojca i do moich krewnych i stamtd wemiesz on dla mojego syna.39 I zapytaem mego pana: A jeli ta kobieta nie zechce pj ze mn?40Odpowiedzia mi: PAN, przed ktrym chodz, pole swego anioa z tob i poszczci twojej drodze;i wemiesz dla mego syna on spord moich krewnych i z domu mego ojca.41 Bdziesz jednak zwolniony z mojej przysigi, jeli przyjdziesz do moich krewnych, a oni ci jej niedadz. Wtedy bdziesz wolny od mojej przysigi.42 Przyszedem wic dzi do studni i powiedziaem: PANIE, Boe mego pana Abrahama, jeli terazchcesz poszczci mojej podry, ktr odbywam;43 Oto stoj przy studni wody. Niech panna, ktra wyjdzie czerpa wod, a ktrej powiem: Daj mi,prosz, napi si troch wody z twego dzbana;44 A ona odpowie mi: I ty pij, naczerpi te dla twoich wielbdw niech ona bdzie on, ktrprzeznaczy PAN dla syna mego pana.45 Zanim przestaem mwi w swym sercu, oto przysza Rebeka, niosc swj dzban na ramieniu, izesza do studni, i czerpaa. Powiedziaem do niej: Prosz, daj mi pi.46 A ona szybko zdja swj dzban i powiedziaa: Pij, a twoje wielbdy te napoj. Piem wic, a onanapoia te wielbdy.47 I zapytaem j: Czyj jeste crk? Odpowiedziaa: Jestem crk Betuela, syna Nachora, ktregourodzia mu Milka. Wtedy woyem kolczyk na jej twarz i bransolety na jej rce.48 Potem uklknem i oddaem pokon PANU, i bogosawiem PANA, Boga mego pana Abrahama,ktry mnie prowadzi waciw drog, abym wzi crk brata mego pana dla jego syna.49 Teraz wic, jeli chcecie postpi yczliwie i waciwie wobec mojego pana, powiedzcie mi. A jelinie, to te mi powiedzcie, ebym zwrci si w prawo lub w lewo.50Wtedy Laban i Betuel odpowiedzieli: Ta sprawa pochodzi od PANA. My nie moemy ci powiedzieani dobrze, ani le.51Oto przed tob Rebeka, we j i id, niech bdzie on syna twego pana, jak powiedzia PAN.52Gdy suga Abrahama usysza ich sowa, uklkn na ziemi i odda pokon PANU.53Nastpnie w suga wyj srebrne i zote klejnoty, i szaty i odda je Rebece. Da te kosztownoci jejbratu i matce.54 Potem jedli i pili, on i mczyni, ktrzy z nim byli, i zostali tam na noc. A gdy wstali rano, onpowiedzia: Odprawcie mnie do mego pana.55 Jej brat i matka powiedzieli: Niech dziewczyna zostanie z nami chocia dziesi dni, a potempjdzie.56 A on powiedzia do nich: Nie zatrzymujcie mnie, skoro PAN poszczci mojej drodze; odprawciemnie, abym jecha do mego pana.57Odpowiedzieli: Zawoajmy dziewczyn i spytajmy, co na to powie.

Rodzaju 24:58 22 Rodzaju 25:2258 Zawoali wic Rebek i zapytali j: Czy chcesz jecha z tym czowiekiem? A ona odpowiedziaa:Pojad.59Wtedy wyprawili swoj siostr Rebek, jej mamk, sug Abrahama i jego ludzi.60 I bogosawili Rebece, mwic jej: Jeste nasz siostr, rozmn si w tysic tysicy, a twojepotomstwo niech posidzie bramy swych nieprzyjaci.61Potem Rebeka ze swymi sucymi wstaa i wsiada na wielbdy, i jechay za tymmczyzn. Sugaw wzi Rebek i odjecha.62A Izaak wanie wraca od studni Lachaj-Roj, bo mieszka w ziemi poudniowej.63 I wyszed Izaak na pole pod wieczr, aby rozmyla. Gdy podnis swe oczy, zobaczy zbliajce siwielbdy.64Rebeka te podniosa swe oczy i zobaczya Izaaka, i zsiada z wielbda;65Bo zapytaa sug: Kim jest ten mczyzna, ktry idzie do nas przez pole? I suga odpowiedzia: Tojest mj pan. A ona wzia zason i nakrya si.66 I opowiedzia w suga Izaakowi o wszystkim, co zrobi.67 A Izaak wprowadzi j do namiotu swojej matki Sary i wzi Rebek za on, i kocha j. I Izaakpocieszy si po mierci swojej matki.

251 Potem Abraham poj drug on, ktrej byo na imi Ketura.2Ona urodzia mu Zimrana, Jokszana, Medana, Midiana, Jiszbaka i Szuacha.3 Jokszan spodzi Szeb i Dedana. A synami Dedana byli Aszszurim, Letuszim i Leummim.4 Synami Midiana byli: Efa, Efer, Henoch, Abida i Eldaa. Wszyscy oni byli synami Ketury.5 I Abraham da Izaakowi wszystko, co mia.6A synom naonic, ktre mia, Abraham da upominki i jeszcze za swojego ycia wyprawi ich z dalaod swego syna Izaaka ku wschodowi, do ziemi wschodniej.7Oto liczba lat ycia, ktrych doy Abraham: sto siedemdziesit pi lat.8Abraham odda ducha i umar w dobrej staroci, podeszy w latach i syty ycia; i zosta przyczonydo swego ludu.9 I jego synowie, Izaak i Izmael, pochowali gow jaskiniMakpela, na polu Efrona, syna Sochara Chetyty,ktre byo naprzeciwko Mamre;10Na polu, ktre Abraham kupi od synw Cheta. Tam zostali pochowani Abraham i Sara, jego ona.11A po mierci Abrahama Bg bogosawi jego synowi Izaakowi, a Izaak mieszka przy studni Lachaj-Roj.12To s dzieje rodu Izmaela, synaAbrahama, ktregourodzia AbrahamowiHagar, Egipcjanka, sucaSary.13 I to s imiona synw Izmaela wedug ich rodw: Nebajot, pierworodny Izmaela, po nim Kedar,Abdeel i Mibsam;14Miszma, Duma i Massa;15 Chadar, Tema, Jetur, Nafisz i Kedma.16 To s synowie Izmaela, a to ich imiona wedug ich miasteczek i zamkw; dwunastu ksit w ichnarodach.17A lat ycia Izmaela byo sto trzydzieci siedem. Odda ducha i umar, i zosta przyczony do swegoludu.18 I mieszkali od Chawila a do Szur, ktry ley naprzeciwko Egiptu, na drodze do Asyrii. I umar wobecnoci wszystkich swych braci.19 To za s dzieje rodu Izaaka, syna Abrahama: Abraham spodzi Izaaka.20 Izaak mia czterdzieci lat, gdy poj za on Rebek, crk Betuela Syryjczyka, z Paddan-Aram,siostr Labana, Syryjczyka.21 A Izaak modli si do PANA za swoj on, gdy bya niepodna. I PAN go wysucha, i jego onaRebeka pocza.22A gdy dzieci walczyy ze sob w jej onie, powiedziaa: Jeli tak si zdarza, dlaczego poczam? Poszawic, aby zapyta PANA.


23 I PAN jej odpowiedzia: Dwa narody s w twoim onie i dwa ludy wyjd z twego wntrza. Jeden ludbdzie mocniejszy ni drugi i starszy bdzie suy modszemu.24A gdy nadszed czas porodu, okazao si, e w jej onie byy blinita.25 I wyszed pierwszy syn czerwony i cay pokryty owosieniem jak szat; i nadali mu imi Ezaw.26A potem wyszed jego brat, trzymajc sw rk za pit Ezawa, i nadano mu imi Jakub. Izaak miaszedziesit lat, gdy oni mu si urodzili.27 A gdy dzieci urosy, Ezaw zosta czowiekiem biegym w mylistwie i czowiekiem pola. Jakub zaby czowiekiem spokojnym, mieszkajcym w namiotach.28 I Izaak kocha Ezawa, bo jada z jego owu, Rebeka za kochaa Jakuba.29 I Jakub ugotowa sobie potraw, a w tym czasie przyszed Ezaw z pola spracowany.30 Ezaw powiedzia wic do Jakuba: Daj mi je, prosz ci, z tej czerwonej potrawy, bo jestemspracowany. Dlatego nadano mu imi Edom.31 Jakub powiedzia: Sprzedaj mi dzi twoje pierwordztwo.32A Ezaw odpowiedzia: Oto jestem bliski mierci, na c mi pierwordztwo?33 Jakub powiedzia: Przysignij mi dzi. Przysigmuwic i sprzeda Jakubowi swoje pierwordztwo.34 Jakub da wic Ezawowi chleba i potraw z soczewicy, a on jad i pi, a potem powsta i poszed. Wten sposb Ezaw pogardzi swoim pierwordztwem.

261 Potem nasta gd na ziemi, po tym pierwszym godzie, ktry by za dni Abrahama. Izaak uda siwic do Abimeleka, krla Filistynw, do Geraru.2Wtedy PAN ukaza mu si i powiedzia: Nie id do Egiptu, alemieszkaj w ziemi, ktr ci wska.3 Bd przybyszem w tej ziemi, a ja bd z tob i bd ci bogosawi. Tobie bowiem i twemupotomstwu dam tewszystkie krainy i dotrzymamprzysigi, ktr zoyem twemuojcu Abrahamowi.4 I rozmno twoje potomstwo jak gwiazdy na niebie, i dam twemu potomstwu wszystkie te krainy.A bd bogosawione w twoim potomstwie wszystkie narody ziemi;5Dlatego e Abraham posucha mego gosu i strzeg mego nakazu, moich przykaza, moich ustaw imoich praw.6 Izaak zamieszka wic w Gerarze.7 A gdy mczyni tego miejsca pytali o jego on, odpowiedzia: To moja siostra. Ba si bowiemmwi: Tomoja ona, bymczyni tegomiejscanie zabili go z powoduRebeki, bo bya bardzopikna.8Gdy mieszka tam ju duszy czas, krl Filistynw Abimelek wyjrza przez okno i zobaczy, e Izaakpieci sw on Rebek.9Abimelek wezwa wic Izaaka i powiedzia: To jest na pewno twoja ona. Dlaczegomwie: Tomojasiostra? Izaak mu odpowiedzia: Bo mwiem sobie: Abym nie umar z jej powodu.10 Abimelek powiedzia: Co ty nam zrobi? Mao brakowao, a kto z ludu spaby z twoj on i taksprowadziby na nas grzech.11 Rozkaza wic Abimelek caemu ludowi: Kto by dotkn tego czowieka albo jego ony, na pewnoumrze.12Wwczas Izaak posia w tej ziemi i zebra w tym roku stokrotny plon, bo PAN mu bogosawi.13 I wzbogaci si w czowiek, i rozwija si coraz bardziej, a sta si bardzo zamony.14Mia trzody owiec i stada wow oraz wiele sug, tak e Filistyni mu zazdrocili.15 I wszystkie studnie, ktre wykopali sudzy jego ojca, za dni jego ojca Abrahama, Filistyni zasypali inapenili je ziemi.16 I Abimelek powiedzia do Izaaka: Odejd od nas, bo jeste duo zamoniejszy od nas.17 Izaak odszed wic stamtd i rozbi namioty w dolinie Gerar, i tam zamieszka.18 Potem Izaak na nowo odkopa studnie, ktre wykopali za dni jego ojca Abrahama, a ktre Filistynizasypali po mierci Abrahama, i nada im te same nazwy, jakie nada im jego ojciec.19Wtedy sudzy Izaaka kopali w tej dolinie i znaleli tam studni ze rdlan wod.20 Lecz pasterze z Geraru kcili si z pasterzami Izaaka, mwic: To nasza woda. Nazwa wic tstudni Esek, bo spierali si z nim.


21Gdy wykopali drug studni, rwnie kcili si o ni. Dlatego nazwa j Sitna.22 Potem przenis si stamtd i wykopa kolejn studni, o ktr ju nie byo sporu. Nazwa j wicRechobot i mwi: Oto teraz PAN da nam miejsce, abymy si rozmnaali na ziemi.23 I wyruszy stamtd do Beer-Szeby.24 Tej nocy ukaza mu si PAN i powiedzia: Ja jestem Bogiem twego ojca Abrahama. Nie bj si, bojestem z tob. Bd ci bogosawi i rozmno twoje potomstwo ze wzgldu namego sug Abrahama.25 Zbudowa wic tam otarz i wzywa imienia PANA, i rozbi tam swj namiot. Tam te sudzy Izaakawykopali studni.26Wtedy przybyli do niego z Geraru Abimelek i Achuzat, jeden z jego przyjaci, oraz dowdca jegowojska Pikol.27 Izaak zapyta ich: Po co przybylicie do mnie, skoro mnie nienawidzicie i wypdzilicie mnie odsiebie?28 A oni odpowiedzieli: Zobaczylimy naprawd, e PAN jest z tob, wic powiedzielimy: Niechbdzie teraz przysiga midzy nami, midzy nami a tob, i ustanowimy przymierze z tob;29 Aby nam nie czyni nic zego, jak i my te nie dotknlimy ciebie i tylko dobrze ci czynilimy, ipozwolilimy ci odej w pokoju; a ty teraz jeste bogosawiony przez PANA.30Wtedy wyprawi im uczt; jedli wic i pili.31 Nazajutrz wstali wczenie rano i zoyli sobie wzajemnie przysig. Potem Izaak poegna si znimi i odeszli od niego w pokoju.32 Tego samego dnia sudzy Izaaka przyszli i opowiedzieli mu o studni, ktr wykopali: Znalelimywod.33 I nazwa j Szibea. Dlatego to miasto nazywa si Beer-Szeba a do dzisiaj.34Gdy Ezaw mia czterdzieci lat, poj sobie za on Judyt, crk Beeriego Chetyty, i Bosmat, crkElona Chetyty.35 Byy one przyczyn utrapie Izaaka i Rebeki.

271 A gdy Izaak si zestarza i jego oczy osaby, tak e nie mg widzie, wezwa swego starszego synaEzawa i powiedzia do niego: Synu mj! A on odpowiedzia: Oto jestem.2 Izaak powiedzia: Oto zestarzaem si ju i nie znam dnia swojej mierci.3 Teraz wic we, prosz, swoj bro, koczan i uk, wyjd na pole i upoluj mi zwierzyn.4 I przygotujmi smaczn potraw, jak lubi, i przyniemi j, a bd jad, abymoja dusza bogosawiaci, zanim umr.5 A Rebeka syszaa, gdy Izaak mwi do swego syna Ezawa. I Ezaw wyszed na pole, aby upolowazwierzyn i j przynie.6 I Rebeka powiedziaa do swego syna Jakuba: Syszaam, jak twj ojciec mwi do twego brata Ezawa:7 Przynie mi zwierzyn i przygotuj mi smaczn potraw, abym jad i bogosawi ci przed PANEM,zanim umr.8 Teraz wic, mj synu, posuchaj mego gosu w tym, co ci ka.9 Id do trzody i przyniemi stamtddwoje dobrychkolt, a przygotuj z nichdla twegoojca smacznpotraw, jak lubi.10 I zaniesiesz twemu ojcu, i bdzie jad, aby ci bogosawi, zanim umrze.11 Wtedy Jakub powiedzia do swej matki Rebeki: Przecie mj brat Ezaw jest czowiekiem owo-sionym, a ja jestem czowiekiem gadkim;12 Jeli mj ojciec mnie dotknie, oka si w jego oczach oszustem, cign na siebie przeklestwo, anie bogosawiestwo.13 Jego matka odpowiedziaa mu: Mj synu, niech na mnie spadnie twoje przeklestwo. Tylkoposuchaj mego gosu, id i przynie mi je.14 Poszed wic, wzi i przynis je swej matce, a ona przygotowaa smaczn potraw, jak lubi jegoojciec.15Potem Rebeka wzia szaty swego starszego syna Ezawa, najcenniejsze, jakiemiaa u siebie w domu,i ubraa w nie swego modszego syna Jakuba.

Rodzaju 27:16 25 Rodzaju 27:4416A skrkami kolt owina mu rce i gadk szyj.17 I daa chleb i smaczn potraw, ktr przygotowaa, w rce swego syna Jakuba.18 A on poszed do swego ojca i powiedzia: Mj ojcze! A on odpowiedzia: Oto jestem. Kto ty jeste,mj synu?19 Jakub odpowiedzia swemu ojcu: Ja jestem Ezaw, twj pierworodny. Zrobiem, jak mi kazae.Podnie si, prosz, sid i jedz z mojej zwierzyny, aby mi bogosawia twoja dusza.20 Izaak zapyta swego syna: Jake tak szybko to znalaze, mj synu? A on odpowiedzia: To PAN,twj Bg, sprawi, e mi si udao.21Potem Izaak powiedzia do Jakuba: Zbli si, prosz, abym ci dotkn, mj synu, czy ty jestemoimsynem Ezawem, czy nie.22 Jakub podszed wic do swego ojca Izaaka, ktry dotkn go i powiedzia: Gos jest gosem Jakuba,ale rce s rkami Ezawa.23 I nie rozpozna go, bo jego rce byy owosione jak rce jego brata Ezawa. I bogosawi mu.24 I zapyta: Czy ty jeste moim synem Ezawem? A on odpowiedzia: Jestem.25 Potem powiedzia: Podaj mi, ebym jad ze zwierzyny mego syna, aby bogosawia ci moja dusza.Wtedy poda mu i jad. Przynis mu te wina, a on pi.26 Jego ojciec Izaak powiedzia mu: Podejd teraz i pocauj mnie, mj synu.27 Podszed wic i pocaowa go. Gdy poczu zapach jego szat, bogosawi mu, mwic: Oto zapachmego syna jak zapach pola, ktre PAN bogosawi.28Niech Bg da ci z rosy nieba i yzno ziemi oraz obfito zboa i wina.29Niech ludzie ci su i niech ci si kaniaj narody. Bd panem twoich braci i niech ci si kaniajsynowie twojej matki. Niech bdzie przeklty, kto ci przeklina, a niech bdzie bogosawiony, kto cibogosawi.30Gdy Izaak skoczy bogosawi Jakuba i ledwie Jakub odszed sprzed oblicza swego ojca Izaaka, jegobrat Ezaw wszed z oww.31On take przygotowa smaczn potraw, przynis j swemu ojcu i powiedzia mu: Podnie si, mjojcze, i jedz ze zwierzyny twego syna, aby bogosawia mi twoja dusza.32 Jego ojciec Izaak zapyta go: Kim jeste? A on odpowiedzia: Jestem twoim synem, twoimpierworodnym, Ezawem.33 Wtedy Izaak bardzo si przerazi i zapyta: Kt to? A gdzie jest ten, co uowi zwierzyn iprzynis mi, a ja jadem ze wszystkiego, zanim ty przyszede, i bogosawiem mu? Bdzie wicbogosawionym.34A gdy Ezaw usysza sowa swego ojca, podnis donony krzyk peen goryczy i powiedzia swemuojcu: Bogosaw te imi, mj ojcze.35A on mu powiedzia: Twj brat podstpnie przyszed i wzi twoje bogosawiestwo.36 Ezaw powiedzia: Czy nie susznie nadano mu imi Jakub? Podszed mnie bowiem ju dwukrotnie:wzi moje pierwordztwo, a teraz zabra moje bogosawiestwo. I zapyta: Czy nie zachowae dlamnie bogosawiestwa?37 Izaak odpowiedzia Ezawowi: Ustanowiem go panem nad tob i wszystkich jego braci daem muza sugi, i zapewniem mu zboe i wino. C wic mog dla ciebie zrobi, mj synu?38 I Ezaw powiedzia do swego ojca: Czy masz tylko jedno bogosawiestwo, mj ojcze? Bogosawtake imnie, mj ojcze. I Ezaw podnis gos i zapaka.39 I jego ojciec Izaak odpowiedzia mu: Twoje mieszkanie bdzie z yznej ziemi i z rosy nieba z gry.40Abdziesz y z twegomiecza i bdziesz suy twemubratu. Ale gdy stanie si, e bdziesz panowa,zrzucisz jego jarzmo z twojej szyi.41Dlatego Ezaw nienawidzi Jakuba z powodu bogosawiestwa, ktrym mu bogosawi jego ojciec.I Ezaw mwi w swym sercu: Zbliaj si dni aoby po moim ojcu, wtedy zabij mego brata Jakuba.42 I doniesiono Rebece o sowach jej starszego syna Ezawa. Kazaa wic przywoa swego modszegosyna Jakuba i powiedziaa do niego: Oto twj brat Ezaw pociesza si tym, e ci zabije.43 Teraz wic, mj synu, posuchaj mego gosu, wsta i uciekaj do mego brata Labana, do Charanu;44 Pozosta u niego przez pewien czas, a ucichnie gniew twego brata;


45 A ustpi zapalczywo twego brata na ciebie i zapomni o tym, co mu zrobie. Wtedy ka cistamtd sprowadzi. Czemu mam by pozbawiona was obu w jednym dniu?46 I Rebeka powiedziaa do Izaaka: Obrzydo mi ycie z powodu crek Cheta. Jeli Jakub te wemiesobie on z crek Cheta, jakie s na tej ziemi, po co mi ycie?

281Wtedy Izaak wezwa Jakuba i bogosawi mu, i rozkaza: Nie bierz sobie ony z crek Kanaanu.2 Ale wsta i id do krainy Paddan-Aram, do domu Betuela, ojca twojej matki, i we sobie stamtdon z crek Labana, brata twojej matki.3 A Bg Wszechmogcy niech ci bogosawi i niech ci uczyni podnym i rozmnoy, aby sta silicznym ludem;4 I niech ci da bogosawiestwoAbrahama, tobie i twemupotomstwu z tob, aby odziedziczy ziemi,na ktrej jeste przybyszem, ktr Bg da Abrahamowi.5 I tak Izaak wysa Jakuba, ktry uda si do krainy Paddan-Aram, do Labana, syna Betuela,Syryjczyka, brata Rebeki, matki Jakuba i Ezawa.6A Ezawwidzia, e Izaak bogosawi Jakubowi i posa go do krainy Paddan-Aram, aby stamtd wzisobie on, i e bogosawic mu, przykaza: Nie wemiesz ony z crek Kanaanu;7 I e Jakub by posuszny swemu ojcu oraz swojej matce, i poszed do krainy Paddan-Aram;8Widzia te Ezaw, e crki Kanaanu nie podobaj si jego ojcu Izaakowi;9Wtedy Ezaw poszed do Izmaela i oprcz on, ktre ju mia, wzi za on Machalat, crk Izmaela,syna Abrahama, siostr Nebajota.10A Jakub wyszed z Beer-Szeby i uda si

Documents

ii - ebible.org · Rodzaju1:29 2 Rodzaju3:3 29 I Bóg powiedział: Oto dałem wam wszelkie rośliny wydające z siebie nasienie, które są na powierzchnicałejziemi