İklim Çeşitleri

Embed Size (px)

Citation preview

  • 8/14/2019 klim eitleri

    1/15

    40

    30

    20

    10

    0

    400

    300

    200

    100

    ScaklkC

    Yaflmm

    O fi M N M H T A E E K A

    Yafl

    Scaklk

    0

    Aylar

    0

    5

    10

    15

    20

    25

    30

    0

    100

    300

    500

    400

    200

    1 2 3 54 6 7 8 9 10 11 12

    Yafl (mm) Scaklk (C)

    Aylar

    Scaklk

    Yafl

    AmazonHavzas Kongo

    Havzas GneydouAsya adalar

    Ekvator

    Brezilya

    Ekvator

    KuzeyAfrika

    Avustralya

    ArabistanAtacama

    Namib

    Ekvator

    Taklamakan

    GobiKzlkum

    Ekvatoral klim

    Savan (Subtropikal) klimi

    l klimi

    155

    70

    60

    40

    30

    20

    10

    0

    90KUTUP KLM

    Scaklk her zaman 0Cnin altnda,toprak kar ve buzla kapl, b itki yok, yerleflik hayata

    rastlanmaz. SOUK KLMLEREn scak ayn ortalamas10Cden dflk

    En scak ayn ortalamas 10Cyi gemez. Scaklk ok dflk.Uzun gndzlerin yafland dnemde kar ve buzlar erir. Toprak bataklk halini alr.

    Bitki rts Tundradr. Yerleflmeye elveriflsiz.

    TUNDRA KLM

    OKYANUS KLMScak akntlar ve Bat rzgrlarnn etkisinde

    Yafl rejimi dzenli. Yazlar serin, kfllar lk. Bitkirts karflk orman. Bat Avrupa kylarnda grlr.

    SERT KARASAL KLMKfllar uzun ve sert, yazlar ksa ve scak.Yllk scaklkfark ok fazla. En fazla yafl yazn. Bitki rts tayga

    Orta Kuflak karalarnda (Sibirya, Kanadave ABDde grlr)

    MUSON KLM

    Yaz bol yafll, kfl kurak. Bitki rts musonormanlar. Gneydou Asya da (Japonya, in,

    Seylan, Hint Yarmadas) grlr. Muson rzgrlarnnetkisindedir.

    AKDENZ KLMYazlar scak-kurak, kfllar lk ve yafll. Kar yafl ve

    donma olaylar seyrek grlr. Bitki rts maki, tantc

    bitkisi, zeytin. Genelde Akdeniz kylarnda grl r.L KLM

    Nemlilik ve yllk yafl ok az. Gnlk scaklk farkok fazla. Bitki rts kurakl ot ve allar. Yerleflmeye elveriflsiz.

    SAVAN KLMYaz yafll, kfl kurak. Ekvatoral klime oranla yafl az, scaklk fark belirgin. Bitki rts savanlardr.

    EKVATORAL KLMYksek scaklk. Btn yla dalmfl bol yafl. Yllk ve gnlk scaklk fark ok az. Bitki rts yamur

    ormanlar. Yerleflmeye elveriflsiz. Yerleflme iin yksek yerler seilmifl. (Amazon ve Kongo Havzalar, Endonezya)

    klim eflitleri ve zellikleri

    ILIMAN KLMLERYllk scaklk ortalamas20Cden dflk

    SICAK KLMLERYllk scaklk ortalamas20Cden yksek

    Ekvator

    KLM EfiTLER BLM 8

  • 8/14/2019 klim eitleri

    2/15

    Aylar

    0

    5

    10

    15

    20

    25

    35

    0

    100

    300

    500

    400

    200

    O

    Yafl (mm) Scaklk (C)

    Yafl (mm)

    Scaklk (C)

    AKEfi M N M H T A E

    30

    Hindistan

    Ekvator

    Muson klimi

    Sibirya

    Ekvator

    30

    60

    O fi M NM H T A EE K A

    90

    120

    Yafl (mm)

    Aylar505

    1015202530

    1015

    0

    Scaklk (C)YaflScaklk

    Sert Karasal klim

    Batrzgr

    Ekvator

    150

    O fi M N M H T A E E K A

    Yaflmm

    Aylar

    0

    100

    50

    30

    20

    10

    0

    ScaklkC

    Yafl

    Scaklk

    Ilman Okyanus klimi

    Akdenizkylar

    KaliforniyaKrfezi

    Ortafiili

    Kap Blgesi GneyAvustralya

    Ekvator

    Yaflmm

    ScaklkC

    75

    50

    25

    0

    35

    30

    25

    20

    15

    10

    5

    01 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12

    Aylar

    150

    125

    100

    Yafl

    Scaklk

    Akdeniz klimi

    Alaska

    KanadaGrnland skandinavya

    KuzeyAsya

    Ekvator

    2520151050

    1510

    202530

    51 2 3 4 5 6 7 8 9 1011 12

    5040302010

    Aylar

    Scaklk (C)Yafl (mm)Scaklk

    Yafl

    Tundra klimi

    Kutup klimi

    KLM EfiTLERNE AT SICAKLIK VE YAIfi GRAFKLER(GRAFKLER KUZEY YARIMKREYE ATTR.)

    Kuzey Grnland

    ANTARKTKA

    KUZEY BUZ DENZ

    Ekvator

    403020100

    40302010

    1020

    0O AKEETHMN Afi M

    Kutup klimi

    Yafl mm Scaklk CYafl

    Scaklk

    3040

    0

    156

    klim eflitleri

  • 8/14/2019 klim eitleri

    3/15

    klim eflitleri ve Yafl Rejimleri

    Ekvatoral iklim : Btn yl dzenli ve bol ya-

    fl alr. Savan iklimi : Yaz mevsimi yafll, kfl mevsi-

    mi kurak geer.

    Muson iklimi : Yazlar yafll, kfllar kurak geer.

    Akdeniz iklimi : Yazlar scak ve kurak, kflla-r lk ve yaflldr.

    Okyanus iklimi : Her mevsim yafl alr.

    l iklimi : Belli bir yafl rejimi yok.

    Tundra iklimi : Scak devresi yafll

    Kutup iklimi : Yafl ok az ve kar fleklinde

    ZETLE

    Farkl iklim tiplerinin ortaya kmasnda enlemen nemli etmendir.

    Bir lkede deiflik byk iklim tiplerinin grl-mesi enlem farknn fazla olmas ile ilgilidir.

    Yllk scaklk farknn en fazla olduu iklim tipiSert Karasaldr.

    Ekvatoral iklimde hep yaz, kutup ikliminde isehep kfl mevsimi yaflanr.

    Yafl rejimi en dzenli olan iklim tipleri Ekva-toral ve Okyanus klimleridir.

    Savan, Muson ve Sert karasal iklim tipleri enfazla yafl yaz mevsiminde alrlar.

    Avrupa ktasnda l iklimi grlmez.

    Gnlk scaklk fark l ikliminde en fazladr.

    Akdeniz, Okyanus ve karasal iklim tiplerindedrt mevsim belirgin olarak yaflanr.

    Kutup, l, Ekvatoral ve Tundra iklimleri yer-leflmeye uygun deildir.

    Ekvatoral iklimde insanlar yerleflme iin yk-sek yerleri seerler.

    Enlem fark fazlal nedeniyle iklim eflitlilii-nin en fazla olduu ktalar Amerika ve Asyadr.

    klim koflullar asndan yerleflmeye en elve-riflli kta Avrupadr.

    Dnencelerin gemesi nedeniyle l iklimininen yaygn olduu kta Afrikadr.

    Akdeniz kliminde kar yafl ve donma olayender olarak grlr.

    Ekvatoral ve Muson, en fazla yafl alan iklimtipleridir.

    Bir blgede grlen iklim zellikleri hakknda

    en doru bilgiyi doal bitki rts verir. Doal bitki rts,

    Yetifltirilen tarm rnleri

    Toprak trleri

    Akarsu rejimi

    Konut tipleri

    bir blgenin iklim tipi hakknda bilgi verir.

    klim; Doal bitki rts

    Tarm etkinlikleri

    Toprak trleri Akarsu rejimleri

    Ekonomik faaliyetler

    Konut tipleri

    Nfus dalfl

    Hayvan dalfl

    Giyim kuflam flekli zerinde etkilidir.

    spanya ve Fransada Akdeniz, Karasal ve Ok-yanus ikliml tiplerinin de grlr.

    Farkl iki lkede ayn tarm rnlerinin yetifltiri-lebilmesi iklim tiplerinin benzerliine kanttr.

    Sert karasal iklim tipi, karalarn az yer tutmasnedeniyle Gney Yarmkrede pek etkili olmaz.

    Ekvatoral, Ilman Okyanus ve Sert Karasal ik-lim tiplerinde ormanclk nemli bir ekonomikfaaliyettir.

    l ve karasal iklim tiplerinde kerpi evler,ekvatoral, savan, muson ve okyanus iklimle-rinde ise ahflap evler yaygndr.

    Kutuplara gidildike dflk scaklk nedeniyletarm rnlerinin yetifltirilemedii snra tar-

    mn kutup snr ad verilir. Bu snr kara-de-niz dalfl ve akntlara bal olarak sapmalargsterir.

    Tropikal karalarn bat kylarndaki souk suakntlar kylarda lleflmeye neden olmufltur.

    Kuru tropikal hava ktlelerinin etkisi nedeniyleAkdeniz lkeleri yazn yafl almaz.

    Kuraklk ve dflk scaklk insanlarn ekono-mik etkinlik alanlarn snrlar.

    Aa trlerinin yatay ve dfley ynde deifl-mesinin nedeni scaklk ve yafltr.

    157

    klim eflitleri

    KAVR

    AMD

    ERSHANELER

    KAV

    RAMD

    ERSHANELER

  • 8/14/2019 klim eitleri

    4/15

    1. Afladaki iklim tiplerinden hangisinin yllk ya-fl miktar en azdr?

    A) Akdeniz B) Savan C) MusonD) Ilman okyanus E) Tundra

    2. Muson iklimi ile ilgili afladaki zelliklerden han-gisi yanlfltr?

    A) Doal bitki rts muson ormanlardr.B) Muson rzgarlarnn etkisiyle ortaya kmfltr.C) Yllk scaklk fark en az olan iklim tipidir.D) Yaz mevsimi bol yaflldr.E) Kfl mevsimi kurak gemektedir.

    3.

    Yukardaki Dnya haritasnda etki alanlar be-lirlenmifl olan iklim ile ilgili afladaki yarglar-

    dan hangisi yanlfltr?

    A) Doal bitki rts makidir.B) Yafl maksimumlar kfl mevsimindedir.C) Kar yafl ve donma olaylar seyrek grlr.D) Yazlar scak ve kuraktr.E) Alize rzgarlarnn etkisindedir.

    4.

    Yukardaki Dnya haritasnda iflaretlenmifl mer-kezlerin hangisinde kfln akarsularn donma ola-sl en fazladr?

    A) 1 B) 2 C) 3D) 4 E) 5

    5. Aflada verilen iklim tipi ile tantc tarm rn-leri arasndaki efllefltirmelerden hangisi yan-lfltr?

    A) Muson Pirin

    B) Akdeniz Zeytin

    C) l Hurma

    D) Ilman okyanus Pamuk

    E) Sert karasal Buday

    6. Afladaki iklim tiplerinin hangisinde yerleflikhayata rastlanlmaz?

    A) Ekvatoral iklimde

    B) Muson ikliminde

    C) l ikliminde

    D) Kutup ikliminde

    E) Sert karasal iklimde

    7. Afladaki iklim tiplerinin hangisinde gnlk s-caklk farklar en fazladr?

    A) l B) Muson C) Savan

    D) Ekvatoral E) Ilman okyanus

    8. Afladaki lkelerden hangisinin kylarnda "Ak-deniz iklim zellikleri" grlmez?

    A) Fas B) Portekiz C) ngiltere

    D) Yunanistan E) talya

    9. Afladakilerden hangisi Ekvatoral iklimin zel-likleri arasnda yer almaz?

    A) Gnlk scaklk farklarnn ok az olmas

    B) Kfl mevsiminin kurak gemesi

    C) Alize rzgarlarnn etkisinde kalmas

    D) Srekli alak basn alan durumunda olmas

    E) Bitki rtsnn ok gr ve zengin olmas

    1

    2 35

    2

    Ekvator

    Ekvator

    158

    KAVRAMD

    ERS

    HANELER

    KA

    VRAMD

    ERSHANELER

    klim eflitleri BLM 8 TEST 23

  • 8/14/2019 klim eitleri

    5/15

    10. Afladakilerden hangisi lman okyanus iklimi-ne ait bir zellik deildir?

    A) Bitki rts karflk ormanlardr.B) 40 60 enlemleri arasnda grlr.

    C) En genifl etki sahas bat ve kuzey bat Avrupakylardr.

    D) Scak su akntlar ve bat rzgarlarnn etkisin-dedir.

    E) Toprak tipi terra-rossalardr.

    11.

    Yukardaki flekilde savan iklimi etkisindeki iki fark-l merkez verilmifltir.

    B merkezi yl ierisindeki en bol yafll dnemi

    yaflarken, A merkezi kurak dnemi yaflamaktadr.Bu durum afladaki aylarn hangisinde gzle-nir?

    A) Haziran B) Aralk C) Eyll

    D) Temmuz E) Mays

    12. Afladaki iklim tiplerinin hangi ikisinde yllk

    scaklk fark en azdr?

    A) Ekvatoral Karasal

    B) Muson Akdeniz

    C) Savan Karasal

    D) Ilman okyanus Akdeniz

    E) Ekvatoral Savan

    13.

    Yukardaki grafikte aylk ortalama yafl ve s-caklk deerleri verilen blge ile ilgili hangiyarg doru olur?

    A) Kfl yafllar kar fleklinde dflmektedir.

    B) Fiziksel paralanma ok belirgindir.

    C) Akarsu rejimi dzenlidir.

    D) Yazlar scak ve kurak, kfllar lk ve yaflldr.

    E) Yaz mevsiminde bol yafl isteyen rnler ra-hatlkla yetiflebilir.

    14. I. Akdeniz iklimiII. Muson iklimi

    III. Ilman okyanus iklimi

    IV. Ekvatoral iklim

    Yukardaki iklim tiplerinin hangisinde tarmdasulama nemli bir sorun durumundadr?

    A) Yalnz I B) II ve IV C) Yalnz III

    D) Yalnz II E) I ve III

    15. I. Ekvatoral klim

    II. Muson iklimi

    III. Akdeniz iklimi

    IV. Ilman okyanus iklimi

    Yukardaki iklim tiplerinden hangi ikisinin etki-li olduu alanlarda akarsu rejimleri dzenlidir?

    A) I ve II B) I ve IV C) II ve IV

    D) II ve III E) I ve III

    5

    10

    15

    20

    25

    30

    40

    80

    120

    160

    200

    240

    Yafl(mm)

    Scaklk(C)

    ScaklkYafl

    O fi NM M H T A E E K A

    20

    0

    20

    Ekv.

    A

    B

    KAVR

    AMD

    ERSHANELER

    KAV

    RAMD

    ERSHANELER

    159

    klim eflitleri

  • 8/14/2019 klim eitleri

    6/15

    16. Afladaki lkelerden hangisi iklim zellikleriynnden lkemize en az benzerlik gsterir?

    A) talyaB) spanya

    C) Gney Afrika Cumhuriyeti

    D) Yunanistan

    E) Brezilya

    17. Savan, Muson ve Karasal iklimin benzer zel-lii afladakilerden hangisidir?

    A) Yafl flekli

    B) Bitki rts tr

    C) Yllk scaklk fark

    D) En yafll mevsimleri

    E) Yllk yafl miktarlar

    18. En scak ayn ortalamas 10C'yi gemez. Yaflmiktar 250 mm'nin altndadr. Topraklar uzun s-re donmufl durumdadr.Yukardaki zellikleri verilen iklim tipi aflada-kilerden hangisidir?

    A) Tundra B) Savan C) Karasal

    D) Muson E) Akdeniz

    19. Afladaki blgelerin hangisinde l iklimi g-rlmez?

    A) Arap YarmadasndaB) Kuzey Afrikada

    C) Orta Asyada

    D) Bat Avrupada

    E) Bat Avustralyada

    20. lkbahar yafllaryla yefleren yaz kurakl ile sa-rarp kuruyan kurakl ve seyrek ot topluluklarna"bozkr" ad verilir.

    Buna gre afladaki lkelerin hangisinde do-al olarak bozkra rastlamak mmkndr?

    A) ngiltere B) Endonezya C) Ekvator

    D) ran E) Hollanda

    21. Afladaki bitki rts trlerinden hangisininyaygn olarak grld bir merkezde drt

    mevsimin belirgin olarak yafland sylenebi-lir?

    A) Savan B) Muson ormanlar

    C) Maki D) Tundra

    E) Yamur ormanlar

    160

    klim eflitleri

    KAVR

    AMD

    ERSHANELER

    KAV

    RAMD

    ERSHANELER

  • 8/14/2019 klim eitleri

    7/15

    1.

    Yukardaki haritada taral olarak gsterilen ik-lim tipi ile ilgili yarglardan hangisi yanlfltr?

    A) Yafl rejimi dzenlidir.

    B) Bitki rts karflk ormanlardr.

    C) Yllk scaklk fark azdr.D) Bat rzgarlarnn etkisindedir.

    E) Yllk scaklk ortalamas 20 C'nin stndedir.

    2. Afladaki iklim tipi, etkili olduu blge efllefl-tirmelerinden hangisi yanlfltr?

    A) Ekvatoral iklim

    Amazon ve Kongo havzala-r

    B) Muson iklimi Kanada ve Sibirya'nn kuzeyi

    C) Akdeniz iklimi Akdeniz kylar, Kaliforniya,Avusturalya ve Afrika'nn gneyi

    D) Sert karasal iklim Sibirya, Dou Avrupa,Kanada ve ABD'nin i ksmlar

    E) l iklimi Byk Sahra, Arap Yarmadas,Orta Asya

    3. Yazlar yafll geen

    Bitki rts Tayga ormanlar olan

    Akarsular yln bir blmnde donan

    Fiziksel paralanmann etkili olduu

    iklim tipi afladakilerden hangisidir?

    A) Muson B) Akdeniz

    C) Kutup D) Orta Kuflak Karasal

    E) Savan

    4. Afladakilerden hangisi Ekvatoral iklim tipi-nin grld blgelerin zelliklerinden deil-dir?

    A) Amazon ve Kongo Havzalarnda etkilidir.B) Ykanmfl verimsiz topraklara sahiptir.C) Yafl btn yla dalmfltr.D) Yksek yerler yerleflmeye daha uygundur.E) Fiziksel paralanma fazladr.

    5. Ilman okyanus iklimi hangi zellii ile Ekvato-ral iklim tipine benzerlik gsterir?

    A) Yetifltirilen tarm rnleriB) Yllk scaklk ortalamalarC) Yafllarn btn yla dzenli dalmasD) Ayn rzgar sisteminin etkisinde kalmasE) Yllk yafl miktar

    6. Afladaki tabloda befl farkl merkezin en scak veen souk ay scaklk ortalamalar verilmifltir.

    Buna gre bu merkezlerin hangisinde drt mev-sim daha belirgin olarak yaflanr?

    A) I B) II C) IIID) IV E) V

    7. Afladakilerden hangisi karasal iklimlerin te-mel zelliidir?

    A) Yllk scaklk ortalamasnn yksek olmasB) Yafl maksimumlarnn kfl mevsimine rastla-

    masC) Yllk scaklk farknn fazla olmasD) Bal nemliliin yksek olmas

    E) Yafl rejiminin dzenli olmas

    Merkez Temmuz sc.(C) Ocak sc.(C)

    I 27 23

    II 35 2

    III 5 26

    IV 28 25

    V 25 20

    Ekvator

    161

    BLM 8

    KAVRAMD

    ERS

    HANELER

    KA

    VRAMD

    ERSHANELER

    klim eflitleri TEST 24

  • 8/14/2019 klim eitleri

    8/15

    8. Aflada doal bitki rts ile yetifltikleri or-tam efllefltirilmifltir. Hangisi yanlfltr?

    A) Orman Yl boyu yafll ortamB) Savan Yl boyu yksek scaklk, yaz yafl

    C) Maki Ilman kfl, scak ve kurak yaz

    D) ayr Az yafll serin yaz, souk kfl

    E) Step ok yafll scak yaz, souk kfl

    9. Yerflekilleri gznne alnmadnda afladayafl ve scaklk grafikleri verilen iklim tipleri-

    nin hangisinde akarsular taflmacla en elve-rifllidir?

    10. Afladaki lkelerin hangisinde Ilman Okya-nus iklimi grlmez?

    A) Hollanda B) ngiltere C) Fransa

    D) ran E) Norve

    11. Gnlk scaklk farklarnn en az ve en fazla ol-duu iklim tipleri hangi seenekte doru efl-lefltirilmifllerdir?

    A) Akdeniz Muson

    B) Muson Karasal

    C) Ekvatoral l

    D) Savan Akdeniz

    E) Tundra l

    12.

    Yukardaki Dnya haritasnda numaralarlagsterilen yrelerin hangisinde kuraklk en be-lirgindir?

    A) 1 B) 2 C) 3D) 4 E) 5

    13. En dzenli ve en dzensiz yafl rejimine sahipiklim tipleri hangi seenekte doru efllefltiril-mifllerdir?

    A) Ekvatoral lB) Akdeniz KutupC) Muson SavanD) Orta Kuflak Karasal AkdenizE) Ekvatoral Akdeniz

    14. Yeryzndeki byk iklim tiplerinin ortaya k-masnda afladakilerden hangisi etkili olma-mfltr?

    A) EnlemB) YerflekilleriC) Srekli rzgarlarD) Kara ve deniz dalflE) Bitki rts

    Ekvator1

    2

    3

    4

    5

    ) B)

    C) D)

    40

    30

    20

    10

    0

    400

    300

    200

    100

    ScaklkC

    Yaflmm

    O fi M N M H T A E E K A

    Yafl

    Scaklk

    0

    Aylar

    0

    5

    10

    15

    20

    25

    30

    0

    100

    300

    500

    400

    200

    1 2 3 54 6 7 8 9 10 11 12

    Yafl (mm) Scaklk (C)

    Aylar

    Scaklk

    Yafl

    Yaflmm

    ScaklkC

    75

    50

    25

    0

    3530

    25

    20

    15

    10

    5

    01 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12

    Aylar

    150

    125

    100

    Yafl

    Scaklk

    Aylar

    0

    5

    10

    15

    20

    25

    35

    0

    100

    300

    500

    400

    200

    O

    Yafl (mm) Scaklk (C)

    Yafl (mm)

    Scaklk (C)

    AKEfi M N M H T A E

    30

    E)

    30

    60

    O fi M N M H T A EE K A

    90

    120

    Yafl (mm)

    Aylar5051015202530

    1015

    0

    Scaklk (C)YaflScaklk

    162

    klim eflitleri

    KAVR

    AMD

    ERSHANELER

    KAV

    RAMD

    ERSHANELER

  • 8/14/2019 klim eitleri

    9/15

    15. Afladaki yrelerin hangisinde Akdeniz iklimigrlr?

    A) Sibirya B) Kap BlgesiC) Hint Yarmadas D) Japonya

    E) Arap Yarmadas

    16. Yksek enlemlerde yer almasna ramen Norveve skoya gibi lkelerde lman iklim grlr.

    Bu durumun temel sebebi afladakilerden han-gisidir?

    A) Yerflekillerinin sadelii

    B) Gulf Stream scak su aknts

    C) Kuzeyden gelen ltc rzgarlarn etkisiD) Bak durumu

    E) Gnefl flnlarnn dflme as

    17.

    Yukarda yafl ve scaklk grafii verilmifl olaniklim tipi ile ilgili yarglardan hangisi yanlfltr?

    A) Yafllar btn yla dalmfltr.

    B) Scaklk farklar azdr.

    C) Yafl minimumlar sonbahardadr.

    D) Kfl mevsimi lktr.

    E) En yafll mevsim yazdr.

    18. Karadeniz Blgesi ky iklimine uyum salamflbir bitki, afladaki yrelerin hangisinde doalolarak yetifltirilebilir?

    A) Fas - Cezayir Kylarnda

    B) ngiltere Kylarnda

    C) Basra Krfezi Kylarnda

    D) talya Kylarnda

    E) Suriye - Lbnan Kylarnda

    19. Afladaki yerlerin hangisinde Ekvatoral iklimgrlmez?

    A) Gney Amerika'da Amazon havzasndaB) Gneydou Asya'da Malezya yresinde

    C) Afrika'da Kongo havzasnda

    D) Avusturalya'nn gneyinde

    E) Endonezya takmadalarnda

    20. Yaz mevsiminin scak ve kurak, yllk yafl mikta-rnn 600 mmden az olduu yrelerin doal bitkirts bozkrdr.

    Buna gre afladaki scaklk ve yafl grafik-

    lerinden hangisi doal bitki rtsnn bozkrolduu bir yreye aittir?

    A) B)

    C) D)

    40

    30

    20

    10

    0

    400

    300

    200

    100

    ScaklkC

    Yaflmm

    O fi M N M H T A E E K A

    Yafl

    Scaklk

    0

    Aylar

    0

    5

    10

    15

    20

    25

    30

    0

    100

    300

    500

    400

    200

    1 2 3 54 6 7 8 9 10 11 12

    Yafl (mm) Scaklk (C)

    Aylar

    Scaklk

    Yafl

    Aylar

    0

    5

    10

    15

    20

    25

    35

    0

    100

    300

    500

    400

    200

    O

    Yafl (mm) Scaklk (C)

    Yafl (mm)

    Scaklk (C)

    AKEfi M N M H T A E

    30

    E)

    30

    60

    O fi M N M H T A EE K A

    90

    120

    Yafl (mm)

    Aylar5051015202530

    1015

    0

    Scaklk (C)YaflScaklk

    100 30

    20

    10

    A KEEAHMNM TO fi

    Yafl (mm) Scaklk (C)

    0 0

    10

    50

    Aylar

    Yafl (mm)

    Scaklk (C)

    Scaklk

    Yafl

    0

    75

    150

    225

    300

    Scaklk (C) Yafl (mm)

    1 2 3 4 5 6 7 8 9 1011 12

    5

    10

    15

    20

    25

    30

    35

    Aylar

    0

    KAVR

    AMD

    ERSHANELER

    KAV

    RAMD

    ERSHANELER

    163

    klim eflitleri

  • 8/14/2019 klim eitleri

    10/15

    1.

    Yukardaki Dnya haritasnda taral olarak gs-terilen l sahalarnn oluflumunda;

    I. Dinamik yksek basn

    II. Denize uzaklk

    III. Scak su akntlar

    IV. Ykselti fazlalV. Souk su akntlar

    gibi faktrlerin hangileri etkili olmufltur?

    A) II ve IV B) I ve V C) III ve IV

    D) I ve III E) II ve III

    2.

    Yukardaki grafikte aylk scaklk ve yafl de-erleri verilen blge ile ilgili hangi yargya va-rlamaz?

    A) Akarsu rejimi dzenlidir.

    B) Ekvatoral klim kuflandadr.

    C) Kar yafllar grlmez.

    D) Mart ve eyll aynda yafllar en fazladr.

    E) Bat rzgarlarnn etkisindedir.

    3. Libya, Msr, Arap Yarmadas ile Avustral-ya'nn orta ve bat kylarnda etkili olan iklimtipi afladakilerden hangisidir?

    A) Muson B) Akdeniz C) EkvatoralD) Sert Karasal E) l

    4. I. l iklimiII. Ekvatoral iklimIII. Step iklimiIV. Muson iklimiYukardaki iklim tiplerinin hangisinde kerpievlerinin bulunma olasl yoktur?

    A) Yalnz II B) II ve IV C) Yalnz IVD) I ve III E) Yalnz I

    5. Daima yeflil ve sk, balta girmemifl ormanlar bu ik-lim blgelerinde geliflmifltir. Ormandaki aalarnboyu 40 60 metreyi bulur.Yukarda zellikleri verilen doal bitki rtsafladaki iklim tiplerinin hangisine aittir?

    A) l B) Akdeniz C) EkvatoralD) Tundra E) Sert Karasal

    6. Afladaki yrelerin hangisinde Ekvatoral ik-lim grlmez?

    A) Endonezya takmadalarndaB) Gine Krfezi kylarndaC) Amazon havzasndaD) Kanada'nn kuzeyindeE) Kongo havzasnda

    7. Kuzey kutup noktas 6 ay srekli aydnlanmasna

    ramen, yllk scaklk ortalamas hi bir zaman0C'nin zerine kmaz.Bunda;I. Istlan alann geniflliiII. Gnefl flnlarnn dflme asIII. Gndz sresi uzunluuIV. Gnefl flnlarnn fazla tutulmasV. Bitki rtsfaktrlerinden hangisi etkili olmamfltr?

    A) Yalnz I B) II ve III C) Yalnz IVD) I ve V E) III ve V

    15

    5

    10

    20

    25

    30

    50

    100

    150

    200

    250

    300

    1 2 3 4 5 6 7 8 9 1011 12

    Yafl (mm)Scaklk (C)

    Yafl Scaklk

    Aylar

    Ekvator

    164

    KAVRAMD

    ERS

    HANELER

    KA

    VRAMD

    ERSHANELER

    klim eflitleri BLM 8 TEST 25

  • 8/14/2019 klim eitleri

    11/15

    8.

    Yukarda iki farkl blgede kalc kar snrnn yk-seltisi verilmifltir.

    Buna gre bu iki blgenin afladaki zellikle-rinden hangisinin kesinlikle farkl olduu sy-lenebilir?

    A) Ekvatora uzaklklarnn

    B) Yeraldklar yarmkrelerinC) zel konumlarnn

    D) Ekinokslardaki gece srelerinin

    E) Denize uzaklklarnn

    9.

    Yukardaki Dnya haritasnda iflaretlenen bl-gelerin hangisinde bulutluluk oran en azdr?

    A) 1 B) 2 C) 3

    D) 4 E) 5

    10. ABD, Kanada, Orta ve Dou Avrupa ile Sibir-ya'da grlr.

    Yllk scaklk fark ok yksektir.

    Kfllar ok sert ve uzun geer.

    Yukarda baz zellikleri verilen iklim tipi afla-dakilerden hangisidir?

    A) Sert karasal B) Akdeniz C) Muson

    D) Savan E) Kutup

    11. Afladaki iklim tiplerinin hangisinde kuraklken belirgin zelliktir?

    A) Akdeniz B) l C) EkvatoralD) Savan E) Muson

    12. Afladaki efllefltirmelerden hangisi yanlfltr?

    A) Libya l iklimiB) Bangladefl Muson iklimiC) Yunanistan Ilman okyanus iklimiD) Antartika Kutup iklimiE) Endonezya Ekvatoral iklim

    13.

    Yukardaki Dnya haritas zerinde taral ola-

    rak gsterilen alanlarda, afladaki iklim tiple-rinden hangisi grlmektedir?

    A) Akdeniz B) Muson C) SavanD) Ilman okyanus E) Ekvatoral

    14. Scak kuflakta yer alan bir blgede "Tundra ikli-mini anmsatan zellikler" grlyorsa bu yer ileilgili nasl bir yargya varlabilir?

    A) ok yksekte yer almaktadr.

    B) Denizden uzaktr.C) Souk su akntlarnn etkisindedir.D) Bal nemlilik oran yksektir.E) Gece sreleri ok uzundur.

    15. Afladaki lkelerin hangisinde yln byk ks-m kurak geer?

    A) ngiltere B) Brezilya C) JaponyaD) Cezayir E) Almanya

    Ekvator

    Ekvator

    5

    4

    3

    2

    1

    Gney

    Kalckar snr

    I. blge

    Kuzey Gney Kalckar snr

    II. blgeKuzey

    KAVR

    AMD

    ERSHANELER

    KAV

    RAMD

    ERSHANELER

    165

    klim eflitleri

  • 8/14/2019 klim eitleri

    12/15

    16.

    Yukardaki Dnya haritasnda numaralarlagsterilen iklim tiplerinden hangisinin oluflu-munda "scak su akntlar ve bat rzgarlar" b-yk etkiye sahiptir?

    A) 1 ve 5 B) 3 ve 4 C) 1 ve 3

    D) 5 ve 4 E) 2 ve 3

    17.

    Yukardaki Dnya haritasnda etki alan belirti-len iklim tipinin zellikleriyle ilgili afladakiyarglardan hangisi yanlfltr?

    A) Kfllar ok uzun ve souktur.

    B) Yazlar yaflldr, ksa srer.

    C) Doal bitki rts ine yaprakl ormanlardr.

    D) Yllk scaklk fark ok yksektir.

    E) Muson rzgarlarnn etkisindedir.

    18. Alak enlemlerde olmasna ramen tropikal bl-gelerin denizden iki bin metre yksekte kalanplatolarnda orta kuflaktakine benzeyen iklim ko-flullar grlr.

    Bu durum iklim ile hangisi arasndaki iliflkininsonucunda ortaya kmfltr?

    A) Enlem

    B) Bak

    C) Ykselti

    D) Kara ve deniz dalfl

    E) Okyanus akntlar

    19. Afladaki grafiklerde iki farkl merkezin aylara g-re scaklk ve yafl grafikleri verilmifltir.

    Grafiklerle ilgili bilgiler gznne alndndabu merkezlerle ilgili

    I. Yarmkreleri farkldr.II. Yafl rejimleri dzensizdir.

    III. Kfl mevsimleri lktr.

    IV. Denize uzaklklar ayndr.

    V. Yerflekilleri benzerdir.

    bilgilerinden hangileri dorudur?

    A) Yalnz I B) II ve V C) I, III ve IV

    D) Yalnz II E) I, II ve III

    20. Afladaki grafikte bir yrenin yafl ve scaklkgrafii verilmifltir.

    Bu yreyle ilgili afladaki yarglardan hangisiyanlfltr?

    A) Yllk yafl miktar 1000 mmden fazladr.

    B) Yllk scaklk fark 30Cdir.

    C) Yafl ile scaklk ters orantldr.

    D) Kuzey Yarmkrede yer alr.

    E) Kfl mevsimi souk geer.

    0

    10

    20

    0

    100

    200

    1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12

    mm

    Scaklk Yafl

    10

    100

    01 63 9 12

    160

    Yafl

    Scaklk

    40

    2 4 5 7 8 1011

    140

    120

    80

    60

    20

    Yafl (mm) Scaklk (C)30

    25

    20

    15

    10

    5

    0

    Aylar

    100

    20

    1 63 9 12

    Yafl

    Scaklk

    60

    2 4 5 7 8 1011

    120

    80

    40

    Yafl (mm) Scaklk (C)30

    25

    20

    15

    10

    5

    0

    Aylar

    I. Merkez II. Merkez

    0

    Ekvator

    Ekvator2

    1

    4

    3

    5

    166

    klim eflitleri

    KAVR

    AMD

    ERSHANELER

    KAV

    RAMD

    ERSHANELER

  • 8/14/2019 klim eitleri

    13/15

    1. Akdeniz ikliminin grld blgelerin karak-teristik bitki rts afladakilerden hangisi-dir?

    A) Bozkr B) Savan C) Maki

    D) Tundra E) ayr

    2. Yazlar lk, kfllar souk ve her mevsimi yafl-l geen bir blgenin, doal bitki rts afla-dakilerden hangisine uyar?

    A) Savan B) Orman C) BozkrD) Tundra E) Maki

    3. Savan, hangi iklim tipinin doal bitki rts-dr?

    A) Ekvatoral B) Subtropikal

    C) Karasal D) Ilman

    E) Souk

    4. "Kfl erken gelir, ok souk olur kar ortalama 80gn toprak stnde kalr. Yaz da erken gelir, okscak olur; karlar hzla erir.

    Yukarda hangi iklim tipinden sz edilmekte-dir?

    A) Tropikal B) Akdeniz

    C) Orta kuflak karasal D) OkyanusE) Muson

    5. Topran derinlerdeki ksmnn yl boyuncadonmufl olarak kald ve ancak yaz aylarndast ksmnn zld bir blgede ne tr bit-ki rts grlr?

    A) Savan B) Step C) TaygaD) Tundra E) Maki

    6.

    Yukardaki grafikte, Ekvatoral ikliminin grldblgelerdeki yllk yafl dalfl verilmifltir.

    Bu blgelerde yllk yafl miktarnn yl iindeiki kez ykselmesi ne ile aklanabilir?

    A) Nemli hava ktlelerinin etkili olmasylaB) Srekli rzgar kuflanda bulunmasyla

    C) Gnefl flnlarnn Ekvator'a dik gelmesiyle

    D) Akarsu seviyelerinin ykselmesiyle

    E) Srekli alak basn alanlarnda bulunmasyla

    7. Ege blgesinin ky iklimine uyum salamflolan bir bitki, afladaki yrelerin hangisindedoal olarak yetiflebilir?

    A) spanya Portekiz kylar

    B) Belika Hollanda kylar

    C) Danimarka Norve kylar

    D) rlanda skoya kylar

    E) Finlandiya sve kylar

    8. Afladakilerden hangisi, ngiltere'nin her mev-sim yafl almasn salayan etkenlerden biri-dir?

    A) Yzey flekillerinin az engebeli olmas

    B) Akarsu ann sk olmas

    C) Orta kuflakta yer almas

    D) Bat rzgrlarnn etkisinde kalmas

    E) Doal bitki rtsnn gr olmas

    1000

    2000

    3000

    Yafl (mm)

    AylarO fi M N M H T A E E K A

    167

    SS SORULARI - klim eflitleriBLM 8

    KAVRAMD

    ERS

    HANELER

    KA

    VRAMD

    ERSHANELER

    SS

  • 8/14/2019 klim eitleri

    14/15

    9.

    Yukardaki haritada numaralandrlmfl alanla-rn hangisinde kurak iklim grlr?

    A) I B) II C) III

    D) IV E) V

    10.

    Haritada gsterilen Tuna, Obi ve Volga nehirleri-nin afla kesimlerindeki donma sreleri birbirin-den farkldr.

    Bu nehirler, donma sresi en uzun olandan enksa olana doru nasl sralanr?

    A) Tuna Obi Volga

    B) Volga Tuna Obi

    C) Obi Tuna Volga

    D) Obi Volga Tuna

    E) Volga Obi Tuna

    11. Bozkr, aacn bulunmad ve otsu bitkilerin ha-kim olduu blgelerin doal bitki rtsdr.

    Buna gre, afladaki blgelerden hangisinindoal bitki rts bozkr olarak nitelenebilir?

    A) Bat Andolu B) Akdeniz

    C) Karadeniz D) Marmara

    E) Anadolu

    12. Afladakilerden hangisi, Hint yarmadasnnbyk bir kesiminde kfln kurak gemesininnedenlerinden biridir?

    A) Karalarn i kesiminde yksek dalarn bulun-mas

    B) Muson rzgarlarnn karadan denize doru es-mesi

    C) Ekvator'a yakn olmasD) Kylarnda derin krfezlerin bulunmasE) Akarsu havzalarnn genifl olmas

    13. Afladaki yerlerden hangisinde Akdeniz iklimigrlmez?

    A) Afrika'da Kap blgesiB) Kaliforniya yresiC) Avustralya'nn gney batsD) talya'nn gneyiE) Msr'n gneyi

    14. Amazon ve Kongo nehirlerinde akmn fazla ol-masnn nedeni afladakilerden hangisidir?

    A) Havzalarnda bitki rtsnn gr olmas

    B) Okyanusa dklmeleriC) Boylarnn uzun olmasD) Ekvatoral blgede olmalarE) Eimlerinin az olmas

    15. I. EkvatoralII. MusonIII. OkyanusalIV. SavanV. AkdenizYukardaki iklim tiplerinin hangilerinde belir-gin kurak dnem vardr?

    A) I ve III B) III ve V C) I - II ve IVD) II - III ve V E) II - IV ve V

    16. Afladaki lkelerin hangisinde muson iklimietkili deildir?

    A) Hindistan B) Japonya C) Malezya

    D) Irak E) Endonezya

    TunaVolga

    Obi

    Ekvator

    III

    II

    I

    VIV

    168

    klim eflitleri

    KAVR

    AMD

    ERSHANELER

    KAV

    RAMD

    ERSHANELER

  • 8/14/2019 klim eitleri

    15/15

    17. Afladaki haritada bir doal bitki rtsnncorafi dalfl gsterilmifltir.

    Bu dalfla dayanarak, bu bitki ile ilgili afla-daki yarglardan hangisine varlabilir?

    A) Ilman iklimde yetiflir.

    B) Her mevsim bol yafla gereksinimi vardr.

    C) Kfl souklarndan etkilenmez.

    D) Souk rzgarlardan olumsuz ynde etkilenir.

    E) Her mevsim bol fla gereksinimi vardr.

    18. Karasal iklimin zelliklerinden biri, yaz mevsimi ilekfl mevsimi arasndaki scaklk farknn fazla ol-masdr.

    Buna gre afladaki aylk ortalama scaklkgrafiklerinden hangisi karasal iklime ait olabi-lir?

    19. Step, (bozkr) yafll mevsimde yeflillenirken, ya-flsz geen yaz mevsiminde sararp kuruyan ottopluluklarndan oluflan bitki rtsdr.

    klim koflullar gz nne alndnda, aflada-ki lkelerin hangisinde doal olarak step g-rlmesi beklenemez?

    A) ran B) spanya C) ngiltereD) Trkiye E) Kazakistan

    20. Afladaki lkelerin hangisinde, Akdeniz iklimi Okyanus iklimi Karasal iklim

    tiplerinin de grlr?

    A) Fransa B) talya C) YunanistanD) Portekiz E) Hollanda

    21.

    Yukardaki haritada numaralanmfl yerlerdenhangilerinin iklimleri arasndaki farkn temelnedeni karasallktr?

    A) 1 ve 2 B) 2 ve 3 C) 1 ve 4D) 2 ve 5 E) 3 ve 5

    22. Afrika Ktasnn hem kuzeyinde hem de gne-

    yinde, Akdeniz iklimi grlen yerlerin olmasafladakilerden hangisine balanabilir?

    (2002 SS)

    A) Ortalama ykseltisinin fazla olmasnaB) Her iki yarmkrede, orta kuflakta topraklar-

    nn bulunmasnaC) Akarsu havzalarnn genifl olmasnaD) Okyanus kylarnda hem scak hem de souk

    su akntlarnn etkili olmasnaE) Kylarnda girinti ve kntlarn az olmasna

    Ekvator5

    34

    21

    05

    1015202530

    1 2 3 4 5 6 7 8 9 101112

    B)Scaklk (C)

    Aylar5

    05

    1015202530

    1 2 3 4 5 6 7 8 9 101112

    A)Scaklk (C)

    Aylar

    05

    1015202530

    1 2 3 4 5 6 7 8 9 101112

    C)Scaklk (C)

    Aylar

    05

    1015202530

    1 2 3 4 5 6 7 8 9 101112

    E)Scaklk (C)

    Aylar

    505

    1015202530

    1 2 3 4 5 6 7 8 9 101112

    D)Scaklk (C)

    Aylar10

    Ekvator

    klim eflitleri

    KAVR

    AMD

    ERSHANELER

    KAV

    RAMD

    ERSHANELER

    169