22
İlköğretim 5.- 8. Sınıflar Matematik Dersi Öğretim Programı (2009/2013)* Yrd. Doç. Dr. Nuray Ç. Dedeoğlu İlköğretim Matematik Eğitimi *MEB (2009). İlköğretim matematik dersi 6.-8. sınıflar öğretim programı. Ankara: MEB. MEB (2013). Ortaokul matematik dersi 5.-8. sınıflar öğretim programı. Ankara: MEB.

İlköğretim 5. 8. Sınıflar Matematik Dersi Öğretim Programı ...content.lms.sabis.sakarya.edu.tr/Uploads/51717/31932/ımop-omop.pdf · 2005 İMÖP/2013 OMÖP: Ana Başlıklar

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: İlköğretim 5. 8. Sınıflar Matematik Dersi Öğretim Programı ...content.lms.sabis.sakarya.edu.tr/Uploads/51717/31932/ımop-omop.pdf · 2005 İMÖP/2013 OMÖP: Ana Başlıklar

İlköğretim 5.- 8. Sınıflar Matematik Dersi Öğretim Programı

(2009/2013)*

Yrd. Doç. Dr. Nuray Ç. Dedeoğlu

İlköğretim Matematik Eğitimi

*MEB (2009). İlköğretim matematik dersi 6.-8. sınıflar öğretim programı. Ankara: MEB.MEB (2013). Ortaokul matematik dersi 5.-8. sınıflar öğretim programı. Ankara: MEB.

Page 2: İlköğretim 5. 8. Sınıflar Matematik Dersi Öğretim Programı ...content.lms.sabis.sakarya.edu.tr/Uploads/51717/31932/ımop-omop.pdf · 2005 İMÖP/2013 OMÖP: Ana Başlıklar

İlköğretim Matematik Dersi Öğretim Programı:

Kronoloji

1924

1936

1948

1968

1983

1990

(5+3)

1998

2005

2013 (4+4+4)

2

Yrd. Doç. Dr. Nuray Çalışkan Dedeoğlu Özel Öğretim Yöntemleri

Page 3: İlköğretim 5. 8. Sınıflar Matematik Dersi Öğretim Programı ...content.lms.sabis.sakarya.edu.tr/Uploads/51717/31932/ımop-omop.pdf · 2005 İMÖP/2013 OMÖP: Ana Başlıklar

İlköğretim Programlarında Reform (2004):

Yapılandırmacı Yaklaşım (Constructivism)

Yapısalcı

Oluşturmacı

Yapılandırmacı

Yrd. Doç. Dr. Nuray Çalışkan Dedeoğlu Özel Öğretim Yöntemleri

Page 4: İlköğretim 5. 8. Sınıflar Matematik Dersi Öğretim Programı ...content.lms.sabis.sakarya.edu.tr/Uploads/51717/31932/ımop-omop.pdf · 2005 İMÖP/2013 OMÖP: Ana Başlıklar

2005 Program Geliştirme Sürecinin

Referans Çerçeveleri

• Ülkemizin tarihsel, kültürel, sosyal, ahlakî birikimi ve kalıtımı, Atatürk’ün kurduğu Türkiye Cumhuriyeti projesinin gelişerek devamlılığı ilkesi.

• Dünyada yaşanan tüm değişimler ve gelişmeler.

• Avrupa Birliği normları, hedefleri ve eğitim anlayışı.

• Ülkemizin mevcut eğitim özelliklerinin belirlenmesi, başarı ve başarısızlıkların değerlendirilmesi ve ortaya çıkan sonuçlar (PISA, TIMMS ve PIRLS gibi uluslar arası araştırmaların ortaya koyduğu bulgular)

Yrd. Doç. Dr. Nuray Çalışkan Dedeoğlu Özel Öğretim Yöntemleri

Page 5: İlköğretim 5. 8. Sınıflar Matematik Dersi Öğretim Programı ...content.lms.sabis.sakarya.edu.tr/Uploads/51717/31932/ımop-omop.pdf · 2005 İMÖP/2013 OMÖP: Ana Başlıklar

İlköğretim Programlarında Reform (2005):

Yapılandırmacı yaklaşımın uygulanmaya konması

2005-2006 İlköğretim 1-5

2006-2007 İlköğretim 6

2007-2008 İlköğretim 7

2008-2009 İlköğretim 8

Yrd. Doç. Dr. Nuray Çalışkan Dedeoğlu Özel Öğretim Yöntemleri

Page 6: İlköğretim 5. 8. Sınıflar Matematik Dersi Öğretim Programı ...content.lms.sabis.sakarya.edu.tr/Uploads/51717/31932/ımop-omop.pdf · 2005 İMÖP/2013 OMÖP: Ana Başlıklar

4+4+4 Eğitim Yapılandırılması:

Ortaokul Matematik Dersi (5, 6, 7 ve 8. Sınıflar)

Öğretim Programı (2013)

• 01.02.2013 tarihli ve 8 sayılı TTKB kurul kararı ile yeni ortaokul matematik dersi programına kademeli geçiş:

▫ 2013-2014 Öğretim Yılı: 5. Sınıf

▫ 2014-2015 Öğretim Yılı: 6. Sınıf

▫ 2015-2016 Öğretim Yılı: 7. Sınıf

▫ 2016-2017 Öğretim Yılı: 8. Sınıf

Yrd. Doç. Dr. Nuray Çalışkan Dedeoğlu Özel Öğretim Yöntemleri

Page 7: İlköğretim 5. 8. Sınıflar Matematik Dersi Öğretim Programı ...content.lms.sabis.sakarya.edu.tr/Uploads/51717/31932/ımop-omop.pdf · 2005 İMÖP/2013 OMÖP: Ana Başlıklar

MEB 5., 6, 7., 8. Sınıflar Matematik Dersi Öğretim Programlarında Felsefi Yaklaşım ve Son Gelişmeler:

2005 İlköğretim/2013 Ortaokul Matematik Dersi Öğretim Programı

Yrd. Doç. Dr. Nuray Çalışkan Dedeoğlu Özel Öğretim Yöntemleri

Page 8: İlköğretim 5. 8. Sınıflar Matematik Dersi Öğretim Programı ...content.lms.sabis.sakarya.edu.tr/Uploads/51717/31932/ımop-omop.pdf · 2005 İMÖP/2013 OMÖP: Ana Başlıklar

2005 İMÖP/2013 OMÖP: Ana Başlıklar

İMÖP 2009 (420 sayfa) OMÖP 2013 (62 sayfa)

• Giriş

• Programın Vizyonu

• Programın Yaklaşımı

• Programın Temel Ögeleri

• Matematik Öğretimi ve Öğrenme

• Öğrenme Alanları ve Etkinlik Örnekleri

• Ölçme ve Değerlendirme

• Matematik dersi öğretim programının genel amaçları

• Programda kazandırılması öngörülen temel beceriler

• Programın öğrenme–öğretme yaklaşımı

• Programın ölçme değerlendirme yaklaşımı

• Öğrenme alanlarının ele alınışı

• Programın uygulanmasına ilişkin açıklamalar

• Üniteler ve zaman dağılımları

• 5. Sınıf öğretim programı

• 6. Sınıf öğretim programı

• 7. Sınıf öğretim programı

• 8. Sınıf öğretim programı

8

Yrd. Doç. Dr. Nuray Çalışkan Dedeoğlu Özel Öğretim Yöntemleri

Page 9: İlköğretim 5. 8. Sınıflar Matematik Dersi Öğretim Programı ...content.lms.sabis.sakarya.edu.tr/Uploads/51717/31932/ımop-omop.pdf · 2005 İMÖP/2013 OMÖP: Ana Başlıklar

2005 İMÖP/2013 OMÖP: Geliştirilmesi Hedeflenen Beceriler

İMÖP 2009 OMÖP 2013

• Ortak beceriler

• Alana özgü beceriler

▫ Problem çözme

▫ İletişim

▫ İlişkilendirme

▫ Akıl yürütme

• Duyuşsal özellikler

• Özdüzenleme becerileri

• Psikomotor beceriler

• Problem çözme

• Matematiksel süreç becerileri:

▫ İletişim

▫ Akıl yürütme

▫ İlişkilendirme

• Duyuşsal beceriler

• Psikomotor beceriler

• Bilgi ve iletişim teknolojileri (BİT)

9

Yrd. Doç. Dr. Nuray Çalışkan Dedeoğlu Özel Öğretim Yöntemleri

Page 10: İlköğretim 5. 8. Sınıflar Matematik Dersi Öğretim Programı ...content.lms.sabis.sakarya.edu.tr/Uploads/51717/31932/ımop-omop.pdf · 2005 İMÖP/2013 OMÖP: Ana Başlıklar

2005 İMÖP/2013 OMÖP: Öğrenme Alanları

İMÖP 2005 OMÖP 2013

• Sayılar

• Geometri

• Ölçme

• Olasılık ve İstatistik

• Cebir

• Sayılar ve İşlemler

• Cebir

• Geometri ve Ölçme

• Veri İşleme

• Olasılık

Yrd. Doç. Dr. Nuray Çalışkan Dedeoğlu Özel Öğretim Yöntemleri

Page 11: İlköğretim 5. 8. Sınıflar Matematik Dersi Öğretim Programı ...content.lms.sabis.sakarya.edu.tr/Uploads/51717/31932/ımop-omop.pdf · 2005 İMÖP/2013 OMÖP: Ana Başlıklar

OMÖP Öğrenme Alanlarının Sınıflara Göre Dağılımı

Yrd. Doç. Dr. Nuray Çalışkan Dedeoğlu Özel Öğretim Yöntemleri

Page 12: İlköğretim 5. 8. Sınıflar Matematik Dersi Öğretim Programı ...content.lms.sabis.sakarya.edu.tr/Uploads/51717/31932/ımop-omop.pdf · 2005 İMÖP/2013 OMÖP: Ana Başlıklar

Öngörülen Kazanım Sayıları ve Toplam Süre

İMÖP 2005 OMÖP 2013

SINIF Kazanım

Sayısı

Toplam

Ders Saati

5. sınıf 94 144

6. sınıf 87 144

7. sınıf 78 144

8.sınıf 71 144

TOPLAM 330 576

SINIF Kazanım

Sayısı

Toplam

Ders Saati

5. sınıf 57 180

6. sınıf 69 180

7. sınıf 53 180

8.sınıf 54 180

TOPLAM 238 720

94 87 78 7157 6953 54

5. sınıf 6. sınıf 7. sınıf 8.sınıf

Kazanım Sayılarının Sınıflara Dağılımı

Yrd. Doç. Dr. Nuray Çalışkan Dedeoğlu Özel Öğretim Yöntemleri

Page 13: İlköğretim 5. 8. Sınıflar Matematik Dersi Öğretim Programı ...content.lms.sabis.sakarya.edu.tr/Uploads/51717/31932/ımop-omop.pdf · 2005 İMÖP/2013 OMÖP: Ana Başlıklar

2005 İMÖP/2013 OMÖP: Kazanım İçerikleri

İMÖP 2005 (383 sayfa) OMÖP 2013 (42 sayfa)

Yrd. Doç. Dr. Nuray Çalışkan Dedeoğlu Özel Öğretim Yöntemleri

Page 14: İlköğretim 5. 8. Sınıflar Matematik Dersi Öğretim Programı ...content.lms.sabis.sakarya.edu.tr/Uploads/51717/31932/ımop-omop.pdf · 2005 İMÖP/2013 OMÖP: Ana Başlıklar

OMÖP: Kazanımlardaki değişiklikler I

• Küçük parçalar halinde farklı yıllarda verilen konular bir araya getirilmiştir. Nedenler:

▫ Kavram bütünlüğünün sağlanamaması

▫ Kazanımın değerlendirilecek kadar zengin olmaması

Örnek: tam sayılar

14

• OMÖP-6:

▫ Tam sayıları yorumlar ve sayı doğrusunda gösterir.

▫ Bir tam sayının mutlak değerini belirler ve anlamlandırır.

▫ Tam sayıları karşılaştırır ve sıralar.

▫ Tam sayılarla toplama ve çıkarma işlemlerini yapar; ilgili problemleri çözer.

▫ Tam sayılarda çıkarma işleminin eksilenin ters işaretlisi ile toplamak anlamına geldiğini kavrar.

▫ Toplama işleminin özelliklerini akıcı işlem yapmak için birer strateji olarak kullanır.

• İMÖP-5:

▫ Doğal sayıların ve ondalık kesirlerin önüne konulan “+” ve “–” işaretlerinin ne anlama geldiğini açıklar”

• İMÖP-6:

▫ Tam sayıları açıklar,

▫ Mutlak değerin anlamını açıklar,

▫ Tam sayıları karşılaştırır ve sıralar

• İMÖP-7:

▫ Tam sayılarla toplama ve çıkarma işlemlerini yapar

▫ Tam sayılarla çarpma ve bölme işlemlerini yapar

▫ Tam sayılarla ilgili problemleri çözer ve kurar

Yrd. Doç. Dr. Nuray Çalışkan Dedeoğlu Özel Öğretim Yöntemleri

Page 15: İlköğretim 5. 8. Sınıflar Matematik Dersi Öğretim Programı ...content.lms.sabis.sakarya.edu.tr/Uploads/51717/31932/ımop-omop.pdf · 2005 İMÖP/2013 OMÖP: Ana Başlıklar

OMÖP: Kazanımlardaki değişiklikler II

• Bazı konular öğretim programından çıkarılmıştır. Nedenler:

▫ Program yoğunluğu (başarılı ülke müfredatlarına göre)

▫ Bazı konuların ortaokul düzeyine uygun olmamamsı (olasılık türleri, cisimlerin ara kesitleri, kürenin yüzey alanı/hacmi, standart sapma…)

▫ Başka konulara yeterince bağlantılı olmayan konular (süslemelerde kod bulma, fraktallar, perspektif çizimleri…)

• Terim ve ifade değişiklikleri yapılmıştır

▫ “-gensel bölge” ifadeleri kaldırılmıştır

▫ Ondalık kesir ondalık gösterim

15

Yrd. Doç. Dr. Nuray Çalışkan Dedeoğlu Özel Öğretim Yöntemleri

Page 16: İlköğretim 5. 8. Sınıflar Matematik Dersi Öğretim Programı ...content.lms.sabis.sakarya.edu.tr/Uploads/51717/31932/ımop-omop.pdf · 2005 İMÖP/2013 OMÖP: Ana Başlıklar

OMÖP: Çıkarılan kazanımlar

16

OMÖP-5

•Uzay ve boyut kavramı

•Düzlem kavramı ve düzlemin birbirine göre durumları

•İzometrik kağıttaki eş küpleri oluşturma ve yapıları izometrik kağıda çizme

OMÖP-6

•Saymanın temel ilkeleri

•Kümeler

OMÖP-7

•Faktöriyel

•Permütasyon

•Ayrık-ayrık olmayan olay ve geometrik olasılık

•Çeyrekler açıklığı

•Çemberin düzlemde ayırdığı bölgeler, çemberle doğru ilişkisi

•Süslemede kod bulma

•Çemberde majör minör yay, çemberde çevre açı

•Çevre uzunluğu ile alan arasındaki ilişki

OMÖP-8

•Özel sayı örüntüleri (Fibonacci, pascal…)

•Eşitsizlik grafikleri, iki bilinmeyenli eşitsizlikler

•Kombinasyon

•Bağımlı-bağımsız olay

•Deneysel-teorik-öznel olasılık

•Standart sapma

•Kenar orta dikme

•Trigonometri

•Küre

•Piramid ve koninin yüzey alanı ve hacmi

•Çok yüzlülerin sınıflandırılması

•Çok küplüler

•Fraktal

•Perspektif çizim

•Geometrik cisimlerin simetri düzlemleri ve ara kesitleri

Page 17: İlköğretim 5. 8. Sınıflar Matematik Dersi Öğretim Programı ...content.lms.sabis.sakarya.edu.tr/Uploads/51717/31932/ımop-omop.pdf · 2005 İMÖP/2013 OMÖP: Ana Başlıklar

OMÖP: Kazanımlardaki değişiklikler III

• İMÖP-5:

▫ Ondalık kesirleri yüzde sembolü kullanarak yazar

▫ Yüzde sembolü ile verilen bir ifadeyi ondalık kesir olarak yazar

▫ Yüzde sembolü ile verilen iki sayıyı karşılaştırır

▫ Yüzde ile ilgili problemleri çözer ve kurar

• İMÖP-6:

▫ Kesirlerle yüzde arasındaki ilişkiyi açıklar.

▫ Yüzde ile ilgili problemleri çözer ve kurar.

• İMÖP-7:

▫ Alışveriş ve ticarette kullanılan yüzde hesaplamalarını yapar.

▫ Basit faiz hesaplamalarını yapar.

• OMÖP-5:

▫ Paydası 100 olan kesirleri yüzde sembolü (%) ile gösterir.

▫ Bir yüzdelik ifadeyi aynı büyüklüğü temsil eden kesir ve ondalık gösterimle ilişkilendirir; bu gösterimleri birbirine dönüştürür.

▫ Kesir, ondalık ve yüzdelik gösterimle belirtilen çoklukları karşılaştırır.

▫ Bir çokluğun belirtilen bir yüzdesine karşılık gelen miktarı bulur.

• OMÖP-7:

▫ Bir çokluğun belirtilen bir yüzdesine karşılık gelen miktarı bulur; belirli bir yüzdesi verilen çokluğu bulur.

▫ Bir çokluğu diğer bir çokluğun yüzdesi olarak hesaplar.

▫ Bir çokluğu belirli bir yüzde ile arttırmaya veya azaltmaya yönelik hesaplamalar yapar.

▫ Yüzde ile ilgili problemleri çözer.

17

• Bazı kavramlara yönelik yaklaşım değişikliği yapılmıştır (Yüzdeler, oran-orantı, geometri, veri işleme…)Örnek: Yüzdeler

Page 18: İlköğretim 5. 8. Sınıflar Matematik Dersi Öğretim Programı ...content.lms.sabis.sakarya.edu.tr/Uploads/51717/31932/ımop-omop.pdf · 2005 İMÖP/2013 OMÖP: Ana Başlıklar

OMÖP Genel AmaçlarıÖğrenci,

1. Matematiksel kavramları anlayabilecek, bunlar arasında ilişkiler kurabilecek, bu kavram ve ilişkileri günlük hayatta ve diğer disiplinlerde kullanabilecektir.

2. Matematikle ilgili alanlarda ileri bir eğitim alabilmek için gerekli matematiksel bilgi ve becerileri kazanabilecektir.

3. Problem çözme sürecinde kendi düşünce ve akıl yürütmelerini ifade edebilecektir.

4. Matematiksel düşüncelerini mantıklı bir şekilde açıklamak ve paylaşmak için matematiksel terminoloji ve dili doğru kullanabilecektir.

5. Tahmin etme ve zihinden işlem yapma becerilerini etkin kullanabilecektir.

6. Problem çözme stratejileri geliştirebilecek ve bunları günlük hayattaki problemlerin çözümünde kullanabilecektir.

7. Kavramları farklı temsil biçimleri ile ifade edebilecektir.

8. Matematiğe yönelik olumlu tutum geliştirebilecek, özgüven duyabilecektir.

9. Sistemli, dikkatli, sabırlı ve sorumlu olma özelliklerini geliştirebilecektir.

10. Araştırma yapma, bilgi üretme ve kullanma becerilerini geliştirebilecektir.

Yrd. Doç. Dr. Nuray Çalışkan Dedeoğlu Özel Öğretim Yöntemleri

Page 19: İlköğretim 5. 8. Sınıflar Matematik Dersi Öğretim Programı ...content.lms.sabis.sakarya.edu.tr/Uploads/51717/31932/ımop-omop.pdf · 2005 İMÖP/2013 OMÖP: Ana Başlıklar

Programın Öğrenme–Öğretme Yaklaşımı

• Programda öğretim yaklaşımlarına yönelik ilkeler:▫ Problem çözme temelli öğrenme ortamlarından yararlanılmalıdır.

▫ Öğrencilerin somut deneyimlerinden anlamlar oluşturmalarına ve soyutlama yapabilmelerine yardımcı olunmalıdır.

▫ Öğrencinin derse aktif katılımı amaçlanmalıdır.

▫ Anlamlı öğrenme amaçlanmalıdır.

▫ Bireysel farklılıklar gözetilmelidir.

▫ İş birliğine dayalı öğrenmeye önem verilmelidir.

▫ Gerçekçi öğrenme ortamları oluşturulmalıdır.

▫ Öğrenmeyi destekleyici dönütler verilmelidir.

▫ Bilgi ve iletişim teknolojileri etkin bir şekilde kullanılmalıdır.

• Programda matematiğin gelişimine ilişkin bilgilendirmelerin kullanılması

Yrd. Doç. Dr. Nuray Çalışkan Dedeoğlu Özel Öğretim Yöntemleri

Page 20: İlköğretim 5. 8. Sınıflar Matematik Dersi Öğretim Programı ...content.lms.sabis.sakarya.edu.tr/Uploads/51717/31932/ımop-omop.pdf · 2005 İMÖP/2013 OMÖP: Ana Başlıklar

Programın Ölçme ve Değerlendirme Yaklaşımı

• Performansa dayalı yöntemler

• Öz/akran değerlendirme

• …

• “… ölçme sonuçları yalnızca öğrenciye not verme amacıyla değil, öğrencilerin kendilerini değerlendirmesine yardımcı olma, öğrenci gelişimi ve öğrenme süreci hakkında bilgi alma ve bunlar ışığında daha iyi bir öğretim gerçekleştirme amacıyla kullanılmalıdır. Dolayısıyla ölçme sonuçları öğretmenin kendi öğretimine yönelik kararlar almasına da olanak tanımalıdır.”

Yrd. Doç. Dr. Nuray Çalışkan Dedeoğlu Özel Öğretim Yöntemleri

Page 21: İlköğretim 5. 8. Sınıflar Matematik Dersi Öğretim Programı ...content.lms.sabis.sakarya.edu.tr/Uploads/51717/31932/ımop-omop.pdf · 2005 İMÖP/2013 OMÖP: Ana Başlıklar

Programın Uygulanmasına İlişkin Açıklamalar

• Açıklamalarda bazen sınırlamalar, bazen de örnekler verilmiştir.

• Programda yer alan öğrenme alanları, alt öğrenme alanları ve kazanımların sıralanışı, işleniş sırası değildir. Her sınıf için önerilen ünite sıralaması programda “Üniteler ve Zaman Dağılımları” başlığı altında ayrıca belirtilmiştir. İşleniş sıralamasında bu öneri dikkate alınmalıdır.

• … gerek duyuldukça somut modellerden yararlanılmalı, bilgi ve iletişim teknolojilerine ve problem çözme etkinliklerine yer verilmeli, öğrencilerin iletişim, ilişkilendirme, akıl yürütme becerilerini geliştirmeye yönelik çalışmalara yer verilmelidir.

• … öğrenciler arasındaki bireysel ve kültürel farklılıklar dikkate alınmalıdır.

• Matematik öğretim programı öğrenciyi merkeze alan, kavramsal anlamayı ve problem çözmeyi önemseyen bir bakış açısı ortaya koymakla birlikte, özel bir öğretim yöntemi veya yaklaşımını dikte etmemektedir

• … programdaki kazanımlara yönelik verilen işleniş süreleri kesin olmayıp yaklaşık değerler belirtmektedir.Yrd. Doç. Dr. Nuray Çalışkan Dedeoğlu Özel Öğretim Yöntemleri

Page 22: İlköğretim 5. 8. Sınıflar Matematik Dersi Öğretim Programı ...content.lms.sabis.sakarya.edu.tr/Uploads/51717/31932/ımop-omop.pdf · 2005 İMÖP/2013 OMÖP: Ana Başlıklar

Kaynaklar

• Öğretim programları: ▫ http://ttkb.meb.gov.tr/program2.aspx/program2.aspx?islem=2&kno=33

▫ http://ttkb.meb.gov.tr/program2.aspx/program2.aspx?islem=2&kno=215

• Matematik (5-8. Sınıflar) Öğretim Programı Tanıtımı Videosu▫ http://www.eba.gov.tr/video/izle/5403788fece7e0cb342ac8ee67276d42fcdd381e

d6002

• Ders kitapları:

▫ http://www.eba.gov.tr/ekitap

• Okuma: T. Karaçay, Matematik Öğretimi

▫ http://www.baskent.edu.tr/~tkaracay/etudio/agora/egitim/ted.html

Yrd. Doç. Dr. Nuray Çalışkan Dedeoğlu Özel Öğretim Yöntemleri