INFECTIOUS DIARRHEA( GASTROENTERITIS )

ANO ANG INFECTIOUS DIARRHEA?

• Kilala rin bilang sa tawag na “Gastroenteritis”

• Isang karaniwan na sakit na nararansan ng tao sa pamamagitan ng pamamaga at inpeksiyon sa ating tiyan at maliit na bituka na dulot ng mga mikrobiyo.

• Ang karaniwan na sintomas ng sakit ng ito ay:

Pananakit ng tiyan. LagnatPagsusuka Panlalamig o

PanginginigPananakit ng ulo

• Karamihan sa mga tao na nakakaranas ng sakit na ito ay gumagaling ng hindi kaylangan gamutin.

• “Dehydration” ang karaniwan na problema sa sakit na ito dahil sa kakulangan ng tubig na ating natatanggap sa katawan.

EPIDEMIYOLOHIYA

• Ayon sa World Health Organization (WHO) at UNICEF, Noong 2012, Umaabot sa 2 bilyon ang kaso ng pagtatae sa buong mundo at 1.9 milyon na bata na hindi bababa sa 5 taong gulang ang namamatay sa sakit na ito taun-taon.

• Dulot ng sakit na ito, lumalabas na 18% ang namamatay na bata na hindi bababa sa 5 taong gulang.

• Sa lahat ng namamatay sa sakit na ito, 78% ang nanggagaling sa Africa at bahagi ng Southeast Asia.

01000020000300004000050000600007000080000

Diarrheal deaths in < 5 yrs

0-27 days 1-59 mos < 5 yrs

Estimated no. deaths in Philippines

SANHI

BAKTERYA

• Ito ay bahagi ng pang araw-araw na buhay dahil ang tao at bakterya ay laging magkasama.

• Gayunman, ang iba’t ibang uri ng bakterya ay nakakasira sa ating pagtunaw sa katawan.

• Ito ay maaari matagpuan sa hilaw na karne, itlog, unpasteurized milk.

• Pinaka-karaniwan na pagkain na maiuugnay sa pagtatae ay ang mga pagkain na hindi maayos na pagtatabi o paghahanda bago ito kainin.

Escherichia Coli

• Sintomas: sakit ng tiyan, pagtatae (minsan may dugo)

• Sanhi: pagkain na hindi naluto ng maayos, pagkain na madumi dahil sa maruming tubig na ginamit o nakontamina ng dumi ng tao o hayop.

Campylobacter

• Sintomas: biglaang pagtatae, sakit ng tiyan , pagkahilo, pagsusuka

• Sanhi: hilaw na manok, karne, sariwang gatas at maduming tubig.

Shigella

• Sintomas: masamang pakiramdam, lagnat, pagsusuka, pagtatae( may dugo at mauhog)

• Sanhi: kontaminadong pagkain at maruming tubig

Vibrio Cholera

• Sintomas: pagtatae ng maraming marami at dehydration

• Sanhi: hilaw na seafood and maruming o kontaminadong tubig

Salmonella

• Sintomas: sakit ng tiyan, pagtatae, panginginig, panghihina ng katawan

• Sanhi: hilaw na karne and manok, hilaw na itlog

MIKROBIYO

• Ito ay nagdudulot ng pagtatae at pagsusuka.

• Labis na nakakahawa galing sa mga hindi malinis na kamay, pinagpasa-pasahan na inumin, kagamitan, kontaminadong pagkain na nagdudulot ng pagkasira sa tiyan.

• Ang mga taong hindi nakaranas ng mga sintomas ay pwede makahawa sa ibang tao.

Rotavirus

• Sintomas: Panghihina ng katawan, sakit ng ulo, pagsusuka at pagtatae

• Sanhi: kontaminadong pagkain, maruming tubig

Hepatitis A

• Sintomas: lagnat, pagkahilo, sakit ng tiyan, jaundice

• Sanhi: shellfish, kontaminadong pagkain at maruming tubig

PARASITES

• Ito ay namumuhay sa katawan ng “host” (daungan ng iba’t ibang nakakahawa na mikrobiyo).

• Ito ay nagdudulot ng pinsala sa ating katawan.

• Ito ay laging nakadepende sa “host” para mabuhay.

Giardia Lamblia

• Sintomas: maputla at malamantikang pagdudumi, sakit ng tiyan

• Sanhi: kontaminadong pagkain, maruming tubig

Entamoeba Histolytica

• Simtomas: Kolik, mauhog at madugong pagtatae

• Sanhi: Kontaminadong pagkain at maruming tubig

PAANO ITO NAIPAPASA SA IBANG

TAO?

RISK FACTORS

• Kontaminadong tubig at pagkain.• Mahina ang resistensya.• Hindi tamang pagtatapon ng basura sa

paligid.• Hindi tamang paghuhugas pagkatapos

gumamit ng banyo.• Hindi maayos na paghahanda ng pagkain.• Hindi maayos na pagtatabi ng mga

natirang pagkain.• Pagkakalantad sa mga lamok, banggaw,

ipis at iba pang insekto.

• EdadAng kadalasan na naaapektuhan ng

sakit na ito ay mga bata dahil sa kahinaan ng kanilang resistensya .

• Kakulangan ng EdukasyonDahil sa kakulangan ng edukasyon,

hindi sila nabibigyan na sapat na kaalaman para panatilihin na malusog ang kanilang katawan.

• PolusyonAng mga tao ay naninirahan malapit sa

ilog at ang kanilang bahay ay magkaka-dikit dikit. Ito ay nagiging sanhi ng mabilis na pagkalat ng mga mikrobiyo at mabilis sila nagkakahawaan.

SAAN ITO NAKUKUHA?

• Sa Maruming PagkainPagbili ng pagkain sa hindi malinis na

bilihan

Hindi tama o wasto ang paghahanda ng pagkain

Pagkaing nadadapuan ng mga insekto atbp

Aksidenteng pagkain ng panis na pagkain

• Sa Maruming Tubig

Pag-inom ng madumi o kontaminadong tubig

Pagkuha ng inuming tubig kung saan-saan

• Sa hindi pagtapon ng basura sa tamang tapunan

• Hindi paghuhugas ng kamay bago kumain (Galing sa banyo, paghawak ng basura o maduming bagay atbp...)

PAGIWAS AT

PAGSUGPO

uminom ng ligtas at malinis na tubig, kung hindi tiyak na ligtas ito pakuluan at hayaang kumulo ito sa loob ng 5 minuto.

kumain lamang ng mga pagkaing maayos ang paghahanda at nalutong mabuti. Iwasan ang pagkaing itinitinda sa kalye.

takpan ang lahat ng pagkain ng lahat madapuan ng ipis, langaw o insecto

hugasang mabuti ang prutas at gulay bago kainin o lutuin

maghugas ng kamay bago kumain at pagkatapos gumamit ng palikuran.

10 UTOS PARA MAKAIWAS SA SAKIT NA DIARRHEA O PAGTATAE

Ugaliin ang madalas na paghuhugas ng kamay.

Siguraduhin na sa kubeta lang tayo magdudumi (human waste disposal)

Ipakulo ang tubig na inuminng 5 minuto. (Boil drinking water for 5 minutes)

Siguraduhinna malinis at ligtas sa contaminasyon ang tubig na gagamitin sa pagluluto, paghahanda ng pagkain, at paghuhugas ng kinainan

Siguraduhin na malinis ang pagluluto at paghahanda ng kainan.

Kung kakain sa labas ng bahay, siguraduhin na ang pagkain ay naihanda sa malinis na paraan. Kung hindi tayo sigurado, initin ang pagkain ng 10-15 minutes. Iwasan ang paginom ng palamig kung hindi tayo sigurado sa kalinisan at kaligtasan sa contaminasyon ng tubig na ginamit.

Iwasan natin ang pagkain ng hilaw o half cooked na pagkain. Lutuin anf shellfoods ng 10 minutes.

Palagi natin paalalahanan yung mga may sakit ng pagtatae o yung mga nagpapagaling na maghugas ng kamay pagkatapos gumamit ng kubeta.

Para sa mga food handlers o food vendors, ugaliin ang madalas na paghuhugas ng kamay. Siguraduhin na ang tubig na gagamitin sa pagluluto o paghahanda ay ligtas sa contaminasyon.

Siguraduhin na malinis ang ating kapaligiran para hindi dumami an langaw. Sugpuin angpagdami nglangaw sa pamamagitan ng pag-spray ng chemicals o kaya paggamit ng fly trap.

MARAMING SALAMAT PO!!

• GROUP 4ABernal, Ma. Anna Naca, Denzel Recio, Isabella Tubo

Amiethyst