CM@KMUTT

การพั�ฒนาระบบโครงสร�างพั��นฐาน CVE 619 Infrastructure System Development

ผศ.ดร.ส�นติ� เจร�ญพัรพั�ฒนาโครงการวิ�ศวิกรรมและการบร�หารการก�อสร�าง

ภาควิ�ชาวิ�ศวิกรรมโยธามหาวิ�ทยาล�ยเทคโนโลย�พระจอมเกล�าธนบ�ร�

# 3

CM@KMUTT

2

เน !อหา ร"ปแบบของแหล�งเง�นส%าหร�บ Project Finance

กระบวินการใน Project Finance

ควิามเส�(ยงท�(เก�(ยวิข�องก�บ Project Finance ในการพ�ฒนาระบบโครงสร�างพ !นฐาน

ประเด็,นอ (นๆ

CM@KMUTT

3

ร"ปแบบต่�างๆของแหล�งเง�นส%าหร�บ Project Finance

เง�นก"�จากธนาคาร (Bank Loan) การออกห��นก"� (Bond) Mezzanine finance Lease finance Vendor finance Public sector finance Development bank finance

CM@KMUTT

4

เง�นก"�จากธนาคาร (Bank loan)

ธนาคารพาณิ�ชย0เป1นแหล�งเง�นท�(ส%าค�ญท�(ส�ด็ส%าหร�บ Project Finance

ในป3 ค.ศ . 2001 ร�อยละ 82 ของการระด็มท�นแบบ project finance ใช�การก"�จากธนาคารพาณิ�ชย0

ม�กจะประกอบด็�วิยหลายธนาคารรวิมก�น (Syndication) โด็ยม� Lead manager

CM@KMUTT

5

การออกห��นก"� (Bond)

เป1นการขายต่ราสารหน�! (หุ้��นก�� ) เพ (อระด็มท�นจากน�กลงทุ�นรายย!อยในล�กษณิะเด็�ยวิก�บการก"�

กระบวินการในการระด็มท�นม�กจะท%าโด็ยสถาบ�นการเง�นประเภทวาณิ�ชธนากร (investment bank) หร อแผนกวิาณิ�ชธนก�จ (investment banking department) ในธนาคารพาณิ�ชย0

ใช�มากในสหร�ฐอเมร�กา สหราชอาณิาจ�กร และออสเต่รเล�ย

CM@KMUTT

6

ห��นก"� Loan และ Bond แต่กต่�างก�นในเร (อง “liquidity” ม�การประเม�นโด็ยสถาบ�นจ�ดอ�นด�บความน!าเช�)อถ�อ

(ratings agency) การซื้ !อ-ขายห��นก"�ม� 2 วิ�ธ� ค อ

ซื้ !อขายโด็ยต่รง ซื้ !อขายในต่ลาด็ต่ราสารหน�!

ผ"�ซื้ !อห��นก"�ม� 2 กล��มค อ น�กลงท�นรายย�อย น�กลงท�นสถาบ�น (สถาบ�นการเง�น บร�ษ�ทประก�น กองท�นต่�างๆ)

CM@KMUTT

7

บทบาทของ investment bank

น�กลงท�นในห��นก"�ม�กจะไม!สามารถท�(จะด็%าเน�นการซื้ !อขายโดยติรงก�บบร�ษ�ทท�(ด็%าเน�นโครงการ (project company)ได็�

ท%าหน�าท�(เป1นต่�วิกลางในกระบวนการติ!อรองเจรจา (due-diligence process)

ท%าหน�าท�(น+าเสนอโครงการต่�อ ratings agency เพ (อการประเม�นความเส-)ยงของโครงการซื้:(งม�ผลโด็ยต่รงต่�อราคาของห��นก"� และด็อกเบ�!ย

CM@KMUTT

8

เง�นก"� (Loan) vs ห��นก"� (Bond)

ข�อจ%าก�ด็ของต่ลาด็ท�(จะระด็มท�น Inflation-linked borrowing

Fund drawing

ควิาม sensitive ต่�อกระแสต่�างๆ Timing ของการต่กลงในส�ญญา การเป;ด็เผยควิามล�บทางธ�รก�จ ระด็�บการก%าก�บและควิบค�ม ควิามยากล%าบากในการเจรจาต่�อรองในกรณิ�จ%าเป1น Re-finance

CM@KMUTT

9

Mezzanine finance (junior debt)

การระด็มเง�นก"�เพ (อเติ�มช!องว!าง (financing gap)ระหวิ�างเง�นก"� (debt) และเง�นท�น (equity)

ม�ล+าด�บการจ!ายค�นติ+)ากวิ�าเง�นก"� (senior debt) จ:งม�ควิามเส�(ยงมากกวิ�า

จ:งม�อ�ติราดอกเบ-�ยส�งกวิ�า (ค�าควิามเส�(ยง)

Debt EquityMezzanine

debt

Financing gap

CM@KMUTT

10

Lease finance

เป1นการระด็มท�นในร�ปของเคร�)องม�ออ�ปกรณิ/ท�(ใช�ในการด็%าเน�นโครงการ (ม�ใช�ในร"ปของต่�วิเง�น)

ผ"�ให�ก"�อย"�ในฐานะเจ�าของเคร�)องม�ออ�ปกรณิ/

$ผ��ใหุ้�ก�� Project company

ใหุ้�เช!าเคร�)องม�ออ�ปกรณิ/

ค!าเช!า•เคร (องม ออ�ปกรณิ0

Lease finance

$ผ��ใหุ้�ก�� Project company

ใหุ้�ย�มเง�น

ดอกเบ-�ย •เคร (องม ออ�ปกรณิ0

Loan finance

CM@KMUTT

11

ประโยชน0ของการใช� Lease finance

ผ"�ให�ก"�สามารถค�ด็ค!าเส�)อมราคาในค�าใช�จ�ายทางบ�ญช�ได็�

เน (องจาก project company ไม!สามารถทุ+าก+าไรได�ในป1แรกๆ จ:งไม�สามารถได็�ประโยชน0จากการใช�ค�าเส (อมราคา

ซื้:(งอาจจะท%าให�ค!าเช!าทุ-)ค�ด็ก�บผ"�ก"�อย"�ในอ�ติราทุ-)ติ+)ากว!าอ�ต่ราด็อกเบ�!ยในกรณิ�ท�(ใช�การก"�เง�น

CM@KMUTT

12

Vendor finance

ค อการระดมทุ�นโดยอ�อมจาก supplier และ ผ"�ร �บเหมาก�อสร�าง (คล�ายๆการผ�อนส�ง)

vendor อาจจะเป4นผ��จ�ด finance เองหร อหุ้าแหุ้ล!งเง�นก��โด็ย vendor เป4นผ��ค+�าประก�นเง�นก"�น� !น

ม�ข�อควิรระวิ�งเน (องจาก vendor ม�กไม�ค�อยเข�าใจในควิามเส�(ยงท�(ต่�วิเองต่�องแบกร�บ

CM@KMUTT

13

Public sector finance

การระด็มท�นจากร�ฐบาลหุ้ร�อหุ้น!วยงานของร�ฐ ในร"ปของเง�นก"�ให�ก�บโครงการ

ม�กจะอย"�ในร"ปของ mezzanine debt

บางโครงการใช� private equity แต่�ใช� public debt เพ (อด็:งเอาข�อได็�เปร�ยบของท�!งภาคร�ฐและเอกชนมารวิมก�น

CM@KMUTT

14

กระบวนการใน Project Finance

(project finance’s process)

CM@KMUTT

15

ข�!นต่อนของ project finance

Development Construction Operation

ProjectOrigination

Negotiatingagreements

Mobilizing fund

ก%าเน�ด็โครงการ เจรจาต่�อรองก�บฝ่=ายต่�างๆ

ระด็มเง�นเข�าโครงการ

CM@KMUTT

16

Project origination

เล อกโครงการท�(ด็� (the right project)

เล อกห��นส�วินท�(เหมาะสม (the right partner)

ศ:กษาควิามเป1นไปได็�และควิามเหมาะสมทางเทคน�คของโครงการ (technical feasibility study)

ประมาณิการระยะเวิลาท�(ต่�องใช�ในการเจรจรต่�อรองเร (องต่�างๆ (Estimating time requirement)

CM@KMUTT

17

Negotiating agreements

เจรจาต่�อรองก�บค�!ส�ญญาท�(เก�(ยวิข�อง เช�น ร�ฐบาล ผ"�ร �บเหมาก�อสร�าง ผ"�ให�ก"� ผ"�ถ อห��น ผ"�ซื้ !อผล�ต่ภ�ณิฑ์0 ซื้�พพลายเออร0 และอ (นๆ

ศ5กษาว�จ�ยติลาดในกรณิ�ท�(ไม�ม� off-take purchase agreement

ศ:กษาผลกระทุบทุางส�งคมและส�)งแวดล�อม สร�างแบบจ%าลองทางการเง�น (financial

modeling) ของโครงการ

CM@KMUTT

18

Mobilizing fund

เจรจาติ!อรองก�บผ"�ให�ก"� ร�าง ทบทวิน และต่รวิจสอบ เอกสารส�ญญาท�(

เก�(ยวิข�องก�บแหุ้ล!งเง�นติ!างๆ (ผ"�ให�ก"� ผ"�ถ อห��น ฯลฯ)

Financial closing ก�บผ"�ท�(เก�(ยวิข�องท�กๆฝ่=าย บร�หารการ draw เง�นจากแหล�งเง�นต่�างๆ คอยติรวจสอบและบร�หุ้ารส�ญญาก�บผ"�ท�(เก�(ยวิข�อง

ท�กๆฝ่=ายให�เป1นไปต่ามท�(เจรจาและต่กลงก�นไวิ�

CM@KMUTT

19

ความเส-)ยงใน Project Finance

CM@KMUTT

20

ม�มมองของผ"�ให�ก"�

ผ"�ให�ก"�จะให�ควิามส%าค�ญก�บการพ�จารณิากระแสเง�นสด็ (cash flow) ของโครงการเน (องจากเป1นต่�วิค%!าประก�นเง�นก"� โด็ยก�อนจะต่กลงให�ก"�จะต่�องม�(นใจวิ�า

1 .การก�อสร�างโครงการสามารถท%าได็�แล�วเสร7จติามเวลาท�(ก%าหนด็และภายในวงเง�นลงทุ�นทุ-)ประมาณิการไวิ�

2. โครงการไม�ม�ความเส-)ยงเช�งเทุคน�ค3. โครงการม�ควิามสามารถในการสร�างกระแสเง�นสด็

มากพอท�(จะรองร�บในกรณิ-ทุ-)เก�ดเหุ้ติ�การณิ/ทุ-)ไม!คาดค�ดได็�ในระด็�บหน:(ง

CM@KMUTT

21

ความเส-)ยง การใช� “project finance” น�!นด็"เหม อนผ"�ให�ก"�จะ

ต่�องประสบก�บควิามเส�(ยงมากกวิ�าการให�ก"�แบบท�(วิไป แต่�ท%าไม D/E ration ส"งกวิ�า ค+าติอบ: เน (องจากควิามเส�(ยงท�กๆอย�างถ"กจ�ด็การ

อย�างเป1นระบบและม�การวิางโครงสร�างทางการเง�นไวิ�ล�วิงหน�า (structured) – structured finance

CM@KMUTT

22

ความเส-)ยงในม�มมองของผ��ใหุ้�ก��

ความเส-)ยง

ความเส-)ยงของโครงการProject risks

ความเส-)ยงทุางการเง�นFinancial risk

ความเส-)ยงแฝงในการด+าเน�นการTransaction risks

CM@KMUTT

23

ประเภทของควิามเส�(ยงโครงการCommercial risksความเส-)ยงเช�งพัาณิ�ชย/

Macroeconomic risksความเส-)ยงเช�งเศรษฐก�จมหุ้ภาค

Political risksความเส-)ยงเช�งการเม�อง

CM@KMUTT

24

ประเภทของควิามเส�(ยง

Commercial risks – ค อควิามเส�(ยงท�(เก�ด็ข:!นภายในโครงการ และแฝ่งอย"�ในก�จกรรมต่�างๆของโครงการ หร อในต่ลาด็

Macro-economic risks – ค อควิามเส�(ยงท�(เก�ด็ข:!นจากภายนอกโครงการ และเก�ด็ก�บก�จกรรมทางธ�รก�จโด็ยท�(วิไป

Political risks – ค อควิามเส�(ยงท�(เก�ด็จากการกระท%าหร อไม�กระท%าของฝ่=ายร�ฐบาลหร อการเม องภายในประเทศท�(ด็%าเน�นโครงการ

CM@KMUTT

25

Risks in project financeCommercial risks

Macroeconomic risksPolitical risks

Completion

Revenue

Input supply

OperatingEnvironment

Force Majeure

Currency convertibility

Expropriation

Change of law

Political violence

Quasi-political

Inflation

Interest rate

Currency exchange

Transfer via contractual arrangement

Hedging via financial instruments

Political risk guarantee

CM@KMUTT

26

การจ�ด็การควิามเส�(ยงเช�งพาณิ�ชย0ผ�านส�ญญาต่�างๆท�(เก�(ยวิข�อง

ร�ฐบาลผ"�ให�ก"� ผ"�ถ อห��น / บร�ษ�ทแม�

ผ"�ร �บจ�างงานปฏิ�บ�ต่�การ ผ"�ร �บเหมาก�อสร�าง

SPV

ส�ญญาส�มปทุานส�ญญาเง�น

ก��

ส�ญญาปฏิ�บ�ติ�การและบ+าร�งร�กษา

ส�ญญาก!อสร�าง

Supplier

ส�ญญาจ�ดซื้��อ

ผ"�ซื้ !อส�นค�า /บร�การ

ส�ญญาซื้��อขาย

ส�ญญาผ��ถ�อหุ้��น

CM@KMUTT

27

เคร (องม อทางการเง�นส%าหร�บการจ�ด็การควิามเส�(ยงเช�งเศรษฐศาสต่ร0มหภาค

ควิามเส�(ยงจากเง�นเฟ้Bอ ส�งถ�ายผ�านส�ญญาร�บเหมาก�อสร�าง ผ"�ร �บจ�างปฏิ�บ�ต่�การ Inflation-indexed tariff (according to CPI)

ควิามเส�(ยงจากควิามผ�นผวินของอ�ต่ราด็อกเบ�!ย Fixed-rate loan (short-term only) Interest rate swaps Interest rate cap

ควิามเส�(ยงจากควิามผ�นผวินของอ�ต่ราแลกเปล�(ยนเง�น Market-based hedging Contractual mitigation

CM@KMUTT

28

การประก�นควิามเส�(ยงเช�งการเม อง

CM@KMUTT

29

การจ�ด็การควิามเส�(ยงแฝ่งในการด็%าเน�นงาน(transaction risk)

การควิบค�มกระแสเง�นสด็ของโครงการเง (อนไขข�อส�ญญา (covenants)

CM@KMUTT

30

การควิบค�มกระแสเง�นสด็ของโครงการ

CM@KMUTT

31

เง (อนไขข�อส�ญญา (Covenants)

ค อเง (อนไขท�(ระบ�ไวิ�ในส�ญญา ซื้:(งผ��ก��ต่�องกระทุ+าหร อต่�องไม!กระทุ+าต่ลอด็อาย�ส�ญญาการก"�เง�นPositive covenants – เง (อนไขท�(จะต่�อง

กระท%าNegative covenants – เง (อนไขท�(จะต่�องไม�

กระท%า

CM@KMUTT

32

ต่�วิอย�างของ Covenants Positive covenants

คงไวิ�ซื้:(งบ�ญช�ต่�างๆของโครงการ

ร�กษา cover ratios ต่�างๆให�อย"�ในพ�ส�ยท�(ส�ญญายอมให�

ต่�องรายงานข�อม"ลทางการเง�น

ต่�องรายงานข�อม"ลทางเทคน�ค

ปฎิ�บ�ต่�ต่ามกฎิระเบ�ยบและกฎิหมาย

Negative covenants ต่�องไม�ใช�เง�นโครงการใน

ทางท�(นอกเหน อไปจากท�(ก%าหนด็

ต่�องไม�ท�!งหร อท%าลายทร�พย0ส�นโครงการ

ต่�องไม�ลงท�นใด็ๆในโครงการหร อบร�ษ�ทอ (นๆ

ต่�องไม�สร�างหน�!อ (นใด็เพ�(ม ต่�องไม�เปล�(ยนแปลง

ล�กษณิะของธ�รก�จ ต่�องไม�ม�การจ�ายเง�นท�(ไม�

ถ"กต่�อง

CM@KMUTT

33

Other related issues

CM@KMUTT

34

Timeframe in project finance

CM@KMUTT

35

Grace period

The period between contract signing and first repayment of principalConstruction period

Operation period

CM@KMUTT

36

Effect of “debt guarantee” on lender’s incentive to monitor

If lenders is protected by “debt guarantee” from host government, it will loose incentive to closely monitor the project financial flowMonitoring is costly

Loan will be repaid anyway

CM@KMUTT

37

พฤต่�กรรมเพ�(มควิามเส�(ยงของผ"�ด็%าเน�นโครงการ (risk seeking behavior of project company)

Downside risk is partially eliminated by using debt

Higher uncertainty give higher expected value

SPV would seek “high risk high return” actions

Increase operating leverage, etc.