23
   ISS သည္ Woodrow Wilson School ပည္သူ႕ေရးရာ ߾္߾္߾ံတߺာေရးရာဌာန ߾္the Bobst Center for Peace and Justiceတို႕ ပူးေပါ߾္းော߾္ရြ ߺ္သည့္ အ߿ီအ߿ဥ္ျဖ߿္သည္ www.princeton.edu/successfulsocieties. ဝဖန္အၾߺံျပေပးရန္ ߾္߿ာတမ္းပါ နမူနာျဖ߿္ရပ္မား ߺ္မည္သိ႔အသံုးျပေနသည္ ߿သည့္အߺ္အလߺ္မားေဝမွရန္ ߿ာဖတ္သူမားߺISS ߺ- [email protected] သို႕ ဖိတ္ေၚပါသည္။ 1 INGRAINING HONESTY, CHANGING NORMS: GOVERNMENT ETHICS IN BRAZIL, 1995 – 2004 ရိုးသားေျဖာ߾္ ့မတ္မႈ ߺုထူေထာ߾္ျ߾္း၊ န္း߿ံမားߺုေျပာ߾္းလျ߾္း ဘရာီးႏို߾္߾ံမွ အ߿ိုးရߺ߾္ ့ဝတ္တရား ၁၉၉၅ - ၂၀၀၄ ߺဥ္းပ္ ၁၉၉၀ ုႏွ߿္မားအတြ߾္း၊ ဘရာီးႏို߾္߾ံ၌ အမားအߺိးထߺߺုယ္ߺိး߿ီးပြားߺုသာၾߺည္ ့မႈ မေߺာ߾္း သတ߾္းမားေၾߺာ߾္ အ߿ိုးရဝန္ထမ္းမားအေပၚ ပည္သူလူထု၏ ယံ ုၾߺည္မႈ အားနည္းေန ့ပါသည္။ အာဏာရွိသူႏွ߾္နီး߿ပ္ရာ အသို߾္းအဝို߾္းသာ ߺီးပြ ားသည္ ႐ိုနီ ဝါဒ၊ ြမိးေߺာ߾္း߿ားေရးဝါဒ ߾္အထူးߺုယ္ ߺိး߿ီးပြားု߾္ရာ မူဝါဒလႊမ္းမိုးမႈတိ႔ေၾߺာ߾္ ဝယ္ယူမႈ (procurement)ပုၢလိ ߺပို߾္ျပ လုပ္မႈ ߾္အလုပ္အߺု߾္န္ ႔အပ္မႈ߿သည္ လုပ္߾န္း߿ဥ္မားမွာ ထိေရာߺ္မႈမရွိ၊ ညံဖ߾္း အားနည္းေန ရပါသည္။ ၁၉၉၉ ုႏွ߿္တြ߾္ သမၼတ Fernando Henrique Cardoso ߺထိုျပနာမားߺရ߾္ ု߾္ေျဖရွ߾္းရန္ ပည္သူ ߺ߾္ ့ဝတ္ေရးရာ ߺာ္မရွ߾္ (Public Ethics Commission) ߺဖြ႕߿ည္း ့သည္။ ရွ႕ေနတ߿္ဦးျဖ߿္သူ João Geraldo Piquet Carneiro ߺߺာ္မရွ߾္ߺဦးော߾္ ့ၿပီး ߺာ္မရွ߾္သည္ အႀߺီးတန္းအ߿ိုးရအရာရွိမားအတြ ߺအလုပ္ߺ߾့ ့ဝတ္߿ည္းߺမ္း (Code of Conduct for Senior Government Officials) ߺရး အေߺာ߾္အထည္ေဖာ္ ာ߾္ရြ ߺ့ပါသည္။ ပထမဦးုးအေနျဖ߾္ Piquet သည္ အ߿ိုးရߺ႑မန္ေနာမား၊ အျမ߾္သာႏို߾္ ုးျဖ߿္သည္ သမၼတမွ တိߺ္႐ိߺ္န္ ႔အပ္သူမား ߿သည္ ပည္သူ ဝန္ထမ္း߿န߿္၏ ထိပ္ပို߾္းအ߾္ ߺဦးတည္ော߾္ရြ ߺ့သည္။ ဘရာီးႏို߾္߾ံေရး၌ ပထမုးအႀߺိမ္အျဖ߿္ ߺိး߿ီးပြ ား ဝိေရာဓိ (conflicts of interst) ߾္ပတ္သߺ္၍ အမားလိߺ္နာရမည္ ߿ံသတ္မွတ္ߺ္မား (public standards) အျဖ߿္ အေသး߿ိပ္߿ည္းမဥ္းဥပေဒမား မွတ္ ့ျ߾္း ဖ߿္သည္။ [ဘာသာျပန္သူမွတ္ ߺ- ߺိး߿ီးပြ ား ဝိေရာဓိ (conflict of interests) ုသည္မွာ အမားအߺိး߿ီးပြ ားအတြ ߺ္ော߾္ရြ ߺ္မည္ အလုပ္၌ မိမိ ߺုယ္ေရး ߺုယ္တာအߺိး߿ီးပြ ား ရာယွ ߺလာျ߾္း ߺုလိုသည္ ] အႀߺီးတန္း အ߿ိုးရဝန္ထမ္းမားအေနျဖ߾္ ရာထူးတာဝန္ߺုရယူၿပီး ၁၀ ߺ္အတြ ߾္းတြ ߾္ ߺ߾္ ့ဝတ္߿ည္းߺမ္းߺလိߺ္နာေ߿ာ߾္ ့ထိန္းပါမည္ ့အေၾߺာ߾္း ရးသားߺာ၊ ပံု߿ံမား တြ߾္ မိမိ ߺုယ္ပို߾္ႏွ߾္မိသား߿ု၏ပို߾္ု߾္မႈမားߺအေသး߿ိပ္ေရးသားတ߾္ျပရပါသည္။ Piquet ߾္သူ၏ အဖြ႕သည္ ိးဖာߺ္မႈမားߺ߿ံု߿မ္းေထာߺ္လွမ္းျ߾္းႏွ߾္ဖရွ߾္းျ߾္းအတြ ߺ

INGRAINING HONESTY, CHANGING NORMS: GOVERNMENT … · အရာရွိမ်ားအေနျဖ ့္အျပ္လုပ္ၿပီးဒဏ ္တ္မံရျ û þ ္း

  • Upload
    others

  • View
    4

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: INGRAINING HONESTY, CHANGING NORMS: GOVERNMENT … · အရာရွိမ်ားအေနျဖ ့္အျပ္လုပ္ၿပီးဒဏ ္တ္မံရျ û þ ္း

  

 

ISS သည Woodrow Wilson School ၏ ျပညသ႕ေရးရာ ႏ ႏ တ ာေရးရာဌာန ႏ the Bobst Center for Peace and Justiceတ႕ ပးေပါ းေ ာ ရြ သည အ အ ဥျဖ သည www.princeton.edu/successfulsocieties. ေဝဖနအၾ ျပေပးရန ႏ ဤ ာတမးပါ နမနာျဖ ရပမား မညသ႔အသးျပေနသည သညအ အလ မားေဝမရန ာဖတသမား ISS - [email protected] သ႕ ဖတေ ၚပါသည။ 1 

INGRAINING HONESTY, CHANGING NORMS:

GOVERNMENT ETHICS IN BRAZIL, 1995 – 2004

ရးသားေျဖာ မတမႈ ထေထာ ျ း၊ ႏႈနး မား ေျပာ းလျ း

ဘရာ းႏ မ အ းရ ဝတတရား ၊ ၁၉၉၅ - ၂၀၀၄

အ ဥး ပ

၁၉၉၀ ႏ မားအတြ း၊ ဘရာ းႏ ၌ အမားအ းထ ယ း းပြား သာၾ ညမႈ မေ ာ း

သတ းမားေၾ ာ အ းရဝနထမးမားအေပၚ ျပညသလထ၏ ယၾ ညမႈ အားနညးေန ပါသည။

အာဏာရသႏ နး ပရာ အသ းအဝ းသာ ႀ းပြားသည ႐န ဝါဒ၊ ေ ြမးေ ာ း ားေရးဝါဒ ႏ

အထး ယ း းပြား ရာ မဝါဒလႊမးမးမႈတ႔ေၾ ာ ဝယယမႈ(procurement)၊ ပ ၢလ ပ ျပ

လပမႈ ႏ အလပအ န႔အပမႈ သည လပ နး ဥမားမာ ထေရာ မႈမရ၊ ညဖ း အားနညးေန

ရပါသည။ ၁၉၉၉ ႏ တြ သမၼတ Fernando Henrique Cardoso ထျပနာမား

ရ ေျဖရ းရန ျပညသ႔ ဝတေရးရာ ေ ာမရ (Public Ethics Commission) ဖြ႕ ညး

သည။ ေရ႕ေနတ ဥးျဖ သ João Geraldo Piquet Carneiro ေ ာမရ ဥးေ ာ ၿပး

ေ ာမရ သည အႀ းတနးအ းရအရာရမားအတြ အလပ ဝတ ညး မး (Code of

Conduct for Senior Government Officials) ေရး ြ၊ အေ ာ အထညေဖာ

ေ ာ ရြ ပါသည။ ပထမဥး းအေနျဖ Piquet သည အ းရ ႑မနေန ာမား၊

အျမ သာႏ းျဖ သည သမၼတမ တ ႐ န႔အပသမား သည ျပညသ႔ ဝနထမး န ၏

ထပပ းအ ဥးတညေ ာ ရြ သည။ ဘရာ းႏ ေရး၌ ပထမ းအႀ မအျဖ

အ း းပြား ဝေရာဓ (conflicts of interst) ႏ ပတသ ၍ အမားလ နာရမည

သတမတ မား (public standards) အျဖ အေသး ပ ညးမဥးဥပေဒမား မတ ျ း

ျဖ သည။ [ဘာသာျပနသမတ - အ း းပြား ဝေရာဓ (conflict of interests) သညမာ အမားအ း းပြားအတြ ေ ာ ရြ မညအလပ၌ မမ ယေရး ယတာအ း းပြား ေရာယ

လာျ း လသည] အႀ းတနး အ းရဝနထမးမားအေနျဖ ရာထးတာဝန ရယၿပး ၁၀

ရ အတြ းတြ ဝတ ညး မး လ နာေ ာ ထနးပါမညအေၾ ာ း ေရးသား ာ၊ ပ မား

တြ မမ ယပ ႏ မသား ၏ပ မႈမား အေသး ပေရးသားတ ျပရပါသည။ Piquet ႏ

သ၏ အဖြ႕သည းဖာ မႈမား မးေထာ လမးျ းႏ ေျဖရ းျ းအတြ

Page 2: INGRAINING HONESTY, CHANGING NORMS: GOVERNMENT … · အရာရွိမ်ားအေနျဖ ့္အျပ္လုပ္ၿပီးဒဏ ္တ္မံရျ û þ ္း

 Deepa Iyer ေအာ ျမ ေသာလ႔အဖြ႕အ ညးမားအတြ နးသ တထြ မႈမား  

© 2014, Trustees of Princeton University

း ားမႈပ မားႏ အသးျပရာတြ လ နာရမညအ မားအတြ ဤ ာတမးအ းတြ ႏ ႔ www.princeton.edu/successfulsocieties

တြ ေဖာၿပထားသည။ 2  

လပထးလပနညးမား ေရး ြ ပါသည။ ေ ာမရ သည ေ ာ ၾ ညေရးအဖြ႕အျဖ ေ ာ ရြ ရ

ျ းႏ အႀ းတနးျပညသ႕ဝနထမးမားအား ယေရး ယတာႏ အမားအ း းပြား သးျ ား

ျဖ ေ ရနအတြ ညေပးရျ း သည ၾ ပတညးမႈအၾ ားတြ သတထားႀ း ြာ

ေ ာ ရြ ၿပး အမား၏မေ မနပတ႔ျပနမႈ ေရာ ရားႏ သည။ ၂၀၀၄ ႏ ၊ Piquet ၏ ရာထး

သ တမး န းသညအ နတြ ေ ာမရ သည သာဓ /အ ဥအလာ တ ထေထာ ႏ

ၿပး ျဖ ပါသည။ ေတြ႕ ေမးျမနရာတြ ေျဖၾ ားသမား၏ ေျပာၾ ား အရ ဘရာ း ျပညေထာ

အ းရ၏ ထပပ းအ အႀ းအ မားအၾ ားမ ႏႈနး မားေျပာ းလသြား ၿပး၊ အႀ းတနးအ းရ

အရာရမားအေနျဖ အျပ လပၿပးဒဏ တမ ရျ း (impunity) သည အ ြ အေရး လညး

လ မရရၾ ေတာဟ ပါသည။ သ႔တ ေအာ ေဝဖနသးသပသမား ေ ာမရ ၏

ေအာ ျမ မႈသည သမၼတေထာ မႈအေပၚ မတညေန သညဟ မတ ျပၾ သည။

ေ ာမရ မာ သမၼတ Cardoso သည သမၼတ Luiz Inácio Lula da Silva လ ထ တြ

အရနအဟနမား ြာ းသြား ပါသည။

ဤျဖ ရပေလလာ အား တ ဘာ ၂၀၁၀ ႏ တြ ဘရာ းႏ Brasilia ႏ São Paulo ၿမ႕၌

ေတြ႕ ေမးျမနး မား အေျ ျပ၍ Deepa Iyer ေရးသားျပ သည။ ၂၀၁၁ ႏ တြ ထတေဝသည။ မတလ ၂၀၁၃ တြ ျပ တညးျဖတ၍ ျပနလညထတေဝပါသည။ မၻာဘဏ၏ အ အည ျဖ Myanmar

Multi-Donor Trust Fund မ ာ ျမနမာဘာသာသ႔ ျပန ထားျ း ျဖ သည။

နဒါနး (INTRODUCTION)

၂၀၀၁ေဖေဖာဝါရလတြ ဘရာ းသတ း ာ

မား ရယဒ ေန႐းၿမ႕ေတာ၏ ႏ ဥ းပျမ

ပြေတာႀ းတြ အေျပာ းအလတ ျဖ ေၾ ာ း

မတ ျပေရးသား ၾ သည။ နဘာ ေ သည

မား၊ ပြေတာဝတ မား ႏ အလျပယာဥမား ေတာ

ယ အတ းေရာ ေတာ ပျမပ ။ သ႔ေသာလညး

အထးသးသန႔ပြၾ ည မားတြ ယ အျမ

အျပညေနရာယထားၾ သည အ းရအရာရမား

ယ ႏ တြ မေတြ႕ျမ ရျ းေၾ ာ ျဖ ပါသည။

ယ အတတတြ မ ယ းအ ျမ အႀ းအ မား

အထးအေရးႀ းပ ၢလ (VIP) မားအျဖ အထး

ဧည ျပ ေပးၾ ရပါသည။ ဥပမာအားျဖ ပ ၢလ

ဘယာ မၸဏမားသည ယ းအရာရမား၏ ေလယာဥ

လ မတဖး၊ အ ားအေသာ ဖးမား ရ းလ းေပး

ရၿပး၊ အထးတနး ပြၾ ည ေနရာမား လညး

သးသန႔ နထားေပး ရပါသည။ ဤ၂၀၀၁ ႏ

အေျပာ းအလသည ဘရာ းမ တ ႏ ြသ တမး

ရ ၿပျဖ သည Comissão de Ética Pública

သ႔မဟတ Public Ethnics Commission (ျပညသ႔

ဝတေရးရာ ေ ာမရ ) ေၾ ာ ျဖ လာ ျ းဟ

ရပါမည။ ထအ နမတ လအနညး ယ

ေ ာမရ သည ရာထးျမ ျပညသ႔ဝနထမးမားလ

ရယႏ ဖြယရေသာ လ ေ ာ အမးအ ားမားႏ

ပတသ ၍ ရ းလ းသည ညးမဥးတ

ထတျပန ပါသည။ ေ ာမရ ဤ သ႔ေသာ တ း

လ ေ ာ မားရယျ း လ ႏ ဖြယရာမရဟ

ယ သည။ ယ းလ ေ ာ မား ႏ ေရးအရ

အ တသည းျဖတ မားတြ ဘ လ မႈရ

ေ ႏ ေသာၾ ာ းျဖ ပါသည။

ယ း ညးမဥး ပ ၢလ ႏ အ းရ ႑

ႏ ဖ လးမ အာဏာရပ ၢလမားအား ေဒသထြ

ေ ပါသည။ ဖတၾ ား ရသည အ းရအရာရမား

အေနျဖ ပြားေရးလပ နးမားမ ပြန ာေပးမႈမား

ျ း နရမညျဖ သည။ ညးမဥး မထမျမ ျပၿပး

Brahma ဘယာ မ ပ ေသာ အထးသးသန႔

ပြၾ ည ေနရာမား လ ရယ သည အရာရ

သးဥး မဒယာမား ေရးသားေဖာျပ ၾ ရာ

Page 3: INGRAINING HONESTY, CHANGING NORMS: GOVERNMENT … · အရာရွိမ်ားအေနျဖ ့္အျပ္လုပ္ၿပီးဒဏ ္တ္မံရျ û þ ္း

 Deepa Iyer ေအာ ျမ ေသာလ႔အဖြ႕အ ညးမားအတြ နးသ တထြ မႈမား  

© 2014, Trustees of Princeton University

း ားမႈပ မားႏ အသးျပရာတြ လ နာရမညအ မားအတြ ဤ ာတမးအ းတြ ႏ ႔ www.princeton.edu/successfulsocieties

တြ ေဖာၿပထားသည။ 3  

ေ ာမရ ၎တ႔၏ ျဖ ရပမား ၾ ည႐ႈ ေ း

ၿပး၊ ထေ လႊာတ ျပေ ာ၊ ေနာ တ ႀ မထပမ

မ းေဖာ ေ ရန သတေပး မား ထတျပန ပါ

သည။ အရာရမားမ ဝန ေတာ းပနၿပး၊ ေနာ တြ

ညးမဥး လ နာပါမညဟ တျပ မား

ေရးသား ထတျပန ရပါသည။ ဤ ညးမဥးႏ

လ နာေရး ၾ ပမတေ ာ ရြ တ႔အေပၚ

အမားျပညသ၏ ေထာ မႈရရ ပါသည။ သတ း ာ

တ ေ ာ မ တမးအရ ေထာ မႈႏႈနး ၉၈% ရရ

ေၾ ာ း ညႊနး ပါသည။ 1 အႀ းတနးအရာရမား

အေနျဖ ဤသ႔ေသာ တ းလ ေ ာ မားအား

လ မႈမျပမတြ ႏ ါျပန ဥး ားၾ ရပါေတာသည။

အ႐း ြေနသည ႏ ေရးအျပအမ ေျပာ း

လပ ဖ႔ သည လြယ လသညေတာ မဟတပါ။

ဘရာ းႏ သညအာဏာရ ေ တမ ၁၉၈၅ ၌ ႐နး

ထြ လာ ၿပးေနာ ပ းတြ ေနရာတ ာျဖ ပြားေန

ေသာ အ း းပြားဝေရာဓမား အ းရ၏ တာဝန မႈ

ႏ ဒမ ေရ တနဖးမားအား လႈ ားယယြ းေနေ

ပါသည။ politica de favores သ႔မဟတ ဘ လ

သည ႏ ေရးမားေၾ ာ ဝနထမး န႔အပမႈ၊

ဝယယမႈ ႏ ပ ၢလ ပ ျပလပမႈႀ းပမး မား

တြ တေျပးည ယဥၿပ ႏ မႈမရျ းႏ ထေရာ

အ းျဖ ထြနးမႈမရျ းတ႔ ျဖ ေ သည။ အထး

အ း းပြား ရာမဝါဒလႊမးမးေရး (special

interests) မား ဘရာ း၏ ႏ ေရးယဥေ းမႈ

တြ မဝ ပ႕ႏ႔ေန ၿပး ဝနေ ာ မႈေပးျ း

ဟန႔တားေႏာ ယ လ ရ သည။ အရာရမားသည

လ ေ ာ ဟ ေ ါ း ဥတပ ႐ပဖ ထားေသာ

လာဘလာဘမား ရယ ၾ ၿပး၊ အလပအ မား

လညး မမတ႔ ေ ြးမးနး ပမား သာ ေပးအပ

ၾ သည။ အ းရ ဝတ ရာ တရားဝ န

တ မရ သည ထအေျ အေနတြ “မန န ြာ

လပျ း” သညမာ အ႐းထျ း၊ ယဥေ းသတတ

မႈမရျ း သ႔မဟတ ေ ာ ားေမာ ားလပျ း

သည သေဘာမးပ ျဖ ေန ပါသည။

ဘရာ း၏ ေပၚထြနး ါ ဒမ ေရ တြ

အ ပါ ပဋပ ၡဝေရာဓမားမာ အမားျပညသအတြ

ျမ သာထ ရားလြနးသည ျပနာျဖ ေန သည။

အဘယေၾ ာ ေသာ ယ း သ႔ လာဘေပးျ း

ႏ ႏ ေရးမ ႏာသာအ ြ အေရးေပးျ းမားမာ

ျပညသ ေရြးေ ာ တ ေျမာ ထားသည အ းရ

တ ရပတြ ရရမည တနဖးအႏ သာရမားျဖ လးဝ

ြလြေနေသာေၾ ာ ပ ။ မမေ ြမးမသား သာ

အ ြ အေရးယေ ာ း ားျ း (nepotism) ႏ

အာဏာရသအ အသြယျဖ အ ြ အေရးယ

ေ ာ း ားျ း (influence peddling) သည

အပပန႔မားေၾ ာ အ းရအရာရမားအေပၚ ျပညသ

လထ၏ ယၾ ညမႈပ ျပားေန ရပါသည။ အ ဥ

အ ေသာ အ းရမားအေနျဖ လညး ေဖာ ျပန

ပ းေန သည ျဖ ရပ ာတလမးမား မဒယာ

မားမထတေဖာေရးသားသ ၡာ ျ း ၾ ရပါသည။

၁၉၈၈ ဖြ႕ ညးပအေျ ဥပေဒတြ ျပညသ႕

ဝနထမးမား၏ အျပအမႏ ပတသ ၍ တ းတ း

ၾ ပၾ ပ န႔သတ မားႏ းေဖာ မႈမား

အတြ ျပ းထနသည ျပ ဒဏမား ျပ႒ာနးထား

ေသာလညး အ ပါ ညးမဥး ညး မးမား ျပည

သ႕ဝနထမးမားအၾ ား တြ တြ ယ ယ သရ

ေအာ မလပေ ာ သညအျပ လ နာမႈ

သ႔မဟတ ေ းၾ ပမတမႈလညး မရ သေလာ

ပ ။ အ းရသည အရာရမား ေန႔ ဥ အမားျပညသ

ရာလပ နးမားလပေ ာ ရာ၌ ၾ ရမည

ျဖားေယာ း ြေ ာ မႈမား မညသ႔ေျဖရ းရမည

ႏ ပတသ ၍ တ ေသာ လမးညႊန အနညး

ယေပးထားၿပး၊ အရာရမားအေနျဖ ဥး ားဖြယရာ

အေျ အေနတ တြ မညသ႔ေ ာ ရြ ရမည

ေဝ ြမရျဖ ပါ အ ေျပသလ လပႏ ၾ ပါသည။

သမၼတရာထး ယတ ပ ဤ ၥမလြတ း

သညမဟတပါ။ ၁၉၉၂ ႏ တြ နး ပရာလမားအား

လပပ ြ အ ြ အေရးမား ထားေပးမႈအ အ ဥ

တြ အရ မရ ေျဗာ ေသာ ပါဝ မႈေၾ ာ သမၼတ

Fernando Collor de Mello အား ြပ ြျပ တ ရာ

Page 4: INGRAINING HONESTY, CHANGING NORMS: GOVERNMENT … · အရာရွိမ်ားအေနျဖ ့္အျပ္လုပ္ၿပီးဒဏ ္တ္မံရျ û þ ္း

 Deepa Iyer ေအာ ျမ ေသာလ႔အဖြ႕အ ညးမားအတြ နးသ တထြ မႈမား  

© 2014, Trustees of Princeton University

း ားမႈပ မားႏ အသးျပရာတြ လ နာရမညအ မားအတြ ဤ ာတမးအ းတြ ႏ ႔ www.princeton.edu/successfulsocieties

တြ ေဖာၿပထားသည။ 4  

(impeachment) ဘရာ းျပညသမား တပ

အအားသ ရပါသည။

၁၉၉၄ ႏ တြ သမၼတ Itmar Franco

ျပညသဝနထမးမားအားလး လ နာရန အလပ

ဝတ ညး မး (code of conduct)

ထတျပန သည။ သ႔ေသာလညး အေျ ဥပေဒပါ

ျပ႒ာနး မား သပ ၊ ယ း ဝတ ညး မး

မညသညအ ါ မ တ ၾ ြ ြာ ေ းၾ ပမတ

ေ ာ ရြ မႈ မရ ပါ။ ဤသ႔ ၾ ပမတ ေ းႏ မည

အဖြ႕အ ညးလညး မရ ေသာေၾ ာ ျဖ သည။ ထ႔

အျပ ဝတ ညး မးသည ပ ၢလ ႏ အ းရ

အ း းပြားမားအၾ ားမ ဥပေဒအရ အမနအမား

ယတျပတပ းျဖတႏ မႈမရသည အေနအထားမား

လညး ေျဖရ းႏ ြမးမရ ပါ။ ျပညသ႔ ဝတေရးရာ

ေ ာမရ တြ အဖြ႕ဝ အျဖ ၂၀၀၀ မ ၂၀၀၃ အထ

ေ ာ ရြ ေသာ ႏ ေရးသပၸပါေမာ ၡ Lourdes

Sola “အ း းပြားဝေရာဓေတြဟာ ဘရာ းရ႕

ႏ ေရးယဥေ းမႈမာ အထအရအလြယ းန႔ ပ ၢလ

ေရးအ န း ၥေတြျဖ ပါတယ” ဟ သည။

၁၉၉၀ ႏ မား၏ အလယပ းေလာ တြ

သမၼတ Ferando Henrique Cardoso အ းရ

ဝတေရးရာ အ အ ဥသ တ တ ပါ

သည။ ေ တမေရး၊ ပ ၢလ ပ ျပေရး ႏ အ းရဖြ႕

ညးပ ျပနလညျပ ေရးမား လညး ဥး း

ေ ာ ရြ ထား ၿပးသည Cardoso ၏ အ းရ

အဖြ႕သည အ းရဌာနမားအတြ းမ အမအ

ရာ ႏႈနး မား ေျပာ းလႏ ရနအတြ ဥး ား

ပါသည။ “ဘရာ းလ႔အဖြ႕အ ညးဟာ ေ တန႔အည

ေျပာ းလသြား ၿပး၊ ဒလမးအမအ ေတြ

လ မ ၾ ေတာဘးလ႔ ၽြနေတာတ႔ ယ မတယ”

ဟ Cardoso ၏ ဝနထမး ပ (chief of staff) ျဖ သ

Pedro Parente ေျပာပါသည။

ပ ၢလ ပ ျပလပမႈ ႀ းပမး မားႏ

ပေသာ မေ ာ းသတ းမား Cardoso

အ းရအဖြ႕၏ ပထမသ တမးအေပၚ လႈပ တမႈရ

ပါသည။ ပ ၢလ ပ ျပလပမႈ အ အ ဥ ဘရာ း

သတ း ာမား privataria သ႔မဟတ piracy

(ဓားျပတ လယ ျ း) ဟအမညေပး ၾ ပါသည။

မေ ာ းသတ းမား ြာတြ ဝနႀ းမား၊ အ းရ ႑

မနေန ာမား ႏ သမၼတမ န႔အပထားသမား အပါ

အဝ ရာထးျမ အ းရအရာရမား၏ မေလာ န

သည အျပအမမား ညႊနျပ သည။

၁၉၉၅ ႏ တြ ပထမ း ရာထးသ တမး

တ န၌ Cardoso လသမားသည ဘရာ း

ေဘာ ေဗဒပညာရ တ ဥးျဖ သ Luiz Carlos

Bresser-Pereira အား ျပညေထာ မအပ ပေရး

ႏ ႏ ေတာျပျပ ေျပာ းလေရး ဝနႀ းဌာန

(MARE, Ministry of Federal Administration and

State Reform) ဥးေ ာ ရန တာဝနေပး သည။

MARE သည ၁၉၈၈ အေျ ဥပေဒ၏ ဝနထမးအရ း

အျမ အၾ ပအတညးမား ေလာ ႏ ရန ဥးတည

ေသာ ႀ းမား ယျပန႔သညအတ းအတာျဖ

ျပညသ႔ဝနထမး န ျပျပ ေျပာ းလေရး ႀ းပမး

၏ အ တအပ း တ ျဖ ပါသည။ အ းရ ႑

ျပျပ ေျပာ းလမႈ ပ႕ႏ႔ေ ေရးအတြ တပ းျဖတ

ထားၿပး Bresser-Pereira သည ျပညသ႔ဝနထမး န

၏ အေနအထားအမးမး ျပနလညျပ ဖြ႕ ညး

ၿပး၊ ထနးသမးႀ းၾ ပမႈ ေအ မား လညး ဖြ႕

ညး သည။

Bresser-Perira သည အ းရ ႑

ျပနလညျပ ဖြ႕ ညးေရးအတြ နညးလမးမား

ဖနတးေရး ြရန ႏ ေတာ ျပျပ ေျပာ းလေရး

ေ ာ (the State Council of Reform) ၁၉၉၅

ေမလတြ ဖြ႕ ညးတညေထာ သည။ Cardoso

ေ ာ ၌ ၁၂ ဥး န႔အပတာဝနေပး ပါသည။ ရယဒ

ေန႐းမ ေရ႕ေန João Geraldo Piquet Carneiro

သည အေ ာ းပါဝ သည အဖြ႕ဝ မားအန

တ ဥးျဖ သည။ Piquet သည ၁၉၈၀ ႏ မား

တညး ေရ႕ေန႔လပ နး ြန႔ၿပး၊ ျပညေထာ

အ းရတြ ပါဝ လပ ရန ဘရာ း၏ ႏ

အပ ပေရးၿမ႕ေတာျဖ သည Brasilia တြ ေနထ ၊

အလပလပ သျဖ သည။ Piquet သည ၁၉၈၀

Page 5: INGRAINING HONESTY, CHANGING NORMS: GOVERNMENT … · အရာရွိမ်ားအေနျဖ ့္အျပ္လုပ္ၿပီးဒဏ ္တ္မံရျ û þ ္း

 Deepa Iyer ေအာ ျမ ေသာလ႔အဖြ႕အ ညးမားအတြ နးသ တထြ မႈမား  

© 2014, Trustees of Princeton University

း ားမႈပ မားႏ အသးျပရာတြ လ နာရမညအ မားအတြ ဤ ာတမးအ းတြ ႏ ႔ www.princeton.edu/successfulsocieties

တြ ေဖာၿပထားသည။ 5  

ႏ မား၌ ျဗရ ေရ နမႈေလာ ေရး အႀ း ား

ႀ းပမး (the large-scale desburocratização

(debureaucratization) effort) တြ တာဝန

ဝနႀ းအျဖ ေ ာ ရြ သျဖ ၿပး၊ ဘရာ းႏ တြ

အေသး ားအမႈအ းမား ေျဖရ းေရးတရား႐းမား

(small claims court) တညေထာ ရာတြ လညး

အဓ ေရး ြဖနတး သျဖ သည။

Piquet ေ ာ မ တတ ယတ

အဖြ႕ဝ မား ဥး ပ ၿပး အ းရအရာရမား၏ အျပ

အမ ရာ ၥရပအတြ တ႔ျပနေ ာ ရြ ရန

ျမနျမန န န ဥ သည။ ရ လအတြ းမာပ

ေ ာ အတြ း၌ အဖြ႕ ယတ ဖြ႕ ညး ၿပး၊

အ းရဌာနမားမ ထပပ းအ အႀ းအ မား

ဥးတညသည အလပ ဝတ ညး မးတ (code

of conduct) ေရး ြ ပါသည။ ၁၉၉၉ ႏ တြ

ဝတ ညး မး အေ ာ အထညေဖာရန

Cardoso ျပညသ႔ ဝတေရးရာ ေ ာမရ

ဖြ႕ ညး ၿပး Piquet ေ ာမရ ၏ ပထမ း ဥ ႒

အျဖ န႔အပ သည။ ေ ာမရ သည အ းရ ႑

ြမးေ ာ မႈ တးတ ေ ရနအတြ အျပအမ

ရာ ႏႈနး မား (behavioral norms)

တျဖညးျဖညး း ေျပာ းလႏ ေရး ဥးတညပ မတ

ထားသည ႀ းပမးမႈတ ရပ ဥေ ာ ရြ

သည။ ထ ဥး ပပနညးလမးသည တ ြ

တ ျပ လး ဝနထမးေလာ ျ း (widespread

downsizing)၊ ထပမ ားရမး န႔ထားျ း သ႔မဟတ

လပ လ ာ ရတ ျပျပ ေျပာ းလျ း တ႔ထ ာ

လ ၾ မးတမး ထနမႈ နညးသည နညးလမး

ျဖ ပါသည။ Piquet ၏ ဥးေ ာ မႈေအာ ၌

ေ ာမရ တြ လပ သမား ေအာ ျမ မႈသည

အ းရအရရမား၏ အမားအတြ လပရမည တာဝန

ႏ ယေရး ယတာ အ း းပြားမား ြျ ားေပး

ႏ မည ေျပာ းသာျပ သာရေသာ၊ လ ေတြ႕

ေသာ လပထးလပနညးမား (flexible, realistic

procedures) ေရး ြအေ ာ အထညေဖာႏ မႈ

အေပၚ တြ မတညေနသညဟ ၾ ပါသည။

နေ ၚမႈ (THE CHALLENGE)

Piquet ႏ ႏ ေတာျပျပ ေျပာ းလေရး

ေ ာ မ သ၏ အဖြ႕အေနျဖ ၁၉၉၇ ႏ ၌ အလပ

ဝတ ညး မး (code of conduct) တ ေရး

ြရေတာမည သညအ ါ ဤတာဝနသည သတ႔

အတြ မလြယ လသည တာဝနတ ျဖ သည။

ပထမဥး ြာ ၎တ႔သည မားျပားလေသာ အရာရမား

ထသ႔ လ ေတြ႕ ေရာ ရ လႊမးမးႏ မည

ဝတ ညး မးတ ဖနတးႏ ဖ႔ ႀ း ား ပါသည။

ထအ န ဘရာ းႏ ၏ အ းရဌာနမားတြ

ဝနထမးေပါ း ၆၀၀၀၀၀ နးပါးရ ပါသည။2

ဒတယအ အေနျဖ အဖြ႕ဝ မားသည

အ းရအရာရမား၏ ယေရး ယတာ အ း းပြား

မားႏ ၎တ႔၏ အမားအ းအတြ ေ ာ ရြ

ရမည တာဝနမား ေရာယ လာသည အေျ အေန

မားအတြ လမးညႊန မား မတရမညျဖ

ေၾ ာ း သေဘာေပါ နားလညထား ပါသည။

ယ အ မ ဤ သ႔ေသာ းျဖတ မား

တ ဥး းအလ တႀ ရ းျဖတ ၾ ၿပး၊

ေ ာ ၾ ည ေ းမႈ သ႔မဟတ ထနး ပေရး

နညး န မား မရ ပါ။ ဤ သ႔ေသာ လြတလပမႈ

အေပၚ မညသညနညးျဖ ျဖ ေ ဝ ေရာ ြ ဖ

လာပါ ၎သည အ ပါ လပ ၢလမား၏ ဝတ

အေပၚ အႏတသေဘာအရ အ ျဖတျ းဟ

မတယၾ မညျဖ ေသာေၾ ာ ၊ မယၾ ညမႈႏ

မေ မနပ တ႔ျပန မား ျဖ ေပၚလာႏ ပါသည။

အထးသျဖ အေတာအတန လြတလပသည

းျဖတ မတျ းျဖ သာ အ ျဖ ေနသည

အႀ းတနးျပညသ႔ဝနထမးမားထမ အတ အ ျပမႈ

ျဖ ေပၚလာႏ ပါသည။ ျပနာမား ပ၍ ႐ႈပ

ေထြးေ သညမာ မဒယာမား လညး ဝတ

ညး မး းေဖာ မႈမား ၿပ ၿပး ေဖာထတ

တ ျပႏ ရန အ ျမ အရာရမား နး ပ ြာ

ေ ာ ၾ ညေန ျ းျဖ သည။ သတ႔၏ ယပ ဘဝ

မားအား ဝ ေရာ းေ ာ ြ ဖ ျ းအျဖ

ယ ၿပး အ ႕ေသာ ဝနႀ း မား မ မရပႏ ျဖ ၾ

Page 6: INGRAINING HONESTY, CHANGING NORMS: GOVERNMENT … · အရာရွိမ်ားအေနျဖ ့္အျပ္လုပ္ၿပီးဒဏ ္တ္မံရျ û þ ္း

 Deepa Iyer ေအာ ျမ ေသာလ႔အဖြ႕အ ညးမားအတြ နးသ တထြ မႈမား  

© 2014, Trustees of Princeton University

း ားမႈပ မားႏ အသးျပရာတြ လ နာရမညအ မားအတြ ဤ ာတမးအ းတြ ႏ ႔ www.princeton.edu/successfulsocieties

တြ ေဖာၿပထားသည။ 6  

ေသာလညး အ ႕ မ ဝတ ညး မးေၾ ာ

ပၿပး ရ းရ းလ းျဖ သြားမညအေပၚ လ ႀ

ၾ ပါသည။ အ းရအရာရမား ြာ သတ႔အေနျဖ

လာဘ/လ ေ ာ မား ပေအာၿပး ေပးလာသညအ ါ

သ႔မဟတ မမတ႔ မသား ဝ မားမ အလပအ မား

သ႔မဟတ အျ ားအ ြ အေရးမား ေတာ း လာသည

အ ါ ျ း နႏ ရန တရားဝ အေၾ ာ းျပ

တ လအပေၾ ာ း ဝတ ညး မးေရး ြေရး

အဖြ႕အား အလြတသေဘာ ေျပာ ၾ ပါသည။

ထ႔ေၾ ာ Piquet ႏ သ႔အဖြ႕သည အ း းပြား

ဝေရာဓမား တြယေျဖရ းႏ ရနအတြ

နားလညႏ ေသာ၊ အလြယတ အသးျပႏ ေသာ

နညးလမးတ ေရး ြဖနတးရမည တာဝနတ

ရ ရပါသည။

တတယအ အေနျဖ အမားအမန

မသ ြသည အေနအထားမားအတြ ျဖ သ

ျဖ ထ ေသာ အျပအမ ရာ အ န႔အသတ

အတ းအတာမား ဝတ ညး မးတြ

အေသး ပသတမတျပ႒ာနးႏ ရန လပါသည။ ဥပမာ

အားျဖ လ ေ ာ မားလ မႈႏ ပတသ ၍

ပါ ေ ြေၾ းတနဖးအားျဖ မညမရသည

လ ေ ာ မေလာ နေၾ ာ း၊ မညသ႔ေသာ

အရ း အေၾ ာ းမား ေတာျဖ မေလာ နဟ

ယ ေၾ ာ း၊ အ ယ၍ ညးေဝးပြတ တြ အရာ

ရတ ဥးအေနျဖ ပ ၢလ မၸဏတ ထမ

ေဖာ တန/ေဘာလပ တ ေ ာ း (ေ းႀ းသည

Montblanc သ႔မဟတ ပလတ တ ေဘာလပ

ျဖ ေ ) လ ရရပါ ျပနာျဖ ႏ မညလား၊

အ းရအရာရတ ဥးသည ပ ၢလ ႑ဘ တြ

လပ ရန မမရာထးမႏတထြ သညအ ါတြ

အရာရအျဖ အထးသတ းအ အလ မား

သရထားသည အေနအထားေၾ ာ အလပအ း

အေျပာ းႏ အၾ ားတြ အ န ြာဟ မညမ

သတမတမည သညတ႔ ျဖ ပါသည။ တတအ

အေနျဖ ဝတ ညး မး လ ေတြ႕ၾ ပမတ

ေ းႏ မည န ယႏရား တ လအပပါသည။

Piquet ႏ သ၏အဖြ႕သည ရ းျဖတေပးႏ မည

အဖြ႕အ ညးတ တညေထာ ရန လအပေၾ ာ း

နားလညထား ပါသည။ သ႔ေသာလညး ဖြ႕ ညးပ၊

လပ နးမားႏ လပပ ြ သည အေသး ပ

အေၾ ာ းအရာမား သတမတႏ ဖ႔ အ

အ ျဖ ပါသည။ သမၼတ၏ လ ေအာ တြ အၾ

ျပ အဖြ႕အ ညးတ အျဖ တညေထာ မည ပါ

ၾ ပမတ ေ းႏ ြ အာဏာမားတြ အ န႔

အသတ ျဖ ေ ႏ ၿပး၊ သမၼတႏ သ၏ ဝနထမး ပ

(chief of staff) တ႔၏ ဥ မျပတ ပါဝ မႈ

လအပေနမညျဖ သည။ တ ဖ မၾ ညပါ လညး

မး ေ းမႈ၊ ၾ ပမတအေ ာ အထညေဖာမႈ

ရာ ယျပန႔သည လပပ ြ အာဏာ ရသည

အဖြ႕အ ညးတ အျဖ ဖနတးႏ ရနမာ ဘ႑ာေ ြ

အရ းအျမ ေျမာ မားႏ ြန ရ လႊတေတာ၏

ေထာ မႈတ႔ လအပမညျဖ သည။ အျ းပြား

ဖြယ ျဖ လာႏ သည ၥတ ျဖ သညအတြ

လႊတေတာ လညး တြန႔ တေနႏ ပါသည။

တ႔ျပနမႈတ မတျ း (FRAMING A

RESPONSE)

ႏ ေတာျပျပ ေျပာ းလေရး ေ ာ

အတြ းမ Piquet ၏အဖြ႕တြ မအပ ပမႈႏ ၾ ပ

မတထနးသမး ေ းမႈ ေနာ အေတြ႕အၾ ရသ

မား ပါဝ ပါသည။ ဝတ ညး မးေရး ြသည

အဖြ႕ဝ မားတြ အေတြ႕အၾ ရ းပြားေရးလပ နး

ရ တ ဥးျဖ ၿပး၊ ဘရာ းႏ ေ ြေ းသ ေသ

လ မတလပ နးေ ာမရ တညေထာ သလညး

ျဖ သည Roberto Teixeira da Costa ၊ ေအာ ဖ႔

တ သလ း ႏ ေရးသပၸပညာရ Lourdes

Sola ၊ ဘရာ းႏ ၏ ျပညသ႕ဝနထမး န

ထေထာ သည Getulio Vargas ၏ ေျမးျဖ သ

လမႈေဗဒပညာရ Celina Vargas ၊ လသထ ရား

ရာ ဝတမႈေရ႕ေနတ ဥးႏ ပါေမာ ၡတ ဥးျဖ သ

Miguel Reale Júnior ႏ အ းရ၏ ေ းလ ေဒသ

လပ မးရရေရးအ အ ဥမား ြာ ဥးေ ာ

Page 7: INGRAINING HONESTY, CHANGING NORMS: GOVERNMENT … · အရာရွိမ်ားအေနျဖ ့္အျပ္လုပ္ၿပီးဒဏ ္တ္မံရျ û þ ္း

 Deepa Iyer ေအာ ျမ ေသာလ႔အဖြ႕အ ညးမားအတြ နးသ တထြ မႈမား  

© 2014, Trustees of Princeton University

း ားမႈပ မားႏ အသးျပရာတြ လ နာရမညအ မားအတြ ဤ ာတမးအ းတြ ႏ ႔ www.princeton.edu/successfulsocieties

တြ ေဖာၿပထားသည။ 7  

သည ပညာရ အရာရတ ဥးျဖ သ João Camilo

Penna သညတ႔ ပါဝ ပါသည။ ၎တ႔အားလးမ

လပ လ ာမရရဘ မမ ႏၵအေလာ ပါဝ ျ း

ျဖ သည။

ထအ န Piquet ၊ Penna ႏ Teixeira

da Costa တ႔ သာ အ းရအေတြ႕အၾ ရသမား

ျဖ ပါသည။ Piquet အဖြ႕တ ဖြ႕သည သမၼတ

Cardoso အ းရအဖြ႕ျဖ တ ႐ ပတသ မႈမရ

ပါ ဘ မလ ျ းေၾ ာ အမားယၾ ညလ

မႈ ရရႏ မညဟ ယၾ ညထား သည။ အဖြ႕ဝ မား

မာ ဘရာ းႏ ၏ ေနရာအသးသးမ လာေရာ သ

မား ျဖ ပါသည။ Piquet တ ဥးတညးသာ Brasilia

တြ ေနထ သျဖ သည။ အ ညးအေဝးမား

Brasilia ၊ São Paulo ႏ Rio de Janeiro ၿမ႕မားတြ

ေျပာ းေရႊ႕ၿပး ျပလပ ပါသည။ ၁၉၉၉ ၌

ျပညသ႕ ဝတေရးရာေ ာမရ ဖြ႕ ညးၿပး

ေနာ ပ းတြ လညး ဤလပထးလပနညး အတ း

ပ လ ျပလပ ပါ သည။

ဝတ ညး မး (the code) ေရး ြ

ရာတြ Piquet သည ရ းလ းျပတသားမႈ (clarity)၊

ေျပာ းသာျပ သာရမႈ (flexibility) ႏ အေ ာ

အထညေဖာ ၾ ပမတႏ ြမး (enforceability) တ႔

ဥး ားေပး ပါသည။ သသည ယ အေသး ား

အမႈအ းမားေျဖရ းေရး ရာ တရား႐းမား တည

ေထာ ျ းမ သ၏ အေတြ႕အၾ ရယ ာ၊ အ ဒ

ယာမားအား လ ေတြ႕အျဖ အသြ းေျပာ းႏ ရန

အတြ နညးလမးမား အ မျပတ ရာၾ သည။

“ဒလပ နး ဥႀ းတ လး အ သလ/ ာရတ

(morality) ျဖ ဖ႔ ၿပး လပေနတာမဟတဘးေလ။

ဒါ သာမနအေျ အသတရား (common sense)

ျဖ ဖ႔ လပတာပါပ” ဟ Teixeira da Costa ေျပာပါ

သည။

ျပညသဝနထမးဥးေရ ၆၀၀၀၀၀ န႔ရျ းႏ

ဘတ အ န႔အသတတ႔ေၾ ာ Piquet ႏ သ၏

အဖြ႕သည ေသေသ ာ ာအာ႐ ႏ ရနအတြ

အႀ းတနး အ းရအရာရမားျဖ သည သမၼတမ

တ ႐ န႔အပထားသမား၊ အ းရအဖြ႕အတြ းမ

ဝနႀ းမား၊ မနေန ာမားႏ ဥး းဌာနမားမ ညႊနၾ ား

ေရးမးမားႏ မၸဏမား သာ ဥးတညပ မတထား

ရန းျဖတ သည။ အဘယေၾ ာ ေသာ

ထအရာရမားသည ႏ ေရးအာဏာ ထားသ

မားျဖ ၿပး၊ ယ အ နမားတ ေလာ တာဝနယမႈ

တာဝန မႈ (accountability) မ းလြတ ြ ရေန

သမားျဖ ေသာေၾ ာ ပ ။ ဤအ ၁၉၉၈

ႏ မ ေတြ႕ ေမးျမနး တ တြ Cardoso

“ဒႏ မာ အျပ လပၿပး ျပ ဒဏ းလြတ ြ ရေန

ၾ တာေတြ ၽြနေတာ တ နေနၿပဗာ” ဟ

လ ေျပာ သည ေတြ႕ရပါသည။3 ေရး ြသ

မား ဤ သ႔ေသာ ရာထးျမ အရာရမားသည

အ းရႏ ျပညသလထအတြ ဥပမာတ ျဖ ႏ

သညဟ ဥး ား ပါသည။ ထသမားထမ ဝတ

ေျပာ းလမႈသည ၎တ႔၏ အဖြ႕အ ညးမား၌ ပ႕ႏ႕

သ ေရာ သြားႏ သညအေလာ ရာထးျမ

ျပညသ႕ဝနထမးမားအေပၚ လထသေဘာထားအျမ

မာလညး အ နၾ ာလာသညအ ါ တးတ ေ ာ း

မြနလာႏ မည အလာအလာရပါသည။

အဖြ႕သည ျပ သ ၊ အေမရ န၊ အ ၤလန

ႏ ေနဒါ ႏ မားမ အလပ ဝတ ညး မးမား

ေလလာ ၿပး၊ ဘရာ းႏ ေရးျဖ ေလာ

ပမႈ အရ း ၥရပမား အထးအာရ ၾ ညရႈ

ပါသည။ အၿပးသတေရး ြ ေသာ ဝတ ညး

မးတြ ပဒ ြ ၁၉ ပါဝ ၿပး၊ အပ ား ြ မားရယ

ျ း၊ အ းရတာဝနမထမးေ ာ မ ပ မႈမား

အ ရ တ ျပျ း၊ အ းရတာဝနထမးေ ာ ဥ

းပြားေရး ရ းႏးျမပႏမႈျပလပျ း၊ မၸဏမား၌

အ ရယယာထညဝ ျ း၊ ပ ၢလ အလပလပရန

အ းရအလပမႏတထြ ျ း ႏ ေ ပေ ြးေႏြးမႈ

မား၌ အ း းပြားဝေရာဓမား ထတေဖာ ေျပာ

ရ းလ းျ း သညတ႔အတြ လမးညႊန မား

သတမတ ျပ႒နးထားပါသည။ းေဖာ မႈမား

တ႔ျပနေ ာ ရြ ႏ သည ေ ာမရ ၏ လပေ ာ

Page 8: INGRAINING HONESTY, CHANGING NORMS: GOVERNMENT … · အရာရွိမ်ားအေနျဖ ့္အျပ္လုပ္ၿပီးဒဏ ္တ္မံရျ û þ ္း

 Deepa Iyer ေအာ ျမ ေသာလ႔အဖြ႕အ ညးမားအတြ နးသ တထြ မႈမား  

© 2014, Trustees of Princeton University

း ားမႈပ မားႏ အသးျပရာတြ လ နာရမညအ မားအတြ ဤ ာတမးအ းတြ ႏ ႔ www.princeton.edu/successfulsocieties

တြ ေဖာၿပထားသည။ 8  

မား လညး ဝတ ညး မး တြ သတမတ

ျပ႒ာနးထားပါသည။

ျဖ ဥတ ေလာ လးတြ အဖြ႕သည

အ းရ န အတြ းမ အဓ ဥးတညရမည နယပယ

မား ေဖာထတသတမတႏ ရနႏ ပေ ာ းေအာ

ျပ မြမးမရန ျပညသ႔ဝနထမးမားျဖ ယျပန႔ ြာ

တ ပ ေ ြးေႏြး သည။ မၾ မးေရး ြသမားသည

ျပ ပမ အတ ပ မား(အဓ အားျဖ ဤ ၥ

အေပၚ တဝ ားသည ေရ႕ေနမား) ပါဝ သည အဖြ႕

ယ တ လညး န႔အပ ၿပး၊ ဝတ ညး မး

၏ ရညရြယ ရ းျပရနႏ လ ႀ မႈအေန

အထား မးသပႏ ရန ဝနႀ းဌာနမားျဖ ေတြ႕

မႈမား ျပလပ ပါသည။ ဝတ ညး မး ျပ႒ာနး

အ တအပ း အသးသးအေပၚ တျပနမႈ အ

ျဖတႏ ရန အတြ Piquet မၾ မးေရး ြေရး

အဖြ႕မ အဖြ႕ဝ အသးသးအား ႑အသးသး

အလ ျပညသ႔ဝနထမးမားထသ႔ တာဝန ထားေပး

သည။ ဥပမာအားျဖ ပ ၢလ မ ျပလပေသာ

ေ ြးေႏြးပြမားသ႔ ဖတၾ ား ရသည အ းရအရာရ

မား ေပးသည လ ေ ာ မား၊ ရတ ေထာ ပ

ေ ြမား မညသ႔ ရ းလ း ဖယရားႏ မည

းျဖတႏ ရန ဘ႑ာေရးႏ ပသည အ းရ

အရာရမား ြာျဖ ေတြ႕ ရပ Sola ျပနလည

ေျပာျပပါသည။ အဖြ႕သည ဖယထတရ းလ းျ း

(elimination)၊ ေ းျ း(checking) ႏ

အသပညာျဖ ယဥ၍ မနး ျ း (educated

guesswork) သည ျဖ ဥမတ အ န႔အသတ

ေဘာ မား (parameters) မတ ပါသည။

လ ေ ာ (အလပဝ ေ ြအျပ အျ ားအပ ရရ

ားမႈမားအပါအဝ ) ဟ ရာတြ တ ဥး

တ ေယာ း အလ မဟတဘ အ အဖြ႕ တ

အမတတရလ ေ ာ မား (souvenirs) အျဖ

ေပးမသာ လ ႏ ၿပး၊ ၎၏ တနဖးသည reais ေ ြ

၁၀၀ (အေမရ နေဒၚလာ ၆၀ နးပါး န႔) ထ ေ ာ

လြနလ႔မရပါ။ တနဖးႀ းမားသည လ ေ ာ မား

အား ပရဟတ အဖြ႕အ ညးမားသ႔ ေပးပ႔ရမည ျဖ

သည။

မၾ မးေရး ြမႈျဖ ဥအတြ းတြ အဖြ႕

သည အေ ာ အထညေဖာၾ ပမတမႈ မဟာဗဟာ

တ ဥး ား ၾ ပါသည။ အ ဒယာမား မေဝ

ေပးႏ ၿပး၊ ႏ ၏ ျဖ ရပေလလာ မား

အ ျဖတ နး ေပးႏ မည အ းရဌာနမားမ အရာ

ရမားႏ ႏ တ ာအဖြ႕အ ညးမားအား ဖတေ ၚ၍

ႏးေႏာဖလယေ ြးေႏြးပြတ လ းပရန

Piquet အဖြ႕ အ ျပ သည။ MARE ၏ ပပးမႈ

ျဖ ၁၉၉၇ ႏ ဒ ဘာလတြ းပ ေသာ

ႏးေႏာ၏ဖလယပြသည ျပညသ႔ ဝတေရးရာ

ေ ာမရ ၏ ဖြ႕ ညးတညေ ာ ပ အတြ

အေျ အတျမ ဖြ႕ ညးႏ ေ မည အျမ မား

ေပၚထြ ေ ပါသည။ ဘရာ းႏ တြ သး

ေ ာ ရြ ႏ မည သြ ျပ လ ၡဏာမား

ေဖာထတႏ ရနအတြ ႏးေႏာဖလယပြတ ေရာ

လာသမား းပြားပးေပါ းေ ာ ရြ ေရးႏ ဖြ႕ၿဖး

ေရးအဖြ႕ (OECD) အဖြ႕ဝ ႏ မား ြာ၏ မဒယမား

ေလလာသးသပ ၾ သည။

“ဘရာ းႏ ေရး န ရ႕ အ ဥအလာေတြန႔

အရတရားေတြအရ၊ ႏ တ ာအေတြ႕အၾ ေတြထ

ေန ဘရာ းအတြ ဘယလ ညေအာ ျပျပ

ယလ႔ရမလ၊ ဘယလ နးသ တထြ လ႔ရမလ

တာ ၾ ည ပါတယ” ဟ Sola ေျပာပါသည။

မၾ မးေရး ြ သမား အ ၤလနမ ျပညသ႔ဝနထမး

ဘဝ သတမတ ေ ာမတ (အ းရ႐းမားတြ

တာဝနထမးေ ာ သမား၏ အျပအမအတြ ႏႈနး

မား ရာေဖြ နး ရန ၁၉၉၄ ႏ တြ အၾ ျပ အဖြ႕

အျဖ ဖြ႕ ညးျ းျဖ ၿပး the Nolan Committee ဟ

လညး သရၾ သည) ၏ ေ ာ ရြ မား

အထး သေဘာ ႏ ၿ ၾ သည။ Piquet သည

ေနဒါႏ ၏ အလပ ဝတ ညး မးမလညး

အမားႀ း ယသး ပါသည။ ၎သည လြယ ႐း း

ြာ ေရးသားထားသည အျပ ၊ ေနဒါအ းရ

အ ၤလပႏ ျပ သ ဘာသာ ား ႏ မးျဖ

Page 9: INGRAINING HONESTY, CHANGING NORMS: GOVERNMENT … · အရာရွိမ်ားအေနျဖ ့္အျပ္လုပ္ၿပီးဒဏ ္တ္မံရျ û þ ္း

 Deepa Iyer ေအာ ျမ ေသာလ႔အဖြ႕အ ညးမားအတြ နးသ တထြ မႈမား  

© 2014, Trustees of Princeton University

း ားမႈပ မားႏ အသးျပရာတြ လ နာရမညအ မားအတြ ဤ ာတမးအ းတြ ႏ ႔ www.princeton.edu/successfulsocieties

တြ ေဖာၿပထားသည။ 9  

ေရးသားထားျ းျဖ သျဖ အသးျပသအတြ

အ ေျပလြယ မႈရသည (user-friendly)ဟ သ

ယ ပါသည။ ႏးေႏာဖလယပြၿပးေနာ ၊ ၁၉၉၈

ႏ အေ ာပ းတြ အဖြ႕သည သမၼတႏ

အ းရအဖြ႕သ႔ အလပ ဝတ ညး မး (the code

of conduct) ႏ ေ ာမရ ဖြ႕ ညးေရးတ႔အတြ

အ ျပ မား တ သြ း သည။

ဝတ ညး မးႏ ေ ာမရ ဖြ႕ ညး

ႏ ေရး ၥသည အ းရအဖြ႕အတြ း၌ Bresser-

Pereira ႏ ဝနထမး ပ Clovis Carvalho တ႔အၾ ား

အားၿပ မႈမားေၾ ာ ၁၉၉၈ တ ႏ တာလးနးပါး

ၿ မ ပေန ရပါသည။ သ႔ေသာလညး မၾ မးေရး ြ

ေရး အဖြ႕သည ဝတ ညး မးအား ပမေ ာ း

မြနျပည လာေ ရန လ မြမးမေန သည။

၁၉၉၉ ႏ နနဝါရလတြ Cardoso Pedro

Parente ဝနထမး ပအသ အျဖ န႔အပ သည။

သ႔ေသာလညး အပ ပေရးယႏရား၏ ျဖ ျမပ

(bureaucratic inertia) ေၾ ာ ဤ ၥမာ

လ တ႔ း ေန ရပါသည။ မဒယာမား

ေတာ ဤ ၥအား ေမေပာ ထားၾ သညမဟတပါ။

၁၉၉၉ ႏ အေ ာပ း၌ တဗအ တာဗးတ တြ

ာနယလ တ ဥး သမၼတ Cardoso အား အလပ

ဝတ ညး မး ေရး ြမႈအေျ အေနႏ

ပတသ ၿပး ေမးျမနး သည။ ျ း သလပ

သမၼတ Cardoso Piquet ဥးေ ာ ေသာ အဖြ႕

တ ဖြ႕ ဤ ၥအတြ ႀ း ားေ ာ ရြ ေန

ေၾ ာ း တ႔ျပနေျပာ ပါသည။ ေနာ တ ရ

တြ သတ း ာတ မား ြာ Piquet ထ ဖနး

ေ ၚ ေမးျမနး ၾ ပါသည။ “ဒ ၥ ဘရာ းႏ

ေရးမာ တ ယ အသ အ နးတ ျဖ ေနတာ

ေၾ ာ သတ႔ တဝ ားေနၾ တာလ႔ ထ ပါ

တယ” ဟ Piquet သည။

႐တတရ မဒယာမ အေလးထားေဖာျပ

လာ သျဖ ဝတ ညး မးႏ ေ ာမရ ၥမာ

ေရ႕တနးသ႔ ျပနေရာ လာ ပါသည။ Parente ျဖ

တ ပ ေ ြးေႏြးၿပးေနာ Piquet ႏ သ႔အဖြ႕သည

ဝတ ညး မး မထတျပနမ ေ ာမရ

အရ ဖြ႕ ညးရန းျဖတ သည။ သ႔မသာ ရ း

ျဖတေပးမည မေဘာ အ သ ရေနမညျဖ သည။

သ႔ေသာလညး ေ ာမရ ၏ ဖြ႕ ညးတညေ ာ ပ

ႏ ပတသ ၿပး Piquet ႏ Parente တ႔အၾ ား

သေဘာတညမႈမရ ပါ။ Parente ေ ာမရ

လႊတေတာမဥပေဒျပ႒ာနးၿပး ဖြ႕ ညးသ သညဟ

သည။ ဤနညးအားျဖ ေ ာမရ ၏ လပပ ြ

အာဏာ တရားဝ ျဖ ေ ႏ မညဟ သ ယ ပါ

သည။ Piquet ႏ အဖြ႕ဝ မား ြာ မ ဤ ဥး ပပ

နညးလမးအေပၚ းရမမႈရ သည။ ြန ရ လႊတ

ေတာ ဥပေဒျပျဖ ဥအတြ း ဝတ ညး မး

ႏ အေ ာ အထညေဖာေရး အ အ ဥတ႔

ျပ ေျပာ းလပ လ ဖ႔မားသညဟ သတ႔

ယၾ ညထား သည။ ထ႔အျပ တ းၾ ပသည

ဥပေဒျပ႒ာနး ေၾ ာ ေ ာမရ အေနျဖ

လပ နး ထထေရာ လညပတေ ာ ရြ ရန ႏ

မဝါဒမား ၾ ပမတထနးသမး ေ းရနအတြ

လအပသည ေျပာ းသာျပ သာရမႈ ေလာနညး

သြားေ ႏ မညဟ Piquet ယ သည။ သ

းေဖာ မႈမား ေျဖရ းေပးႏ မည အျပနအလန

အ းျပေသာ သေဘာတညမႈမား (mutually

beneficial agreements) အေပၚ အေျ သည ပ၍

ည သာေပာေျပာ းေသာ ဥး ပပနညးလမး

ေထာ ပါသည။ “ဒါ ဥပေဒတ ရပအျဖ

ျပ႒ာနးတာမးမျဖ ေအာ ေရာ ႏ သမ ေရာ

တယ” ဟ Piquet သည။ “ဒါ ဒအတ းပ

ထားဖ႔ ၽြနေတာတ႔ အၾ ျပ တယ။ ဒါ ဝတ

ညး မး တ ပ။ အ းရအတြ း ေ ာ၊ ျပ ပ

ပါ အ နတနရ ဒါ ေလး ားလ နာၾ တာမး

ျဖ ပါေ ေပါ” ဟ ပါသည။

Piquet ႏ သ၏အဖြ႕ သမၼတေအာ မ

အၾ ျပအဖြ႕ (advisory body) သ႔ေသာ ပမန

န အတြ းမမဟတေသာ ဖြ႕ ညးတညေ ာ ပ

(informal structure) သည ပမနအဖြ႕အ ညး/ဌာန

တ ထ ာလ ျပညသ႔ဝနထမးမား၏ အတ

Page 10: INGRAINING HONESTY, CHANGING NORMS: GOVERNMENT … · အရာရွိမ်ားအေနျဖ ့္အျပ္လုပ္ၿပီးဒဏ ္တ္မံရျ û þ ္း

 Deepa Iyer ေအာ ျမ ေသာလ႔အဖြ႕အ ညးမားအတြ နးသ တထြ မႈမား  

© 2014, Trustees of Princeton University

း ားမႈပ မားႏ အသးျပရာတြ လ နာရမညအ မားအတြ ဤ ာတမးအ းတြ ႏ ႔ www.princeton.edu/successfulsocieties

တြ ေဖာၿပထားသည။ 10  

အ ျပမႈ ေျပေလာေ ျ းျဖ ပမ၍ အလပျဖ ႏ

ရာရသညဟ ပါသည။ ထ႔ျပ အ ပ

ျ ားမႈ ရာ လ ရ တည ျပ႒ာနးဥပေဒမားမာ

ေ ပပ ြ အျပညအဝေပးရနႏ ဥပေဒလပထး

လပနညးမားအတ းအ ေ ာ ရြ ရန (due

process) လအပေသာေၾ ာ ညး မးေဖာ ဖ

းလြနမႈမား တ႔ျပနေျဖရ းရာတြ ေႏာ ေႏး

ၾ န႔ၾ ာေ ပါသည။ ဤသ႔ေသာ ဥပေဒေၾ ာ း

အ ျဖ သြားရသည ရညလား သည

သေဘာသဘာဝေၾ ာ ဘရာ းလ႔အဖြ႕အ ညး တြ

အ ပါ ဥပေဒမား အေလးထားထညသြ း ဥး ား

ျ းပ မရၾ ပါ။ “ ြပ ြတ ၾ ားတာ ဘရာ း

ယဥေ းမႈမာ မရဘးဗ” ဟ Piquet ေျပာသည။

“ဘယသ မ ြပ ြတ ၾ ားတာမလပဘး။ တ

ၾ ားၿပး ၿပးသြားတာမဟတဘးေလ။ ၿပး ပါဝ

ေျဖရ းရတာေတြ ေ ါ း ေလာ ရာပ း။

ဘရာ းဟာ အေပးအယ၊ အေလာအတ း လပတတ

တ လ႔အဖြ႕အ ညးတ ပါ။ ဒအ လညး

ၽြနေတာတ႔ ျဖ ႏ ဖြယရာ နညးလမးတ အျဖ

ေ ာမရ ဖြ႕ ညး တညေ ာ ပမာ ထညသြ းၿပး

ဥး ားထားပါတယ” ဟ ပါသည။

၁၉၉၉ ႏ ေမလတြ သမၼတအမန႔ဒ ရ

အမတ ၁၁၇၁ ျဖ ျပညသ႕ ဝတေရးရာေ ာမရ

ဝတမားျဖ သ ေသာ ၥရပမား

အတြ အၾ ျပအဖြ႕ အ ညးတ အျဖ ဖြ႕ ညး

တညေထာ ပါသည။ ေ ာမရ တြ လပ လ ာ

မေပးအပသည အဖြ႕ဝ ေျ ာ ဥး ပါဝ ပါသည။

၎တ႔အားလး သမၼတ Cardoso န႔အပ ျ း

ျဖ ၿပး၊ အာဏာရအ းရအဖြ႕ျဖ ႏြယမႈမရသည၊

ဏသ ၡာႏ ြမးေ ာ မႈအရ ထ ေပၚေ ာၾ ား

ေသာ ဘရာ းႏ သားမားျဖ ၾ သည။ သတ႔၏

ပမန အလပအ မားအျပ အပအလပအျဖ

ေ ာမရ တာဝနမား ထမးေ ာ သမားျဖ ၿပး၊

တ လလ တ ႀ မ ႏ လအပပါ ပမ၍ ေတြ႕

ေ ာ ရြ ၾ ပါသည။

ဤအဖြ႕သ ၌ ဥးေ ာ ရန န႔အပ ရသ

Piquet မၾ မးေရး ြေရးအဖြ႕မ သ၏ အဖြ႕ဝ မား

အဖြ႕တြ လ ပါဝ ေ သည။ သ

၎တ႔၏ အမညမား ဗတအာဏာျဖ န႔အပမႈ

အ ြ အေရးရႏ ရန သမၼတထတ သြ း ပါသည။

မလ မၾ မးေရး ြေရးအဖြ႕မ ေျ ာ ဥးအန

Piquet အပါအဝ ါးဥး သည ေ ာမရ အဖြ႕ဝ မား

အျဖ လ ပါဝ ၿပး၊ ထပမသ တမး တးေပး

ႏ သည ႏ ႏ ႏ သးႏ ရာထးသ တမး မားျဖ

န႔အပ ရပါသည။ ေျ ာ ဥးေျမာ အျဖ န႔အပ

ရသမာ အၿ မး ားတရားေရး ဝနႀ း Celio Borja

ျဖ ပါသည။ ၾသ တလ၊ ၂၀၀၀ ႏ တြ အျ ား

သမၼတအမန႔ဒ ရ တ ျဖ အလပ ဝတ ညး

မး (code of conduct) ျပ႒ာနး သည။

ထ႔ေနာ တြ ေတာ Piquet ႏ သ႔အဖြ႕သည အလပ

တာဝန ေျ ာ တ ရ ရပါေတာသည။

အဖြ႕အ ညး န ြမးေ ာ ရည တညေ ာ ျ း၊

ျပညသ႔ဝနထမးမားအၾ ား သတ းအ အလ

သြယေပးပ႔ျ းႏ ထတျပနေၾ ာျ ာျ း၊

ဝနထမးမား ဝတ ညး မး လ နာမႈရမရ

ေ ာ ၾ ညျ း၊ းေဖာ မႈမား ေျဖရ းရန လပ

ထးလပနညးမားႏ အ း မား သတမတ

ျပ႒ာနးျ း၊ အေသး ပ းျဖတ မားႏ

ရ မား (specific resolutions and rulings)

အျဖ ေျပာ းလျပန ျ း (translating) အားျဖ

ဝတ ညး မးအား ရ းလ းသ ြမႈႏ နားလည

သေဘာေပါ မႈရေ ရန ေ ာ ရြ ျ းႏ အ

ျမ အ းရအရာရမားဟသည အတ းအတာ

ေ ာလြနၿပး ႕ထြ ႏ မည ဝတ ရာ န

တ ေရး ြဖနတးေရး သည တာဝနမားပ ျဖ ပါ

သည။

လပ နး တ ျ း (GETTING DOWN TO

WORK)

ျပညသ႔ ဝတေရးရာေ ာမရ အဖြ႕ဝ

မားသည ဝနထမးပပးမႈလအပေၾ ာ း နားလည

Page 11: INGRAINING HONESTY, CHANGING NORMS: GOVERNMENT … · အရာရွိမ်ားအေနျဖ ့္အျပ္လုပ္ၿပီးဒဏ ္တ္မံရျ û þ ္း

 Deepa Iyer ေအာ ျမ ေသာလ႔အဖြ႕အ ညးမားအတြ နးသ တထြ မႈမား  

© 2014, Trustees of Princeton University

း ားမႈပ မားႏ အသးျပရာတြ လ နာရမညအ မားအတြ ဤ ာတမးအ းတြ ႏ ႔ www.princeton.edu/successfulsocieties

တြ ေဖာၿပထားသည။ 11  

သေဘာေပါ ၾ သည။ အဖြ႕ဝ ေျ ာ ဥးမာ တ း

ျပည၏ ေနရာေဒသအသးသးတြ ေနထ ၾ သမား

ျဖ ၿပး Piquet တ ဥးသာ Brasilia တြ ေနထ သ

ျဖ သည။ လ ဥျပလပေသာ အ ညးအေဝးမားမာ

အႀ းတနးျပညသ႔ဝနထမးမားအားလး ရညရြယ

ျပ႒ာနးထားသည ဝတ ညး မး ၾ ပမတ

အေ ာ အထညေဖာႏ ရန အတြ လေလာ မႈ

မရပါ။ အေရးႀ းသည၊ အ နျပည တာဝနျဖ ေသာ

အမႈေ ာ အတြ းေရးမး (executive secretary)

ရာထးအတြ သ ေတာသမား ြာ အ တာဗး

ၿပးေနာ ေ ာမရ အဖြ႕ဝ မားသည Piquet

ဖတေ ၚ ေသာ Mauro Sérgio Bogéa Soares

ေရြး ယ န႔အပ ပါသည။

ယ အ ြန ေ းေရးအရာရတ ဥး

ႏ အ းရဝနထမးတ ဥးျဖ သ Soares သည

ဘ႑ာေရးဝနႀ းဌာနအတြ ဘ႑ာေရးျပျပ

ေျပာ းလေရး မ နးမား မ န႔ ြ သည အေတြ႕

အၾ မား ယ ယျပန႔ျပန႔ ရရထားသျဖ သည။

သ၏ အလပလပဟနမာ အေသး ပအရာမားႏ

သတမတထားသည လပထးလပနညးမား အေပၚ

တအားထ သနမႈ ျပ းျပ ြာျဖ အေလးထား လပ

တတသည ႐ လ ၡဏာမးျဖ သညဟ သည။

“သ ေတာေတာ ႏ႔ ပနားလညတသပါ၊

ၽြနေတာတ႔ရ တ ေအာ ျမ မႈဟာ သန႔ Piquet

ေၾ ာ လ႔ ေျပာလ႔ရပါတယ” ဟ Texixeira da Costa

ေျပာပါသည။ ထ ဥ ေ ာမရ အဖြ႕ဝ မား ြာ

လညး Brasilia တြ အေျ လပ သည

Piquet ႏ Soares တ႔ ႏ ဥးသည ေ ာမရ ၏

အသ ဝဉာညပ ျဖ ေၾ ာ း ေထာ ေျပာ ၾ ပါ

သည။

Soares သည ဝတ ညး မးတြ

အ းဝ မည အရာရမား အေရအတြ ေရတြ

ျ းျဖ တ ေ ာ ရြ ပါသည။ သ ဝနႀ း

ဌာနမားႏ အ းရေအ မားထမ မၾ ာေသးမ

အ နႏ ယ အ နမားမ န႔အပမႈ ရာ သတ း

အ အလ မား ေတာ း ၿပး၊ ြနျပတာမတ

တမးမားမတ ျပနလညေရြးထတ ပါသည။

ဝတ ညး မးတြ အ းဝ သည အသ န႔အပ

ထားေသာ ဝနထမးမား သရရန Soares သည

ရာထး န႔အပမႈ ေနာ း သတ းအ အလ

မား ေဖာျပသည Diário Oficial da União

(ေန႔ ဥအ းရျပနတမး) အား ေ ေ ပ ပ ဖတ႐ႈ ပါ

သည။ သ႔ န႔အပၿပး ႏ လအတြ းမာပ Soares

သည အရာရ ၇၈၇ ဥး ေဖာထတႏ သည။

“သပ လ ေတြ႕ တ ျပနာတ

ေၾ ာ ပမနလပေ ာ သြားရမယ နညးလမးအ ႕

ၽြနေတာတ႔ သတမတ ရတယ” ဟ Piquet

ျပနေျပာ းေျပာျပပါသည။ “ ၽြနေတာတ႔မာ ဝတ

လ နာရမယ ဝနႀ းေတြအမားႀ း နရေန

ျဖ ပါတယ။ အာဏာပ အႀ းအ ေပါ း ၇၀၀

ေလာ ရပါတယ။ လေတြ ဒါန႕ သပၿပး သား

မရေသးတာေၾ ာ အဒအ နဟာ မ န႔ ြဖ႔

တ ာလတ ပါပ” ဟ ပါသည။

Piquet ႏ Parente တ႔ ေလး ားလ နာ

ေရးအ အ ဥ (compliance plan) တ တထြ

ဖနတး ပါသည။ တာဝနထမးေ ာ ေနၿပးျဖ သည

ျပညသ႔ဝနထမးမားအေနျဖ ဝတ ညး မး

ရ ၃၀ အတြ းတြ လ မတေရးထးၿပး၊ တ သြ း

ၾ ရမညျဖ သည။ (ဤသ႔မလပေ ာ ပါ

ေ ာမရ အေနျဖ အ ပါဝနထမးမား ဝတ

ညး မး သေဘာတၿပးျဖ ေၾ ာ း အလ

အေလာ မတယသြားမညျဖ ၿပး၊ ၎တ႔ လညး

ထညသြ း သြားမညျဖ သည) အသ ထပမ န႔အပ

သမားအေနျဖ ၎တ႔အား န႔အပၿပး ၁၀ရ အတြ း

တြ လ မတေရးထးထားသည ဝတ ညး မး

တ သြ းရမညျဖ သည။ လ နာေ ာ ရြ မႈ

မရပါ ၎တ႔အား ထတပယရန သမၼတႏ ဝနထမး

ပတ႔အား ေ ာမရ မ အၾ ျပ ေထာ မႈ

ျဖ ေပၚလာႏ ပါသည။

ေ ာမရ အဖြ႕ဝ မား၏ သေဘာတညမႈႏ

Piquet ၏ အ အညတ႔ျဖ Soares သည ေ ာမရ

၏ ရညမနး မား အမားသရေအာ ေၾ ာျ ာ

Page 12: INGRAINING HONESTY, CHANGING NORMS: GOVERNMENT … · အရာရွိမ်ားအေနျဖ ့္အျပ္လုပ္ၿပီးဒဏ ္တ္မံရျ û þ ္း

 Deepa Iyer ေအာ ျမ ေသာလ႔အဖြ႕အ ညးမားအတြ နးသ တထြ မႈမား  

© 2014, Trustees of Princeton University

း ားမႈပ မားႏ အသးျပရာတြ လ နာရမညအ မားအတြ ဤ ာတမးအ းတြ ႏ ႔ www.princeton.edu/successfulsocieties

တြ ေဖာၿပထားသည။ 12  

ျ းႏ ဝနႀ းမား၊ အရာရမားအတြ ဝတ

ညး မး ာအပမားေပးေဝရနတ႔ ဥေ ာ ရြ

သည။ Piquet ႏ Soares တ႔သည ဝနႀ းမားျဖ

ေတြ႕ ာ ေ ာမရ ၏ လပ နး ရ းလ းတ ျပ

ရာတြ အျပအမၾ ပမတထနးသမးေရး သေဘာမး

ထ လမးညႊနမႈရ းျမ တ အျဖ သာ ပ၍ ပေဖာ

ေျပာ ပါသည။ ေ ာမရ သည ပ ၢလ ႑

မၸဏမားျဖ လညး ေတြ႕ ၿပး သတထားရမည

သတ းအ အလ မား (sensitive information)

သရထားသည အ းရဝနထမးမားအား ပ ၢလ

႑ဘ မ ားရမး န႔အပျ းႏ ပတသ ၍

သတမတထားေသာ ညးမဥး ညး မးအ ႕ ရ း

ျပ ၾ ပါသည။

ေ ာမရ အဖြ႕ဝ မားသည မဒယာ ပါဝ

လာေ ရန သတထား ပါသည။ မဒယာမား

တြ ေဖာျပသည သေဘာအျမ မား ၎တ႔၏

းျဖတ မတမႈမားအေပၚတြ သ ေရာ မႈ

မရေ ရန းျဖတ ၾ ေသာလညး ေ ာမရ အဖြ႕

ဝ မားသည ၎တ႔၏ ရ မားႏ းျဖတ

မား ထတေဖာေၾ ာျ ာရန းျဖတ ပါသည။

အဖြ႕ဝ မားသည အလပ ဝတ ညး မး

အေသး ပအေၾ ာ းအရာမား ေလလာေဖာထတ

သည ရ းလ း မားႏ းျဖတ မား လညး

ထတျပန သည။ းျဖတ မားတြ လ ေ ာ

မား၊ ေ ြးေႏြးပြမားတ ေရာ ျ း၊ ႏ ေရး ႏ

ေရြးေ ာ ပြ လႈပရားမႈမား သည အေသး ပ

အေၾ ာ းအရာမား ႏ ေယဘယအလပ ဝတ

လမးညႊန မား ပါဝ ပါသည။

Soares ႏ Piquet တ႔သည ဝတ

ညး မးလ နာ သည အႀ းအ ပ ၢလမား

လညး ထတေဖာေၾ ျ ာ ပါသည။ ဤ သ႔ေသာ

ျဖ ရပတ မာ အမားေလး ားၾ ေသာ ဘရာ း

ဗဟဘဏဥ ႒ Arminio Fraga ၏ ျဖ ရပ

ျဖ ပါသည။ Fraga သည ေ ြေၾ းေဖာ းပြမႈႏ ႏ

ျ ားေ ြလလယႏႈနးမား သ႔ေသာ းပြားေရး ညႊနး

နးမား ႀ တ သရထားသျဖ သ၏ ရာထး

သည အ း းပြားဝေရာဓမားျဖ ေပၚရန အလား

အလာ အလြနရေသာ ရာထးေနရာမးျဖ ပါသည။

Fraga သည သ၏ ဘ႑ာေရးပ မႈမား

မ န႔ ြရန လြတလပသည ျပ ပအဖြ႕အ ညး

တ သ႔ မမ ႏၵအေလာ လႊေျပာ းေပး သည။

သႏ ေ ာမရ အဖြ႕ဝ မားသည သ၏ ပ မႈ

မား ေ း ၾ ၿပး၊ သ႔ ယပ ေ ြေၾ းမား

ေဘး း ြာ အသးျပ၊ မ န႔ ြသ သည နညးလမး

မားအေပၚတြ ပးေပါ း သေဘာတညမႈ ရယ ပါ

သည။ ထ႔ေနာ Fraga သဘာလပမည သည

ေ ာမရ ထ တရားဝ ာေရးသားေပးပ႔ပါသည။

ေ ာမရ သေဘာတည အတညျပေပးၿပး

အမားသရေအာ ထတျပနေၾ ညာ ပါသည။ လသ

ထ ရားအႀ းအ တ ဥး၏ ဘ႑ာေရး မ န႔ ြမႈ

သေဘာတည အမာျပညသေရ႕ေမာ တြ

ေ ာ ရြ ျ းသည းပြားေရး ရာ းျဖတ

မတသမားအတြ ၎တ႔၏ ပ မႈဥ ၥာဓန

မ န႔ ြမႈ ျပ ပအဖြ႕အ ညးမားသ႔ လႊေျပာ းေပး

ျ းအားျဖ မမတ႔၏ အ းရတာဝနႏ ပ ၢလ

အ း းပြားမား သးျ ား ျဖ ေ မည နညးလမးမား

အတြ တ သတမတေပးႏ ပါသည။ ၎

သည ဘရာ းႏ သမ းတြ လသထ ရားအႀ း

အ တ ဥးမ သ၏ ယပ ပ ၥညးဥ ၥာမား မ

န႔ ြေရးအတြ ေ ာမရ သ႔ ေအ တ ျဖ

ပထမ းေသာ ေ ြးေႏြးတ ပ ျ းပ ျဖ ပါသည။

Fraga ၊ Teixeira da Costa ႏ ဘ႑ာ

ေရး ၥတြ ၽြမး သည အျ ားေသာ ျပညသ႔ဝန

ထမးမားျဖ တ ပ ေ ြးေႏြးမႈမား ယျပန႔ ြာ

ျပလပၿပးေနာ ေ ာမရ သည ဝတ ညး မး

အေ ာ အထညေဖာၾ ပမတႏ မည နညးလမး

မား ဥဖနတး ပါသည။ ပမနအားျဖ သမၼတ

န႔အပထားေသာ အႀ းတနးအ းရအရာရမားသည

အ းရရာထးတာဝန ဝ ေရာ ထမးေ ာ သည

အ ါတြ “ပ ၢလ ႑ဘ မ တေနသေဘာ

ထားမား” တ ပါတညးသယလာၾ သညဟ Sola

မတ ျပသည။ထအရာရမား ြာမာ မၸဏမား

Page 13: INGRAINING HONESTY, CHANGING NORMS: GOVERNMENT … · အရာရွိမ်ားအေနျဖ ့္အျပ္လုပ္ၿပီးဒဏ ္တ္မံရျ û þ ္း

 Deepa Iyer ေအာ ျမ ေသာလ႔အဖြ႕အ ညးမားအတြ နးသ တထြ မႈမား  

© 2014, Trustees of Princeton University

း ားမႈပ မားႏ အသးျပရာတြ လ နာရမညအ မားအတြ ဤ ာတမးအ းတြ ႏ ႔ www.princeton.edu/successfulsocieties

တြ ေဖာၿပထားသည။ 13  

သ႔မဟတ ဘဏမားမ အမႈေ ာ ပမား သ႔မဟတ

ယပ အ း းပြားမား ြာ ရေနသည ႏ ေရး

ေ ါ းေ ာ မား ျဖ ၾ ၿပး၊ ၎တ႔အေနျဖ အ းရ

ရာထးတာဝနမား ရယထမးေ ာ ရာတြ ယ

အတတမ ပတသ ရာပတသ ေၾ ာ းမားျဖ

အ ျဖတရန အ အ ျဖ ေလရၾ ပါသည။

အႀ းတနးအ းရအရာရမားအတြ အလပ ဝတ

ညး မးတြ ပါဝ ေသာ လ႕ဝ သတ းအ

အလ ရာ ေၾ ညာ (Declaration of

Confidential Information) အရ အရာရမားသည

မမတ႔၏ ဘ႑ာေ ြအေသး ပ အ အလ မား

လ မတေရးထးထားသည ဝတ ညး မးႏ

အတ အလပ န႔အပ ရသညေန႔မ ၁၀ ရ အတြ း

တ သြ းရန လအပပါသည။ ေၾ ညာ အရ အရာ

ရမားအေနျဖ ၎တ႔၏ ဘ႑ေ ြပ မႈမား၊

ရ းႏးျမပႏမႈမား၊ ပ မႈမား ၎တ႔၏ မ န႔ ြပ

နညးလမးမား၊ ယေရး ယတာ ပ

ပတသ မႈမား၊ ၎တ႔၏ အသ ေမြးမႈအလပ

အ မား ႏ ယရပတည အရပါဝ သည

လႈပရားမႈမား သညတ႔ ထတေဖာတ ျပရမည

ျဖ ပါသည။ ေၾ ညာ သည အရာရမား၏ အ းရ

ရာထးတာဝနမားႏ ၎တ႔၏ ပ မႈ မ န႔ ြမႈ

အၾ ားတြ ရေနသည၊ ရလာႏ သည အ း းပြား

ဝေရာဓမား ရာေဖြသတျပႏ ေလာ ေအာ

ျပည ယျပန႔မႈ ရပါသည။ အ ယ၍ ထ သ႔ေသာ

အ း းပြားေရာယ မႈတ ေပၚေပါ လာပါ

ေ ာမရ သည အရာရမားအား ၎တ႔၏ ယပ

အ း းပြားမားႏ အ းရအ း ပြားတ႔အၾ ား

ရ းလ းမႈရေ ရန ၎တ႔ႏ အတလပေ ာ သြား

မည ျဖ သည။ “အၾသ ရာေ ာ းေလာ ေအာ

အေသး ပလပထားတာပါ။ ဘရာ းမာေတာ ဒါ

ပထမဥး း ျဖ ေလာ ပါတယ” ဟ Teixeira da

Costa ေျပာပါသည။

Soares သည ဝနထမးေလးဥးျဖ ေၾ ညာ

မား (declarations) ႏ႔ႏ႔ ပ ပ ေလလာ ပါ

သည။ သတ႔သည ေ ာမရ းျဖတ မားတြ

ယ ယျပန႔ျပန႔ ဖြ ျပ႒ာနးထားသည အ း

းပြားဝေရာဓမား သတျပရာေဖြရာတြ အထး

ၽြမး လာ ပါသည။ ထ႔ျပ သတ႔သည

လပ နး ဥ ေႏာ ယ ဖ းမည ၾ ည

အားထတမႈမား လညး ေဖာထတ ပါသည။ ဥပမာ

အားျဖ အရာရတ ဥး သ၏ ပ မႈအမား မာ

ေ ြသားမားျဖ ေၾ ာ း ေျပာ လာပါ Soares ႏ

သ႔ဝနထမးအဖြ႕သည ထသ၏ မတတမးမား ပၿပး

အနး ပေသ ာ ေလလာ ေ းပါသည။ ေၾ ညာ

ေထာ ေပါ းမား ြာ ဖတ႐ႈေလလာျ းႏ

အ းရႏ ပ ၢလ အ း းပြားမား ရ းလ းမႈရေ

ရန အတြ တ ပ ေ ြးေႏြးမႈမားတြ ပါဝ ျ းတ႔

ေၾ ာ ေ ာမရ အေနျဖ လပ နး ဥ တျဖညး

ျဖညး းတးတ ေအာ လပေ ာ ႏ ေ ပါသည။

ထ႔ျပ ေ ာမရ သည လပ နး ဥ ပမၿပး ႐းရ း

လြယ ေ ရနႏ ျပည ယျပန႔မႈရေ ရနအတြ

ျပျပ မြမးမ ပါသည။

အ ပ းတြ ဝနႀ းမားႏ အျ ားေသာ

န႔အပ အရာရမားအား ဝတ ညး မးႏ

ေၾ ညာ အသေပးရသညမာ သည

အလပတ ျဖ သည။ အ ႕ လပ နး ဥအသ

သည ၎တ႔၏ ြမးေ ာ အေပၚတြ ယၾ ညမႈ

မရဟသတမတသည သေဘာျဖ ေၾ ာ း ရႈျမ ၾ

ပါသည။ “ း းဝါးဝါးပါပ။ ဝတ ညး မး

အေၾ ာ း အသေပးတအ ါမာ လေတြ ဒါ

နားလညလ ႏ မႈမရၾ ဘးဗ။ ဒါ ေတာေတာ

ေလး မေ ာ းျမ ၾ ပါတယ” ဟ Soares

ျပနလညေျပာျပပါသည။ အ ႕ျဖ ရပဥပမာမားတြ

ဝနႀ းတ ႕ သမၼတထတ ႐ သြားေရာ

ေတြ႕ ာ “သမၼတႀ း .. ဒေ ာမရ ဟာ သမၼတ

ႀ းရ႕ ဝနႀ းေရြး ယႏ ြမးအေပၚမာ မယသ ၤာ

သလ ျဖ ေနတယ” ဟ ေျပာ ၾ ေၾ ာ း Soares

ေျပာျပပါသည။

Cardoso ႏ Parente တ႔သည ၾ ၾ

ရပတညၾ ၿပး ဝနႀ းမားအားလးအား လ နာမႈ

ရေ ရန တ တြနး ပါသည။ Piquet ႏ Soares တ႔

Page 14: INGRAINING HONESTY, CHANGING NORMS: GOVERNMENT … · အရာရွိမ်ားအေနျဖ ့္အျပ္လုပ္ၿပီးဒဏ ္တ္မံရျ û þ ္း

 Deepa Iyer ေအာ ျမ ေသာလ႔အဖြ႕အ ညးမားအတြ နးသ တထြ မႈမား  

© 2014, Trustees of Princeton University

း ားမႈပ မားႏ အသးျပရာတြ လ နာရမညအ မားအတြ ဤ ာတမးအ းတြ ႏ ႔ www.princeton.edu/successfulsocieties

တြ ေဖာၿပထားသည။ 14  

မ လ နာေ ာ ရြ လျ းမရသည ဝနႀ းမား ျဖ

ယတ ယ ေတြ႕ ၿပး လ နာမႈ မရပါ

ျဖ လာမည ေနာ တြသ ေရာ မႈမား

ရ းျပ ၾ ပါသည။ “အ းရ ရာထးတာဝနတ အေန

န႔ ေ ာမရ န႔ ၿပး လပဖ႔ တာ မလြယပါ

ဘး။ ျဖ သ တ ျပမေ ာ ထနးမႈမး မလပဘးလ႔

ေျပာသလျဖ ေနမာေပါ” ဟ Sola ေျပာပါသည။

တ ပ ေ ြးေႏြးမႈတ း တြ ေ ာမ

ရ သည အရာရမား၏ အ းရႏ ပ ၢလ အ း း

ပြားမား ြျ ားႏ ေ မည နညးလမးမား လအပ

သလ မေ ာ ရြ ေပး ပါသည။ ေ ာၾ ားသည

တပညာရ တ ဥးလညးျဖ ေသာ ယဥေ းမႈ

ဝနႀ း Gilberto Gil သမၼတ Luiz Inácio Lula da

Silva ၏ရာထးသ တမးအ ပ း ၂၀၀၃ ႏ တြ

ေ ာမရ ထ ဥး ပေတြ႕ ာ သ႔အေနျဖ

ဝနႀ းဌာနတာဝနမား ထမးေ ာ ရ း တ ဖ

တြ လညး အႏပညာရ တ ဥးအျဖ မည သ႔

လ လပ ႏ မည ေမးျမနး ပါသည။

ေ ာမရ Gil အား သ၏ ပ ၢလ ႏ အ းရ

အ နး ႑မား ပ းျ ားေပးႏ မည တ သည

နညးလမးမား ေဖာျပထားသည အေသး ပအ

အ ဥတ ေရး ြေပး ပါသည။ အ အ ဥ၏

အ တအပ းတ ရပအျဖ Gil မ အ းရအလပ

တာဝနျဖ ရးသြားလာ ဥအတြ း ေဖာေျဖတ

မႈမား မျပလပလပရန သေဘာတလ ေပး ပါ

သည။

ဘ႑ာေရးပ မႈ ေၾ ညာ မားႏ

တ ပ ေ ြးေႏြးမႈမား ာ ြယေရး အ အ ဥမား

(preventive measures) အျဖ အသးျပ သလ

ေ ာ ၾ ညမႈ (monitoring) ျဖ လညး ဝတ

ညး မးအား းေဖာ ျ းမား ညေဖာထတ

ေပးႏ သည။ ေ ာမရ အဖြ႕ဝ ေျ ာ ဥး လးႏ

Soares တ႔သည ဤ သ႔ေသာ းေဖာ မႈမား

႐တ ေ ာ ၾ ည ၾ သည။ Soares ျဖ ႏ

ေျ မဒယတ (a probability model) ေရး ြ

ဖနတး ၿပး ေနာ ပ းတြ Brasilia တ သလမ

သေတသမား ထမဒယ ပမ ေ ာ းမြနေအာ

ျပလပ သည။ ထမဒယတြ သ အ းရဌာနမား

အား ေဖာ ဖ းလြနမႈအေပၚ တမးညြတႏ မႈ

အ အလ (levels of susceptibility to

transgression) အ မားသတမတ ပါသည။

ဌာန၏ ဘတ အရြယအ ား၊ ထနး ပေ ာ ရြ

ႏ မႈ အာဏာ၊ ယတ းျဖတေ ာ ရြ ႏ မႈ

အတ းအတာႏ မးျ း၊ ျပ ျ း ႏ

ာ ြယျ းမားအတြ ဌာနတြ းရ န မား

သည အ မား အေျ ာ းေဖာ မႈ

အႏရာယ တြ ႏ မည ပေသနညး တ

သ ဖနတး ပါသည။ Soares သည သ၏ ပေသ

နညးအရ အ သတမတ နမေသာ အ းရ

ေအ မား အနး ပ ေ ာ ၾ ည သည။ ဤ

နညး န ထေရာ မႈရ ပါသည။ အႏရာယအမား

းအျဖ အ သတမတ ရသညဌာနမာ

ာတ ႐း ျဖ ၿပး၊ ဤ႐းမ အႀ းအ မားမာ သမၼတ

Lula အ းရသ တမး အ ပ းတြ ျဖ ပြား ေသာ

Mensalão အရႈပေတာပတြ ၿ ြနးပါဝ သမား

ျဖ ၾ ပါသည။ ထအရႈပေတာပမာ ာပ႔လပ နး

အတြ အ းရ နထ႐ ာ ပ ပ မႈ၌ လာဘ

ေပးလာဘယမႈ ျဖ ပြား ျ း ျဖ သည။

းေဖာ မႈမားအား အ ရ ျ း ေ ာ

မရ သ႔ းေဖာ သ၏ လပေဖာ ဖ ထမ

တ ၾ ား အားျဖ သ႔မဟတ မၾ ာ ဏ သလ

မဒယာထမလညး လ ရရပါသည။ းေဖာ မႈမား

ေ ာမရ အဖြ႕ဝ မား ထတေဖာေတြ႕ရၿပးလ

ၿပး း အဖြ႕ဝ မားသည းလြနသ၏ ေနာ

အေျ အေန၊ ျဖ ႏ ဖြယရာ ြေ ာ မႈမ လး ႏ

ျဖ ပြား သည အေျ အေနတ႔ႏ ပတသ ေသာ

သတ းအ အလ မား ရႏ သမ ညးပါ

သည။ ထ႔ေနာ အဖြ႕ဝ မားသည three-strikes

policy ဟ သထားၾ ေသာ အ သး ပါ တ႔ျပန

ေ ာ ရြ မား အေ ာ အထညေဖာပါသည

။ ပထမ းအေနျဖ ေ ာမရ သည ပါဝ သည

အရာရအား သတေပး တ ေ ာ ထတျပနၿပး၊

Page 15: INGRAINING HONESTY, CHANGING NORMS: GOVERNMENT … · အရာရွိမ်ားအေနျဖ ့္အျပ္လုပ္ၿပီးဒဏ ္တ္မံရျ û þ ္း

 Deepa Iyer ေအာ ျမ ေသာလ႔အဖြ႕အ ညးမားအတြ နးသ တထြ မႈမား  

© 2014, Trustees of Princeton University

း ားမႈပ မားႏ အသးျပရာတြ လ နာရမညအ မားအတြ ဤ ာတမးအ းတြ ႏ ႔ www.princeton.edu/successfulsocieties

တြ ေဖာၿပထားသည။ 15  

ာျဖ ေရးသား၍ျဖ ေ ၊ လ ယတ ျဖ ေ ထေ

ရ းလ းေ ပါသည။ အ ယ၍ အရာရ၏ ထေ ရ း

လ း သည ေ နပလ ဖြယရာျဖ ပါ အမႈ

ပတသမးပါသည။ ထသ႔မဟတပါ ထပမ

ေတြ႕ ေမးျမနးမႈမား ျပလပပါသည။ ယ

ေ ာမရ ဥ ႒ ျဖ ၿပး၊ ၂၀၀၃ မ ၂၀၀၄ အထ

အဖြ႕ဝ အျဖ ေ ာ ရြ သ Marcilio Moreira

ေျပာၾ ား အရ “[သတ႔ ျပ ဒဏ မယ ၊

အေထာ အထားျပမယ] သ ေသဟာ သတ႔

ယတ ရ႕ ထြ ေတြပါပ” ဟ ပါသည။

အ ယ၍ ျပ မႈ းလြနေၾ ာ း ေ ာမရ အဖြ႕ဝ

မားမ သ ေသအေထာ အထား ေတြ႕ရပါ

ာရ း အာဏာပ ႐း သ႔မဟတ တရား ရ ေရး

န ဘ သ႔ လႊေျပာ းေပးပါသည။ အ ယ၍ ျဖ

ပြား ေသာ အေျ အေနသည ဝတ ညး မး

(the code) ၏ လပပ ြ ေဘာ အတြ း ေရာ

ေနပါ ညး မးထနးသမးမႈ ျပ ဒဏ ေ ာမရ

မတပါသည။ တ ါတ ရတြ အရာရအား

ပရဟတ သ႔ လ ဒါနးေ ျ း သ႔မဟတ ြ မျပသည

သး ြမႈမား အ းရဘ႑ာသ႔ ျပနလညေပးသြ း

ေ ျ း သညတ႔ျဖ သည။

အ ယ၍ နဥးအသေပး အရာရမ

မသ း ၽြနျပေနပါ ေ ာမရ သည ပ၍

တ းၾ ပျပ းထနေသာသတေပး ထတျပနၿပး

သမၼတ၏ ဝနထမး ပထသ႔လညး အသေပး

အေၾ ာ းၾ ားပါသည။ အ ယ၍ အရာရသည

ေ ာမရ ၏ သးႀ မေျမာ သတေပး မသ

း ၽြနျပျ း သ႔မဟတ ေ ာမရ ၏ တ တြနး

မားအတ း လးဝလ နာေ ာ ရြ ျ းမရပါ

ေ ာမရ သည ဝနထမး ပႏ သမၼတအား

အ ပါ းလြနသဝနထမးအား ရာထးမထတပယ

ရန အၾ ျပတ တြနးပါသည။ သမၼတ၏ ေထာ မႈ

မရမျဖ အေရးႀ းပါသည။ သမၼတ Cardoso

အ းရအဖြ႕သည ေ ာမရ ၏ အၾ ျပတ တြနး

မား အေလး ႐ျပၿပး လ နာေ ာ ရြ

ပါသည။ ဤသ႔ ျဖ ျ းမာလညး အဓ အားျဖ

ေ ာမရ ၏ အေသး ပ ၥရပမားအေပၚ အေလး

ထားတ႔ျပန႔ေ ာ ရြ ျ းႏ သမၼတ၏ ဝနထမး ပ

ျဖ သ Parente ၏ တအားထ သနမႈ တ႔ေၾ ာ ဟ

ရပါမည။

အ အ မား ေ ာလႊားျ း

(OVERCOMING OBSTACLES)

တ နမ ၍ ေ ာမရ သည အၾ ပ

အတညးတ ရ ရသည။ အ ယ၍ တ း

ၾ ပလြနးပါ ျပညသဝနထမးမား၏ ေထာ အား

ေပးမႈ မရရဘ၊ သ ညာလြနးပါ လညး ၎၏

ရညရြယ ႏ အ းထေရာ မႈတ႔ ေပာ ြယ

သြားႏ ပါသည။ အ းရအရာရမား၏ ယၾ ညမႈ

လ ထနးသမးထားႏ ရနႏ ေ ာမရ ၏

တာဝနမား လညး ျပညဝ ြာ ေ ာ ရြ ႏ ရန၊

ေ ာမရ အေနျဖ ေ ာ ၾ ညသႏ ပးေပါ း

ေ ာ ရြ သ သည တာဝနႏ အၾ ား ဟန

ညေအာ ထနးည ရပါသည။ “တ အေ ာ

အထညေဖာေ ာ ရြ ရတအ ါမာ အ ြနးဘ ေတြ

မေရာ ေ မယ လမးေၾ ာ းတ အျမေရြး

ယရတာပါပ” ဟ Teixeira da Costa ေျပာပါ

သည။ “ ၽြနေတာတ႔အေနန႔ လ ေတြ႕ ရပါမယ၊

ဟန တ ထနးထားရပါမယ။ တ း ပလြနး

ရ လေတြ ၽြနေတာတ႔ ေလး ားေတာမာ

မဟတဘး။ မဝမရ႕တြန႕ တေနျပနရ လညး

ၽြနေတာတ႔ တ န းသြားၾ မာပေလ။ ဘာ

အ းသ ေရာ မႈမ ရမာမဟတဘး။ ၽြနေတာတ႔

န တ လပ တာေၾ ာ ေ ာ းေ ာ းလပ

ႏ တယလ႔ ၽြနေတာထ ပါတယ” ဟ သည။

Piquet ေပာေပာ းည သာေသာ၊

ေပါေပါပါးပါးျဖ ေသာ ပ မးျဖ ဥး ပ၍ တ ပ

ေ ြးေႏြးျ း ႏ ရ းႏးေႏြးေထြးေအာ ျပလပျ း

မားမတ ေလး ားယၾ ညမႈ တညေ ာ

ျ း၏ အေရးႀ းပ အေလးထားေျပာျပ ပါသည။

“အာဏာပ အႀ းအ ေတြအတြ ၽြနေတာတ႔

ဟာ အရ ြ၊ သ ၡာ မယ သေတြမဟတဘး၊

Page 16: INGRAINING HONESTY, CHANGING NORMS: GOVERNMENT … · အရာရွိမ်ားအေနျဖ ့္အျပ္လုပ္ၿပီးဒဏ ္တ္မံရျ û þ ္း

 Deepa Iyer ေအာ ျမ ေသာလ႔အဖြ႕အ ညးမားအတြ နးသ တထြ မႈမား  

© 2014, Trustees of Princeton University

း ားမႈပ မားႏ အသးျပရာတြ လ နာရမညအ မားအတြ ဤ ာတမးအ းတြ ႏ ႔ www.princeton.edu/successfulsocieties

တြ ေဖာၿပထားသည။ 16  

ၽြနေတာတ႔ဟာ သတ႔န႔ ပးေပါ းေ ာ ရြ လၿပး၊

အျပနအလနအားျဖ တ ျဖ လာတအ ါမာ သတ႔

ဟာ ေ ာမရ ရ႕ေထာ မႈ ရလမမယ တာမး

ယမတလ ေပးဖ႔ သပ အေရးႀ းပါတယ” ဟ

သ ပါသည။ အႀ းတနးအရာရတ ဥး၏ ေနရာ

မၾ ညပါ လညး ေ ာမရ ၏ အၾ ျပတ တြနး

မား ေလး ားလ နာျ းအားျဖ သတ႔၏

လထပရပ (public image) ပမေ ာ းမြနႏ ၿပး၊

းေဖာ မႈမားျဖ ေပၚသညအ ါတြ လညး မမ ဏ

သ ၡာထ ပ းမႈ သ သာရာရေအာ ျပနလည

အဖတ ယေပးႏ ရာ ရပါသည။ Sola ရညညႊနး

ေျပာျပ သလပ ေ ာမရ န႔ ျ းသည

ဘရာ းႏ ေတာ၏ ဒမ ေရ မား အတ

အ ျပသ သ႔ ျဖ သြားပါမည။ ဤ သ႔ န႔

အတ အ ျပဖ႔ လြယ ရာ အေၾ ာ း မရလပါ။

ေ ာမရ သည ၎၏ ည သာေပာေပာ း

ေသာ ဥး ပပနညးလမး၏ ထေရာ မႈအေပၚ

ေဝဖနမႈမားအား ေ ာလႊားႏ ဖ႔ ႀ း ား ရပါသည။

မဒယာမား အ ပါနညလမး၏ အလပျဖ မႈအေပၚ

မၾ ာ ဏ ေမး ြနးထတ ၾ ပါသည။ တ႔ျပနမႈအေန

ျဖ ေ ာမရ အဖြ႕ဝ မား ၎တ႔၏ အထ ရား း

ေအာ ျမ မႈမားအျဖ ဝတ ညး မး (code)

လ မႈႏ ဘ႑ာေ ြပ မႈ ေၾ ညာ မား

တ႔ ညႊနျပ ၾ ပါသည။ ႏ ေပါ းမား ြာ တညး

ရေန ေသာ တရားဝ ျပ႒ာနးထားသည တ းၾ ပ

ေသာဥပေဒမားအေနျဖ အလားတ ရလဒမး ရရ

ေအာ မလပေ ာ ႏ ပါ။ အဘယေၾ ာ ေသာ

အ ပါဥပေဒမားမာ လ ေတြ႕အေျ အေနတြ

ေ ာ ရြ ႏ မည ေျပာ းသာျပ သာမႈမး မရျ း

ေၾ ာ ပ ။

OECD မ ၂၀၀၁ ႏ ၌ Rio de Janeiro

တြ ျပလပေသာ ပြ းလ းျမ သာမႈႏ တာဝန မႈ

ရာေ ြးေႏြးပြတ တြ Piquet လမႈေရး

ဖအားမတ တြနးအားေပးေ ာ ရြ ေသာ

ေျပလညေအာ ျဖနေျဖသည န (conciliatory

system) တ သည တ းၾ ပေသာ အေ ာ

အထညေဖာ ၾ ပမတထနးသမးမႈနညးလမးထ

ပၿပး အလပျဖ ေၾ ာ း ဘရာ းယဥေ းမႈထမ

ဥပမာမား ြထတၿပး တ ျပ သည။ သႏ Soares

တ႔သည OECD အရာရမားအား Rio ၿမ႕ရ အေ ာ

ၾ ား း နဘာ အ နးမတ သ႔ လ ပ႔ ၾ ပါ

သည။ ထအ နးမတြ ျဖ တတ နး အျပအမ

မား နးမတာဝန မားႏ အတ သမား သတ

ေပးၾ ပါသည။ အ ယ၍ အေသးအဖြအမား အျမ

မျပတ လပေနပါ အတ ျပသမား

ထအမား ျပလပသ ဖယထတလ ပါသည။ ဤ

သ႔ေသာ အတပါဝ ၍ ထနးသမးၾ ပမတသည န

သည အ နးမအတြ း၌ မမနမ န ျပမျ း

ထေရာ ြာ ထနး ပႏ ေ ပါသည။ ႏႈ းယဥၾ ည

ပါ တ းၾ ပေသာ ဥပေဒမားမာ ဘရာ း၏

လမးမား ႏ လမးႀ လမး ၾ ားမားမ မႈ းမား

အလားတ ထနး ပႏ မႈမရေပ။ Piquet အတြ မ

လ နာေ ာ ထနးေ ေရးအတြ ဥး ပပနညး

လမးတြ ျပညသ႔ ဝတေရးရာေ ာမရ သည

အ နးမႏ အလားသ႑ာနတညပါသည။ ေ ာမ

ရ သည အလယအလတလမး ယျ းျဖ ၊

ၾ ပမတ ေ းသမဟတဘ ျဖနေျဖညႏႈ းေပးသ

အျဖ ေ ာ ရြ ျ းျဖ အျပအမေျပာ းလႏ ရန

ႀ း ား ျ းျဖ သည။

ေ ာမရ ၏ အ းရလဒျဖ ေပၚမႈအမား

မာ ယၾ ညမႈအေပၚ မတည ပါသည။ ၎သည

သမၼတမ အရညအ းအလ တ ႐ န႔အပ

သ မားျဖ ညႏႈ းေျဖရ းရာမ ထြ ေပၚလာ ေသာ

မဝါဒတ ျဖ ပါသည။ ထေရာ ြာ လပေ ာ ႏ

ရနအတြ ေ ာမရ အဖြ႕ဝ မားသည ညး မး

းေဖာ မႈႏ ပတသ ၍ ၎တ႔၏ အၾ ျပ

တ တြနး မားအား အရာရမားမ ေလး ားလ

နာမႈ အေပၚတြ ယၾ ညမႈ အတ းအတာတ

ျပသေပး ရပါသည။ ယၾ ညမႈအေျ ျပသည န

သည အျပနအလနေလး ားမႈ ျဖ ေပၚေ သညဟ

Piquet ယ ထားပါသည။ သ႔ေသာလညး

သးသပေဝဖနသမား ဤနညးလမး၏ တညၿ မမႈ

Page 17: INGRAINING HONESTY, CHANGING NORMS: GOVERNMENT … · အရာရွိမ်ားအေနျဖ ့္အျပ္လုပ္ၿပီးဒဏ ္တ္မံရျ û þ ္း

 Deepa Iyer ေအာ ျမ ေသာလ႔အဖြ႕အ ညးမားအတြ နးသ တထြ မႈမား  

© 2014, Trustees of Princeton University

း ားမႈပ မားႏ အသးျပရာတြ လ နာရမညအ မားအတြ ဤ ာတမးအ းတြ ႏ ႔ www.princeton.edu/successfulsocieties

တြ ေဖာၿပထားသည။ 17  

အေပၚ သသယရ ၾ ၿပး၊ ဤနညးလမး လမလည

လညျဖားရန အ ြ အေရးဖနတးေပးထားသလ ျဖ

ေနသညဟ ၾ ပါသည။ သ႔တ ေအာ သမၼတ ႏ

ဝနထမး ပတ႔၏ ေထာ အားေပးမႈ၊ လ မတ

ေရးထးထားသည ာ ပမား ျဖ ႏ သမ မၾ ာ

ဏအသးျပမႈ တ႔ျဖ Piquet ႏ သ၏ အဖြ႕သည

ဤ နေ ၚမႈ ေ ာလႊားႏ သညဟ ရပါမည။

မဒယာမားသည ႏ ေရးသမားမားအေပၚ ေ ာ

ၾ ညသမားျဖ သညအေလာ ဝတ ညး မး

သြယဝ ၿပး ၾ ပမတထနးသမးေပး ၾ သညဟ

ရပါမည။

ေနာ း နေ ၚမႈတ အျဖ ေ ာမရ

၏ ယ ဥ ႒ေဟာ းျဖ သမ ညႊနး ေျပာျပ သည

မာ ေ ာမရ ၏ အလြန႔အလြန နညးပါးလေသာ

ဘတ ပ ျဖ ၿပး အထးသျဖ အေ ာပ းႏ မား

တြ ျဖ ပါသည။ အဖြ႕ဝ ေျ ာ ဥးမာ လ ာရယျ း

မရသညအျပ ၊ အမားအားျဖ ဘရာ းၿမ႕ အသးသး

မ အဖြ႔ဝ တ ဥးဥး၏ အမမား၊ ႐းမား သ႔မဟတ

ျပတ မားတြ သာ ေတြ႕ ၾ ျ းျဖ ရာ၊

အမႈေ ာ အတြ းေရးမး႐းႏ ၎၏ ဝနထမးမား

အတြ သာ ရနပေ ြပပးရန လအပ ပါသည။ ႐း

ေနရာအျဖ သမၼတအမေတာ Palácio do Planalto

မ ပ ဥး ဥး အ နးလြတ သး နး ရယ ပါ

သည။ Piquet ၏ ရာထးသ တမးအတြ း အနညး

ယမေသာ ဘတ တးျမ မႈေလး ေပး လ ပ

ထထ ပ၍ လပေ ာ ႏ မညျဖ သည။ အထး

သျဖ ေတာ အ အ ဥေရး ြမႈအပ းတြ ျဖ ပါသည။

ဥပမာ ရလ ေ ာမရ သည ဝတ ညး မး

ထပပ းအ အလႊာ သာမ ျပညသ႕ဝနထမး

မားအားလးထသ႔ ႕ထြ ၿပး ေ ာ ရြ ပါသည။

တ ႏ တြ ေတာ ဘတ ျဖတေတာ မႈ

မား ေ ာမရ ပ ဖ သမးဖယရားရန

ၿ မးေျ ာ လာ ပါသည။ ဥး းဌာနမားအားလး၏

အ အ ဥဘတ မား မ နးဝနႀ းဌာန

၂၀% အထ ေလာ ပ ရာ ေ ာမရ အ းသတ

ရနအထ ျဖ လာ ပါသည။ Piquet သည ထ ဥ

မ နးဝနႀ းျဖ သ Guilherme Dias

ဖနးေ ၚ ၿပး ေနာ သညသေဘာျဖ ၎အား

“ဘရာ းႏ သမ းမာ ဝတေ ာမရ

အ းသတပ သအျဖ အမညတြ သြား

သလား” ဟ ေမး ပါသည။ Dias ေ ာမရ ၏

ဘတ ျမနျမန န နပ ျပနလညထညသြ း

ေပး ပါသည။ ဤသ႔ ဘတ အ န႔အသတျဖ ရ

ျ းမာ ႏ ေရးရညရြယ မားေၾ ာ မဟတဘ

ဘတ ေရး ြမႈ ျဖ ဥအတြ းမ အပ ပေရး

ယႏရား ရာ ျဖ ျမပ (bureaucratic inertia) ၏

ေနာ တြ သ ေရာ မႈ တ ေၾ ာ ျဖ ၿပး၊

Piquet ႏ သ၏ အဖြ႕အေနျဖ မ ႔မပ႔ ဘတ ျဖ

လပ နး လ ေ ာ ရြ ရသည အေတြ႕

အၾ ရရ ရပါသည။ ရနပေ ြ ၥ သ သာေ

ရန အျ ားေသာ ဌာနမားျဖ ပးေပါ းေ ာ ရြ မႈ

မား ျပလပေနရ း သတ႔သည ေ ာမရ ၏ အလပ

ပမ ယျပန႔ ြာ သရေ ေသာ တနဖးအရ း

ျဖ မည အ အ ဥမား ဥး ားေပး ပါသည။ ၂၀၁၂

ႏ ေရာ နတြ ေ ာမရ သည တးျမ လာ

ေသာ ဘတ မ အ း ားမႈမား ရရ ပါသည။

၎၏ ၂၀၁၂ ဘတ ျဖ သည $ 190,000 သည

၁၉၉၉ ႏ တြ ရရေသာ $ 90,000 ထ ႏ

ေ ာ ပမားလာ ျ းျဖ ပါသည။4

ရလဒမား နး အ ျဖတျ း

(ASSESSING RESULTS)

ျပညသ႔ ဝတေရးရာ ေ ာမရ သည

ဘရာ းႏ ေရး န တြ ရ းလ းျပတသားသည

သာဓ /အ ဥအလာတ မတေပးႏ သည။

ပထမ းအႀ မအျဖ တ သည သတမတ

မားျဖ ဝတ ရာ မသ ြ မျပတသားသည

နယပယမား ရ းလ းဖယရားပ ျ းျဖ ပါ

သည။ အ းရဌာနမားမ ထပပ းအ ျမ ပ ၢလ

မားအေနျဖ ျပညသလထအေပၚ ပမ၍ တာဝန လာ

ၾ ရပါသည။ ဘရာ းႏ မ အထ ရား းေသာ

အ ပ ျ ားမႈတ ဖ ေရး အန အအဖြ႕

Page 18: INGRAINING HONESTY, CHANGING NORMS: GOVERNMENT … · အရာရွိမ်ားအေနျဖ ့္အျပ္လုပ္ၿပီးဒဏ ္တ္မံရျ û þ ္း

 Deepa Iyer ေအာ ျမ ေသာလ႔အဖြ႕အ ညးမားအတြ နးသ တထြ မႈမား  

© 2014, Trustees of Princeton University

း ားမႈပ မားႏ အသးျပရာတြ လ နာရမညအ မားအတြ ဤ ာတမးအ းတြ ႏ ႔ www.princeton.edu/successfulsocieties

တြ ေဖာၿပထားသည။ 18  

အ ညး တ ျဖ သည Transparência Brasil အဖြ႕

မ အမႈေ ာ ဒါ႐ တာျဖ သ Claudio Weber

Abramo “အရ ရ အ ျမ အ းရအရာ

ရေတြဟာ သတ႔ရ႕ ျပမေ ာ ရြ ေတြန႔ ပတ

သ ၿပး အနး ပ ေ ာ ၾ ည မ ၾ ရဘး။ ျပညသ႔

ဝတေရးရာေ ာမရ ဟာ ဒအရာရေတြန႔ ပတ

သ ၿပး တ ၾ ား ေတြ လ ေပးႏ မယ၊ သတ႔

ရ႕ အေနအထား အ ျဖတ နး ေပးႏ မယ၊

ျပ ားဖ႔ လပရမာေတြ အၾ ျပတ တြနး

ေပးႏ မယ န ယႏရားတ တ မတ

ေပး တာပါ။ သတ႔ရ႕ အၾ ျပတ တြနး ေတြဟာ

ဥပေဒေၾ ာ းအရ ၾ ပမတထနးသမး ေ းႏ

တာေတာ မဟတဘး၊ မမ ႏၵအေလာ သေဘာတ

လ နာရတာသာ ျဖ ေပမယ အရာရေတြရ႕ လ နာ

ေ ာ ထနးမႈႏႈနး ျမ မားေနတာ ၾ ညျ းအားျဖ

ဒလ ဝတ မ န႔ ြမႈ ပ ဟာ တရားမဥပေဒ (civil

law) ရာ လပ႐းလပ ဥေတြထမာပ ႏ ျမပေနတ

ပတဝနး တ မာ သးလ႔ျဖ တယ တာ ျပသ

လ တာပါပ” ဟ ေျပာပါသည။

Soares သ႔အေနျဖ ေ ာမရ ၏

ေအာ ျမ မႈ အ းရအရာရမားႏ ေ ာ ၾ ညေရး

အာဏာပ အဖြ႕တ အၾ ား ေ ာမရ ဖြ လ

ေပးႏ ေသာ သြယ မႈ လမးေၾ ာ း

မားအားျဖ တ းတာရလမမညဟ ပါသည။ သ၊

Piquet ႏ Teixeirada Costa တ႔ အတ အ ျပ

မႈအေပၚတြ ေ ာမရ တ႔ျပနေ ာ ရြ သည

အျမနႏႈနး (speed) ႏ တ ပ ေ ြးေႏြးမႈမား

ရယရန ေတာ း မားအေပၚ ေ ာမရ ၏ လ

ျမနသည တ႔ျပန မားသည အေရးႀ းသည

အေၾ ာ းအ မားျဖ သညဟ သေဘာတ

ေျပာ ၾ ပါသည။ ဥပမာအားျဖ ဝတ ညး မး

အတညျပျပ႒ာနး ၿပးေနာ ပထမ း သးလ

အတြ းတြ အရာရ ၇၈၇ဥး အန ၄၀% ေ ာသည

၎တ႔၏ ဘ႑ာေရးပ မႈ ေၾ ညာ မား

တ သြ းရနပ ြ ၾ ပါသည။5 ဤသ႔ျဖ ရျ း

မာ မသနားမလညျ းႏ ျဗ႐ ေရ န ၏ အား

နညး မားေၾ ာ သာျဖ ၿပး၊ ေ ာမရ ၏ႀ းပမး

မားအေပၚ မထမျမ ျပလျ းေၾ ာ မဟတ

ေၾ ာ း ေ ာမရ အဖြ႕ဝ မား ေျပာပါသည။

ထ႔ေၾ ာ ေ ာမရ သည ပ ြ သမားထ သတ

ေပးႏႈးေ ာ မား အမားအျပား ေပးပ႔ ၿပး၊

ဝတ ညး မး အႀ မႀ မအ ါ ါ ရမျပေသာ သ

အ ႕ျဖ လ ယတ ေတြ႕ ေမးျမနးရန ဥ ပါ

သည။ ေျ ာ လအတြ းတြ ဘ႑ာေရးပ မႈ

ေၾ ညာ တ သြ းရန ပ ြ မႈအေနအထား

မာ ၁% အထ ေလာ သြား ၿပး၊ Piquet ၏ ရာထး

သ တမးတ ေလာ လးတြ ဤႏႈနးအတ း

လ ထနးထားႏ ပါသည။ 6 ထ႔ျပ ဤ ာလ

အတြ း၌ အရာရမားမ တ ပ ေ ြးေႏြးမႈရယျ းမား

လညး ပမတးတ လာ သည။

ေ ာမရ သည ၎၏ အ အ ဥတြ ဗဟ

ပ မႈေလာ ျ း အဓ ေနရာတြ ထားရ

ျ းအားျဖ ဝတ ႏႈနးမားအား ဘရာ းႏ ၏

အ းရလပ နး န အားလးတြ ပ႕ႏ႔ေ ပါ သည။

ေ ာမရ အဖြ႕ဝ မားသည အ းရေအ အႀ း

အ မားျဖ ပမနေတြ႕ ၍ ၎တ႔၏ ယပ

ဌာနတြ း ထနး ပေရးနညး န မား၊ အလပ

ဝတ ညး မးမား ႏ ဝတ ရာ အဖြ႕မား

ဖြ႕ ညးတညေထာ ရန တ တြနးအားေပး ပါသည။

ေ ာမရ ၏ ပထမ သးႏ အတြ းတြ အ းရ ႑

ဌာန/အဖြ႕အ ညးမား၏ ၎တ႔ ယပ အလပ

ဝတ ညး မးမား ျပ႒ာနးမႈႏႈနးမာ ၃၁% မ ၈၆%

အထ ျမ တ လာ ပါသည။7 အ းရႏ ပ ၢလ

အ း းပြားမားသးျ ားျဖ ေ ေရးအတြ ေ ာမရ

၏ အေလးထားေ ာ ရြ မႈေၾ ာ ဝတ

လ နာေသာအျပအမသည အ းရဌာနမားမ

ထပပ းအ အႀ းအ မားအၾ ားတြ

မျဖ မေနလပရမည ႏႈနး တ ျဖ လာ ပါသည။

ဓေလထးတမးမား ေျပာ းလသြား ပါသည။ အ ႕

ေသာ ဓေလထးတမးမားမာ ပ၍ ေျပာ းလသြား ပါ

သည။ “အ အ နမာေတာ ဝတ ညး မးရ႕

အေၾ ာ းအရာ အေတာမားမားဟာ အ းရအရာရ

Page 19: INGRAINING HONESTY, CHANGING NORMS: GOVERNMENT … · အရာရွိမ်ားအေနျဖ ့္အျပ္လုပ္ၿပီးဒဏ ္တ္မံရျ û þ ္း

 Deepa Iyer ေအာ ျမ ေသာလ႔အဖြ႕အ ညးမားအတြ နးသ တထြ မႈမား  

© 2014, Trustees of Princeton University

း ားမႈပ မားႏ အသးျပရာတြ လ နာရမညအ မားအတြ ဤ ာတမးအ းတြ ႏ ႔ www.princeton.edu/successfulsocieties

တြ ေဖာၿပထားသည။ 19  

ေတြအၾ ားမာ အထးတလည ေျပာျပေန ရာမလ

ေအာ ၽြမးဝ မႈရေနပါၿပ” ဟ ၂၀၁၀ ႏ တြ

Piquet ေျပာပါသည။ ထအ န ာလ ေရာ န

တြ ဘရာ း၏ ႏ ေရးယဥေ းမႈ၌ လ ေ ာ

မား၊ အပ ၾ ားေပါ ရယမႈမား ႏ သ လ မႈ

မရၾ ေတာေၾ ာ း ေ ာမရ အဖြ႕ဝ မား၊ အရာရ

မားႏ အပ ပေရးျပျပ ေျပာ းလမႈ ၽြမး ပညာ

ရ မား အသအမတျပေျပာ ၾ ပါသည။ မဒယာ

သည ဤအ းအေျပာ းတြ ဝတ ညး မး

းေဖာ မႈမားအား ျပ းျပ းထနထနေဖာထတ

တ ျပျ းျဖ ပါဝ ပပးေပး ၿပး၊ တ ါတ ရတြ

ေ ာမရ ၏ တရားဝ အမန႔မား မထမျမ ျပေသာ

ပ ၢလမား၏ ႏ ေရးအသ ေမြးမႈဘဝမား ပ

အ းသတသြားေ ပါသည။ Piquet ၿပးေနာ

ေ ာမရ ၏ ဥ ႒အျဖ တာဝနထမးေ ာ သ

Fernando Neves da Silva “ေ ာမရ ဟာ ႏ

ေရးသမားေတြအတြ တအေႏာ အယ ျဖ ရာ

အဖြ႕အ ညးတ ျဖ ရ ျဖ ေနႏ ပါတယ။ ဗား

ရ႕ နား နားမာ တဝဝလာလပေနတ ျ တ ေ ာ

လေပါဗာ။ ေ ာမရ ဟာ အ းရယႏရားရ႕

(ေ ာ း/ း ြျ ားႏ တ) အသ တ တ ျဖ လာ

ပါတယ” ဟ ပါသည။

ျပနလညသးသပ မား (REFLECTIONS)

သမၼတ Fernando Henrique Cardoso

လ ေအာ တြ တာဝနထမးေ ာ သ အမား

ျဖ ေသာ ဘရာ း၏ ပထမ း ျပညသ႔ ဝတ

ေရးရာ ေ ာမရ (Pulic Ethics Commission)

အဖြ႕ဝ မား သတ႔၏ ႀ းပမးေ ာ ရြ မား

အေပၚတြ အေ ာ းျမ ၾ ပါသည။ “အ ပ းမာ

တနး ေတာ ဒါ မေရာရာမေသ ာတ ၥပါပ၊

ဒလမး ဘယသ မ အရ မလပဖးဘးေလ”

ဟ ေ ာမရ အဖြ႕ဝ ေဟာ းျဖ သ Lourdes Sola

ေျပာပါသည။ “လေတြ ဒါ အယအၾ ညမရ

ၾ ဘး။ ၽြနမတ႔ ဒလေတြ တ ယအ႐းေတြပ

ၿပးေတာ ေျပာ ၾ တာပါ။ တ ဖ မာလညး

ၽြနမတ႔ဟာ မျဖ သ တာ ြန႔ ားေနရတယ။

တရားဝ အျပ ေပးဖ႔ အာဏာမရဘန႔ေပါ။ အျ ား

တ ဖ မာလညး ေဘး းလျ မႈအရ ေျပာရရ

ၽြနမတ႔ ေ ာမရ အဖြ႕ဝ တ ဥး း အတြ

ြန႔ ားရတ အႏရာယ ရ ပါတယ” ဟ ပါသည။

ေ ာမရ ၏ ပထမ း ဥ ႒ျဖ သ João

Geraldo Piquet Carneiro “ဒါဟာ ဘရာ းႏ

မာ ဒ ၥန႔ပတသ ရ ပထမ း အႀ မျဖ ပါတယ

။ ၽြနေတာတ႔အားလး လပပ ြ အပႏ း ရၿပး၊

အ းသ ေရာ မႈတ တ ယရရေအာ

ၽြနေတာတ႔ လပႏ တယလ႔ ထ ပါတယ” ဟ

သည။ အၿ မး ား ဘ႑ာေရးဝနႀ းတ ဥးျဖ ၿပး၊

အေမရ နႏ တြ သအမတအျဖ ထမးေ ာ

ာ ေ ာမရ ၌ ၂၀၀၃ တြ န႔အပ ရသ Marcilio

Moreira Piquet ၏ ေျပာၾ ား ေထာ ာ

“ ဝတေ ာမရ မာ အာဏာအမားႀ းရတယလ႔

ႏ သလ အာဏာလးဝမရဘးလ႔လညး ရမာပါ။

န႔ ဘ ဝေရာဓ ျဖ ေနသလပါပ” ဟ သ

ေျပာပါသည။

ေ ာမရ ၏ ေယဘယ အ းသ ေရာ

ႏ ြမးႏ ၎၏ အေ ာပ းေအာ ျမ မႈမားအတ း

လ လပေ ာ မႈတ႔အေပၚ တအားထ သန

ျ း ရၾ ေသာလညး Moreira ႏ ယ ေ ာမရ

အဖြ႕ဝ ေဟာ းမား ြာ Cardoso သည

သမၼတ Luiz Inácio Lula da Silva ေအာ ၌

လပ နးေ ာ ရြ ရျ းႏ ပတသ ၿပး တပ

ေၾ ာ းေျပာ ၾ ပါသည။ သမၼတ Lula ၏ ရာထး

သ တမးအ တြ ေ ာမရ သည Piquet ၏

ဥးေ ာ မႈေအာ ၌ အားေ ာ း ြာ လညပတ

ေ ာ ရြ ေန ပါေသးသည။ သ႔ေသာလညး ၂၀၀၄

ႏ တြ Piquet ထြ ြာသြား ၿပေနာ ပ း၌

အရနအဟန းသြား ပါသည။ ေ ာမရ သည

၂၀၀၆ မ ၂၀၀၈ အထ ယ လ အဖြ႕ဝ ေျ ာ ဥး

၊ ႏ ဥး မဟတဘ အဖြ႕ဝ သးဥးျဖ သာ (၂၀၀၈

အတြ း ၂ ဥးသာ ရ သည) လညပတေ ာ ရြ

ပါသည။ Lula လ ာမရေသာ ရာထးမားတြ

Page 20: INGRAINING HONESTY, CHANGING NORMS: GOVERNMENT … · အရာရွိမ်ားအေနျဖ ့္အျပ္လုပ္ၿပီးဒဏ ္တ္မံရျ û þ ္း

 Deepa Iyer ေအာ ျမ ေသာလ႔အဖြ႕အ ညးမားအတြ နးသ တထြ မႈမား  

© 2014, Trustees of Princeton University

း ားမႈပ မားႏ အသးျပရာတြ လ နာရမညအ မားအတြ ဤ ာတမးအ းတြ ႏ ႔ www.princeton.edu/successfulsocieties

တြ ေဖာၿပထားသည။ 20  

တာဝနယ လပ လသမား ရာေဖြလ႔မရ

ေၾ ာ း မဒယားမား ေျပာၾ ား ပါသည။

ထ႔ျပ Lula သည ေ ာမရ ၏ အၾ ျပ

တ တြနး မား သ၏ ရာထးသ တမးအ ပ း

တြ လ နာေ ာ ရြ ေသာလညး ေနာ ပ း

တြ ေထာ မႈ ေလာ လာ ပါသည။ ဥပမာအား

ျဖ ၂၀၀၈ ႏ တြ ေ ာမရ အလပသမား

ဝနႀ း Carlos Lupi သည အ းရအဖြ႕၌ တာဝန

ထမးေ ာ ေန ဥတြ Partido Democrático

Trabalhista (the Democratic Labor Pary) ၌လညး

ဥ ႒အျဖ လပ ျ းေၾ ာ ဝတ ညး မး

းေဖာ ျ းျဖ ေၾ ာ း တ ျပအသေပး ပါသည။

သတေပး မား Lupi မသ း ြ နျပသျဖ

ေ ာမရ သည သမၼတထ သြားေရာ ေျပာ ပါ

သည။ သ႔ေသာလညး သမၼတ Lula လ ေလာ

ေပးမႈ မရ ပါ။ ဤအတြ ေၾ ာ Moreira ၂၀၀၈

ႏ တြ န႔ ႏၵျပ ႏႈတထြ သြားရာ၊

ေ ာမရ အဖြ႕ဝ ႏ ဥးသာ နရ ပါသည။ ၂၀၀၉

ႏ တြ ေတာ Lula ေ ာမရ သ႔ အဖြ႕ဝ ါးဥး

(၎တ႔အန ေလးဥးမာ ေရ႕ေနမားျဖ သည)

န႔အပ ၿပးေနာ ေ ာမရ သည အရနအဟန

ျပနရလာ ပါသည။

၂၀၁၀ ႏ လယပ းတြ ေ ာမရ သည

ျပနလညအားေ ာ းလာ ပါသည။ Cardoso ႏ

Lula အ းရတ႔ႏ အၾ ားမ ေ ာမရ ၏ ြမးေ ာ

မႈ ရာ ျ ားနား ၾ ညျ းအားျဖ သမၼတ၊

ဝနထမး ပ ႏ ေ ာမရ တ႔အၾ ား အားေ ာ း

အလပျဖ သည ေရးတ ရရန လြန ြာ

အေရးႀ းေၾ ာ း ျမ သာေ ပါသည။

Piquet ေ ာမရ ၏ အ းသ ေရာ

ႏ ြမးႏ ပတသ ၿပး ႐းသားသည အ ျဖတမႈ

တ ေျပာျပပါသည။ “ ၽြနေတာတ႔ တ ယ

သာမနအရာေတြန႔ပတသ ၿပး အျမမျပတ းရမေန

ရတယ။ ဒါေတြ ဘရာ း တ ႕ေသာ ႀ းမားတ

အျဖ သန ေတြန႔ ယဥလ ရ ေျပာပေလာ ရာ

သပမရပါဘး” ဟ သ သည။ “ဒါေပမယ အ းရ

လပ နးတ ရလာၿပ တအ ါမာ မသ ြ

မရ းလ းတနယပယေတြ ရ းလ းေအာ

သတမတျပ႒ာနးမႈ မလပဘး ရ အဒည ညမးတ

နယပယဟာ ပပၿပး ႀ းလာပါလမမယ။ ဘယသ မ

ဒါ အရ မလပ ဖးဘး။ ဒါေပမယ ၽြနေတာတ႔

နညးနညးလပႏ တယေပါဗာ။ ဘာမ မလပတာ

ထ ာရ ေတာ သာတာေပါေလ။ ဒ ေန႕အထ

အေရးႀ း ျဖ တ ေနာ ေၾ ာ းရာ ဝ ေ းမႈ

(background reference) ၽြနေတာတ႔ ဖနတး

တာပါ။”

Page 21: INGRAINING HONESTY, CHANGING NORMS: GOVERNMENT … · အရာရွိမ်ားအေနျဖ ့္အျပ္လုပ္ၿပီးဒဏ ္တ္မံရျ û þ ္း

  

 

ေအာ ျမ ေသာ လ႔အဖြ႔အ ညးမားအတြ တထြ နးသ မႈမား (Innovations For Successful Societies-ISS)

အ အ ဥ ၿဖ ရပနမနာ ေလလာထားမႈမားႏ အျ ားထတေ၀မႈမား သတမတလမးညႊန မားႏ ညေသာ

ေအာ ေဖာျပပါအသးျပမႈအတြ န ရတမရေ ဘ ရရႏ ပါသည။ ISS အ အလ သမးရာ website

တ းအႀ ဥာဏမား၏ ဘဏတ အျဖ အသးျပရန ရညရြယၿပး၊ မတညေသာ ျပျပ ေျပာ းလေရး

နညးဗဟာမား၏ အားနညး ၊ အားသာ မား လ ေတြ႔ သးေနသမားႏ ပညာသ ရေ ာ းသား

မား သးသပႏ ရနႏ ပ ဥး ားရမညအေၾ ာ းအရာမား၏ အ းသ ေရာ မႈမား န ႏ ရန

ျဖ ပါသည။ ျဖည ြ လေသာေ ါ း ဥမားႏ ဥး ားရနေမး ြနးမား၊ ျပ မား၊ ၿဖ ရပနမနာ ေလလာ

မား မညသ႔အသးျပလ ရသည သည ာဖတသ၏ တန႔ျပနမႈမား ISS ႀ ပါသည။

[email protected].

အသးျပရနသတမတ မား

ISS၏ websiteမ မညသည ာရြ ာတမး မ လ ရယျ းမျပမ၊ အသးျပမညသမားသည

ထ ာရြ ာတမးမားရရႏ ေ ရန သတမတ မား ဖတ႐ႈ၍ သေဘာတလ ရမညျဖ သည။

သတမတ မားတြ www.princeton.edu/successfulsocieties ႏ Princeton တ သလမ ရရႏ သည

သတ းအ မား အသးျပလသည မညသမ ႏ Princeton တ သလအၾ ားတြ ဥပေဒ ရာ

သေဘာတည တ ပါ၀ ပါသည။

ဤသတ းအ အလ မား လႊေျပာ းလ ရယျ း သ႔မဟတ အသး ျ းျပလပရာတြ

အသးျပသမားအေနျဖ -

( ) website မ လႊေျပာ းလ ရယထားသည ာရြ ာတမး အေမရ နႏ မပ ြ ဥပေဒ

(Title 17, United State Code) ျဖ ာ ြယထားေၾ ာ းသရၾ ပါသည။

( ) ၎ ာရြ ာတမးမား ပညာေရးႏ သ ေသာ၊ ပညာရ နေသာ၊ းပြားေရး

မဟတေသာ ရညရြယ မားအတြ သာအသးျပၾ ပါမည။

( ) ဤသတ းအ အလ မား၏ မညသညအပ း မ အျ ားတတယ အဖြ႔အ ညး ထသ႔

ေရာ း ျ း၊ လႊေျပာ းျ း၊ ြေ၀ျ း၊ ြ ျပ ျဖ ထတေပးျ း၊ ားရမးျ း သ႔မဟတ

အသေပးျ းတ႔ ျပလပမညမဟတပါ။ (တတယအဖြ႔အ ညး၏ website တြ

ျပနလညထတေ၀ျ း သ႔မဟတ ျပသျ းျပလလ Princeton တ သလ၏ ISS အ အ ဥ

သ႔မဟတ ာၾ ညတ ထမ တ ျပတသားေသာ၊ ာျဖ ေရးသားထား ေသာ၊ ြ ျပ

လအပမညျဖ သည)

( ) ဤ ေ ာ းထားသည သတ းအ အလ မား ေပါ း ပပါ၀ သည သ႔မဟတ

မျ မးထားသည ထတေ၀မႈမား၊ တ ျပ မား သ႔မဟတ အျ ား သြယ လပေ ာ မႈ

Page 22: INGRAINING HONESTY, CHANGING NORMS: GOVERNMENT … · အရာရွိမ်ားအေနျဖ ့္အျပ္လုပ္ၿပီးဒဏ ္တ္မံရျ û þ ္း

  

 

မားအားလးတြ ထသတ းအ အလ မားမာ ISS website မ ရရေၾ ာ း

အသအမတျပေဖာျပပါမည။ အႀ ျပလသည း ားေဖာျပ ပ မာ ေအာ ပါအတ းျဖ

ပါသည-

[ ာေရးသ (ေဖာျပထားလ )], [ေ ါ း ဥ],Innovations For Successful Societies, Princeton

University, http://princeto.edu/successfulsocieties မ ရရသည။ [website မ ရရသညေန႔]

( ) ၥရပအလ ေလလာ တြ အသးျပထားသည း ား မားသည ေတြ႔ ေမးျမနး

ရသ၏ ပ ၢလေရး ရာအျမ ႐ႈေထာ ျဖ ေၾ ာ းသရၾ ပါသည။ ေ ာ း ထားသည

သတ းအ အလ မား၏ တ မန နမႈအတြ ႀ းပမး ထားေသာလညး Princeton

University သည online မ ရရသည မညသညသတ းအ မားအတြ မ တ မန နမႈ၊

ျပည မႈ၊ အ နမမႈ သ႔မဟတ အျ ား၀ေသသ လ ၡဏာမားအတြ အာမ မညမဟတပါ။

( ) အ အလ ေ ာ းသမးသည ပ ႏ / သ႔မဟတ အေၾ ာ းအရာႏ website

ျပ မည၊ ေနာ းအေျ အေနႏ ညေအာ ျပလပမည သ႔မဟတ အ န

ာလအလ မြမးမမည သရၾ ပါသည။

( ) အ အလ မားသမးထားရမႈ ရယရနႏ အသးျပရနမာမမတ႔၏ ယပ

ြန႔ ားမႈျဖ ေၾ ာ းလ ပါသည။ သမးထားမႈမ အ အလ မား အသးျပျ းမ

ေပၚေပါ လာသည မညသည း႐ႈးမႈမား သ႔မဟတ ပ းမႈမားအတြ မ Princeton

University တြ တာ၀နရေ မညမဟတပါ။ သမးထာမႈ န ၏ လပေ ာ

ႏ ပတသ ေသာမညသညမားယြ းမႈ သ႔မဟတ ေပာ းမႈအတြ မ Princeton

University တာ၀နမရပါ။

ISS သည Princeton University ၏ Woodrow Wilson ျပညသ႔ေရးရာႏ ႏ တ ာေရးရာေ ာ းႏ

Bobst Center for Peace & Justice တ႔ ပးေပါ းေ ာ ရြ သည အ အ ဥ တ ျဖ ပါသည။ Woodrow Wilson

ေ ာ းသည ျပညသ႔၀နထမးအလပမားအတြ ေ ာ းသားမား ျပ ေပးၿပး မ၀ါဒပ းႏ အပ ပမႈပ းတြ

ပညာရပပ း သေတသနလပ နးမား ပပးေပးပါသည။ ၿ မး မးေရးႏ မတမႈအတြ Bobst Center ၏

ရညမနး မာ ႏ မားအတြ းႏ နယျ ားတ ေလာ လးတြ တ းရ းသားဓေလထး ႏ

ဘာသာေရးယၾ ညမႈ မားအတြ ႏ ဖ နားလညမႈႏ ေလး ားမႈမ တ ၿ မး မးေရးႏ တရားမတမႈ ရာ

အေၾ ာ းတရားမား တးပြားလာေ ရနျဖ ပါသည။

Page 23: INGRAINING HONESTY, CHANGING NORMS: GOVERNMENT … · အရာရွိမ်ားအေနျဖ ့္အျပ္လုပ္ၿပီးဒဏ ္တ္မံရျ û þ ္း

 Rushda Majeed ေအာ ျမ ေသာလ႔အဖြ႕အ ညးမားအတြ နးသ တထြ မႈမား  

 

ရ းလ း - ဤ ျဖ ရပေလလာ အား ၂၀၁၂ ႏ မ ေနာ းရ ဘတ နး ဏနးမားအတ း ျဖ ေ ရန အနညး ယ ျပ ထားပါသည။

ရညညႊနး း ား မား

1 Roger Hamilton, “May I Persuade You to Be Honest?” IDBAmérica, 20 October 2010. 2 Geoffrey Shephard and Jeffrey Rinne, “Brazil,” World Bank, 2001. 3 David Fleischer,. “Que código de ética, cara-pálida?” Internal Control Newsletter, Brasilia, May 1999, p. 6. 4 OECD. OECD Integrity Review of Brazil: Managing Risks for a Cleaner Public Service, OECD Public

Governance Reviews, OECD Publishing, 2012, p. 238 5 Comissão de Ética Pública, Informes, 2002. 6 Ibid. 7 Comissão de Ética Pública, Informes, 2003.