maka ia menjadi proses deis­lamisasi," katanya.

Ketika menjawab penola­kan sesetengah pihak yangmenganggap Islamisasi tidakpernah berlaku dalam sejarahIslam dan tuduhan ia adalahbidaah, Prof Wan Mohd Norberkata, Islamisasi ilmu pen­getahuan bermula denganturunnya ayat al-Quran per­tama yang menegaskan Allahmengajar apa yang tidak dike­tahui.

"Ia suatu kenyataan pengis­laman ilmu yang cukup asaskerana sumber ilmu dalampandangan alam orang ArabJahiliah dicapai denganpengalaman sendiri dan ban­tuan pemimpin masyarakatseperti yang turut dianutisebahagian masyarakatmoden yang menolak Tuhan

"Contohnya terma ketua atau pemimpin agama

dalam agama lain, berbeza daripada istilah

imam dalam pengertian Islam, iaitu kata

pinjaman yang diambil daripada bahasa Arab.

Bagi agama Kristian, pemimpin agama mereka

disebut paderi, istilah daripada bahasOLatin

dan Inggeris, manakala Buddha menggunakan

sami atau tokcai dalam loghat Kelantan"

Prof Dr Wan Mohd Nor Wan DaudFelo Penyelidik Utama ATMA

taraan sehingga mewujudkanberhala untuk menghubun­gkannya dengan manusia,lalu al-Quran mengislamkanmakna itu dan beriakulahIslamisasi pada konsepAllah," katanya.

Bagaimanapun, maknaAllah dalam bahasa Melayuhanya datang dengan Islamsaja, sekali gus menyebabkanProf Dr Syed MuhammadNaquib al-Attas dan pengi­kutnya tidak bersetuju untukmemberikan nama itu selaindaripada makna yang diten­tukan dalam Islam.

"Sepanjang sejarah bahasaMelayu, nama Allah hanyadifahami dalam satu makna,iaitu seperti yang diketahuiorang Islam dan sekiranyanama Allah diberikan maknalain dalani bahasa Melayu,

Prof Wan Mohd Nor menyo­rot kekayaan dalam perbenda­haraan kata bahasa Melayudalam konteks kepelbagaianterma penting dalam agamaketika membincangkan Isla­misasi dalam konteks ilmuyang mengislamkan maknapada konsep penting dalamagama.

"Contohnya orang ArabJahiliah mempunyai kon­sepsi terhadap makna Allahsehingga orang Kristianmenggunakan Allal! padaTuhan mereka, orang Arabmoden tidak terkeliru keranadalam sejarah bahasa Arab,nama itu sudah pUn wujudsebelum Islam.

"Cuma makna pada pema­haman mereka adalah kelirukerana menganggap Allah itujauh yangmemerlukan peran-

an Islam, iaitu kata pinjamanyang diambil daripada bahasaArab. Bagi agama Kristian,pemimpin agama merekadisebut paderi iaitu istilahdaripada bahasa Latin danInggeris, manakala Buddhapula menggunakan sami atautokcai dalam loghat Kelan­tan," katanya pada wac anayang dipengerusikan FeloPenyelidik ATMA, Dr KhalifMuammar A Harris.

Begitu juga penggunaannama tempat ibadat, setiapagama menggunakan istilahyang berbeza, iaitu masjidbagi Islam; kuil (Hindu danBuddha) serta gereja (Kristi­an), bukan saja dapat menge­lakkan kekeliruan daripadatercetus dalam penggunaanistilah, bahkan memperlihat­kan toleransi berprinsip dankasih sayang yang beradab,

"Sekiranya istilah pentingdalam agama diberikan namasarna, ia boleh mencetuskankekeliruan dan keteganganyang memungkinkan per­tumpahan darah sehinggamenyebabkan orang Melayumembenarkan penganutagama lain untuk menciptaistilah sendiri," katanya padawac ana yang turut dihadi­ri Felo Penyelidik UtamaATMA, Prof Dr Ding ChaoMing dan Timbalan Dekan(Hal Ehwal Pelajar), FakultiPengajian Islam UKM, ProfDr Idris Zakaria.

WACANA IslamisasiIlmu PengetahuanSemasa: Sejarah dan

Perkembangannya menyorotkebijaksanaan yang berlakudalam sejarah bahasa Melayuberdasarkan kekayaan dalam .perbendaharaan bahasanyayang memberi pelbagai isti­lah dalam konteks termapenting dalam agama.

Selain itu, wacana di Ins­titut Alam dan TamadunMelayu (ATMA), UniversitiKebangsaan Malaysia (UKM),Bangi, baru-baru ini, turutmenegaskan penggunaannama berbeza bagi termahampir sarna dalam agamaberlainan seperti ketuaagama dan temp at ibadat,berjaya mengelakkan keke­liruan dan ketegangan yangmungkin timbul ekoran silapfaham agama.

Felo Penyelidik UtamaATMA, Prof Dr Wan MohdNor Wan Daud, berkatabahasa Melayu yang mempu­nyai kekayaan dalam perben­daharaan bahasa, mengiktirafterma penting dalam agamaselain daripada Islam, sekaligus dapat memadamkan keke­liruan antara penganutnya.

"Contohnya terma ketuaatau pemimpin agama dalamagama lain, berbeza daripadaistilah imam dal~lI1Qengerti-.

Oleh Nazmi Yaakubnazmi@bharian.com.my

Prof Dr IdrisZakaria

T"nbalon Dekal1 (Hal

Ellwal Pe/aJar), Fakultl

Pt'ngaJlaf1/s/all1 UKM

Hakikat ini dapatdilihat melalui pelbagaiistilah konteks term a

penting dalam agama

sebagai sumber ilmu."Ayat pertama itu mengu­

bah segala-galanya apabilamenegaskan manusia dicipta­kan oleh Allah dan diberikanilmu oleh Pencipta sehinggamanusia di dunia tidak bersi­fat eksistensialis yang menca­ri kebenaran secara sendiri,sebaliknya mereka diberikankebenaran melalui nabi, akaldan pancaindera," katanya.

Meskipun istilah Islami­sasi belum wujud ketika itu,beliau berkata, pengislamansudah pun berlaku keranadalam sejarah idea, pena­maan sesuatu realiti sejarahdalam konteks pemikiran,politik dan ekonomi, biasadatang selepas realiti terbabitberlaku dan berdepan dalammasyarakat.

"Contohnya dalam bidangilmu Usul Fiqh, semua orangtahu tokoh seperti Imam as­Syafie dan Imam Malik mem­bina sistem pemikiran UsulFiqh secara ilmiah, kira-kira200 tahun selepas kewafatanRasulullah tetapi pengamalanhukum fiqh sudah tentu ber­laku sejak awal lagi, iaituzaman Rasulullah sendiri.

"Cuma Rasulullah dansahabat bukan sarjana ataupenulis kitab, sebaliknya pen­gamal sehinggalah ulama ter­kemudian membina pensiste­man dalam bentuk ilmu yangmenjadi asas hukum-hakamdalam Islam," katanya.

" Wacana Islamisasi

ilmu pengetahuan

gagasan Prof Dr

Syed Muhammad

Naquib al-Attassecara sistematik

ialah gagasan besar

yang memerlukan

penguasaan disiplinilmu Islam dan

ilmu pengetahuan

semasayangmendalam, sekali

gus menjadikan

wacana ini pentingdalam konteks

semasa"

Muhammad ZarifHassan @ Zulkefli

Tutor JabatanPendidikan Bahasa Dan

Kemanusiaan. UPM