31

Inkijkpagina's Karin Luiten, 'De vrolijke tafel

Embed Size (px)

DESCRIPTION

 

Citation preview

Page 1: Inkijkpagina's Karin Luiten, 'De vrolijke tafel
Page 2: Inkijkpagina's Karin Luiten, 'De vrolijke tafel

2 |

Page 3: Inkijkpagina's Karin Luiten, 'De vrolijke tafel

| 3

Tien jaar geleden heb ik mijn baan opgezegd om van koken en schrijven mijn beroep te maken en dat is wonderbaarlijk genoeg gelukt. Reden voor een feestje! En omdat dit toevallig ook mijn tiende kookboek is, heb ik er maar meteen een feesteditie van gemaakt. Ik weet namelijk geen betere manier om iets te vieren dan door samen te eten. Of het nu met familie is, vrienden, collega’s of de buren, met elkaar aan tafel is het altijd leuker. Dé plek voor goede gesprekken en geschaterlach. Voor verbinden en verbroederen. Maar waarom beperken we dit feest-gedruis vaak slechts tot Kerst en Pasen? Wat mij betreft is er altijd wel een reden te verzinnen voor een vrolijke tafel.

Al sinds mijn studententijd geef ik graag etentjes. Alle meubels mijn zolder-kamertje uit zodat er één lange tafel in paste. Zelf paté maken en vast de bordjes opmaken – wiebel, wiebel – op mijn bed. Verse pasta draaien en koken in zo’n speciaal gehuurde weeshuispan-voor-de-horeca. En dat alles in een keukentje van nog geen vierkante meter waar de stoppen doorsloe-gen als mijn mini-oventje aanstond en de koelkast aansprong.Inmiddels heb ik een groot huis waar ik makkelijk een hoop mensen kwijt kan, maar het principe is onveranderd. Mijmeren wat ik eens zal gaan maken, bladeren in kookboeken en mijn eigen notitieschriftjes, zelf uitnodi-gingen fröbelen, een boodschappenlijst maken en daarna zo veel mogelijk vooraf koken, relaxed met een muziekje erbij. Maar stiekem vind ik spon-tane etentjes nog steeds het allerleukst. Genre: het is mooi weer, zullen we vanavond afspreken op het dakterras/in het Amsterdamse bos/bij jullie in de tuin? Gegarandeerd een hoop plezier, uiteraard in combinatie met lekker eten, vaak gewoon even snel in elkaar gefietst.

Ik hou al sinds jaar en dag van makkelijke maar heerlijke recepten (‘kleine moeite, groot effect’), maar tijdens al die etentjes merk ik steeds weer dat anderen er vaak voor terugschrikken. Want help, hoe doe je dat, koken voor een gezelschap? Wat maak je? Hoe voorkom je dat je dagen in de keuken staat? Natuurlijk ben ik er intussen vrij handig in geworden, maar heus, wat ik kan, kan iedereen. In dit boek ga ik je op weg helpen, want echt, het is een fluitje van een cent.

Page 4: Inkijkpagina's Karin Luiten, 'De vrolijke tafel

4 | H o e g e b r u i k j e d i t b o e k ?

Waarom recepten voor slechts 4 personen?

Zeg nou zelf, wie zit er te wachten op een feestboek waarin

alle recepten voor 20 man zijn? De recepten zijn bewust

voor 4 personen, zodat je er ook in gewoon huiselijk ver-

band op een doordeweekse dinsdag van kunt genieten. De

ondertitel van het boek is niet voor niks ‘feestrecepten voor

elke dag’: alles kan een aanleiding zijn om samen lekker te

eten. Delen door 2 kan trouwens ook prima.

Wat doe je dan bij meer mensen?

Je kunt zowel het aantal gerechten als het aantal personen

vermenigvuldigen. Het buren- en kerstdiner zijn alvast

berekend voor 6, dat leek me het meest gangbaar. Voor

grote sudderdingen als soepen en stoofschotels hou ik vaak

8 personen aan, een grote pan is in veel gevallen precies

evenveel werk als een kleine. Stoofschotels zijn trouwens

vaak nog lekkerder ook als je ze vooraf maakt, zelfs als je de

boel invriest.

Vermenigvuldigen is letterlijk vermenigvuldigen?

Bij een gerecht voor 4 personen ga ik uit van een portie die

je zou eten als ‘gewoon’ hoofdgerecht. Uiteraard kun je de

boel uitbreiden. Ingrediënten vermenigvuldigen kan prima

met een factor 2 of 3, daarboven geldt dat je vaak met

minder toe kunt wat smaakbepalende specerijen en kruiden

betreft: je hebt geen 5 kaneelstokjes nodig voor een extra

grote pan stoofperen, en ook geen 5 bossen peterselie voor

de garnering over een salade, ook al is ie mega.

Wel lastig…

Ach, het is een kwestie van even wennen. Koken is geen

exacte wetenschap, het draait om gevoel, proeven en je

eigen smaak. En van gewoon doen, zonder je vast te klam-

pen aan exacte maten en gewichten. In dit boek komen

volop lepels, handjes, bosjes en scheuten voor. Soms een

volle lepel of een ferme scheut. Met een flinke bos peterselie

bedoel ik er zo eentje van de Turk. Een handje is eerder zo’n

klein plastic supermarktbakje met een paar takjes erin.

Wel een hoop recepten per menu trouwens.

Je hoeft ook niet meteen álle recepten uit een hoofdstuk te

maken! Dit boek gaat uit van het modulemodel: als je gas-

ten krijgt, kun je de hoeveelheden per gerecht vermenigvul-

digen, of je kiest voor meerdere soorten gerechten. Dan heb

je zowel meer variatie als meer volume. Mensen eten dan

vanzelf kleinere porties, maar zo kunnen ze wel meerdere

dingen proberen.

Kan ik ook hoofdstukken combineren?

Jazeker! Alle gerechten in dit boek zijn volop onderling te

combineren. Ik geef bij elk hoofdstuk al wat suggesties,

maar voel je vooral vrij om zelf ook andere combi’s te

maken. En vul gerust aan met je eigen succesnummers:

een beetje van Karin en een beetje van jezelf.

En wat als ik geen grote eettafel heb?

Met planken en schragen kom je een heel end. Klapstoelen

en servies kun je huren of lenen bij de buren. Te veel gedoe?

De buffetvorm. Zorg voor variatie in smaak, maar ook in

kleur. Dat oogt appetijtelijk, zeker als alles zo bij elkaar staat.

Een mix van warme en koude gerechten is ook prettig. Nog

een optie in geval van ruimtegebrek: kies niet voor een diner

maar voor een aangeklede borrel en noem het heel chic op

z’n Frans een ‘apéritif dînatoire’.

Kan ik de gerechten vooraf maken?

Natuurlijk, dat is het uitgangspunt van dit boek: zo veel mo-

gelijk voorbereiden (door jezelf of door een ander), daarna

hooguit alleen nog wat op het laatste moment. Bij de

recepten staat zo veel mogelijk vermeld wat je al vooraf kunt

doen, plus bewaartips, vervoertips en opwarmtips.

Alles bij elkaar toch een hoop tijd in de keuken…

Hoho. De kunst is om de boel een beetje van je af te

organiseren. Bij het jaarlijkse kerstdiner is voor veel families

en vriendengroepen al heel gebruikelijk dat iedereen een

gang maakt en meeneemt, dus dat kan toch ook op andere

momenten in het jaar? Hou wel de regie in eigen hand door

zelf de recepten uit te kiezen en te verdelen. Je zult zelfs

zien dat het op die manier ook veel makkelijker wordt om

vaker af te spreken met een groep, want doorgaans schrikt

iedereen ervoor terug om gastheer/-vrouw (lees: de pineut)

te zijn. Of spreek af om ter plekke samen te koken, de

zondagmiddag is er ideaal voor. Glaasje erbij, knabbeltje,

en al hakkend, snijdend en raspend is het feest al meteen

begonnen.

Page 5: Inkijkpagina's Karin Luiten, 'De vrolijke tafel

I n h o u d| 5

1 Vrijmibo

2 Italiaanse pastaparty

3 Oranje boven

4 Picknick

5 Franse lunch

6 Zwoele zomeravond

7 Theefeestje

8 Verjaardag

9 Gluren bij de buren

10 Tempo Doeloe

11 Curry Night

12 Hollands Glorie

13 Kerst

14 Zeebanket

Index

6

22

40

56

72

90

110

134

152

166

184

204

220

234

242

Inhoud: Hoe plan ik nou zo’n etentje?

Prik een datum. Kijk hoeveel mensen je uitnodigt. Check of

er speciale allergieën en/of eetwensen zijn. Bereken hoeveel

gerechten je wilt (laten) maken. Zorg voor een goede afwis-

seling van vis, vlees en vegetarisch. In dit boek staan extra

veel vegetarische recepten, want als het goed is, lust ieder-

een die, dus dat is wel zo makkelijk. Maak een boodschap-

penlijst. Kijk wat je al (ver) van tevoren kunt maken.

Hoe herken ik vegetarische recepten?

V is vegetarisch. (V) betekent dat het gerecht met een

kleine aanpassing ook vegetarisch gemaakt kan worden.

Hoe bereken je nou de totale hoeveelheid eten?

Is het een borrel of een echt diner? Oftewel: wil je mensen

van een complete maaltijd voorzien, of alleen wat te knab-

belen geven? Voor een diner is 500 g voedsel per persoon

in totaal (zonder toetje/drankjes) een Heel Algemene Regel.

Hoe meer verschillende gerechten je hebt, hoe kleiner de

porties kunnen zijn, want dan kunnen mensen meer dingen

proeven. Vergeet niet: een soep die normaal voor 4 borden

zou zijn, is in kopjes ineens voor 8 personen, in miniglaasjes

zelfs voor 12. Denk ook aan simpele aanvullende maatrege-

len als stokbrood, crackers, olijven, nootjes, et cetera. Geen

extra werk, wel handig voor extra hongerige hordes.

Wat als er toch te veel is?

Vriezer of iedereen een doggybag mee.

Wat bedoel je met boter in je recepten?

Die vraag wordt me vaak gesteld. Met boter bedoel ik altijd

boter. Echte roomboter, puur natuur. Ik gebruik nooit mar-

garine of andere fabrieksmatige bak- of braadproducten,

evenmin als ‘light’-producten trouwens. Maar wat je doet in

je eigen keuken, moet je natuurlijk helemaal zelf weten.

Maar hoe zit het nou met die pakjes en zakjes?

Na jaren ondergedompeld te zijn geweest in het zonder-

pakjes-en-zakjes-gebeuren had ik behoefte aan iets nieuws,

iets anders. Met dit boek hoop ik oude én nieuwe lezers

een flinke dosis inspiratie en voorpret te bieden, vooral ook

visueel. Maar wees gerust, natuurlijk ben ik nog altijd voor

vers en zelfgemaakt, dus ook dit boek is geheel pakjesvrij.

Page 6: Inkijkpagina's Karin Luiten, 'De vrolijke tafel

6 | V r i j m i b o

Page 7: Inkijkpagina's Karin Luiten, 'De vrolijke tafel

V r i j m i b o| 7

Page 8: Inkijkpagina's Karin Luiten, 'De vrolijke tafel

8 |

Kantoorlingo voor wat vroeger ‘de borrel met collega’s’ heette. Aan het eind van de werkweek vegen we de bureaus leeg, de office manager heeft in de pauze alvast bier en borrelnootjes ingeslagen en we proosten op het weekend. Ook buiten kantoor wordt er trouwens een hoop afge-borreld, en niet alleen op vrijdagmiddag. Met vriendinnen, met de buren, met de zangclub, met de vakantiekennissen. Een borrelhoofdstuk mocht dan ook niet ontbreken in dit boek. Sterker nog, we beginnen ermee. De betere borrelmomenten herinner ik mij vooral uit het buitenland. Zoals die vakantie in Zuid-Spanje toen ik dagelijks toog van de ene naar de andere tapasbar, overal met weer andere hapjes bij een ander glaasje wijn. Wat kan een mens daar zielsgelukkig van worden. Of de zomer die ik al aperol-spritzend doorbracht in Italië. Een drankje alleen vinden Italianen armoedig, er moet altijd iets te eten bij. Dat kan variëren van het standaardbakje met chips tot een compleet tafelvullend assortiment aan elegante knabbelwaar. Juist mijn Italiaanse vrienden wisten feilloos waar er het meest ‘te halen’ viel. Zoiets kun je ook gewoon zelf organiseren. Hier vind je een divers aanbod van mijn eigen succesrecepten zodat je bij het eerstvolgende borrelbezoek niet met lege handen staat. Geen paniek, je hoeft ze heus niet meteen allemaal te maken hoor. Of kies er gewoon eentje voor bij het aperitief van je eerstvolgende etentje.

Page 9: Inkijkpagina's Karin Luiten, 'De vrolijke tafel

| 9

Radijsjes met boter

Kwarteleitjes met kruidenzout

Blauwe guacamole

Makreelrillettes

Albóndigas

Tortilla met chorizo

Spicy borrelnootjes

Opgeleukte olijven

Tapenade

Maanzaadstengels

Tucjes

V 10

V 10

V 13

13

14

17

V 17

V 18

V 18

V 21

V 21

Menu:

* Wijntips: Sauvignon Blanc (wit), Merlot of Chileense Cabernet Sauvignon (rood)))

* Ook lekker: hartige madeleines met roquefort (blz. 77), wortelhummus (blz. 47), ham-kaas-minimuffins (blz. 126), gehaktrolletjes (blz. 144), Marokkaanse gehaktballetjes (blz. 67).

Page 10: Inkijkpagina's Karin Luiten, 'De vrolijke tafel

• 1 bosje radijs• klein schaaltje zachte boter• fleur de sel

• 1 doos kwarteleitjes (= 12 stuks)

• 2 eetl fleur de sel of grof zeezout

• 1 theel komijnzaadjes• ½ citroen (alleen rasp)• 1 eetl bieslook• peper uit de molen

bereiden: 5 minuten Voor 4 personen VegetariscH

bereiden: 10 minuten Voor 4 personen VegetariscH

Fransen hebben de grappige gewoonte om radijsjes te serveren bij de borrel, maar dan gecombineerd met een brokstukje keiharde boter en wat zout. Het is veel makkelijker om wat zachte boter te nemen (de lekkerste boerenboter die je kunt vinden!) en daar de radijsjes in te dopen. Wat fleur de sel erover, het fijnste knisperzout dat er is, en je weet niet wat je proeft! Het lekkerst met van die langwerpige radijsjes zoals je ze in Frankrijk vindt, die zijn wat pittiger dan onze ronde. ik kweek ze zelf op mijn balkon, werkt uitstekend.

Kwarteleitjes hebben altijd iets aandoenlijks, vind je niet? en dat samen pellen en dippen heeft al iets gezelligs.

Radijsjes met boter

Kwarteleitjes met kruidenzout

Nou, daar kom je verder wel uit, toch?

Kook de kwarteleitjes in ongeveer 4 minuten gaar. Laat ze schrik-ken in koud water, maar pel ze niet, dat mag iedereen lekker zelf doen. Doe zout en komijnzaad in een vijzel en stamp. Voeg citroenrasp en wat peper toe en stamp ook nog even mee. Roer de fijngeknipte bieslook erdoor. Doe in een plat dipschaaltje.

1 0 | V r i j m i b o

Page 11: Inkijkpagina's Karin Luiten, 'De vrolijke tafel

| 1 1

Radijsjes met boter

Page 12: Inkijkpagina's Karin Luiten, 'De vrolijke tafel

1 2 |

Page 13: Inkijkpagina's Karin Luiten, 'De vrolijke tafel

• 1 rijpe (!) avocado• 100 g magor (= mascarpone/gorgonzola)

• ½ limoen• ½ knoflookteentje• 1 lente-uitje• handje verse koriander• zout & peper uit de molen

• 1 gerookte/gestoomde makreel• 1-2 eetl crème fraîche• 1-2 eetl mayonaise• 1 kleine rode ui• 2 eetl kappertjes• snuf cayennepeper• kneep citroensap• paar takjes platte peterselie• zout & peper uit de molen

bereiden: 10 minuten Voor i baKje VegetariscH

bereiden: 10 minuten WacHten 2-3 uur Voor 4 personen

een op het oog rare fusioncombi, maar hij werkt wonderbaarlijk wel: guacamole met blauwe kaas. specifieker: magor of ook wel gormas genoemd; je weet wel, die laagjes mascarpone met gorgonzola. Lekker op toastjes, met tortillachips, maar ook bij een berg crudités (zie blz. XX). maak dit alleen niet te lang van tevo-ren, het wordt snel bruin, ondanks de limoen. alhoewel even doorroeren het frisse groen prompt weer tevoorschijn brengt.

Zo’n heerlijk visje, makreel. en gehakseld wordt het een dip waar iedereen z’n vingers bij aflikt. Voor het contrast vooral serveren met van die kleine, zure cornichonnetjes (Franse augurkjes). en toastjes of plakjes stokbrood natuurlijk.

Blauwe guacamole

Makreelrillettes

Pel de avocado en verwijder de pit. Doe in de keukenmachine met de magor. Pers de halve limoen uit en doe het sap erbij. Knijp de halve knoflookteen erboven uit. Maal tot een smeuïge groene massa en breng op smaak met zout en peper. Hak met een mes de koriander grof en snij het lente-uitje in ringetjes, schep allebei erdoor.

Verwijder vel en graatjes van de makreel en prak met een vork goed fijn in een kom. Liever niet in de keukenmachine, dan wordt het zo pruttig. Snipper de ui heel fijn en schep erdoor, samen met de crème fraîche en mayo, zoveel als nodig is om het lek-ker smeuïg te maken. Schep de uitgelekte kappertjes erdoor en breng op smaak met zout, peper, cayennepeper, fijngehakte peterselie en een kneep citroensap. Zet minstens 2-3 uur in de koelkast.

V r i j m i b o| 1 3

Page 14: Inkijkpagina's Karin Luiten, 'De vrolijke tafel

1 4 | V r i j m i b o

Balletjes:

• 500 g half-om-halfgehakt• 2 beschuitjes• 1 ei• 1 sjalot• 1 eetl fijngehakte peterselie• 1 knoflookteen• versgeraspte nootmuskaat• zout & peper uit de molen• wat olijfolie

Saus:

• 1 blik gepelde tomaten (400 g)• 1 sjalot• 2 knoflooktenen• 1 afgestreken eetl pimentón (of gewoon paprikapoeder)

• zout & peper uit de molen

bereiden: 20 minuten in de pan: 30 minuten ± 20 stuKs

geen spaanse bar zonder balletjes in tomatensaus. ook bij een Hollandse borrel zijn ze fijn. bovendien weer eens wat anders dan die eeuwige bitterballen. Vooraf maken en invriezen kan uitstekend, gewoon zachtjes weer opwarmen in de pan of afgedekt met folie in de oven. serveer liefst met wat stokbrood erbij, om de saus op te kunnen dippen. onmisbare smaakmaker, als je het mij vraagt, is pimentón de la Vera, ultra-spaans gerookt paprikapoeder in mooie blikjes. agridulce (zoet-pittig) vind ik zelf de lekkerste en meest universeel inzetbare, maar als je de pittige variant hebt, moet je er beslist minder van gebruiken. Hier te koop in delicatessenwinkels en online. Heus, een aanrader!

Albóndigas

Gehaktballetjes: Snipper de sjalot en haal de knoflook door de knijper. Verkruimel de beschuitjes. Doe in een grote kom, samen met gehakt, ei, peterselie, nootmuskaat, zout en peper en kneed grondig door elkaar. Laat het gehakt vooral lekker tussen je vingers doorfloepen, dat voorkomt dat de boel straks uit elkaar valt. Rol er balletjes van, formaat beschaafde bitterbal. Verhit een ferme scheut olijfolie in een grote braadpan en bak de balletjes al omrollend aan tot mooi bruin, eventueel in twee porties. Helemaal gaar hoeft niet, ze garen straks nog verder in de saus. Haal ze uit de pan.

Tomatensaus: Snipper de overige sjalot en knoflook en fruit zachtjes in dezelfde pan. Bak het paprikapoeder even mee. Pureer de tomaten met de staafmixer, giet in de pan, plus zout en peper erbij. Laat 15 minuten op vrij hoog vuur pruttelen, zon-der deksel. Doe de balletjes er weer bij en laat met deksel schuin op de pan 15 minuten rustig verder garen. Serveer met brood.

Page 15: Inkijkpagina's Karin Luiten, 'De vrolijke tafel

| 1 5

Page 16: Inkijkpagina's Karin Luiten, 'De vrolijke tafel

1 6 |

Page 17: Inkijkpagina's Karin Luiten, 'De vrolijke tafel

V r i j m i b o| 1 7

• 750 g grote, vastkokende aardappels

• 1 grote ui• 4 geroosterde paprika’s op olie (pot)

• 5 grote eieren• 150 g chorizo (aan een stukje)• ± 10-12 eetl olijfolie• zout

• 125 g blanke amandelen• 125 g cashewnoten• 2 eetl (tijm)honing• 1 eetl olijfolie• 1 eetl fijngehakte verse rozemarijn (± 2 takken)

• 1 theel gemalen chilivlokken (uit zo’n molentje)

• 1 theel zout• 1 theel pimentón (of gewoon paprikapoeder)

bereiden: 15 minuten in de pan: 20 + 20 minuten Voor 4 personen Kan VegetariscH

bereiden: 5 minuten in de oVen: 6-8 minuten Voor 1 FLinKe baK VegetariscH

doet het altijd goed, deze tapa der tapas. de basisversie met alleen aardappel en ui is al lekker, maar met paprika en chorizo wordt het nóg feestelijker. nu ja, wie het vegetarisch wil, laat de chorizo weer weg. Koud serveren.

Zo vind je ze nooit in een zakje. Kan ook met pinda’s, walnoten, pecannoten etc.

Tortilla met chorizo

Spicy borrelnootjes

Schil de aardappels en ui en snij in dunne plakjes. De chorizo mag in ienieminiblokjes. Verhit een royale scheut olijfolie in een grote koekenpan (minimaal Ø 25 cm), zodat er echt een bodem-pje in staat. Doe aardappel, ui en chorizo om en om in de pan, steeds met wat zout. Laat 15-20 minuten rustig garen (niet bak-ken), schep regelmatig om. Klop in een grote kom de eieren los. Snij de paprika in dunne reepjes en doe erbij. Check of de aard-appels al inprikbaar zijn, zo niet: nog iets langer. Giet de com-plete inhoud van de aardappelpan af boven een zeef en vang de olie** op. Schep dan het aardappelspul goed door de kom met ei en laat 5 minuten staan. Veeg de koekenpan schoon, laat opnieuw goed heet worden en verhit er 3 eetl van de bewaarde olie in. Kieper de aardappel-eikom leeg boven de hete pan en duw gelijkmatig aan met een spatel. Bak onder een deksel op vrij laag vuur tot de tortilla bijna helemaal stevig is (± 15 minuten). Leg een groot plat bord op de pan, draai alles samen om en laat de tortilla ondersteboven voorzichtig terugglijden in de pan. Bak ook deze kant nog 5 minuten. Laat afkoelen en snij in stukjes.

Oven voorverwarmen op 180 °C. Strooi de noten over een met bakpapier beklede bakplaat. Doe alle smaakmakers erbij en hus-sel alles goed door elkaar. Ja, inderdaad, dat levert kliederige vingers op, maar zo mengt het wel het beste. Rooster in 6-8 minuten goudbruin, schep tussentijds een keertje om. Hou ze in de gaten, roosteren is iets anders dan verbranden, vooral aan de randen kan het hard gaan. Til met bakpapier en al van de hete bakplaat en laat afkoelen. Warme noten zijn niet lekker, ook al zou je dat denken. Bij een kleine portie kan het trouwens ook in een koekenpan, maar dan moet je wel continu blijven omschep-pen; de oven is makkelijker en geeft een gelijkmatiger resultaat.

Page 18: Inkijkpagina's Karin Luiten, 'De vrolijke tafel

• 1 bakje groene olijven• 1 handje verse koriander• 1 citroen (alleen rasp)• 1 knoflookteen

• 150 g zwarte olijven, of een mix met groene (ontpit gewicht)

• 3 ansjovisfilets• 2 eetl kappertjes• paar takjes platte peterselie• 1 theel gedroogde oregano• kneepje citroensap• ± 50 ml olijfolie extra vergine• versgemalen peper

bereiden: 5 minuten Voor 1 baKje VegetariscH

bereiden: 5 minuten Voor 1 baKje VegetariscH

olijven zijn calorie-technisch de ideale borrelhap. niemand snaait ooit een hele bak olijven leeg, wat je van chips niet kunt zeggen. alhoewel, déze olijven…

in de volksmond is elke vorm van smeerbare-smurrie-met-olijven synoniem voor tapenade. maar die kant-en-klare zijn vaak bremzout, dus dan liever even zelf, hup, iets in elkaar tapeneren. Lekker op toastjes of (geroosterde) plakjes stok-brood. uiteraard zijn de gebruikte ingrediënten allesbepalend voor de smaak. met een blikje goedkope, vieze, ontpitte olijven uit de supermarkt krijg je vieze tapenade. ga liever naar de turk of de olijvenkraam op de markt. ik doe vaak een mix van twee of drie soorten, dat geeft smaakverdieping. olijven met pit zijn steevast lekkerder dan zonder, het is niet anders, maar ontpitten gaat makkelijk met zo’n handig tangetje (olijven-/kersenontpitter) van de kookwinkel. o, en niet vergeten, kappertjes horen er ook altijd in.

Opgeleukte olijven

Tapenade

Laat de olijven uitlekken en doe in een kom. Rasp de schil van de schoongeboende citroen erboven fijn. Hak de koriander fijn. Haal de knoflookteen door de knijper. Hussel alles door elkaar. Is dat alles? Ja, dat is alles.

Doe alle ingrediënten behalve de olie in de keukenmachine en pureer alles kort door elkaar. Giet vervolgens al malend net zoveel olijfolie erbij als nodig is voor een mooie puree, dat kan per keer nogal verschillen. Maal kort als je van grof houdt, iets langer als je het liever wat smeuïger hebt. Proef en breng zo nodig verder op smaak. Zout hoeft niet, olijven en ansjovis zijn al zout. Tip: doe er ook eens een paar zongedroogde tomaatjes op olie en/of een knoflookteen door.

1 8 | V r i j m i b o

Page 19: Inkijkpagina's Karin Luiten, 'De vrolijke tafel

| 1 9

Page 20: Inkijkpagina's Karin Luiten, 'De vrolijke tafel

2 0 |

Page 21: Inkijkpagina's Karin Luiten, 'De vrolijke tafel

V r i j m i b o| 2 1

• 200 g zelfrijzend bakmeel• 1 takje rozemarijn• 50 g boter, in blokjes• 25 g geraspte parmezaan• 6 eetl olijfolie• 50 ml water• 1 theel suiker• ¼ theel zout + wat extra• snufje versgemalen peper

• 3 plakjes roomboterbladerdeeg (diepvries)

• 1 handje versgeraspte pittig belegen kaas

• 2 eetl maanzaad• 1 ei of 1 eidooier• wat fleur de sel of ander knisperzout

bereiden: 15 minuten in de oVen: 10 minuten Voor ± 30 stuKs VegetariscH

bereiden: 10 minuten (+ 10 minuten WacHten) in de oVen: 10 minuten Voor 20 stuKs VegetariscH

ineens kreeg ik het op mijn heupen om eens zelf tucjes te bakken. noem het be-roepsverdwazing. Het kostte een aantal bakbeurten, maar toen had ik ook deze brosse, zoutige, goudgele zandkoekjes, droog en vettig tegelijk. niet exact het-zelfde als die uit een pakje, nee, maar ze knabbelen wel reuze fijn weg.

diepvriesroomboterbladerdeeg is een fantastische uitvinding. Hoe oud en half uit-gedroogd de plakjes ook zijn, er vallen altijd nog borrelstengels van te fabri-ceren. Wie geen maanzaad wil omdat het zo gevaarlijk onelegant tussen je tanden blijft zitten, neemt sesamzaadjes. of houdt het alleen bij kaas.

Tucjes

Maanzaadstengels

Oven voorverwarmen op 200 °C. Zeef het bakmeel boven een kom. Roer kaas, suiker, zout en peper erdoor. Hak de rozemarijn-naalden heel fijn en doe samen met de boterblokjes en olie erbij. Wrijf met je vingers tot een grof kruimeldeeg. Voeg 50 ml water toe en kneed snel tot een soepele deegbal. Rol in twee porties dun uit tussen twee vellen bakpapier, dat scheelt een hoop geplak, en zo is er ook geen extra meel nodig, wat de smaak weer afvlakt. Snij tot een rechthoek en die weer in kleine recht-hoekjes van pak ’m beet 4 bij 6 cm. Echte pietlutten zoals ik snij-den vervolgens ook weer alle hoekjes eraf, voor een authentiek Tuc-effect. Hevel met bakpapier en al over op twee bakplaten. Prik met een gebaksvorkje desgewenst nette rijtjes erin. Of niet. Strooi er nog wat zout over of nog lekkerder: maal wat grof zout met een molentje. Bak in ± 10 minuten gaar en met een licht tintje. Bewaar luchtdicht in een trommel.

Oven voorverwarmen op 200 °C. Laat de plakjes bladerdeeg iets ontdooien. Leg een vel bakpapier klaar of bestrooi het aanrecht met bloem – maar dat wordt vaak weer zo’n zootje. Trek de plak-jes met je handen in de lengte iets uit of rol netjes met de deeg-roller. Kwast in met losgeklopt ei(dooier). Strooi geraspte kaas, maanzaad en zout erover. Duw een beetje aan met je platte hand. Snij elke plak in 6 repen. Draai elke reep een paar slagen voor een twisted effect. Leg ze op een met bakpapier beklede bakplaat (of twee) en laat in de oven in ± 10 minuten goudbruin en knapperig worden. Bewaar luchtdicht in een trommel.

Page 22: Inkijkpagina's Karin Luiten, 'De vrolijke tafel

2 2 | p a s t a p a r t y

Page 23: Inkijkpagina's Karin Luiten, 'De vrolijke tafel

P a s t a p a r t y| 2 3

Page 24: Inkijkpagina's Karin Luiten, 'De vrolijke tafel

2 4 |

Ooit had elke zichzelf respecterende yup een pastamachine in huis. Niet om er ooit iets mee te doen, puur voor de blingbling op het aanrecht. Bij mij thuis wordt ie echter vaak gebruikt, vooral toen ik ontdekte dat zelfgemaakte pasta a) heel lekker is, b) qua werk best meevalt, zeker als je het wat vaker gedaan hebt, maar vooral c) de ideale manier is om kinderen mee zoet te houden. Buurjongetjes, nichtjes of gewoon visite met mok-kende koters: ideaal om ze aan de pasta te zetten. Al dan niet boven op de gereedschapskist omdat ze anders niet boven het aanrecht uit komen. De kinderen zwengelen aan de pastamachine, de ouders drinken een glaasje wijn, knabbeltje erbij, goh, het is nu al een feestje, en dan mogen we het straks ook nog samen opeten. Kijk, dát is het idee van de pastaparty.Zelfs supermarkten hebben tegenwoordig eenvoudige handzwengelappa-raten in de aanbieding, maar zelf heb ik sinds een paar jaar een elektrische keukenmachine met pasta-hulpstukken. Daarmee gaat het helemaal als een dolle. Het allerleukste is het ding waarmee je in een handomdraai zelf penne en fusilli kunt fabriceren. Dan gaan ook volwassenen helemaal los. Echt, het wordt een doldwaze bedoening, ideaal weekendvertier. Natuurlijk hoef je echt niet alle recepten uit dit hoofdstuk in één keer te maken, ik wil je alleen verschillende ideeën geven. Je kunt ook prima een of twee pasta’s combineren met voor- en bijgerechten uit andere hoofdstukken tot een volwaardig menu.

* Lekkere menucombi’s: vijgen met parmaham (blz. 96), mozzarella-sinaasappelspiesjes (blz. 60), krokante courgettebloemen (blz. 96), salade met mozzarella en granaatappel (blz. 157), mediterrane kiprolletjes (blz. 158), trifle met bramen en lemoncurd (blz. 106).

Page 25: Inkijkpagina's Karin Luiten, 'De vrolijke tafel

| 2 5

Basisrecept pasta

Basisrecept tagliatelle

Pastasauzen:

Supersnelle tomatensaus

Pesto rosso

Pesto rosso met frutti di mare

Pistachepesto

Pistachepesto met courgette

Groene carbonara

Radicchio & gorgonzola

Basisrecept ravioli

Ravioli met paddestoelen

Ravioli met biet en ricotta

Lasagne met zalm en spinazie

V 26

V 26

V 30

V 30

30

V 31

V 31

31

V 31

V 33

V 34

V 34

37

Menu:

* Wijntips: Prosecco, Verdicchio dei Castelli di Jesi (wit), Sangiovese of Montepulciano d’Abruzzo (rood).

Page 26: Inkijkpagina's Karin Luiten, 'De vrolijke tafel

2 6 | p a s t a p a r t y

Laat ik nou altijd gedacht hebben dat je verse pasta maakt van ‘grano duro’, een beetje gelige bloem van harde tarwe. tot ik van mijn vanuit Verona bloggende collega (italiaans koken met) antoinette uit italië begreep dat die bedoeld is voor pasta om te drogen. Voor vers te nuttigen pasta gebruiken italianen bloem ‘tipo 00’. allebei te vinden in delicatessenwinkels, en vaak ook gewoon bij de turk.Zelf hou ik nog altijd meestal een verhouding aan van half bloem van harde tarwe en half gewone Hol-landse tarwebloem, dat werkt prima. maar experimenteer gerust zelf eens. Voor het zelf maken van korte pasta (penne, fusilli) met de keu-kenmachine is bloem van uitsluitend harde tarwe geen goed idee, dat krijg je nauwelijks door het appa-raat geperst.o ja, en een pastamachine heb je ook nodig, maar die zijn overal te krijgen of te lenen. en anders zit er maar één ding op: spierballen en een deegroller en de ouderwetse italiaanse-mamma-methode.

Basisrecept pasta

Page 27: Inkijkpagina's Karin Luiten, 'De vrolijke tafel

P a s t a p a r t y| 2 7

Pastadeeg voor 3-4 personen:

• 200 g bloem• 2 eieren• 1 eetl olijfolie• snufje zout

Doe bloem en zout in een grote kom. Maak een kuiltje, giet daar eieren en olie in en kneed met de hand tot een soepele bal deeg. Te nat? Iets meer bloem. Te droog? Wat water of een drupje olie. Of doe zoals ik en gooi alle ingrediën-ten 30 seconden in de keukenma-chine tot het klontert en vorm dan even snel met de hand tot een bal. Laat in plasticfolie een uurtje rusten in de koelkast, daar wordt het deeg elastischer van. Dit deeg kun je nu meteen gebruiken voor het maken van korte pasta (penne, fusilli), als je daar zo’n apparaat voor hebt.

UitrollenSnij steeds een stukje van het deeg, bewaar de rest in plasticfo-lie tegen het uitdrogen. Duw het stukje deeg plat en bepoeder met wat bloem die je op het aanrecht strooit. Rol op stand 1 (de wijdste opening) door de pastamachine. Vouw het deeg dubbel, draai een kwartslag en rol opnieuw door stand 1. Herhaal dit een paar keer, zo helpt de machine als het ware kneden en krijg je mooi egale lap-pen; je ziet en voelt het verschil. Daarna ga je meteen verder met

stand 2, stand 3, et cetera tot je lange, dunne lappen hebt bij stand 5 of 6, dubbelvouwen en herhalen hoeft nu niet meer. Gebruik wat bloem zodra het deeg plakkerig aanvoelt aan je vingers. Trekken er gaten in bij het rollen? Dan is het deeg te vochtig. Even losjes door de bloem halen en opnieuw proberen. Ja, je keuken zit na zo’n pastaparty wel onder de bloem, het is niet anders.

En nu?Deze lappen kun je meteen gebruiken voor lasagne (blz. 37) of ravioli (blz. 33), waarbij ze voor lasagne en tagliatelle wat dikker mogen zijn (stand 5) dan voor ravioli (stand 6). Laat de lappen voor tagliatelle even drogen aan de lucht, anders wordt het één grote plakboel. De droogtijd hangt af van het weer: bij warm weer droogt het veel sneller en is 5 minuten voldoende, in de winter wat langer. Haal de lappen daarna opnieuw door het apparaat via de speciale sliertstand. Wentel even losjes door de bloem en draai om je hand tot losse vogelnestjes. Is het deeg toch nog plakkerig? Doe dan geen vogelnestjes maar spreid de

slierten heel losjes uit op een groot bebloemd dienblad en hussel de boel regelmatig even om. Als het eenmaal wat verder ingedroogd is, kun je het prima invriezen.

KleurtjespastaGroen: 200 g bloem, 100 g spi-nazie (kort laten slinken in een pan, goed uit laten lekken en dan staafmixeren), 1 ei plus wat zout. Gebruik wat extra bloem als het te nat is.Rood: is lastiger, het wordt al snel onbestemd roze in plaats van knalrood. Sap geperst van rauwe (geen gare) bietjes werkt het beste. Neem 200 g bloem, ± 75 ml versgeperst bietensap en wat zout. Geen ei, dat wordt te nat en gaat ten koste van de kleur.Kruiden: leg kleine blaadjes peterselie of ander zacht tuinkruid tussen twee vrij dunne lappen deeg. Haal nogmaals op dezelfde stand door de machine. Het is een enorm gepiel, maar geeft wel een mooi resultaat als je hier ravioli mee maakt en de blaadjes precies bovenop weet te krijgen. Maak het deeg alleen niet te dun, dan barst het open waar het kruid zit en lopen je ravioli vol water.

Page 28: Inkijkpagina's Karin Luiten, 'De vrolijke tafel

2 8 |

Page 29: Inkijkpagina's Karin Luiten, 'De vrolijke tafel

| 2 9

Page 30: Inkijkpagina's Karin Luiten, 'De vrolijke tafel

3 0 | p a s t a p a r t y

• 10 smaaktomaten (bijv. tasty toms)

• 1 gedroogd chilipepertje of flink wat chilivlokken (uit

zo’n molentje)

• 2 knoflooktenen• handje basilicum• kneepje citroensap• scheut olijfolie• zout & peper uit de molen

• 75 g zongedroogde tomaten (op olie)

• 15 g pijnboompitten• 25 g olijven zonder pit• 1 knoflookteen• 1 gedroogd chilipepertje• ± 4 eetl olijfolie extra vergine

• zout & peper uit de molen

Versgedraaide pasta verdient de hoofdrol, dan kun je de sauzen lekker simpel houden. Hier een selectie van mijn favoriete sausrecepten, allemaal op basis van 300-400 g pasta (die trouwens ook gewoon in gedroogde vorm gekocht mag zijn in de winkel hoor). belangrijk: meng altijd de pasta in de pan door de saus, net als de italianen doen, dan wordt het veel meer één geheel, het eet lekkerder en je kunt bovendien toe met minder saus.

PAStASAuzen

Supersnelle tomatensaus

Pesto rosso

Hak de knoflook en fruit zachtjes in een scheut olijfolie in een grote koekenpan. Snij intussen de tomaten (met vel en zaadjes) in kleine stukjes en doe erbij, plus het verkruimelde chilipepertje/gemalen chilivlokken, zout en gewone peper. Laat op zacht vuur maximaal 5 minuten pruttelen. Snij de basilicum in reepjes en roer erdoor. Breng op smaak met een kneepje citroensap. Da’s alles. Schep de pasta erdoor.

Mix alle ingrediënten, behalve de olijfolie, grof in de keukenma-chine met de pulse-knop. Voeg dan, terwijl de machine draait, de olie toe en ga door tot een dikke, smeuïge substantie.

Variant frutti di mare: Fruit 1 sjalotje, bak kort 500 g (ontdooide) zeevruchten mee, blus af met een scheutje witte wijn en een scheutje room, roer er 2 eetl kappertjes, wat versgehakte peter-selie en 4 flinke lepels pesto rosso door. Ten slotte de pasta erdoor.

Page 31: Inkijkpagina's Karin Luiten, 'De vrolijke tafel

P a s t a p a r t y| 3 1

• 1 ferme bos basilicum• 25 g ongezouten pistachenootjes• 25 g oude Hollandse brokkelkaas• 1 knoflookteen• ± 50 ml olijfolie extra vergine• zout & peper uit de molen

• 200 g peultjes• 200 g doperwten (diepvries)• 100 g pancetta• 4 eieren• ½ citroen (alleen rasp)• 1 klein handje platte peterselie

• 50 g versgeraspte parmezaan• zout & peper uit de molen

• 300 g radicchio• 150 g gorgonzola• 200 ml slagroom• wat platte peterselie• 50 g walnoten• 1 rode ui• 1 knoflookteen• scheut olijfolie• zout & peper uit de molen

Pistachepesto

Groene carbonara

Radicchio & gorgonzola

Maal eerst de berg basilicumblaadjes iets fijner in de keuken-machine. Voeg dan pistachenoten, kaas en knoflook toe. Laat de machine lopen terwijl je door de opening in een straaltje net zoveel olijfolie erbij giet tot het een mooie smeuïge massa is. Breng op smaak met zout en peper.

Variant courgette: Snij een courgette in stukjes, bak op hoog vuur een paar minuten al omscheppend in hete olijfolie tot ze bruine, gekaramelliseerde randjes krijgen. Schep de pasta en 4 ferme lepels pesto erdoor, plus eventueel een scheutje pasta-kookwater om het smeuïger te maken.

Snij de pancetta in stukjes en bak uit in een hapjespan. Snij intussen de peultjes in lange dunne reepjes. Ja, dan snij je ook de binnenboontjes in stukken, maar dat maakt niet uit, alles doet mee. Blancheer samen met de doperwten in kokend water met wat zout in een minuut of 4 beetgaar. Giet af in een zeef. Klop de eieren los in een kom met zout en peper. Giet de gare pasta af en doe in de pan met spekjes. Schep dan boontjes/doperwtjes en parmezaan erdoor, ten slotte het eimengsel. Meng goed door elkaar. Laat van het vuur af met deksel op de pan een minuut staan zodat het ei kan stollen tot een smeuïge saus. Hak intus-sen de peterselie en rasp de citroenschil. Strooi dit over de pasta op de borden over de pasta, samen met nog wat extra parmezaan. Nog een zwieper met de pepermolen en voilà.

Snipper de ui en knoflook en fruit zachtjes in een scheut olijfolie in een hapjespan. Snij de radicchio in reepjes, voeg toe en laat al omscheppend op vrij hoog vuur 2 minuten slinken. Doe slagroom en stukjes gorgonzola erbij en laat op laag vuur al roerend smel-ten tot een oudroze saus. Hak intussen de walnoten en peterse-lie, voeg toe. Proef op zout en peper. Schep de pasta erdoor.