พกดของสายไฟฟาและการเลอกใชทเหมาะสม บทนา ในการพจารณาเลอกสายไฟฟาทเหมาะสมนน มหลายขอดวยกนทตองพจารณา ซงจะสงผลตอประสทธภาพ ความเชอถอได และความปลอดภยในการใชงาน ขอกาหนดทตองพจารณาในการเลอกสายไฟฟา ไดแก

- พกดแรงดน ( Voltage Rating ) - พกดกระแส ( Current Rating ) - แรงดนตก ( Voltage Drop ) - สายควบ ( Multiple Conductors )

พกดแรงดน สายไฟฟาทจะใชตองสามารถทนตอแรงดนใชงานไดตาม มอก. 11-2531 ไดกาหนดแรงดนใชงานเอาไว 2 ระดบคอ 300 V และ 750 V ดงนนในการเลอกชนดของสายไฟฟาจงตองคานงถงพกดแรงดนใหเหมาะสมดวย พกดกระแส พกดกระแส คอ ความสามารถของสายไฟฟา ในการทจะนากระแสไฟฟาปรมาณหนงอยางตอเนองในขณะใชงานโดยไมทาใหอณหภมสดทายมคาเกนอณหภมทกาหนดไว พกดกระแสของสายไฟฟาหมฉนวนจะขนกบปจจยตาง ๆ ดงตอไปน 1. ขนาดของสายไฟฟา สายไฟฟาทมพนทหนาตดขนาดใหญ กจะมคาพกดกระแสสงกวาสายไฟฟาทมพนทหนาตดขนาดเลกกวา 2. ชนดของฉนวนทหมสายไฟฟา การทสายไฟฟามฉนวนทมคณภาพด ยอมทจะทาใหสายไฟฟาชนดนนมคาพกดกระแสสงขน 3. อณหภมโดยรอบ เนองจากคาความตานทานของตวนาจะมคาเพมขน เมออณหภมสงขนดงนนถาอณหภมบรเวณรอบ ๆ ของสายไฟฟาทใชมคาสงขน กจะสงผลใหคาพกดของกระแสลดลงจากคาปกต 4. ลกษณะการตดตง เนองจากการตดตงสายไฟฟา สามารถทาไดหลายวธดวยกน เชน เดนลอย เดนในทอรอยสายหรอเดนฝงใตดน การตดตงแตละแบบกจะมการถายเทอากาศไดยากงายตางกน ถาสายไฟฟาตดตงในบรเวณทอากาศถายเทไดสะดวก กจะมคาพกดกระแสสงกวากรณทตดตงในบรเวณอากาศทถายเทไมสะดวก พกดกระแสของสายไฟฟาชนดตางๆ สาหรบการตดตงแตละแบบตาม “ มาตรฐานการตดตงทางไฟฟาสาหรบประเทศไทย “ ของ ว.ส.ท. แสดงในตารางท 3.1 ถง 3.9 ตอนทายของแตละตารางจะแสดงตวคณคาพกดกระแสในกรณอณหภมรอบตวนา ( Ambient Temperature ) แตกตางจากทระบในตาราง

ตารางท 3.1 ขนาดกระแสของสายไฟฟาทองแดงหมฉนวน PVC ตาม มอก. 11-2531 อณหภมตวนา 70 oC ขนาด แรงดน 300 V และ 750 V อณหภมโดยรอบ 40 oC ( สาหรบวธการเดนสาย ก-ค ) และ 30 oC ( สาหรบวธการเดนสาย ง และ จ )

ทอ ทอ ทอ ทอ

โลหะ อโลหะ โลหะ อโลหะ0.5 9 8 8 7 10 9 -

1 14 11 11 10 15 13 211.5 17 15 14 13 18 16 262.5 23 20 18 17 24 21 34

4 31 27 24 23 32 28 456 42 35 31 30 42 36 56

10 60 50 43 42 58 50 7516 81 66 56 54 77 65 97

25 111 89 77 74 103 87 125

35 137 110 95 91 126 105 150

50 169 - 119 114 156 129 17770 217 - 148 141 195 160 216

95 271 - 187 180 242 200 259120 316 - 214 205 279 228 294

150 364 - 251 236 322 259 330185 424 - 287 269 370 296 372240 509 - 344 329 440 352 431

300 592 - 400 373 508 400 487400 696 - 474 416 599 455 552

500 818 - 541 469 684 516 623

ก ขค ง

จ

≥ 0.5 D

(mm2)

ขนาดกระแส (A)วธการเดนสาย

ขนาดสาย

หรอ หรอ≥ D

D = เสนผานศนยกลางของสายไฟฟา

หมายเหต อณหภมโดยรอบตางจาก 40 oC (สาหรบวธการเดนสาย ก-ค ) หรอ 30 oC (สาหรบวธการเดนสาย ง และ จ ) ใหคณคาขนาดกระแสดวยตวคณลดดงน

ตวคณ อณหภมโดยรอบ (oC) วธเดนสาย ก-ค วธเดนสาย ง และ จ

21-25 26-30 31-35 36-40 41-45 46-50 51-55 56-60

- -

1.08 1

0.91 0.82 0.71 0.58

1.06 1

0.94 0.87 0.79 0.71

- -

ตารางท 3.2 ขนาดกระแสของสายไฟฟาทองแดงหมฉนวน PVC ตาม มอก. 11-2531 อณหภมตวนา 70 oC ขนาดแรงดน 300V และ 750 V อณหภมโดยรอบ 40 oC วางบนรางเคเบล

ขนาดสาย

(mm2)

≥ D ≥ 2.15 D

ก ข ค ง จ ฉ

1 - - - - 11 10

1.5 - - - - 14 13

2.5 - - - - 18 17

4 - - - - 24 23

6 - - - - 31 29

10 - - - - 43 41

16 - - - - 56 53

25 - - - - 77 73

35 - - - - 95 90

50 169 110 143 101 119 113

70 217 141 183 130 148 140

95 271 176 230 163 187 178

120 316 205 267 190 214 203

150 364 237 308 218 251 238

185 424 276 360 254 287 273

240 509 331 432 305 344 327

300 592 444 504 414 400 393

400 696 522 593 487 - -

500 818 613 699 572 - -

ขนาดกระแส (A)

วธการเดนสาย

D = เสนผานศนยกลางของสายไฟฟา

หมายเหต อณหภมโดยรอบตางจาก 40 oC ใหคณคาขนาดกระแสดวยตวคณลด ดงน

อณหภมโดยรอบ (oC) ตวคณ 31-35 36-40 41-45 46-50 51-55 56-60

1.08 1

0.91 0.82 0.71 0.58

ตารางท3.3

ขนาดกระแสของสายไฟฟาทองแดงหมฉนวนครอสลงคโพลเอททลน อณหภมตวนา 90 oC ขนาดแรงดน 600 V อณหภมโดยรอบ 40 oC ( สาหรบเดนสายในอากาศ) และ 30 oC ( สาหรบการเดนสายใตดน)

ขนาดกระแส (A) ลกษณะการใชงาน ขนาดสาย

ก ข ค ง

(mm2) สายเดยวเดนใน

อากาศ สายเดยว 3 เสน สายเดยว 3 เสนเดนในทอฝงดน สายเดยวไมเกน 3 เสน

เดนในทอโลหะ ทอโลหะ ทออโลหะ หรอสายหลายแกน ในอากาศ ไมเกน 3 แกน ฝงดนโดยตรง

2.5 36 25 31 28 44 4 47 33 41 36 57 6 60 42 52 46 71 10 82 56 70 61 94 16 110 76 93 81 122 25 148 100 123 107 156 35 184 123 151 130 187 50 224 153 184 156 221 70 286 191 230 197 270 95 356 239 285 241 325 120 417 275 329 277 368 150 481 322 380 318 413 185 559 368 436 363 466 240 672 440 518 430 539 300 782 510 615 501 607 400 921 604 734 586 687 500 1080 686 855 685 773

หมายเหต อณหภมโดยรอบตางจาก 40 oC ( สาหรบการเดนสายในอากาศ ) หรอ 30 oC (สาหรบเดนสายใตดน) ใหคณคาขนาดกระแสดวยตวคณลด ดงน

ตวคณ อณหภมโดยรอบ (oC) การเดนสายในอากาศ การเดนสายใตดน

21-25 26-30 31-35 36-40 41-45 46-50 51-55 56-60

- -

1.05 1

0.95 0.89 0.84 0.78

1.04 1

0.96 0.91 0.87 0.82

- -

ตารางท 3.4

ขนาดกระแสของสายไฟฟาทองแดงหมฉนวนครอสลงคโพลเอททลน อณหภมตวนา 90 oC ขนาดแรงดน 600 V อณหภมโดยรอบ 40 oC ( สาหรบเดนสายในอากาศ)

ขนาดกระแส (A) ลกษณะการใชงาน ขนาดสาย (mm2)

สายเดยวเดนในอากาศ เดนในรางเคเบล 2.5 36 23 4 47 31 6 60 39 10 82 53 16 110 72 25 148 96 35 184 120 50 224 146 70 286 186 95 356 231 120 417 271 150 481 313 185 559 363 240 672 437 300 782 587 400 921 691 500 1080 810

หมายเหต พกดขนาดกระแสตามวธการเดนสาย XLPE ในรางเคเบล ผเขยนคานวณดวยขอกาหนดดงน

- กรณขนาดสายทเลกกวา 300 mm2 พกดกระแสเมอเดนในรางเคเบล = 65% ของพกดกระแสสายเดยวเดนในอากาศ

- กรณขนาดสายตงแต 300 mm2 ขนไป พกดกระแสเมอเดนในรางเคเบล = 75 % ของพกดกระแสสายเดยวเดนในอากาศ

ตารางท 3.5 ขนาดกระแสของสายทองแดงหมฉนวนครอสลงคโพลเอททลน มชลด อณหภมตวนา 90 oC ขนาดแรงดน 12 kV หรอ 24 kV อณหภมโดยรอบ 40 oC (สาหรบการเดนสายในอากาศ) และ 30 oC (สาหรบการเดนสายใตดน)

ขนาดกระแส (A) ลกษณะการใชงาน

สายเดยว 3 เสนเดนในทอฝงดน ขนาดสาย (mm2)

สายเดยว 3 เสนเดนในทอโลหะในอากาศ ทอโลหะ ทออโลหะ

สายเดยว 1 วงจรฝงดนโดยตรง

35 50 70 95 120 150 185 240 300 400 500

148 175 215 265 303 348 396 478 551 636 730

176 209 258 315 361 413 469 563 650 751 869

149 178 218 265 303 341 386 454 521 607 706

209 247 302 361 410 460 519 601 679 772 878

หมายเหต อณหภมโดยรอบตางจาก 40 oC ( สาหรบการเดนสายในอากาศ) หรอ 30 oC ( สาหรบการเดนสายใตดน) ใหคณคาขนาดกระแสดวยตวคณลดดงน

ตวคณ อณหภมโดยรอบ (oC) การเดนสายในอากาศ การเดนสายใตดน

21-25 26-30 31-35 36-40 41-45 46-50 51-55 56-60

- -

1.05 1

0.95 0.89 0.84 0.78

1.04 1

0.96 0.91 0.87 0.82

- -

ตารางท 3.6 ขนาดกระแสของสายทองแดงหมฉนวนครอสลงคโพลเอททลน มชลด อณหภมตวนา 90 oC ขนาดแรงดน 12 kV หรอ 24 kV อณหภมโดยรอบ 40 oC เดนใน Duct Bank ไมเกน 8 ทอ

ขนาดกระแสตอ 1 วงจร จานวนวงจรทงหมด

ขนาดสาย (mm2)

1 2 3 4 5 6 7 8 35 50 70 95 120 150 185 240 300 400 500

175 210 251 313 357 405 461 535 611 694 797

160 191 228 282 322 362 410 475 539 619 695

147 175 208 256 292 327 369 427 481 553 616

137 162 193 236 270 300 339 392 440 507 560

130 153 182 222 254 282 318 367 411 473 522

122 144 171 208 238 263 296 342 382 440 483

116 136 161 196 224 248 278 321 358 412 451

110 130 154 187 213 235 264 305 339 391 427

หมายเหต อณหภมโดยรอบตางจาก 30 oC ใหคณคาขนาดกระแสดวยตวคณลด ดงน

อณหภมโดยรอบ (oC) ตวคณ 21-25 26-30 31-35 36-40 41-45 46-50 51-55 56-60

1.04 1

0.96 0.91 0.87 0.82

- -

สาหรบกรณสายไฟฟา ทเดนในทอรอยสาย คาพกดกระแสทแสดงไวในตาราง จะใชกบกรณทจานวนสายในทอรอยสายมไมเกน 3 เสนเทานน แตถามมากกวา 3 เสน จะตองใชตวคณลดคาพกดกระแส (Derating Factor) ในตารางท 3.7 ในการนบจานวนสายไฟในทอรอยสายมหลกเกณฑดงน การนบจานวนสายไฟในทอรอยสาย

- ถอวาจานวนแกนคอจานวนเสน - ไมตองนบสายนวทรล ในระบบ 3 เฟสทออกแบบไวเปนโหลดสมดล (บางขณะอาจมกระแสไหลผาน) - จะตองนบสายนวทรล ในกรณทโหลดสวนใหญ (มากกวา 50% ) เปนหลอดชนด Electric Discharge เชนหลอด

ฟลออเรสเซนต , อปกรณเกยวกบ Data Processing และอปกรณอนททาใหเกดกระแส Harmonic ในสายนวทรล - ไมตองนบตวนาสาหรบตอลงดน

ตารางท 3.7 ตวคณลดคาพกดกระแส (Derating Factor)

จานวนสาย ตวคณ 4-6 7-9

10-20 21-30 31-40 เกน 40

0.82 0.72 0.56 0.48 0.44 0.38

ตารางท 3.8 ขนาดกระแสของสายเคเบลชนดเอมไอ ตวนาและเปลอก (Sheath) ทาดวยทองแดงกรณมพวซหม ( Covered) และเปลอยตอการสมผสถงได อณหภมของเปลอกโลหะ 70 องศาเซลเซยส อณหภมโดยรอบ 40 องศาเซลเซยส

2 ตวนา

ขนาดระบของตวนา สายเคเบลแกนเดยว สายเคเบลหลายแกนหรอ สายเคเบลแกนเดยว

(V) (mm2) หรอสองแกน แกนเดยววางแบบ วางแบบ Flat

Trefoil

1.5 20 16 182.5 27 22 25

1.5 21 18 20

2.5 29 24 26

4 38 31 35

6 48 41 44

10 65 55 60

15 87 73 78

25 113 95 102

35 139 116 125

50 172 144 154

70 210 176 188

95 252 212 224

120 289 243 258

150 330 278 294

185 374 315 333

240 437 369 388

500

750

ขนาดกระแส (A)

จานวนและรปแบบการจดวางของตวนา

ขนาดแรงดน

3 ตวนา

หมายเหต 1. สาหรบสายเคเบลแกนเดยว ใหนาเปลอกทองแดงของแตละวงจรตอเขาดวยกนทปลายทงสองดานของวงจร 2.ใหคณคาขนาดกระแสดวยตวคณ 0.9 สาหรบกรณไมมพวซหมและเปลอยตอการสมผสถงได

ตารางท 3.9 ขนาดกระแสของสายเคเบลชนดเอมไอตวนาและเปลอก (Sheath) ทาดวยทองแดงกรณไมมพวซ หม ( Covered ) อณหภมของเปลอกโลหะ 105 องศาเซลเซยส อณหภมโดยรอบ 40 องศาเซลเซยส

ขนาดกระแส (A)

จานวนและรปแบบการจดวางของตวนา

2 ตวนา 3 ตวนา ขนาดแรงดน ขนาดระบของตวนา สายเคเบลแกนเดยว

สายเคเบลหลายแกนหรอ สายเคเบลแกนเดยว

(V) (mm2) หรอสองแกน แกนเดยววางแบบ วางแบบ Flat

Trefoil

1.5 26 22 25

2.5 35 30 33

500 2.5 47 40 43

1.5 29 24 28

2.5 39 32 38

4 51 43 49

6 64 54 62

10 88 75 84

15 117 98 109

25 153 129 142

35 187 157 172

50 231 195 212

70 282 239 258

95 339 207 307

120 390 330 352

150 446 377 400

185 506 428 453

750

240 592 500 526

หมายเหต 1. ไมอนญาตใหใชในทซงเปลอยตอการสมผสถงไดและสถานทมโอกาสสมผสกบวสดตดไฟ 2. สาหรบสายเคเบลแกนเดยว ใหนาเปลอกทองแดงของแตละวงจรตอเขาดวยกนทปลายทงสองดานของวงจร

3.4 สายควบ ในวงจรทมการใชไฟฟามาก ๆ นน พกดกระแสของสายฟาเสนเดยวอาจไมเพยงพอ จงจาเปนตองใชสายหลายเสนตอขนานกน ซงเรยกวา สายควบ สายไฟฟาทเดนควบกนปลายทงสองดานของเฟสเดยวกนตองตอเขาดวยกน ดงรปท 3.1

รปท 3.1 สายควบ

ขอกาหนดสาหรบการใชสายควบ มดงน - ใชกบตวนาทมขนาดตงแต 50 mm2 ขนไป - สายไฟฟาทจะเดนควบกนไดนนจะตองเปนสายไฟฟาชนดเดยวกน - สายไฟฟาทใชจะตองมความยาวเทากน - ลกษณะการเดนสายไฟฟาเหมอนกน -

ตวอยางท 3.1 เครองทาความรอน (Water Heater) ขนาด 6000 W 220 V จงหาขนาดสายไฟฟาดงตอไปน โดยพจารณาเปนโหลดตอเนอง

1. สาย T-11 (VAF) 2. สาย T-4 ในทอโลหะรอยสายในอากาศ

วธทา กระแสโหลด IL = = 27.3 A

6000 220

พกดกระแสของสายไฟฟา IC ≥ 1.25 x 27.3 = 34 A ( เนองจากเปนโหลดตอเนองจงอาจมการเผอขนาดสายไว 25%) 1. จากตารางท 3.1 วธการเดนสายแบบ ข. ใชสาย T-11 ขนาด 2 x 6 mm2 (พกดกระแส 35 A) 2. จากตารางท 3.1 วธการเดนสายแบบ ค. ใชสาย T-4 ขนาด 2 x 10 mm2 (พกดกระแส 43 A)

ตวอยางท 3.2 เครอง Microwave ขนาด 2200 VA 220 V ใชสายไฟฟาตารางท 4 (T-4) เดนในทอโลหะรอยสายในอากาศ จงหาขนาดของสายวงจรยอยทใช โดนพจารณาเปนโหลดไมตอเนอง วธทา กระแสโหลด IL = = 10 A

2200

พกดกระแสของสายไฟฟา IC ≥ 1.25 x 27.3 = 34 A 220

จากตารางท 3.1 วธการเดนสายแบบ ค. และจากขอกาหนดของการไฟฟา ทกาหนดใหใชสายขนาดเลกทสดสาหรบวงจรยอยคอ 2.5 mm2

∴ จงเลอกใชสายขนาด 2 x 2.5 mm 2 (พกดกระแส 18 A) ตวอยางท 3.3 หมอแปลงไฟฟาขนาด 500 kVA LV 400/230 V ถาใชสาย T-6 (NYY 1/C) เดนในทอโลหะฝงใตดนปนสายประธานจากหมอแปลงลกน จงหาขนาดสายไฟฟาดงกลาว วธทา In = = 722 A

IC ≥ 1.25 x In

500 x 103

√ 3 x 400

= 1.25 x 722 = 903 A ใชสายควบ 3 เสน = = 301 A สายเฟส = 3 x 332 = 966 A

∴ ใชสายไฟฟาขนาด 3 สายศนย = 3 x 242 = 726 A

903 3

3 x 150 mm2

1 x 95 mm2

หมายเหต : โหลดของหมอแปลงไฟฟานนมหลายประเภท ทงแบบตอเนอง และไมตอเนอง โดยสวนมากจะประกอบดวยโหลดหลายชนด คอ

- โหลด 3 เฟสสมดล เชน มอเตอร 3 เฟส - โหลดเฟสเดยวทม Harmonic เชน หลอด HID - โหลดเฟสดยวทไมม Harmonic ในการกาหนดขนาดสายของหมอแปลงไฟฟา เพอเปนการเผอไว ใหถอวาเปนโหลดแบบตอเน

ทงหมด สวนในการคานวณหาขนาดสายนวทรลนน โหลด 3 เฟส สมดลไมตองนามาคด จะคดเฉพาะโหลดเฟสเดยว ทงทมและไมม Harmonic เทานน โดยโหลดทไมม Harmonic สามารถใช Demand Factor = 0.7 กบสวนทเกน 200 A ได นอกจากน ถาโหลด 3 เฟสสมดล มขนาดมากกวา 40% ของโหลดทงหมด อาจใชขนาดสายนวทรลเทากบประมาณ 50%ของสายเฟสได (Half Neutral)เนองจากสายไฟฟาขนาดประมาณ 50%โดยทวไปสามารถนากระแสไดถงประมาณ 60%

ตวอยางท 3.4 โหลดขดลวดทาความรอน (Heater) ขนาด 40 kW 380 V 3 เฟส 3 สาย จงหาขนาดของ สายไฟฟาตารางท 4 เดนในทอโลหะรอยสายในอากาศโดยพจารณาเปนโหลดตอเนอง ผานบรเวณดงน 1. บรเวณทมอณหภม 40 oC 2. บรเวณทมอณหภม 50 oC วธทา กระแสโหลด IL = = 60.8 A

40 x 103

√ 3 x 380

IC ≥ 1.25 x 60.8 = 76 A 1. 40 oC เนองจากอณหภมโดยรอบ = 40 oC

∴ไมตองใชตวคณลด IC ≥ 76 A จากตารางท 3.1 วธการเดนสายแบบ ค. ใชสายขนาด 3 x 25 mm2 (77A)

2. 50 oC เนองจากอณหภมโดยรอบ = 50 oC

จากตาราง ใชตวคณลด = 0.82

IC ≥ 76 0.82

= 93 A จากตารางท 3.1 วธการเดนสายแบบ ค. ใชสายขนาด 3 x 35 mm2 (95A) ตวอยางท 3.5 โหลดสายปอนเฟสเดยวทงหมดขนาด 60 kVA 3 เฟส 4 สาย 380/220 V ใชสายไฟฟา ตารางท 4 เดนในทอโลหะรอยสายในอากาศ จงขนาดสายเมอ 1. โหลดมากกวา 50% เปนหลอด HID 2. โหลดมากกวา 50% เปน Resistive Load

โดยการใชงานเปนโหลดตอเนองทงหมด วธทา กระแสโหลด IL = = 91.2 A 60 x 103

√ 3 x 380

IC ≥ 1.25 x 91.2 = 114 A 1. โหลดมากกวา 50% เปนหหลอด HID ซงเปนหลอดชนด Electric Discharge ทาใหเกด

กระแสฮารมอนกในสายนวทรล จงตองนบสายนวทรลดวยในการนบจานวนสายในทอรอยสาย จากตารางตวคณลด ในกรณสาย 4-6 เสนในทอรอยสายใหใชตวคณลด 0.82

IC ≥ = 139 A 114 0.82

จากตารางท 3.3 วธการเดนสายแบบ ค. ใชสาย T-4 ขนาด 4 x 70 mm2 (148 A)

2. โหลดมากกวา 50% เปน Resistive Load จงไมตองนบสายนวทรลในการนบจานวนสายในทอ รอยสาย ทาใหสายไฟฟาในทอสายมไมเกน 3 เสน จงไมตองใชตวคณลด

IC ≥ 1.25 x 91.2 = 114 A จากตารางท 3.3 ตามวธการเดนสายแบบ ค. ใชสาย T-4 ขนาด 4 x 50 mm2 (119 A) หมายเหต : เนองจากกระแสโหลดนอยกวา 200 A และเปนโหลดเฟสเดยวทงหมดจงใชขนาดสายนวทรล เทากบขนาดสายเฟส ตวอยางท 3.6 มอเตอรขนาด 37 kW 380 V = 72 A จงหาขนาดของสายไฟฟาตารางท 4 ในทออโลหะรอย สายในอากาศ จากสตารทเตอรไปยงมอเตอร โดยเรมเดนเครองดงน 1. DOL (Direct On Line Starting) 2. สตาร-เดลตา (Star-Delta Starting) วธทา

1. มอเตอรมการเรมเดนเครองแบบ DOL พกดกระแสมอเตอร In = 72 A โดยทวไปโหลดมอเตอรถอวาเปนโหลดตอเนอง

∴ ≥ 1.25 = 1.25 x 72 = 90 A จากตารางท 3.3 ตามวธการเดนสายแบบ ค.

ใชสาย T-4, 3 x 3.5 mm2 (91A) 2. การเรมเดนเครองแบบสตาร-เดลตานน จะตองเดนสายจากสตารทเตอรไปยงมอเตอรจานวน 6 เสน ดวยกนและกระแสของสายแตละเสนจะเทากบ 58% หรอ ของกระแสพกด เนองจากตอกนแบบ 1

√3 เดลตา ดงนน

IC ≥ 1.25 x n x 0.58 = 1.25 x 72 x 0.58 = 52 A แตเนองจากมจานวนสายทงหมด 6 เสนในทอสายเดยวกน จงตองใชตวคณลด = 0.82

IC ≥ = 63 A 52 0.82

จากตารางท 3.1 ตามวธการเดนสายแบบ ค. ใชสาย T-4 6 x 25 mm2 (74 A)

ตวอยางท 3.7 มอเตอรขนาด 132 kW 380 V , n = 245 A สตารทเตอรเปนแบบสตาร-เดลตา ใชสาย T-7 (NYY 3/C) มการเดนสายดงน

1. ในทอโลหะรอยสายฝงดน 2. ใน Cable Tray

วธทา เนองจากสตารทเตอรเปนแบบสตาร - เดลตา ดงนน

IC ≥ 1.25 x In x 0.58 = 1.25 x 245 x 0.58 = 178 A

1. ในทอโลหะรอยสายฝงดน จากตารางตวคณลดในกรณสาย 4 - 6 เสนในทอรอยสายใหใชตวคณลด 0.82 ใชสาย T-7 ,2(3/C , 95 mm2) (42A)

2. ใน Cable Tray จากตารางท 3.2 วธการเดนสายแบบ จ. ใชสาย T-7 , 2(3/C , 95 mm2) (187A)

ตวอยางท 3.8 จงหาขนาดสายปอนทจายใหโหลดขนาด 200 kVA , 380 V 3 เฟส 4 สาย โดยโหลดสวนใหญ เปนแบบ 3 เฟส กาหนดใหใชสาย T-4 เดนในทอโลหะรอยสายในอากาศ วธทา IL = = 303.9 A

200 x 10√ 3 x 380

3

IC ≥ 1.25 x 303.9 = 380 A และเนองจากโหลดสวนใหญเปนโหลดแบบ 3 เฟส โดยทวไปนยมใชสายนวทรลมขนาดประมาณ 50% ของสายเฟส จากตารางท 3.1 วธการเดนสายแบบ ค. ใชสาย T-4 , 3 x 300 mm2 ( 400 A) 1 x 150 mm2

ถาทาเปนสายควบ 2 ชด จะไดพกดกระแสแตละชดเทากบ

IC ≥ = 190 A 380 2

3 x 120 mm2

1 x 70 mm2

ใชสาย T-4 , 2

พกดสายเฟส = 2 x 214 = 428 A ถาทาเปนสายควบ 3 ชด จะไดพกดกระแสแตละชดเทากบ

IC ≥ = 127 A 380

ใชสาย T-4 , 3

3 3 x 70 mm2

1 x 35 mm2

พกดสายเฟส = 3 x 148 = 444 A ตวอยางท 3.9 หมอแปลงไฟฟาขนาด 1000 kVA , 24 kV/416-240 V จายไฟใหโหลดซงมโหลดสามเฟส สมดล 400 kVA ทเหลอเปนโหลดเฟสเดยวใหคานวณหาขนาดของสายไฟฟาดงตอไปน

1. สาย XLPE เดนสายในทอโลหะฝงใตดน ดาน HV 2. สาย CV (90 oC) เดนในรางเคเบลและเดนในทอโลหะฝงดนดาน LV

วธทา In (HV) = = 24.1 A In (HV) = = 1388 A

1000 √ 3 x 24

1000 √ 3 x 0.416

1. ดาน HV

IC ≥ 1.25 x 24.1 = 30 A สาย XLPE ขนาดเลกทสดทใชคอ 35 mm2 (176 A) หมายเหต : สาย XLPE แรงดนสงขนาด 35 mm2 สามารถใชเปนสายประธานของหมอแปลง จาหนวยไดถง 2500 kVA (In = 60.3 A ท 24 kV) 2. ดาน LV

IC ≥ 1.25 x 1388 = 1735 A

- ใชสาย CV , เดนในรางเคเบล ใชสายควบ 3 ชด = = 578 A ใชสาย CV , 3

1735 3

3 x 300 mm2

1 x 150 mm2

พกดสายเฟส = 3 x 587 = 1761 A ใชสายควบ 4 ชด = = 434 A ใชสาย CV , 4

1735 4

1 x 120 mm2

3 x 240 mm2

พกดสายเฟส = 4 x 437 = 1748 A

- ใชสาย CV เดนในทอโลหะฝงดน ใชสายควบ 3 ชด = = 578 A

1735 3

1 x 150 mm2

3 x 300 mm2 ใชสาย CV , 3

พกดสายเฟส = 3 x 615 = 1845 A ใชสายควบ 4 ชด = = 434 A

ใชสาย CV , 4

1735 4

1 x 95 mm2

3 x 185 mm2

พกดสายเฟส = 4 x 436 = 1744 A หมายเหต : หมอแปลงไฟฟาลกนจายโหลดสามเฟสสมดลประมาณ 40% ดงนนขนาดสายนวทรลสามารถ ใชขนาดประมาณ 50% ของขนาดสายเฟสได