Instytucje UE Wprowadzenie Przeczytaj Schemat Sprawdź się Dla nauczyciela Bibliografia: Słownik Języka Polskiego PWN: audyt, audiঞng. Traktat z Lizbony zmieniający Traktat o Unii Europejskiej i Traktat ustanawiający Wspólnotę Europejską, sporządzony w Lizbonie dnia 13 grudnia 2007 r., dostępny w internecie: eur- lex.europa.eu [dostęp 6.07.2020 r.].
UntitledBibliografia:
Sownik Jzyka Polskiego PWN: audyt, auding. Traktat z Lizbony
zmieniajcy Traktat o Unii Europejskiej i Traktat ustanawiajcy
Wspólnot Europejsk, sporzdzony w Lizbonie dnia 13 grudnia 2007 r.,
dostpny w internecie: eur- lex.europa.eu [dostp 6.07.2020
r.].
Unia Europejska nie powstaa od razu w takiej formie, jak znamy
obecnie. Nie byo wczeniej podobnej organizacji, a wic nie
istniay adne wzorce dla jej tworzenia. Wiele pierwotnych koncepcji
cakowicie zmieniono lub znacznie zmodyfikowano, gównie ze wzgldu na
zmieniajc si sytuacj polityczn, gospodarcz i spoeczn
w Europie. Dlatego dla waciwego zrozumienia, czym jest
wspóczesna Unia Europejska, konieczna jest znajomo jej organów
(instytucji).
Twoje cele
Budynek Parlamentu Europejskiego ródo: hpgruesen, domena
publiczna.
Instytucje UE
Zastanów si, jakie znasz nazwy instytucji Unii Europejskiej. Czy
potrafisz poda podstawowe informacje o kadej z tych
instytucji?
Niezbdnymi elementami kadej organizacji s jej organy. Równie Unia
Europejska, wraz z poszerzaniem i pogbianiem integracji,
tworzya kolejne instytucje. Aktualnie jest ich kilkadziesit,
a powizania i zalenoci midzy nimi tworz rozbudowany
system. Najwaniejsze instytucje Unii Europejskiej mona przedstawi
w graficznej formie, korzystajc przy tym z najbardziej
znanego symbolu tej organizacji, czyli flagi.
ródo: Englishsquare.pl sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
Instytucje Unii Europejskiej a instytucje pastwa
Przypomnij sobie, na czym polega zasada trójpodziau
i równowagi wadz w pastwie. Zastanów si, czy uzasadnione
jest budowanie struktur organizacji midzynarodowej wzorowane na
instytucjach pastwa.
Kady z organów organizacji z jednej strony jest powoany
do wykonywania penienia okrelonych zada, a z drugiej musi
wspódziaa z innymi organami. Tylko w ten sposób
zostaje zapewniona spójno organizacji i sprawno jej
funkcjonowania. W taki sposób s konstruowane zarówno pastwa,
jak i organizacje midzynarodowe. Dlatego uprawniona jest próba
porównywania instytucji Unii Europejskiej do instytucji pastwa, np.
parlamentu, rzdu, gowy pastwa, organów wymiaru sprawiedliwoci,
organów kontrolnych czy finansowych.
ródo: Englishsquare.pl sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
Instytucje Unii Europejskiej w procesie stanowienia prawa
Przypomnij sobie, w jaki sposób przebiega proces ustawodawczy
w Rzeczypospolitej Polskiej. Czy uwzgldniajc znaczenie
poszczególnych instytucji Unii Europejskiej w zwykej
procedurze ustawodawczej, mona stwierdzi, e zastosowano w niej
zasad trójpodziau i równowagi wadz?
Istnieje moliwo grupowego zwrócenia si do Komisji Europejskiej
o przygotowanie projektu aktu prawnego – w ramach
europejskiej inicjatywy obywatelskiej. Petycj musi podpisa co
najmniej milion obywateli z co najmniej jednej czwartej pastw
czonkowskich UE.
Sownik biaa ksiga
dokument Komisji Europejskiej w formie propozycji do
okrelonych dziedzin polityki unijnej; zwykle prezentuje konkretne
propozycje i rodki, w celu urzeczywistniania zada
traktatowych
ombudsman
prezydencja
procedura legislacyjna (wspódecyzji)
procedura ustanawiania prawa UE, w której Parlament
i Rada posiadaj równorzdn rol; akty prawne w wikszoci
przyjmowane s przez obie te instytucje
szczyt Unii Europejskiej
Wysoki Przedstawiciel UE
zielona ksiga
dokument Komisji Europejskiej ukazujcy stan obecny zagadnienia, suy
jako punkt wyjcia do konsultacji midzy instytucjami UE, a take
z pastwami czonkowskimi i obywatelami UE
Schemat
Polecenie 1
Zapoznaj si ze schematem. Na stronie Rady Europejskiej wyszukaj
dowolny akt prawny i spróbuj przeledzi jego drog od projektu do
obowizujcego prawa.
Polecenie 2
Na podstawie schematu i ilustracji interaktywnej porównaj zwyk i
specjaln procedur prawodawcz.
ródo: Englishsquare.pl sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
Specjalne procedury prawodawcze
wiczenie 1
Parlament Europejski
Komisja Europejska
Rada Europejska
przewodniczcy: David-Maria Sassoli
przewodniczcy: Charles Michel
przewodniczca: Ursula von der Leyen
obraduje w dwóch miastach
przewodniczcego wybiera inny organ
nie ma okrelonej kadencji
“
ródo I
2. W skad Rady Europejskiej wchodz szefowie pastw lub rzdów
Pastw Czonkowskich, jak równie jej przewodniczcy oraz przewodniczcy
Komisji. W jej pracach uczestniczy wysoki przedstawiciel Unii
do spraw zagranicznych i polityki bezpieczestwa. ródo: Traktat
z Lizbony zmieniajcy Traktat o Unii Europejskiej i Traktat
ustanawiajcy Wspólnot Europejsk, sporzdzony w Lizbonie dnia 13
grudnia 2007 r., dostpny w internecie: eur-lex.europa.eu [dostp
6.07.2020 r.].
wiczenie 2 Dokocz zdanie. W roku przyjcia traktatu z Lizbony,
liczba penoprawnych czonków Rady Europejskiej wynosia...
29.
27.
30.
28.
Liczba ludnoci (w mln) pastw czonkowskich Unii Europejskiej
01.01.2019 r. Pastwo Ludno Pastwo Ludno Pastwo Ludno
Niemcy 83,0 Czechy 10,6 Chorwacja 4,1
Francja 67,0 Portugalia 10,3 Litwa 2,8
Wielka Brytania* 66,6 Szwecja 10,2 Sowenia 2,1
Wochy 60,4 Wgry 9,8 otwa 1,9
Hiszpania 46,9 Austria 8,9 Estonia 1,3
Polska 38,0 Bugaria 7,0 Cypr 0,9
Rumunia 19,4 Dania 5,8 Luksemburg 0,6
Holandia 17,3 Finlandia 5,5 Malta 0,5
Belgia 11,5 Sowacja 5,5 razem 513,5
Grecja 10,7 Irlandia 4,9
(…)
4. Od 1 listopada 2014 r. wikszo kwalifikowana stanowi co najmniej
55% czonków Rady, jednak nie mniej ni pitnastu z nich,
reprezentujcych Pastwa Czonkowskie, których czna liczba ludnoci
stanowi co najmniej 65% ludnoci Unii.
Mniejszo blokujca musi obejmowa co najmniej czterech czonków Rady,
w przeciwnym razie uznaje si, e wikszo kwalifikowana zostaa
osignita. ródo: Traktat z Lizbony zmieniajcy Traktat o Unii
Europejskiej i Traktat ustanawiajcy Wspólnot Europejsk, sporzdzony
w Lizbonie dnia 13 grudnia 2007 r., dostpny w internecie:
eur-lex.europa.eu [dostp 6.07.2020 r.].
wiczenie 6
Ojcowie zaoyciele Unii Europejskiej, Robert Schuman i Jean Monnet,
konstruowali instytucje europejskie bardzo ostronie, tak, aby nie
byy one konkurencj dla legitymacji rzdów narodowych; nie zachowali
take tradycyjnego podziau wadzy, sformuowanego przez Monteskiusza w
XVIII w. Jeli w ogóle mona powiedzie, e istnieje rzd europejski –
wadza wykonawcza – to jest to twór zoony z Komisji
EuropejskiejEuropejskiego Trybunau Obrachunkowego, Rady Unii
Europejskiej i Rady EuropejskiejParlamentu Europejskiego. Take
wadza ustawodawcza skada si z Rady Unii Europejskiej, Komisji
EuropejskiejEuropejskiego Rzecznika Praw Obywatelskich i Parlamentu
EuropejskiegoTrybunau Sprawiedliwoci Unii Europejskiej.
Prosz powiedzie, czy sysza(a) Pan(i) o Parlamencie
Europejskim.
Oprac. na podst.: CBOS, Postrzeganie Unii Europejskiej i jej
instytucji, Komunikat z bada, 03.2020, cbos.pl [dostp: 7.07.2020].
ródo: Englishsquare.pl sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
Prosz powiedzie, czy sysza(a) Pan(i) o Komisji Europejskiej.
Oprac. na podst.: CBOS, Postrzeganie Unii Europejskiej i jej
instytucji, Komunikat z bada, 03.2020, cbos.pl [dostp: 7.07.2020].
ródo: Englishsquare.pl sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
Prosz powiedzie, czy sysza(a) Pan(i) o Trybunale Sprawiedliwoci
Unii Europejskiej.
Oprac. na podst.: CBOS, Postrzeganie Unii Europejskiej i jej
instytucji, Komunikat z bada, 03.2020, cbos.pl [dostp:
7.07.2020].
Label : Syszae(a)m i sporo o nim wiem Value : 30% Label :
Syszae(a)m Value : 63% Label : Niesyszae(a)m o nim Value : 7%
Label : Syszae(a)m i sporo o niej wiem Value : 27% Label :
Syszae(a)m Value : 66% Label : Niesyszae(a)m o nim Value : 7%
Label : Syszae(a)m i sporo o nim wiem Value : 26,8% Label :
Syszae(a)m Value : 62,9% Label : Niesyszae(a)m o nim Value :
10,3%
Oce wiedz respondentów na temat funkcjonowania instytucji Unii
Europejskiej. W odpowiedzi wykorzystaj dane statystyczne.
wiczenie 8
Wyjanij, dlaczego Trybuna Obrachunkowy jest nazywany take Trybunaem
Audytorów.
Sownik Jzyka Polskiego PWN
ródo: Sownik Jzyka Polskiego PWN: audyt, auding.
“
Podstawa programowa:
Zakres podstawowy
Ksztatowane kompetencje kluczowe:
Cele operacyjne:
Strategie nauczania:
rodki dydaktyczne:
komputery z gonikami i dostpem do internetu, suchawki;
zasoby multimedialne zawarte w emateriale; tablica
interaktywna/tablica, pisak/kreda.
Przebieg zaj:
Faza wstpna
1. Przed zajciami uczniowie wyszukuj informacje na temat genezy
instytucji Unii Europejskiej oraz istotnych wydarze zwizanych
z ich funkcjonowaniem. Przed lekcj przynosz notatki
nauczycielowi.
2. Przedstawienie tematu i celów zaj.
3. Nauczyciel inicjuje krótk dyskusj i pyta:
Która z instytucji Unii Europejskiej jest najwaniejsza? Czy
sposób zorganizowania instytucji unijnych wiadczy o ich
demokratycznym charakterze?
4. Zapisanie propozycji uczniów dotyczcych pierwszego pytania wraz
z rozkadem opinii.
5. Zapisanie argumentów „za” i „przeciw” tezie postawionej
w drugim pytaniu jako punktu wyjcia do dalszej czci
lekcji.
Faza realizacyjna
1. Uczniowie proponuj, na podstawie zaprezentowanego fragmentu
Traktatu z Lizbony, podzia instytucji na róne kategorie, np.:
zapisane/niezapisane w Traktacie, wybieralne/niewybieralne,
kolegialne/jednoosobowe. Rozmowa na temat: „Jakie instytucje
pastwowe (w Polsce) mona uzna za odpowiedniki instytucji UE. Na
zakoczenie chtny/wybrany ucze podsumowuje dyskusj.
2. Podzia klasy na kilka grup – kada tworzy plakat informacyjny
o instytucji Unii Europejskiej: „X – co naley wiedzie?”. Po
upywie wyznaczonego czasu nastpuje prezentacja przed reszt
klasy.
3. Uczniowie wykonuj wiczenie interaktywne. Wspólne omówienie
odpowiedzi.
Faza podsumowujca
1. Uczniowie odnosz si do pyta postawionych na pocztku lekcji,
odnoszc si do kompetencji poszczególnych instytucji.
2. Nauczyciel omawia przebieg zaj, wskazuje mocne i sabe
strony pracy uczniów, udzielajc im tym samym informacji
zwrotnej.
Praca domowa:
Materiay pomocnicze:
Aureliusz Wla, Instytucje Unii Europejskiej, Warszawa 2010.
Jan Barcz, Maciej Górka, Anna Wyrozumska, Instytucje i prawo
Unii Europejskiej. Podrcznik dla kierunków prawa, zarzdzania
i administracji, Warszawa 2012.
Marek Rewizorski, Beata PrzybylskaMaszner, System instytucjonalny
Unii Europejskiej po traktacie z Lizbony. Aspekty polityczne
i prawne, Warszawa 2012.
Aleksandra SzczerbaZawada, Pozycja ustrojowa Rady Europejskiej
w systemie instytucjonalnym Unii Europejskiej, Warszawa
2013.
Traktat z Lizbony zmieniajcy Traktat o Unii Europejskiej
i Traktat ustanawiajcy Wspólnot Europejsk sporzdzony
w Lizbonie dnia 13 grudnia 2007 r., eurlex.europa.eu.
Wskazówki metodyczne opisujce róne zastosowania multimedium: