— 1 —

İnternet Nedir?

ve

Nasıl Çalışır?Dr. Süleyman Sadi SeferoğluHacettepe Üniversitesi, Eğitim Fakültesi06532 Beytepe - ANKARA

— 2 —

İnternet: Birbirlerine bağlı ağlardan oluşan küresel bir ağ

• İnternet, milyonlarca bilgisayarı birbirine bağlayarak dünya çapında iletişim yapma olanağı sağlayan uluslararası bir bilgisayar ağıdır.

• İnternet dünya çapında herkese açık bir haberleşme ağıdır. • İnternet, merkezi bir otoriteden yoksun, kontrolsüz bir ağdır.

— 3 —

İnternet’e Bağlanma (1)

Kişisel Bilgisayarınız

33.6 Kbps dial-up

İnternet ServisSağlayıcısı

T1 hattı ulaşımı(1.544 Mbps)

Octal omurga(155 Mbps)

— 4 —

İnternet’e Bağlanma (2)

• Bireysel İnternet servisi veren kuruluşlara “İnternet Servis Sağlayıcıları” (İSS) denir.

• İnternet’e bağlanmak için bilgisayar donanımına ve yazılımına ve ayrıca bir telefon hattına sahip olmak gerekir.

• Bunun yanında ayrıca bir İnternet Servis Sağlayıcısı (ISS) gereklidir.

Bilgisayar+Modem+İletişim Yazılımı+Telefon Hattı => İSS => Dünya

— 5 —

İnternet’i Tanıma (İnternet Kaynakları)

FTP

Web(World Wide Web)İnternet’in çoklu ortam bölümü

Telnet

E-Postaİnternet’in

posta servisi

Gopher

IRC

— 6 —

İnternet Servisleri: E-Posta (1)

• E-posta (e-mail), İnternet’in posta sistemidir. • E-posta, bireylerin bilgisayar ağına bağlantısını sağlayan bir

araçtır. • Bu sistem, bireylerin bir veya birden fazla alıcıya mesaj

yollayabilmelerine olanak verir. • Günümüzde modern e-posta servisleri e-posta mesajlarına ses,

video ve grafiklerin eklenmesine olanak vermektedirler. • E-postanın işleyişi normal postanın işleyişiyle bir paralellik

taşır. Bireyler başkalarına, onların e-posta adreslerini kullanarak mesaj yollarlar. Mesaj alan bireyler de mesajı yollayan bireyin adresine yanıt yollarlar.

— 7 —

İnternet Servisleri: E-Posta (2)E-postanın üstünlükleri:

– En açık avantajı hızlılığıdır. Normal posta ile bir mesaj yollama işi günler alabilir. E-posta ile ise dünyanın öbür ucuna yollanan bir mesaj bir kaç dakika veya saniye içinde yerine ulaşabilir.

– E-postanın bir başka avantajı da kullanıcının e-postayı kullanarak veritabanlarına ve dosya arşivlerine/kütüphanelerine ulaşabilmesidir.

– E-postanın telefona da üstünlüğü vardır. Birine bir mesaj yollanmak istendiği zaman, gönderici mesaj yollama işini kendisine uygun olan bir zamanda yapar ve alıcı da mesajı kendisine uygun olan bir zamanda okur ve yanıtlar.

– E-posta, sistemin geneli için yapılan genel harcamalar göz önüne alınmazsa ücretsizdir.

— 8 —

president@whitehouse.gov

destek@ibm.com.tr

E-Posta: Herkesin kendine özgü bir adresi ve posta kutusu vardır

İnternet

tuketici@hurriyet.com.tr

sadi@hacettepe.edu.tr

cankaya@tccb.gov.tr

— 9 —

Tartışma Listeleri• Tartışma listeleri belli konuların tartışıldığı ortamlardır. • Tartışma listelerinin isimleri ve adresleri vardır ve listeler belli

tür makinalarda yer almaktadırlar. Bu makinalara “listserv” (veya listprotocol) denilmektedir.

• Bir tartışma listesine yollanan mesajlar bir sunucu bilgisayar aracılığıyla çoğaltılarak listeye üye olan herkesin posta kutusuna gönderilmektedir. .

• İlgi duyulan bir konuyla ilgili olarak kurulan bir tartışma listesine üye olunarak dünyanın değişik yerlerinde o ilgi alanında çalışanların (meslektaşların) ya da ilgili diğer kişilerin fikirlerini öğrenmek ve bu arada kendi düşüncelerimizi de onlarla paylaşmak mümkün olabilmektedir.

— 10 —

USENET: Ortak İlgi Alanlarının Buluştuğu Yer

alt.magic

rec.sport.weightliftingsci.chem

clari.news.educationclari.news.usa.gov.misc soc.culture.turkish

— 11 —

Kişisel Bilgisayarınız

İnternet Servis Sağlayıcısı(ları)

33.6 Kbps çevirmeli arama

T1 hattı ulaşımı(1.544 Mbps)

Octal omurga(155 Mbps)

Telnet: Uzaktaki Bilgisayara Bağlanma

Uzaktaki Bilgisayar

Telnet, bir kullanıcının İnternet üzerinden başka bir bilgisayara (oradaymış gibi) bağlanmasına olanak veren bir sistemdir.

— 12 —

Dosya Transfer Protokolü (FTP) : Dosya Yükleme/İndirme

Nüfus Sayımı

Dosya aktarımı (FTP) iki bilgisayar arasında dosya aktarımına olanak sağlayan bir sistemdir.

Dosya aktarımı (FTP) iki bilgisayar arasında dosya aktarımına olanak sağlayan bir sistemdir.

— 13 —

İnternet Servisleri: Gopher (1)

Gopher, hiyerarşik bir menü yapısına sahip, İnternet’teki değişik bilgisayarlarda bulunan dizinleri ve dosyaları gösteren ve kullanıma sunan metin-tabanlı bir sistemdir.

— 14 —

İnternet Servisleri: Gopher (2)

Gopher, hiyerarşili menü sistemine dayanan bir bilgi bankasıdır.

— 15 —

World Wide Web (WWW, Web, W3): Grafik Arayüzü

NASA

Web Tarayıcıları

• Web İnternet’in çoklu-ortam bölümüdür. • İnternet’in bu bölümünde metinlerin yanında grafikler, hareketli

resimler, sesler, video ve film klipleri, çeşitli canlandırmalar, yazılım programları vb. şeyleri gözlemek mümkündür.

— 16 —

World Wide Web: Alan Adları (Domain Names)

• .edu=education=eğitim kuruluşları (üniversite)• .com=commercial=ticari kuruluşlar• .org=organization=sivil toplum örgütleri, vakıflar, dernekler• .net=networks=İnternet hizmeti veren kuruluşlar• .gov=government=kamu kuruluşları• .mil=military=askeri kuruluşlar• .k12=12 Yıllık eğitim (İlköğretim Okulları ve Liseler)• .bbs=Bulletin Board System=Bülten Panosu (BBS) hizmeti

veren kuruluşlar• .gen=general=genel adresler• .nom=Bireylerin kullanımı için alt alan.

— 17 —

İnternet’te Adresler• İnternet’te herkesin kendine özgü bir adresi vardır. • Adresler hiyerarşik bir yapıya sahiptir (özelden genele doğru

gider) ve adresin yapısı, servisin ne tür bir servis olduğunu ve hizmetin ne tür bir kuruluştan alındığını bildirir.

• İnternet adreslerinde her bölüm nokta işareti ile ayrılır. • E-Posta sisteminde adreslerin yapısı aşağıdaki gibidir:

<kullanıcı.kimliği@ana.sistemin.adresi.tür> • Web’de adreslerin yapısı:

Yöntem://servis.kurum.alanadı.tür/bilgidosyası• Örnekler:

– http://www.hacettepe.edu.tr/

– http://www.yok.gov.tr/

— 18 —

İnternet’te Haberleşme

E-Posta

IRC(Internet Relay Chat)

Sohbet Odaları

RealAudio

İnternetTelefonu

— 19 —

IRC: Bütün Dünya İle Etkileşimli (İnteraktif) İletişim

> Türkiye’de Bilgisayar Destekli Eğitimin Durumu.> Eğitimde Yeni Yapılanma?> Yaz tatili ile ilgili planlarımız?

— 20 —

Real Audio: Geçmişi ve Geleceği Dinlemek

İnternet

CD - Depo Sunucusu

— 21 —

İnternet Telefonu: Bütün Dünya İle İletişim

İnternet

— 22 —

İnternette Arama/Tarama Yapma

Archie

Veronica

Gopher

WAIS

YahooAltaVista

Webcrawler

http://www.netbul.com/http://www.arabul.com/http://www.turkvista.com/http://www.nerede.com/

Web’de tarama yapmaya olanak veren sitelere “tarama motorları” denir.

— 23 —

Bir İnternet Servis Sağlayıcısı (İSS) Seçme

İnternet Servis Sağlayıcısı

1Numara

Aylık Sabit Ücret

Kurma ücretiMüşteri hizmetleriSaatlik ÜcretlerAylık Ücret

— 24 —

SLIP

html

TCP/IP http

PPPshell

??

???

Kısaltmaların Anlamları?

LAN