Introduction to PathologyIntroduction to Pathology

By

S. PongsabutraS. Pongsabutra

2 Nov 102 Nov. 10

เนอหาการเรยนรเมอสนสดการเรยน “Introduction to Pathology” นสตเขาใจ สามารถ

ไป ไปใ ใ ใ

เนอหาการเรยนร

อธบาย วชาพยาธวทยา หวขอตอไปน เพอนาไปใชในวชาชพให

เกดประโยชนได:

1. ความหมาย วชาพยาธวทยาและความรพนฐานทตองนามาใชประกอบ

การเรยน

2. ธรรมชาตรากเหงาของโรค

3. วตถประสงค การศกษาพยาธวทยา

โ 4. ความเชอมโยงระหวางพยาธวทยากบคลนก (Clinico-Pathological

Correlation )

5. การประยกตพยาธวทยาใช ประโยชนเพอการแพทยและสาธารณสข

Cell - biologyAnatomy โครงสรางรางกาย

(ระบบอวยวะ )

PhysiologyCell - biology

หนาทของระบบอวยวะตาง ๆ การดาเนนชวตโดยอสสระ

แตตองสมพนธกนระหวาง- Integumentary system

- Musculo- skeleton System

หนาทของระบบอวยวะตาง ๆ

ซงประกอบเปนโครงสรางของ

รางกาย

แตตองสมพนธกนระหวาง

เซลลชนดตางๆ ซงเปน

โครงสราง พนฐานสาคญ

- Reproductive System

– Nervous System

CVS RS GI KUB

ของระบบอวยวะในรางกาย

การดารงชพภายใต ปจจยเสยงภายในรางกาย-CVS, RS, GI, KUB,

…etc…

การดารงชพภายใต

อทธพลของสงแวดลอมปจจยเสยงภายนอกรางกาย

ความเสยหายชารดนาไปส

การเปลยนแปลง:

C ll Bi l

ไมสามารถรกษาสภาพความสมดลย

ภายในรางกายใวได คอทมาการเกด- Cell Biology

- Anatomy

- Physiology

โรค (ความไมสบาย เจบปวด ทกข

ทรมาน ,ตาย)

1 ความหมายของพยาธวทยา1. ความหมายของพยาธวทยาพยาธ[พยา-ธ] = โรค(disease= dis+ease) [ ] ( )

= ความไมสบายรางกาย รมรอน เจบปวด ทกขทรมาน

วทยา = ความรซงเกดจากการสงเกต ศกษา คนควา วจย มเหตมผล

พยาธวทยา = การศกษา คนควาวจยเรอง “โรค” พยาธวทยา = การศกษา คนควาวจยเรอง โรค

(ศกษาวจย คนควาทมาความไมสบาย เจบปวด ทกขทรมานรางกาย?)

รปธรรมการศกษาคอ ศกษาการเปลยนแปลงรปราง โครงสราง และหนาท การทางาน

ของ อวยวะซงประกอบกนขนเปนรางกาย ระดบตางๆตงแตตาเปลาลกลงไปถง เนอเยอ ๆ

เซลส และองคประกอบของเซลสระดบอณของอวยวะผปวยนนๆ สมพนธอยางไรกบ การ

เกดความไมสบาย เจบปวด ความทกขทรมาน

วชาพยาธวทยาและเครอขาย วชาพยาธวทยาและเครอขาย (สาขาการศกษา)

พยาธวทยาพเศษ หรอพยาธวทยาคลนก

พยาธวทยาเฉพาะทางพยาธวทยากายวภาคAnatomic Pathology(AP)

Clinical Pathology(CP)

*Autopsy Path. p y*Surgical Path. *Molecular Path. *Forensic Path.

พยาธวทยา ไป

(Medicine). *Cytopathology

& พยาธวทยาทวไป หรอ เบองตน หรอพนฐาน

papsmear Examination ...etc…

ระบบ

พยาธวทยาทวไปพยาธวทยาทวไป หมายถง การศกษารปราง,โครงสรางและหนาทของ อวยวะ เนอเยอ เซลสและ องคประกอบเซลสโดยทวไปไมเจาะจง

อวยวะ สงตางๆเหลานเปลยนแปลงไปจากปกตอยางไร? เมอถกรบกวนหรอไดรบภยอนตรายจากสงแวดลอมทง

ภายใน และภายนอกรางกาย ตวอยางเชนรางกายไดรบอนตรายบาดเจบจาก

physical agents มลพษ จลชพ เนอเยอขาดเลอด. ขาดฮอรโมน...ฯลฯ รางกายสวนทไดรบอนตรายจากการรบกวน นนๆ เปลยนแปลงไป และเกดผลตามมาอยางไร? ...ฯลฯ

พยาธวทยาระบบหมายถง การศกษารปรางโครงสรางและหนาท อวยวะหมายถง การศกษารปรางโครงสรางและหนาท อวยวะ เนอเยอ เซลส เฉพาะในระบบใดระบบหนง แสดงการเปลยนแปลงภายในระบบออกมาอยางไร? เมอถกคกคามเปลยนแปลงภายในระบบออกมาอยางไร? เมอถกคกคามหรอไดรบอนตรายจากสงแวดลอมทเขากระทาจากทงภายในหรอภายนอกรางกายและกระทบกบระบบอนภายในหรอภายนอกรางกายและกระทบกบระบบอนอยางไร?

ตวอยาง การหายใจเอาเชอวณโรคเขาไปในปอดตวอยาง การหายใจเอาเชอวณโรคเขาไปในปอด รางกายจดการอยางไร จะมการเปลยนแปลงรปรางโครงสรางและหนาทปอดตามมาอยางไร? ผปวยมอาการโครงสรางและหนาทปอดตามมาอยางไร? ผปวยมอาการอะไร? เชอวณโรคจะหยดหรอลกลามอวยวะอนตอไปอยางไร? ลงทายผปวยเปนอยางไรจากวณโรคปอด หายอยางไร? ลงทายผปวยเปนอยางไรจากวณโรคปอด หาย รกลาม ตาย หรอ เรอรง?

พยาธวทยาคลนค โ ป• หมายถงการศกษาโรค จากปสสาวะ อจจาระ เสมหะ

เลอดและเมดเลอด รวมทงของเหลวอนๆจากรางกายผปวยโดยใช อปกรณและวธปฏบตการในหองทดลองของผปวยโดยใช อปกรณและวธปฏบตการในหองทดลองของศาสตรตางๆเชน ฟสกส ชวเคม สวนใหญเปนดานโลหตวทยา ตรวจ คนหา พศจน การเปลยนแปลงรปราง ปรมาณวทยา ตรวจ คนหา พศจน การเปลยนแปลงรปราง ปรมาณและชนดเมดเลอด เกรดเลอด รวมทงปรมาณสารทปรากฏในของเหลวตางๆซงเปนผลจากการทางาน(หนาท) ของในของเหลวตางๆซงเปนผลจากการทางาน(หนาท) ของอวยวะตางๆหรอคนหาสงแปลกปลอมอนๆจากของเหลวและเลอดในรางกายเชนจลชพ เพอนาผลทไดกลบไป

ดแลผปวยนน

พยาธวทยาฉเพาะทางพยาธวทยาฉเพาะทาง• หมายถง การศกษารายละเอยดการเปลยนแปลง(รปรางโครงสรางและหนาท) ทมวตถประสงคเจาะจงเฉพาะ ลกลงไปในเรองใดเรองหนง เชน

1. Autopsy Pathology (การตรวจชนสตรศพ) คอการศกษาโรคจากศพซงตายในรพ ถงความสมพนธระหวางการเปลยนแปลงรปรางและหนาทอวยวะของศพกบประวตรพ.ถงความสมพนธระหวางการเปลยนแปลงรปรางและหนาทอวยวะของศพกบประวตบนทกการเจบปวยรวมกบผลการตรวจคนทางหองปฏบตการ ระหวางทผปวยยงมชวตอย โดยศกษายอนหลงไปตงแตเรมเปนโรค การดาเนนโรค อาการโรค ภาวะแทรกซอน จนถงตาย และสาเหตการตาย ตลอดจนผลการรกษาเปนอยางไร?

2.Surgical Pathology คอการตดชนเนอผปวย (biopsy)จากตาแหนงทสงสย เปนโรค นามาศกษา ตรวจสอบในหองปฏบตการ เพอการวนจฉยโรคในดานการเปลยนรปรางและโครงสรางและนาผลการวนจฉยนใหแพทยผรกษาไปวางแผนการเปลยนรปรางและโครงสรางและนาผลการวนจฉยนใหแพทยผรกษาไปวางแผนการรกษาโรคตอไป

3. Cyto-Pathology การตรวจวนจฉยการเปลยนแปลงเซลส ทปรากฏในของเหลว ป ไปป ป โตางๆซงนามาจากผปวยเพอนาไปประกอบเปนรองรอยการวนจฉยโรค

4.Molecular Pathology การศกษา โครงสรางและหนาทของ GeneในระดบโมเลกลของโรคใดโรคหนงผดไปจากGene คนปกตอยางไร?โมเลกลของโรคใดโรคหนงผดไปจากGene คนปกตอยางไร?

......ฯลฯ.....

22. . ธรรมชาตรากเหงาของโรคธรรมชาตรากเหงาของโรค

อวยวะในรางกายประกอบดวยหนวยชวตเลกๆอวยวะในรางกายประกอบดวยหนวยชวตเลกๆ((เซลสชนดเซลสชนด

ตางๆตางๆ))จานวนมากมายตางทาหนาทของตนพงพาซงกนและกนจานวนมากมายตางทาหนาทของตนพงพาซงกนและกน

ตลอดเวลาเพ อ ใหสวนรวมคอชวตด ารงอย ได ดงนนการตลอดเวลาเพ อ ใหสวนรวมคอชวตด ารงอย ได ดงนนการ

เสอมสภาพและเสยหายจากภยของสงแวดลอมเปนเรองปกตเสอมสภาพและเสยหายจากภยของสงแวดลอมเปนเรองปกต

ร หวางทดารงชวตอย เซลสสวนด ทเหลออยจงตองปรบตวร หวางทดารงชวตอย เซลสสวนด ทเหลออยจงตองปรบตวระหวางทดารงชวตอย เซลสสวนด ทเหลออยจงตองปรบตวระหวางทดารงชวตอย เซลสสวนด ทเหลออยจงตองปรบตว

ซอมแซมหรอสรางเซลสใหมชดเชยความเสยหาย ทเกดขนทงนซอมแซมหรอสรางเซลสใหมชดเชยความเสยหาย ทเกดขนทงน

เพอใหรางกายสามารถรกษาสภาพความสมดลยภายในรางกายเพอใหรางกายสามารถรกษาสภาพความสมดลยภายในรางกาย

(Internal Homiostasis)(Internal Homiostasis) เอาไว ชวตจงจะดาเนนตอไปไดตามปกตเอาไว ชวตจงจะดาเนนตอไปไดตามปกต(Internal Homiostasis)(Internal Homiostasis) เอาไว ชวตจงจะดาเนนตอไปไดตามปกตเอาไว ชวตจงจะดาเนนตอไปไดตามปกต

22. . ธรรมชาตรากเหงาของโรค ธรรมชาตรากเหงาของโรค ((ตอตอ))

การปรบตวการปรบตว((เซลสเซลส))ถาทาไดสมบรณ ความเสยหายไมม ถาทาไดสมบรณ ความเสยหายไมม

ป ใ ป ใ ป ใ ป ใ รางกายกลบสสภาพปกต ในทางตรงขามการปรบตวเพอใหเกดรางกายกลบสสภาพปกต ในทางตรงขามการปรบตวเพอใหเกด

ความสมดลยทาไดไมเหมอนเดม เชนรปราง หนาทผดไปหรอความสมดลยทาไดไมเหมอนเดม เชนรปราง หนาทผดไปหรอ

ลมเหลว การเปลยนแปลงโครงสราง หนาทอวยวะสวนนน จะลมเหลว การเปลยนแปลงโครงสราง หนาทอวยวะสวนนน จะ

แสดงผลปรากฏออกมาตงแตเลกนอย รนแรงไปจนถงตาย ตามแสดงผลปรากฏออกมาตงแตเลกนอย รนแรงไปจนถงตาย ตามแสดงผลปรากฏออกมาตงแตเลกนอย รนแรงไปจนถงตาย ตามแสดงผลปรากฏออกมาตงแตเลกนอย รนแรงไปจนถงตาย ตาม

ความเสยหายทเกดขน ถาสวนทเปลยนแปลงนนเกดขนกบสารความเสยหายทเกดขน ถาสวนทเปลยนแปลงนนเกดขนกบสาร

พนธกรรม ความเสยหายอาจถายทอดความพการนนถงรนตอๆไป พนธกรรม ความเสยหายอาจถายทอดความพการนนถงรนตอๆไป

ดวยเหตผลดงกลาวเราแยกโรคออกเปนกลมใหญๆดวยเหตผลดงกลาวเราแยกโรคออกเปนกลมใหญๆ 4 4 กลม ตามกลม ตามดวยเหตผลดงกลาวเราแยกโรคออกเปนกลมใหญๆดวยเหตผลดงกลาวเราแยกโรคออกเปนกลมใหญๆ 4 4 กลม ตามกลม ตาม

ธรรมชาตความเสยหายเพอใหเขาใจงายสะดวกตอการศกษาธรรมชาตความเสยหายเพอใหเขาใจงายสะดวกตอการศกษา

Basic Groups of DiseasesBasic Groups of Diseases

กลม 1 กลม 2 กลม 3

Congenital Disorders R i f F i fCongenital Disorders Reaction ofself defensemechanisml

Formation of Tumor ;* Non Neoplastic

mechanism* inflammation* Immune

HereditaryDisease

Congenitalanomaly

tumor* Neoplastic tumor

disorders* Geneticsdiseases

* Abnormal Growth &

กลม 4

Development eg. hare lip, cleft palate etc.

Unclassified Diseases:

* most 0f unclassified diseases usually are complex in nature such as metabolic ,are complex in nature such as metabolic , degeneratives 0r Geriatrics, neuro-psychiatric diseases …etc…

33 การศกษา พยาธวทยาการศกษา พยาธวทยา33. . การศกษา พยาธวทยาการศกษา พยาธวทยา(วจย คนควา เรยนรเรองโรค)

วตถประสงคการศกษาวตถประสงคการศกษา

(วจย คนควา เรยนรเรองโรค)

วตถประสงคการศกษาวตถประสงคการศกษา

เพอนาผลการเรยนร มาวางแผน บรหารเพอนาผลการเรยนร มาวางแผน บรหาร

จดการ ปองกน ควบคม รกษาโรค

กระบวน การศกษา กระบวน การศกษา ““โรคโรค””* โ ใ โ !!1. Etiology = * การศกษาวจยทมาของโรค ? หรอตนเหตทาใหเกดโรค !!

2. Pathogenesis การศกษาวจย กลไกหรอกระบวนการดาเนนโรค ในเนอเยออวยวะม

ไ ไขนตอนการเปลยนแปลงไปและสนสดลงอยางไร?

3. Pathological changes การศกษาผลของกระบวนการเปลยนแปลงซงไดดาเนนไป

ใ ป โ ไป ไป ไนนทาให รปรางโครงสรางและหนาทของอวยวะผดไปจากเดมไปอยางไร? (= Lesion)

4. Clinical manifestation การศกษาอาการและสงตรวจพบจากผปวยทแสดงออก

ป ป โ ไสมพนธกบการเปลยนแปลงโครงสรางและหนาทของอวยวะนนๆ อยางไร

(Pathophysiologic changes) 5..

Complication การศกษาภาวะแทรกซอน (secondary changes of the other

related organs) เมอมการเปลยนแปลงขนในอวยวะใดอวยวะหนง การเปลยนแปลงนนจะ

สงผลกระทบตอการทางานอวยวะอนๆ ซงเกยวของสมพนธกนนนตามมาอยางไร?

6. Prognosis การพยากรณอนาคตผปวย โรคจะสงผลตอชวต อนาคตผปวยอยางไร? หาย เรอรง พการ ตาย

ตวอยาง: ศ โ

*Etiology

การศกษาโรค

* Pathogenesis

*Pathological change= lesionchange= lesion

* Clinical manifestation

* Complication

* Prognosis

วธการศกษาโรควธการศกษาโรค

หลกการคอ ใช รปราง(โครงสราง) และหนาท(การทางาน) ของอวยวะ ชนดเดยวกน

เปรยบเทยบความแตกตางกน ระหวาง สภาพปกตกอนเกดโรค กบสภาพขณะเกดและ

เมอเกดโรคแลว

การเปรยบเทยบรปรางและโครงสรางสามารถทาไดหลายมตขนกบความ

ตองการ สงทนามาเปรยบเทยบและวธการ เชนอาศยตาเปลา สงเกตการเปลยนแปลง

อวยวะดวย การวด ขนาด นาหนก ดความเรยบพนผว ส ทดสอบความหยน ตาแหนง

ทตงปกต ...ฯลฯ จะเหนถงความแตกตางได การใชกลองจลทรรศนกาลงขยายระดบ

ตางๆ เปรยบเทยบความแตกตาง รปรางและสวนประกอบเซลสในระดบ cell ๆ

organelles โดยอาศย Histological character เฉพาะตว.หรอ

วธ.Immunohistochemistry เพอแสดงตวตนเดม..ฯลฯ หนาทการทางานของอวยวะ yศกษาความแตกตาง โดยปฏบตการชวเคม หาปรมานและชนดผลผลตสารชวเคมของ

อวยวะนนๆแลวนามาเปรยบเทยบกนระหวาง การทางานในสภาพปกตกบการทางานท

เปลยนแปลงไปเมอเกดโรคขนในอวยวะนนๆ ....ฯลฯ.........

ตวอยางการเปรยบเทยบ

N l ll b l ll?Normal squamous cell vs abnormal squamous cell? Structure Normal mucosal small bowel vs abnormal mucosal

ll b l ?( i )small bowel ?(tissue) Normal organ liver vs abnormal organ liver?

Function Normal blood sugar vs abnormal blood sugar?eg. Blood sugar between non diabetes and diabetes (Islets cells) g g

patients…..etc…..

LiverLiver

Abnormal surface liver– characterized by brownish yellow color

and diffuse small nodular lesions size1-2 mm,

Abnormal cut surface liver characterized by multiple nodules

(masses) varying in size, up to 1 cm. grey– white color

LiverLiver

Abnormal c t s rface li er sho diff se small hiteAbnormal cut surface liver show diffuse small white

masses, size vary from~ 1-3 mm.

Section shows cells characterized by abnormal shape, size

and nuclei, together with loss of organ Architecture

Liver show alternated diffuse small dark lines and

spots in background yellow brown color cut surface

Liver lobule shows dilated Central vein and sinusoidal spaces

accompanied with necrosis of liver cell cords around central vein

Cut surface Liver shows diffuse dark green spots and focal

darkgreen liquefaction areas 0.2-1 cm. in size

Section shows 0rganism( fluke?) in the space which lining

by glandular structure.

4 (CPC) F t4. ความสมพนธระหวางพยาธวทยากบคลนก (CPC) Fact:ความเจบปวยใดๆยอมเกยวโยงสมพนธโดยตรงหรอโดยออมกบการเปลยนแปลงๆ

รปรางและหนาท อวยวะใดอวยวะหนงหรอหลายอวยวะของผปวยนน

ตวอยาง: คาบอกเลาอาการโรคของผปวยเชน ไข ปวดหว ปวดทอง ..ฯลฯ

หรอการตรวจพบ อวยวะแสดงความผดปกตเชน ตาเหลอง คลากอนได

มนาในชองทอง (ปรากฏการณนเรยกวา= clinical symptom and sign ) ( ฏ y p g )

คอสญลกษณบอกบงถงอวยวะระบบใด ระบบหนงหรอหลายระบบใน

รางกายสงสญญานการเปลยนแปลงปรากฏออกมา (=มพยาธสภาพรางกายสงสญญานการเปลยนแปลงปรากฏออกมา (=มพยาธสภาพ

เกดขนแลวในอวยวะ?)

4 ความสมพนธระหวางพยาธวทยากบคลนก(CPC)4. ความสมพนธระหวางพยาธวทยากบคลนก(CPC)

ฉนนจงมกระบวนการศกษา วจย พศจน ตรวจสอบเพอหาทมาพยาธสภาพของ อวยวะตนเหตทแทจรง ตลอดจนพยาธสภาพซงเกดจาก ผลกระทบตออวยวะอนท

ทาหนาทเกยวของกน แสดงอาการและเครองหมายโรครวมกนปรากฏออกมา วธการเชน ตงสมมตฐาน ใวทอวยวะใดอวยวะหนงซงมตาแหนงวธการเชน ตงสมมตฐาน ใวทอวยวะใดอวยวะหนงซงมตาแหนง

และทาหนาทสอดคลองกบอาการและสงตรวจ ทแสดงปรากฏออกมา ซงเชอวา เปนตนตอปญหา และอวยวะใดเปนผลกระทบ คอเปาหมายการสบคน แลวหาวธ พศจน

โความผดปกตซงปรากฏออกมานนคออวยวะตนเหตทผปวยแสดงออกมาจรง ? โดยเลอกใชความร ทฤษฎและปฏบตการตางๆ เมอนาเขามาใชแลว สามารถพศจน ไดวาอวยวะทตงสมมตฐานใวนนมพยาธสภาพจรงและพยาธสภาพตนเหตน ไดสงผลอวยวะทตงสมมตฐานใวนนมพยาธสภาพจรงและพยาธสภาพตนเหตน ไดสงผลเกยวโยงไปถงอวยวะอนฯ ทสมพนธกน (= การวนจฉยโรคและภาวะแทรกซอน)นาไปสการรกษา ทถกตอง

พยาธสภาพ(อวยวะ) กบ คลนค(ผปวย)

4.1 เครองมอวเคราะหความสมพนธ

ความรปฏบตการ

ความรทฤษฎ ทกษะการแปรผลปฏบตการ

ตางๆจากเทคโนโลยซงนามาใช

ประสาทสมผศทง 5 (ตา ห จมก ปาก มอ)

ๆ* โครงสราง : ของอวยวะ* หนาทการทางาน ของอวยวะ

* โรค ระบบอวยวะ ชนด

*ทกษะและ ประสบการณ การซก

ประวต คนหาตาแหนงการเจบ ปวย

รวมกบ ตรวจรางกาย ด, คลา, เคาะ,

*รจกและสามารถแปรผลของปฏบตการเคม, ชววทยา ฟสคส? ทนามา ใชเปนเครองมอ

และการแสดงออก. * Technology laboratory

รวมกบ ตรวจรางกาย ด, คลา, เคาะ,

ฟง ความผดปกตรางกายทเกดขน นา

สองสงนมาวเคราะห ความสมพนธ

กน? ตงสมมตฐานอวยวะทตองสงสย

วเคราะห พศจน การเปลยน รปรางและการ

ทางานอวยวะ ยาความถกตอง หรอสามารถ

ตดสนใจเลอก ใชปฏบตการชนดใดหรอกน? ตงสมมตฐานอวยวะทตองสงสย

หาทางพศจน เปนอวยวะทผดปกต

จรงโดยเครองมอทนามาใชพศจนเปน

ตดสนใจเลอก ใชปฏบตการชนดใดหรอ

เครองมอประเภทใดจงจะเหมาะสม ไมยงยาก

คาใชจายนอย และพศจนสงนนได......ฯลฯ

หลกฐาน

กรณตวอยางความสมพนธระหวางพยาธวทยากบคลนคประวต ชายไทยอาย19ป เหนอยงายเมอออกแรงเลกนอย มา1 ป ตอมาอาการมากขนนงเฉยๆกหอบ อดตระหวางอาย 3-5 ขวบ เปนไขและเจบคอบอย?

ตรวจรางกาย(PE) - การหายใจ 20 ครง/ นาท.

- ชพจรเตน 100 ครง / นาท.

ใ ไ 5th I C S- คลา Apex beat หวใจ ไดบรเวณตาแหนง 5th I.C.Sเยองดานนอกตอ Mid Clavicular line

ฟ 4 - ฟง Apex beat มเสยง Diastolic Murmur ดงระดบ 4 (เมอเอามอทาบหนาอกรสก

สนสะเทอนถงมอ) ฟงการหายใจ ไดยน

C โป เสยง Crepitation และขณะเดยวกนสงเกตเหน เสนเลอดทคอโปง ทงหมดนคอ สง

ผดปกตทตรวจพบ(sign)

โครงสรางและหนาทปกตของอวยวะใชเปนมาตรฐานการเปรยบเทยบ:

Normal structure 0f organs Normal Function of organs

H t & L H t & L

Anatomic and Physiologic relation between heart and

Heart & Lung

Character of normal heart; Characters of normal Lungs

Heart & Lung

relation between heart and lungs

Characters of normal Lungs.

การเชอมโยงความสมพนธ ระหวางพยาธวทยากบคลนก(ผปวย) ระหวางพยาธวทยากบคลนก(ผปวย)

อาการ สงตรวจพบ พยาธสภาพ

ชายไทยอาย 17 ป ( OPD )มาพบแพทยเพราะ

อาการ สงตรวจพบ พยาธสภาพ (รปราง & หนาท อวยวะหวใจ ปอด เปลยน)สมพนธกบ

: ชายไทยอาย 17 ป ( OPD )มาพบแพทยเพราะเหนอยงาย เมอออกแรง เพยงเลกนอย ประมาณ 1 ป

อาการมมากขน นงเฉยๆกหอบจงมาหา แพทย

*หายใจ20/นาท *ชพจร100/นาท*Apex beat 5 ICSอาการมมากขน นงเฉยๆกหอบจงมาหา แพทย

อดต : เคยปวยเปนไข เจบคอ บอยครง

Apex beat 5 ICS lateral to MCL with Diastolic murmur gr.4 and

ระหวางอาย 3- 5 ขวบ ครอบครวยากจน

gthrill on touching. *เสนเลอดคอโปง *ปอดมเสยงcrepitation

4 2 ความสมพนธระหวางพยาธสภาพทพบ กบ clinic( symptom & sign ผปวย)4.2 ความสมพนธระหวางพยาธสภาพทพบ กบ clinic( symptom & sign ผปวย)

Clinico – Pathological Correlation

Anatomic changes Functional changes

Mitral Valve stenosis Diastolic Murmur gr.4 ?g

[characterized by leaflets Flow of blood through stenosedsclerosis, fused together, result in narrow opening ]

Flow of blood through stenosedMitral Valve during lt. Atriumsystole and Lt.ventricle-Diastole, generate diastolic murmur at Apexgenerate diastolic murmur at Apexand thrill and the same timevolume blood through LV chamber is lessen than normalis lessen than normal

Anatomic changes Functional changes

Mitral Valve stenosis Diastolic Murmur gr.4g

Lt.Ventricle received bloodVolume less than normal

Increase work load to

H.R. 115 / min = Compensate for retain normal blood Volume [1st.. Step]

Increase work load to heart caused

Lt. Ventricular Hypertrophy ( for keep normal blood Volume to systemic circulation ) [2st.. Step]

Overload

(Lt.ventricular failure) การสบฉดเลอด

ลมเหลว

ใ ป ใ ใ ( ) เลอดคงในปอด ดนนาในหลอดเลอดซมเขาถงลม

ปอด(pulmonary edema) แยงทอากาศ

RR. 20/min หายใจหอบ(=เรว)เหนอยเพอใหได O2 เทาเดม

หลอดเลอดดาทคอคงโปง เนองจาก เลอดทนยอนกลบ ไหลเขา

RT. Atrium ไมสะดวกเพราะเลอดยงมคางอยมากในchamber

การวนจฉยทางพยาธวทยา การวนจฉยทางพยาธวทยา

Anatomical Diagnosis (การเปลยนแปลงโครงสราง) gChronic Endocarditis of Mitral valve with marked

stenosis and sclerosis. H th h H t A tHyperthrophy Heart (Lt. Ventricle thickness1.6 cm.) Acute

pulmonary congestion and edema, Bilateral marked *Clinically; positive for antibody against gr A streptococciClinically; positive for antibody against gr.A streptococciสงเกต! การวนจฉยแสดงลาดบ(Sequence of events) สาเหตโรค

อวยวะตนเหต การเปลยนแปลง ภาวะแทรกซอนตงแตตนจนถงสาเหตการตาย การวนจฉยทางคลนค (Clinical Diagnosis ) Chronic Rheumatic Heart With Congestive Heart Failure ( ช โร ร ซ โร )(บอกชอโรคและภาวะแทรกซอนโรค)

4.3 ตวอยางการ ใชปฎบตการวทยาศาสตรแสดงหลกฐาน

ความถกตองขอสนนฐาน พยาธสภาพนน

ป -# การเลอก เครองมอปฏบตการนามาพศจนยาการวนจฉย;

เครองมอซงนามาใชหาหลกฐาน ขอสนนฐานพยาธสภาพ หวใจโต

ใ ป ใ และ นาในปอด ทเหมาะสมกบรายนคอใช X - rays, และ EKG,

ปฏบตการดาน Immunology พศจนการทางานระบบภมคมกน ของรางกาย มAntibody.ในเลอด ซงเปนหลกฐานการเจบปวยในอดต ตอเชอ

Group A Streptococci (โรคไขรมาตค)ซงเชอวาเปนตนเหตของลนหวใจตบ ม

ใ อยในเลอดผปวยจรง ?.ทงหมดนคอหลกฐานทางวทยาศาสตรซงนามาพศจน

ความจรง.........ฯลฯ

4. 4 ประโยชนซงไดรบจากการศกษาโรคในตวอยางนคอ คาตอบ สาหรบ

นามา ดแล บรหารจดการโรคผปวย;

*สาเหตโรค (group A streptococci) นาไปสสาธารณสขการปองกนโรคนในเดกตอไป

*การดาเนนโรค (immunnological mediated inflammatory) ความผดปกตระบบimmuneทาใหเกดอกเสบของบางอวยวะ immune ทาใหเกดอกเสบของบางอวยวะ

*พยาธสภาพมการอกเสบเรอรงเฉพาะลนหวใจบางลน ตดกนแขงทาใหรเลก เลอด

ผานลาบาก ขดขวางการสบฉดเลอดของหวใจ หวใจทางานเพมเกนขนาด โต หวใจวาย ผานลาบาก ขดขวางการสบฉดเลอดของหวใจ หวใจทางานเพมเกนขนาด โต หวใจวาย

นาไปสการคงเลอดในปอดหลอดเลอดคอโปรง เนองไหลเขาปอดไมได

*ตามมาดวย อาการ หอบ ชพจรเรว หลอดเลอดคอโปง ตามมาดวย อาการ หอบ ชพจรเรว หลอดเลอดคอโปง

*ภาวะแทรกซอน สาเหตหลกมาจากพยาธสภาพทลนหวใจ เปนอปสรรคการ

ทางานปอด และการไหลเวยนเลอด แกไขลนหวใจทเปนเหต ภาวะแทรกซอนทจะทาใหทางานปอด และการไหลเวยนเลอด แกไขลนหวใจทเปนเหต ภาวะแทรกซอนทจะทาให

เสยชวต จะทเลาและคอยๆหายไปเอง *การพยากรณ สามารถกาหนดอนาคตผปวยรายนจะเปนอยางไรได ถาไมรกษา หรอรกษา ผลจะพยากรณ สามารถกาหนดอนาคตผปวยรายนจะเปนอยางไรได ถาไมรกษา, หรอรกษา ผลจะ

เปนอยางไร?

Lt. atriumRt.atrium

bicuspid valve

Lt. ventricleTricuspid valve)

p

Interventricular tseptumChordae tendinae

Normal Heart

Pathological changes: Heart valve

Mitral valve and chordae tendinae show scleroticMitral valve and chordae tendinae show sclerotic changes in chronic Rheumatic endocarditis

Mitral valves show fusion of the sclerotic leaflets withMitral valves show fusion of the sclerotic leaflets with marKed narrowing the Openning in Rheumatic heart dis.

f i left Ventricular hypertrophy

Abnormal Cardiac muscles Fibres,(larger than normal) with fine ,( g )

brown pigments in cytoplasm beside the nucleus

Interalveolar vessels show congestion and containing large amout of g g g

acidophilic homogeneous material with vacuoles in alveolar spaces

5. การประยกตพยาธวทยาใชประโยชน

ทางการแพทยและสาธารณสข1. ปองกน ควบคมและกาจดโรค (การศกษาตนเหตและทมาของโรค)

2 วจย สบคน โรคระบาดทไมทราบสาเหต เพอควบคม การแพรกระจายโรค โดย 2. วจย สบคน โรคระบาดทไมทราบสาเหต เพอควบคม การแพรกระจายโรค โดย กระบวนการ Autopsy Examination and others specialty branches 3 รายงานขอมลสถต สาเหต การตายของโรคตางๆ ทเชอถอได3. รายงานขอมลสถต สาเหต การตายของโรคตางๆ ทเชอถอได

4. คดกรองโรคในชมชน เพอหาทางปองกนและรกษาไดอยางมประสทธภาพ 5. ชวยตดสนใจการวางแผน รกษา พยาบาล และ พยากรณชวตอนาคตผปวย ของ 5. ชวยตดสนใจการวางแผน รกษา พยาบาล และ พยากรณชวตอนาคตผปวย ของ แพทย6. ใชพศจน วตถพยานในศาล เพอ ผดงความยตธรรม

ความสมพนธระหวาง

Clinical problems (sign& symptom)( g y p )

= STUDY ABNORMAL STATE OF

BODY PARTICULAR IN

MORPHOLOGICAL & FUNCTIONAL

CHANGES OF ORGAN, TISSUE CELLS.

Basic medical sciences

“Pathology is the key”“Pathology is the key” to open the secret 0f Diseasesp

จบการนาเสนอ I t d ti t P th lIntroduction to Pathology

ตาราสาหรบใชประกอบการศกษา

.ตาราสาหรบใชประกอบการศกษา

1 Rubin’s Pathology: 1. Rubin’s Pathology: Clinicopathologic Foundations of Medicine, 4th Edition 20054th. Edition 2005

2. Robbins and Cotran: Pathologic Basis of Disease 8th Edition byPathologic Basis of Disease 8th.Edition by Kumar, Abbas, Fausto