İş Güvenliği Sunumu

8/19/2019 İş Güvenliği Sunumu

1/99


2/99

DERS KAPSAMI :1) İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİNE GİRİŞ

a.İş sağlığı ve güvenliğinin tanımı (İSG)

b.İş sağlığı ve güvenliğinin önemi ve kapsamı

c.İş sağlığı ve güvenliği çalışmalarının iki temel boyutu

d. İş sağlığı ve güvenliğiyle ilgili temel kavramlar

2 )ÜLKEMİZDE İSG’NİN GELİŞİMİ

3 )KİMLER İŞ GÜVENLİK UZMANI OLABİLİR ?


3/99

DERS KAPSAMI :

4 ) İŞ VE SAĞLIĞI ETKİLEYEN FAKTÖRLER

5) ÇAĞDAŞ İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ UYGULAMA İLKELERİ

6) İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİNDE KORUMA VE ÖNLEME FAALİYETLERİ


4/99

İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ GİRİŞİŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ NEDİR?

İş

Sağlığı ve Güvenliği

Bütün mesleklerde;

Çalışanların

sağlıklarını;Sosyal, Ruhsal ve Bedensel olarak en üst düzeyde sürdürmek,

Çalışma

koşullarını;

sağlığa uygun hale getirmek için,çalışanları zararlı etkilerden vetehlikelerden koruyup daha güvenli bir çalışma ortamıyaratarak,

İşin ve

çalışanın;

birbirine uyumunu sağlamak üzere kurulmuş bir bilim dalıdır .

(Uluslararası Çalışma Örgütü-Dünya Sağlık Örgütü 1950)


5/99

İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİNE GİRİŞİŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ NEDİR?

İş Sağlığı ve Güvenliği ;

Planlı, Bilimsel , Sürekli

Tıbbi

Teknik

Ekonomik

Sosyal ve

Hukuki yönleri olan bir kavram olarak

kısaca;

“İşçilerin iş kazaları ve meslekhastalıklarına karşı korunmalarınınsağlanması” şeklinde tanımlanabilir .


6/99

İŞ GÜVENLİĞİNİN KAPSAMIVE ÖNEMİ NEDİR ?

Çalışanların

Makine, araç ve gereçlerin

İşyerinin Çevre

Üretilen malın

güvenliğini kapsar.


7/99

İŞ GÜVENLİĞİNİN KAPSAMIVE ÖNEMİ NEDİR ?

İş güvenliğin kapsam alanına bakıldığında insanı, makineyi veçevreyi etkilediği görülmektedir.

Bu nedenle, bir iş yerinde, iş güvenliği varsa, orada sağlık vemutluluk vardır . İş güvenliği yoksa, can kaybı, sakatlık,hastalık, para ve zaman kaybı vardır .


8/99

Neden İş Güvenliği?

Dünyada her 3 dakikada bir iş kazasıgerçekleşiyor.

Her 90 dakikada bir kişi sakatkalıyor,

Her 4 saatte bir kişi hayatınıkaybediyor.

Türkiye ölümü iş kazalarında

Avrupa’da 1. / Dünya’da 3. sırada.


9/99

İSG ÇALIŞMALARININ İKİ TEMEL

BOYUTU1-Tıbbi boyut

Meslek hastalıklarının önüne geçmek

için çalışmalar yapılmasıdır .Çalışanların sağlığının yapacaklarıişle ilgisini araştırır, belirler.

İşyeri ortamında oluşabilecek bazırisklere karşı alınacak tıbbi korumayöntemlerini uygular. (aşılama vb)

“İş Hekimliği”


10/99

İSG ÇALIŞMALARININ İKİTEMEL BOYUTU

2-İş Güvenliği boyutu

Bu boyut, işyeri ortamında sağlıklı ve güvenlikli bir ortam oluşturmak için yapılan tüm çalışmalarıkapsadığı için “İş Hijyeni” olarak daadlandırılmaktadır . Esas olarak iş kazaları ve işyerikazalarını önlemek için çalışır .

İş yeri ortamındaki sağlık ve güvenlik risklerininsaptanması

Bununla ilgili ölçümler yapılması

(örneğin;İşyerinde kullanılan çeşitli kimyasalmaddelerin, İşyerinde yapılan işler esnasındaortama yayılan ve sağlığa zararlı olduğu bilinentozların ölçümü, makine ve tezgâhlardankaynaklanan gürültünün düzeyini belirlemek üzereyapılan ölçümler gibi)


11/99

İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ İLE İLGİLİTEMEL KAVRAMLAR

İşyeri; Bir işverenin maddi olan ve olmayanaraçlarla belirli bir teknik amacıgerçekleştirmesine yarayan ve süreklilikgösteren organize bir bütündür.

Bir başka deyişle çalışmanın (yani işin)yapıldığı yerdir.


12/99


İşçi : Bir hizmet sözleşmesi ile ücret karşılığındaişveren emrinde çalışan kişidir . Üretimin tartışmasızen önemli bileşenidir . İş kazasını yaşayan da,meslek hastalığına yakalanan da işçidir .

İş: Bir hizmet sözleşmesi ile ücret karşılığında mal vehizmet üretimi için yapılan eylemlerdir.


13/99


Sağlık nedir?

Sadece hastalık ve sakatlığın olmaması değil,bedenen, ruhen ve sosyal yönden tam bir iyilik halidir.

(Dünya Sağlık Örgütü )


14/99

İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ İLE İLGİLİ

TEMEL KAVRAMLARİşçi Sağlığı

“Çalışan tüm insanların fiziksel, ruhsal, moral ve sosyal yönden

tam iyilik durumlarının sağlanmasını ve en yüksek düzeylerdesürdürülmesini, iş koşulları ve kullanılan zararlı maddeler nedeniyle çalışanların sağlığına gelebilecek zararlarınönlenmesini ve ayrıca işçinin fizyolojik özelliklerine uygunyerlere yerleştirilmesini, işin insana ve insanın işe uymasını asılamaçlar olarak ele alan tıp bilimidir” şeklinde

tanımlamaktadırlar .

(Uluslararası Çalışma Örgütü-Dünya Sağlık Örgütü )


15/99

Uluslararası Çalışma Örgütü’nün 112 numaralıtavsiye kararına göre, işçi sağlığının amacı ;

Çalışanların sağlık kapasitelerini en yüksek düzeye çıkarmak.

Çalışmanın olumsuz koşulları nedeniyle sağlığın bozulmasınıönlemek.

Her işçiyi fiziksel ve ruhsal yeteneklerine uygun işlerdeçalıştırmak ve yapılan iş ile işçi arasında uyum sağlayarak, en azyorgunlukla en uygun verimliliği elde etmek olaraktanımlanmaktadır .


16/99

İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ İLEİLGİLİ TEMEL KAVRAMLAR

İş Hekimliği

• Çalışma hayatı ile ilgili sağlık sorunlarınınhastalıkların tanı ve tedavisi ile buhastalıklardan korunma konusundakitıbbi etkinliklerdir.

İş Hijyeni

• Endüstriyel hijyen olarak datanımlanmaktadır . İşyerlerinde bulunansağlık risklerinin saptanması,ölçümler yapılması, bu risklerinortadan kaldırılması amacı ile teknikdüzenlemeler yapılması gibi konularlailgilenen bilim dalıdır .


17/99

ÜLKEMİZDE İSG’NİN GELİŞİMİ

3 ayrı dönemde ele alınmaktadır.

I.Tanzimat öncesi

Lonca (Orta Sandığı – Teavün Sandığı)

II.Tanzimat ve Meşrutiyet dönemi

1865 Dilaver Paşa Nizamnamesi (Havza-i Fahmiye Teamülnamesi)

1869 Maadin Nizamnamesi

1871 Ameleperver Cemiyeti

1895 Osmanlı Amele Yardımlaşma Cemiyeti


18/99


III. Cumhuriyet dönemi

Ereğli Havza-ı Fahmiye Maden Amelesinin HukukunaMüteallik Kanun (10 Eylül 1921)

1926 Borçlar Kanunu

1930 Umumi Hıfzıssıha Kanunu

Çalışma hayatının ilk önemli Yasası olan “3008Sayılı İş Kanunu” 15.06.1937 tarihinde yürürlüğegirmiştir .


19/99


I.Tanzimat öncesi

1776 Yılında “Fincancılar sözleşmesi” imzalandı. Kütahya’da imzalanan busözleşme ile seramik çalışanlarının iş tanımları ve haftalık çalışma süreleri ile

alacakları maaşlar belirlenmiş oldu. Devlet hakemliğinde yapılan tarihteki ilktoplu sözleşme olarak tarihe geçmiştir .


20/99


II.Tanzimat ve Meşrutiyet dönemi

1865 yılında çıkartılan “Dilaver Paşa Nizamnamesi”nde,Ereğli ve Zonguldak kömür havzası işçilerinin dinlenme ve

tatil zamanları, barındırma yerleri, çalışma saatleri veonların sağlıkları ile ilgili çeşitli konuların elealınmıştır . “Dilaver Paşa Nizamnamesi”.Ülkemizdeki ilkyazılı belgedir.

1869 yılında çıkartılan “Maadin Nizamnamesi” bütünmadenlerde çalışanların güvenliği ile ilgili çeşitli hükümleridüzenleyen bir mevzuattır .


21/99


III. Cumhuriyet dönemi23 Nisan 1920’de Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin kurulduğu tarihten

itibaren ise, iş sağlığı ve güvenliği olgusu da gündeme getirilmiş ve

çeşitli yasal düzenlemeler yapılmaya başlanmıştır .

10 Eylül 1921 Sakarya savaşı sırasında Ereğli Havza-ı Fahmiye Maden

Amelisinin Hukukuna Müteallik Kanun ( Ereğli Kömür Havzası Maden

işçilerinin hukukuna ilişkin 151 sayılı Kanun) çıkarılmıştır .


22/99


1926 Borçlar Kanunu

1930 Umumi Hıfzıssıha Kanunu(sağlıklı yaşamaönlem bütünü)

1967 yılında çıkarılan 931 sayılı İş Kanunu içerisindeilk defa modern hükümlerle yer alan disiplin, buKanunun Anayasa Mahkemesi tarafından şekilyönünden iptal edilmesinden sonra, 1971 yılındaçıkarılan 1475 sayılı İş Kanunu içerisinde de aynı

hükümlerle yer almıştır .

25.08.1971 tarihinde yürürlüğe giren 1475 sayılı İşKanunu gereği İSG güvenliği yönünden birçok tüzükve yönetmelik uygulamaya konulmuştur .


23/99


10.6.2003 tarihinde 4857 sayılı yeni İş Kanunu girmiştir .

Ancak, 4857 sayılı İş Kanununa göre çıkarılması gerekenyönetmelikler, Avrupa Birliğinin 89/391/EEC sayılı çerçeve

direktifine ve diğer bireysel direktiflere göre uyumlaştırılmıştır ve 2003 yılı ile 2004 yılı içerisinde ardı ardına yayımlanmıştır .Dolayısıyla, ülkemizde iş sağlığı ve güvenliği mevzuatımodern hükümlerle donatılmış durumdadır . Ancak,uygulamada çok fazla mesafenin kat edilmesigerekmektedir.


24/99

4857 sayılı İş Kanunu gereği toplam 33 adet İşSağlığı ve Güvenliği Yönetmeliği (4 adet tebliğ)Resmi Gazetede yayımlanmıştır .


25/99

4857 SAYILI İŞ KANUNUNDA YAYIMLANAN BAZI YÖNETMELİKLER

İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetmeliği

Ekranlı Araçlarla Çalışmalarda Sağlık ve GüvenlikÖnlemleri Hakkında Yönetmelik

Titreşim Yönetmeliği

Gürültü Yönetmeliği

Yapı İşlerinde Sağlık ve Güvenlik Yönetmeliği

Güvenlik ve Sağlık İşaretleri Yönetmeliği

Asbestle Çalışmalarda Sağlık ve Güvenlik ÖnlemleriHakkında Yönetmelik


26/99


Kanserojen ve Mutajen Maddelerle Çalışmalarda Sağlıkve Güvenlik Önlemleri Hakkında Yönetmelik

Kimyasal Maddelerle Çalışmalarda Sağlık ve GüvenlikÖnlemleri Hakkında Yönetmelik

Patlayıcı Ortamların Tehlikelerinden ÇalışanlarınKorunması Hakkında Yönetmelik

Kişisel Koruyucu Donanım Yönetmeliği

İşyeri Bina ve Eklentilerinde Alınacak Sağlık veGüvenlik Önlemlerine İlişkin Yönetmelik

İ


27/99


Kişisel Koruyucu Donanımların İşyerlerindeKullanılması Hakkında Yönetmelik

Elle Taşıma İşleri Yönetmeliği

İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve GüvenlikŞartları Yönetmeliği

Yeraltı ve Yerüstü Maden İşletmelerinde Sağlık veGüvenlik Şartları Yönetmeliği

Sondajla Maden Çıkarılan İşletmelerde Sağlık veGüvenlik Şartları Yönetmeliği

İ


28/99


Geçici veya Sınırlı Süreli İşlerde İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetmeliği

Biyolojik Etkenlere Maruziyet Risklerinin Önlenmesi

Hakkında Yönetmelik

Gebe veya Emziren Kadınların Çalıştırılma ŞartlarıylaEmzirme Odaları ve Çocuk Bakım Yurtlarına Dair Yönetmelik

Balıkçı Gemilerinde Çalışanların Asgari Güvenlik veSağlık İhtiyaçları Hakkında Yönetmelik


29/99

4857 SAYILI KANUNU’NUN GETİRDİĞİ ENÖNEMLİ YENİLİKLER ŞU ŞEKİLDE

SIRALANABİLİR:

İSG konusunda işverenin eğitim verme zorunluluğu

İSG kurul kararlarının uygulanma zorunluluğu

İşyeri hekimi, iş güvenliği uzmanı çalıştırma zorunluluğu

Yakın, acil ve hayati tehlike karşısında işçinin çalışmama hakkıdır.


30/99

4857 SAYILI KANUNU’NUN EN ÖNEMLİEKSİKLİKLERİ İSE ŞUNLARDIR:

Kapsam sorunu: İSG’ye ilişkin düzenlemelerde devlet memurları,tarım çalışanları vb. kapsam dışı kalmışlardır .

Yaygınlık sorunu: 50 işçiden daha az işçi çalıştıran işyerlerindeİSG kurulu kurma, işyeri hekimi ve İSG uzmanı çalıştırmazorunluluğunun olmaması.

Yakın, acil ve hayati tehlike karşısında işçinin çalışmama hakkını

düzenleyen maddenin uygulanamamasıdır .


31/99

4857 SAYILI İŞ KANUNU İŞ SAĞLIĞI VEGÜVENLİĞİNE YAKLAŞIMI

Tespit bazlı, Sonuç odaklı (reaktif).

Sınırlı Çalışan katılımı

İşçilerle Sınırlı Kapsam

Yönetimde Katılım Önceliksiz

Koruma anlayışı


32/99


6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu

30.06.2012 tarih ve 28339 sayılı Resmi Gazete’deişyerlerinde iş sağlığı ve güvenliğinin sağlanması ve mevcutsağlık ve güvenlik şartlarının iyileştirilmesi için işveren veçalışanların görev, yetki, sorumluluk, hak ve yükümlülüklerini

düzenleyen 6331 sayılı “İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu”yayımlanmıştır .

Kanun 01.01.2013 tarihinde yürürlüğe girmiştir.

MADDE 1 – (1) Bu Kanunun amacı; işyerlerinde iş sağlığı vegüvenliğinin sağlanması ve mevcut sağlık ve güvenlikşartlarının iyileştirilmesi için işveren ve çalışanların görev,yetki, sorumluluk, hak ve yükümlülüklerini düzenlemektir.


33/99

Kamu ve özel sektör gözetmeksizin tümçalışanlar kanun kapsamına alındı

Kapsam:

Sayı sınırı olmaksızın

Memur, işçi, işveren, çırak, stajyer tüm çalışanlar

Kamu ve özel sektöre ait bütün işler ve işyerleri

Tarım vb. dahil tüm işkolları


34/99

6331 SAYILI KANUNA TABİOLMAYAN İSTİSNALAR

a) Fabrika, bakım merkezi, dikimevi ve benzeri işyerlerindekiler hariç TürkSilahlı Kuvvetleri, genel kolluk kuvvetleri ve Milli İstihbarat TeşkilatıMüsteşarlığının faaliyetleri.

b) Afet ve acil durum birimlerinin müdahale faaliyetleri.

c) Ev hizmetleri.

d) Çalışan istihdam etmeksizin kendi nam ve hesabına mal ve hizmetüretimi yapanlar.

e) Hükümlü ve tutuklulara yönelik infaz hizmetleri sırasında, iyileştirme

kapsamında yapılan işyurdu, eğitim, güvenlik ve meslek edindirmefaaliyetleri.

f) Denizyolu taşımacılığı yapan araçların uluslararası seyrüsefer hâlleri.


35/99

Testi kırılmadan önce…

Kanun, iş kazası veya meslek hastalığı yaşanmadanönce önlem almaya yöneliktir.

Kuralcı bir yaklaşım yerine önleyici yaklaşım

esas alındı.


36/99

6331 SAYILI İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİKANUNUNUN İŞ GÜVENLİĞİNE YAKLAŞIMI

Risk bazlı, Önleyici yaklaşım (proaktif)

Her konuda geniş çaplı çalışan katılımı

Nitelikli uzman desteği ve sertifikasyon

Haberdar etme ve diğer kişileri kapsama

Programlı, nitelikli eğitim ve belgeleme

Kısaca: Önleyici ve koruyucu anlayışa dayalı kültürün

benimsenmesi


37/99

6331 SAYILI İŞ SAĞLIĞI VEGÜVENLİĞİ KANUNU

MADDE 4 – (1) İşveren, çalışanların işle ilgili sağlık vegüvenliğini sağlamakla yükümlü olup bu çerçevede;

a)

Mesleki risklerin önlenmesi

Eğitim ve bilgi verilmesi dâhil her türlü tedbirin alınması,organizasyonun yapılması.

Gerekli araç ve gereçlerin sağlanması.

Sağlık ve güvenlik tedbirlerinin değişen şartlara uygun halegetirilmesi ve mevcut durumun iyileştirilmesi için çalışmalar

yapar.

İ Ğ Ğ


38/99

6331 SAYILI İŞ SAĞLIĞI VEGÜVENLİĞİ KANUNU

MADDE 19 – Çalışanların Yükümlülükleri(1) Çalışanlar, iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili aldıkları eğitim veişverenin bu konudaki talimatları doğrultusunda, kendilerinin vehareketlerinden veya yaptıkları işten etkilenen diğer çalışanların sağlık ve güvenliklerini tehlikeye düşürmemekle

yükümlüdür.(2) Çalışanların, işveren tarafından verilen eğitim ve talimatlar doğrultusunda yükümlülükleri şunlardır :

a) İşyerindeki makine, cihaz, araç, gereç, tehlikeli madde,

taşıma ekipmanı ve diğer üretim araçlarını kurallara uygunşekilde kullanmak, bunların güvenlik donanımlarını doğruolarak kullanmak, keyfi olarak çıkarmamak ve değiştirmemek.

b) Kendilerine sağlanan kişisel koruyucu donanımı doğru

kullanmak ve korumak.


39/99

6331 SAYILI İŞ SAĞLIĞI VE

GÜVENLİĞİ KANUNUMADDE 19 – Çalışanların Yükümlülükleric) İşyerindeki makine, cihaz, araç, gereç, tesis ve binalardasağlık ve güvenlik yönünden ciddi ve yakın bir tehlike ilekarşılaştıklarında ve koruma tedbirlerinde bir eksiklik

gördüklerinde, işverene veya çalışan temsilcisine derhal haber vermek.

ç) Teftişe yetkili makam tarafından işyerinde tespit edilennoksanlık ve mevzuata aykırılıkların giderilmesi konusunda,

işveren ve çalışan temsilcisi ile iş birliği yapmak.

d) Kendi görev alanında, iş sağlığı ve güvenliğinin sağlanması

için işveren ve çalışan temsilcisi ile iş birliği yapmak.


40/99

İŞ GÜVENLİK UZMANLIĞI NEDEMEKTİR ?

İş sağlığı ve güvenliği hizmetlerinde görevlendirilmeküzere Bakanlıkça belgelendirilmiş mühendis, mimar veyateknik elemanı kapsamaktadır .


41/99

KİMLER İŞ GÜVENLİK UZMANIOLABİLİR ?

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı iş müfettişleri ile SosyalGüvenlik Kurumu müfettişleri

Mühendislik veya mimarlık eğitimi veren fakültelerin mezunları

Teknik öğretmenler (Teknik eleman)

Fizikçi, kimyager veya biyolog unvanına sahip olanlar (Teknik eleman)

Üniversitelerin meslek yüksekokullarının iş sağlığı ve güvenliğiprogramı mezunları ( Teknik eleman )


42/99

İŞ GÜVENLİK UZMANLIĞIEĞİTİMİ

Bu eğitim toplam 220 saatten oluşmaktadır .Bunun 180 saatipratik eğitim olup ( 90 saat yüz yüze 90 saat uzaktan eğitimşeklinde )geri kalan 40 saati ise staj olarak adlandırılmaktateorik eğitim olarak geçmektedir.

İŞ GÜVENLİK UZMANLIĞI TEMEL


43/99

İŞ GÜVENLİK UZMANLIĞI TEMELEĞİTİMİNDE VERİLEN BAŞLICA KONULAR

İş Kazaları

Kişisel Koruyucu Donanımlar

Maden İşyerlerinde İş Sağlığı ve Güvenliği

İnşaat İşyerlerinde İş Sağlığı ve Güvenliği

Yüksekte Çalışmalarda İş Sağlığı ve Güvenliği

Elle Kaldırma ve Taşıma İşlerinde İş Sağlığı ve Güvenliği

Ekranlı Araçlarla Çalışmalarda İş Sağlığı ve Güvenliği

Kapalı Alanlarda Çalışmalarda İş Sağlığı ve Güvenliği

Sağlık ve Güvenlik İşaretleri

İş Sağlığı ve Güvenliğinin Kavram ve Kurallarının Gelişimi

İş Sağlığı ve Güvenliğine Genel Bakış ve Güvenlik Kültürü


44/99

İŞ GÜVENLİĞİ UZMANLARININ

SINIFLANDIRILMASI

A sınıfı iş güvenliği uzmanı

B sınıfı iş güvenliği uzmanı

C sınıfı iş güvenliği uzmanı


45/99

(C) SINIFI İŞ GÜVENLİĞİ UZMANLIĞI

BELGESİ ALABİLECEK OLANLAR:

(C) sınıfı iş güvenliği uzmanlığı belgesi; (C) sınıfı iş güvenliği uzmanlığıeğitimine katılarak yapılacak (C) sınıfı iş güvenliği uzmanlığı sınavındabaşarılı olan mühendis, mimar veya teknik elemanlara Bakanlıkça Csınıfı iş güvenlik uzmanlığı belgesi verilir.


46/99

(B) SINIFI İŞ GÜVENLİĞİ UZMANLIĞIBELGESİ ALABİLECEK OLANLAR:

(C) sınıfı iş güvenliği uzmanlığı belgesiyle en az üç yıl fiilen görevyaptığını iş güvenliği uzmanlığı sözleşmesi ile belgeleyen ve (B)sınıfı iş güvenliği uzmanlığı eğitimine katılarak yapılacak (B) sınıfı işgüvenliği uzmanlığı sınavında başarılı olan mühendis, mimar veya

teknik elemanlara,

İş sağlığı ve güvenliği veya iş güvenliği ana bilim dalında tezliyüksek lisans yapmış olan mühendis, mimar veya teknik

elemanlardan (B) sınıfı iş güvenliği uzmanlığı sınavında başarılıolanlara, Bakanlıkça B sınıfı iş güvenlik uzmanlığı belgesi verilir.

(A) SINIFI İŞ GÜVENLİĞİ UZMANLIĞI


47/99

(A) SINIFI İŞ GÜVENLİĞİ UZMANLIĞIBELGESİ ALABİLECEK OLANLAR

(B) sınıfı iş güvenliği uzmanlığı belgesiyle en az dört yılfiilen görev yaptığını iş güvenliği uzmanlığı sözleşmesi ilebelgeleyen ve (A) sınıfı iş güvenliği uzmanlığı eğitiminekatılarak yapılacak (A) sınıfı iş güvenliği uzmanlığı

sınavında başarılı olan mühendis, mimar veya teknikelemanlara,

İş sağlığı ve güvenliği veya iş güvenliği ana bilim dalındadoktora yapmış olan mühendis, mimar veya teknik

elemanlar ile Genel Müdürlük ve bağlı birimlerindemühendis, mimar veya teknik eleman olarak en az on yılgörev yapmış olanlardan (A) sınıfı iş güvenliği uzmanlığıiçin yapılacak sınavda başarılı olanlara,


48/99

İş sağlığı ve güvenliği alanında en az yedi yıl teftiş yapmışmühendis, mimar veya teknik eleman olan iş müfettişlerine,

Genel Müdürlük ve bağlı birimlerinde iş sağlığı ve güvenliğialanında en az sekiz yıl görev yapmış Bakanlık iş sağlığı vegüvenliği uzmanlarına, istekleri halinde Bakanlıkça A sınıfı işgüvenlik uzmanlığı belgesi verilir.


49/99

İşyerleri, yapılan işin niteliğine göre

tehlike sınıflarına ayrılıyor.Tehlike sınıfı tespitinde; işyerinin yaptığı asıl iş esas alınır.

İşyeri hekimi, her tehlike sınıfında çalışabilir.

A Sınıfı

Uzman• Çok tehlikeli

B Sınıfı

Uzman

• Tehlikeli

C Sınıfı

Uzman

• Az tehlikeli


50/99

Dolayısıyla;

A sınıfı belgeye sahip iş güvenliği uzmanları tüm işyerlerinde

B sınıfı belgeye sahip iş güvenliği uzmanları az tehlikeli vetehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinde

C sınıfı belgeye sahip iş güvenliği uzmanları ise sadece aztehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinde ,görev alabilirler.

BAŞLICA ÇOK TEHLİKELİ İŞLER


51/99


Maden kömürü işletmeciliği

Akaryakıt depolama tesislerindeki işler, akaryakıt velpg satış işleri

Bina inşaatı ve tamiratı, bina yıkım işleri

Demiryolu, metro, tünel ve yeraltı inşaatı,tamiratı

Radar, X ışınları ve diğer zararlı radyasyon yayanışınlarla çalışma yapılan işler

Araştırma laboratuvarları işleri

Sünger avcılığı ve su altında yapılan diğer işler

Tabakhaneler, deri perdahlama ve boyama işleri, hamderi işleme faaliyetleri



52/99


Otomobil ve bisiklet lastikleri imali

Mühimmat ve patlayıcı maddeler imali, patlayıcımadde sanayi, sentetik yakıt, azot peroksit imal vedolum tesisleri, patlayıcı madde depoları ve patlayıcımadde nakil işleri

Cam ve camdan mamul eşya ve ayna imali (Gözlükve optik camları hariç)

Yangın söndürme ve itfaiye hizmetleri

Elektrik enerjisinin üretimi

Pil, batarya ve akü imali

BAŞLICA TEHLİKELİ İŞLER


53/99


Endüstriyel temizlik faaliyetleri

Tornacılık ve tesviyecilik

Kamyonla yapılan yük nakliyatı

Mezbahalar, tavuk ve diğer kümes hayvanları kesmeişleri

Elektrik işletmeleri ve dağıtım işleri (Santral inşası veşebeke inşaatı hariç)

Sirkler ve cambazhanelerdeki işler

Uçaklarda yapılan bütün işler (Havacılık kulüpleri

dahil)



54/99


İnşaat işinden müstakilen yapılan badanacılık, yağlıboyacılık, cila, binaların parke, muşamba veya naylonvb. ile döşenmesi işleri

Matbaacılık, baskı yerlerindeki işler

Petrol ve tabii gazın boru hattı vasıtasıyla nakil işleri

Ziraat makineleri imali ve tamiratı (pulluk, biçerdöver,selektör ve benzeri ziraatte kullanılan makineler )

Plastik hammadde imali

Ahşap mobilya sanayii, her tür ağaç eşya imal, işlemeve tamir işleri

BAŞLICA AZ TEHLİKELİ İŞLER


55/99


Hazır gıda ambalaj işleri

Trafik kontrolü ile ilgili işler

Erkek ve kadın berberleri, manikür, pedikür ve benzerihizmetler

Balık ve diğer su gıda ürünleri işlemeciliği

Hayvan arabaları ve hayvanlarla yapılan yük nakliyatıişleri

El tezgâhlarında yapılan her türlü dokuma işleri

Akarsular üzerinde sal ile ve suya bırakmak suretiyle

nakliyat işleri



56/99


İlaçlar, ilaç hammaddesi ve tıbbi müstahzarlar imali

serum ve aşı hazırlama işleri (steril tıbbi dikişmalzemesi, hidrofil pamuk dahil)

Motorlu vasıtaların yıkama, yağlama ve bakım işleri,oto lastik tamir atölyelerinde yapılan işler

Şehirlerarası otobüs işletmelerinde yapılan işler Dondurulmuş gıda üretimi

Tünel, metro ve benzeri yerlerin işletmeciliği

Hava alanları bakımı ve uçuşa hazırlık işleri, havaalanlarında yer hizmetleri ve bakım işleri

Makarna, şehriye, irmik, gofret, bisküvi ve benzeriyiyecek maddeleri imali

İŞ GÜVENLİĞİ UZMANLARININ


57/99

İŞ GÜVENLİĞİ UZMANLARININGÖREVLERİ

Rehberlik ve danışmanlık hizmeti

Risk değerlendirmesi

Çalışma ortamı gözetimi

Eğitim, bilgilendirme ve kayıt

İlgili birimlerle işbirliği

İŞ GÜVENLİĞİ


58/99

İŞ GÜVENLİĞİUZMANLARININ YETKİLERİ

İşyeri bina ve eklentilerinde, çalışma metot ve şekillerinde veya işekipmanında çalışanlar açısından yakın ve hayati tehlike oluşturan bir husus tespit ettiğinde işverene bildirmek, gerekli tedbirler işverentarafından alınmadığı takdirde durumu Bakanlığa rapor etmek.

İşyerinde belirlediği yakın ve hayati tehlike oluşturan bir hususun acilmüdahale gerektirmesi halinde işveren veya işveren vekilinin onayınıalmak kaydıyla geçici olarak işi durdurmak.

İŞ GÜVENLİĞİ


59/99

İŞ GÜVENLİĞİUZMANLARININ YETKİLERİ

Görevinin gerektirdiği konularda işverenin bilgisi dahilindeilgili kurum ve kuruluşlarla iletişime geçmek ve işyerinin içdüzenlemelerine uygun olarak işbirliği yapmak.

Görevi gereği işyerinin bütün bölümlerinde iş sağlığı vegüvenliği konusunda inceleme ve araştırma yapmak, gereklibilgi ve belgelere ulaşmak ve çalışanlarla görüşmek.

İŞ GÜVENLİK UZMANI


60/99

İŞ GÜVENLİK UZMANIGÖREVLENDİRİLMESİ

Az tehlikeli sınıfta yer alan 1000 ve daha fazla çalışanıolan işyerlerinde her 1000 çalışan için tam günçalışacak en az bir iş güvenliği uzmanı görevlendirilir.Çalışan sayısının 1000 sayısının tam katlarından fazlaolması durumunda geriye kalan çalışan sayısı gözönünde bulundurularak birinci fıkrada belirtilenkriterlere uygun yeteri kadar iş güvenliği uzmanı ekolarak görevlendirilir.


61/99


62/99

İ S ğl k ili ki i i B li l


63/99

İş ve Sağlık ilişkisini BelirleyenFaktörler

Çevresel faktörler:İşçinin çalıştığı İşyeri ortamındabulunan çeşitli sağlık riskleridir.

Kimyasal etkenler

Tozlar

Buharlar

Dumanlar

Biyolojik etkenler Ergonomik etkenler

Psikososyal etkenler


64/99

İş ve Sağlık ilişkisini BelirleyenFaktörler

Fiziksel Etkenler :

• Gürültü

• Vibrasyon (Titreşim)

• Aydınlatma

• Termal Konfor Şartları

• Havalandırma

• Radyasyon

• Basınç Değişimleri

olarak sıralanabilir .


65/99

Çağdaş İş Sağlığı ve GüvenliğiUygulama İlkeleri

1. Uygun işe yerleştirme

2. İşyeri risklerinin saptanması3. İşyeri risklerinin kontrolü

4. Aralıklı kontrol muayeneleri

5. İşyerinde sağlık hizmetinin

sağlanması6. Sağlık eğitimi


66/99


1) Uygun işe yerleştirme

•Bu yerleştirme “işe giriş muayenesi” ile sağlanır .

•Bu yaklaşım sağlığı koruyucu yaklaşım olarak “birincil korunma” ilkesi

ile uyumludur.


67/99


2) İşyeri risklerinin saptanması

•Ortamda yapılan ölçümlerde faktörün düzeyi saptanır, bulunan değer

standart değerlerle (izin verilen sınır değer) karşılaştırılır .

•Ortamda bulunan düzey izin verilen değerin üzerinde ise bu risklerinkontrolü gerekir.


68/99


3) İşyeri risklerinin kontrolü

1-Teknik uygulamalar ve mühendislik hizmetleri

2-Uygun havalandırma

3-İşlemin kapalı sistemler içerisinde yürütülmesi

4- Ayırma ve mesafenin artırılması

5-İşyerinin ve makine ve cihazların uygun yerleştirilmesi

6-Islak yöntemle çalışma

Çağdaş İş Sağlığı ve Güvenliği


69/99

Ç ğ ş ş ğ ğ ğUygulama İlkeleri

4) Aralıklı kontrol muayeneleriBu muayenelerde sağlık sorununun erkendönemde yakalanması amaçlandığına görebu yaklaşım sağlığı koruyucu yaklaşım olarak“ikincil koruma” ilkesi ile uyumludur.

5) İşyerinde sağlık hizmetinin sağlanması

• İşyeri sağlık hizmeti, birinci basamakdüzeyinde bir sağlık hizmetidir.

• İşyeri hekimliği ve işyeri sağlık hizmetlerikonusunda eğitilmiş doktor ve hemşireningörev yapacağı bu birimin asıl işlevi işe girişve aralıklı kontrol muayenelerini yapmaktır .


70/99


6) Sağlık eğitimi:

İşyerinde bulunan riskler, bunlarınolası sağlık etkileri ve bu risklerdenkorunma yolları konularındaçalışılanların eğitilmesi gerekir.

İş sağlığı uygulama ilkeleri ileçalışanların sağlığının korunmasıamacına yönelik çabagösterilmektedir.

İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİNDE


71/99

İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİNDEKORUMA VE ÖNLEME

FAALİYETLERİ

Korunma politikaları :

1.Tehlike kaynağına Yönelik Koruma Uygulamaları

2.Ortama Yönelik Koruma Uygulamaları

3. Kişiye Yönelik Koruma Uygulamaları

İ Ğ Ğ Ü İĞİ


72/99

İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİNDEKORUMA VE ÖNLEME FAALİYETLERİ

1.Tehlike Kaynağına Yönelik Koruma Uygulamaları

A. Bertaraf etme

B. İkame etme

C. Makine koruyucuları

D. Teknik tedbirler

İ Ğ Ğ Ü İĞİ


73/99


A. Bertaraf Etme Ortadan Kaldırmak, Gidermek: Tehlikeoluşturan bir kaynağın ortadan kaldırılmasıdır .

Ör: Zararlı bir kimyasal maddenin kullanımının iptal edilmesi

Islak Sulu Yöntemler Kullanılması: Özellikle tozun ortamakarışmadan bastırılmasına yarayan bu yöntem, tozluortamlarda çalışan işletmelerde çok yararlı olmaktadır .


74/99


Yerel aspirasyon sisteminin uygulanması: Gaz, toz,buhar gibi maddelerin kaynağında, ortama yayılmadançekilerek dışarı atılmasını sağlayan yöntemdir.Çalışmanoktasında, tezgaha uygulanacak bir yandan çekiş sistemi

örnek olarak verilebilir.

Ğ Ğ Ğ


75/99


B. İkame Etme

Yerine koyma, yerine kullanma

Kullanılan Maddenin Değiştirilmesi

Benzen yerine toluen, benzin yerine gazyağı vb. gibidaha az zararlı madde kullanmak



76/99


C. MAKİNE KORUYUCULARI



77/99


D.TEKNİK TEDBİRLER

Sürekli Ortam Ölçümleri

Ortamda, sık sık sorun olan madde veya etkenler özel detektör tüpleri veya deteksiyon cihazları ile kontrol edilerek alınanönlemlerin yeterliliği denetlenmeli, gerekiyorsa yeni önlemler alınmalıdır .

Yeterli Bakım Programı

Risklerin kaynağında önlenmesi için tesis edilen sistemlerinbakımlarının yapılması kimyasalların ortama yayılmasınıönlemede etkili olacaktır .

İ Ğ Ğ Ü İĞİ


78/99


2.ORTAMA YÖNELİK KORUMA UYGULAMALARI

A.Tecrit

B.İşyeri Düzeni

C.Genel Aspirasyon

D.Seyreltme Aspirasyonu



79/99


A.TECRİTTehlike kaynaklarının uygun bölümlere alınarak çalışanlardanayrılması,izolasyon.

B.İŞYERİ DÜZENİ



80/99


C.GENEL ASPİRASYON

Göz önüne alınacak husus kişilerin soludukları havadüzeyinde etkin bir havalandırma sağlamasıdır .

D. Seyreltme Aspirasyonu (Temiz Hava Sağlanması)

Tamamen kapalı iş ortamlarında bir yandan yerel

aspirasyon ile zararlı maddeler dışarı atılırken gerekliolan temiz hava da bir başka sistemden içeri verilmelidir.



81/99

KORUMA VE ÖNLEME FAALİYETLERİ

3.KİŞİYE YÖNELİK KORUMAUYGULAMALARIİşe uygun personel seçimi, eğitimi ve denetimi,

Rotasyon

Kişisel Dozimetre-monitörler Kişisel koruyucu donanımlar.

İşe giriş sağlık muayenesi,

Periyodik sağlık muayeneleri,

Geri dönüş sağlık muayeneleri,Rehabilitasyon hizmetlerinin sağlanması

Yeterli ve dengeli beslenmenin sağlanması

İlkyardım ve kurtarma çalışmalarının organizasyonu

Genel hijyen koşullarının sağlanması

İŞ GÜVENLİK ÖDÜLLÜ


82/99

İŞ GÜVENLİK ÖDÜLLÜFOTOĞRAFLAR


83/99


84/99


85/99


86/99


87/99


88/99


89/99


90/99


91/99


92/99


93/99


94/99


95/99


96/99


97/99


98/99


99/99

Documents

İş Güvenliği Sunumu