“İŞGÜCÜ PİYASASININ ÖZÜRLÜLER AÇISINDAN ANALİZİ”

“İŞGÜCÜ PİYASASININ ÖZÜRLÜLER AÇISINDAN ANALİZİ”

T.C. Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı

Engelli ve Yaşlı Hizmetleri Genel Müdürlüğü

27 Şubat 2013 Ankara

Çalışmanın kapsam ve amacı

Kapsam Özel sektörde engelli istihdamındaki mevcut durum, Günümüzde ve gelecekte ihtiyaç duyulan mesleklerdeki engelli

istihdamının yeri, Engelli çalıştırma ve çalıştırmama nedenleri ile Engelli istihdamına yönelik işveren tutumları.

Amaç Engelli istihdamında yaşanan sorunların, beklentilerin, istihdamı

tercih edilen engelli gruplarının tanımlanması suretiyle sorunların çözümüne dönük politika önerileri geliştirmek.

Çalışmanın yöntemi

Ekim-Kasım 2011 tarihleri arasında 79 İl’e dağılmış bulunan 2573 adet işletmeye gidilmek suretiyle gerçekleşen alan taraması yöntemi uygulanmıştır.

Adreste bulunan işyeri sahibi yada yöneticiye yüzyüze görüşme tekniği ile anket gerçekleştirilmiştir.

Alan taraması sonucunda1628 adet yanıtlayıcı/anket analize dahil edilmiştir

Araştırma Kapsamındaki Çalışanların Demografik Özellikleri

Toplam çalışan

Kadın çalışan

Erkek çalışan

Engelli çalışan

Kadın Engelli çalışan

Erkek Engelli çalışan

Çalışan sayısı /kişi 430.796 131.555 299.241 8.977 1.894 7.083

Yanıtlayıcı1.603 1.573 1.596 1.087 610 1.024

İşyeri sayısı

2.1

97.9

1.4

29.1

2.4

67.1

0

10

20

30

40

50

60

70

80

90

100

Toplam çalışan Kadın Erkek

Engelli çalışan

Diğer çalışan

Engelli Çalışanların İstihdam Koşulları

İşyeri Büyüklüklerine Göre Engelli İstihdamı (s.1603)

21.3

78.7 78.8

21.2

93.3

6.70.0

10.0

20.0

30.0

40.0

50.0

60.0

70.0

80.0

90.0

100.0

49 ve altı 50-199 200 ve üzeri

Engelli çalıştıran firma (s.1078)Engelli çalıştırmayan firma (s.525)

Engelli İstihdam Eden Firmaların Sektörel Dağılımı

19.7

5.1

6.6

3.9

4.4

0.9

4.1

1.2

3.9

2.1

3.7

6.0

3.7

3.0

3.7

1.7

3.3

1.5

3.2

1.1

3.0

1.5

2.5

1.2

2.2

2.1

2.1

0.7 1.1

1.00.0

5.0

10.0

15.0

20.0

25.0

Evet Hayır

Engelli Çalışanların 20’li İş Ve Meslek Sınıflandırması

.1

.2

.3

.3

.3

.3

.5

.8

1.3

1.4

1.5

1.7

1.7

1.7

1.8

2.4

3.5

3.6

4.0

4.2

5.6

6.9

24.5

29.8

.0 5.0 10.0 15.0 20.0 25.0 30.0 35.0 40.0 45.0 50.0

SABİT TESİS OPERATÖRLERİ

TARIM, HAYVANCILIK

KÜÇÜK İŞLETMELER VE MÜDÜRLERİ

EĞİTİMLE İLGİLİ PROFESYONELLER

YAŞAM VE SAĞLIK İLE İLGİLİ PROFESYONEL

SAĞLIK İLE İLGİLİ YARDIMCI PROFESYONELLER

HASSAS İŞLERDE, EL SANATLARINDA ÇALIŞANLAR

ŞİRKET MÜDÜRLERİ

SÜRÜCÜLER VE HAREKETLİ MAKİNELERİN OPERATÖRLERİ

TARIM, HAYVANCILIK, AVCILIK, ORMANCILIK VE SU ÜRÜNLERİ ÇALIŞANLARI

METAL İŞLEME VE MAKİNE İLE İLGİLİ İŞLERDE ÇALIŞAN SANATKÂRLAR

DOĞA BİLİMLERİ İLE İLGİLİ PROFESYONELLER

DİĞER YARDIMCI PROFESYONELER

MODELLER, SATIŞ VE TANITIM ELEMANLARI

MADEN ÇIKARIMI VE İNŞAAT

KORUMA VE KİŞİSEL HİZMETLER

DİĞER SANATKÂRLAR VE İLGİLİ İŞLERDE ÇALIŞANLAR

DOĞA BİLİMLERİ İLE İLGİLİ YARDIMCI PROFESYONELLER

MAKİNE OPERATÖRLERİ VE MONTAJCILARI

MADENCİLİK, İNŞAAT, İMALAT

DİĞER PROFESYONEL MESLEK MENSUPLARI

MÜŞTERİ HİZMETLERİ

BÜRO ELEMANLARI

SATIŞ VE HİZMETLERDE NİTELİKSİZ İŞLERDE ÇALIŞANLAR

İşyeri Büyüklüğüne Göre Engelli İstihdam Etme Gerekçeleri

53.8

28.8

17.3

74.3

19.9

5.8

70.1

23.1

6.7

0.0

10.0

20.0

30.0

40.0

50.0

60.0

70.0

80.0

49 ve altı 50-199 200 ve üzeri

Yasal Zorunluluk

Sosyal Sorumluluk

İşe Uygunluk

İşyerinin Fiziki Koşulları Engelli Çalışmasına Uygun mu?

43%

27%17%

10%

3%

Hiç uygun değil

Biraz uygun

Yarı yarıya uygun

Büyük ölçüde uygun

Tamamıyla uygun

Engelli Çalışanlarda Yeterli Bulunan ve Bulunmayan Özellikler

21.1

19.118.2

14.212.9

9.7

4.7

20.7 21.0

27.0

31.3

0.0

5.0

10.0

15.0

20.0

25.0

30.0

35.0Ç

alış

ma A

zmi

Deva

mlıl

ık

Verile

n G

öre

viY

erine G

etir

me

Özv

erili

Olm

ala

rı

Soru

mlu

k D

uyg

ula

rıY

üks

ek

İş P

erf

orm

ansl

arı

iyi

Diğ

er

İçin

e K

apanık

Uyu

mS

ağla

yam

am

a

Çalış

ma H

ızı D

üşü

k

Mesl

eki

Bilg

iE

ksik

liği

Yetersiz bulunan alanlarYeterli bulunan alanlar

Günümüzde ve Gelecekte İhtiyaç Duyulacak Meslekler İle Engelli Çalışan İstihdam Etme Eğilimleri

1.4

4.6

7.08.3 8.5

10.0

19.5

40.2

1.9

4.4

6.88.2

7.18.2

20.4

42.8

.4 .2

1.0 1.2

3.44.3

6.6

11.8

16.217.4

38.2

.0

5.0

10.0

15.0

20.0

25.0

30.0

35.0

40.0

45.0

NİTELİKLİ TARIM,HAYVANCILIKÇALIŞANLARI

KANUNYAPICILAR, ÜST

DÜZEYYÖNETİCİLER VE

MÜDÜRLER

HİZMET VE SATIŞELEMANLARI

TESİS VE MAKİNEOPERATÖRLERİ VE

MONTAJCILARI

SANATKÂRLAR VEİLGİLİ İŞLERDEÇALIŞANLAR

NİTELİKGEREKTİRMEYEN

İŞLERDEÇALIŞANLAR

BÜRO VEMÜŞTERİ

HİZMETLERİNDEÇALIŞANLAR

YARDIMCIPROFESYONEL

MESLEKMENSUPLARI

PROFESYONELMESLEK

MENSUPLARI

günümüzde ihtiyaç duyulan meslekler (s.1935)

gelecekte ihtiyaç duyulacak meslekler (s.1665)

engelliyi çalıştırmayı düşündüğü meslekler (s.1195)

İşyerinde Çalıştırılması Tercih Edilen ve Edilmeyen Engelli Grupları

12.4

81.2

23.8

37.1

8.0

7.5

25.8

41.4

10.6

53.8

38.6

71.2

59.5

35.0

0.0 10.0 20.0 30.0 40.0 50.0 60.0 70.0 80.0 90.0

Birden Fazla Özürü Olan

Ortopedik

Görme Özürlü

İşitme+ Dil Ve Konuşma

Zihinsel

Ruhsal Ve Duygusal

Süreğen Hastalık

tercihedilmeyenözür grubu

tercih edilenözür grubu

Engelli Çalışanı Bulunmayan İşyerlerinin Gerekçeleri

Engelli Çalışanların İşyerine Olumlu Etkileri Nelerdir?

29%

7%

5%

2%

3%

11%

43%

Olumlu Etkisi Yok Yasalara Uymak Personeli Teşvik Etmek Verimliliği Arttırmak

Performansı Arttırmak Vizyon Sağlamak Diğer

Engelli Çalışanların İşyerine Olumsuz Etkileri Nelerdir? (Çoklu yanıt analizi)

65,7

12,7

11,3

7,6

7,57

Olumsuz Etkisi Yok İş Kazası Riskinin Yüksek Olması İletişim Güçlüğü

Verimi Düşürmek İşi Yavaşlatmak Diğer

Çalışan Engellilerin İşyerindeki Çalışma Arkadaşlarının Verimliliğine Etkileri

1% 5%

43%44%

7%

Olumsuz Etkiliyor Kısmen Olumsuz Etkiliyor Ne Olumlu Ne De Olumsuz Etkiliyor Olumlu Etkiliyor Çok Olumlu Etkiliyor

Engelli İstihdamında Kota ve Teşviklerin Yeri

21%63%

16%

Teşvik Ve Kotanın Dengeli Kullanıldığı Karma Bir Sistem Kurulsun Kota Uygulaması Kaldırılmasın Kota Uygulaması Kaldırılsın

Engelli Çalıştırmaya Dönük Ceza Sisteminin Değerlendirilmesi

34.0

41.1

15.4

4.8

0.0

5.0

10.0

15.0

20.0

25.0

30.0

35.0

40.0

45.0

Para Cezası Dışında BaşkaYaptırımlar Olmalı

Ceza Gereklidir. Ceza Azaltılmalı Ceza Arttırılmalı

Engelli İstihdamını Artırmak İçin Neler Yapılmalıdır?”(İlk 10’a giren ve %80’nin üzerinde “katılıyorum” diye değerlendirilen öneriler (20 ve 21)

21. İŞKUR mesleki ve kişisel eğitim almış engelliyi yönlendirmeli

20. İŞKUR sektörün ihtiyacına göre eleman göndermelidir.

3. Engellilere istihdam edilecekleri işlere göre devlet tarafından eğitim ve rehabilitasyon hizmeti verilmelidir.

7.Engellilerin niteliklerine göre çalıştırması konusunda, işverene rehberlik edilmelidir.

6.İşverene vergi kolaylığı/indirimi getirilmelidir.

9. Engelli istihdamı sosyal sorumluluk olarak görülmelidir.

11.Yasal zorunluluğu olmayan işletmeler engelli istihdam etmeye teşvik edilmelidir.

19.Mevzuat konusunda rehberlik yapılmalıdır.

10.Engellilerle ilgili, vasıf yeterlilik tanımlamaları yeniden ve detaylı yapılmalıdır.

18.Her bir engellinin iş yerinde hangi çalışma ortamı ve koşullarda çalışabileceği raporlanmalıdır.

0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100

Katılıyorum (%)Kararsızım (%)Katılmıyorum (%)

“Engelli İstihdamını Artırmak İçin Neler Yapılmalıdır?”

• Araştırmanın amaçlarına ulaşmak için işverenlere, işyerinde engellilerin istihdamını artırmak için neler yapılabileceği 21 öneri ile sorulmuştur.

• Engellilere ve işyerlerine eğitim, rehabilitasyon, işe yerleştirme gibi konularda rehberlik edilmesi gerektiği görüşü ağırlık kazanmaktadır.

• Bu konuda özellikle İŞKUR’UN rolüne önem verildiği gözlenmektedir. • Örneğin 20. ve 21. ifadeler “İŞKUR mesleki ve kişisel eğitim almış

engelliyi yönlendirmeli” ifadesine katılıyorum diyenlerin yüzdesi 90,9 “İŞKUR sektörün ihtiyacına göre eleman göndermelidir.” ifadesine katılanların yüzdesi ise 88.8’dir.

• Teşvik konusunda ise; özellikle vergi indirimi ve yasal olarak engelli istihdam etmesi gerekmeyen işletmelerin, engelli istihdam etmeleri durumunda teşvik edilmesi beklentisi öne çıkmaktadır.

“Engelli İstihdamını Artırmak İçin Neler Yapılmalıdır?”

(Son 4’e kalan ve %50’nin altında “katılıyorum” diye değerlendirilen öneriler)

4.Engelli istihdamının ücretlendirilmesinin tamamı devlet tarafından karşılanmalıdır.

17.Ciro engelli istihdamında bir kriter olmalıdır.

8.Engelli istihdamı gönüllülük esasına dayandırılmalıdır.

2.Engelli çalıştırma kotasına uymayanlara verilen cezaların artırılmalıdır.

Katılıyorum (%)

Kararsızım (%)

Katılmıyorum (%)

Engelli İstihdamını Artırmak İçin Neler Yapılmalıdır?”(Teşvik Önerileri)

0102030405060708090

KatılmıyorumKararsızımKatılıyorum

İşyerinde Engelliye Yönelik Tutum Ölçeği’ne Ait Betimleyici İstatistikler

N

ÖlçekMin.

Ölçek Maks.

AralıkUyg. Min.

Uyg. Maks.

Ölçek Ort. Uyg.

Ort.Standart Sapma

Toplam Ölçek Puanı (47 madde)1590 47 235 166 67 233 141 173,63 20,86

Faktör 1 (engelli istihdamına genel yaklaşım) (20 madde)

1590 20 100 76 24 100 60 78,61 11,61

Faktör 2 (engellilerin iş ortamına ve işe uyumuna ilişkin algı) (15 madde)

1590 15 75 52 23 75 45 55,49 6,87

Faktör 3) (çalışan engellinin ve yaptığı işin algılanan niteliği) (12 madde)

1590 12 60 48 12 60 36 39,53 6,69

N 1590

İşverenlerin İş Yerinde Engelliye Yönelik Tutumları ve İşverenin ve İş Yerinin Bazı Demografik Özellikleri Arasındaki İlişki

İşverenin yaşı(yaş için r = 0,02, p > 0,05; eğitim için r = 0,003, p > 0,05), eğitim durumu ve cinsiyeti ile engelli istihdamına genel yaklaşımları, engellilerin iş ortamına ve işe uyumuna ilişkin algıları ve çalışan engelliyi ve yaptığı işi nasıl algıladıkları arasında bir farklılık olmadığı görülmüştür.

Engelli Çalışana Yönelik Tutum Ölçeği (ÖÇYTÖ) Puanlarının Cinsiyete ve Eğitim Düzeyine Göre Karşılaştırılması (t testi sonuçları)

n X t p

Cinsiyet Kadın 539 174.64 1.32 p > 0.05

Erkek 1048 173.18

EğitimDüzeyi

Lise Ve Daha Düşük 410 173.02 0.73 p> 0.05

Ön Lisans. Lisans Ve Lisansüstü 1176 173.89

İşverenlerin İş Yerinde Engelliye Yönelik Tutumları ve İşverenin ve İş Yerinin Bazı Demografik Özellikleri Arasındaki

İlişki

işverenin ya da işveren temsilcilerinin istihdam açısından yetkisi; yetkili, kısmen yetkili ve tam yetkili olmasının engelli istihdamına yönelik tutumlar açısından herhangi bir fark yaratmadığı görülmektedir.İşverenin engelli istihdamı ile ilgili mevzuata ilişkin bilgisi; bilgi sahibi olan ya da olmayan işverenlerin ya da işveren temsilcilerinin işyerinde engelliye yönelik tutumları farklılaşmamaktadır.

N X t p

Çalışan Seçiminde

Yetkili Olma

Kısmen Yetkili 892 174.54 1.11 p > 0.05

Yetkili 679 173.43

İlgili Mevzuat

Bilgisi

Evet 842 176.262.90 p < 0.01

Biraz veHayır 312 172.49


İlişki

İşverenlerin aile veya arkadaş çevresinde engelli bir yakını olması durumunda; yakını olan işverenlerin engellilere yönelik tutumları hem genel ölçek puanı hem de üç alt faktör açısından daha olumludur.

Engelli yakını n X t p

Kendisi Hayır 1565 173.5391.56

p>0.05

Evet 22 180.545Aile Üyesi Hayır 1512 173.372

2.25P<0.05

Evet 76 178.895Akraba Hayır 1367 172.818

3.92P<0.01

Evet 220 178.727Arkadaş Hayır 1375 172.600

5.07P<0.01

Evet 213 180.333Yakın Çevreden Hayır 1386 173.305

1.66p>0.05

Evet 201 175.920İş Çevresinden Hayır 876 172.534

2.34P<0.05

Evet 711 174.997Mahalleden Hayır 1421 173.040

3.35P<0.01

Evet 166 178.759


İlişkiEngelli Çalışana Yönelik Tutum Ölçeği (ÖÇYTÖ) Puanlarının İşyerinde Engelli Çalışanın Olup Olmamasına Göre Karşılaştırılması (t testi sonuçları)

Engelli Çalışan

n X t p

Var 1068 174.943.61 P< 0.01

Yok 519 170.92

Engelli Çalışana Yönelik Tutum Ölçeği (ÖÇYTÖ) Puanlarının Geçmişte Engelli Çalıştırmaya Göre Karşılaştırılması (t testi sonuçları)

Geçmişte Engelli Çalışan

n X t p

Evet 105 173.84 2.10 P< 0.05

Hayır 339 168.80


İlişki

Engelli çalışanlar için herhangi bir işyeri düzenlemesi yapılan işletmelerde, yapılmayan işletmelere göre engelliye yönelik tutumların daha olumlu olduğu da bulgular arasındadır.

Düzenleme

n X t p

Yapıldı 319 177.078

2.20P< 0.05

Yapılmadı 834 174.126

Genel Sonuçlar

• Geleceğe yönelik olarak ön plana çıkacak meslekler tüm çalışanlar için (engelliler ve diğerleri) profesyonel meslekler ve yardımcı profesyonel meslek grubu önemli görülmüştür.

• Engel grupları; Bilinen veriyle uyumlu olarak zihinsel engelliler ve ruhsal duygusal rahatsızlığı olan engellilerin ilk iki sırada istihdamı istenmeyen; ortopedik , dil işitme konuşma engelli olanların ilk iki sırada istihdamı istenen engelliler olduğu gözlenmiştir.

• Açık uçlu sorulara verilen cevaplar tutum ölçeğinde verilen olumlu olumsuz ifadelerle tutarlıdır; – Engelli istihdamında yaşanan sorunlar (eğitim, kalite, engellilerin isteksizliği vb.) – Engellilerin yeterli bulunan özellikleri (çalışma azmi, özveri) – Engellilerin yeterli bulunmayan özellikler (uyumsuzluk, mesleki bilgi eksikliği),– Engellilerin iş yerine olumlu etkisi (performans artışı) – Engellilerin işyerine olumsuz etkileri( iş kazası riski, iletişim güçlüğü, işi yavaşlatmak

vb.).

Genel Sonuçlar

• İşverenlerin genel olarak işyerinde engelliye yönelik tutumlarının olumlu olduğu; – Engellilere yakınlık, aynı işyerini paylaşmak gibi onları

tanıma ve ilişki kurma deneyimi. – İşyeri ölçek büyüklüğü ve şube sayısının artışı– Engellilere yönelik işyeri düzenlemeleri yapılması– Performans artırmaya yönelik faaliyetler

• Tüm bunlar bir işletme için kurumsallığının bir göstergesi olarak değerlendirilirse, kurumsal kimliğiyle öne çıkan işyerlerinin engellilere yönelik tutumlarının daha olumlu olduğu yorumu yapılabilir.

Öneriler

• Engelli dostu istihdam politikaları oluşturulmalıdır.• Engelli ve Yaşlı Hizmetleri Genel Müdürlüğü’nün, bir alt

biriminde tüm engelli araştırmaları toplanmalı, bu birim araştırma sonuçlarını ve üretilecek politikaları yansıtmakla yükümlü olmalı, yeni araştırma ihtiyaçları buradan duyurulmalıdır.

• Engellilerin sosyal hayata katılmasının önündeki ulaşım vb. engeller kaldırılmalıdır.

• Korumalı işyeri uygulamaya geçirilmelidir.• Mesleki rehabilitasyon merkezlerinin etkinliği artırılmalıdır.

Öneriler

• Engelli ve Yaşlı Hizmetleri Genel Müdürlüğü ağırlıklı olarak engellilerin istihdamına yönelik politikalar ve projeler geliştirmelidir. – Sosyal politikaların sadece engellileri maddi olarak desteklemek

şeklinde olmaması gerekmektedir. – Sosyal politikalar içinde yaşam alanlarının engelliler için uygun hale

getirilmesinden başlayarak, onların ulaşım, diğer insanlarla sosyalleşme, bir arada yaşama ihtiyaçlarını gidermeye yönelik pek çok uygulamayı zorunlu hale getirmesi gerekmektedir.

– Engellilerin istihdamı; engellilerin sosyal hayat içinde var olmaları konusundan apayrı değildir. Engellilere ilişkin politikaların geliştirileceği bir merkez, engellilerin sosyal, iş hayatı vb. her alanda karşılaşabilecekleri problemlere odaklanan farklı alt birimlerden oluşturulmalı, alt birimler birbiriyle koordineli olarak çalışmalıdır.

– Hükümet yapılanması içinde ilgili bakanlık üretilen politikaların yürütülmesi için gerekli adımları diğer tüm bakanlıkları koordine ederek atmalıdır.

Öneriler

• Zihinsel engelliler ve ruhsal duygusal rahatsızlığı olan engelliler için diğer engel gruplarından ayrı özel bir çalışma yapılmalıdır.

• Engellilere ilişkin çalışma yapılan her birimde, uzman personel çalıştırılmalıdır (psikolog, sosyal çalışmacı, fizyoterapist, rehber öğretmen/ psikolojik danışman, özel eğitimci, doktor, sosyolog ve çalışma ekonomisti).

• Endüstri psikolojisi, ergonomi uzmanlığı, mühendislik psikolojisi alanlarında uzman kişilerin ülke çapında üniversitelerin lisansüstü programlarında yetiştirilmesi teşvik edilmeli ve istihdamı sağlanmalıdır.

• Engellilerin eğitim aldığı alanda istihdam edilmesi işverenler için yasal zorunluluk olmalıdır.

Öneriler

• Engellilere profesyonel meslekler kazandırmak için eğitim hayatında, kamusal alanda ve yasal mevzuatta düzenlemeler yapılmalıdır.

• Farklı engel grupları için eğitim almak istediği alanda eğitim hayatını kolaylaştıracak düzenlemeler (kütüphane, uygulama alanı vb.) eğitim kurumlarının yasal zorunluluğu olmalıdır.

• Tüm engelli gruplarında istihdam işverenlerin zorunluluğu olmalı engel grubu tercihe bırakılmamalıdır.

• Engelliler için İŞKUR içinde rehabilitasyon, mevzuat değişiklikleri, engelli istihdamı vb. konularında işverenlerin danışabileceği bir danışman sistemi kurulmalıdır.

Öneriler

• Engelliler için mevcut veri tabanları güncellenmeli, iş, meslek ve engelli nitelik analizleri yapılarak iş ve engelli eşleştirmelerinde kullanılmalıdır.

• İş gücü kaybı ve engellilik oranı ayrımı yapılmalıdır. İşgücü kaybına göre bir envanter çalışması yapılmalıdır.

• Engelli istihdamında yerel yönetimler de sorumluluk almalıdır.• Kota uygulaması devam etmelidir.• Engelli istihdam etmeyen veya gerekli işyeri düzenlemelerini

yapmayan işverenlere caydırıcı (işyeri ruhsatını iptal etmek gibi) ve çeşitli (para cezası dışında iş yeri kapatma vb. şeklinde farklı cezalar) cezalar verilmelidir.

Öneriler

• Teşvikler artırılmalıdır.• İşverene vergi kolaylığı/indirimi getirilmelidir.• Yasal zorunluluğu olmayan işletmelerin engelli istihdam

etmeleri teşvik edilmelidir.• Yasal zorunluluğu olmayan işletmelerin engelli istihdam

etmeleri durumunda medyada duyurularak onurlandırılmaları sağlanmalıdır.

• Engelli istihdamında kotayı aşan işverenlerin enerji maliyetleri düşürülmelidir.

Öneriler

• İşletmelerde kurum kültürünü yerleştirmek ve engelliler ve diğer çalışanların birlikte ve uyum içinde çalışmalarını sağlamak için bazı eğitim programları zorunlu tutulmalıdır. Bu eğitimler;– Kurum kültürü,– İşçi sağlığı güvenliği,– İş etiği,– İletişim– Takım çalışması– Örgütsel çeşitlilik– Duyarlılık alanlarında olmalıdır.

Documents

“İŞGÜCÜ PİYASASININ ÖZÜRLÜLER AÇISINDAN ANALİZİ”