65
İŞLETME ÇEVRESİ İŞLETME ÇEVRESİ 1 GİRİŞİMCİLİKTE ÇEVRESEL GİRİŞİMCİLİKTE ÇEVRESEL ETKENLER VE ETKENLER VE

İŞLETME ÇEVRESİ

  • Upload
    bert

  • View
    119

  • Download
    0

Embed Size (px)

DESCRIPTION

İŞLETME ÇEVRESİ. GİRİŞİMCİLİKTE ÇEVRESEL ETKENLER VE. GİRİŞİMCİLİKTE ÇEVRESEL ETKENLER. Kurumsal ya da bireysel girişimcilik süreci, merkezinde girişimcinin yer aldığı yaratıcı bir insan faaliyetidir. Girişimciler içinde yaşadıkları toplumun birer ürünüdürler. - PowerPoint PPT Presentation

Citation preview

Page 1: İŞLETME ÇEVRESİ

İŞLETME ÇEVRESİİŞLETME ÇEVRESİ

1

GİRİŞİMCİLİKTE ÇEVRESEL GİRİŞİMCİLİKTE ÇEVRESEL ETKENLER VEETKENLER VE

Page 2: İŞLETME ÇEVRESİ

2

Kurumsal ya da bireysel girişimcilik süreci, merkezinde girişimcinin yer aldığı yaratıcı bir insan faaliyetidir. Girişimciler içinde yaşadıkları toplumun birer ürünüdürler. Girişimcileri etkileyen olaylar toplumun değer sistemi, önceki eğitim deneyimleri ve girişimcilerin karakteristik nitelikleri tarafından belirlenmektedir.

GİRİŞİMCİLİKTE ÇEVRESEL ETKENLERGİRİŞİMCİLİKTE ÇEVRESEL ETKENLER

Page 3: İŞLETME ÇEVRESİ

3

Bireyler, içinde yer aldıkları toplumsal koşulların itim (push) ve çekim (pull)

etkenlerine (işsizlik, aile gelenekleri, bağımsızlık gereksinimi ya da bireysek veya finansal güvence eksikliği) bağlı olarak girişimci olabilmektedirler.

GİRİŞİMCİLİKTE ÇEVRESEL ETKENLERGİRİŞİMCİLİKTE ÇEVRESEL ETKENLER

Page 4: İŞLETME ÇEVRESİ

4

Bu bölümde bir ülkenin sosyokültürel ve sosyo-ekonomik çevresinin girişimci davranışını hangi ölçüde ve şekilde kısıtladığını ya da teşvik ettiğini gösteren etkenler incelenecektir. Bu tür davranışların ortaya çıkması için toplumsal, politik ve eğitimsel koşulları uygun bir ortamda ve aşağıdaki şekilde bir araya gelmesi gerekmektedir:

GİRİŞİMCİLİKTE ÇEVRESEL ETKENLERGİRİŞİMCİLİKTE ÇEVRESEL ETKENLER

Page 5: İŞLETME ÇEVRESİ

5

“Girişimciliği ödüllendiren bir kültür ve toplumsal eğitim zorunluluğu ile girişimcilik potansiyelinin arttırılması; uygulamalı bilimleri destekleyen, politikaları ile girişimciliği teşvik eden ve eğitime büyük önem veren devlet bir politikası”

GİRİŞİMCİLİKTE ÇEVRESEL ETKENLERGİRİŞİMCİLİKTE ÇEVRESEL ETKENLER

Page 6: İŞLETME ÇEVRESİ

Girişimcilikte Dış Çevre Etkenleri Girişimcilikte Dış Çevre Etkenleri 1973-74 ve 1979-80 Petrol Krizleri

6

70’lerin petrol krizleri dünyada ekonomik durgunluğa yol açmıştır. Petrol şirketleri ve üreticileri maliyetleri tüketicilere yükleyerek, gelişmiş ülkelerde enflasyonun, işsizliğin ve ekonomik durgunluğun artmasına yol açmıştır.

Page 7: İŞLETME ÇEVRESİ

7

1970’ler, 1980’ler ve 1990’ların başındaki ekonomik durgunluk petrol fiyatlarındaki artıştan kaynaklanmıştır. 1979’daki 2. petrol şoku da 1979’daki İran Devrimi ve İran-Irak Savaşı ile birleşerek petrol fiyatlarının daha da artmasına neden olmuştur.

1973-74 ve 1979-80 Petrol Krizleri

Page 8: İŞLETME ÇEVRESİ

8

1979’un başından itibaren petrol fiyatı artışlarının enflasyonist ve ekonomik durgunluğa yol açan etkileri ekonomik her alanında hissedilmiş ve 1980’de dünya ekonomisi ciddi fiyat artışları ile karşılaşmıştır.

1973-74 ve 1979-80 Petrol Krizleri

Page 9: İŞLETME ÇEVRESİ

9

Aynı zamanda petrol üreticileri ile tüketicileri arasındaki denge daha da bozulmuştur. İstihdamdaki durumun daha da kötüleşmesi ile korumacı baskılar artmıştır. Bu nedenle denilebilir ki, 1980 yılı dünya ekonomisinin 2. petrol krizinin etkilerini sindirmeye çalıştığı bir yıl olmuştur.

1973-74 ve 1979-80 Petrol Krizleri

Page 10: İŞLETME ÇEVRESİ

Enflasyonist EğilimEnflasyonist Eğilim

10

1978’in 2. yarısında gelişmiş ülkelerde tüketici fiyatlarında, ithal ürünlerin fiyatlarının petrol ve hammaddelerin fiyatlarının ani yükselişine bağlı olarak tetiklenmesi ile artış başlamıştır. Aralarında ABD, İngiltere ve İtalya da olmak üzere birçok ülke sürekli bir enflasyon sorunu ile karşılaşmıştır.

Page 11: İŞLETME ÇEVRESİ

Enflasyonist EğilimEnflasyonist Eğilim

11

Bu koşullarda, gelişmiş ülkeler iskonto oranlarındaki artış ve kesintiye uğratılmış bütçelerin hazırlanması gibi sıkı para politikaları izleyerek enflasyona karşı önlemlere öncelik vermişlerdir. Maaş ve ücret artışlarının yol açtığı kısırdöngünün ortadan kaldırabilmesi için verimliliğin arttırılması gerektiği fark edilmiştir.

Page 12: İŞLETME ÇEVRESİ

İş Piyasasındaki Eğilimlerİş Piyasasındaki Eğilimler

12

1979’da gelişmiş ülkelerde büyüme oranı önemli ölçüde artmış, ancak 1980’de bireysel tüketimin ve konut yatırımlarının gerçek gelirdeki düşüşe ve sıkı para politikalarına bağlı olarak azalması ile %1 düzeyinde kalmıştır.

Page 13: İŞLETME ÇEVRESİ

İş Piyasasındaki Eğilimlerİş Piyasasındaki Eğilimler

13

Ülkeler kısa vadeli talep kontrolü politikalarının tek başına enflasyonu dizginlemeye ve istikrarlı büyüme sağlamaya yetmediği gerçeğini öğrendiler ve yatırımların teşvik edilmesi ve daha yüksek verimlilik elde edilebilmesi için yapısal düzenlemelere gidilmesi de dahil olmak üzere ekonominin arz yönüne daha fazla önem vermeye başladılar.

Page 14: İŞLETME ÇEVRESİ

Dünya Ekonomisinin Görevleri ve Gerekli Önlemler

14

Dünya ekonomisi gelecek için istikrarlı bir zemin hazırlamadan önce bir dizi sorunun çözülmesi gerekmektedir. İlk olarakİlk olarak, ekonomik büyüme ile petrol fiyatları arasındaki bağlantının kesilebilmesi için enerji programlarının devreye sokulması gerekmektedir.

Page 15: İŞLETME ÇEVRESİ

Dünya Ekonomisinin Görevleri ve Gerekli Önlemler

15

İkinci olarakİkinci olarak, enflasyonu dizginlemek ve düzenli ekonomik büyümeyi sağlamak için uygun bir talep kontrolü politikası belirlenmelidir. Aynı zamanda, ekonominin arz yönünü ilgilendiren ve verimlilik ile endüstriyel yapıyı iyileştirecek programlar uygulanmalıdır. Üçüncü olarak da, dünya ticareti korumacılık engelinden kurtularak serbestleşmelidir.

Page 16: İŞLETME ÇEVRESİ

Enerji Programları

16

Petrol sorunu geçici değil kronik bir sorundur ve yapısaldır. Bu nedenle, petrole bağımlı durumdaki mevcut ekonomik yapının, petrol tüketimi azaltılarak ve alternatif enerji kaynakları geliştirilerek değiştirilmesi gerekmektedir.

Page 17: İŞLETME ÇEVRESİ

17

Bu gerçeğin farkına varılması ile, 1980’lerin “ekonomik büyüme ile petrol tüketimi arasındaki mevcut bağın ortadan kaldırılması” saptaması Venedik Zirvesi’nde dile getirilmiş, alternatif enerji kaynaklarının yaygın kullanımına yönelik temel bir strateji kabul edilmiştir.

Enerji Programları

Page 18: İŞLETME ÇEVRESİ

Arz Kontrolü Politikası

18

Stagflasyon eğilimi gelişmiş ülkelerde güçlenmiştir ve bu eğilimin ardındaki etkenler;

(i) Yeni tesis ve donanıma yapılan yatırımın yetersizliği nedeniyle verimlilik belirli bir düzeyde kalmaktadır.

(ii) Ücret mekanizmaları değer kaydırma sistemi gibi farklı ücret düzenlemelerinin uygulanması ile ücret mekanizmaları katılaşmıştır.

(iii) Kamu sektörünün büyümesi ile ekonomi etkinliğini yitirmiştir.

(iv) Enerji tasarrufu programlarının uygulanması ve alternatif enerji kaynaklarının geliştirilmesi ertelenmiştir.

Page 19: İŞLETME ÇEVRESİ

Haziran 1980’de Venedik Zirvesi sonucunda şu deklarasyon yayımlanmıştır:

19

“Biz, yatırım ve yenilikçiliği teşvik etmeyi, verimliliği arttırmayı, kaynakları düşüşteki sektörlerden büyüyen sektörlere kaydırmayı, yeni iş fırsatları yaratmayı ve kaynakların ülke içinde ve ülkeler arasında etkin kullanımını sağlamayı görev ediniyoruz....

Page 20: İŞLETME ÇEVRESİ

Venedik Deklarasyonu (dvm) Venedik Deklarasyonu (dvm)

20

.... Bu, kaynakların kamu harcamalarından özel sektöre, harcamadan yatırıma kaydırılmasını ve belirli endüstri ya da sektörleri düzenlemelerin yarattığı sıkıntılardan koruma çabalarını sınırlandırmayı ya da bundan kaçınmayı gerektirecektir....

Page 21: İŞLETME ÇEVRESİ

Venedik Deklarasyonu (dvm) Venedik Deklarasyonu (dvm)

21

...Bu tür önlemler ekonomik ve politik açıdan belki zor olacaktır, ancak bunlar, bizim esas amacımız olan sürdürülebilir enflasyonsuz büyüme ve istihdam artışı için gereklidir”...

Page 22: İŞLETME ÇEVRESİ

Korumacılığın ÖnlenmesiKorumacılığın Önlenmesi

22

Enflasyon baskısı altında ekonomik durgunluk ve artan işsizlik gelişmiş ülkelerde korumacılık baskılarını arttırmıştır. Her ülkedeki korumacılık yanlıları, rekabet gücü düşük temel endüstriler için koruyucu önlem olarak dış rekabetin sınırlandırılmasını talep etmektedir. Ancak, korumacılık dünya ticaretinin gelişmesini engellemekte ve uzun vadede ekonomik büyümeyi güçleştirmektedir.

Page 23: İŞLETME ÇEVRESİ

Korumacılığın ÖnlenmesiKorumacılığın Önlenmesi

23

Bu tür önlemler etkinliği düşük endüstrilerin ülkedeki varlığını sürdürmesine yol açarken, tüketicilerin daha kaliteli ve ucuz ürünleri seçmelerine de engel olmaktadır. Korumacılığın sorunlara çözüm getirmeyeceği açıktır, ancak korumacılık önlemleri alınmasını isteyenlerin politik açıdan güçlü konumdadır.

Page 24: İŞLETME ÇEVRESİ

Politik MüdahalelerPolitik Müdahaleler

24

Ülkelerde hükümet değişiklikleri girişimciliğe farklı yaklaşımlara yol açmaktadır. Bazen girişimcilik ortamının geliştirilmesine yönelik yoğun politik müdahaleler olmaktadır. Bir ülkenin ekonomik politikası endüstriyel, ticari ve finansal birleşmeleri de teşvik edebilir.

Page 25: İŞLETME ÇEVRESİ

Politik MüdahalelerPolitik Müdahaleler

25

Ekonomik durgunluk ve işsizlik dönemlerinde politikacılar yeni yönelimler aramaktadır. İşletmeciliği destekleyecek, küçük işletmeleri ve girişimciliği canlandıracak yeni bir kültür yaratılması bir çözüm olarak görülebilmektedir. Girişimcilik, ülke ekonomisinin çok sayıda sorununa çözüm olarak geliştirilmektedir.

Page 26: İŞLETME ÇEVRESİ

26

Yönetsel bir toplumdan girişimci bir topluma geçiş yalnızca ekonomik olmanın yanında kültürel bir olgudur. Bunun yanında, politik reformların başarılı olması durumunda, dönemin hükümeti ekonomi yönetiminden, kişisel, toplumsal ve sağlık hizmetlerinden elini çekecektir. Bireyler hükümetlerden daha fazla sorumluluk üstlenecektir.

Politik MüdahalelerPolitik Müdahaleler

Page 27: İŞLETME ÇEVRESİ

Daha Fazla İşletmelere Bağlı Bir Toplumun Oluşturulması İçin Politika Biçimlendirme

27

Hükümetler tarafından oluşturulan küçük işletme ve girişimcilik politikası, küçük işletmeler için önlemleri içermektedir. Büyümeye odaklı işletmelerin artması ile istihdam fırsatları gelişmektedir. Bu etkenler hükümet politikalarını olumlu etkilemekte ve politikacılar için yeniden seçilme şansı gibi olumlu sonuçlar getirmektedir.

Page 28: İŞLETME ÇEVRESİ

28

1980’lerin sonu ve 1990’ların başındaki politikaların amacı daha fazla insanın kendi işini kurmasını teşvik etmekten daha genişti. Ana hedef nüfusun daha büyük bir bölümünü ‘girişim seçeneği’ni düşünmeye yönlendirecek bir kültürün ve ortamın oluşturulmasıydı. Bu tür politikalar 3 temel üzerine yapılandırılmaktadır: 1) genel olarak iş dünyası ve yönetsel çevre üzerindeki etkiler 2) işletme fikrinin teşviki 3) destek önlemlerinin oluşturulması.

Page 29: İŞLETME ÇEVRESİ

Endüstri-Sektör Odaklı Yaklaşım Endüstri-Sektör Odaklı Yaklaşım

29

Politik müdahaleler bütüncül olmaktan çok endüstri-sektör ağırlıklı olmalıdır. Bu şekilde özel gereksinimlere göre şekillendirilme ve sonuçların kalitesinin yükseltilmesi mümkün olacaktır. Hizmet sektörünün önde gelenleri bu yaklaşımı desteklemektedir.

Page 30: İŞLETME ÇEVRESİ

Endüstri-Sektör Odaklı Yaklaşım Endüstri-Sektör Odaklı Yaklaşım

30

Bu nedenle bir sektörün özel gereksinimleri belirlenmeli ve uygun politikalar ile müdahale edilmelidir. Bu durum özellikle vergi, lisanslama, kamu müdahalelerinden arındırma ya da kamu müdahaleleri ile eğitim ve pazarlama teşvikleri gibi konularda bütünleyici ve eşgüdümlü politikalar oluşturulmasında ortaya çıkmaktadır.

Page 31: İŞLETME ÇEVRESİ

Politik Müdahalelerin KatkısıPolitik Müdahalelerin Katkısı

31

Girişimcilik sürecine devletin katkıları, politik ve ideolojik uygulamalar gibi bir dizi katkı sağlayacak etkenin bir araya gelmesinden kaynaklanmaktadır. Yönetsel bir toplumdan girişimci bir topluma dönüşüm sürecine katkıda bulunan diğer etkenler Tablo 4.2’de özetlenmektedir.

Page 32: İŞLETME ÇEVRESİ

Tablo 4.2 Girişimciliğe Katkıda Bulunan Etkenler

Katkıda Bulunan Etkenler

Bileşenler

Politik Politik müdahalelermüdahaleler

Makro politikalar, faiz oranları ve vergi gibi. Kamu müdahalelerinden arındırma ve basitleştirme,

bürokrasinin azaltılması, yasal istisnalar gibi Sektörel ya da soruna özgü, lisanslama yasası, KDV

gibi Finansal destek, e.g. Borçlanma Garanti Planı,

İstihdam Planı gibi Dolaylı destek, bilgi, tavsiye, eğitim gibi

Girişimcinin Girişimcinin toplumsal toplumsal gelişimigelişimi

İdeolojik faaliyet Kültürel tutumlar, davranışlar ve inançlar kişisel motivasyonlar ve özellikler Aile içinden rol modeller Bölgesel tarih ve özellikler

32

Page 33: İŞLETME ÇEVRESİ

Tablo 4.2 Girişimciliğe Katkıda Bulunan Etkenler (dvm)

Katkıda Bulunan Etkenler

Bileşenler

Toplumsal Toplumsal yapı içinde yapı içinde girişimciliğgirişimciliği teşvik i teşvik eden eden /sınırlayan /sınırlayan etkenleretkenler

İstihdam modelleri Endüstri-sektör yapısı Kurumsal yapı Ekonomik yapı Örgütlenme, üretim ve dağıtım

Girişim Girişim davranışınıdavranışının harekete n harekete geçirilmesigeçirilmesi

Politik müdahalelerin sonuçları Müşteri odaklılık Finansal kaynaklar

33

Page 34: İŞLETME ÇEVRESİ

Girişimciliğin Toplumsal SüreciGirişimciliğin Toplumsal Süreci

34

Girişimciliğe katkı sağlayan etkenlere ilişkin tartışmalar, Şekil 4.1’de 3 aşamalı bir model ile özetlenmektedir. Model, girişimin oluşumu, girişimciliğin geliştirilmesi/kısıtlanması, girişim davranışı ile girişim davranışı ve kaynaklarının toplumda harekete geçirilmesini içermektedir.

Page 35: İŞLETME ÇEVRESİ

Girişimciliğin Toplumsal SüreciGirişimciliğin Toplumsal Süreci

35

Bu modelde toplumsal yapı hem bir etki aracı hem de bireyin toplumsal gelişiminin sonucu olarak görülmektedir. Girişim davranışı şeklini alan toplumsal harekete bağlı teşvik ve kısıtlamalar, gelecekte girişimciliği harekete geçirebilecek etkenlerin toplum tarafından ne ölçüde destekleneceği ve geliştirileceği üzerinde etkili olacak oluşum ve gelişim aşamalarından geribildirim almaktadır.

Page 36: İŞLETME ÇEVRESİ

Şekil 4.1 Girişimciliğin Toplumsal Süreci

36

TOPLUMSAL GELİŞİMİN TOPLUMSAL GELİŞİMİN OLUŞUM AŞAMASIOLUŞUM AŞAMASI

TOPLUMSAL YAPININ TOPLUMSAL YAPININ TEŞVİK/KISITLAMA TEŞVİK/KISITLAMA

AŞAMASIAŞAMASI

TOPLUMSAL HAREKETE TOPLUMSAL HAREKETE GEÇİŞ AŞAMASIGEÇİŞ AŞAMASI

GİRİŞİMCİ GİRİŞİMCİ DAVRANIŞDAVRANIŞ

Page 37: İŞLETME ÇEVRESİ

Toplumsal Gelişme ve Girişimcilik Toplumsal Gelişme ve Girişimcilik

37

Girişim davranışı hem doğuştan gelen hem de sonradan oluşan bir bütündür ve hem doğal hem de kültürel olarak nitelendirilmektedir. Bireyler girişimci ruhla doğabilecekleri gibi, toplumsal gelişim sürecindeki teşvik ve kısıtlanmalardan da etkilenmektedirler.

Page 38: İŞLETME ÇEVRESİ

Toplumsal Gelişmenin Oluşum Aşaması Toplumsal Gelişmenin Oluşum Aşaması

38

Tutumlar, inançlar, güdüler, aile geçmişi ve birey genel toplumsallaşma süreci girişim davranışının anlaşılmasına yardımcı olmaktadır. Bireyin içinde yer aldığı toplumsal koşullar belirleyici rol oynamaktadır. Ancak, kültürün statik değil de dinamik yapıda olduğu unutulmamalıdır. Ayrıca kültür gelecek nesillerin yararı yönünde değişebilir.

Page 39: İŞLETME ÇEVRESİ

39

1990’ların kültürü tüm dünyada girişimciliği desteklemiş ve bu kavrama olumlu anlamlar yüklemiştir. Tutum, inanç ve güdüler girişimciliği bir norm olarak kabul edilmesi ve marjinal bir faaliyet olarak görülmemesi yönünde değişmiştir. Bu durum genç bireylere örnek olacak aile içinden girişimci rol modelleri ile desteklenmiştir.

Toplumsal Gelişmenin Oluşum Aşaması Toplumsal Gelişmenin Oluşum Aşaması

Page 40: İŞLETME ÇEVRESİ

40

Ancak, bölgesel düzeyde girişimciliğe yönelik tutumlar toplumdan topluma belirgin şekilde değişmektedir. Girişim davranışı coğrafi bölgelere has toplumsal yapılar ve nüfusun tarihsel geçmişi ile bağlantılıdır. Hofstede (1980) kültürel konuları anlamayı sağlayacak 4 boyutu içeren bir analiz çerçevesi önermektedir:

Toplumsal Gelişme ve Girişimcilik Toplumsal Gelişme ve Girişimcilik

Page 41: İŞLETME ÇEVRESİ

41

1.1. Güç uzaklığıGüç uzaklığı: Bir ülkenin insanlarının normal kabul ettiği insanlar arasındaki eşitsizlik derecesi.

2. BireyselcilikBireyselcilik:: Bir ülkenin insanlarının bireysel davranmak yerine bireysel hareket etmeyi tercih etme derecesi.

3. AtaerkillikAtaerkillik: Erkeğe yüklenen iddialı olma, rekabet ve başarı gibi değerlerin, kadına yüklenen yaşam kalitesi, ılımlı insan ilişkileri, hizmet vb. değerler karşısında vurgulanma derecesi. Hofstede, ataerkil toplumlarda kadın ve erkek arasındaki farklılıklar ve kadının yüklendiği rollerin anaerkil toplumlardakinden daha fazla olduğunu belirtmektedir.

4. Belirsizlikten kaçınmaBelirsizlikten kaçınma: Bir ülkedeki kişilerin yapısal olmayan durumlardan çok yapısal durumları tercih etme derecesi.

Kültürel konuları anlamayı sağlayacak 4 boyut Kültürel konuları anlamayı sağlayacak 4 boyut

Page 42: İŞLETME ÇEVRESİ

42

Özet olarak, her ülkenin kendine has özellikleri olduğundan, girişimcilik açısından uygulanabilir tek bir modelin varlığından söz edilemez. Bu nedenle, bireylerin içinde bulundukları çevre girişimin toplumsal gelişimindeki oluşum aşamasını etkileyen çok önemli bir faktördür. Günümüz toplumunda yeni kuşaklar geleneksel ve kabul edilmiş rollerden uzaklaşmaktadır. Toplumsal kurallar değişmektedir.

Toplumsal Gelişme ve Girişimcilik Toplumsal Gelişme ve Girişimcilik

Page 43: İŞLETME ÇEVRESİ

43

Bireyler yeni toplumsal roller geliştirmede özgürdür. Dahası, girişimciliği ekonomik yapısı da kültürel olarak göze çarpmaktadır. Bu durum bireylerin başarı isteğine taze bir kaynak oluşturmaktadır. Bazı genç bireyler girişimci olarak ekonomik gelişme süreci içinde daha aktif bir rol alabilirler. Faaliyetlerinin başarısı, toplumsal yapıda var olan etkenlere bağlı olarak gelişecektir.

Toplumsal Gelişme ve Girişimcilik Toplumsal Gelişme ve Girişimcilik

Page 44: İŞLETME ÇEVRESİ

Toplumsal Yapının Teşvik/Kısıtlama Toplumsal Yapının Teşvik/Kısıtlama AşamasıAşaması

44

KirznerKirzner (1980), ekonomik açıdan başarılı toplumların doğru faaliyetleri eşgüdümlü olarak yürüten bireylerden oluştuğunu belirtmiştir. Bir toplumun ideal ekonomik örgütlenmesi, toplum üyelerinin doğru hareket tarzına yöneltecek kurumları ve teşvikleri oluşturmasına bağlıdır.

Page 45: İŞLETME ÇEVRESİ

Toplumsal Yapının Teşvik/Kısıtlama Toplumsal Yapının Teşvik/Kısıtlama AşamasıAşaması

45

Bu durum istihdam modelleri, endüstri sektörleri, kurumsal örgütler, ekonomi, örgütlenme, üretim ve dağıtımın yapısal olarak göz önüne alınması ile ilgilidir. Bunlar, kurumlar, durumlar ve teşvikleri içine alan ve ülke nüfusunun doğru faaliyetleri eşgüdümlü yürütmesini sağlayabilecek ya da sağlayamayacak bir model oluşturmak üzere bir araya gelmektedir. Girişimciliğin teşvik ve kısıtlanma derecesi Tablo 4.3’te özetlenmektedir.

Page 46: İŞLETME ÇEVRESİ

Tablo 4.3 Girişimciliğin Yapısal Teşvik ve Kısıtlayıcı Etkenleri

Yapısal öğe Girişimcilik Etkisi

İstihdam İstihdam modellerimodelleri

Güncel istihdam modelleri girişimciliği teşvik etmektedir. Bu, işsizliğe bir alternatif olarak ya da işyerinin güvence sunamamasına karşı kendi işini kurmanın, itim ve çekim etkenlerine bağlı olarak gelişmekte ve girişimcilik kavramına dayalı olarak kariyerin yeniden tanımlanması ile desteklenmektedir.

Endüstri- Endüstri- sektörsektör

Hizmet sektörü genellikle küçük ölçekli işletmeleri ve girişimciliği teşvik etmektedir. Üretim sektörü ile kıyaslandığında giriş engelleri düşüktür ve girişim fırsatları sınırsızdır. Ancak rekabet yoğundur.

KurumsalKurumsal Yeniden yapılanma girişimciliği teşvik etmektedir. Büyük şirketlerin temel faaliyetlerine odaklanabilmek için faaliyetlerini azaltmaları yeni fırsatlar yaratmaktadır.Bunlar arasında yeni firmaların kurulması, yönetsel satın almalar, ve niş pazarların oluşumu sayılmaktadır. İkinci olarak, hiyerarşik yapıların ortadan kaldırılması entelektüel sermayenin ve işgücünün değerini arttırmakta ve kurum içi girişimciliğe yönelik politikaların kabul edilmesini sağlamaktadır.

46

Page 47: İŞLETME ÇEVRESİ

Tablo 4.3 Girişimciliğin Yapısal Teşvik ve Kısıtlayıcı Etkenleri (dvm)

Yapısal öğe Girişimcilik Etkisi

EkonomiEkonomi Bireylerin uzaktan katkılarını girişimlerin artmasının yarattığı çarpan etkisini fark ederek bir destekçi rolü üstlenmektedir.Yeniden yapılanma sonucu çok sayıda firma finansal sorunlar ile karşılaşmıştır. Bu girişim davranışının geleceğini hem teşvik edici hem de kısıtlayıcı bir etken olarak görülebilir.

Örgüt, Örgüt, üretim ve üretim ve dağıtımdağıtım

Sektörlerde ve endüstrilerde örgüt, üretim ve dağıtımda görülen değişmeler girişimciliği hem teşvik etmekte hem de kısıtlamaktadır. Bu değişimler teknolojik gelişmelerin yanı sıra marka geliştirme yolu ile pazarlama ile de yönlendirilmektedir. Değişimler iş fırsatlarını geliştirmekte, seyahat acentaları gibi geleneksel şirketlerde girişimciliği kısıtlamaktadır.

47

Page 48: İŞLETME ÇEVRESİ

48

Toplumsal yapıdaki değişimler sektörlerde girişimciliği ve kurumsal girişimciliği teşvik etmektedir. Kısıtlayıcı etkenler başarısızlığın nedeni olarak görülmekte ve rekabet ortamı yaratmaktadır. Girişimcinin belirsizliğe dayanıklı oluşu teşvik edici bir etkendir.

Toplumsal Gelişme ve Girişimcilik Toplumsal Gelişme ve Girişimcilik

Page 49: İŞLETME ÇEVRESİ

İstihdam Modelleriİstihdam Modelleri

49

İşin doğası değişmektedir. Kalıcı bir işe sahip ve tam zamanlı çalışan nüfus oranı düşmektedir.

Ancak, halen tam zamanlı çalışanların istihdam gücünün büyük bir kısmını oluşturduğu söylenebilir.

Günümüzde giderek daha çok kişi kendi işini kurmakta, yarı-zamanlı ya da geçici işler arasında gidip gelmekte ya da esnek çalışma biçimlerinden birini seçmektedir.

Page 50: İŞLETME ÇEVRESİ

İstihdam Modelleriİstihdam Modelleri

50

Sözleşmeleri, yönetim sözleşmeleri, yarı-zamanlı iş düzenlemeleri ve iş paylaşımı gibi alanlardaki eğilimlerde görülmektedir. Planlı kariyer yapısına uygun yaşam boyu tek iş kavramı günümüzde geçerliliğini kaybetmektedir.Bu durum da kariyer kavramının yeniden tanımlanmasını gerektirmektedir. Sonuç olarak, kendi işini kurma eğiliminin artması beklenmektedir.

Page 51: İŞLETME ÇEVRESİ

Kurumsal Yeniden YapılanmaKurumsal Yeniden Yapılanma

51

Çok sayıda işletme küçülmekte, yatay örgütlenmekte, dış kaynak kullanmakta, yeniden yapılanmakta, küreselleşmekte, işbirliği yapmakta, çok-disiplinli takımlar oluşturmakta ve/veya diğer işletmeleri ele geçirmektedir. Başarılı işletmeler temel faaliyetlere odaklanmanın, hızlı uyum sağlamanın ve niş pazarlarda yenilikçi yaklaşımların önemini kavramaktadırlar.

Page 52: İŞLETME ÇEVRESİ

Kurumsal Yeniden YapılanmaKurumsal Yeniden Yapılanma

52

Girişimci yeni işletme oluşturulması, yönetsel satın almalar ve niş pazar geliştirme gibi kurumsal yeniden yapılanma sonucu ortaya çıkan fırsatları görebilmektedir. Kurumsal yeniden yapılanmanın sonuçlarından biri, işgücünün entelektüel sermayenin girişimci ve kurumsal girişimci olarak öneminin anlaşıldığı yatay örgütlerde, müşteri-odaklı bir yapıda çalışmasıdır. Kurumsal girişimciler takımları, bağımsız çalışma gruplarını, ödül sistemlerini ve yetki devrini destekleyen kültürleri oluşturmaya yönelik politikaları yönetmektedirler.

Page 53: İŞLETME ÇEVRESİ

Örgütlenme, Üretim ve DağıtımÖrgütlenme, Üretim ve Dağıtım

53

Sektörlerde örgütlenme, üretim ve dağıtımdaki değişmeler yoğun olarak yaşanmaktadır. Değişimler hızlıdır, yapıları karmaşıktır ve iş başarısı üzerinde önemli etkilere sahiptir. Değişim, üretim ve dağıtımda, örgütsel yapılarda ve endüstriyel ilişkilerde devrimsel sistemler ile ortaya çıkmaktadır.

Page 54: İŞLETME ÇEVRESİ

Örgütlenme, Üretim ve DağıtımÖrgütlenme, Üretim ve Dağıtım

54

Bunlar arasında özelleştirme, hizmetlerin dış kaynak olarak kullanımı, yiyecek üretim ve işleme yöntemleri, tüketim kalıplarındaki radikal değişmeler, elektronik bilgi dağıtım ve işlem teknolojileri, tedarik zincirinde ileriye doğru ve geriye dönük bütünleşmeler ve ortak girişimler yer almaktadır. Girişimciler için, bazı sektörler dinamik ve verimli bir endüstri profili çizmekte ve girişimci davranışını olumlu yönde etkilemektedir.

Page 55: İŞLETME ÇEVRESİ

Toplumsal Faaliyetin Harekete Geçiş Aşaması Toplumsal Faaliyetin Harekete Geçiş Aşaması

55

Şekil 4.1’de gösterildiği gibi girişimcinin toplumsal olarak nasıl geliştiği, endüstri içinde girişim davranışını teşvik edici ve kısıtlayıcı yapısal etkenlerin oluşumu anlatılmıştır. Bu noktada dikkatimizi girişim sürecini harekete geçiren bileşenlere çevirmekteyiz. Bu koşullar var olan kaynak ve bileşenlerden, tüketici talep yapısından etkilenmektedir.Özellikle kamu sektörü, müşteri odaklılık ve finansal kaynaklar ele alınacaktır.

Page 56: İŞLETME ÇEVRESİ

Politik Müdahalelerin SonuçlarıPolitik Müdahalelerin Sonuçları

56

Devlet politikaları girişimciliği desteklemeye yönelik oluşturulmaktadır. Politik müdahalelerin sonuçları dört alanda gruplandırabilir: finansal destek, eğitim bilgisi, finansal destek, eğitim bilgisi, danışmanlık desteğidanışmanlık desteği ve yasal yasal değişimlerdeğişimler. Bunlar girişimcilik kaynaklarını harekete geçirmeye yöneliktir.

Page 57: İŞLETME ÇEVRESİ

Müşteri Odaklı OlmaMüşteri Odaklı Olma

57

Müşteri odaklı olma; mevcut müşteri talebine yönelik esneklik, uzmanlaşma ve yenilikçilik kapasitesi ile girişimciliği harekete geçirici bir etkendir. 21. yüzyılın turistik tüketicisi kırılgan, yaşı ilerlemiş, bilgili ve değerlendirme yeteneğine sahip yapıda olacak, her an ve her yerde çok geniş bir yelpazede uygun ve eğlenceli hizmet talep edecektir.

Page 58: İŞLETME ÇEVRESİ

Müşteri Odaklı OlmaMüşteri Odaklı Olma

58

Dahası, çalışma yapılarındaki çeşitlenmeler, aile yapılarındaki değişimler ve hareketliliğin artması geleneksel iş ve eğlence anlayışının daha geniş zaman dilimleri ve farklı mekanlara yayıldığı bir toplum oluşturmaktadır.

Page 59: İŞLETME ÇEVRESİ

59

Satın almada artan müşteri güveni ve tüm pazarlarda çeşitlenen seçenekler müşterilerin paralarının karşılığını almak kadar zamanlarının karşılığını da almak istemelerine yol açacaktır. Günümüzde yalnızca istikrar, güvenilirlik ve etkinlik rekabet avantajını sürdürmede yeterli olmamaktadır.

Müşteri Odaklı OlmaMüşteri Odaklı Olma

Page 60: İŞLETME ÇEVRESİ

60

Hızlı değişen pazarlarda girişimcilik müşterileri etkileyecek ve rekabette başarı kazanacak yeni ürün ve hizmetleri yaratacak potansiyele sahiptir. Bu değişmeler simgelerin maddeden önemli olduğu ‘post-modernizm’ ile bağlantılıdır. Bu, ürün ve hizmetlerin tüketim ve pazarlamasında kitlesel tüketim modellerini değiştirecek uygulamalar getirecektir.

Müşteri Odaklı OlmaMüşteri Odaklı Olma

Page 61: İŞLETME ÇEVRESİ

Finansal KaynaklarFinansal Kaynaklar

61

Girişim davranışını harekete geçirmek için sermaye gereksinimi karşılanmalıdır. Birçok küçük ölçekli işletme için giriş engelleri nedeniyle finansal kaynaklar erişilebilir değildir. Örneğin, bazı girişimciler otomatik olarak Borsa dışında tutulmaktadır.

Page 62: İŞLETME ÇEVRESİ

Finansal KaynaklarFinansal Kaynaklar

62

Diğerleri, küçük sermayelerini ortak sermaye şeklinde biçimlendiren firmalar yüksek risk ile ilişkilendirildiğinden uzun vadeli borçlar gibi belirli finans kaynaklarına erişmede güçlükler yaşamaktadır. Ancak, girişimciler için çok çeşitli finansal kaynaklar bulunmaktadır. Bunlar iç ve dış kaynaklar olarak ikiye ayrılmaktadır.

Page 63: İŞLETME ÇEVRESİ

63

İç kaynaklar kişisel tasarruflar, ipotekler ya da aile ve arkadaşlardan alınan borçlar gibi girişimcinin sahip olduğu özsermayeden oluşmaktadır.Firmanın kuruluşundan sonra elde edilen kârlar ve kazançlar sermayeye katkıda bulunmaktadır.

İç Finansal Kaynaklarİç Finansal Kaynaklar

Page 64: İŞLETME ÇEVRESİ

64

Dış kaynaklar ise, bankalar, risk sermayedarlarından elde edilen fonlar, gayrıresmi yatırımcılar ve kısa dönem ticari kredileri kapsamaktadır. Yeni kurulan işletmeler büyük işletmelerden farklı olarak fon ihtiyaçlarını karşılamak için geleneksel olmayan ve girişimciliği harekete geçirebilecek kaynaklara da başvurabilmektedir.

Dış Finansal KaynaklarDış Finansal Kaynaklar

Page 65: İŞLETME ÇEVRESİ

BÖLÜM SLAYT BÖLÜM SLAYT SONUSONU

65