ISO22000:2005 & HACCPrdmanagement.sbmu.ac.ir/uploads/iso_22000.pdf · 2014-09-01 · .تسا هدش هئارا iso ts 22004 رد درادناتسا اذغ ينميا ياه هبنج

ISO22000:2005

& HACCP

TÜV INTERCERT GmbH ● Group of TÜV Saarland 1

22 May 2011

اهداف دوره آموزشي

خواهند قادر نمايند طي موفقيت با را دوره كه كنندگاني شركت :تا بوداساس بر را ايمني مديريت سيستم هاي نيازمندي و اهداف

.نمايند دركISO 22000 استاندارد نمايند تشريح را استاندارد الزامات و ها نيازمندي. ،نحوه و داخلي مميز يك از هايي خواسته و محدوديتها وظايف

.نمايند درك را داخلي مميزي اجراي


تاريخچه استاندارد ايمني مواد غذايي

.كند مي اجرا و طراحي ناسا براي را HACCP مفاهيم پيلزبري شركت -1959 .شود مي گرفته بكار و آشكار امريكا صنايع در HACCP توانمندي -1971 .گيرد مي قرار جهاني بهداشت سازمان توجه مورد HACCP استاندارد -1980 .يافت انتشار Codex Alimentarius توسط استاندارد ويرايش اولين -1981 توصيه اروپا در را HACCP جهاني، بهداشت سازمان اروپايي نمايندگان -1983

.نمايند مي


تاريخچه استاندارد ايمني مواد غذايي

انتشار با اروپا اتحاديه توسط HACCP مفاهيم اجباري بكارگيري -1993 EEC/93/43 استاندارد

سازمان تاسيس و اروگوئه جانبه چند تجاري مذاكرات اجالس در -1995Codex WTOغذا ايمني المللي بين هاي نيازمندي تعيين براي مرجع

.شود مي شناخته استاندارد عنوان تحت Codex Alimentarius ويرايش دومين – 1997

.يابد مي انتشار 97/13 .گرديد منتشر ISO جهاني سازمان توسط ISO 22000 استاندارد -2005


داليل استقبال جهاني از استاندارد ايمني و بهداشت مواد غذايي

به نسبت نندگانك مصرف آگاهي افزايش و جامعه در غذا نقش اهميت

اثر در باشند آن ناقل و حامل تواند مي ناسالم غذايي مواد كه خطراتي اجتماع در عمومي دانش سطح عمومي افزايش

غذا توليد شدن صنعتي روند جوامع گسترده ارتباطات مصرف تا توليد چرخه گستردگي ناشناخته هاي بيماري بروز غذايي مواد توليد در ها افزودني كنترل لزوم


ISOسازمان جهاني

ISO (سازي استاندارد المللي بين سازمان) از متشكل جهاني اتحاديه يك استانداردهاي سازي آماده .باشد مي ملي استانداردهاي نمايندگان

عضو هر .گيرد مي صورت ايزو فني هاي كميته توسط معموالً المللي بين حق است شده تشكيل فني كميته يك آن براي كه موضوع يك به عالقمند

با مرتبط المللي بين هاي سازمان .باشد مي دارا را كميته آن در اظهارنظر .كنند مي مشاركت فعاليت اين در نيز دولتي غير و دولتي از اعم ايزو


ISO سازمان جهاني

احكام 2 بخش در شده ارائه قوانين مطابق المللي بين استانداردهاي ISO/IEC آماده فني هاي كميته اصلي وظيفه .شوند مي تهيه و طراحي

بين استانداردهاي نويس پيش .باشد مي المللي بين استانداردهاي كردن بين يأر اخذ جهت شوند مي اقتباس فني هاي كميته توسط كه المللي

اين انتشار جهت .شود مي ذاشتهگ گيري يأر به عضو نمايندگان موافق يأر از %75 حداقل المللي بين استاندارد عنوان به استانداردها

.باشد مي الزم راي حق داراي عضو نمايندگان اعضاي ISO 22000 غذايي محصوالت فني كميته توسط ISO/TC 34

.است شده تهيه


ISO 22000

در غذا ايمني تضمين براي الزاماتي بيانگر المللي بين استاندارد اين ذيل كليدي عناصر تركيب از منظور بدين كه باشد مي غذا زنجيره

:گيرد مي بهره

تعامليارتباط - مديريت سيستم - برنامه هاي پيش نيازي - HACCPاصول -


ISO 22000

مخاطرات كليه شناسايي جهت غذايي مواد زنجيره طول در ارتباط ريبرقرا

غذايي زنجيره از مرحله هر در مناسب و كافي كنترل و غذا ايمني به مربوط

.باشد مي ضروري

و باالتر ازمانهايســ از اعم سازمانها بين اطــارتب معناي به موضوع اين راجع كنندگان مينأت و مشتريان با ارتباط .باشد مي غذايي زنجيره در تر پايين

الزامات نمودن افـشف در كنترلي اتـاقدام و شده شناسايي مخاطرات به براي ارتباط مثال عنوان به) .كند مي كمك كننده مينأت و مشتري

(نهايي محصول بر آنها تاثير و الزامات اين به نياز و سنجي امكان


ISO 22000

سيستم استانداردهاي ساير از مستقل تواند مي المللي بين استاندارد اين .رود كار به مديريت

و رهـمخاط لــتحلي و تجزيه سيستم اصول با المللي بين تانداردـاس اين طــتوس يافته توسعه اجرايي گامهاي و (HACCP) بحراني نقاط كنترل .است يكپارچه Codex Alimentarius كميته

با را HACCPطرح مميزي، قابل الزامات از استفاده با استاندارد اين

.كند مي تركيب (ها PRP) نيازي پيش برنامه


ISO 22000

غذا ايمني مديريت اثربخش سيستم يك سوي به كليدي مخاطره تحليل و تجزيه نياز مورد دانش درسازماندهي اطرهــمخ ليلـتح و تجزيه اجراي راــزي باشد، مي

استاندارد اين كند، مي استقرار جهت نياز مورد دانش استقرار جهت در آنها منطقي وقوع امكان كه راتيــمخاط كليه كند مي الزام المللي بين نوع با مرتبط است ممكن كه راتيــمخاط شامل رود، مي انتظار غذايي يرهــزنج . شوند ارزيابي و ناساييــش باشند رفته كار به تسهيالت و يندآفر


ISO 22000

برخي چرا اينكه تدوين و تعيين براي مقدماتي استاندارد اين بنابراين خاص ســازمان يك توسط كنترل به نيــاز شده شناســايي خاص مخاطرات

.نمايد مي ارائه ندارند ديگر برخي و دارند

حصول جهت بايد كه را استراتژي سازمان مخاطره، تحليل و تجزيه طي شود استفاده طرح و عملياتي ي(ها) تركيب توسط مخاطره كنترل از اطمينانPRP(ها) و PRPنمايد مي تعيين.


ISO 22000

مثالي از ارتباط در زنجيره غذايي :1تصوير

يون

قان و

يرات

قرع م

اجمر

مصرف كنندگان

توليد كنندگان آفت كش ها، كود و داروهاي دامي

............................. زنجيره غرايي براي توليد

تركيبات و افزودنيها..............................

عوال ديگر در حمل و نقل انبارش

.............................. توليد كنندگان تجهيزات..............................

توليد كنندگان موادشوينده و بهداشتي

توليد كنندگان مواد بسته بندي

.............................. تأمين كنندگان خدمات

توليد كنندگان مواد اوليه غذايي

توليد كنندگان موا غذايي

توليدكنندگان مواد ثانويه غذايي

عمده فروشها

خرده فروشها و ارائه دهندگان خدمات مواد غذايي و تهيه

(سرو)كنندگان غذا

توليد كنندگان خوراک دام

مزرعه داران


ISO 22000

عرض و طول در را فرعي متقابل ارتباطات نوع تصوير اين :آوري ياد سرتاسر در واسطه بي مشتريان و كنندگان تأمين بين غذايي زنجيره

.دهد نمي نشان غذاي زنجيره

گامهاي و كميته مقايسه جدولCodex Alimentarius اصول ميان پيوست در المللي بين HACCP استاندارد اين و (11مرجع .ك.ر) آن اجرايي

المللي، بين استاندارد اين از استفاده تسهيل جهت.است شده ارائه ب است، شده طراحي مميزي قابل استاندارد يك قالب در استاندارد اين


ISO 22000

ضروري رويكردهاي و ها روش انتخاب به مجاز خصوصي سازمانهاي كمك براي .باشند مي المللي بين استاندارد اين الزامات نمودن برآورده جهت

اين از استفاده راهنماي المللي بين استاندارد اين اجراي در سازمانها به .است شده ارائه ISO TS 22004 در استاندارد

غذا ايمني هاي جنبه معرفي تنها المللي بين استاندارد اين در هدف

(المللي بين استاندارد اين توسط شده ارائه) رويكرد همين از .باشد مي هاي جنبه ساير به نسبت سازمان جوابگويي و سازماندهي جهت توان مي

.كرد استفاده (مشتري آگاهي و اخالقي مسائل مثال عنوان به) غذا ويژه


ISO 22000

سازمان يك مثل) سازمان يك به المللي بين استاندارد اين سيستم يك كه دهد مي را اجازه اين (يافته توسعه كمتر يا و كوچك اجرا كنترلي اقدامات انجام منظور به را خارجي تركيبي يافته توسعه .نمايد

مديريت الزامات كه است اين المللي بين استاندارد اين از هدف جهاني بصورت را غذايي زنجيره درخالل تجارت براي غذا ايمني

.كند هماهنگ


ISO 22000

كه سازمانهايي فادهــاست براي خاص بصورت المللي بين استاندارد اين

با و يكنواخت غذايي ايمني مديريت سيستم يك به بيشتر توجه به تمايل دارند، را است شده الزام قانون توسط كه آنچه به نسبت تر منطقي ارتباط .است شده ينيب پيش

نوع هر نمودن برآورده به ملزم را سازمان ،المللي بين استاندارد اين يستمـس در غذا ايمني با مرتبط رراتيـمق و ونيـقان اجراي قابل الزام

.نمايد مي غذا ايمني مديريت


الزامات براي هر سازمان در زنجيره غذايي –سيستم هاي مديريت ايمني غذا

كاربرد دامنه - 1 مديريت سيستم يك براي را نياز مورد الزامات المللي بين استاندارد اين

اثبات به تمايل غذايي زنجيره در مستقر سازمان كه شرايطي در غذا ايمني از اطمينان حصول جهت غذا ايمني به مربوط مخاطرات كنترل در خود توانايي

.نمايد مي تعيين را دارد انسان توسط استفاده هنگام غذا بودن ايمن اي جنبه هر در اندازه، از نظر صرف كه هايي سازمان تمام در استاندارد اين

به كه دارند را سيستـمهايي اجراي قصد و بوده درگير غذايي مواد از زنجيره از روشهاي .باشد مي كاربرد قابل سازد، فراهم ايمن محصــوالت مستـمر طور

از استفاده با تواند مي المللي بين استاندارد اين الزامات از هريك نمودن برآورده .برسد انجام به خارجي يا داخلي منابع


ISO 22000 الزامات

منابع از توان مي المللي بين استاندارد اين الزامات نمودن برآورده جهت .كرد استفاده خارجي يا و داخلي

از استفاده با كه كند مي خصـمش را الزاماتي المللي بين استاندارد اين :شود مي توانا ذيل موارد در سازمان آنها

سيستم يك روزآوري به و نگهداري كردن، اداره اجرا، ريزي، طرح (الف

براي ايمن محصوالت تأمين هدف با غذا ايمني مديريت ،انتظار مورد مصرف موارد در كننده مصرف

كاربرد، قابل غذايي مواد ايمني مقررات قانوني الزامات با انطباق اثبات (ب


ISO 22000الزامات

الزامات از دسته آن با تطابق اثبات و مشتري الزامات ارزيابي و سنجش (ج در باشد مي مرتبط غذا ايمني به كه مشتري با شده توافق مشترك

مشتري، رضايت افزايش جهت مشتريان كنندگان، تأمين با غذا ايمني مسائل مورد در بخش اثر ارتباط برقراري (د

غذايي، زنجيره با مرتبط ذينفع طرفهاي و

تدوين غذايي ايمني مشئ خط با سازمان مطابقت از اطمينان حصول (ه شده،

ذينفع، هاي طرف به انطباق اين اثبات (و



يك توسط سازمان غذايــي ايمنـي مديريت سيستم ثبت يا و گواهينامه درخواست (ز انطباق بر مبني سازمان اظـهاري خــود يا ارزيابي خود انجام يا و خارجي سازمان

.المللي بين استاندارد اين با

هاي سازمان دركليه و بوده عمومي المللي بين استاندارد اين الزامات كليه سازمان پيچيدگي و اندازه گرفتن نظر در بدون غذايي زنجيره در مستقر

صورت به كه شود مي سازمانهايي شامل الزامات اين .باشد مي استفاده قابل به مشغول غذايي زنجيره از مرحــله چند يا يك در مستقيم غير يا و مستقيم .باشند مي فعاليت

شامـل كـــنند مي فعـاليت مستقيم صورت به كه هايي سازمان دام، خوراك كنندگان توليد



هاي كارخانه متشكلـه، مـواد توليدكنندگـان كشـاورزان، دروكنندگـان، ،(سرو) ذاـغ تهيه اتـخدم ،ذاييـغ اتـخدم ،هاـفروش خرده ،ذاييـغ مواد

نقل، و حمل ،عفوني ضد مواد به بوطمر خدمات كننده ارائه ازمانهايس .شود نمي موارد اين به محدود اما ،باشند مي توزيع و انبارش

شامل دـكنن مي فعاليت مستقيم غير صورت به كه ديگري سازمانهاي مواد ،بهداشتي مواد و ها كننده پاك شوينده، مواد تجهيزات كنندگان مينأت

موارد اين به محدود اما شود مي غذا با تماس در مواد ساير و بندي بسته .دشو نمي



كمتر و كوچك سازماني به را امكان اين المللي بين استاندارد اين كننده توزيع يك – كوچك مزرعه يك مثال عنوان به) يافته توسعه فروشگاه يا و كوچك فروش خرده يك – كوچك كننده بندي بسته

از بيرون به را كنترلي اقدامات از اي مجموعه كه دهد مي (غذايي خدمات .كند واگذار سازمان

:آوري يـاد

آمده ISO/TS 22004 در المللي بين استاندارد اين كاربرد راهنماي .است


استانداردهاي مرجع-2

در .باشند مي االجرا الزم و ضروري مدرك اين از استفاده براي ذيل مراجع تأييد ذيصالح مراجع طريق از كه هايي ويرايش فقط دار تاريخ مراجع مورد مدرك ويرايش آخرين تاريخ بدون مراجع مورد در .شود مي استفاده اند شده

.است معتبر (اصالحات كليه گرفتن نظر در با) مرجع

استاندارد ISO 9000:2005واژگان و مباني -كيفيت مديريت يستمهايس

تعاريف و اصطالحات -3 دهــش هـــائرا تعاريف و اصطالحات ،مدرك اين مقاصد براي

.روند مي كار به ذيل موارد و ISO9000 استاندارددر


اصطالحات و تعاريف -3

استاندارد در شده ارائه تعاريف و اصطالحات مدرك، اين مقاصد برايISO9000 استاندارد اين كاربران راحتي براي .روند مي كار به ذيل موارد و

هاي آوري ياد با همراه ISO9000 ستانداردا تعاريف از برخي ،المللي بين نقل هستند استفاده قابل خاص ردـــكارب اين براي فقط كه تكميلي

.اند شده در شده ارائه تعاريف مطابق آنها مفهوم كه اصطالحاتي براي :يادآوري براي كه هايي قسمت و است نشــده ارائه تعريفي باشد، مي لغت فرهنگ

يك معرف است شده استـفاده (Bold) پـررنگ حروف از تعريـف يك و باشد مي بند اين در ديگري شده تعريف اصطالح براي جانبه دو مرجـع .است شده ذكر پرانتز داخل در اصطالح اين براي مرجع شماره


ISO 22000

غذا ايمني 3-1

مصرف موارد مطابق مصـرف يا و تهيه زمان در غذا كه مفهوم اين به .كرد نخواهد وارد كننده مصرف به آسيبي انتظار، مورد

] 11 [مرجع از برگرفته :يادآوري

و باشد مي (3-3) غذا ايمني مخاطرات وقوع به وابسته غذا ايمني :يادآوري مرتبـــط موارد مثال عنوان به انسان سالمتي به مربوط موارد ساير شامل

.شود نمي تغذيه سوء با


ISO 22000

زنجيره غذايي3-2

جابجايي و انبارش توزيع، پردازش، توليد، در عمليات و مراحل سلسله مصرف تا اوليه توليد از آن متشكله مواد و غذايي ماده يك

و غذا مولد حيوانات براي دام خوراك توليد شـامل موضوع اين :يادآوري .باشد مي شوند، مي استفاده غذا تهيه براي آنها از كه حيواناتي همچنين براي كه شود مي موادي توليد شامل غذايي زنجيره همچنين :يادآوري

.اند شده گرفته نظر در خام مواد يا غذا با تماس


ISO 22000

غذا ايمني مخاطرات 3-3

بصورت كه غذا در حالتي يا و غذا در فيزيكي يا و شيميايي -بيولوژيكي عناصر .باشد مضر كننده مصرف سالمت براي بالقوه

] 11 مرجع از گرفته بر[ :1 يادآوري

به غذا ايمني در كه ”ريسك اصطالح با نبايد“ ”مخاطره“اصطالح :2 يادآوري بروز مانند) سالمتــــي بر مضر تأثيــر يك احتمال عملكــرد مفــهوم از پس (غيره و كار از غيبت و شدن بستري مرگ،) تأثير اين شدت و (بيماري در ريسك شود گرفته اشتباه باشد مي خاص مخاطره يك به تبديل

ISO/IEC آن شدت و آسيب يك وقوع احتمال تركيب بصورت 51 راهنماي .است شده تعريف


ISO 22000

.شود مي نيز زا حساسيت مواد شامل غذا ايمني مخاطرات :3 يادآوري

غذايي ايمني مخاطرات آن، متشكله مواد و دام خوراك زمينه در : :4 يادآوري و آن متشكله مواد و دام درخوراك است ممكن كه ميشود مواردي شامل مربوطه

به خوراك اين از حيوانات مصرف بـا متعاقـباً و باشد داشته وجود آنها همراه يا سالمتي بر مضر تأثير يك ايجاد امكان درنتيجه و شده منتقــل غذايي مواد

به مستقيماً كه عملياتي از غير عمليات، مـورد در .باشند داشتـه را انسان بستـه مواد كنندگان توليد مثل) شوند مي مربوط دام خوراك و غذا جابجايي

مخاطـراتي مربوطه، غذايي ايمني مخاطـرات و (غيره و كننـده پاك مواد بندي، كه باشند مي


ISO 22000

انتظار مورد مصرف طريق از غيرمستقيم يا مستقيم صورت به توانند مي امكان نتيجه در و شوند منتقـل غذايي مواد به خدمات يا و شده تهيه محصوالت

.باشند داشته را انسان سالمتي بر مضر تأثير يك ايجاد

غذا ايمني مشي خط3-4 (1-3) غذا ايمني با ارتباط در سازمان يك گيريهاي جهت اهداف كليه .است شده بيان ارشد مديريت توسط رسمي صورت به كه


ISO 22000

نهايي محصول 3-5 .شد نخواهد انجام آن روي سازمان توسط ديگري شكل تغيير يا و پردازش كه محصولي سازمان توسط برآن تريــبيش كلـش تغيير يا و پردازش كه وليــمحص :يادآوري

جز يا خام ماده يك و اول درسازمان نهايي محصول يك شود مي انجام ديگري .شود مي محسوب دوم سازمان در تركيبي

جريان نمودار 3-6 مراحل، تعامل و توالي يافته نظام و شماتيك نمايش


ISO 22000

اقدامات كنترلي 3-7 مخاطره يك حذف يا پيشگيري جهت تواند مي كه فعاليتي يا اقدام . غذا ايمني

] 11[ .رود بكار قبول قابل سطح يك به آن كاهش يا و (3-3) غذا ايمني

بر گرفته از مرجع : يادآوري

3- 8 PRPبرنامه پيش نياز

بهداشتي محيط يك حفظ براي كه اي پايه هاي فعاليت و شرايط . غذا ايمني محصـوالت نمودن فراهم و جابجــايي توليــد، براي مناسب (2-3) غذايي زنجيره در

.باشد مي ضــروري انسان مصـرف براي ايمن غذاي و (5 - 3) ايمن نهايي


ISO 22000

آن در سازمان كه غذايي زنجيره از بخشهايي به نياز مورد هاي PRP : يادآوري .دارد بستگي ( ج پيوست .ك .ر) سازمان نوع به همچنين و كند مي فعاليت

:از عبارتند متعادل ازاصطالحات مثالهايي ،(GAP) كشاورزي مطلوب روشهاي ،(GVP) دامپزشكي مطلوب روشهاي

،(GMP)ساخت مطلوب روشهاي ،(GHP) بهداشتي مطلوب روشهاي ،(GPP) توليد مطلوب روشهاي ،(GDP) توزيع مطلوب روشهاي ،(GTP) ستد و داد مطلوب روشهاي


ISO 22000

3-9 PRP عملياتي يلـتحل و هـتجزي بوسيله شده شناسايي PRP (3-8)يعمليات نياز پيش برنامه

ايمني مخاطرات ايجاد مالــاحت كنترل براي روريـض هـوج يك وانــبعن رهـمخاط در يا و تمحصوال در غذا ايمني مخاطرات ازدياد يا آلودگي يا و (3-3) غذا

. پردازش محيط

3-10 CCP بحراني كنترل نقطه: غذايي مواد ايمني خطر حذف يا پيشگيري براي درآن كه اي مرحله . غذا ايمني

اجرا به الزم كنترلهاي كه است ضروري قبول، قابل سطح يك به آن كاهش يا و (3-3) .شود گذاشته


ISO 22000

:حد بحراني 3-11 .كند مي جدا نپذيرفتني از را پذيرفتني كه معياري

] 11 [ مرجع از گرفته بر : 1 يادآوري تحت CCP(3-10) يك آيا اينكه تعيين جهت بحراني حدود : 2 يادآوري

و شود تجاوز بحراني حد يك از اگر .شوند مي تعيين خير يا ماند مي باقي كنترل در ايمن غير بالقوه محصوالت عنوان به اثرـمت والتــمحص شود، تخطي آن از يا

.شوند مي هــگرفت نظر


ISO 22000

پايش3-12

اجراي يك ترتيب طرح ريزي شده از مشاهـدات و اندازه گيــري ها براي ارزيـابي .مطابق انتظار مي باشد يا خير( 7-3)اقدامات كنترلي اينكه آيا

: اصالح 3-13 .اقدامي جهت حذف يك عدم انطباق يافته شده

ISO 9000:2005] 6-6-3و تعريف[

محصوالت با به برخورد اصالح،، استاندارد بين الملليبراي مقاصد : 1يادآوري اقدام يك به پيوست مي تواند و بنابراين مي شود مربوط ، بالقوه غيرايمن

(14-3. ) تهيه شوداصالحي


ISO 22000

حذف ايپردازش بيشتر و ، يك اصالح به عنوان مثال مي تواند پردازش مجدد: 2يادآوري (نظير مصرف براي استفاده ديگر يا برچسب گذاري خاص. ) نتايج مضر عدم انطباق باشد

:اقدام اصالحي 3-14 . ط نامطلوب ديگرـاقدامي جهت حذف علت يك عدم انطباق يافته شده يا شراي

.ود داشته باشدـيك علت وج ممكن است براي يك عدم انطباق بيش از: 1يادآوري

ISO 9000:2000 ] , 6-6-3تعريف [


ISO 22000

با دــباي و باشد مي علت تحليل و زيهــتج شامل اصالحي اقدام :2 يادآوري .باشد مجدد وقوع از پيشگيري هدف

:گذاري صحه3-15

بوسيله كه(7-3) كنترلي اقدامات اينكه بر دال شواهدي كسب . غذا ايمني قابليت شوند مي مديريت (9-3) عملياتي هاي PRP و HACCPطرح

.باشند مي دارا را بودن اثربخش غذا ايمني زمينه در و بـاشد مي ]11[ مرجع مبنـاي بر تعريف اين :يادآوري

.باشد مي ISO 9000 در شده ارائه تعريف از مناسبتر (1-3)


ISO 22000

:تصديق 3-16

.اند شده وردهآبر عيني شواهد توسط شده مشخص الزامات اينكه تأييد ISO9000:2000 ] 4-8-3 تعريف و[

به روز آوري 3-17: آخرين كارگيري به از اطمينان جهت شده ريزي طرح يا فوري فعاليت

اطالعات،


ISO 22000

سيستم مديريت ايمني غذا-4

الزامات عمومي 1 -4 ،مستند ،ايجاد را اثربخش غذايي ايمني مديريت سيستم يك بايد سازمان استاندارد اين الزامات مطابق را آن نياز صورت در و نموده حفظ و اجرانمايد آوري روز به المللي بين

دامنه .نمايد تعريف را غذا ايمني مديريت سيستم كاربرد دامنه بايد سازمان

كه را توليد محلهاي و فرآيندها ،محصول هاي گروه يا محصوالت بايد كاربرد.نمايد مشخص شوند مي شناسايي غذا ايمني مديريت سيستم توسط


ISO 22000

: بايد سازمان آنها وقوع احتمال كه غذا ايمني مخاطرات كه نمايد حاصل اطمينان -الف

،شناسايي دارد وجود سيستم كاربرد دامنه محصوالت در منطقي صورت به صورت به سازمان محصوالت كه نحوي به است، شده كنترل و ارزيابي

،رساند نمي آسيبي كننده مصرف به مستقيم غير يا مستقيم

مسائل نظرگرفتن در با غذايي زنجيره طول در مناسب اطالعات -ب ،شوند مي مبادله محصوالت به مربوط ايمني


ISO 22000

در را غذا ايمني مديريت سيستم آوري روز به و اجرا توسعه، به مربوط اطالعات -ج المللي بين استاندارد اين توسط كه غذايي ايمني از تا نمايد مبادله لزوم تاحد سازمان

و نمايد، حاصل اطمينان است شده الزام اطمينان كسب جهت،نياز مورد عـمواق در اي دوره بصورت را غذا ايمني مديريت سيستم -د

مخاطرات مورد در اطالعات وآخرين سـمنعك را سازمان هايـفعاليت سيستم اينكه از .نمايد روزآوري به و ارزيابي نمايد، مي ثبت كنترل جهت غذا ايمني

محصول تطابق بر تاثيرگذار فرآيند گونه هر بگيرد تصميم سازمان چنانچه

انــاطمين فرآيندهايي چنين كنترل از بايد نمايد واگذار غير به را نهايي غذا ايمني مديريت سيستم در بايد فرآيندها گونه اين كنترل .نمايد حاصل

.شود مستند و شناسايي


ISO 22000

سازي مستند الزامات 4-2

كليات 4-2-1 :باشد ذيل موارد شامل بايد غذا ايمني مديريت سيستم مستندات با مرتبط اهداف و غذا ايمني مشي خط مورد در مدون هاي بيانيه (الف ،(2-5 ك.ر) نآ

استاندارد اين طرف از كه سوابقي و مدون اجرايي روشهاي (ب و ،اند شده الزام المللي بين


ISO 22000

بودن اثربخش از اطمينان حصول جهت سازمان نياز مورد مدارك (ج .ييغذا مواد ايمني مديريت سيستم روزآوري به و اجرا ،تكوين

مستندات كنترل 4-2-2 كنترل بايد غذا ايمني مديريت سيستم در شده الزام مستندات

ارائه الزامات مطابق بايد و هستند مستندات از خاصي نوع سوابق .شوند .گيرند قرار كنترل تحت 3-2-4 بند در شده

جهت اجرا از قبل پيشنهادي تغييرات كليه بازنگري از بايد كنترلها غذا ايمني مديريت سيستم و غذا ايمني بر تغييرات اين تاثير تعيين

.نمايد حاصل اطمينان


ISO 22000

زير نياز مورد كنترلهاي تعريف منظور به مدون اجرايي روش يک :شود ايجاد بايد

،صدور از پيش كفايت، نظر از مستندات تصويب (الف

،مستندات مجدد تصويب و نمودن روز به نياز، صورت در و بازنگري (ب مستندات ويرايش فعلي وضعيت و تغييرات اينكه از اطمينان حصول (ج

،اند شده شناسايي


ISO 22000

هاي محل در مربوطه مستندات رـمعتب هايـويرايش اينكه از اطمينان حصول (د ،باشند مي دسترس در استفاده مورد

،مانند مي باقي اييـشناس قابل و اـخوان مستندات اينكه از اطمينان حصول (ه توزيع و شده شناسايي سازماني برون منشا با مستندات اينكه از اطمينان حصول (و

،است كنترل تحت آنها

زا اطمينان حصول و شده منسوخ مستندات ناخواسته استفاده از پيشگيري (ز شناسايي بمناس طور به منظوري هر به نگهداري صورت در مستندات اين اينكه

.اند شده


ISO 22000

سوابق كنترل 4-2-3

شواهد و الزامات با انطباق شواهد تا شوند نگهداري و ايجاد بايد سوابق .شود فراهم غذا ايمني مديريت سيستم اثربخش اجراي

يك .بمانند باقي بازيابي قابل و شناسايي قابل راحتي به خوانا، بايد سوابق

ايي،ـشناس براي نياز مورد هاي كنترل تعريف جهت مدون اجرايي روش ايجاد بايد سوابق تكليف تعيين و نگهداري مدت بازيابي، حفاظت، بايگاني،

.شود


مسئوليت مديريت -5

تعهد مديريت 5-1

اجراي و توسعه به نسبت خود تعهد بر دال شواهدي بايد ارشد مديريت ذيل موارد طريق از آن اثربخشي مستمر بهبود و غذا ايمني مديريت سيستم

:نمايد فراهم

حمايت سازمان تجاري اهداف توسط غذا ايمني اينكه دادن نشان (الف ،شوند مي

كليه المللي، بين استاندارد اين الزامات نمودن برآورده اهميت ابالغ ( ب ايمني با مرتبط مشتري الزامات همچنين مقرراتي، و قانوني الزامات ،سازمان سطح در غذايي



،تعيين خط مشي ايمني غذا( ج

، و هدايت بازنگري هاي مديريت( د

.حصول اطمينان از در دسترس بودن منابع( ه



خط مشي ايمني غذا 5-2مديريت ارشد بايد خط مشي ايمني غذايي اش را تعريف، مستند و ابالغ

.نمايد :مديريت ارشد بايد اطينان حاصل نمايد كه خط مشي ايمني غذا

،مناسب با نقش سازمان در زنجيره غذايي باشد( الف با الزامات قانوني و مقرراتي و الزامات توافقي با مشتريان در مورد ايمني ( ب

غذا مطابقت دارد، ،استه در كليه سطوح سازمان ابالغ، اجرا و نگهداري شد( ج

،(8-5. ك.ر) به منظور تداوم تناسب مورد بازنگري قرار مي گيرد ( د ،(6-5. ك.ر)ارتباطات را به نحو مناسب مشخص مي نمايد ( ه .بوسيله اهداف قابل اندازه گيري حمايت مي شود( و



طرح ريزي سيستم مديريت ايمني غذا3- 5 : مديريت ارشد بايد اطمينان حاصل نمايد كه

1-4طرح ريزي سيستم مديريت ايمني غذا در تطابق با الزامات بند( الف

اين استاندارد و همچنين اهداف سازمان در بر آورده سازي ايمني غذا انجام ، و شده است

يكپارچگي سيستم مديريت ايمني غذا آنگاه كه تغييرات در سيستم( ب

.شودمديريت ايمني غذا طرح ريزي و اجرا مي شوند حفظ مي



:مسئوليت و اختيار 5-4حصول مديريت ارشد بايد اطمينان حاصل نمايد كه مسئوليتها و اختيارات براي

سازمان تعريف داخل در اطمينان از عملكرد اثربخش و حفظ سيستم مديريـت ايمني غذا . اند شده و ابالغ

سيستم مديريت كالت مربوط بهــؤول گزارش دهي مشــكليه كاركنان مي بايست مس

. باشندرا ايمني غذا به شخص يا اشخاص منتخب

.سوابق باشند افراد منتخب بايد داراي مسئوليت و اختيار تعريف شده براي اجرا و ثبت



:غذا ايمني تيم سرپرست 5-5

از صرفنظر غذا، يــايمن تيم سرپرست عنوان به را فرد يك بايد ارشد مديريت :نمايد منصوب ذيل اختيارات و مسئوليت با مسئوليتهايش ساير

،تيم اين كار سازماندهي و ( 2-3-7 .ك.ر) غذا ايمني تيم يك مديريت ( الف غذا يـايمن مـتي ايـاعض يالتـتحص و هاـآموزش اسبـتن از اطمينان حصول ( ب

،( 1-2-6 .ك.ر) مديريت تمــسيس آوري روز به و نگهداري اجرا، استقرار، از اطمينان حصول ( ج

و ،غذا ايمني مديريت سيستم تناسب و يـاثربخش مورد در دـارش مديريت به دهي گزارش (د

،غذا ايمني



با ارتباط شامل تواند مي غذا ايمني تيم سرپرست مسئوليت : يادآوري

مديريت سيستم به مربوط مسائل خصوص در سازماني برون طرفهاي .باشد غذا ايمني



ارتباطات 5-6 سازماني برون ارتباطات 5-6-1

در كافي اطالعات بودن دسترس در از اطمينان حصول جهت بايد سازمان براي اثربخش ترتيبات غذايي، زنجيره در غذا ايمني به مربوط مسائل مورد

.نمايد نگهداري و اجرا ايجاد، ذيل بخشهاي با ارتباط

،پيمانكاران و كنندگان تامين ( الف

اطالعات با ارتباط در خصوصاً كنندگان، مصرف يا مشتريان ( ب محصول، انتظار مورد مصرف به مربوط هاي دستورالعمل شامل)محصول تحقيقات، (محصول مفيد عمر مقتضي، صورت در و انبارش خاص الزامات

شامل مشتري بازخورد و اصالحات شامل حمل سفارش يا قراردادها ،مشتري شكايات



و ،مقرراتي و قانوني مراجع ( ج مديريت سيستم آوري روز به يا بخشي اثر در كه سازمانهايي ساير ( د

.پذيرفت خواهد تاثير آن از يا داشته تاثير غذايي مواد ايمني

محصوالت در غذايي ايمني هاي جنبه به مربوط اطالعات بايد ارتباطات اين باشند مربوط غذايي زنجيره در ديگري سازمانهاي به توانند مي كه را سازمان كه غذا ايمني شده شناخته مخاطرات مورد در خصوصا موضوع اين .نمايد تامين

گيري كار به قابل دارند غذايي زنجيره در ديگري سازمانهاي توسط كنترل به نياز .است

.شوند نگهداري بايد ارتباطات سوابق



بايد مشتريان و مقرراتي و قانوني مراجع سوي از غذا ايمني الزامات جهت شده تعريف اختيارات و مسئوليت بايد منتخب افراد .باشد دردسترس

.باشند هـداشت را سازمان از خارج با غذا ايمني به مربوط اطالعات نوع هر تبادل

ورودي عنوان به بايد سازماني برون ارتباطات از حاصل اطالعات مديريت بازنگري ورودي و (2-5-8 به.ك.ر )سيستم آوري روز به .شوند گرفته نظر در( 2-8-5 .ك.ر)



سازماني درون ارتباطات 5-6-2 بر تاثيرگذار مسائل مورد در كاركنان با ارتباط براي اثربخش ترتيبات بايد سازمان

.نمايد نگهداري و اجرا ايجاد، غذا ايمني

حاصل اطمينان بايد سازمان غذا، ايمني مديريت سيستم اثربخشي حفظ جهت غذا ايمني تيم اطالع به شده تعريف زمان يك در ذيل موارد در تغييرات نمايد

.شود نمي موارد اين به محدود تغييرات .رسد مي ؛محصوالت يا محصوالت جديد( الف

؛مواد خام، مواد متشكله و خدمات( ب توليدي؛ و تجهيزات سيستمها( ج

؛محيط توليد، محل تجهيزات و محيط پيرامون( د و ضد عفوني؛ بهداشت ،برنامه هاي نظافت( ه



؛سيستمهاي بسته بندي، انبارش و توزيع( و ؛اختيارات سطح تخصص كاركنان و يا تفويض مسئوليت ها و( ز

؛الزامات قانوني و مقرراتي( ح ؛دانش مربوط به مخاطرات ايمني غذا و اقدامات كنترلي( ط و ساير الزاماتي كه سازمان ان، الزامات صنفي الزامات مشتري( ي

؛ مي كند رعايت ؛ تحقيقات مرتبط از طرفهاي ذينفع برون سازماني( ك

؛ مخاطرات ايمني وابسته به محصول دال برشكايات ( ل

.ييغذامواد بر ايمني مؤثر شرايط و ساير( م



در اطالعات اين كه نمايد حاصل اطمينان بايد غذا ايمني تيم .شوند مي گرفته نظر در غذا ايمني مديريت سيستم روزآوري به . (2-5-8 .ك.ر )

عنوان به مرتبط اطالعات كه نمايد حاصل اطمينان بايد ارشد مديريت (2-8-5 .ك.ر ) . شوند مي گرفته نظر در مديريت بازنگري ورودي



آمادگي و واكنش در شرايط اضطراري 5-7

حوادث و شرايط مديريت جهت را اجرايي روشهاي بايد ارشد مديريت كه شرايطي و باشند يرگذارـتاث غذا ايمني بر دـتوان مي كه وهـبالق طرارياض

.نمايد نگهداري و اجرا ايجاد، است غذا زنجيره در سازمان شـنق با طـمرتب



بازنگري مديريت 8- 5 كليات 5-8-1

فواصل در را غذا ايمني مديريت سيستم بايد ارشد مديريت و كفايت تناسب، تداوم از اطمينان منظور به شده ريزي طرح زماني

ارزيابي شامل بايد بازنگري اين .دهد قرار بازنگري مورد آن اثربخشي ايمني مديريت سيستم در تاتغيير اعمال به نياز و بهبود فرصتهاي

مديريت هاي بازنگري سوابق .باشد غذا ايمني مشي خط شامل غذا، .( 3-2-4 .ك.ر ) شود نگهداري بايد



وروردي هاي بازنگري 5-8-2 اين به محدود اما باشد ذيل اطالعات حاوي بايد مديريت بازنگري ورودي

:شود نمي موارد ،قبلي مديريت هاي بازنگري مربوط اقدامات پيگيري (الف ،( 3-4-8 .ك.ر) تصديق فعاليتهاي از حاصل نتايج تحليل و تجزيه ( ب ،(2-6-5 .ك.ر ) باشد تاثيرگذار غذا ايمني بر تواند مي كه شرايطي تغيير ( ج ،(4-10-7 .ك.ر ) ها آوري وجمع (7-5 .ك.ر ) حوادث اضطراري، شرايط ( د

،(2-5-8.ك.ر) سيستم روزآوري به فعاليتهاي از حاصل نتايج بازنگري ( ه ،( 1-6-5 .ك.ر ) مشتري بازخورد شامل ارتباطات، فعاليتهاي بازنگري ( ر ي خارجي،مميزي هاي خارجي و يا بازرسي ها( ز



.شود مي ”فراخوان“ شامل ”آوري جمع“ اصطالح : يادآوري مرتبط به قادر را ارشد مديريت كه شوند ارائه نحوي به بايد ها داده

.دنماين غذا ايمني مديريت سيستم مدون اهداف با اطالعات نمودن



خروجي بازنگري 8-3- 5 :ذيل را شامل شود خروجي از بازنگري مديريت بايد تصميمات و اقدامات مربوط به موارد

،( 1-4. ك.ر) تضمين ايمني غذا ( الف ،(5-8. ك.ر) بهبود اثربخشي سيستم مديريت ايمني غذا ( ب

، و ( 1-6. ك.ر) نياز به منابع ( ج .(2-5. ك.ر) اهداف مرتبط با آن بازنگري خط مشي ايمني غذايي سازمان و ( د

مديريت منابع -6 فراهم كردن منابع 6-1

سازمان بايد منابع مناسب براي استقرار، اجرا، نگهداري و به روز آوري سيستم مديريت .ايمني غذا را فراهم نمايد


منابع انساني 6-2

كليات6-2-1 انجام كه فعاليتهاي تاثيرگذار بر ايمني غذا تيم ايمني غذا و سايركاركناني

و تجربـه تحصيالت، آموزش، مهارتها از وشايستگي بوده داراي مي دهند بايد .مناسب داشته باشند

غذا ايمني مديريت سيستم ارزيابي يا عملكرد اجرا، توسعه، براي چنانچه اـي نامه قـتواف سوابق باشد نياز مورد سازماني برون انـكارشناس اريـهمك

اند شده تعريف درآنها خارجي متخصصين اختيارات و مسئوليت كه قراردادها .باشد دسترس در بايد


صالحيت، آگاهي و آموزش 6-2-2

:بايدسازمان صالحيت هاي الزم را براي كاركناني كه فعاليتهاي موثر بر ايمني غذا ( الف

،انجام مي دهند تعيين نمايد آموزش و يا فعاليتهاي ديگري جهت حصول اطمينان از اينكه كاركنان ( ب

،دهد باشند انجام الزم را دارا مي صالحيتهاي و اقدامات اصالحي در مسئول پايش، اصالحات كاركناني كه از اينكه ( ج

،باشند آموزش ديده اند اطمينان يابد مي غذا ايمني مديريت سيستم

،را ارزيابي نمايد ب و جـ اجرا و اثربخشي بندهاي الفارزيابي ( د


ISO 22000

فعاليتهاي اهميت و ارتباط از كاركنان كه نمايد حاصل اطمينان ( ه ،آگاهند غذا ايمني به كمك در خود فردي

توسط ( 6-5.ك.ر ) اثربخش ارتباط براي الزام اينكه از اطمينان ( و دهند مي انجام غذا ايمني بر تاثيرگذار فعاليتهاي كه كاركناني

،است شده درك را ج و ب بند در شده تعريف اقدامات و آموزش مناسب سوابق ( ز

.نمايد نگهداري


ISO 22000

زيرساخت 6-3

سازمان بايد منابع الزم را جهت استقرار و نگهداري زيرساخت مورد .نياز جهت اجراي الزامات اين استاندارد بين المللي فراهم نمايد


ISO 22000

محيط كار 6-4

و مديريت اد،ـايج جهت را الزم منابع بايد سازمان استاندارد اين الزامات اجراي براي نياز مورد كار محيط نگهداري

.نمايد فراهم المللي بين


ISO 22000

طرح ريزي و تحقق محصوالت ايمن -7 كليات 7-1

را ايمن والتـمحص تحقق رايـب نياز مورد فرآيندهاي دـباي ازمانـس .دهد توسعه و نموده ريزي طرح

را اقدامات اين در تغيير هرگونه و شده ريزي طرح اقدامات بايد سازمان .نمايد حاصل اطمينان آنها اثربخشي از و نموده اجرا

هايPRP عالوه به ( نياز پيش هاي برنامه ) هاPRP شامل اقدامات اين

.باشند مي HACCP طرحهاي يا و عملياتي


ISO 22000

( هاPRP ) نياز پيش هاي برنامه 7-2 موارد كنترل به كمك جهت را هايي PRP بايد سازمان 7-2-1

.نمايد نگهداري و اجرا ايجاد، ذيل كار، محيط طريق از محصول در غذا ايمني مخاطرات ايجاد احتمال (الف محصوالت، يا محصول فيزيكي و شيميايي بيولوژيكي، آلودگي (ب

محصوالت، بين آلودگي تقاطع شامل .محصول فرآوري محيط و محصول در غذا ايمني مخاطره سطوح (ج


ISO 22000

7-2-2 PRP بايد ها: ،باشند غذا ايمني به توجه با سازمان نيازهاي با مناسب (الف و توليدي محصوالت ماهيت و عمليات نوع و اندازه با مناسب (ب

،باشند ]شده توزيع[ شده جا جابه يا و كلي اجرايي هاي برنامه عنوان به يا شوند، اجرا توليد سيستم كل در (ج

يك يا خاص محصول يك براي اجرايي هاي برنامه عنوان به يا و ،توليد خط

.باشند شده تصويب غذا ايمني تيم توسط (د .نمايد شناسايي را فوق موارد با مرتبط مقرراتي و قانوني الزامات بايد سازمان


ISO 22000

اتـاطالع بايد انـسازم ها، PRP قرارــاست يا و انتخاب هنگام :7-2-3 الزامات مثال عنوان به[ .نمايد استفاده آنها از و گرفته نظر در را مناسب شده، مشخص اهايــراهنم مشتري، الزامات مقرراتي، و قانوني اجرايي، هاي نامه آئين ،(Codex) غذايي مرجع هاي نامه آيين

] بخش يا المللي بين ملي، استانداردهاي

.دهد مي ارائه را كدكس به مربوط انتشارات از ليستي ج پيوست :يادآوري


ISO 22000

نظر در را زير موارد بايد ها برنامه اين استقرار هنگام در سازمان :بگيرد

؛مرتبط تاسيسات و ساختمانها يابي مكان و ساختار (الف

؛كاركنان امكانات و كار فضاي شامل كار محيط جانمايي (ب

؛تاسيسات ساير و انرژي آب، هوا، ]منابع[ مينأت محلهاي (ج

؛فاضالب و ضايعات دفع شامل پشتيباني خدمات (د


ISO 22000

و نگهداري نظافت، براي آنها به دسترسي و تجهيزات تناسب (ه ،پيشگيرانه نگهداري

متشكله، مواد خام، مواد مثال عنوان به) شده خريداري مواد مديريت (و مثال عنوان به) ]منابع[ مينأت محلهاي (بندي بسته و شيميايي مواد و (فاضالب و ضايعات مثال عنوان به) ريزها دور ،(يخ و بخار هوا، ،آب

،( نقل و حمل و انبارش مثال عنوان به) محصوالت جابجايي ،آلودگي تقاطع از پيشگيري براي گيريهايي اندازه (ز ،بهداشت و نظافت (ح


ISO 22000

موذي حيوانات كنترل (ط

كاركنان بهداشت (ي

مقتضي صورت در ها جنبه ساير (ك

در دــباي ها PRP و (8-7 .ك.ر) شوند ريزي طرح بايد ها PRP تصديق دـــباي راتـتغيي و تصديق سوابق .(7-7.ك.ر) دـيابن تغيير لزوم صورت

.شوند نگهداري

چگونه ها PRP در موجود فعاليتهاي كه نمايند مشخص بايد مستندات .شوند مي مديريت


ISO 22000

گامهاي مقدماتي جهت ميسرساختن تجزيه و تحليل مخاطره -7-3 كليات 7-3-1

مخاطره ليلتح و تجزيه انجام جهت نياز مورد مربوطه اطالعات كليه دــباي سوابق .شوند مستند و روزآوري به داري،ــنگه آوري، جمع دـباي

.شوند نگهداري

غذا ايمني تيم 7-3-2 .شود تعيين بايد غذا ايمني تيم يك

و عهـتوس در مختلف تجربيات و شــدان از بيـتركي بايد غذا ايمني تيم .باشند داشته را غذا ايمني مديريت سيستم اجراي


ISO 22000

ايمني مخاطرات و فرآيندها سازمان، محصوالت شامل موضوع اين به محدود اما باشد مي غذا ايمني مديريت سيستم كاربرد دردامنه غذا .شود نمي موارد اين

دارا را نياز وردـم هـتجرب و دانش ،غذا يـايمن تيم اينكه بر دال سوابق (2-2-6 .ك.ر) شوند نگهداري بايد باشند مي


ISO 22000

مشخصه هاي محصول 7-3-3 محصول با تماس در مواد و متشکله مواد خام، مواد 7-3-3-1

جهت لزوم حد تا بايد محصول با تماس در مواد و متشكله مواد خام، مواد كليه شامل .(4-7 .ك.ر)شوند تشريح مستندات در مخاطره وتحليل تجزيه اجراي

:مقتضي صورت در ذيل، موارد در اطالعات

فيزيك؛ و شيميايي بيولوژي، مشخصات (الف فرآوري به كه موادي و ها افزودني شامل شده فرموله متشكله مواد تركيب (ب

؛كنند مي كمك ؛منشا (ج

؛توليد روش (د


ISO 22000

؛ارسال و بندي بسته روشهاي (ه ؛مفيد عمر و انبارش شرايط (و ؛فرآوري يا مصرف از قبل جابجايي يا و تهيه (ز تركيبات و مواد هاي مشخصه يا غذا ايمني به مربوط پذيرش معيارهاي (ح

.انتظار مورد مصرف با متناسب شده خريداري

موارد به مرتبط كه را غذا ايمني مقرراتي و قانوني الزامات بايد سازمان 7-7 مطابق نياز، مواقع در بايد توصيفات .نمايد شناسايي باشند مي فوق

.شوند نگهداري شده روز به صورت به


ISO 22000

نهايي محصوالت هاي مشخصه 7-3-3-2 و تجزيه اجراي جهت لزوم حد تا بايد نهايي محصوالت هاي مشخصه

(4-7 .ك.ر) شود تشريح درمستندات مخاطره تحليل

:مقتضي صورت در ذيل موارد در اطالعات شامل ؛مشابه شناسايي يا محصول نام (الف ؛تركيب (ب ؛غذا ايمني با مرتبط فيزيكي و شيميايي ،بيولوژيكي هاي مشخصه (ج ؛نظر مورد انبارش شرايط و مفيد عمر (د ؛بندي بسته (ه


ISO 22000

،جابجايي براي دستورالعملهايي يا و غذا ايمني با مرتبط زني برچسب (و ؛مصرف و تهيه

.توزيع( روشهاي)روش ( ز

فوق درموا با مرتبط غذايي ايمني مقرراتي و قانوني الزامات بايد سازمان .نمايد شناسايي را

.شوند نگهداري روزشده به صورت به 7-7 مطابق ،نياز مواقع در بايد توصيفات


ISO 22000

انتظار مورد مصرف 7-3-4 هر و نهايي محصول براي انتظار مورد منطقي جابجايي ،انتظار مورد مصرف محصول معقول اما نادرست استفاده يانحوه و ناخواسته مصرف و جابجايي نوع

اجراي جهت نياز مورد حد تا مستندات در و شوند گرفته نظر در بايد نهايي .(4-7 .ك.ر) شوند تشريح مخاطره تحليل و تجزيه

بايد كننده مصرف هاي گروه مقتضي موارد در و كننده استفاده گروههاي به نسبت ويژه به كه اي كننده مصرف هاي گروه و شده شناسايي محصول براي

.شوند گرفته نظر در بايد پذيرهستند، آسيب موادغذايي خاص ايمني خطرات

. ( 7-7) بند مطابق متقضي موارد در جمله از شوند نگهداري روز به بايد توصيفات


ISO 22000

كنترلي اقدامات و فرآيند مراحل ،جريان نمودارهاي7-3-5 جريان نمودارهاي 7-3-5-1

كه فرآيند گروههاي يا محصوالت براي بايد جريان نمودارهاي ،شوند تهيه گيرند مي قرار غذا ايمني مديريت سيستم پوشش تحت

ايجاد يا افزايش ،وقوع احتمال ارزيابي براي مبنايي بايد جريان نمودارهاي .نمايند فراهم غذا ايمني مخاطرات

.باشند مشروح كافي اندازه به و قدقي ،واضح بايد جريان نمودارهاي :باشند ذيل موارد شامل ،تناسب صورت در ،بايد جريان نمودارهاي

؛عمليات در مراحل كليه تعامل و ترتيب ( الف ؛پيمانكاري فعاليت هر و غير به شده واگذار فرآيند گونه هر ( ب


ISO 22000

جريان وارد توليد حين محصوالت و متشكله مواد ،خام مواد كه جايي ( ج ؛شوند مي

؛افتد مي اتفاق بازيافت و كاري دوباره كه جايي ( د جانبي محصوالت ،توليد حين محصوالت ،نهايي محصوالت كه جايي ( ه

.شوند مي حذف يا ايجاد ضايعات و

قـطري از را جريان نمودارهاي تـصح بايد غذا ايمني تيم 8-7 مطابق بايد شده تصديق جريان نمودارهاي .نمايد تصديق توليد محل در كنترل

.شوند نگهداري سوابق عنوان به


ISO 22000

تشريح مراحل فرآيند و اقدامات كنترلي 7-3-5-2

اين كه شدتي يا و دـفرآين پارامترهاي ،موجود كنترلي اقدامات بر است ممكن كه اجرايي هايـــروش يا ، روند مي كار به آنها با پارامترها

لـتحلي و تجزيه جهت لزوم حد تا بايد ،باشند تاثيرگذار ذاــغ ايمني (4-7 .ك.ر ).شوند تشريح مخاطره

عـمراج از هــبرگرفت مثال عنوان به) خارجي الزامات همچنين

رليـكنت اقدامات شدت و انتخاب بر است ممكن كه (مشتريان يا قانوني .شوند تشريح بايد باشند ذارـــتاثيرگ

.شوند روزآوري به 7-7 مطابق بايد توصيفات


ISO 22000

مخاطره تحليل و تجزيه 7-4 كليات 7-4-1

منظور به را خطر تحليل و تجزيه كي بايد ييغذا مواد ايمني تيم نياز مورد كنترل ميزان .دارند شدن كنترل به نياز كه خطراتي تعيين از تركيبي چه اينكه و غذايي مواد ايمني از اطمينان حصول براي

.دهد انجام است نياز مورد كنترلي اقدامات قبول قابل سطوح تعيين و مخاطره شناسايي 7-4-2

به آنها وقوع احتمال كه غذا ايمني مخاطرات كليه 7-4-2-1 واقعي تسهيالت و فرآيند نوع ،محصول نوع با تناسب در منطقي صورت

.شوند ثبت و شناسايي بايد رود مي انتظار يندفرآ


ISO 22000

: شناسايي بايد بر اساس موارد ذيل باشد ،3 -7اطالعات اوليه و داده هاي جمع آوري شده مطابق ( الف ،.تجربه( ب ي مربوط به بيماريهايشامل داده ها ممكن حد تااطالعات خارجي ( ج

همه گير و وقايع قبلي، و ،تواند مي كه غذا ايمني مخاطرات مورد در غذايي زنجيره از اطالعات ( د

در غذايي مواد و دــتولي حين محصوالت ،نهايي محصوالت ايمني با تناسب در .باشند مصرف زمان

ايمني مخاطره هر آن در كه ( توزيع و فرآوري ،خام مواد از ) (مراحلي ) مرحله

.دشون مشخص بايد شود ايجاد تواند مي غذا


ISO 22000

:شود توجه ذيل موارد به بايد مخاطرات شناسايي هنگام :7-4-2-2 است، شده تعيين عمليات بعدي و قبلي مراحل ( الف ،واطراف و خدمات و تاسيسات ،فرآيند تجهيزات ( ب .غذايي زنجيره در بعدي و قبلي ارتباطات ( ج

قبول قابل حــد هشد شناسايي غذايي ايمني مخاطرات از كدام هر براي :7-4-2-3

تعيين حد .شود تعيين امكان صورت در بايد نهايي محصول در غذا ايمني مخاطره ،مشتري غذايي ايمني زاماتـال ،شده ايجاد مقرراتي و قانوني الزامات بايد دهــش

نتيجه و توجيه .بگيرد نظر در را مرتبط هاي داده ساير و مشتري انتظار مورد مصرف .شود ثبت بايد شده تعيين


ISO 22000

رهمخاط ارزيابي 7-4-3 شناسايي غـذايي ايمنـي راتـمخاط هـكلي براي دـباي اطرهـمخ ابيـارزي يك

كليه كاهش يا ذفـح آيا شود صـمشخ تا شود انجام (2 -4-7 ك.ر ) دهـش مواد توليد براي قبول قابل سطوح تا شده اييـشناس غذايي نيــايم راتـــمخاط غذا ايمني مخاطرات كليه كنترل آيا اينكه و خير، يا است الزم ايمن غذايي

تعريف قبول قابل سطوح نمودن آورده بر جهت امكان ايجاد براي شده شناسايي . خير يا است نياز مورد شده

و برسالمتي مضر تاثيرات احتمالي شدت مطابق بايد غذا ايمني مخاطره هر

نتايج و باشد شده تشريح بايد شده استفاده رويه .شود ارزيابي آن وقوع احتمال .شود ثبت بايد غذا ايمني مخاطره ارزيابي


ISO 22000

كنترلي اقدامات ارزيابي و انتخاب 7-4-4 كنترلي اقدامات از مناسبي تركيب ،3-4-7 در مخاطره ارزيابي اساس بر راتــمخاط اين كاهش يا حذف ،يريـپيشگ قابليت كه شوند انتخاب بايد

.باشند داشته را شده تعريف قبول قابل سطوح به غذايي ايمني با بايد2-5-3-7 در شده تشريح كنترلي اقدامات از يك هر انتخاب اين در

شده اييـشناس غذايي يـايمن مخاطرات مقابل در آن اثربخشي به توجه .شوند بازنگري

توسط مديريت به كهـاين اسـاس بر بايد شده ابـانتخ كنترلي اقدامات

PRP طرحهاي توسط يا عملياتي هاي HACCP بندي دسته دارند نياز .شوند


ISO 22000 شامل كه منطقي رويکرد يک كارگيري به با بايد بندي دسته و انتخاب

: پذيرد صورت باشد مي ذيل موارد به توجه با ارزيابي بكار شدتهاي با متناسب شده شناسايي غذايي ايمني مخاطرات بر آن تاثير ( الف

ه؛رفت ايجاد جهت زماني روش از استفاده با پايش قابليت مثال عنوان به ) پايش امكان ( ب

؛(فوري اصالحات امكان ؛كنترلي اقدامات ساير با ارتباط در سيستم در آن جايگاه ( ج ؛وريآفر در توجه قابل ناپايداري يا كنترلي اقدام يك عملكرد در شكست احتمال ( د ؛آن عملكرد بر شكست مواقع در پيامدها شدت ( ه سطوح توجه قابل كاهش يا حذف جهت خاص صورت به كنترلي اقدام آيا ( و

مخاطره ؛خير يا است رفته بكار و يافته استقرار ( مخاطرات )


ISO 22000

جهــنتي چند يا 2 بين كه تعاملي طريق از ) دهــكنن تشديد اثرات ( ز مجموع از ترـبيش هم با تركيب در آنها راتـاث وقتي افتد مي اتفاق گيري اندازه (.آنهاست تك تك اثرات

باشند مي HACCPطرح به متعلق كه شده بندي دسته كنترلي اقدامات هاي PRP قالب در بايد كنترلي اقدامات ساير .شوند اجرا 6-7 مطابق بايد

.شوند اجرا 5-7 مطابق عملياتي تشريح ،مستندات در بايد بندي دسته اين براي رفته كار به پارامترهاي و رويه

.شوند ثبت بايد ارزيابي نتايج و شود


ISO 22000

( ها (PRP عملياتي نياز پيش هاي برنامه استقرار 7-5 PRP باشند برنامه هر براي ذيل اطالعات حاوي و شوند مستند بايد عملياتي هاي :

؛(4-4-7.ك.ر) شوند كنترل ،برنامه از استفاده با بايد غذا ايمني مخاطرات ( الف ؛(4-4-7.ك.ر ) كنترلي اقدامات ( ب

؛باشند عملياتي هاي PRP اجراي دهنده نشان كه پايشي اجرايي روشهاي ( ج


ISO 22000

تـتح اتيـعملي ايـه PRPهـك دـده انـنش شـپاي كه ورتيـص در ( د

هـگرفت رـنظ در دـباي يـاصالح اتـاقدام و اتـاصالح نيستند رلـكنت ( ترتيب به 2-10-7 و 1-10-7 ) .شوند

ياراتـاخت و هاـمسئوليت ( ه پايش (سوابق) هـسابق ( و


HACCPاستقرار طرح 7-6

: HACCPطرح 7-6-1 (CCP)بحراني كنترل نقطه هر براي و شده مستند بايد HACCPطرح

:باشد ذيل اطالعات حاوي شده، شناسايي ؛ ( 4-4-7.ك.ر ) شوند كنترل CCP در بايد غذا ايمني مخاطرات ( الف

؛(4-4-7 .ك.ر ) كنترلي اقدامات ( ب ؛( 3-6-7.ك.ر ) بحراني حدود يا حد ( ج ؛( 4-6-7 .ك.ر ) پايش اجرايي روشهاي ( د و اصالحات بايد اند كرده تجاوز مجاز حد از بحراني حدود از صورتيكه در ( ه

؛(5-6-7 .ك.ر ) شوند گرفته نظر در اصالحي اقدامات ؛اختيارات و مسئوليتها ( و .پايش سوابق ( ز


ISO 22000

( هاCCP) بحراني كنترل نقاط شناسايي 7-6-2 ( ها ) CCP ،شود كنترل HACCP طرح توسط بايد كه اي مخاطره براي

( 4-4-7 .ك.ر ) شوند شناسايي بايد شده تعيين كنترلي اقدامات براي

بحراني كنترل نقاط براي بحراني حدود تعيين 7-6-3

تعيين CCP هر براي شده ايجاد پايشهاي براي بايد بحراني حدود غذا ايمني رهـمخاط اينكه از انــاطمين حصول جهت بايد بحراني حدود .شوند

ردهــنك تجاوز (2-4-7 .ك.ر ) شده تعيين قبول قابل حد از نهايي محصول در براي منطقي دليل .باشند گيري اندازه قابل بايد بحراني حدود .شوند تعيين است

.شود مستند بايد بحراني حدود انتخاب


ISO 22000

بازرسي همچون ) باشند مي ذهني هاي داده اساس بر كه بحراني حدود قـطري از بايد ( . . . و غيره ،جايي جابه ،دـــفرآين ،ولـمحص چشمي

.شوند پشتيباني آموزش و تحصيالت يا و ها مشخصه يا ها دستورالعمل

بحراني كنترل نقاط پايش سيستم 7-6-4 CCP بودن كنترل تحت اثبات جهتCCP هر براي بايد پايش سيستم يك

شده ريزي طرح مشاهدات يا ها گيري اندازه كليه شامل بايد سيستم .شود ايجاد .باشد بحراني حدود يا حد به مربوط


ISO 22000

سوابق و ها دستورالعمل ،اجرايي روشهاي شامل بايد پايش سيستم

:دهد پوشش را ذيل موارد كه باشد مرتبطي

زماني چارچوب يك در را نتايج كه مشاهداتي يا و ها گيري اندازه ( الف ؛كند مي فراهم مناسب

؛استفاده مورد پايش وسايل ( ب ؛(3-8 .ك.ر ) اجرا قابل كاليبراسيون روشهاي ( ج

؛پايش تواتر ( د ؛پايش نتايج ارزيابي و پايش به مربوط اختيار و مسئوليت ( ه .ثبت يروشها و الزامات ( و


ISO 22000

شده اينكه چه زماني از حدود بحراني تجاوز روشهاي پايش و تواتر بايد در تعيين .است جهت جداسازي محصول قبل از استفاده يا مصرف توانا باشد

نتايج پايش از حدود بحرانيبه هنگام تجاوز اقدامات 7-6-5

حدود از تجاوز مواقع در بايد كه اي شده ريزي طرح اصالحي اقدامات و اصالحات بايد اقدامات اين .شوند صـمشخ HACCP طرح در دـباي شود انجام بحراني

كنترل CCP در كه پارامترهايي ،شده اييـشناس انطباق عدم تـعل كهـاين از پيشگيري آن مجدد تكرار از و است بازگشته كنترل تحت حالت به شوند مي

( 2-10-7 .ك.ر) .نمايد حاصل اطمينان است شده


ISO 22000

بالقوه محصوالت با مناسب برخورد جهت بايد مستند اجرايي روشهاي

ارزيابي از قبل آنها ترخيص عدم از تا شوند نگهداري و ايجاد غيرايمن ( 3-10-7.ك.ر) .شود حاصل اطمينان

كننده مشخص اوليه مستندات و مقدماتي اطالعات آوري روز به 7-7

PRP طرح و ها HACCP

(6-7.ك.ر ) HACCPطرح يا و (5-7.ك.ر)عملياتي هايPRP ايجاد از پس .نمايد روزآوري به نياز صورت در را ذيل اطالعات بايد سازمان


ISO 22000

؛( 3-3-7 .ك.ر ) محصول هاي مشخصه ( الف ؛(4-3-7.ك.ر ) انتظار مورد مصرف ( ب ؛( 1-5-3-7.ك.ر ) جريان نمودارهاي ( ج ؛( 2-5-3-7 .ك.ر ) فرآيند مراحل ( د .(2-5-3-7 .ك.ر) كنترلي اتاقدام ( ه

و راييــاج روشهاي و (1-6-7.ك.ر ) HACCP طرح لزوم صورت در

.شوند اصالح بايد (2-7 .ك.ر ) ها PRP كننده مشخص هاي دستورالعمل


ISO 22000

قطرح ريزي تصدي 7-8 فعاليتهاي براي را ها وليتـمسئ و تواتر ،روشها ،هدف بايد قـتصدي ريزي طرح

:نمايد تاييد را ذيل موارد بايد تصديق فعاليتهاي .نمايد تعريف تصديق

،( 2-7.ك.ر ) اند شده اجرا ها) PRP الف

،شود مي روزآوري به مستمر بصورت ( 3-7 .ك.ر )خطر تحليل ورودي ( ب

اجرا (1-6-7.ك.ر ) HACCPطرح عناصر و ( 5-7 .ك.ر ) عملياتي هاي) PRP ج

،باشند مي اثربخش و شده

و ،( 2-4-7 .ك.ر ) است شده تعيين قبول قابل حدود محدوده در مخاطره سطوح ( د

.است اثربخش و شده اجرا سازمان توسط شده الزام اجرايي روشهاي ساير ( و


ISO 22000

اتيــعملي روشهاي براي بـمناس شكل داراي بايد ريزي طرح اين خروجي

نتايج .شوند ابالغ غذا ايمني تيم به و ثبت بايد تصديق نتايج .باشد سازمان قـتصدي فعاليتهاي نتايج تحليل و تجزيه امكان تا شوند هـتهي بايد تصديق

(3-4-8 .ك.ر ) .باشد داشته وجود و ،باشد نهايي محصول هاي نمونه آزمون اساس بر سيستم تصديق اگر

ايمني رهــمخاط قبول قابل دح با را انطباق عدم آزمون هاي نمونه اين چنانچه با مطابق بايد متاثر محصول هاي هـمحمول با ،( 2-4-7 .ك.ر ) دهد نشان غذا

.شود برخورد ايمن غير بالقوه بصورت 7-10-3


ISO 22000

رديابي قابليت سيستم 7-9 هاي محموله اييـشناس كه رديابي قابل سيستم يك بايد سازمان

تحويل و فرآوري ،خام مواد هاي محموله سوابق با را آنها ارتباط و ولـمحص ممكن

.نمايد اجرا و ايجاد سازد مي دگانــكنن تامين از ورودي مواد اييـشناس توانايي بايد رديابي سيستم

.باشد داشته را نهايي محصول توزيع اوليه مسير و واسطهيب ابيـارزي جهت شده تعريف زماني دوره يك براي بايد ابيــردي وابقـس

صورت در غيرايمن بالقوه محصوالت با برخورد امكان تا شوند نگهداري سيستم .باشد داشته وجود محصول آوري جمع

براي باشد، مشتري الزامات و مقرراتي و قانوني الزامات با تطابق در بايد سوابق .باشد نهايي محصول محموله شناسايي براساس مثال


ISO 22000

كنترل عدم انطباق 7-10

اصالحات 7-10-1 راني برايـدود بحـل نمايد كه وقتي از حـنان حاصـازمان بايد اطميـس

CCP يا فقدان كنترل (5-6-7. ك.ر) ها تجاوز شود ،PRP(هاي )ملياتيع ايي ـص شناسـرف و ترخيـاثر با توجه به مصـوالت متـمحص ،اد شودـايج

.دكنترل مي شونو :شود يك روش اجرايي مستند بايد جهت تعريف موارد ذيل ايجاد و نگهداري


ISO 22000

(3-10-7 .ك.ر ) مناسب برخورد تعيين براي متاثر نهايي محصوالت ( الف و ،اند شده ارزيابي و شناسايي

.است شده انجام اصالحات از بازنگري يك ( ب

تـاس تجاوزشده بحراني دودـازح كه شرايطي در شده توليد محصوالت هاـآن با 3-10-7 مطابق بايد و هستند نـغيرايم محصوالت ،وهـبالق بصورت .شود برخورد

منطبق عملياتي هاي PRP كه شرايطي تحت شده توليد محصوالت

غذا ايمني بر آن دهايـپيام و انطباق عدم (علل) علت به هـتوج با بايد نباشند ارزيابي .شود برخورد آنها با 3-10-7 بند مطابق نياز صورت در و شوند ارزيابي

.شود ثبت بايد


ISO 22000

اطالعاتي با همراه و شوند تصويب مسئول ( افراد ) فرد توسط بايد اصالحات كليه شامل آن،( پيامدهاي) پيامد و (داليل) دليل ،انطباق عدم ماهيت مورد در

.شوند ثبت نامنطبق هاي محموله به مربوط رديابي اهداف براي الزم اطالعات

اصالحي اقدامات 7-10-2

منتخب ( افراد ) فرد توسط بايد هاCCP و عملياتي هاي PRP از حاصل هاي داده اقدامات شروع جهت ( 4-5 .ك.ر ) كافي اختيارات و (2-6 .ك.ر )كافي دانش با

.شوند ارزيابي اصالحي يا (5-6-7 .ك.ر) شود مي تجاوز بحراني حدود از زمانيكه بايد اصالحي اقدامات

.شوند آغاز ندارد وجود عملياتي ي( ها ) PRP با تطابق وقتي


ISO 22000

و شناسايي جهت مناسب اقدامات كه مستند اجرايي روشهاي بايد سازمان و دد،ــمج وقوع از پيشگيري ،شده يافته هاي باقـانط عدم تـعل حذف

را انطباق عدم با مواجهه از پس كنترل به فرآيند يا سيستم برگرداندن .نمايد نگهداري و ايجاد ،كنند مي مشخص

: شامل اقدامات اين

،( مشتري شكايات شامل ) انطباقها عدم بازنگري ( الف كنترل فقدان سمت به توسعه نشانگر تواند مي كه پايش نتايج در روندها بازنگري ( ب

،باشد ،ها انطباق عدم( علل ) علت تعيين ( ج ،انطباقها عدم مجدد وقوع عدم از اطمينان حصول جهت اقدامي براي نياز ارزيابي ( د


ISO 22000

،نياز مورد اقدامات اجراي و تعيين ( ه و ،شده انجام اصالحي اقدامات نتايج ثبت ( و از اطمينان حصول جهت شده انجام اصالحي اقدامات بازنگري ( ز

.آنها اثربخشي

.شوند ثبت بايد اصالحي اقدامات


ISO 22000

ايمن غير بالقوه محصوالت با خورد بر7-10-3 كليات7-10-3-1

اقداماتي گرفتن نظر در طريق از نامنطبق محصوالت با بايد سازمان نمايد برخورد غذايي زنجيره به نامنطبق محصول ورود از پيشگيري جهت

.باشد داشته وجود ذيل موارد از اطمينان حصول امكان اينكه مگر

تعريف قبول قابل حدود به مربوط غذايي ايمني (مخاطرات) مخاطره (الف است يافته كاهش شده

زنجيره به ورود از قبل ه،مربوط غذايي ايمني (مخاطرات) مخاطره (ب كاهش (2-4-7 .ك.ر) شده تعريف قبول قابل سطوح به غذايي يا ،يافتدنخواه


ISO 22000

شده تعريف قبول قابل (حدود) حد همچنان محصول ،انطباق عدم وجود با (ج .سازد مي برآورده را هـمربوط غذايي نيــايم (مخاطرات) رهـمخاط

شرايط يك يرــتاث تحت است كنـمم كه ولـمحص هاي ولهـمحم يهـكل

.باشند سازمان كنترل تحت ارزيابي زمان تا بايد باشند گرفته قرار نامنطبق

ناايمـن اند شده خارج سازمان كنترل از كه محصوالتي شود مشخص اگر باز به اقـدام و سـاخته آگاه را مرتبط ذينفع هاي طرف بايـد سـازمـان اند بوده (4 -10-7 .ك.ر) .نمايند گيري پس


ISO 22000

.شود مي "فراخوان" شامل "آوري جمع" اصطالح : يادآوري

محصوالت با برخورد وهــنح براي اختيار و طـمرتب هايـواكنش و كنترلها.شوند مستند بايد غيرايمن، بالقوه


ISO 22000

ترخيص براي ارزيابي 7-10-3-2 از يکي در تنها بايد انطباق عدم از متاثر محصول محموله هر

:شود ترخيص ايمن محصول يک صورت به ذيل شرايط

كنترلي اقدامات كه دهد نشان پايش سيستم از غير ديگري سابقه (الف ؛اند بوده اثربخش

محصول آن براي كنترلي اقدامات تركيبي تاثير كه دهد نشان شواهد (ب

ولـقب قابل وحــسط بوسيله) .است انتظار مورد عملكرد با تطابق در خاص ؛(2-4-7 مطابق شده تعيين


ISO 22000

اثبات قـتصدي اقدامات ساير يا و تحليل و تجزيه ،گيري نمونه نتايج (ج شده شناسايي قبول قابل سطوح با نظر مورد محصول محموله كه نمايد .دارد انطباق غذايي مواد ايمني خطرات براي


ISO 22000 نامنطبق محصوالت تکليف تعيين 7-10-3-3 با بايد نباشد قبول قابل ترخيص براي محصول محموله ارزيابي از پس اگر

:شود برخورد آن با ذيل اقدامات از يكي

حصول جهت سازمان خارج يا داخل بيشتر فرآوري يا مجدد فرآوري (الف قبول قابل سطوح به يا و شده حذف غذا ايمني مخاطره اينكه از اطمينان

؛است يافته كاهش

ضايعات عنوان به وارهايي يا و انهدام (ب


ISO 22000

يآور جمع 7-10-4 به كه محصولي يها محموله موقع به و كامل آوري جمع يلــتسه و امكان ايجاد براي

:اند شده شناسايي غيرايمن عنوان

كاركناني و آوري عـجم شروع اختيار داراي را كاركناني بايد دـارش مديريت (الف و ،نمايد منصوب آوري جمع اجراي براي مسئول

،نمايد نگهداري و ايجاد لــذي موارد براي تندــمس اجرايي هايــروش بايد سازمان (ب

،مقرراتي و قانوني مراجع مثال عنوان به) مرتبط ذينفع طرفهاي به رساني اطالع -1 ،(كنندگان مصرف يا و مشتريان


ISO 22000

هاي محموله همچنين و شده آوري جمع محصوالت با برخورد -2 و ،است موجود انبار در هنوز كه متاثر محصوالت

.شود انجام بايد كه اقداماتي ترتيب -3 ديگر مقاصد براي استفاده انهدام، زمان تا بايد شده آوري جمع محصوالت

مصرف همان براي بودن ايمن تعيين انتظار، مورد واقعي مصرف از غير ايمن از كه روشي به مجدد پردازش يا انتظار، مورد مصارف (ساير يا)

نظارت تحت يا شده داشته نگاه محفوظ شود حاصل اطمينان آن شدن .باشند


ISO 22000

ورودي وانــعن به و شده ثبت بايد آوري جمع يك نتيجه و وسعت علت، (2-8-5.ك.ر) دشو گزارش ارشد مديريت به مديريت بازنگري براي

مناسب تكنيكهاي كارگيري به با را آوري جمع برنامه اثربخشي بايد سازمان

.نمايد ثبت و تصديق (تمريني يا فرضي آوري جمع مثل)


ISO 22000

غذا ايمني مديريت سيستم بهبود و تصديق گذاري، صحه -8 كليات 8-1

كنترلي اقدامات گذاري هــصح براي نياز مورد هاي يندآفر بايد غذا ايمني تيم ايمني مديريت تمـسيس و نمايد اجرا و ريزي طرح را كنترلي، اقدام تركيبات يا و

.بخشد بهبود و نموده تصديق را غذا

اقدام كنترلي اتصحه گذاري تركيب 8-2

قبل از اجراي اقدامات PRP عملياتي و طرح( هاي) HACCPدر نظر گرفته مي شود سازمان بايد موارد ذيل ( 2-5-8.ك.ر)كنترلي كه در و پــس از هرگونه تغييــر در آنهـا

(15-3. ك.ر)را صحه گذاري نمايد


ISO 22000

مخاطره انتظار مورد كنترل به دستيابي توانايي شده انتخاب كنترلي اقدامات (الف و ،باشند مي دارا را شده تعيين موارد براي غذايي ايمني (مخاطرات)

كنترل از اطمينان حصول جهت ،تركيب در و بوده اثربخش كنترلي اقدامات (ب

نهايي محصوالت به دستيابي جهت شده شناسايي غذايي ايمني (مخاطرات) مخاطره .باشند توانا نمايند مي برآورده را شده تعريف قبول قابل سطوح كه

تاييد فوق وردــم دو هر يا يك كه دهد نشان گذاري هــصح نتيجه اگر ارزيابي مجددا و يافته تغيير بايد آن تركيبات يا و كنترلي اقدام شوند، نمي

(4-4-7.ك.ر) .شوند


ISO 22000

پارامترهاي طريق از)كنترلي اقدامات تغييردر شامل تواند مي تغييرات خام، مواد در (تغييرات) تغييــر يا و (آنها تركيب يا و دتــش يند،آفر

يا و توزيع روشهاي نهايي، محصول هاي مشخصه توليد، هاي تكنولوژي .باشد نهايي محصول انتظار مورد مصرف


ISO 22000

گيري اندازه و پايش كنترل 8-3 و پايش تجهيزات هايــروش كفايت براي اي هـسابق بايد سازمان

اجرايي روشهاي عملكرد از اطمينان حصول جهت شده تعيين ريــگي اندازه .نمايد ارائه گيري اندازه و پايش

تجهيزات و هاــروش باشد الزم معتبر، نتايج از اطمينان حصول چنانچه

:استفاده مورد گيري اندازه استانداردهاي قـمطاب تفاده،ــاس از لـقب يا خص،ــمش زماني لــفواص در بايد (الف

تصديق يا كاليبره ملي يا المللي بين تانداردهايـاس به رديابي قابل گيري اندازه ،شوند


ISO 22000

براي تفادهـاس مورد نايـمب نبود ودـموج هايي تانداردـاس ينـچن هرگاه .شود ثبت بايد تصديق يا كاليبراسيون

،شوند مجدد تنظيم يا تنظيم بايد نياز صورت در (ب ،شوند شناسايي كاليبراسيون وضعيت تعيين امكان براي بايد (ج محفوظ نمايد، مي مخدوش را گيري اندازه نتايج كه تنظيماتي از بايد (د

و ،شوند داشته نگاه ،شوند حفظ خرابي و آسيب از بايد (ه


ISO 22000

عالوه، به .شوند نگهداري بايد تصديق، و كاليبراسيون نتايج به مربوط سوابق در ندـيآفر يا تجهيز كه وقتي را قبلي گيري اندازه نتايج اعتبار بايد سازمان

باشد، نامنطبق گيري اندازه هيزـــتج اگر .نمايد ارزيابي نباشد الزامات با قـتطاب سوابق .دهد انجام متاثر محصول هر يا تجهيز براي را مناسب اقدام بايد سازمان

.شوند نگهداري بايد حاصل اقدامات و ارزيابي اين

اي رايانه افزار نرم از شده مشخص الزامات گيري اندازه و پايش در كه هنگامي بايد انتظار وردــم مصرف كردن برآورده براي افزار نرم آن توانايي شود مي استفاده

مجدداً لزوم صورت در و شده انجام استفاده اولين از قبل بايد تاييد اين .شود تاييد .شود تاييد


ISO 22000

غذا ايمني مديريت سيستم تصديق 8-4 داخلي مميزي8-4-1

زيـري برنامه زماني لــفواص در را داخلي هاي مميزي بايد سازمان غذا ايمني مديريت سيستم آيا شود تعيين تا نمايد هدايت شده

توسط شده ادــايج الزامات ده،ــش ريزي طرح ترتيبات با قـمطاب (الف

استاندارد اين الزامات و ،غذا يـايمن مديريت تمــسيس براي سازمان و ،باشد مي المللي، نــبي

.شود مي روزآوري به و شده اجرا اثربخش بصورت (ب


ISO 22000

و يندهاآفر اهميت گرفتن نظر در با بايد مميزي برنامه يك از كه روزآوري به اقدامات نوع هر نينـهمچ مميزي، مورد هاي وزهــح

ريزي طرح (2-8-5 و2-5-8 .ك .ر) است شده منتج قبلي هاي يزيــمم مميزين انتخاب .شوند تعريف بايد روشها و تواتر كاربرد، دامنه معيارها، .شود

زيـممي ندـيآفر بودن بيطرف و بودن مندـهدف از بايد يزيـمم هدايت و.نمايد حاصل اطمينان


ISO 22000

.نمايند مميزي را خود كار نبايد مميزين

دهي وگزارش ها، مميزي هدايت و ريزي طرح براي الزامات و مسئوليتها .شود فـتعري مستند اجرايي روش يك در بايد سوابق، نگهداري و نتايج كه نمايد حاصل اطمينان بايد مميزي تحت حوزه مسئول مديريت

و شده يافته هاي انطباق عدم رفع جهت موجـه غير يرـتاخ بدون اقدامات، انجام اقدامات تصديق شامل بايد پيگيري فعاليتهاي .شود مي انجام آنها علل .باشند تصديق نتايج دهي گزارش و شده


ISO 22000 تصديق ج منحصر به فرد ارزيابي نتاي 8-4-2

را شده ريزي طرح فرد به منحصر تصديق نتايج بايد غذا ايمني تيم ( 8-7 .ك .ر) نمايد ارزيابي سيستماتيك بصورت

ازمانـس ننمايد، اثبات را شده ريزي طرح ترتيبات با تطابق تصديق، اگر

دامــاق اين .دهد انجام نياز مورد تطابق به دستيابي جهت اقدامي بايد :شود نمي موارد اين به محدود اما باشد، ذيل موارد بازنگري شامل بايد


ISO 22000

(7-7و 6-5. ك. ر)روشهاي اجرايي و كانالهاي ارتباطي موجود ( الف

ي(ها) PRP ، (4-7.ك. ر) نتايج حاصل از تجزيه و تحليل مخاطره( ب (1-6-7.ك.ر) HACCPو طرح ( 5-7.ك.ر)عملياتي استقرار يافته

( ج PRPو ( 2-7. ك.ر( ) ها )

(2-6. ك. ر)اثربخشي مديريت منابع انساني و اقدامات آموزشي ( د


ISO 22000

تجزيه و تحليل نتايج اقدامات تصديق 8-4-3 زي هايـايج مميـامل نتـات تصديق شـايج اقدامـذا بايد نتـغ م ايمنيـتي

و مميزي هاي خارجي را تجزيه و تحليل نمايد، تجزيه و ( 1-4-8.ك.ر) :بايد انجام شود تا تحليل

و عملكرد كلي سيستم جهت برآورده سازي ترتيبات طرح ريزي شده (الف

اد شده توسط سازمان، تاييدــني غذا، ايجــالزامات سيستم مديريت ايم .شود

شناسايي ا غذي نياز براي به روز آوري يا بهبود سيستم مديريت ايمن (ب

.شود


ISO 22000

نغيرايم وهــبالق محصوالت بيشتر وقوع دهنده انــنش كه هايي روند (ج .شوند شناسايي هستند

گرفتن نظر در با داخلي مميزي برنامه ريزي برنامه براي اطالعاتي (د

،ووضعيت و ،شود ايجاد شوند مميزي بايد كه هايي حوزه اهميت (و .شود فراهم شده انجام اصالحي اقدمات و اصالحات اثربخشي سابقه ( ه


ISO 22000

عنوان به و ثبت بايد منتج اقدامات و تحليل و تجزيه نتايج ارشد مديريت به مناسب، روش به (2-8-5 .ك.ر) مديريت بازنگري ورودي .شوند گزارش

روزآوري به رايــب ورودي وانـعن به بايد نينــهمچ نتايج اين

(2-5-8 .ك.ر) .روند كار به غذا ايمني مديريت تمــسيس


ISO 22000

بهبود 8-5 مستمر بهبود 8-5-1

تمرـمس بصورت ازمانـس كه نمايد حاصل اطمينان بايد دــارش ريتـمدي ،( 6-5 .ك .ر) اطـارتب از فادهـاست با را غذا ايمني مديريت تمـسيس اثربخشي

،(1-4-8 .ك.ر) ليـداخ زيــممي ،(8-5 .ك.ر) ديريتـم ريــبازنگ اقدامات نتايج تحليل و تجزيه ،(2-4-8 .ك.ر) تصديق فرد به منحصر نتايج ،(2-8 .ك.ر) كنترلي اقدام تركيبات گذاري هـصح ،(3-4-8 .ك.ر) ديقـتص يـايمن مديريت سيستم آوري روز به و (2-10-7 .ك.ر) الحيـاص اقدامات .بخشد مي بهبود ( 2-5-8 .ك.ر) ذاـغ


ISO 22000

سيستمهاي اثربخشي مستمر بهبود ISO 9001 :يادآوري مستمر بهبود راهنماي ISO 9004 .كند مي معرفي را كيفيت مديريت

ISO در آنچه از فراتر را كيفيت مديريت سيستمهاي كفايت و اثربخشي

.نمايد مي ارائه است شده معرفي 9001


ISO 22000

غذا ايمني مديريت سيستم آوري روز به 8-5-2 اغذ ايمني مديريت سيستم كه نمايد حاصل اطمينان بايد ارشد مديريت

.شود مي روزآوري به مستمر بصورت

مديريت سيستم بايد غذا ايمني تيم ،)هدف اين به دستيابي( اين براي بايد تيم سپس .نمايد ارزيابي شده ريزي طرح زماني هاي دوره در را غذا ايمني

.ك.ر) مخاطره لـتحلي و هـتجزي بازنگري آيا كه نمايد هـتوج وعـموض اين به7-4 )، PRP ( ها) طرح و ( 5-7 .ك.ر) شده ايجاد عملياتي ي HACCP ،خير يا است نياز مورد (1-6-7.ك.ر)


ISO 22000

:باشند ذيل موارد مبناي بر بايد روزآوري به و ارزيابي اقدامات

،6-5 در شده ارائه روش مطابق داخلي و خارجي ارتباط از ورودي (الف

سيستم اثربخشي و كفايت تناسب، به توجه با اطالعات ساير از ورودي (ب ،غذا ايمني مديريت

و ،)3-4-8 .ك.ر ) تصديق اقدامات نتايج تحليل و تجزيه از خروجي (ج

.(3-8-5 .ك.ر) مديريت بازنگري از خروجي (د


ISO 22000

به مناسب روش با و شده ثبت بايد سيستم آوري روز به اقدامات (2-8-5.ك.ر) .شود دهي گزارش مديريت بازنگري ورودي عنوان


Documents

ISO22000:2005 & HACCPrdmanagement.sbmu.ac.ir/uploads/iso_22000.pdf · 2014-09-01 · .تسا هدش هئارا iso ts 22004 رد درادناتسا اذغ ينميا ياه هبنج