ITA Jeotekstiller [Uyumluluk Modu] · 2015-03-27 · 06.03.2013 1 1 JEOTEKST İLLER ÜRET İM TEKN İKLER İ KULLANIM ALANLARI VE FONKS İYONLARI Dokuz Eylül Üniversitesi Tekstil

06.03.2013

1

11

JEOTEKSTİLLERJEOTEKSTİLLER

ÜRETİM TEKNİKLERİÜRETİM TEKNİKLERİKULLANIM ALANLARI KULLANIM ALANLARI VE FONKSİYONLARIVE FONKSİYONLARI

Dokuz Eylül Üniversitesi Tekstil Mühendisliği BölümüDokuz Eylül Üniversitesi Tekstil Mühendisliği Bölümü

Dr. Ümit Halis ERDOĞANDr. Ümit Halis ERDOĞAN

30 Mart 2012 İTKİB İTA DOKUSUZ YÜZEYLERE GENEL BAKIŞ & JEOTEKSTİLLER EĞİTİMİ

22

“Teknik“Teknik Tekstiller”Tekstiller” :: EstetikEstetik veyaveya dekoratifdekoratif özelliklerindenözelliklerinden ziyadeziyade fonksiyonelfonksiyonel

özellikleriözellikleri veve teknikteknik performanslarıperformansları içiniçin üretilenüretilen tekstiltekstil materyallerimateryalleri veve ürünleriürünleri

şeklindeşeklinde tanımlanabilirlertanımlanabilirler..

FonksiyonelFonksiyonel tekstiller,tekstiller, performansperformans tekstilleri,tekstilleri, endüstriyelendüstriyel tekstillertekstiller vbvb..

“Jeo“Jeo--tekstiller”tekstiller”:: JeotekstilJeotekstil terimiterimi yeryüzüyeryüzü--topraktoprak anlamınaanlamına gelengelen JEOJEO-- kelimesikelimesi ileile

TEKSTİLTEKSTİL kelimelerininkelimelerinin birle şimindenbirle şiminden meydanameydana gelmişgelmiş birbir sözcüktürsözcüktür.. ToprakToprak ve/veyave/veya

topraktoprak esaslıesaslı yapılarlayapılarla ilgiliilgili kullanılankullanılan tekstiltekstil yapılarınıyapılarını ifadeifade etmektediretmektedir.. Jeotekstiller,Jeotekstiller,

jeosentetikjeosentetik malzemelermalzemeler içerisindeiçerisinde yeryer alırlaralırlar..


06.03.2013

2

33

ToprakToprak vbvb.. zeminzemin malzemelerimalzemeleri ileile etkileşimlietkileşimli olarakolarak kullanılankullanılan farklıfarklı formlardakiformlardaki

sentetiksentetik polimerpolimer esaslıesaslı malzemelerimalzemeleri ifadeifade edeneden genelgenel birbir terimdirterimdir..

JeosentetiklerJeosentetikler

-- JeotekstillerJeotekstiller -- Jeosentetik köpüklerJeosentetik köpükler

-- Jeomembranlar Jeomembranlar -- JeokompozitlerJeokompozitler

-- JeonetlerJeonetler -- Jeogridler (ızgaralar)Jeogridler (ızgaralar)

-- Jeoborular Jeoborular -- Jeosentetik kil kaplamalarıJeosentetik kil kaplamaları


Jeosentetikler

44

GEOFOAM

06.03.2013

3


Zararlı atık toplama sahası için jeosentetiklerden oluşan tipik bir koruma ve astar sistemi (Kaynak: www.typargeotextiles.com)

Jeosentetikler


Jeosentetik tabakalarının yerleştirilmesi

Atık Depolama Sistemlerindeki Olası Jeosentetik Tabaka Sayıları

Jeosentetikler

7 katlı Jeosentetik tabakası

Üst Katmanda 7

Atık Tabakasında 2

Zemin Tabakada 9

TOPLAM 18 Kat

06.03.2013

4

77

JeotekstillerJeotekstiller;; jeosentetiklerjeosentetikler grubugrubu içerisindeiçerisinde yapılarıyapıları itibariyleitibariyle gerçekgerçek tekstiltekstil

materyalleridirmateryalleridir.. BazıBazı uygulamalardauygulamalarda jeotekstiljeotekstil terimiterimi yerineyerine tarımsaltarımsal veyaveya ziraizirai

kumaşlarkumaşlar terimleriterimleri dede kullanılmaktadırkullanılmaktadır..

10 110350

610

1300

1890

3460

4000

0

1000

2000

3000

4000

5000

1970 1980 1985 1990 1995 2000 2005 2007

Yıllar

Üre

tim (

mily

on m

2 )


Jeotekstiller

Dünya jeotekstil üretimi Dünya jeotekstil üretimi (Kaynak: Hörschelmann, 2007) (Kaynak: Hörschelmann, 2007)

88

TeknolojikTeknolojik SebepSebep :: KimyasalKimyasal liflerinliflerin fizikselfiziksel--kimyasalkimyasal özelliklerindeözelliklerinde veve üretimüretim

tekniklerindetekniklerinde meydanameydana gelengelen gelişmelergelişmeler teknolojikteknolojik sebepsebep

EkonomikEkonomik SebepSebep:: JeotekstillerinJeotekstillerin inşaatinşaat alanınaalanına getirilengetirilen taneciklitanecikli dolgudolgu materyalimateryali

miktarınımiktarını azaltmasıazaltması dolayısıyladolayısıyla maliyetlerimaliyetleri düşürmesidüşürmesi

JeotekstillerinJeotekstillerin toprak,toprak, kayakaya ve/veyave/veya susu ileile etkileşimlietkileşimli olarakolarak çeşitliçeşitli uygulamalardauygulamalarda

kullanılmasınınkullanılmasının klasikklasik yöntemlereyöntemlere göregöre avantajlarıavantajları şuşu şekildeşekilde sıralanabilirsıralanabilir..

--MalzemeMalzeme kontrolükontrolü -- YerdenYerden tasarruftasarruf

--Konstrüksiyon kalite kontrolüKonstrüksiyon kalite kontrolü -- Maliyet verimlili ğiMaliyet verimlili ği

--Teknolojik üstünlükTeknolojik üstünlük -- Çevresel duyarlılıkÇevresel duyarlılık


Jeotekstiller

06.03.2013

5

99

Jeotekstillerin Kullanım Alanları

Jeotekstiller,Jeotekstiller, genelgenel olarakolarak kullanıldıklarıkullanıldıkları yerlerdeyerlerde topraktoprak yaya dada zeminzemin özellikleriniözelliklerini

iyileştirmeiyileştirme görevinigörevini yerineyerine getirirlergetirirler..

• Yollar (Karayolları, Demiryolları, Havaalanı Pistl eri, Park alanları)

• Tüneller, Alt geçitler, Metrolar, İstinat duvarları

• Barajlar, Su Kanalları, Göletler

• Kıyı koruma, Erozyon kontrolü, Arazi doldurma

• Çöp Toplama Sahaları

• Ziraat Alanları, Bahçeler, Teraslar

• Spor sahaları (golf, tenis, halı saha)


1010


Yollar (Karayolları, Demiryolları, Havaalanı Pistleri, P ark alanları)


06.03.2013

6

1111


Tüneller, Alt geçitler, Metrolar, İstinat duvarları


1212

Jeotekstillerin Kullanım AlanlarıBarajlar, Su Kanalları, Göletler


06.03.2013

7

1313


Kıyı koruma, Erozyon kontrolü, Arazi doldurma


1414

Jeotekstillerin Kullanım AlanlarıÇöp Toplama Sahaları


06.03.2013

8

1515


Ziraat Alanları, Bahçeler, Teraslar


1616


Spor sahaları (golf, tenis, halı saha)


06.03.2013

9

1717

Jeotekstillerin Üretim Parametreleri1) Polimer Madde Çeşidi

Polipropilen80%

Poliamid1% Doğal Lifler

2%Polietilen

2%

Poliester15%

2) Lif Tipi

*Stapel (Kesik Lif) *Monofilament *Multifi lament *Film *Bikomponent*Stapel (Kesik Lif) *Monofilament *Multifi lament *Film *Bikomponent


1818

Jeotekstillerin Üretim Parametreleri3) Kumaş Tipi

Dokuma15%

Örme5%

Dokusuz Yüzey80%

1990 1995 2000 2005 2010

Jeotekstil Tüketimi (ton) 178.000 251.000 400.000 574.000 600.000

Dokusuz Yüzeylerin Payı (%) 63 65 72 75 80


06.03.2013

10

1919

Dokusuz Yüzey Kumaşların Üretim Teknikleri MekanikMekanik YöntemYöntem TermalTermal YöntemYöntem

EriyiktenEriyikten LifLif ÇekimiÇekimi veve BirleştirmeBirleştirme


Kaynak: www.edana.org

2020

Jeotekstillerin Fonksiyonları

1) Ayırma FonksiyonuMEKAN İK FONKSİYONLARI

Jeotekstilin, zemin / jeotekstil yapısı içerisindeki kullanım amacına fonksiyonu denir


06.03.2013

11

2121


2) Takviye (stabilizasyon) fonksiyonu

MEKAN İK FONKSİYONLARI

3) Koruma Fonksiyonu


2222


1) Filtrasyon Fonksiyonu

HİDROLİK FONKSİYONLARI


06.03.2013

12

2323


2) Direnaj Fonksiyonu

HİDROLİK FONKSİYONLARI

3) Yalıtım (Su Geçirmezlik) Fonksiyonu


2424


Birden çok fonksiyonun sağlandığı jeotekstil uygulaması


06.03.2013

13



Kaynak: www.payteks.com.tr

Kaynak: www.fibertex.com


Jeosentetiklerin Fonksiyonları

Jeosentetik Tipi Ayırma Takviye Filtrasyon Direnaj Yalıtım

Jeotekstil X X X X

Jeogrid X

Jeonet X

Jeomembran X

Jeosentetik Kil Kaplama X

Jeoboru X

Jeoköpük X

Jeokompozit X X X X X

Jeosentetiklerin Öncelikli Fonksiyonu

06.03.2013

14

2727

Jeotekstillerin Genel Özellikleri ve Analiz Yöntemleri

HammaddeHammadde ÖzellikleriÖzellikleri –– LifLif ÖzellikleriÖzellikleri

•• PolimerPolimer veve LifLif TipiTipi

•• LifLif Uzunlu ğuUzunluğu

•• LifLif İnceliğiİnceliği (Lif(Lif Çapı)Çapı)

•• LifLif EnineEnine KesitKesit ŞekliŞekli

•• TekTek LifLif MukavemetiMukavemeti veve UzamasıUzaması

•• LiflerinLiflerin NemNem AlmaAlma Özelli ğiÖzelliği vbvb


2828

Jeotekstillerin Genel Özellikleri ve Analiz Yöntemleri FizikselFiziksel ÖzelliklerÖzellikler

•• KalınlıkKalınlık (mm)(mm)

•• BirimBirim AlanAlan A ğırlı ğıAğırlı ğı (gr/m(gr/m22))

•• ÖzgülÖzgül AğırlıkAğırlık (Yo ğunluk)(Yoğunluk)

•• ErimeErime noktasınoktası vbvb..

•• SıkıştırılabilirlikSıkıştırılabilirlik

•• EsneklikEsneklik (Eğilme(Eğilme Rijitli ği)Rijitli ği)


Kalınlık Ölçme Cihazı

Kaynak: www.payteks.com.tr

06.03.2013

15

2929


MekanikMekanik ÖzelliklerÖzellikler

•• ÇekmeÇekme mukavemetimukavemeti

Geniş Enli Çekme Yöntemi (Şerit Metodu)

Kavrama Yöntemi


Farklı jeotekstil kumaşlara ait yük uzama eğrileriKaynak: www2.dupont.com/Typar

3030



•• ÇekmeÇekme mukavemetimukavemeti


Geniş En Çekme Testi Uygulanan Jeotekstil Numuneleri

06.03.2013

16

3131

Jeotekstillerin Genel Özellikleri ve Analiz Yöntemleri MekanikMekanik ÖzelliklerÖzellikler

•• YırtılmaYırtılma mukavemetimukavemeti

Trapezoid yırtılma testi


•• Diki şDiki ş (birleştirme)(birleştirme) mukavemetimukavemeti

3232

Jeotekstillerin Genel Özellikleri ve Analiz Yöntemleri MekanikMekanik ÖzelliklerÖzellikler

•• PatlamaPatlama mukavemetimukavemeti

-- CBRCBR PatlamaPatlama TestiTesti

-- MullenMullen PatlamaPatlama MukavemetiMukavemeti TestiTesti

Statik patlama testi (CBR Testi)


Patlama Mukavemeti Test Düzenekleri Patlama Mukavemeti Test Düzenekleri

US rod test

Mullen Patlama TestCihazı

06.03.2013

17

3333


MekanikMekanik ÖzelliklerÖzellikler•• DarbeDarbe dayanımıdayanımı

Konik düşürme testi



06.03.2013

18

3535



•• JeotekstilJeotekstil ––ZeminZemin SürtünmeSürtünme KatsayısıKatsayısı

•• Sürtünme ve Kayma Gerilmesi TestleriSürtünme ve Kayma Gerilmesi Testleri

--Direk Kayma Testi (Düz ve/veya Eğik Düzlemde)Direk Kayma Testi (Düz ve/veya Eğik Düzlemde)

-- Çekme TestiÇekme Testi

Direk kesme testi Çekme testi


3636

JeotekstillerinGenel Özellikleri ve Analiz Yöntemleri

HidrolikHidrolik ÖzelliklerÖzellikler

•• KumaşKumaş DüzlemineDüzlemine DikDik YöndeYönde GeçirgenlikGeçirgenlik

•• KumaşKumaş DüzlemiDüzlemi BoyuncaBoyunca GeçirgenlikGeçirgenlik

•• FiltrasyonFiltrasyon EfektiEfekti--AkıAkı OranıOranı

•• GözeneklilikGözeneklilik (Gözenek(Gözenek açıklığı)açıklığı)

•• AçıkAçık (Boş)(Boş) AlanAlan YüzdesiYüzdesi

•• KarakteristikKarakteristik AçıklıkAçıklık ÖlçüsüÖlçüsü veve EşdeğerEşdeğer AçıkAçık AlanAlan


06.03.2013

19

3737


UzunUzun SüreliSüreli DayanımDayanım ÖzellikleriÖzellikleri

•• AşınmaAşınma ((KayanKayan BlokBlok Deneyi)Deneyi)

•• CreepCreep (Akma)(Akma)

•• BozunmaBozunma

a. UV / Hava Şartlarıa. UV / Hava Şartlarıb. Çeşitli Kimyasallar (Asitler ve Bazlar vb)b. Çeşitli Kimyasallar (Asitler ve Bazlar vb)c. Sıcaklık c. Sıcaklık d. Hidrolizd. Hidrolize. Bakterilere dayanıklılıke. Bakterilere dayanıklılıkf. Uzun süreli drenaj kapasitesif. Uzun süreli drenaj kapasitesi

KimyasalKimyasal ÖzellikleriÖzellikleri



Jeotekstiller için Standart Test Yöntemleri

Kaynak: Erdoğan, 2008

06.03.2013

20





Kaynak: Geosynthetics in earth structures (Springer 2008)


06.03.2013

21


Jeotekstiller & Tasarım


Kaynak:Plaxis, ANSYS


V. Uluslararası Teknik Tekstiller Kongresi

7 - 9 Kasım 2012

İzmir - TÜRK İYE

http://web.deu.edu.tr/ttk2012/

06.03.2013

22


Kaynaklar-- Adanur, S., Wellington Sears Handbook of Industrial Textiles , Technomic Pub Co; 1995Adanur, S., Wellington Sears Handbook of Industrial Textiles , Technomic Pub Co; 1995-- Albrecht, W., Nonwoven Fabrıcs, John Wıley Sons I nc. 2002Albrecht, W., Nonwoven Fabrıcs, John Wıley Sons Inc . 2002

-- Bouazza , A., Zornberg, J. G., Adam, D. Geosyntheti cs in waste containment facilities: recent advances Geosynthetics Bouazza , A., Zornberg, J. G., Adam, D. Geosynthetics in waste containment facilities: recent advances G eosynthetics -- 7 ICG 7 ICG -- Delmas, Gourc & Delmas, Gourc & Girard (eds), 2002 Swets & Zeitlinger, Lisse.Girard (eds), 2002 Swets & Zeitlinger, Lisse.

-- David Rigby Associates (2008). Technical textiles and nonwovens: world market forecasts to 2010. ht tp:// www.davidrigbyassocDavid Rigby Associates (2008). Technical textiles a nd nonwovens: world market forecasts to 2010. http :// www.davidrigbyassociatiates.co.uk /es.co.uk /-- Erdogan Ü. H. Jeotekstillerde Kullanılan Polyprop ilen Liflerin Kullanım Anındaki Özelliklerinin Çe şitli Metodlarda İncelenmesErdogan Ü. H. Jeotekstillerde Kullanılan Polypropil en Liflerin Kullanım Anındaki Özelliklerinin Çe şitli Metodlarda İncelenmesii", Doktora Tezi, ", Doktora Tezi,

İzmir, Ekim 2008.İzmir, Ekim 2008.-- Erdogan, Ü. H., Erdem N., "Modelling the Tensile Behaviour of Needle Punched Nonwoven Geotextiles", International Journal ofErdogan, Ü. H., Erdem N., "Modelling the Tensile B ehaviour of Needle Punched Nonwoven Geotextiles", I nternational Journal of Clothing Clothing

Science and Technology, 23/4/12/2011Science and Technology, 23/4/12/2011-- Geosynthetic Materials Association (2002). Handbo ok of geosynthetics. http://www.gmanow.com/pdf/GMA Handbook_v002.pdf.Geosynthetic Materials Association (2002). Handbook of geosynthetics. http://www.gmanow.com/pdf/GMAHa ndbook_v002.pdf.

-- Gupta, P.V., Nedling Technology Applied to Geotex tiles, Asian Textile Journal October 2000 81Gupta, P.V., Nedling Technology Applied to Geotexti les, Asian Textile Journal October 2000 81--8787-- Hörschelmann, A. (2007). Agrotextiles, constructi on and geotextiles a grow market also for nonwovens . Hörschelmann, A. (2007). Agrotextiles, construction and geotextiles a grow market also for nonwovens. Allgemeiner VliesstoffAllgemeiner Vliesstoff--Report AVR.Report AVR.

-- http://www2.dupont.com/Typar/en_US/index.html http://www2.dupont.com/Typar/en_US/index.html -- http:// www.edana.orghttp:// www.edana.org

-- http:// www.fibertex.comhttp:// www.fibertex.com-- http:// www.geotextiles.comhttp:// www.geotextiles.com

-- http://geosyntheticsmagazine.com/http://geosyntheticsmagazine.com/-- http://www.tencate.comhttp://www.tencate.com

-- http://www.typargeotextiles.com/ http://www.typargeotextiles.com/ -- Ingold, T.S., Miller, K.S., Geotexitles Handbook, Thomas Telford, 1988, LondraIngold, T.S., Miller, K.S., Geotexitles Handbook, T homas Telford, 1988, Londra

-- Koerner, R.M., Soong, T.Y., The Evolution of Geos ynthetics, Civil Engineering, Vol.67 Issue 7 62Koerner, R.M., Soong, T.Y., The Evolution of Geosyn thetics, Civil Engineering, Vol.67 Issue 7 62--65, 199765, 1997-- Neşer G., Erdo ğan Ü.H. ,"Engineering use of geosynthetics in ship dismantling facilities", The Third International Co nferenceNeşer G., Erdo ğan Ü.H. ,"Engineering use of geosynthetics in ship dismantling facilities", The Third International Co nference on Dismantling of on Dismantling of

Obsolete Vessels, İskoçya, Eylül 2010.Obsolete Vessels, İskoçya, Eylül 2010.-- Rankilor, P. R. (2000). Textile in civil engineer ing PartRankilor, P. R. (2000). Textile in civil engineerin g Part--1 geotextiles. Horrocks, A.R. ve Anand S.C. (Ed.). Handbook of technic1 geotextiles. Horrocks, A.R. ve Anand S.C. (Ed.). Handbook of technical textiles içinde al textiles içinde

(358(358--371). Cambridge: Woodhead Publishing.371). Cambridge: Woodhead Publishing.-- TS EN 964TS EN 964--1, Jeotekstiller ve Jeotekstiller ile İlgili Mamüller1, Jeotekstiller ve Jeotekstiller ile İlgili Mamüller-- Belirli Basınçlar Altında Kalınlık Tayini Bölüm 1: Tek Kat, ABelirli Basınçlar Altında Kalınlık Tayini Bölüm 1: Tek Kat, Ankara Nisan 1999. nkara Nisan 1999.

-- TS EN 918, Jeotekstiller ve Jeotekstiller ile İlgili MamüllerTS EN 918, Jeotekstiller ve Jeotekstiller ile İlgili Mamüller-- Dinamik Delinme Deneyi ( Konik Deli ci Dü şürme Deneyi), Ankara NDinamik Delinme Deneyi ( Konik Delici Dü şürme Deneyi), Ankara Nisan 2000. isan 2000. -- TSE EN ISO 10319, Jeotekstil Malzemeler TSE EN ISO 10319, Jeotekstil Malzemeler –– Geni şlik Do ğrultusunda Gerilme Mukavemeti, Ankara Aralık 1998.Genişlik Do ğrultusunda Gerilme Mukavemeti, Ankara Aralık 1998.

-- VVan Zaten R. V., Geotextiles and Geomembranes in Civil Engineering John Wiley & Sons, Newyork/Toron to, 1986.an Zaten R. V., Geotextiles and Geomembranes in Civ il Engineering John Wiley & Sons, Newyork/Toronto, 1986.-- VanVan´́ıˇcek I., Vanıˇcek I., Van´́ıˇcek M., Earth Structures, Springer Science+Business Media B.V. 2008ıˇcek M., Earth Structures, Springer Science+Busine ss Media B.V. 2008

4444

İlginiz İçin

Teşekkür Ederim

Dr. Ümit Halis ERDOĞANDokuz Eylül Üniversitesi Mühendislik FakültesiTekstil Mühendisliği Bölümü- Buca, İzmir e-posta: [email protected]


Documents

ITA Jeotekstiller [Uyumluluk Modu] · 2015-03-27 · 06.03.2013 1 1 JEOTEKST İLLER ÜRET İM TEKN İKLER İ KULLANIM ALANLARI VE FONKS İYONLARI Dokuz Eylül Üniversitesi Tekstil