30
ivSw : ieiqhws ivSw : ieiqhws klws : A`TvI klws : A`TvI AiDAwey nM - 15 AiDAwey nM - 15 AiDAwpk dw nW - sroj rwxI AiDAwpk dw nW - sroj rwxI srkwrI hweI skUl Aihmdpur srkwrI hweI skUl Aihmdpur (mwnsw) 1857 eIsvI dw ivdroh 1857 eIsvI dw ivdroh

ivSw : ieiqhws klws : A`TvI AiDAwey nM - 15 AiDAwpk dw nW - sroj rwxI srkwrI hweI skUl Aihmdpur (mwnsw) 1857 eIsvI dw ivdroh

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: ivSw : ieiqhws klws : A`TvI AiDAwey nM - 15 AiDAwpk dw nW - sroj rwxI srkwrI hweI skUl Aihmdpur (mwnsw) 1857 eIsvI dw ivdroh

ivSw : ieiqhws ivSw : ieiqhws

klws : A`TvIklws : A`TvI

AiDAwey nM - 15AiDAwey nM - 15

AiDAwpk dw nW - sroj rwxI AiDAwpk dw nW - sroj rwxI

srkwrI hweI skUl Aihmdpur srkwrI hweI skUl Aihmdpur

(mwnsw)(mwnsw)

ivSw : ieiqhws ivSw : ieiqhws

klws : A`TvIklws : A`TvI

AiDAwey nM - 15AiDAwey nM - 15

AiDAwpk dw nW - sroj rwxI AiDAwpk dw nW - sroj rwxI

srkwrI hweI skUl Aihmdpur srkwrI hweI skUl Aihmdpur

(mwnsw)(mwnsw)

1857 eIsvI dw 1857 eIsvI dw ivdrohivdroh

Page 2: ivSw : ieiqhws klws : A`TvI AiDAwey nM - 15 AiDAwpk dw nW - sroj rwxI srkwrI hweI skUl Aihmdpur (mwnsw) 1857 eIsvI dw ivdroh

pUrv pUrv

igAwnigAwn

Bwrq iv`c AMgryzW ny sB qoN pihlw kI SurU kIqw?Bwrq iv`c AMgryzW ny sB qoN pihlw kI SurU kIqw? AMgryzW ny Bwrq iv`c sB qoN pihlw ikhVI kMpnI AMgryzW ny Bwrq iv`c sB qoN pihlw ikhVI kMpnI

KolHI?KolHI? ies kMpnI dw kI mksd sI?ies kMpnI dw kI mksd sI? Bwrq iv`c sB qoN pihlW ikhVw ivdroh hoieAw?Bwrq iv`c sB qoN pihlW ikhVw ivdroh hoieAw? 1857 eI: dy ivdroh dy bwry ivsQwr pUrvk d`so?1857 eI: dy ivdroh dy bwry ivsQwr pUrvk d`so?

Page 3: ivSw : ieiqhws klws : A`TvI AiDAwey nM - 15 AiDAwpk dw nW - sroj rwxI srkwrI hweI skUl Aihmdpur (mwnsw) 1857 eIsvI dw ivdroh

1857 eI dw 1857 eI dw

ivdroh ivdroh 1857 eIN dy ivdroh Bwrq dy 1857 eIN dy ivdroh Bwrq dy

ieiqhws ivc m`hqvpUrn ieiqhws ivc m`hqvpUrn

sQwn r`Kdw hY[ sQwn r`Kdw hY[ ikauNik 1857 eI: Bwrq dy ikauNik 1857 eI: Bwrq dy

v`K v`K ih`isAW iv`c v`K v`K ih`isAW iv`c

AMgryzW dy ivr`uD ie`k AMgryzW dy ivr`uD ie`k

iBAwnk ivdroh hoieAw iBAwnk ivdroh hoieAw

BwvyN AMgryzW ies ivdroh BwvyN AMgryzW ies ivdroh

nMU dbwaux ivc sPl ho gey nMU dbwaux ivc sPl ho gey

sn[sn[ pRqMU iPr vI ies nMU Bwrq pRqMU iPr vI ies nMU Bwrq

dy ieiqhws ivc iek Xu`g dy ieiqhws ivc iek Xu`g

pltwaNU Gtnw mMinAW pltwaNU Gtnw mMinAW

jWdw hY ikauNik ies ny jWdw hY ikauNik ies ny

AwzwdI sMGrS nMU AwzwdI sMGrS nMU

auqSwihq kIqw [ auqSwihq kIqw [

Page 4: ivSw : ieiqhws klws : A`TvI AiDAwey nM - 15 AiDAwpk dw nW - sroj rwxI srkwrI hweI skUl Aihmdpur (mwnsw) 1857 eIsvI dw ivdroh

1857 eI dw 1857 eI dw ivdrohivdroh

Page 5: ivSw : ieiqhws klws : A`TvI AiDAwey nM - 15 AiDAwpk dw nW - sroj rwxI srkwrI hweI skUl Aihmdpur (mwnsw) 1857 eIsvI dw ivdroh

1857 eI dy ivdroh dw 1857 eI dy ivdroh dw

srUpsrUp

1857 eI dy ivdroh dy srUp bwry ieiqswhkwrW dy 1857 eI dy ivdroh dy srUp bwry ieiqswhkwrW dy

v`K v`K ivcwr hn[v`K v`K ivcwr hn[ jwn lwrYNs, jwn sIly Awid ieiqhwskwrW ny ies jwn lwrYNs, jwn sIly Awid ieiqhwskwrW ny ies

ivdroh nMU “sYink ivdroh” dw nwm id~qw jWdw ivdroh nMU “sYink ivdroh” dw nwm id~qw jWdw

hY[hY[ ikauNik ies dw AwrMB sYnw duAwrw hoieAw Aqy ikauNik ies dw AwrMB sYnw duAwrw hoieAw Aqy

sYinkW ny ies iv`c pRmu`K Xogdwn pwieAw[ sYinkW ny ies iv`c pRmu`K Xogdwn pwieAw[

Page 6: ivSw : ieiqhws klws : A`TvI AiDAwey nM - 15 AiDAwpk dw nW - sroj rwxI srkwrI hweI skUl Aihmdpur (mwnsw) 1857 eIsvI dw ivdroh

1857 eI ivdroh dy 1857 eI ivdroh dy

kwrn kwrn

ies iv`c koeI S`k nhI ik 1857 eI dw ivdroh crbI ies iv`c koeI S`k nhI ik 1857 eI dw ivdroh crbI

vwly kwrqUsW dy mwmly qo SurU hoieAw[ vwly kwrqUsW dy mwmly qo SurU hoieAw[ pRqMU ies ivSwl ivdroh dy AnykW rwjnIiqk, pRqMU ies ivSwl ivdroh dy AnykW rwjnIiqk,

smwijk, AwriQk, Dwrimk Aqy sYink kwrn sn[ smwijk, AwriQk, Dwrimk Aqy sYink kwrn sn[ ijhnW dw sMKyp vrnx A`gy ilKy Anuswr hY[ijhnW dw sMKyp vrnx A`gy ilKy Anuswr hY[

Page 7: ivSw : ieiqhws klws : A`TvI AiDAwey nM - 15 AiDAwpk dw nW - sroj rwxI srkwrI hweI skUl Aihmdpur (mwnsw) 1857 eIsvI dw ivdroh

1857 eI dw ivdroh dy 1857 eI dw ivdroh dy kwrn kwrn

Page 8: ivSw : ieiqhws klws : A`TvI AiDAwey nM - 15 AiDAwpk dw nW - sroj rwxI srkwrI hweI skUl Aihmdpur (mwnsw) 1857 eIsvI dw ivdroh

rwjnIiqk rwjnIiqk

kwrn kwrn

nwnw swihb dI pYnSn bMd nwnw swihb dI pYnSn bMd

krnw[ krnw[ mugl bwdSwh bhwdur mugl bwdSwh bhwdur

Swh nwl burw ivvhwr Swh nwl burw ivvhwr

krnw[krnw[ lwrf flhOjI duAwrw lYps dI lwrf flhOjI duAwrw lYps dI

nIqI Apnwauxw[nIqI Apnwauxw[ Av`D nMU AMgryzI smrwj Av`D nMU AMgryzI smrwj

ivc imlwauxw[ivc imlwauxw[

Page 9: ivSw : ieiqhws klws : A`TvI AiDAwey nM - 15 AiDAwpk dw nW - sroj rwxI srkwrI hweI skUl Aihmdpur (mwnsw) 1857 eIsvI dw ivdroh

smwijk Aqy Dwrimk smwijk Aqy Dwrimk

kwrn kwrn

smwijk qy Dwrimk rsmW iv`c dKl smwijk qy Dwrimk rsmW iv`c dKl

AMdwzI[AMdwzI[ eIsweI Drm dw pRcwr[eIsweI Drm dw pRcwr[ BwrqI lokW nwl BYVw vrqwE[BwrqI lokW nwl BYVw vrqwE[

Page 10: ivSw : ieiqhws klws : A`TvI AiDAwey nM - 15 AiDAwpk dw nW - sroj rwxI srkwrI hweI skUl Aihmdpur (mwnsw) 1857 eIsvI dw ivdroh

AwriQk AwriQk

kwrn kwrn

BwrqI audXog Aqy vpwr dw KwqmwBwrqI audXog Aqy vpwr dw Kwqmw:: Bwrq Bwrq

iv`c AMgryz vpwr krn leI Awey sn[ iv`c AMgryz vpwr krn leI Awey sn[ auh Bwrq iv`coN k`cw mwl kpwh, ptsn Awid auh Bwrq iv`coN k`cw mwl kpwh, ptsn Awid

ssqy BwA KrId ky ieMglYNf lY jWdy sn[ ssqy BwA KrId ky ieMglYNf lY jWdy sn[ auQo kwrKwinAW iv`c iqAwr hoieAw mwl Bwrq auQo kwrKwinAW iv`c iqAwr hoieAw mwl Bwrq

ilAw ky mihMgy BwA vycx l`gy[ilAw ky mihMgy BwA vycx l`gy[

Page 11: ivSw : ieiqhws klws : A`TvI AiDAwey nM - 15 AiDAwpk dw nW - sroj rwxI srkwrI hweI skUl Aihmdpur (mwnsw) 1857 eIsvI dw ivdroh

nOkrIAW ivc nOkrIAW ivc

AsmwnqwAsmwnqw

AMgryzI rwj smyN pVyH ilKy BwrqIAW nUM AMgryzI rwj smyN pVyH ilKy BwrqIAW nUM

au~c Ah`uidAW qy nhI lgwieAw jWdw sI[ au~c Ah`uidAW qy nhI lgwieAw jWdw sI[ auhnW nMU kyvl Coty Ahu`idAW qy hI inXukq auhnW nMU kyvl Coty Ahu`idAW qy hI inXukq

kIqw jWdw sI Aqy qnKwhW G`t id`qI jWdI sI[kIqw jWdw sI Aqy qnKwhW G`t id`qI jWdI sI[

Page 12: ivSw : ieiqhws klws : A`TvI AiDAwey nM - 15 AiDAwpk dw nW - sroj rwxI srkwrI hweI skUl Aihmdpur (mwnsw) 1857 eIsvI dw ivdroh

lwrf ivlIAm bYitMk ny kr lwrf ivlIAm bYitMk ny kr

mukq zmInW qy muV kr mukq zmInW qy muV kr

lgw id`qw[ lgw id`qw[ ijhVIAW ik bwdSwhW ijhVIAW ik bwdSwhW

duAwrw rwj dy jgIrdwrW duAwrw rwj dy jgIrdwrW

nUM ienwm vjoN id`qIAW nUM ienwm vjoN id`qIAW

geIAW sn[geIAW sn[ lgwn dI dr iv`c vI pihlW lgwn dI dr iv`c vI pihlW

nwlo vwDw kIqw igAw[nwlo vwDw kIqw igAw[

izmIdwrW dI burI izmIdwrW dI burI

hwlqhwlq

Page 13: ivSw : ieiqhws klws : A`TvI AiDAwey nM - 15 AiDAwpk dw nW - sroj rwxI srkwrI hweI skUl Aihmdpur (mwnsw) 1857 eIsvI dw ivdroh

sYink sYink

kwrnkwrn BwrqI sYinkW nUM AMgryjI sYinkW nwlo G`t qnKwh Aqy BwrqI sYinkW nUM AMgryjI sYinkW nwlo G`t qnKwh Aqy

v`D qo v`D sUbydwr dy Ahudy q`k hI qr`kI id~qI jWdI sI[v`D qo v`D sUbydwr dy Ahudy q`k hI qr`kI id~qI jWdI sI[ 1856 eI: iv`c lwrf kYinMg ny ie`k AYkt pws kIqw[ 1856 eI: iv`c lwrf kYinMg ny ie`k AYkt pws kIqw[ ijs Anuswr BwrqI sYinkW nUM X`uD iv`c Bwg lYx leI ijs Anuswr BwrqI sYinkW nUM X`uD iv`c Bwg lYx leI

smuMdr pwr iksy vI sQwn auqy ByijAw jw skdw sI[ smuMdr pwr iksy vI sQwn auqy ByijAw jw skdw sI[ prMqU BwrqI sYink smuMdro pwr jwx nUM Awpxy Drm prMqU BwrqI sYink smuMdro pwr jwx nUM Awpxy Drm

dy ivru`D mMndy sn[dy ivru`D mMndy sn[ 1857 eI: iv`c srkwr ny sYinkW nUM nvIAW rweIPlW 1857 eI: iv`c srkwr ny sYinkW nUM nvIAW rweIPlW

id~qIAW[ id~qIAW[ iehnW iv`c kwrqUs pwaux qo pihlW aunHW nUM mUMh iehnW iv`c kwrqUs pwaux qo pihlW aunHW nUM mUMh

nwl iClxw pYdw sI[ nwl iClxw pYdw sI[ iehnW kwrqUsW auqy gW Aqy sUr dI crbI sI[iehnW kwrqUsW auqy gW Aqy sUr dI crbI sI[

Page 14: ivSw : ieiqhws klws : A`TvI AiDAwey nM - 15 AiDAwpk dw nW - sroj rwxI srkwrI hweI skUl Aihmdpur (mwnsw) 1857 eIsvI dw ivdroh

sYink ivdrohsYink ivdroh

Page 15: ivSw : ieiqhws klws : A`TvI AiDAwey nM - 15 AiDAwpk dw nW - sroj rwxI srkwrI hweI skUl Aihmdpur (mwnsw) 1857 eIsvI dw ivdroh

q`qkwlIn q`qkwlIn

kwrnkwrn

1857 eI: iv`c srkwr ny sYinkW nUM nvIAW rweIPlW id`qIAW[1857 eI: iv`c srkwr ny sYinkW nUM nvIAW rweIPlW id`qIAW[ ienHW iv`c kwrqUs pwaux qo pihlW aunHW nUM mUMh nwl ienHW iv`c kwrqUs pwaux qo pihlW aunHW nUM mUMh nwl

iClxw pYdw sI[ iClxw pYdw sI[ iehnW kwrqUsW auqy gW Aqy sUr dI crbI sI[iehnW kwrqUsW auqy gW Aqy sUr dI crbI sI[ ihMdU Aqy muslmwn iehnW kwrqUsW nUM clwauxw nhI ihMdU Aqy muslmwn iehnW kwrqUsW nUM clwauxw nhI

cwhUMdy sn[cwhUMdy sn[ ikauik Aijhw krn nwl auhnW dIAW BwvnwvW nUM Tys phuMcdI sI[ ikauik Aijhw krn nwl auhnW dIAW BwvnwvW nUM Tys phuMcdI sI[ ies qrHW dy kwrqUsW nUM clwaux qo ienkwr krn vwlw pihlw ies qrHW dy kwrqUsW nUM clwaux qo ienkwr krn vwlw pihlw

sYink mMgl pwfyN sI[sYink mMgl pwfyN sI[ ies qrHW 1857 eI: dI bgwvq dw AwrMB hoieAw[ies qrHW 1857 eI: dI bgwvq dw AwrMB hoieAw[

Page 16: ivSw : ieiqhws klws : A`TvI AiDAwey nM - 15 AiDAwpk dw nW - sroj rwxI srkwrI hweI skUl Aihmdpur (mwnsw) 1857 eIsvI dw ivdroh

ivdroh dIAW mu`K ivdroh dIAW mu`K

GtnwvWGtnwvW bYrkpurbYrkpur:: 1857 eI: dw ivdroh bYkrpur qo SurU hoieAw sI[ 1857 eI: dw ivdroh bYkrpur qo SurU hoieAw sI[ mMgl pwfyN ny crbI vwly kwrqUsW nUM clwaux qo ienkwr mMgl pwfyN ny crbI vwly kwrqUsW nUM clwaux qo ienkwr

kr id~qw Aqy hor sYinkW nUM vI Aijhw krn leI ikhw[ kr id~qw Aqy hor sYinkW nUM vI Aijhw krn leI ikhw[ mMgl pwfyN nUM bMdI bxwaux dw hukm id~qw igAw[mMgl pwfyN nUM bMdI bxwaux dw hukm id~qw igAw[ ausnUM &wsIN dI szw dy id~qI geI[ausnUM &wsIN dI szw dy id~qI geI[ ies Gtnw dI Kbr sux ky swry Bwrq iv`c ivdroh dI Bwvnw BVk ies Gtnw dI Kbr sux ky swry Bwrq iv`c ivdroh dI Bwvnw BVk

au`TI [au`TI [

Page 17: ivSw : ieiqhws klws : A`TvI AiDAwey nM - 15 AiDAwpk dw nW - sroj rwxI srkwrI hweI skUl Aihmdpur (mwnsw) 1857 eIsvI dw ivdroh

myrT iv`c lgBg 85 BwrqI myrT iv`c lgBg 85 BwrqI

sYinkW ny crbI vwly sYinkW ny crbI vwly

kwrqUsW nMU clwaux qo kwrqUsW nMU clwaux qo

ienkwr kr id`qw[ienkwr kr id`qw[ ies krky auhnW nMU kYd ies krky auhnW nMU kYd

kr ilAw igAw[ kr ilAw igAw[ ies nwl BwrqI sYink BVk ies nwl BwrqI sYink BVk

au~Ty[au~Ty[ auhnW ny AMgryj APsrW auhnW ny AMgryj APsrW

Aqy auhnW dy pirvwrW Aqy auhnW dy pirvwrW

nUM kql kr id`qw[nUM kql kr id`qw[ auhnW dy GrW nUM swV auhnW dy GrW nUM swV

id`qw Aqy id`lI v`l cl pey[id`qw Aqy id`lI v`l cl pey[

myrT dI myrT dI GtnwGtnw

Page 18: ivSw : ieiqhws klws : A`TvI AiDAwey nM - 15 AiDAwpk dw nW - sroj rwxI srkwrI hweI skUl Aihmdpur (mwnsw) 1857 eIsvI dw ivdroh

myrT dI Gtnw qo bwAd 11 meI myrT dI Gtnw qo bwAd 11 meI

1857 eI nUM BwrqI sYink id`lI 1857 eI nUM BwrqI sYink id`lI

pu`jy[pu`jy[ BwrqI sYinkW ny id`lI dy lwl iklHy BwrqI sYinkW ny id`lI dy lwl iklHy

qy kbzw kr ilAw[ qy kbzw kr ilAw[ auhnW ny bwdSwh bhwdr Swh zPr auhnW ny bwdSwh bhwdr Swh zPr

nUM Awpxw bwdSwh AYlwn kIqw[nUM Awpxw bwdSwh AYlwn kIqw[ jnrl inklsn ny is`K POz Aqy gorKw jnrl inklsn ny is`K POz Aqy gorKw

POz dI mdd nwl 14 sqMbr nUM POz dI mdd nwl 14 sqMbr nUM

id`lI qy duAwrw kbzw kr ilAw[id`lI qy duAwrw kbzw kr ilAw[ bwdSwh Swh zPr nUM kYdI bxw ky bwdSwh Swh zPr nUM kYdI bxw ky

rMgUn Byj id`qw igAw[ rMgUn Byj id`qw igAw[

id`lI dI id`lI dI

GtnwGtnw

Page 19: ivSw : ieiqhws klws : A`TvI AiDAwey nM - 15 AiDAwpk dw nW - sroj rwxI srkwrI hweI skUl Aihmdpur (mwnsw) 1857 eIsvI dw ivdroh

lKnaU Av`D dI rwjDwnI sI[lKnaU Av`D dI rwjDwnI sI[ Av`D dy lokW ny ies Av`D dy lokW ny ies

ivdroh ivc v`D-cVH ky ivdroh ivc v`D-cVH ky

ih`sw ilAw[ih`sw ilAw[ iehnW ivdrohIAW ny iehnW ivdrohIAW ny

bhuq swry AMgryzW nUM bhuq swry AMgryzW nUM

mwr id`qw[ mwr id`qw[ AMq ivc jnrl kOiln kYpibl AMq ivc jnrl kOiln kYpibl

ie`k GmSwn lVweI krn dy ie`k GmSwn lVweI krn dy

bwAd lKnaU qy kbzw kr bwAd lKnaU qy kbzw kr

sikAw[sikAw[

lKnaU dI lKnaU dI

GtnwGtnw

Page 20: ivSw : ieiqhws klws : A`TvI AiDAwey nM - 15 AiDAwpk dw nW - sroj rwxI srkwrI hweI skUl Aihmdpur (mwnsw) 1857 eIsvI dw ivdroh

JWsI dI rwxI lkSmI bweI dy idl ivc JWsI dI rwxI lkSmI bweI dy idl ivc

AMgryzW pRqI bVw ros sI[AMgryzW pRqI bVw ros sI[ ikauNik AMgryzW ny rwxI dy god ikauNik AMgryzW ny rwxI dy god

ley pu`qr nUM vwrs mMnx qoN ley pu`qr nUM vwrs mMnx qoN

ienkwr kr id`qw sI[ienkwr kr id`qw sI[ AMgryzW ny JWsI qy hmlw kr AMgryzW ny JWsI qy hmlw kr

id`qw[id`qw[ JWsI dI rwxI AMgryzW ivru`D bVI JWsI dI rwxI AMgryzW ivru`D bVI

bhwdrI nwl lVI[bhwdrI nwl lVI[ pRqMU auh bhwdrI nwl lVdI hoeI pRqMU auh bhwdrI nwl lVdI hoeI

vYrIAW h`QoN ShIdI pRwpq kr geI[vYrIAW h`QoN ShIdI pRwpq kr geI[

JWsI dI JWsI dI

GtnwGtnw

Page 21: ivSw : ieiqhws klws : A`TvI AiDAwey nM - 15 AiDAwpk dw nW - sroj rwxI srkwrI hweI skUl Aihmdpur (mwnsw) 1857 eIsvI dw ivdroh

BwvyN pMjwb dIAW irAwsqW dy SwSkW ny 1857 BwvyN pMjwb dIAW irAwsqW dy SwSkW ny 1857

eI: dy ivdroh iv`c AMgryzW dI shwieqw kIqI sI[ eI: dy ivdroh iv`c AMgryzW dI shwieqw kIqI sI[ pRqMU pMjwb iv`c AnykW sQwnW qy AMgryzW pRqMU pMjwb iv`c AnykW sQwnW qy AMgryzW

ivru`D ivdroh vI kIqy gey sn[ivru`D ivdroh vI kIqy gey sn[ AMgryzW ny bhuq swry pMjwb dy nyqwvW nUM AMgryzW ny bhuq swry pMjwb dy nyqwvW nUM

igRPqwr kr ilAw Aqy mwr id`qw[igRPqwr kr ilAw Aqy mwr id`qw[

pMjwb dI pMjwb dI

GtnwGtnw

Page 22: ivSw : ieiqhws klws : A`TvI AiDAwey nM - 15 AiDAwpk dw nW - sroj rwxI srkwrI hweI skUl Aihmdpur (mwnsw) 1857 eIsvI dw ivdroh

ivdroh dy ivdroh dy

is`tyis`ty

eIst ieMfIAw kMpnI dy rwj dI smwpqI[eIst ieMfIAw kMpnI dy rwj dI smwpqI[ BwrqIAW rwijAW pRqI nIqI iv`c qbdIlI[BwrqIAW rwijAW pRqI nIqI iv`c qbdIlI[ mugl smrwt dI pdvIN dw Kwqmw[mugl smrwt dI pdvIN dw Kwqmw[ BwrqI sYnw dw punrgTn[BwrqI sYnw dw punrgTn[ BwrqI lokW leI nOkrIAW[BwrqI lokW leI nOkrIAW[ Dwrimk suqMqrqw[Dwrimk suqMqrqw[ lokW iv`c nvIN cyqnqw auqpMn lokW iv`c nvIN cyqnqw auqpMn

hoxw[hoxw[

Page 23: ivSw : ieiqhws klws : A`TvI AiDAwey nM - 15 AiDAwpk dw nW - sroj rwxI srkwrI hweI skUl Aihmdpur (mwnsw) 1857 eIsvI dw ivdroh

AiBAwAiBAw

ss

Page 24: ivSw : ieiqhws klws : A`TvI AiDAwey nM - 15 AiDAwpk dw nW - sroj rwxI srkwrI hweI skUl Aihmdpur (mwnsw) 1857 eIsvI dw ivdroh

KwlI sQwn KwlI sQwn

BroBro

Bwrq iv`c sB qoN pihlW ivdroh Bwrq iv`c sB qoN pihlW ivdroh ____________ nMU nMU

hoieAw[hoieAw[ ies ivdroh dw mu`K kwrn ies ivdroh dw mu`K kwrn ____________ sn[ sn[ ies ivdroh nMU ies ivdroh nMU ____________ dw nwm id`qw jWdw hY[ dw nwm id`qw jWdw hY[ 1856 eI: iv~c 1856 eI: iv~c ____________ ny ie`k AYkt pws kIqw[ ny ie`k AYkt pws kIqw[ ies ivdroh dI AgvweI ies ivdroh dI AgvweI ____________ nwmk sYink ny kIqI sI[ nwmk sYink ny kIqI sI[ jnrl inklsn ny is`K POz Aqy gorKw POz dI mdd nwl jnrl inklsn ny is`K POz Aqy gorKw POz dI mdd nwl

____________ nUM id`lI qy duAwrw kbzw kr ilAw[ nUM id`lI qy duAwrw kbzw kr ilAw[

Page 25: ivSw : ieiqhws klws : A`TvI AiDAwey nM - 15 AiDAwpk dw nW - sroj rwxI srkwrI hweI skUl Aihmdpur (mwnsw) 1857 eIsvI dw ivdroh

Bwrq iv`c sB qoN pihlW ivdroh Bwrq iv`c sB qoN pihlW ivdroh 1857 eI:1857 eI: nMU nMU

hoieAw[hoieAw[ ies ivdroh dw mu`K kwrn ies ivdroh dw mu`K kwrn crbI vwly kwrqUscrbI vwly kwrqUs sn[ sn[ ies ivdroh nMU ies ivdroh nMU sYink ivdrohsYink ivdroh dw nwm id~qw jWdw dw nwm id~qw jWdw

hY[hY[ 1856 eI: iv~c 1856 eI: iv~c lwrf kYinMglwrf kYinMg ny ie~k AYkt pws kIqw[ ny ie~k AYkt pws kIqw[ ies ivdroh dI AgvweI ies ivdroh dI AgvweI mMgl pwfyNmMgl pwfyN nwmk sYink ny nwmk sYink ny

kIqI sI[kIqI sI[ jnrl inklsn ny is`K POz Aqy gorKw POz dI mdd nwl jnrl inklsn ny is`K POz Aqy gorKw POz dI mdd nwl 14 14

sqMbrsqMbr nUM id`lI qy duAwrw kbzw kr ilAw[ nUM id`lI qy duAwrw kbzw kr ilAw[

KwlI sQwn KwlI sQwn

BroBro

Page 26: ivSw : ieiqhws klws : A`TvI AiDAwey nM - 15 AiDAwpk dw nW - sroj rwxI srkwrI hweI skUl Aihmdpur (mwnsw) 1857 eIsvI dw ivdroh

shI jW glqshI jW glq

Bwrq iv`c sB qoN pihlW ivdroh 1867 eI: nMU Bwrq iv`c sB qoN pihlW ivdroh 1867 eI: nMU

hoieAw[hoieAw[ ies ivdroh dw mu`K kwrn crbI vwly kwrqUs sn[ies ivdroh dw mu`K kwrn crbI vwly kwrqUs sn[ AMgryz Bwrq iv`c SwSn krn leI Awey sn[AMgryz Bwrq iv`c SwSn krn leI Awey sn[ lgwn dI dr iv~c vI pihlW nwlo vwDw kIqw igAw[lgwn dI dr iv~c vI pihlW nwlo vwDw kIqw igAw[ bwdSwh Swh jPr nUM kYdI bxw ky id`lI Byj id`qw bwdSwh Swh jPr nUM kYdI bxw ky id`lI Byj id`qw

igAw[ igAw[

Page 27: ivSw : ieiqhws klws : A`TvI AiDAwey nM - 15 AiDAwpk dw nW - sroj rwxI srkwrI hweI skUl Aihmdpur (mwnsw) 1857 eIsvI dw ivdroh

Bwrq iv`c sB qoN pihlW ivdroh 1867 eI: nMU hoieAw[ Bwrq iv`c sB qoN pihlW ivdroh 1867 eI: nMU hoieAw[

(glq)(glq) ies ivdroh dw mu`K kwrn crbI vwly kwrqUs sn[ies ivdroh dw mu`K kwrn crbI vwly kwrqUs sn[

(shI)(shI) AMgryz Bwrq iv`c SwSn krn leI Awey sn[ AMgryz Bwrq iv`c SwSn krn leI Awey sn[ (glq)(glq) lgwn dI dr iv~c vI pihlW nwlo vwDw kIqw igAw[lgwn dI dr iv~c vI pihlW nwlo vwDw kIqw igAw[

(shI)(shI) bwdSwh Swh jPr nUM kYdI bxw ky id`lI Byj id`qw bwdSwh Swh jPr nUM kYdI bxw ky id`lI Byj id`qw

igAw[ igAw[

(glq)(glq)

shI jW glqshI jW glq

Page 28: ivSw : ieiqhws klws : A`TvI AiDAwey nM - 15 AiDAwpk dw nW - sroj rwxI srkwrI hweI skUl Aihmdpur (mwnsw) 1857 eIsvI dw ivdroh

pRSnwpRSnw

vlIvlI

1857 dy ivdroh dy ikhVy mu`K kwrn sn ?1857 dy ivdroh dy ikhVy mu`K kwrn sn ? 1857 dy ivdroh dw q`qkwlIn kwrn kI sI ?1857 dy ivdroh dw q`qkwlIn kwrn kI sI ? mMgl pWfy kOx sI ?mMgl pWfy kOx sI ? myrT dI Gtnw qy sMKyp not ilKo [myrT dI Gtnw qy sMKyp not ilKo [ JWsI dI Gtnw qy sMKyp not ilKo [JWsI dI Gtnw qy sMKyp not ilKo [ id`lI dI Gtnw qy sMKyp not ilKo [id`lI dI Gtnw qy sMKyp not ilKo [ 1857 dy ivdroh dy kI is`ty inkly?1857 dy ivdroh dy kI is`ty inkly?

Page 29: ivSw : ieiqhws klws : A`TvI AiDAwey nM - 15 AiDAwpk dw nW - sroj rwxI srkwrI hweI skUl Aihmdpur (mwnsw) 1857 eIsvI dw ivdroh

mu`K mu`K sRoqsRoq

pMjwb skUl is`iKAw borf dI A`TvIN klws dI pMjwb skUl is`iKAw borf dI A`TvIN klws dI

smwijk is`iKAw dI pwT pusqk iv`coN [smwijk is`iKAw dI pwT pusqk iv`coN [ http://www.scratchmysoul.com/imageshttp://www.scratchmysoul.com/images

%5Cblogimage%5C3660_1.gif%5Cblogimage%5C3660_1.gif http://www.outlookindia.com/images/http://www.outlookindia.com/images/

revolt_of_1857_20060710.jpgrevolt_of_1857_20060710.jpg http://www.hindujagruti.org/news/out/http://www.hindujagruti.org/news/out/

images/1178814484_Re_1857_a.gifimages/1178814484_Re_1857_a.gif

Page 30: ivSw : ieiqhws klws : A`TvI AiDAwey nM - 15 AiDAwpk dw nW - sroj rwxI srkwrI hweI skUl Aihmdpur (mwnsw) 1857 eIsvI dw ivdroh

http://www.semp.us/images/Biot585PhotoL.jpghttp://www.semp.us/images/Biot585PhotoL.jpg http://pd.cpim.org/2007/0415/1857-2.gifhttp://pd.cpim.org/2007/0415/1857-2.gif http://dilipkumar.in/images/revolt.jpghttp://dilipkumar.in/images/revolt.jpg http://www.exploremyindia.com/Emi/India/Heros/http://www.exploremyindia.com/Emi/India/Heros/

Jhansi_Ki_Rani/Jhansi_Ki_Rani.gifJhansi_Ki_Rani/Jhansi_Ki_Rani.gif Video download on www.youtube.comVideo download on www.youtube.com

mu`K mu`K sRoqsRoq