JAA ATPL 050 Meteoroloji -1-Atmosfer

7/31/2019 JAA ATPL 050 Meteoroloji -1-Atmosfer

1/31

JAA ATPL Eitimi(METEOROLOJ)

brahim AMALANMeteoroloji Mhendisi

2012


2/31

Atmosfer bir akkan gibi davranr

Zayf bir iletkendir.

Atmosferin Sadece alt tabakalarndayaama olanakl ortam bulunur.

st snr 10.000 Km civarndadr.

ATMOSFER

Atmosfer, yerekimi ile dnyann evresinde duran ve dnyay epeevresaran gazlar topluluudur.

Bu gazlar dnya ile birlikte dnerler. Atmosferin ayn zamanda dnyannyzeyine gre bir hareketi vardr ve buna sirklasyon ad verilir.

Bu Sirklasyonlar, gnein, dnya yzeyindeki su ile kapl blgeleri ilekara blgelerini farkl stmas ve buna ilave olarak zellikle kutuplar vetropik blgeler arasndaki byk scaklk farkllyla ortaya karlar.


3/31

ATMOSFERN ZELLKLER

Atmosferde, yatayda ve dikeyde deiiklik gsteren zellikler;

Basn (logaritmik deiim)

Scaklk (katmanlara gre farkl deiim)

Younluk (logaritmik)

Nem (% 99 troposfer)


4/31

Dierleri: Neon, Helyum, Kripton, Xenon,Hidrojen, Methan, Iodine,Nitro oksit Ozon, Sulfur dioksit, Nitrojen dioksit,Amonyak, Korbon

monoksit


5/31

ATMOSFERN ZELLKLER

Havada her zaman bulunan ve miktar deimeyen gazlar

azot,

oksijen,

asal gazlar (He,Ne,Ar,Kr,Xe )

Havada devaml bulunan fakat miktar deien gazlar

karbondioksit,su buhar,

ozon

Havada her zaman bulunmayan gazlar

tozlar,

kirleticiler


6/31

Atmosferde Su Dngs

Havaclk Meteorolojisi ube Mdrl


7/31

ATMOSFERN KATLARI

Gazlara gre

Kimyasal zelliklerine gre

Fiziksel ve kimyasal zelliklerine gre

Scaklna gre


8/31

1- Gazlara Gre Atmosferin Katlar :UZAY

--------------------------------------- 10.000 km.

Hidrojen Kat

--------------------------------------- 2400km.

Helyum Kat

--------------------------------------- 925 km.

Atomik Oksijen Kat

--------------------------------------- 115 km.

Molekller Oksijen Kat

--------------------------------------- Yeryz

2- Kimyasal zelliine Gre Atmosferin Katlar:

Heterosfer

--------------------------------------- 90 Km.

Homosfer

--------------------------------------- Yeryz

3- Fiziksel ve kimyasal zelliklerine GreAtmosferin Katlar :

Ekzosfer 300-325 Km.

-------------------------------------------

yonosfer 80-90 Km.

-------------------------------------------

Kemosfer 45 Km.

-------------------------------------------

Ozonosfer 12 Km.

-------------------------------------------

Troposfer Yeryz

-------------------------------------------

4- Scakla Gre Atmosferin Katlar

Termosfer

80 km.----- -------------------------- Mezopoz

Mezosfer

45-50 km. -------------------------- Stratopoz

Stratosfer

12 km. ------------------------------ Tropopoz

Troposfer

------------------------------ Yeryz


9/31

Troposfer

Tropopoz

Stratosfer

Strotopoz

Mezosfer

Mezopoz

Termosfer

ATMOSFERIN YAPISI


10/31

TROPOSFER

Yeryzyle temas olan tabakadr.

Ykseklikle scaklk der.

Su buharnn %99u bu tabakadadr.

Bulutlarn ve hava olaylarnn meydanageldii tabakadr.


11/31

TROPOPOZ

Scaklk deiimiyle tesbit edilir.

Bulutlarn ve hava olaylarnn bittii noktadr.

En dk troposferik scaklk bu seviyededir.

Alt noktalarnda ok kuvvetli rzgarlar grlr.

Yksekligi mevsimlere ve enlemlere gre deiiklik gsterir.

H2O der O3 artar.


12/31

STRATOSFER

Scaklk ykseklikle artar.

st seviyelerinde lk ozon blgeleri ierir.

Bazi kuvvetli CB oluumlarnda tepe seviyeleri bu tabakaya kadar ular.

Nacreous bulutlar oluur.


13/31

Nacreous Bulutlar


14/31

STRATOPOZ

Statosferin biti noktasdr (50 km).

Maksimimum scaklk donma noktasnn biraz altndadr.


15/31


16/31

MEZOPOZ

Mezosferin bittii noktadr.

Ykseklii 80-90 km civarndadr.

Yksek enlemlerde scakl yazn 120 C kn ise -50 C civarndadr.


17/31

TERMOSFER

Scakln artt tabakadr.

st seviyesi bilinmemektedir.

Ekzosfer ve yonosferi iermektedir.


18/31


19/31

TropopauseHeight

TropopauseTemperature

Equator 56 000 ft -75C

Latitude 50 N 37 000 ft -55C

Poles 27 000 ft -45C


20/31

40. Enlem

55. Enlem

Ekvatoral ve kutupsal hava

60-70. Enlemler

Arktik ve Kutupsal hava

-50 C

-80 C


21/31



22/31


1. Tropik Tropopoz,

2. Subtropikal Tropopoz,

3. Polar Tropopoz.


23/31

Uak dizaynndaki hesaplamalar, uaklarn baz testleri, cihazlarnkalibrasyonu, seyrsefer hesaplar,altimetrik basnhesaplamalarnda kullanlmak zere, ilgili btn kurum vekiilerce esas alnan Uluslararas Sivil Havaclk Tekilat

(ICAO) tarafndan 1964 te ortaya konan ve 1993 te geniletilen

spesifik esaslara, Hesaplamalara dayanan deer ve tablolardr.

ICAO Standart Atmosferi


24/31

ICAO standart atmosferi

uuculuk iin Uluslararas Sivil Havaclk Tekilat tarafndangelitirilmitir.

zelliklerini yle sralayabiliriz :

1. Atmosfer kuru kabul edilmitir.2. Ortalama deniz seviyesindeki basn 760 mm civa (29.93 inch) =

1013.25 milibardr.

3. Ortalama deniz seviyesindeki hava scakl 15C4. Ortalama deniz seviyesindeki hava younluu 1,225 kg/m5. Yer ekim ivmesi g = 980,665 cm/sn6. Tropopozun ortalama deniz seviyesinden ykseklii 11 km (36.000 ft)7. Tropopozdaki scaklk -56.5 C8.Ykseklikle scaklk deimesi (Lapse-rate)

Ortalama deniz seviyesinden 5 km aa ve 11 km yukarya(Tropopoza) kadar olan blgede scaklk azalmas her kilometrede 6,5 Cdir.11 kmden 20 kmye kadar scaklk sabit kalmakta yani izotermal durumvardr. 20 kmden 32 kmye kadar scaklk her km.de 1 C artar.32-47 herkm.de 2,8 C artar 47-51 0.051-71 -2,871-80 -2.0


25/31

ICAO standart atmosferinin belirli basn seviyelerininykseklikleri ve scaklklar yledir

Belirli Basn Seviyelerinin Ykseklikleri

-45.331.05510

-52.723.84930

-55.920.57650

-56.516.180100

-56.511.784200

-44.59.164300

-31.67.185400

-21.25.574500

-4.53.012700

5.51.457850

14.31111000

1501013.25

Scaklk (C)Ykseklik (metre)Sabit basn seviyeleri (hPa)


26/31

ULUSLARARASI STANDART ATMOSFER (ISA-ICAO SA)

Ortalama Deniz Seviyesi

(MSL)

Scaklk 15 C

Basn 1013.25 hPa

Yogunluk 1225 g/m3

Ortalama deniz seviyesinden 11km ye kadar (36,090 ft)

Her 1000 ft de scaklk

1,98 C azalr.

(6,5 C her 1km iin)11 km den 20 km ye kadar(65,617 ft)

Scaklk sabittir. (-56,5 C)

20 km den 32 km ye kadar(104,987 ft)

Ykseldike her 1000 ft iinScaklk 0,3 C artar.

(1 C her 1km iin)


27/31

BASINC YUKSEKLIK

1013 mb MSL

850 mb 5000 feet

700 mb 10000 feet

500 mb 18000 feet

400 mb 24000 feet

300 mb 30000 feet

250 mb 34000 feet

200 mb 39000 feet

150 mb 45000 feet


28/31

ISA T = 15 - (1,98 x Uu seviyesi /1000)


29/31

JET STANDART ATMOSFER (JSA)

Uak motorlarnn imalatnda kullanlr.

Deniz Seviyesi Scakl +15 C

Tropopoz yoktur

Scaklk d 2 C /1000 ft dir.


30/31

ULUSLARARASI STANDART ATMOSFER SAPMASI

ISA sapmas: Performans hesaplamalarnda ve alet dzeltmelerindekullanlan bir bilgidir. ISA scakl ile Aktel scaklk

arasndaki farktr.Negatif veya Pozitif olabilir.

rnek 1: 30000 ft de uuyorsunuz ve d hava scakl -50 CISA sapmas = ?

ISA T = 15 (1.98x 30.000/1000) = - 44,4 CISA sapmas = -50 ( - 44,4) = -5,6 CD ortam Scakl ISAdan 5,6 C daha dktr.

rnek 2: 22000 ft de uuyorsunuz ve ISA sapmas +10 CD Ortam Scakl = ?

ISA T = 15 (1.98x 22.000/1000) = - 28,56 C+10 = DOS ( - 28,56)DOS = 10 28,56 = -18,56 C

D ortam Scakl ISAdan 10 C daha yksektir.


31/31

JET STANDART ATMOSFER (JSA) SAPMASI

40000 ft de uuyorsunuz ve d hava scakl -65 CISA sapmas = ?JSA sapmas = ?

ISA T = 15 (1.98x 40.000/1000) = - 64,4 CISA sapmas = -65 ( - 64,4) = -0,6 C

JSA T = 15 (2x40.000/1000) = -65 CJSA sapmas = -65-(-65) = 0 C

Documents

JAA ATPL 050 Meteoroloji -1-Atmosfer