34
014 2014 Jaarverslag Transitie naar een sterke samenwerkings- organisatie

Jaarverslag 2014 Rijnbrink

Embed Size (px)

DESCRIPTION

 

Citation preview

Page 1: Jaarverslag 2014 Rijnbrink

20142014Jaarverslag

Transitie naar een sterke samenwerkings-organisatie

Page 2: Jaarverslag 2014 Rijnbrink

Colofon

Tekst

Rijnbrink

Ontwerp en realisatie

Morskieft Ontwerpers

Oplage

Digitaal

Contact

Van Alphenstraat 11

7442 TW Nijverdal

T 088 19 70 301

Zeelandsingel 40

6845 BH Arnhem

T 088 19 70 300

Page 3: Jaarverslag 2014 Rijnbrink

03

Terugkijkend op 2014 valt mij op hoe ons werkveld volop in

beweging is. Bibliotheken profi leren zich meer en meer als het

maatschappelijk hart van de lokale samenleving. Ze verbreden

hun functie en steeds minder opereren Bibliotheken stand-

alone. Dat sluit goed aan bij de lokale maatschappelijke

ontwikkelingen en de belangrijke rol die Bibliotheken hebben

in het ondersteunen van participatie in de samenleving. Wel

doen zij dat in een tijd met steeds minder fi nanciële middelen

en dat stelt hun voor stevige opgaven. Het vraagt om een

combinatie van reorganisatie en een fl inke dosis creativiteit

en innovatiekracht om Bibliotheekfuncties te kunnen

continueren.

Voor Rijnbrink betekent een veranderend werkveld dat we daarin meebewegen.

Ook wij ontkomen niet aan het veranderen van onze organisatie en een focus op

creativiteit en innovatiekracht om onze provinciale rol te blijven continueren.

Evenals Bibliotheken hebben wij te maken met een verbreding van onze functie.

Enerzijds doordat we de opdracht van de provincie Overijssel aanvaard hebben

om het programma Cultuureducatie met Kwaliteit uit te voeren in Overijssel en

anderzijds door het werk dat wij op het gebied van de amateurorkesten verzorgen

in zowel Gelderland als Overijssel.

Rijnbrink is partner voor Bibliotheken in twee provincies die het Bibliotheekwerk

van essentieel belang vinden. Met hun provinciale subsidies leggen zij een solide

basis onder ons ondersteuningswerk. Daarnaast zien wij het als een belangrijke

opgave om vanuit verantwoord maatschappelijk ondernemerschap ook een eigen

inkomstenstroom te verzorgen.

Dit jaarverslag laat zien waar ons ondersteuningswerk in 2014 op gericht geweest

is. Daaruit ontstaat een kleurrijk beeld dat niet tot stand gekomen was zonder de

enthousiaste inzet van onze medewerkers.

Veel leesplezier en inspiratie gewenst,

en ja, u leest het goed, wij gaan verder als Rijnbrink*. We laten de Groep achter

ons, omdat we dat beter vinden passen bij de beweging die we doormaken en de

opgaven waar we nu voor staan.

Tineke van Ham

Bestuurder Rijnbrink

* We krijgen wel eens de vraag waar onze naam voor staat. Voor diegene

die hier nieuwsgierig naar is, hierbij een korte uitleg. We werken voor

twee provincies en onze naam heeft verbinding met beiden. De Rijn is een

dominante rivier in Gelderland en de Brink is een veel gebruikt begrip in

Overijssel. Het staat voor een open ruimte waar alles samen komt.

Beste lezer,

Dit jaarverslag laat zien

waar ons ondersteunings-

werk in 2014 op gericht

geweest is.

Transitie naar een sterke samenwerkingsorganisatie

Page 4: Jaarverslag 2014 Rijnbrink

1 Inleiding 3

2 Beeld van Rijnbrink 4

3 Transitie op alle fronten 5

3.1 Lokaal 5

3.2 Provinciaal 5

3.3 Landelijk 6

4 Resultaten 6

4.1 Rijnbrink in transitie 6

4.2 Ontzorgen van onze klanten 7

4.3 Cultuur in maatschappelijk

perspectief 9

4.4 Gewaardeerde producten

en diensten 10

5 Innovatie 11

5.1 Innovatieve resultaten 11

5.2 Vooruit 14

6 Sociaal jaarverslag 14

6.1 Formatie 14

6.2 Ziekteverzuim 17

6.3 Conclusie 17

7 Financiële situatie 18

8 Jaarverslag medezeggenschap 20

9 Bestuur 21

10 Toezicht 22

11 Perspectief 25

Inhoudsopgave

Page 5: Jaarverslag 2014 Rijnbrink

05

In dit jaarverslag beschrijven we de activiteiten en resultaten

van Rijnbrink op holding niveau. Daarmee is het verslag

tevens het jaarverslag voor de onderliggende stichtingen.

In het verslag is een sociaal jaarverslag, een verslag over de

medezeggenschap en een toezichthouderverslag opgenomen.

2014 herinneren we ons vooral als een jaar van transitie. Een jaar waarin

de verandering van het Bibliotheekwerk van grote invloed was op onze

ondersteuning aan Bibliotheken en op de ontwikkelingen in onze organisatie.

Samen met Bibliotheken hebben we naar nieuwe manieren gezocht waarop zij

invulling kunnen geven aan hun maatschappelijke taken.

Het was voor Rijnbrink ook het eerste volledige jaar als gefuseerde organisatie.

Een jaar waarin we hebben gebouwd aan de nieuwe organisatie en veel energie

hebben gestoken in het op orde krijgen van de systemen en het verstevigen van

de relatie met onze Bibliotheken.

Ook is hard gewerkt aan het realiseren van de gemaakte afspraken met beide

provincies. Integraal onderdeel van die afspraken was de ondersteuning van

beide Bibliotheeknetwerken bij het realiseren van hun netwerkprogramma’s

en de ondersteuning en stimulering van blaasmuziek. Daarnaast is naar

tevredenheid van zowel de provincie Overijssel als de culturele instellingen

en scholen, gewerkt aan het bevorderen van cultuureducatie in het primair

onderwijs.

We hebben ook succesvol gewerkt aan een goede samenwerking met de andere Provinciale

Steunorganisaties (PSO’s) binnen de Samenwerkende PSO’s Nederland (SPN). Als SPN spelen

we inmiddels een belangrijke rol bij de borging en ontwikkeling van allerlei landelijke

projecten. Hierdoor is de relatie met diverse landelijke partijen zoals de Vereniging

Openbare Bibliotheken (VOB), de Koninklijke Bibliotheek (KB), het Sector Instituut Openbare

Bibliotheken (SIOB) en Bibliotheek.nl het afgelopen jaar versterkt. We hebben in de

samenwerking steeds gezocht naar de meerwaarde die we als provinciale organisaties

kunnen hebben als intermediair tussen het lokale en landelijke niveau. Ook los van de SPN is

de samenwerking tussen Rijnbrink en landelijke partijen geïntensiveerd het afgelopen jaar.

1 Inleiding

2014 herinneren we ons vooral als een jaar van transitie. Een jaar waarin de verandering van het Bibliotheekwerk van grote invloed was op onze ondersteuning aan Bibliotheken en op de ontwikkelingen in onze organisatie. Transitie naar een

sterke samenwerkingsorganisatie

Page 6: Jaarverslag 2014 Rijnbrink

2 Beeld van Rijnbrink

Het is onze missie om Bibliotheken en andere maatschappelijke

organisaties te ondersteunen bij het verwezenlijken van hun

maatschappelijke ambities.

Wij doen dat als netwerkpartner door middel van advisering, facilitering, het leggen van

verbindingen en het aanbieden van betrouwbare en kwalitatief goede producten en diensten.

Wij werken vanuit vier kernwaarden die ons dagelijks handelen richting geven: klantgericht,

innovatief, fl exibel en resultaatgericht.

Onze belangrijkste partners zijn de openbare Bibliotheken in Gelderland en Overijssel, maar wij

werken ook voor en met amateurmusici en bieden ondersteuning aan organisaties op het terrein

van cultuureducatie, het onderwijs, theaters en cultuurhuizen.

Het werkgebied van Rijnbrink bestrijkt in hoofdzaak Gelderland en Overijssel, maar gaat soms

ook over de provinciegrenzen heen. In Oost-Nederland zijn 47 Bibliotheekstichtingen werkzaam,

22 in Gelderland en 25 in Overijssel. De Bibliotheken maken zowel afzonderlijk als in

netwerkverband gebruik van de diensten van Rijnbrink.

Rijnbrink is een holding en fungeert als paraplu voor de onder haar vallende stichtingen die een

eigen doel hebben. Ze vervult tevens de functie van toezichthouder en bestuur. Rijnbrink volgt de

Governance Code Cultuur en heeft een raad van commissarissen en een raad van bestuur.

Onze stichtingen op een rij:

• stichting Uitvoeringsorganisaties (met alle activiteiten)

• stichting Werkgeverschap (met al het personeel)

• stichting Biblioservice Gelderland (voor de subsidierelatie

met de provincie Gelderland)

• stichting Overijsselse Bibliotheek Dienst (voor de subsidierelatie

met de provincie Overijssel)

• stichting Biebsearch (exploiteert op onderwijs gerichte diensten)

• stichting Innovatielab (is formeel opgeheven in december 2014)

• stichting Volksuniversiteit (exploiteert in de Stedendriehoek (als pilot)

een volksuniversiteit)

• stichting PBAM (ondersteunt amateurmusici in Overijssel binnen

het team Musidesk)

Page 7: Jaarverslag 2014 Rijnbrink

07Transitie naar een sterke samenwerkingsorganisatie

47 Bibliotheek-stichtingen 203

Vestigingen

857.754 Leden

Page 8: Jaarverslag 2014 Rijnbrink

Van couleur locale naar

gezamenlijk werken aan

burgerschap

3.1 Lokaal

Van couleur locale …….

Bibliotheken zoeken naar nieuwe maatschappelijke

relevantie en verschuiven langzamerhand hun focus

van uitlenen naar het stimuleren van persoonlijke

ontwikkeling en maatschappelijke participatie.

Ze doen dat in toenemende mate samen met lokale

partners. Al dan niet in een gezamenlijke huisvesting.

Bibliotheken krijgen daarbij te maken met een snel

veranderende samenleving zowel door politieke

keuzes die gemaakt worden, als door de mogelijkheden

die digitalisering oplevert.

Bibliotheken ontvangen subsidie van hun gemeente.

Die zijn opdrachtgever en bepalen de gewenste

resultaten. Dat zorgt ervoor dat Bibliotheekwerk altijd

afgestemd is op de lokale situatie.

In 2014 hebben we als Rijnbrink de ontwikkeling

van nieuwe lokale maatschappelijke relevantie

ondersteund en waar mogelijk aangejaagd. Dat deden

we zowel via de Bibliotheeknetwerken als via directe

lokale ondersteuning.

….. naar gezamenlijk werken aan burgerschap

Dat gezegd hebbende bestaan er ook veel

overeenkomsten tussen openbare Bibliotheken.

De drie overheidslagen die betrokken zijn bij het

Bibliotheekwerk hebben in een convenant vastgelegd

wat de functie van een openbare Bibliotheek is. De

Bibliotheken werken vanuit die gezamenlijke agenda

ook in netwerkverband aan de innovatie van de

dienstverlening.

Rijnbrink vervult in beide provinciale netwerken de rol

van netwerkpartner en stemt de dienstverlening af op

de strategische doelen uit de meerjarenprogramma’s van

de Vereniging Samenwerkende Gelderse Bibliotheken

(SGB) en de Vereniging Netwerk van Overijsselse

Bibliotheken (VNOB).

De netwerkprogramma’s bevatten in 2014 vooral

innovatieve projecten. Gericht op het ontwikkelen van

nieuwe producten en diensten waarmee Bibliotheken

invulling kunnen geven aan hun maatschappelijke rol.

Sleutelbegrippen daarbij zijn persoonlijke ontwikkeling

en maatschappelijke participatie.

In beide programma’s werkten de Bibliotheken

aan versterking van alle vormen van burgerschap:

economisch, sociaal, cultureel en politiek.

Bibliotheken werkten het afgelopen jaar steeds vaker

samen met organisaties uit het brede maatschappelijke

veld. Naast het onderwijs ging het daarbij om

partijen als volksuniversiteiten, erfgoedinstellingen,

peuterspeelzalen en cultuur- en welzijnsinstellingen.

3 Transitie op alle fronten

Page 9: Jaarverslag 2014 Rijnbrink

3.3 Landelijk

Transitie was in 2014 ook een belangrijk landelijk thema. In aanloop naar de nieuwe Bibliotheekwet maakten

het SIOB en Bibliotheek.nl zich vorig jaar op om onderdeel te worden van de KB. In de zomer werd Jos Debeij als

kwartiermaker voor dat proces aangesteld. Hij was tot dat moment directeur van de Bibliotheek Deventer en

actief deelnemer aan het Overijssels netwerk.

Tineke van Ham, bestuurder van Rijnbrink was als voorzitter van de SPN nauw betrokken bij de contacten

met de landelijke organisaties. Ook de relatie van Rijnbrink zelf met de KB heeft in 2014 veel aandacht gekregen.

Dit heeft geresulteerd in een aantal opdrachten voor adviseurs van Rijnbrink op landelijk niveau.

Van programmasubsidie naar een gesprek over de inzet van provinciale subsidie.

09Transitie naar een sterke samenwerkingsorganisatie

3.2 Provinciaal

Van programmasubsidie…

Voor de provincies Gelderland en Overijssel was 2014

het tweede jaar van een beleidsperiode die loopt tot

2016. Dat wil niet zeggen dat de rest van de beleids-

periode de provinciale opdracht niet kan wijzigen. In

2015 wordt een nieuwe Bibliotheekwet van kracht.

De provincies krijgen in die wet een rol in het inter-

bibliothecair leenverkeer, het collectiebeleid, de

netwerkvorming en de innovatie in lokale Bibliotheken.

De manier waarop de provincies invulling geven aan

deze taken, laat de wet voor een groot deel vrij. Dit kan

de opdracht aan Rijnbrink beïnvloeden.

… naar een gesprek over de inzet van provinciale subsidie

Voor het slagen van de lokale transitie is het wenselijk

dat deze op provinciaal niveau ondersteund wordt.

Om die reden is in 2014 opdracht gegeven tot een

transitieproject binnen Rijnbrink. Onderdeel van dit

project is transparantie en overleg met stakeholders

over de inzet van provinciale subsidie. Het belangrijkste

doel is echter om de dienstverlening van Rijnbrink te

vernieuwen. Zodat we in staat blijven een belangrijke

bijdrage te leveren aan de versterking van de

maatschappelijke positie van lokale Bibliotheken

en aanpalende maatschappelijke organisaties. Op

die manier zijn zij instaat burgers te helpen zich te

ontwikkelen met het gevolg dat ze blijvend kunnen

participeren in de samenleving.

Page 10: Jaarverslag 2014 Rijnbrink

4.1 Rijnbrink in transitie

De transitie van het Bibliotheekwerk heeft ook grote invloed op Rijnbrink zelf. In 2014 is dan ook een aantal activiteiten uitgevoerd gericht op het transformeren van Rijnbrink tot een organisatie die ook voor de verbrede nieuwe Bibliotheekorganisaties en hun samenwerkingspartners een relevante ondersteuner is.

4 Resultaten

Page 11: Jaarverslag 2014 Rijnbrink

Een organisatie die klaar is voor haar rol onder de nieuwe Bibliotheekwet die in

2015 van kracht wordt en een organisatie die minder afhankelijk is van provinciale

Bibliotheeksubsidie. Maar ook een organisatie die aansluit op de ontwikkelingen in

de maatschappij. Hierbij laten we ons inspireren door Eric Koenen, de auteur van de

Atomiumorganisatie die pleit voor een organisatie gebaseerd op vertrouwen en dialoog.

Wat ons raaktRijnbrink wordt geconfronteerd met een aantal belangrijke ontwikkelingen:

• er is minder subsidie beschikbaar en we moeten meer eigen inkomsten genereren als

maatschappelijk ondernemer;

• de ondersteuningsvraag verandert en vraagt van ons dat we de bedrijfsvoering

goedkoper aanbieden en de lokale vernieuwing ondersteunen;

• het werkveld verbreedt waardoor we Bibliotheken met nieuwe functies als klant krijgen;

• lokale partnerschappen worden leidend voor Bibliotheken die in toenemende mate

opereren in nieuwe netwerken.

Wat we eraan doenOm in te spelen op die ontwikkelingen hebben we in 2014 de volgende stappen gezet:

• nadat eind 2013 de strategie was herzien, hebben we een planning en control cyclus geïmplementeerd die

ervoor zorgt dat de organisatie werkt volgens de plan, do, check, act methode;

• op financieel gebied hebben we een programma uitgevoerd gericht op kostenbesparing met als doel om

onze producten goedkoper te kunnen aanbieden en meer inkomsten te genereren naast de provinciale

Bibliotheeksubsidie;

• in het licht van de nieuwe Bibliotheekwet en de benodigde veranderingen in het Bibliotheekwerk hebben we

het gesprek gevoerd over de inzet van subsidie;

• op HRM-gebied hebben we een begin gemaakt met het formuleren van strategisch personeelsbeleid

dat bijdraagt aan een ondernemende organisatie. Onder andere door de introductie van een nieuwe

gesprekscyclus, de modernisering van het WINO en een programma voor de medewerkers gericht op het

stimuleren van ondernemend gedrag;

• er zijn plannen gemaakt gericht op het verbreden van de markt en een positionering als maatschappelijk

ondernemer. Dit heeft in 2014 al geresulteerd in een aanbod voor Bibliotheken die een rol willen spelen

binnen het sociaal domein.

Er is minder subsidie

beschikbaar en we moeten

meer eigen inkomsten

genereren als maatschappelijk

ondernemer.

11Transitie naar een sterke samenwerkingsorganisatie

Page 12: Jaarverslag 2014 Rijnbrink

4.2 Ontzorgen van onze klanten

Rijnbrink werkt opdrachtgestuurd vanuit de provincie en vraaggestuurd vanuit de Bibliotheken. Hierbij is ons uitgangspunt alleen activiteiten provinciaal te organiseren die daar effi ciënter en/of kwalitatief beter belegd kunnen worden.

Waar dat aantrekkelijk is voor alle partijen doen we zelf de uitvoering. Onze basisdienstverlening

moet zonder subsidie, marktconform zijn. Waar dat niet het geval is huren we in, of ondersteunen

we Bibliotheken bij het kiezen van de juiste leverancier.

Ook in 2014 hebben we Bibliotheken zoveel mogelijk willen ontzorgen en onze klanten de

mogelijkheid geboden hun hele bedrijfsvoering of een deel daarvan door of via Rijnbrink te

laten verzorgen. Dit gebeurde vooral vanuit onze facilitaire teams. De facilitaire dienstverlening

heeft wel last van de bezuinigingen waar lokale Bibliotheken mee worden geconfronteerd.

Dit heeft bijvoorbeeld geresulteerd in een sterke afname van het aantal bibliobusuren en een

krimp in het aantal verhuurde media. Door te focussen op operational excellence hebben we de

dienstverlening op andere terreinen op peil kunnen houden.

De afdeling Bedrijfsvoering heeft in 2014 een aantal belangrijke stappen gezet om ervoor te zorgen

dat de producten en diensten aangesloten blijven bij veranderingen die in de markt zichtbaar zijn.

Zo is onderzoek gedaan naar de beste manier om collectiedienstverlening aan te laten sluiten

op de veranderingen bij Bibliotheken. In het verlengde daarvan is in overleg met Bibliotheken

gezocht naar de optimale manier om het transport voor de Overijsselse Bibliotheken te organiseren.

Daarnaast is op het terrein van ICT bijgedragen aan de Bibliotheek op School (dBoS). Door veel

Bibliotheken aan te sluiten op het Schoolwise-systeem is een aantal interne processen beter

gestroomlijnd waardoor de dienstverlening naar de klanten soepeler kan verlopen. Ook is hard

gewerkt aan het ICT-plan dat de IT-dienstverlening zowel voor de interne organisatie als voor de

externe klanten moet optimaliseren.

2013 2014 2013 2014

Product Overijssel Overijssel Gelderland Gelderland

Financieel advies 23 22 7 7

Financiële administratie 20 19 4 6

Personeels- en salarisadministratie

4 5 5 4

WINO 20 20 3 3

IT 25 25 9 9

WISE 25 25 0 0

Mediadistributie 22 22 0 0

Transport 25 25 22 22

Bibliobussen 9 1 13 6

Collecties (verhuur) 25 25 0 2

Collecties (leenverkeer) 25 25 22 22

Productafname bedrijfsvoeringAfname aantal stichtingen

Page 13: Jaarverslag 2014 Rijnbrink

13Transitie naar een sterke samenwerkingsorganisatie

4.3 Cultuur in maatschappelijk perspectief

4.3.1 Musidesk

Zowel in Gelderland als Overijssel heeft Rijnbrink een provinciale taak in de ondersteuning van de harmonieën,

fanfares en brassbands, kort gezegd de HaFaBra. Na de fusie van Rijnbrink is de dienstverlening aan deze groepen

samengevoegd in Musidesk.

Met Musidesk hebben we in 2013 de ambitie uitgesproken om in de komende drie jaar jaarlijks een 100-tal nieuwe

leden te mogen begroeten en een aantal pilots in het buitenland uit te zetten. Dit wilden we onder andere

realiseren door middel van het uitnodigen van conservatoriumstudenten, organiseren van festivals, workshops en

repertoiredagen, aanwezig zijn op beurzen en congressen, een aantal publicaties in vakbladen en adverteren in de

voor ons relevante bladen. Alle bovenstaande acties zijn met succes gerealiseerd. Op die manier hebben we vele

partners met wisselende projecten aan ons weten te binden en veel goodwill ontwikkeld. Tot nu toe hebben we

ruim 80 nieuwe leden/gastleners mogen begroeten. Niet alleen uit Gelderland en Overijssel, maar ook uit Duitsland

en België. We hebben zelfs een aantal pilots in Litouwen, Polen en Singapore uitgezet. Nederland kent ruim 2.000

blaasorkesten, daarvan is nu een kleine 40% lid van Musidesk. De komende 2 jaar hopen we de 50% te halen.

Musidesk ondersteunt door bladmuziek te verhuren, te adviseren bij programmering en blaasmuziek te

stimuleren. Dat laatste doen we op allerlei manieren, onder andere door het organiseren van workshops,

uitvoeringen en repertoiredagen. Maar ook door de promotie van blaasmuziek op nationale en internationale

festivals. Het gebruik van de bladmuziek en partituren heeft door de samenvoeging van de Gelderse en

Overijsselse collecties in 2014 een fl inke boost gekregen. De dienstverlening wordt gewaardeerd door de

klanten. In het Klant Tevredenheid Onderzoek (KTO) dat in 2014 is gehouden kreeg Musidesk een 7,9 voor de

dienstverlening. Musidesk timmert nationaal fl ink aan de weg en heeft in 2014 een driejarig contract met de

Federatie voor Amateur Symfonie Orkesten (FASO) afgesloten.

Page 14: Jaarverslag 2014 Rijnbrink

Twee van de meest aansprekende projecten van Musidesk zijn het Hanzefestival en HRFSTWND.

Ook in 2014 hebben weer vele muzikanten, dirigenten en muziekliefhebbers genoten en

prachtige concerten gegeven. De samenwerking met alle partners en mensen (waaronder de

nodige vrijwilligers) die een bijdrage hebben geleverd was uitstekend. We waren zeer tevreden

over het aantal deelnemers en de verbinding die gelegd is tussen amateurs en professionals.

Hanzefestival Hrfstwnd:

deelnemende verenigingen: 18 deelnemende verenigingen: 31

aantal bezoekers: 340 deelnemende muzikanten: 1.500

deelnemende theaters: 15

deelnemende beroepsorkesten -

JWF/KMK & Het Symfonieorkest aantal bezoekers: 5.500

Gerelateerde activiteiten:

Groot HRFSTWND orkest i.s.m. Het Symfonieorkest

HRFSTWND light (workshop i.s.m. Artez Conservatorium)

4.3.2 Cultuureducatie met kwaliteit

In Overijssel zijn we uitvoerder van het programma Cultuureducatie met Kwaliteit

(CMK). We werken via verschillende activiteiten aan de ontwikkeling en het

versterken van een basisstructuur voor een provinciaal cultuureducatieprogramma.

Bij de start in 2013 was het uitgangspunt om in elke gemeente van de Provincie

Overijssel een pilot te starten. Dit is in 2014 ook daadwerkelijk gelukt. Hiermee is in

ieder geval provinciebrede dekking van CMK gerealiseerd.

Onze adviseurs Cultuureducatie ondersteunen gemeenten en basisscholen bij

het ontwikkelen en implementeren van doorgaande leerlijnen en werken aan de

deskundigheid van leerkrachten op het terrein van kunstzinnige oriëntatie.

In 2014 is op 109 scholen een pilot uitgevoerd en hebben ruim 12.000 leerlingen

deelgenomen. De waardering voor de rol van Rijnbrink is groot, zowel bij de

provincie als de instellingen in het veld. In Gelderland participeren we in de

klankbordgroep van CMK en organiseren we samen met Cultuurmij Oost en Gelders

erfgoed een drietal bijeenkomsten rond cultuureducatie.

4.4 Gewaardeerde producten en diensten

Rijnbrink heeft begin 2014 een KTO onder Bibliotheken uit laten voeren door Customeyes.

Het onderzoek bestond uit een online vragenlijst en een uitgebreid interview met de Gelderse

en Overijsselse Bibliotheek directeuren. De Bibliotheken gaven Rijnbrink overall een 6,8. Een

ruime voldoende, maar nog niet een cijfer waar we tevreden mee zijn. Op basis van de onder-

zoeksresultaten hebben de teams verbeterplannen gemaakt die de door klanten gesignaleerde

verbeterpunten moeten oplossen. Begin 2016 is een nieuw uitgebreid KTO gepland en dan

hopen we dat de scores verbeterd zijn.

Page 15: Jaarverslag 2014 Rijnbrink

15Transitie naar een sterke samenwerkingsorganisatie

Binnen onze organisatie en de Bibliotheekbranche is innovatie en innoveren

van groot belang om ons tijdig te kunnen aanpassen aan de veranderende

omgeving. Innovatie is daarom ook één van de kernwaarden van Rijnbrink

en het is in alle processen ingebed. Het is terug te vinden in beleids-

documenten en onderleggers tot aan personele jaargesprekken. Allemaal

bedoeld om een innovatief klimaat in de organisatie te bevorderen.

De meeste innovaties in 2014 zijn terug te voeren op veranderingen die zichtbaar zijn in onze Bibliotheek-

branche en de transitie van het Bibliotheekwerk. Het zwaartepunt ligt hierbij op het zoeken naar een nieuwe

positionering voor Bibliotheken die de maatschappelijke meerwaarde verstevigt.

De innovaties waaraan Rijnbrink heeft gewerkt waren daar dan ook voornamelijk op gericht. Daarbij is

onderscheid te maken tussen innovatie binnen Rijnbrink en ondersteuning van innovatie buiten Rijnbrink.

Rijnbrink heeft hiernaast vanuit haar provinciale taak, volop ondersteuning geboden bij de realisatie van de

innovatieve plannen van de provinciale netwerken in Gelderland en Overijssel. Hierbij waren de jaarplannen

van de beide netwerkend leidend.

5 Innovatie

VoorleesExpress, een nieuwe manier om

laaggeletterdheid te verbeteren,

bereikte in 2014 320 gezinnen

Page 16: Jaarverslag 2014 Rijnbrink

Het betrof in Gelderland, de ondersteuning

van de themaverbanden:

• Educatie

• Leven lang leren

• Marketing

• Informatiemanagement

Het betrof in Overijssel de ondersteuning

van de programmalijnen:

• Schatkamer

• Werkplaats

• Ontmoetingsplaats

• Flankerend beleid

5.1 Innovatieve resultaten

Rijnbrink@Work

Ons invalbureau heeft een verbeterslag gemaakt en de dienstverlening aangepast aan de behoefte

bij onze Bibliotheken. Met als resultaat een eigentijdse plek waar Bibliotheken terecht kunnen voor

al hun tijdelijke personeelsvraagstukken. Of het nu gaat om een invalmedewerker, een interim-

manager of een tijdelijk benodigde professional. Om deze verandering te kenmerken hebben we de

naam ook aangepast naar Rijnbrink@Work. Bovendien gebruiken we Rijnbrink@Work ook om onze

eigen fl exibele schil vorm te geven.

Laaggeletterdheid

Rijnbrink ondersteunt een project ter bestrijding van laaggeletterdheid. Het betreft een gezamenlijk project

dat zowel uitgevoerd wordt in Gelderland als Overijssel. In 2014 is vooral gewerkt aan de totstandkoming van

taalpunten in de Bibliotheken.

In Overijssel zijn de Bibliotheken als onderdeel van dit project daarnaast in 2014 gestart met de VoorleesExpress.

In dit project lezen vrijwilligers een aantal weken voor in taalarme gezinnen. De noodzakelijke investering

wordt gedaan door het netwerk, de provincie Overijssel en het Oranjefonds. Met het project zijn 320 gezinnen

bereikt door de inzet van 380 vrijwilligers.

De Gelderse Bibliotheken willen in 2015 graag starten met de VoorleesExpress. Omdat de provincie niet wil

bijdragen hebben ze Rijnbrink gevraagd om helemaal via particuliere fondsen te proberen de fi nanciering rond

te krijgen. Eind 2014 had het VSB fonds toegezegd om een belangrijke bijdrage te leveren. Bij een aantal andere

fondsen lopen aanvullende aanvragen en we hopen in 2015 met de VoorleesExpress te kunnen starten in een

aantal Gelderse pilot Bibliotheken.

Opschalen en verbinden

Met opschalen en verbinden had Musidesk het plan om het huidige ledenbestand uit te breiden door behalve

Nederland, ook de rest van de Benelux en delen van Duitsland te interesseren voor haar dienstverlening door

deze geschikt te maken voor de buitenlandse markt. Tegelijk wilde zij haar zichtbaarheid vergroten door

verenigingen te verbinden aan Musidesk. Dit heeft geresulteerd in een toename met ruim 80 nieuwe leden

onder andere afkomstig uit de Benelux en Duitsland. Pilots zijn uitgezet in Litouwen, Polen en Singapore.

De nagestreefde verbinding is zichtbaar geworden in de projecten HRFSTWND en het Hanzefestival.

Page 17: Jaarverslag 2014 Rijnbrink

17Transitie naar een sterke samenwerkingsorganisatie

G!DS

Met Appsoft en de bblthk is gewerkt aan de totstandkoming van middleware voor de

G!DS waarmee “Uit in…” apps kunnen worden gemaakt. Deze is inmiddels opgeleverd en

kan nu ook ingezet worden voor andere klanten. Na Wageningen is Kampen de eerste

Bibliotheek die een Uit in… app wil ontwikkelen.

Doorgaande lijn lezen en mediawijsheid

Om Bibliotheken te ondersteunen bij de invulling van een “Leven Lang Leren” hebben

we hard gewerkt aan een doorgaande lijn lezen en mediawijsheid met daarin producten

als Boekenpret, Boekstart, My life story het portal digidoe. En aan een doorgaande leer-

lijn met daarin producten als dBoS BO en VO, Biebsearch. De ontwikkeling van de door-

gaande lijnen gaat in 2015 verder waarbij nauw wordt samengewerkt met Bibliotheken

en landelijke partners zoals Stichting Lezen & Schrijven, VOB, KB en stichting Lezen.

Transport

Het transport in Overijssel is geëvalueerd en op basis daarvan is een voorstel aan het

netwerk gedaan om het transport te optimaliseren. Dit nieuwe voorstel is aangenomen.

Daarnaast heeft het team onderzocht in hoeverre het transport naar Bibliotheken

ingezet kan worden voor andere doelgroepen en hoe de mediadienstverlening aan

scholen in Overijssel effi ciënter kan worden uitgevoerd.

Project UP

Voor de vernieuwing van het cursusbureau is eind 2014 een projectvoorstel goedgekeurd.

Het project met de naam UP is erop gericht om in 2015 en 2016 het cursusbureau om te

vormen tot Rijnbrink Campus. Doel van het project is om kennisdeling en educatieve

producten geïntegreerd door te ontwikkelen en aan te bieden aan onze klanten.

Sociaal Domein

Samen met Hans Veen van ACTA-advies en Peter van Eijk van PBF-innovatie bv hebben we een programma ontwik-

keld voor bibliotheken die lokaal iets willen betekenen in het sociaal domein. Het programma bestaat uit werk-

ateliers, een brochure en lesmateriaal. In de werkateliers hebben directeuren en MT-leden zich onder begeleiding van

Rijnbrink gebogen over de kansen voor hun Bibliotheek in het sociaal domein. In twee bijeenkomsten werd in een mix

van presentaties en onderling gesprek onderzocht waar je het best mee kunt starten als je een positie wilt veroveren

in het sociaal domein. Met methodieken als Canvas en SROI ter ondersteuning gingen de deelnemers op zoek naar

goede waarde proposities, passend bij de lokale situatie.

Op waarde geschat

In samenwerking met Bibliotheek Zwolle heeft Rijnbrink de studiedag “Op waarde geschat” georganiseerd. Ruim

60 Gelderse en Overijsselse directeuren spraken die dag over manieren waarop Bibliotheken hun maatschappelijke

meerwaarde in kunnen zetten in een nieuw en gezond bedrijfsmodel. Onderzoeksresultaten van de Bibliotheek

Zwolle naar een nieuw verdienmodel zijn gedeeld met alle aanwezigen, maar de Bibliotheek benadrukt dat er geen

algemeen model te geven is. De lokale situatie en de karakteristieke eigenschappen van de Bibliotheek zijn van grote

invloed op de inrichting van het verdienmodel. In 2015 zal de bijeenkomst een landelijk vervolg krijgen.

Binnen onze organisatie en

de Bibliotheek-branche is

innovatie en innoveren van

groot belang.

Page 18: Jaarverslag 2014 Rijnbrink

@Bibliotheek

In 2014 is de door Rijnbrink gestarte pilot Social Media succesvol overgedragen aan

Bibliotheek.nl. Het twitter account @Bibliotheek heeft in 1.5 jaar tijd een groei doorgemaakt

van enkele honderden volgers naar meer dan 28.000 volgers en is een relevant instrument

geworden in de communicatie met klanten. Zelfs buiten de landsgrenzen is het succes

opgemerkt en heeft de pilot aandacht gekregen in een publicatie van de New York public

library.

De Bibliotheek op school (dBoS)

Binnen dBoS werken primair onderwijs, Bibliotheken en overheid samen aan het verbeteren

van de kwaliteit van het onderwijs met als doel het vergroten van het leesplezier waardoor

de taal-, lees- en informatievaardigheden van kinderen meetbaar worden verbeterd. In beide

provincies betreft het een netwerkproject en heeft Rijnbrink in 2014 ondersteund bij de

implementatie van dBoS op lokale basisscholen.

De Overijsselse Bibliotheken hebben zich ten doel gesteld om 50% van de basisscholen in

2016 te laten deelnemen aan dBoS. Om de ambitie te halen startten in de 2de helft van 2013 de

Overijsselse Bibliotheken en Rijnbrink een project onder de titel Dienstverleningsaanbod en

netwerkimplementatie dBoS in Overijssel. Het project ligt op schema en bereikte eind 2014 al

23% van de scholen terwijl de doelstelling 20% was.

In Gelderland is het project dBoS Gelderland per 1 juni 2014 succesvol afgerond. De

behaalde resultaten zijn tijdens een conferentie op 2 april gepresenteerd aan de provincie

en de landelijke spelers. Voor de periode na juni 2014 is Rijnbrink gevraagd om ook het

vervolgtraject te ondersteunen.

Vrijwilligers

De provincie Overijssel heeft middelen beschikbaar gesteld aan de gemeente Rijssen-Holten

voor de ontwikkeling van nieuw vrijwilligersbeleid voor alle openbare Bibliotheken in

Overijssel. Deze opdracht wordt uitgevoerd namens het Bibliotheeknetwerk door Rijnbrink

in samenwerking met Arcon.

Negen andere gemeenten hebben dit project van harte ondersteund. Het gaat daarbij om de

gemeenten Losser, Tubbergen, Wierden, Haaksbergen, Oldenzaal, Dinkelland, Hardenberg,

Ommen en Steenwijkerland.

De provincie heeft de middelen beschikbaar gesteld in het kader van de ondersteuning van

de uitvoering van de Wet Maatschappelijke Ondersteuning. Inmiddels is een vrijwilligersnota

geschreven met kaders voor het Netwerk van Overijsselse Bibliotheken en het WINO-beleid.

Lokale Bibliotheken zijn vrij om hieraan naar eigen inzicht en op basis van lokale wensen en

mogelijkheden invulling te geven.

Page 19: Jaarverslag 2014 Rijnbrink

19Transitie naar een sterke samenwerkingsorganisatie

Leven lang leren

Mensen leren meer dan ooit. Kennis is dé cruciale productiefactor geworden. Zelfontplooiing en nadenken over

wat je wilt bereiken in je leven zijn gemeengoed geworden. Maar we zien ook de keerzijde daarvan. Aan de

onderkant van de samenleving dreigt een groep af te haken als het gaat om basisvaardigheden zoals lezen en

schrijven. En vele ouderen kunnen niet goed omgaan met digitale ontwikkelingen.

Om die reden ondersteunt Rijnbrink in Gelderland een fl ink aantal Bibliotheken bij het invullen van hun rol in dat

proces. Het gaat om een hele pragmatische inzet: hoe kunnen we Bibliotheken helpen bij de concrete invulling

van een “leven lang leren”.

In Overijssel werken Bibliotheken in netwerkverband aan de thema’s Werkplaats en Ontmoetingsplaats. Ook

daar ondersteunt Rijnbrink. Daarbij kijken we ook om ons heen, om door goede voorbeelden van buiten de

Bibliotheekbranche geïnspireerd te raken. Mark Deckers deed in dat kader begin 2014 onderzoek naar tien goede

voorbeelden rondom een “Leven Lang Leren” en schreef daarover een notitie. Deze is gepresenteerd op de in juni

2014 met Bibliotheek Zwolle georganiseerde conferentie.

5.2 Vooruit

Het stimuleren van innovatie blijft ook voor 2015 een belangrijk speerpunt. Daarbij kijken we naar ons huidige

innovatiebeleid en naar hoe we onze medewerkers zo goed mogelijk kunnen stimuleren en faciliteren in

innovatief gedrag. Daarbij is het ondersteunen van lokale innovatie vanaf januari 2015 één van de vier wettelijke

taken en zullen we nog meer afstemmen met Bibliotheken en provincies om dit zo goed mogelijk te doen.

Legio ouderen kunnen niet goed omgaan met digitale ontwikkelingen.

Page 20: Jaarverslag 2014 Rijnbrink

2014 stond in het teken van continuering van de ingezette organisatieverandering binnen de nieuwe Rijnbrink. Het afgelopen jaar is door iedereen hard gewerkt aan het realiseren van de resultaten die waren vastgelegd in de A3 plannen en de jaargesprekken vanuit de personele jaarcyclus (PJC). Voor medewerkers betekende dit werken met een omzet/resultaatverplichting en wennen aan werken in klantenteams, projectteams of expertteams.

6 Sociaal jaarverslag

Page 21: Jaarverslag 2014 Rijnbrink

Er lag een focus op dwarsverbanden die we in 2015 willen intensiveren. Daarnaast lag er focus op de ontwikkelingen

in de branche, de transitie van Bibliotheken en wat dat betekent voor onze organisatie. Kortom heel veel

ontwikkelingen en veranderingen waar iedereen binnen zijn of haar functie op elk niveau mee te maken heeft

gehad. Er is een beroep gedaan op een ieders verantwoordelijkheidsgevoel en professionaliteit. Hierdoor is

er veel geleerd, maar we zijn er nog niet. Het is een continu proces waar we steeds meer ruimte creëren voor

medewerkers, maar hen ook meer verantwoordelijkheid geven.

6.1 Formatie

De omvang van het personeelsbestand is in 2014 gedaald van 173,9 fte naar 156,5 fte. Een vermindering van

17,4 fte (23 medewerkers). De daling is voor een deel toe te schrijven aan de reorganisatie van de catering en

de receptie, die heeft plaatsgevonden in het team Facilitaire & Logistieke diensten. Daarnaast hanteerde de

organisatie een strakker vacaturebeleid waarbij niet iedere vrijkomende functie weer ingevuld is.

De Formatie 2014 weergave in FTE

Aantal FTE

Aantal medewerkers

0 5 10 15 20 25 30 35

0 5 10 15 20 25 30 35 40 45

156,5 FTE

gemiddeld 0,6 FTE per medewerker

226 medewerkers

Gemiddeld 21,3 arbeidsuren per week per medewerker

Advies Bedrijfsvoering

Administratie B

30,2

41

Facilitaire & Logistieke diensten

Collectie en Med

23,1

33

Bibliotheek Inhoudelijk Advies

Facititaire & Logi

19,9

26

Directie

Musidesk

6,5

16

Strategisch adviseurs

Bestuur

4,0

5

Administraties & ICT

Advies Bedrijfsvoering

27,5

35

Collecties & Mediabeheer

Invalpool

21,6

26

Musidesk

Bibliotheek inho

8,1

25

Invalpool

Staf

5,3

7

Staf

Directie

6,1

8

Organisatiekosten

Strategisch adviseurs

2,5

4

Overig

Overig

1,7

5

Page 22: Jaarverslag 2014 Rijnbrink

De gemiddelde leeftijd is hoog. Het merendeel van de medewerkers bevindt zich in de leeftijdscategorie

46-55 jaar (34%). Een grote groep is nog ouder en zit in de leeftijdscategorie 59+ (22%).

Dit vraagt extra aandacht. In het HRM jaarplan 2015 wordt aandacht besteed aan duurzame inzetbaarheid

en vitaliteitmanagement. Doel hiervan is iedere medewerker tot zijn recht laten komen ongeacht leeftijd,

gezondheid of beperking.

per type contract

per type contract

Onbepaalde tijd 199

Bepaalde tijd 40

Overig 5

per geslacht

Vrouw 81,1

Man 72,9

per geslacht

Vrouw 132

Man 94

per leeftijd

per leeftijd

15-25 jaar 5

26-35 jaar 22

36-45 jaar 37

46-55 jaar 78

56-58 jaar 31

> 59 jaar 49

per contract

per contract

Partime 158

Fulltime 68

Onbepaalde tijd 141,6

Bepaalde tijd 13,8

Overig 1,1

15-25 jaar 1,8

26-35 jaar 17,3

36-45 jaar 25,6

46-55 jaar 58,6

56-58 jaar 20,9

> 59 jaar 29,8

Partime 88,5

Fulltime 68,0

De Formatie 2014 weergave in FTE (156,5)

Weergave in aantal medewerkers 2014 (226)

Page 23: Jaarverslag 2014 Rijnbrink

Instroom 2014 -15,3 FTP

Uitstroom 2014 - 24,8 FTP

Kerncijfers over de formatie

2013 2014

Aantal medewerkers 251 228 - 9%

Aantal deeltijders 178 71% 158 69%

Aantal vrouwen 148 59% 137 60%

Aantal mannen 103 41% 94 41%

Instroom medewerkers 22 8.8% 29 12.7%

Uitstroom medewerkers 21 8.4% 46 20%

per geslacht

Man 10,9

Vrouw 4,4

per geslacht

Man 13,8

Vrouw 11,1

per leeftijd

15-25 jaar 7,5

26-35 jaar 3,8

36-45 jaar 2,0

> 59 jaar 2,9

per leeftijd

15-25 jaar 9,9

26-35 jaar 0,8

36-45 jaar 2,0

> 59 jaar 2,1

23Transitie naar een sterke samenwerkingsorganisatie

Page 24: Jaarverslag 2014 Rijnbrink

Personele jaarcyclus

Binnen Rijnbrink zijn we ervan overtuigd dat het succes van onze organisatie vooral wordt

bepaald door de prestaties van onze medewerkers. In een kennisintensieve organisatie als

Rijnbrink hangt de kwaliteit van de dienstverlening af van de kwaliteit van de medewerkers.

Om ervoor te zorgen dat we onze concurrerende kracht behouden en versterken, investeren

we blijvend in onze medewerkers. Want we zijn ervan overtuigd dat medewerkers die met

plezier werken meer betrokken zijn, beter presteren en meer met nieuwe ideeën komen.

In 2014 zijn wij gestart met een personele jaarcyclus. De PJC bestaat uit een gecombineerd

plannings- en evaluatiegesprek en een voortgangsgesprek. Dit betekent dat er in totaal

456 formele gesprekken zijn gehouden.

Ontwikkeling

In 2014 is veel tijd besteed aan opleiding en ontwikkeling van managers en medewerkers.

Sommige opleidingen werden geïnitieerd vanuit de teamjaarplannen en of de PJC.

Andere onderwerpen zijn op organisatieniveau opgepakt. Voorbeelden zijn een leergang

adviesvaardigheden (30 medewerkers), een training van de Radboud Universiteit,

vitaliteitmanagement (20 medewerkers) en projectmatig werken. De opleidingen/trainingen

zijn gestart in 2014 en lopen door in 2015. Het management is in 2014 vooral getraind op

thema’s als sturen op kernwaarden, ondernemen, managementdrives, stijl van leidingeven,

teamvorming en verandermanagement.

Medewerkerstevredenheidsonderzoek (MTO door Effectory)

In april heeft Effectory voor ons een Medewerkerstevredenheidonderzoek (MTO) uitgevoerd.

De resultaten van het onderzoek zijn gedeeld op organisatieniveau, teamniveau en

medewerkerniveau. Per team moest vervolgens een verbeterplan worden gemaakt met zo

concreet mogelijke acties. Niet alleen op punten die verbeterd moesten worden, maar ook op

punten die medewerkers wilden behouden of versterken. Teammanagers en medewerkers

zijn hier voortvarend mee aan de slag gegaan en eind november waren alle actieplannen

gereed. Gedurende 2015 volgen we in hoeverre alle acties daadwerkelijk leiden tot

verbetering. In 2016 meten we opnieuw de medewerkerstevredenheid. Afgesproken is dat de

acties op de agenda van het teamoverleg blijven staan en het thema terugkomt in de PJC.

6.2 Ziekteverzuim

Voor het maken van de analyse van 2014 zijn de verzuimgegevens van 2013 en 2014

verzameld. De gegevens van deze analyse zijn gehaald uit het systeem van ArboNed. Het

verzuimpercentage is in 2014 gedaald van 4,69% naar 4,57%. Dat is iets boven het landelijke

verzuimgemiddelde van 4.4%. De verzuimfrequentie is verhoogd van 0.92 naar 1.02% De

gemiddelde verzuimduur is verhoogd van 17 dagen naar 22 dagen.

Kortdurend ziekteverzuim

De meeste gevallen van ziekteverzuim binnen Rijnbrink zijn kortdurend. Een aantal

medewerkers verzuimt frequent.

Zieke medewerkers zijn in 2014 in een vroeg stadium opgeroepen bij de bedrijfsarts en worden

besproken in het Sociaal Medisch Team. De managers en de verzuimspecialisten kunnen op

deze manier sneller inspelen op de verzuimsituatie en re-integratie in gang zetten. Er zijn

verzuimtrainingen voor het management georganiseerd waarin nieuwe verzuimaanpak in

het kader van de Wet Poortwachter en gesprekstechnieken aan de orde komen. De managers

Page 25: Jaarverslag 2014 Rijnbrink

25Transitie naar een sterke samenwerkingsorganisatie

We zijn ervan over-tuigd dat het succes

van onze organisatie vooral wordt bepaald

door de prestaties van onze medewerkers.

beschikken over een programma waarin ze direct inzicht hebben in het verzuim en kunnen sturen op het

terugdringen van verzuim van hun medewerkers. Met de medewerkers die frequent verzuimen vinden vrijwel

direct verzuimgesprekken plaats.

Langdurig ziekteverzuim

In een aantal situaties betrof het arbeidsongeschiktheid als gevolg van fysieke oorzaken waarbij geen

re-integratie en terugkeer mogelijk is. In andere gevallen was sprake van werkgerelateerde problematiek of

psychische klachten die deels te maken hadden met het werk. Met deze medewerkers vinden begeleidings-

gesprekken plaats. In deze gesprekken komen de balans tussen privé en werk, de toename van werkdruk,

functioneringsproblematiek en functie-inhoud aan de orde.

Naast deze klachten is een toename te zien van fysieke problemen, zoals rug- en schouderklachten. Dit speelt

met name bij afdelingen waar sprake is van fysiek belastende factoren. Hiervoor zijn werkplekonderzoeken

verricht en hebben we waar nodig aanpassingen verricht. Ten opzichte van 2013 is de gemiddelde

verzuimduur hoger.

Met beleid gericht op duurzame inzetbaarheid en vitaliteitmanagement proberen we verzuim verder terug te

dringen.

6.3 Conclusie

Het verzuimpercentage in 2014 is ten opzichte van 2013 met 0,12 % gedaald. Het aantal langdurige zieken is

afgenomen door beëindiging van dienstverband als gevolg van ziekte maar ook afgenomen door het inzetten

van interventietrajecten, de intensieve begeleiding door management en geslaagde re-integratietrajecten.

Daarentegen is de gemiddelde duur van de ziektedagen verhoogd als gevolg van langdurig ziekteverzuim.

Bij het aantal kortdurend verzuim neemt het frequent verzuim toe. Om scherp toe te zien op het frequent verzuim

worden met de medewerkers die frequent verzuimen bij een 3e ziekmelding frequent verzuimgesprekken

gehouden door de managers.

Om het verzuim terug te dringen vindt in een vroeg stadium intensief contact plaats met de medewerker,

de manager en de bedrijfsarts zodat de re-integratie inspanningen meteen kunnen plaatsvinden.

Page 26: Jaarverslag 2014 Rijnbrink

We hebben het jaar 2014 positief afgesloten. Dit is te danken aan een strak kostenreductieprogramma waardoor we op vele plekken een vermindering van de kosten hebben kunnen realiseren. Hierdoor hebben we het negatieve resultaat in 2013 weten om te buigen tot een positief resultaat.De liquiditeit is verbeterd door het positieve resultaat, de afschrijvingen en de minimale investeringen en de mutatie in kortlopende vorderingen en schulden.

7 Financiële situatie

Page 27: Jaarverslag 2014 Rijnbrink

27Transitie naar een sterke samenwerkingsorganisatie

Geconsolideerde balans per 31 december 2014

Na resultaatbestemming Bedragen x € 1.000 31-dec-14 31-dec-13

Activa

Vaste activa 6.411 7.037

Vlottende activa 3.677 4.394

Liquide middelen 7.865 5.958

Totaal activa 17.953 17.389

Passiva

Stichtingskapitaal en algemene reserve:

- Biblioservice Gelderland 1.222 1.264

- Overijsselse Bibliotheek Dienst 1.235 1.235

- Overige stichtingen 647 420

3.104 2.919

Bestemmingsreserves 2.496 3.153

Bestemmingsfondsen 2.182 1.083

Voorzieningen 1.295 1.140

Langlopende schulden 3.609 3.971

Kortlopende schulden en overlopende passiva 5.267 5.123

Totaal passiva 17.953 17.389

Grafiek: Baten 2014

Grafiek: Baten 2013

Eigen inkomsten8.067

Eigen inkomsten7.537

Subsidie Cultuureducatie1.036

Subsidie Cultuureducatie1.036

Overige subsidies341

Overige subsidies59

Subsidie provincie Gelderland5.653

Subsidie provincie Gelderland5.524

Subsidie provincie Overijssel3.011

Subsidie provincie Overijssel2.952

Doorbelaste personeelslasten bibliotheken 9.627

Doorbelaste personeelslasten

bibliotheken 9.509

Doorbelasting vanuit provinciale netwerkprojecten2.446

Doorbelasting vanuit provinciale netwerkprojecten2.832

Page 28: Jaarverslag 2014 Rijnbrink

Op 7 januari 2014 kwam de nieuw gekozen ondernemingsraad voor het eerst bij elkaar en werd afscheid genomen van de oude raad.

De raad bestond op 7-1-2014 uit: Tonny Noordman (voorzitter), Ingrid Bon (vice-voorzitter), Peter Lakeman

(secretaris), Harry Gort, Marcel Mentink, Luchien Roelofs, Michael de Jonge, Han Tempert en Erik Mesie.

De OR had ongeveer eenmaal per zes weken een overleg met raad van bestuur (RvB) in de persoon van Tineke

van Ham. Voorafgaand aan dat overleg vond er een reguliere OR vergadering plaats. Daarnaast vond in juni het

jaarlijkse overleg met de raad van commissarissen (RvC) plaats.

Belangrijkste punten van instemming of advies:

• Begroting 2014 RBG Uitvoeringsorganisaties

• Strategisch Beleidsplan 2012-2016

• Reorganisatiedeelplan Team Logistieke en Facilitaire diensten

• Jaarstukken van PBAM, BSG, OBD, Volksuniversiteit RBG, Biebsearch, Innovatielab, Rijnbrink Groep,

Uitvoeringsorganisaties RBG en Werkgeverschap RBG

• Instellen van bedrijfsbureau

• Werkkostenregeling

Over deze punten is via ons intranet (InSite) met de achterban gecommuniceerd.

(Door)lopende gespreksonderwerpen:

Sinds de fusie is het een wens om beide locaties onder één dak onder te brengen. Gezien de huidige economische

situatie in Nederland is het niet gemakkelijk om beide panden te verkopen. Desondanks wordt vast nagedacht

over de verschillende aspecten die bij een verhuizing in de toekomst gaan spelen. De OR heeft daarom een notitie

opgesteld met punten waar zij aandacht aan wil schenken. Deze notitie is aan de bestuurder gestuurd met het

verzoek de OR op de hoogte te houden van ontwikkelingen.

Het merendeel van onderwerpen die medewerkers rechtstreeks aangaan verloopt op beide locaties gelijk.

De transitie van het Bibliotheekveld heeft ook gevolgen voor Rijnbrink. Bestuurder en OR willen graag

gezamenlijk hierin optrekken en dit onderwerp zal dan ook in 2015 de nodige aandacht vragen.

OR Evaluatie

Na bijna één jaar in de nieuwe samenstelling gewerkt te hebben, heeft de OR zichzelf geëvalueerd. Dit heeft geleid

tot de volgende verbeterpunten:

1. Na elke vergadering wordt via InSite een bericht geplaatst

2. Er wordt met een vaste agenda gewerkt

3. Punten uit vakbladen OR worden ingebracht

4. Dropbox is heringedeeld

5. Voorzitter haalt onderwerpen op vóór de bespreking met de bestuurder

Wisseling van de wacht

In december heeft Tonny Noordman afscheid genomen van de OR wegens pensionering. Ingrid Bon heeft in

november zijn rol als voorzitter overgenomen. Wim Timmermans vult conform de reglementen vanaf 1 januari de

ontstane vacature op. In de eerste vergadering van 2015 wordt de vicevoorzitter benoemd.

8 Jaarverslag medezeggenschap

Page 29: Jaarverslag 2014 Rijnbrink

Sinds 1 augustus 2010 is Tineke van Ham voorzitter van de raad van bestuur van Rijnbrink. Ze vormt samen

met de directeur Bedrijfsvoering en de directeur Advies het directieoverleg. In het directieoverleg komt het

beleid en de strategie van de organisatie op tafel. De directeuren hebben daarin een adviserende rol richting

de bestuurder.

(Neven)functies van directieleden:

Tineke van Ham:

• Bestuurder Rijnbrink

• Voorzitter (Stichting) Samenwerkende PSO’s Nederland (SPN)

• Bestuurslid Stichting Aandelen Remeha (SAR)

• Bestuurslid Van Reekum Participatiefonds (VRPF)

Angelique van Betten:

• Directeur Advies Rijnbrink

Jeroen Kok:

• Directeur Bedrijfsvoering Rijnbrink

(vlnr Jeroen Kok, Tineke van Ham,

Angelique van Betten)

9 Bestuur

29Transitie naar een sterke samenwerkingsorganisatie

Page 30: Jaarverslag 2014 Rijnbrink

10 Toezicht

Toezichthouder van Rijnbrink is de raad van commissarissen (RvC). Deze is op 31 december 2014 als volgt samengesteld:

Prof. Dr. H.G. Bijkervoorzitter

commissaris sinds 2004

huidige zittingstermijn:

1-1-2013 – 31-12-2016

H.J. van Lenterencommissaris sinds 2002

huidige zittingstermijn:

1-1-2011 – 31-12-2014

• voorzitter RvT Ariëns Zorgpalet

Enschede

• voorzitter RvT Hervormde

Bouwstichting Bejaarden,

Enschede

• commissaris Centrumapotheek

Enschede

• hoogleraar Universiteit Twente

• vicevoorzitter RvT Radiotherapie-

groep Arnhem/Deventer

• communicatieadviseur

• voorzitter bewonersvereniging

Nierveer

• vicevoorzitter PvdA afdeling Dalfsen

• voorzitter bestuur IVN Zwolle e.o.

• lid Natuurplatform Zwolle

• raadslid PvdA Almelo

• vicevoorzitter gemeenteraad Almelo

(tot juni 2014)

• commissaris Aemics, Oldenzaal

• senior rechter en teamvoorzitter

afdeling strafrecht Rechtbank Oost

Brabant

• commercieel directeur SIMgroep,

Rotterdam

• fractievoorzitter CDA Rijssen-Holten

• lid Regioraad Twente

Ir. J.J. Stapelcommissaris sinds 2005

huidige zittingstermijn:

1-1-2014 – 31-12-2017

Mr. W.M. Weerkampvicevoorzitter

commissaris sinds 2007

huidige zittingstermijn:

1-1-2011 – 31-12-2014

Drs. I. Kahramancommissaris sinds 2002

huidige zittingstermijn:

1-1-2011 – 31-12-2014

De RvC vergaderde in 2014 zes maal met de RvB. Zoals gebruikelijk, heeft een delegatie uit de RvC één van

de overlegvergaderingen van de OR met de RvB bijgewoond. Eind 2014 heeft een delegatie uit de RvC een

functioneringsgesprek gehad met Tineke van Ham, voorzitter raad van bestuur en heeft de raad het eigen

functioneren geëvalueerd. De raad kent een auditcommissie. Deze bestond in 2014 uit de heer Bijker en de

heer Stapel. De commissie heeft vijf maal overleg gehad met de RvB en de concerncontroller over de fi nanciële

situatie van Rijnbrink en heeft haar bevindingen gerapporteerd in de vergaderingen van de raad.

Page 31: Jaarverslag 2014 Rijnbrink

De commissarissen werden door de bestuurder per kwartaal geïnformeerd via een inhoudelijke en fi nanciële

rapportage over de stand van zaken met betrekking tot de inhoud van het Bibliotheekwerk, de fi nanciën en de

ontwikkelingen rond ziekteverzuim en aantallen medewerkers. Daarnaast heeft de bestuurder regelmatig een

inhoudelijk thema gepresenteerd in de raad.

Transitie

De rode lijn in de vergaderingen van 2014 was de transitie van Rijnbrink in het licht van de zich terugtrekkende

overheid en de ontwikkelingen in het Bibliotheekveld. De commissarissen hebben in de vergadering van maart de

herijkte strategie en het jaarplan 2014 goedgekeurd. In alle volgende vergaderingen is de voortgang van het jaarplan

aan de orde geweest met de bespreking van de inhoudelijke rapportage. Daarnaast is in alle vergaderingen gesproken

over de stappen die genomen zijn in het transitieproces dat Rijnbrink doormaakt. Ook de tweedaagse van november

was gewijd aan dit thema.

De werving van nieuwe commissarissen

De zoektocht naar opvolging van twee aftredende commissarissen, de heren J. van Lenteren en I. Kahraman is al

in 2013 in gang gezet. Public Spirit is gevraagd om de werving te begeleiden. Op basis van twee functieprofi elen is

gezocht naar kandidaten. In april is in overleg met de heer Coenen van Public Spirit, een shortlist gemaakt door de

heren Bijker en Weerkamp. Met de kandidaten van de shortlist zijn vervolgens gesprekken gevoerd door de heren

Bijker en Stapel. Zij hebben een keuze gemaakt voor twee kandidaten. Met deze twee kandidaten heeft de bestuurder

een gesprek gehad. In de april vergadering is de keuze ter goedkeuring voorgelegd aan de andere commissarissen.

De kandidatuur werd ondersteund door de bestuurder. Dit heeft geresulteerd in de benoeming van twee nieuwe

commissarissen in de april vergadering. Het betreft mevrouw M. Teunissen, directeur van de Centrale Discotheek

Rotterdam en de heer N. Mansfi eld, directeur van de Nationale Reisopera.

Tweedaagse

In november kwamen de commissarissen twee dagen bij elkaar om samen met de bestuurder en directie dieper

op de ontwikkelingen binnen en buiten de organisatie in te kunnen gaan. Het thema van de tweedaagse was

verbreding. De bestuurder en directeur Advies gaven een presentatie over het thema en daarna discussieerden

de commissarissen over de noodzaak van verbreding voor Rijnbrink. De tweede dag voerden de commissarissen,

bestuurder en directie een gesprek over organisatie en leiderschap onder leiding van Eric Koenen. Hij is auteur van

het boek ‘de Atomiumorganisatie’.

Volgens Eric Koenen zijn we aan het eind gekomen van het ‘business as usual’ tijdperk. We moeten steeds meer

verschillende elementen in een organisatie besturen en dat maakt dat de oude piramidestructuur volgens hem niet

meer goed hanteerbaar is. Verantwoordelijkheid moet gedeeld worden. Het start allemaal met vertrouwen en dat

ontstaat door wat hij het echte gesprek noemt. In veel ondernemingen ontbreekt de dialoog. Vaak blijft het hangen in

het herhalen van de eigen mening in plaats van vragen stellen. Overtuigen in plaats van uitwisselen.

De commissarissen vonden de bijdrage van de heer Koenen erg interessant en willen begin 2015 met de bestuurder

verder praten over het thema. Tijdens de tweedaagse waren de nieuw aantredende commissarissen ook aanwezig om

op die manier al kennis te maken met de RvC en het management.

De fi nanciële situatie

Het hele jaar door is door de commissarissen gemonitord of de afspraken die in december 2013 zijn gemaakt over

het traject om weer in de zwarte cijfers te komen, waargemaakt konden worden. Dat bleek het geval te zijn en in de

december vergadering konden commissarissen de begroting 2015 goedkeuren. In de december vergadering heeft de

hele raad het jaarlijkse gesprek gehad met de accountant over de voorlopige bevindingen uit de interim-controle.

Hieruit kwamen geen grote problemen naar voren.

31Transitie naar een sterke samenwerkingsorganisatie

Page 32: Jaarverslag 2014 Rijnbrink

Het jaar 2015 zal voor Rijnbrink een spannend jaar worden. De Wet stelsel openbare Bibliotheekvoorzieningen treedt op 1 januari 2015 in werking en hierdoor zullen de provincies zich opnieuw willen beraden op hun provinciale ondersteuningstaak. Al in 2014 is daarover door de bestuurder het gesprek geopend met de beleidsambtenaren.

11 Perspectief

Page 33: Jaarverslag 2014 Rijnbrink

Daar komt bij dat de huidige beleidsperiode teneinde loopt. In 2015 vinden Provinciale

Staten verkiezingen plaats en zal een nieuw college aantreden in Gelderland en

Overijssel. De afgelopen maanden heeft de bestuurder de fracties bezocht om hen het

maatschappelijk belang van het Bibliotheekwerk en de provinciale ondersteuning

nogmaals duidelijk te maken. Dit waren over het algemeen positieve gesprekken

waarin de fracties het belang van het Bibliotheekwerk voor de participatie van burgers

onderschreven. Tijdens de collegevorming zal blijken hoe breed de provinciale politiek

in beide provincies de vier wettelijke taken invult.

De gemeenten krijgen op 1 januari 2015 de verantwoordelijkheid voor een groot deel

van het sociaal domein en de verwachting is dat een fl ink aantal van hen daardoor

fi nanciële problemen zal krijgen. Als deze begrotingsproblemen weer worden opgelost

door te bezuinigen op cultuur zal de dienstverlening van Rijnbrink naar de Bibliotheken

nog meer onder druk komen te staan.

Al deze ontwikkelingen maken dat Rijnbrink in 2015 een dialoog aan wil gaan met bibliotheken en de

politiek over de inzet van provinciale subsidie. Tegelijkertijd gaan we door met het kritisch kijken naar de

samenstelling van ons productportfolio en de prijs/kwaliteitverhouding. Om de bestaande bibliotheekmarkt

goed te kunnen blijven ondersteunen moeten onze producten en diensten marktconform geprijsd zijn en

van een goede kwaliteit.

Daarnaast zal komend jaar voor Rijnbrink in het teken van de verbreding staan. Om relevant te blijven voor

de nieuwe samenwerkingsverbanden die Bibliotheken aangaan moeten we andere dingen en dingen anders

gaan doen. We zijn ervan overtuigd dat het voorwerk dat we hiervoor in 2013 en 2014 hebben gedaan ons zal

helpen om deze cruciale transitie op een goede manier te doorlopen zodat we er sterker uitkomen als een

organisatie die klaar is voor de toekomst.

33Transitie naar een sterke samenwerkingsorganisatie

Het komend jaar zal voor

Rijnbrink in het teken

van deverbreding

staan.

Page 34: Jaarverslag 2014 Rijnbrink