27
Jaarverslag 2018

Jaarverslag 2018vlaamspatientenplatform.be/_plugin/ckfinder... · Jaarverslag 2018 ZOPP vzw Limburg 6 1.1.4. Een brug vormen tussen Limburgse zelfhulpgroepen en patiëntenverenigingen,

  • Upload
    others

  • View
    4

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Jaarverslag 2018vlaamspatientenplatform.be/_plugin/ckfinder... · Jaarverslag 2018 ZOPP vzw Limburg 6 1.1.4. Een brug vormen tussen Limburgse zelfhulpgroepen en patiëntenverenigingen,

Jaarverslag 2018

Page 2: Jaarverslag 2018vlaamspatientenplatform.be/_plugin/ckfinder... · Jaarverslag 2018 ZOPP vzw Limburg 6 1.1.4. Een brug vormen tussen Limburgse zelfhulpgroepen en patiëntenverenigingen,

Jaarverslag 2018 ZOPP vzw Limburg

2

Inhoud

Inhoud .................................................................................................................... 2

Lijst van tabellen ..................................................................................................... 3

Inleiding ................................................................................................................. 4

1. De structuur ................................................................................................... 5

1.1. Doelstellingen ......................................................................................... 5

1.1.1. Ondersteuning bij de dagelijkse werking van zelfhulpgroepen en

patiëntenverenigingen ........................................................................................ 5

1.1.2. Begeleiding en stimulering van zelfhulpgroepen en patiëntenverenigingen bij

het uitbouwen van een kwaliteitsvolle basiswerking ................................................ 5

1.1.3. De stem van de patiënt meer gehoor geven en patiëntenparticipatie

integreren op mesoniveau ................................................................................... 5

1.1.4. Een brug vormen tussen Limburgse zelfhulpgroepen en

patiëntenverenigingen, ondersteuningskoepels en de overheid ................................. 6

1.2. Personeel ............................................................................................... 6

2. De werking ..................................................................................................... 7

2.1. Kennismakingsgesprekken ........................................................................ 7

2.1.1. Kennismaking met patiëntenverenigingen ................................................ 7

2.1.2. Kennismaking met zelfhulpgroepen ......................................................... 7

2.1.3. Kennismaking met professionelen ........................................................... 8

2.2. Ondersteuning van verenigingen ............................................................... 8

2.2.1. Ondersteuning bij dagelijkse werking ...................................................... 8

2.2.2. Stimuleren en begeleiden van kwaliteitsvolle basiswerking ........................ 10

2.2.2.1. Vormingen ...................................................................................... 10

2.2.2.1.1. Vormingen voor verenigingen ....................................................... 10

2.2.2.1.2. Vormingen voor derden ............................................................... 11

2.2.2.2. Gebruik vergaderzaal........................................................................ 11

2.3. Patiëntenparticipatie ............................................................................... 12

2.3.1. Klankbordgroepen en stakeholdersoverleg .............................................. 12

2.3.1.1. Jessa Ziekenhuis Hasselt ................................................................... 13

2.3.1.2. Openbaar Psychiatrisch ZorgCentrum Rekem ....................................... 14

2.3.1.3. Medisch Centrum Sint-Jozef Bilzen ..................................................... 14

Page 3: Jaarverslag 2018vlaamspatientenplatform.be/_plugin/ckfinder... · Jaarverslag 2018 ZOPP vzw Limburg 6 1.1.4. Een brug vormen tussen Limburgse zelfhulpgroepen en patiëntenverenigingen,

Jaarverslag 2018 ZOPP vzw Limburg

3

2.3.2. Zelfhulpvriendelijk Ziekenhuis ............................................................... 15

2.3.2.1. Ondersteuning ZOPP ........................................................................ 17

2.3.2.2. Activiteiten in kader van Zelfhulpvriendelijk Ziekenhuis ......................... 19

2.3.3. Eerstelijnszones in Limburg .................................................................. 21

2.3.3.1. Pilootproject eerstelijnszone Zuid-Oost Limburg ................................... 22

2.3.3.2. Kick-offmomenten ............................................................................ 22

2.3.3.3. Patiëntenparticipatie in de Limburgse eerstelijnszones ........................... 23

2.4. Verbinden van verenigingen ..................................................................... 26

2.5. Bekendmaking van ZOPP vzw Limburg ...................................................... 27

2.5.1. Website ............................................................................................. 27

2.5.2. Nieuwsbrief ........................................................................................ 27

Lijst van tabellen

Tabel 1: Overzicht medewerkers 2018 ........................................................................... 6

Tabel 2: Kennismaking patiëntenverenigingen 2018 ........................................................ 7

Tabel 3: Kennismaking zelfhulpgroepen 2018 ................................................................. 7

Tabel 4: Ondersteuning dagelijkse werking verenigingen ................................................. 10

Tabel 5: Vormingsaanbod 2018 ................................................................................... 11

Tabel 6: Vormingen op vraag 2018 .............................................................................. 11

Tabel 7: Gebruik vergaderruimtes ZOPP vzw Limburg ..................................................... 12

Tabel 8: Overzicht verenigingen met een samenwerkingsovereenkomst ............................ 15

Tabel 9: Samenwerking Limburgse verenigingen – Limburgse ziekenhuizen ....................... 17

Tabel 10: Overzicht uitgevoerde evaluatiemomenten 2018 .............................................. 19

Tabel 12: Overzicht veranderfora eerstelijnszone ZOLim ................................................. 22

Tabel 11: Aanwezigheden ZOPP kick-offmomenten Limburgse eerstelijnszones .................. 23

Tabel 13: Overzicht activiteiten ikv Limburgse eerstelijnszones ........................................ 25

Tabel 14: Overzicht netwerkmomenten ........................................................................ 26

Page 4: Jaarverslag 2018vlaamspatientenplatform.be/_plugin/ckfinder... · Jaarverslag 2018 ZOPP vzw Limburg 6 1.1.4. Een brug vormen tussen Limburgse zelfhulpgroepen en patiëntenverenigingen,

Jaarverslag 2018 ZOPP vzw Limburg

4

Inleiding

Zelfhulpondersteuning en patiëntenparticipatie (ZOPP vzw) Limburg is een

samenwerkingsinitiatief van het Vlaams Patiëntenplatform vzw en Trefpunt Zelfhulp vzw met

als doel het ondersteunen en begeleiden van zelfhulpgroepen en patiëntenvereniging in

Limburg. Daarnaast wil ZOPP vzw Limburg er voor zorgen dat de stem van de patiënt meer

gehoord wordt. Het werkt daarom met verenigingen samen om hen sterker te maken én zo de

kwaliteit van zorg te verbeteren.

In 2018 lag de focus in Limburg voornamelijk op het ondersteunen van verenigingen in de

samenwerking met professionelen. Er werd opnieuw veel tijd en aandacht besteed aan het

project “Zelfhulpvriendelijk Ziekenhuis” waarin verenigingen structureel samenwerken met de

Limburgse ziekenhuizen. De eerste evaluatieronde van het project werd voltooid en leverde

interessante inzichten op. Daarnaast werd samen met patiëntvertegenwoordigers van

Limburgse verenigingen nagedacht over de rol van patiënten(verenigingen) in het Limburgse

ziekenhuisbeleid, in het kader van het stakeholdersoverleg, en in de acht Limburgse

eerstelijnszones.

Page 5: Jaarverslag 2018vlaamspatientenplatform.be/_plugin/ckfinder... · Jaarverslag 2018 ZOPP vzw Limburg 6 1.1.4. Een brug vormen tussen Limburgse zelfhulpgroepen en patiëntenverenigingen,

Jaarverslag 2018 ZOPP vzw Limburg

5

1. De structuur

1.1. Doelstellingen

De werking van ZOPP is gebaseerd op vier vooropgestelde doelstellingen:

1.1.1. Ondersteuning bij de dagelijkse werking van zelfhulpgroepen en

patiëntenverenigingen

ZOPP vzw Limburg biedt de Limburgse (afdelingen van) zelfhulpgroepen en

patiëntenverenigingen steun bij hun dagelijkse werking. Verenigingen kunnen gebruik maken

van de gratis vergaderlocatie van ZOPP, maar ze kunnen ook vragen stellen over onder andere:

- vzw-wetgeving

- boekhouding

- vrijwilligersbeleid

- bekendmaking

- vormingen

- leden- en vrijwilligerswerking

- …

1.1.2. Begeleiding en stimulering van zelfhulpgroepen en

patiëntenverenigingen bij het uitbouwen van een kwaliteitsvolle

basiswerking

ZOPP vzw Limburg begeleidt en stimuleert zelfhulpgroepen en patiëntenverenigingen bij het

uitbouwen van een kwaliteitsvolle basiswerking. De ondersteuningsmedewerkers van ZOPP vzw

Limburg denken mee na over het activiteitenaanbod, de verenigingsorganisatie, over nieuwe

manieren om ervaringen te delen, zowel tussen de leden van de vereniging als tussen

verenigingen onderling. Bovendien ondersteunt ZOPP vzw – Limburg de leden en vrijwilligers

van verenigingen bij het actief deelnemen aan gezondheidsoverleg.

1.1.3. De stem van de patiënt meer gehoor geven en patiëntenparticipatie

integreren op mesoniveau

ZOPP vzw Limburg werkt samen met verenigingen aan initiatieven waarin de patiëntenstem

wordt gehoord, en deze vervolgens te implementeren in de zorg. Ziekenhuizen, eerstelijnszorg-

en hulpverleners en eerstelijnszones, gezondheidsinstellingen en organisaties krijgen inzicht in

het patiëntenperspectief door deelname van ZOPP vzw Limburg en de

patiëntvertegenwoordigers aan volgende initiatieven:

- projecten rond “Zelfhulpvriendelijk Ziekenhuis”

- stakeholdersoverleg in verschillende Limburgse ziekenhuizen

- eerstelijnszones

Page 6: Jaarverslag 2018vlaamspatientenplatform.be/_plugin/ckfinder... · Jaarverslag 2018 ZOPP vzw Limburg 6 1.1.4. Een brug vormen tussen Limburgse zelfhulpgroepen en patiëntenverenigingen,

Jaarverslag 2018 ZOPP vzw Limburg

6

1.1.4. Een brug vormen tussen Limburgse zelfhulpgroepen en

patiëntenverenigingen, ondersteuningskoepels en de overheid

De regionale werking van ZOPP vzw Limburg verkleint de afstand tussen de overheid,

ondersteuningskoepels en verenigingen. ZOPP vzw Limburg verwerft inzichten in de noden en

knelpunten van zelfhulpgroepen en patiëntenverenigingen, en brengt vervolgens de juiste

instanties op de hoogte.

1.2. Personeel

De werking van ZOPP vzw Limburg bestond op 31 december 2018 uit de volgende voltijdse

medewerkers:

Naam Functie

Brecht Rutten Medewerker ondersteuning en begeleiding

van zelfhulpgroepen en

patiëntenverenigingen

Lien Smets Medewerker ondersteuning en begeleiding

van zelfhulpgroepen en

patiëntenverenigingen

Charlotte Cleuren Medewerker participatie van zelfhulpgroepen

en patiëntenverenigingen

Tabel 1: Overzicht medewerkers 2018

Page 7: Jaarverslag 2018vlaamspatientenplatform.be/_plugin/ckfinder... · Jaarverslag 2018 ZOPP vzw Limburg 6 1.1.4. Een brug vormen tussen Limburgse zelfhulpgroepen en patiëntenverenigingen,

Jaarverslag 2018 ZOPP vzw Limburg

7

2. De werking

2.1. Kennismakingsgesprekken

In 2018 werd er kennisgemaakt met verschillende Limburgse zelfhulpgroepen en

patiëntenverenigingen en professionelen. De gesprekken kwamen voornamelijk voort uit

lopende projecten, zoals “Zelfhulpvriendelijk Ziekenhuis”.

2.1.1. Kennismaking met patiëntenverenigingen

Het merendeel van de verenigingen valt onder de noemer patiëntenverenigingen. De leden van

deze verenigingen zijn gericht op het beheersen en overwinnen van bepaalde aandoeningen of

psychische problemen. Leden zijn zelf patiënt of werden getroffen als verwant. Een

patiëntenvereniging brengt mensen bij elkaar rond een bepaalde ziekte.

Vereniging Datum kennismaking

Alzheimer Liga (nieuwe voorzitter) 03/04/2018

Similes 01/08/2018

Belgische Vereniging voor Dystoniepatiënten vzw

30/08/2018

Vlaamse Parkinson Liga (nieuwe voorzitter) 10/09/2018

Crohn en Colitis Ulcerosa Vereniging (nieuwe afdeling Limburg)

19/10/2018

Tabel 2: Kennismaking patiëntenverenigingen 2018

2.1.2. Kennismaking met zelfhulpgroepen

Naast patiëntenverenigingen, werd er ook kennisgemaakt met zelfhulpgroepen. Zij zijn

voornamelijk gericht op personen met eenzelfde ervaring of personen die zich in dezelfde

levensfase bevinden. In 2018 had ZOPP vzw Limburg een kennismakingsgesprek met de

volgende zelfhulpgroepen:

Vereniging Datum kennismaking

Al-Anon familiegroepen vzw 31/07/2018

Sprankel Limburg 08/11/2018

Zelfhulpgroep NOAH 21/11/2018

Tabel 3: Kennismaking zelfhulpgroepen 2018

Page 8: Jaarverslag 2018vlaamspatientenplatform.be/_plugin/ckfinder... · Jaarverslag 2018 ZOPP vzw Limburg 6 1.1.4. Een brug vormen tussen Limburgse zelfhulpgroepen en patiëntenverenigingen,

Jaarverslag 2018 ZOPP vzw Limburg

8

2.1.3. Kennismaking met professionelen

Er werd ook kennisgemaakt met professionelen die interesse toonden in de werking van ZOPP

vzw Limburg.

Vereniging Datum kennismaking

Stichting Tegen Kanker 04/04/2018

Wit-Gele Kruis Limburg 25/04/2018

NOOLIM 08/08/2018

Stichting Tegen Kanker is een expertisecentrum gericht op het bestrijden van kanker in België.

Ze bekijken de situatie met een brede en onpartijdige blik om zo prioriteiten en doeltreffende

acties te identificeren (Stichting Tegen Kanker, 2019).

Wit-Gele Kruis Limburg is een organisatie voor thuisverpleging op provinciaal niveau met een

overkoepelende federatie. Naast verpleegkundige zorg, besteden ze ook meer en meer

aandacht aan preventie en advies (Wit-Gele Kruis, 2019).

Het netwerk Geestelijke Gezondheidszorg Oost-Limburg (NOOLIM) is een partnerschap van

diverse voorzieningen en diensten binnen de Geestelijke Gezondheidszorg. NOOLIM en haar

partners wil kwalitatieve zorg aanbieden aan de patiënt met een psychische kwetsbaarheid in

zijn/haar leefomgeving, liefst in samenwerking met de huisartsen en eerstelijnszorg- en

hulpverleners (NOOLIM, 2019).

2.2. Ondersteuning van verenigingen

2.2.1.Ondersteuning bij dagelijkse werking

Eén van de vier kernopdrachten van ZOPP vzw Limburg is het ondersteunen van

zelfhulpgroepen en patiëntenverenigingen bij hun dagelijkse werking. Deze ondersteuning start

vaak op vraag van de vereniging, aan de hand van een gesprek waarin samen met de vereniging

wordt gekeken tegen welke probleem(en) zij aanloopt. Samen met de (verantwoordelijken van

de) vereniging wordt vervolgens nagegaan welke ondersteuning zij wensen en op welke manier

dit kan gebeuren. Voor de ene vereniging is dit intensiever dan voor de andere. Door in te

spelen op de wensen van de verenigingen wordt er gestreefd naar ondersteuning op maat en

empowerment.

De ondersteuning die wordt geboden, is zeer uiteenlopend. Het kan gaan over hulp bij de

boekhouding op het einde van het werkingsjaar, het correct aanpassen van de vzw statuten tot

het ontwerpen van een affiche en het opstellen van een sponsordossier; maar steeds in

samenspraak. Daarnaast kan ZOPP vzw Limburg helpen bij het aanpassen van de website van

de vereniging. Verenigingen kunnen ook vragen naar een evaluatie van hun werking of de

uitwerking van een verenigingsactiviteit.

Page 9: Jaarverslag 2018vlaamspatientenplatform.be/_plugin/ckfinder... · Jaarverslag 2018 ZOPP vzw Limburg 6 1.1.4. Een brug vormen tussen Limburgse zelfhulpgroepen en patiëntenverenigingen,

Jaarverslag 2018 ZOPP vzw Limburg

9

Ten slotte biedt ZOPP ondersteuning aan verenigingen die een samenwerkingsovereenkomst

afsloten met één of meerdere Limburgse ziekenhuizen in het kader van het project

“Zelfhulpvriendelijk Ziekenhuis”. Voorbeelden van ondersteuning zijn het opstellen van de

samenwerkingsovereenkomst in samenspraak met de vereniging, aanwezig zijn tijdens

overlegmomenten, afsprakennota’s opmaken, enzovoort.

In 2018 werd aan volgende groepen ondersteuning geboden:

Vereniging

Problematiek

AA Alcoholverslaving

ActiefWW Weduwen en Weduwenaars

Al- Anon vzw

Voor familie en vrienden van personen met

een alcoholverslaving

Alzheimer Liga Vlaanderen vzw Familiegroep Dementie Beringen

Dementie

ANBN vzw Limburg Anorexia Nervosa, Boulimia Nervosa

Belgische Vereniging voor Dystoniepatiënten vzw

Dystonie (spierspanning)

Boratie & Partners vzw Borstkanker

CIB-Liga vzw Chronische Inflammatoire Bindweefselaandoeningen

Coma Vereniging Limburg vzw

Voor (ex)-comapatiënten, familie, betrokkenen en hulpverleners

COPD vzw

Chronisch Obstructief Longlijden

Diabetes Liga vzw Maaskant, Oost-Limburg Diabetes

Diabetes Liga vzw Midden-Limburg Diabetes

Diabetes Liga vzw Noord-Limburg Diabetes

Diabetes Liga vzw West-Limburg Diabetes

FAPA vzw Familiale Adenomateuze Polypose

Limburgse zelfhulpgroep voor Gelaryngectomeerden

Laryngectomie

Lotuz vzw Allogene stamceltransplantatie

MS Liga Vlaanderen vzw Limburg Multiple sclerose

Nier Limburg vzw Nieraandoeningen

Nierpatiënten ZOL vzw Nieraandoeningen

PASS Hasselt Autisme Spectrum Stoornis

Provinciale Contactgroep Epicentrum Limburg

Epilepsie

Page 10: Jaarverslag 2018vlaamspatientenplatform.be/_plugin/ckfinder... · Jaarverslag 2018 ZOPP vzw Limburg 6 1.1.4. Een brug vormen tussen Limburgse zelfhulpgroepen en patiëntenverenigingen,

Jaarverslag 2018 ZOPP vzw Limburg

10

RA Limburg vzw Reumatoïde Artritis

VZW Rozerood Kanker

Similes vzw

Voor familie van personen met een psychische kwetsbaarheid

SOS Nuchterheid vzw Verslaving

Sprankel Limburg

Oudervereniging van normaalbegaafde

kinderen met leerproblemen

Stoma Ilco vzw Stoma

Ups & Downs vzw Bipolaire stoornis, chronische depressie

VMCP Chronische pijn

Wildgroei vzw

Niet-goedaardige hematologische aandoeningen

Ze Zijn Zo vzw

Oudervereniging van kinderen met autisme, ADHD, ASS, gedragsproblemen

ZOI vzw Osteogenesis Imperfecta

Tabel 4: Ondersteuning dagelijkse werking verenigingen

2.2.2.Stimuleren en begeleiden van kwaliteitsvolle basiswerking

Om de verenigingen te begeleiden bij een kwaliteitsvolle basiswerking werden, naast het

aanbieden van de gratis vergaderlocatie, vormingen aangeboden.

2.2.2.1. Vormingen

2.2.2.1.1. Vormingen voor verenigingen

Naast algemene ondersteuning biedt ZOPP vzw Limburg ook vormingen aan. Dankzij deze

vormingen kunnen patiëntenverenigingen en zelfhulpgroepen hun vaardigheden verder

ontwikkelen en bijsturen. De vormingen zijn voor iedere Limburgse (afdeling van)

patiëntenvereniging en zelfhulpgroep toegankelijk en worden kosteloos aangeboden.

Page 11: Jaarverslag 2018vlaamspatientenplatform.be/_plugin/ckfinder... · Jaarverslag 2018 ZOPP vzw Limburg 6 1.1.4. Een brug vormen tussen Limburgse zelfhulpgroepen en patiëntenverenigingen,

Jaarverslag 2018 ZOPP vzw Limburg

11

In 2018 gaf ZOPP vzw Limburg volgende vormingen:

Tabel 5: Vormingsaanbod 2018

Daarnaast werden er vorming op vraag en op maat van de vereniging aangeboden.

Tabel 6: Vormingen op vraag 2018

2.2.2.1.2. Vormingen voor derden

ZOPP vzw Limburg gaf in 2018 ook vorming op vraag van externen.

2.2.2.2. Gebruik vergaderzaal

ZOPP vzw Limburg is gevestigd op de Corda Campus in Hasselt en beschikt daar over extra

vergaderruimtes. Deze ruimtes worden gratis ter beschikking gesteld voor Limburgse

(afdelingen) van patiëntenverenigingen en zelfhulpgroepen, inclusief het gebruik van een

beamer en geluidsinstallatie. De verenigingen kunnen er elke dag van de week, zowel overdag

als ’s avonds, terecht.

Volgende verenigingen maakten in 2018 gebruik van de vergaderzaal:

Vereniging Aantal keren de zaal gebruikt

Alzheimer Liga vzw 1

AN-BN vzw 13

Vorming Toelichting Aantal

deelnemers

PowerPointpresentatie deel II

● Het ontwikkelen van een professionele en toegankelijke powerpoint

● Toevoegen van media ● Collectieve feedback op gemaakte

powerpoint

Dag 1: 10 Dag 2: 10

Vrijwilligers ● Vrijwilligers aantrekken en motiveren ● Onthaalbeleid opstellen ● Vrijwilligerswetgeving

Dag 1: 10 Dag 2: 9

Bestuur van je vereniging ● Hoe bestuur je op een efficiënte en correcte manier je vereniging ?

● Vertrekpunt: 12 basisvoorwaarden

Dag 1: 13

Vorming Vereniging

Zelfhulpambassadeur LEF (Limburgs Ervaringsdeskundigen Forum)

Vorming Organisatie

Patiëntenrechten Psychologenkring Noord-Limburg

Page 12: Jaarverslag 2018vlaamspatientenplatform.be/_plugin/ckfinder... · Jaarverslag 2018 ZOPP vzw Limburg 6 1.1.4. Een brug vormen tussen Limburgse zelfhulpgroepen en patiëntenverenigingen,

Jaarverslag 2018 ZOPP vzw Limburg

12

Diabetes-Liga Limburg vzw 1

Belgische Vereniging voor Dystoniepatiënten vzw

1

Limburgia vzw 1

MS-Liga Limburg 27

Orchis Alleenstaanden 1

Vlaamse Parkinson Liga vzw 1

Pulmonale Hypertensie vzw 2

VZW Reumatoïde Artritis Limburg 5

VZW Rozerood 7

Similes vzw 3

Spierziekten Vlaanderen vzw 1

Stoma Ilco vzw 7

Ups & Downs vzw 10

Wildgroei vzw 7

Tabel 7: Gebruik vergaderruimtes ZOPP vzw Limburg

2.3. Patiëntenparticipatie

In 2018 werden verschillende initiatieven ondernomen om de stem van de patiënt te laten horen

in de Limburgse zorg, zowel in de ziekenhuizen als in de eerstelijnszones.

2.3.1.Klankbordgroepen en stakeholdersoverleg

Patiëntenvertegenwoordigers en ervaringsdeskundigen denken in een klankbordgroep samen

na over het ziekenhuisbeleid. Er wordt, op basis van hun visie en uitwisselingen, een standpunt

van ‘de patiënt’ geformuleerd. Een afgevaardigde vertegenwoordigt dat standpunt in een

ziekenhuis tijdens het stakeholdersoverleg. Dit overleg heeft als doel het ziekenhuisbeleid onder

de loep te nemen. Verschillende regionale belanghebbenden (patiënten- en

familievertegenwoordigers, huisartsen, ziekenfondsen, apothekers, …) treden in overleg met

vertegenwoordigers van het ziekenhuis (bestuurders, artsen, verpleegkundigen, ombudsdienst,

…).

Het stakeholdersoverleg werd in 2018 georganiseerd in drie Limburgse ziekenhuizen, waarvan

één algemeen ziekenhuis (Jessa Ziekenhuis te Hasselt) en twee psychiatrische ziekenhuizen

(Openbaar Psychiatrisch ZorgCentrum (OPZC) te Rekem en Medisch Centrum Sint-Jozef te

Bilzen).

Page 13: Jaarverslag 2018vlaamspatientenplatform.be/_plugin/ckfinder... · Jaarverslag 2018 ZOPP vzw Limburg 6 1.1.4. Een brug vormen tussen Limburgse zelfhulpgroepen en patiëntenverenigingen,

Jaarverslag 2018 ZOPP vzw Limburg

13

2.3.1.1. Jessa Ziekenhuis Hasselt

Ter voorbereiding van het stakeholdersoverleg in het Jessa Ziekenhuis, werden drie

klankbordgroepen georganiseerd in de vergaderruimte van ZOPP vzw Limburg. De

bijeenkomsten vonden plaats van 14u00 tot 16u00. Er waren iedere keer gemiddeld tien

personen aanwezig die samen een zevental verenigingen vertegenwoordigden.

De klankbordgroepen vonden plaats op:

- 31 januari 2018

- 16 mei 2018

- 17 oktober 2018

Het daaraan verbonden stakeholdersoverleg vond plaats in een vergaderruimte van het Jessa

Ziekenhuis, steeds van 18u00 tot 20u00, op volgende momenten:

- 07 februari 2018

- 23 mei 2018

- 23 oktober 2018

Een medewerker van ZOPP vzw Limburg werd steeds vergezeld door twee

patiëntenvertegenwoordigers, afgevaardigd vanuit de klankbordgroep, om het standpunt over

te maken tijdens het stakeholdersoverleg. Volgende thema’s werden besproken:

- medicatie voor thuisgebruik

- ziekenhuisnetwerk Jessa

- seniorvriendelijk Ziekenhuis

- ombudsdienst van het Jessa Ziekenhuis

- patient experience officer

- …

Op 1 maart 2018 startte Ulrike Pypops als patient experience officer (PXO) in het Jessa

Ziekenhuis. Tijdens het stakeholdersoverleg van 23 mei 2018 werd haar functie toegelicht,

alsook haar rol in het verdere verloop van het stakeholdersoverleg. De maanden daaropvolgend

werd elk lid van het stakeholdersoverleg bevraagd ter evaluatie van het concept. Op het

stakeholdersoverleg van 23 oktober 2018 werden de resultaten van de evaluatie voorgesteld.

Daaruit bleek dat het doel, namelijk adviezen formuleren, niet werd behaald. Ook het doel van

patiëntenparticipatie werd niet bereikt met het huidige model. Er werd beslist om een nieuw

concept uit te denken waarin patiëntenparticipatie meer centraal staat. De uitwerking en het in

werking treden hiervan is voorzien voor het voorjaar van 2019.

Page 14: Jaarverslag 2018vlaamspatientenplatform.be/_plugin/ckfinder... · Jaarverslag 2018 ZOPP vzw Limburg 6 1.1.4. Een brug vormen tussen Limburgse zelfhulpgroepen en patiëntenverenigingen,

Jaarverslag 2018 ZOPP vzw Limburg

14

2.3.1.2. Openbaar Psychiatrisch ZorgCentrum Rekem

In tegenstelling tot het stakeholdersoverleg in het Jessa Ziekenhuis, dat werd voorbereid in een

klankbordgroep met patiëntenvertegenwoordigers, is er voor Openbaar Psychiatrisch

ZorgCentrum Rekem geen voorbereidende klankbordgroep. De vertegenwoordiging van de

patiëntenstem wordt opgenomen door een medewerker van ZOPP vzw Limburg.

In 2018 vond het stakeholdersoverleg plaats op volgende momenten:

- 07 februari 2018

- 28 maart 2018

- 04 juli 2018

- 03 oktober 2018

- 05 december 2018

De volgende thema’s werden behandeld:

- accreditering van het ziekenhuis

- goede GGZ

- armoede en geestelijke gezondheidszorg

- de veranderingen in de geestelijke gezondheidszorg

- patiëntenparticipatie in het OPZC

2.3.1.3. Medisch Centrum Sint-Jozef Bilzen

Medisch Centrum Sint-Jozef te Bilzen organiseerde in 2018 een eerste stakeholdersoverleg. Het

ziekenhuis implementeerde het initiatief naar aanleiding van het project ‘Zelfhulpvriendelijk

Ziekenhuis’, waarin één van de pijlers het luik ‘twee-richtingsinformatie uitwisseling’ bevat.

Het stakeholdersoverleg werd op volgende momenten georganiseerd:

- 27 april 2018

- 07 december 2018

De volgende thema’s kwamen aan bod:

- strategische beleidsvisie van het ziekenhuis

- jaaractieplan

- resultaten: Vlaamse Patiënten Peiling

- de plaats van ervaringsdeskundigen in het ziekenhuis

- AED in het ziekenhuis

- NIAZ accreditatie

- familiebetrokkenheid in Medisch Centrum Sint-Jozef

- beleid omtrent beschermende maatregelen

- beleid omtrent de inzage van het patiëntendossier

Page 15: Jaarverslag 2018vlaamspatientenplatform.be/_plugin/ckfinder... · Jaarverslag 2018 ZOPP vzw Limburg 6 1.1.4. Een brug vormen tussen Limburgse zelfhulpgroepen en patiëntenverenigingen,

Jaarverslag 2018 ZOPP vzw Limburg

15

2.3.2. Zelfhulpvriendelijk Ziekenhuis

Ziekenhuizen zoeken naar manieren om patiëntenparticipatie mogelijk te maken, maar weten

niet hoe. Verenigingen willen op hun beurt meer bekendheid en leden aantrekken, wensen

samenwerking met professionelen en willen de belangen van hun leden en achterban

behartigen. In het project “Zelfhulpvriendelijk Ziekenhuis” staan participatie en samenwerking

centraal. Voor ziekenhuizen is het concept een manier om patiënten structureel te betrekken

bij de ziekenhuiszorg. De participant is echter niet de individuele patiënt, maar de

patiëntenvereniging. De samenwerking tussen (afdelingen van) het ziekenhuis en

zelfhulpgroepen of patiëntenverenigingen wordt bovendien niet aan het toeval overgelaten,

maar is structureel en geformaliseerd.

In 2018 zetten volgende verenigingen een samenwerking met één of meerdere Limburgse

ziekenhuizen op.

Vereniging Samenwerkingsovereenkomst opgesteld

ActiefWW 18/01/2018

AA 19/01/2018

Belgische Vereniging voor Dystoniepatiënten vzw

05/02/2018

Diabetes Liga vzw West-Limburg 29/01/2018

Diabetes Liga vzw Oost-Limburg 19/03/2018

Limburgse Zelfhulpgroep voor Gelaryngectomeerden

24/05/2018

Alzheimer Liga vzw familiegroep Beringen 19/06/2018

COPD vzw 05/07/2018

Ups & Downs vzw 05/09/2018

MS-Liga vzw 19/09/2018

Tabel 8: Overzicht verenigingen met een samenwerkingsovereenkomst

Naast de opstart van bovenstaande samenwerkingen, lopen eerdere afgesloten

samenwerkingen gewoon verder. Onderstaande tabel maakt duidelijk welke Limburgse

patiëntenvereniging of zelfhulpgroep in 2018 samenwerkt met welk Limburgs ziekenhuis.

Patiëntenvereniging of Zelfhulpgroep Limburgs Ziekenhuis

AA

Medisch Centrum Sint-Jozef

Sint-Franciscusziekenhuis

ActiefWW

az Vesalius

Jessa Ziekenhuis

Mariaziekenhuis Noord-Limburg

Page 16: Jaarverslag 2018vlaamspatientenplatform.be/_plugin/ckfinder... · Jaarverslag 2018 ZOPP vzw Limburg 6 1.1.4. Een brug vormen tussen Limburgse zelfhulpgroepen en patiëntenverenigingen,

Jaarverslag 2018 ZOPP vzw Limburg

16

Sint-Franciscusziekenhuis

Sint-Trudo Ziekenhuis

Ziekenhuis Oost-Limburg

Alzheimer Liga vzw Familiegroep Beringen Sint-Franciscusziekenhuis

ANBN vzw Medisch Centrum Sint-Jozef

Boratie & Parters vzw Jessa Ziekenhuis

Ziekenhuis Oost-Limburg

COPD vzw Ziekenhuis Oost-Limburg

CIB-Liga vzw Jessa Ziekenhuis

Ziekenhuis Oost-Limburg

De Provinciale contactgroep Epicentrum Jessa Ziekenhuis

Diabetes Liga vzw Maaskant Oost-Limburg Ziekenhuis Oost-Limburg

Diabetes Liga vzw Midden-Limburg az Vesalius

Jessa Ziekenhuis

Diabetes Liga vzw Noord-

Limburg Mariaziekenhuis Noord-Limburg

Diabetes Liga vzw West-Limburg Sint-Franciscusziekenhuis

FAPA vzw Jessa Ziekenhuis

Lotuz vzw Jessa Ziekenhuis

Ziekenhuis Oost-Limburg

Limburgse Zelfhulpgroep voor

Gelaryngectomeerden Ziekenhuis Oost-Limburg

MS-Liga vzw

az Vesalius

Jessa Ziekenhuis

Mariaziekenhuis Noord-Limburg

Sint-Franciscusziekenhuis

Sint-Trudo Ziekenhuis

Ziekenhuis Oost-Limburg

Narcotic Anonymous Medisch Centrum Sint-Jozef

Nier Limburg vzw az Vesalius

Jessa Ziekenhuis

Nierpatiënten ZOL vzw Ziekenhuis Oost-Limburg

PASS Hasselt Medisch Centrum Sint-Jozef

RA Limburg vzw

az Vesalius

Sint-Franciscusziekenhuis

Sint-Trudo Ziekenhuis

SOS Nuchterheid vzw Medisch Centrum Sint-Jozef

Stoma Ilco vzw

Az Vesalius

Jessa Ziekenhuis

Mariaziekenhuis Noord-Limburg

Page 17: Jaarverslag 2018vlaamspatientenplatform.be/_plugin/ckfinder... · Jaarverslag 2018 ZOPP vzw Limburg 6 1.1.4. Een brug vormen tussen Limburgse zelfhulpgroepen en patiëntenverenigingen,

Jaarverslag 2018 ZOPP vzw Limburg

17

Sint-Franciscusziekenhuis

Sint-Trudo Ziekenhuis

Ziekenhuis Oost-Limburg

Ups & Downs vzw Medisch Centrum Sint-Jozef

VMCP Ziekenhuis Oost-Limburg

VZW Rozerood

Az Vesalius

Jessa Ziekenhuis

Mariaziekenhuis Noord-Limburg

Sint-Franciscusziekenhuis

Sint-Trudo Ziekenhuis

Ziekenhuis Oost-Limburg

Wildgroei vzw Jessa Ziekenhuis

Ziekenhuis Oost-Limburg

Zelfhulpgroep Osteogenesis Imperfecta vzw Ziekenhuis Oost-Limburg

Tabel 9: Samenwerking Limburgse verenigingen – Limburgse ziekenhuizen

2.3.2.1. Ondersteuning ZOPP

De ondersteuning die ZOPP vzw Limburg biedt in kader van Zelfhulpvriendelijk Ziekenhuis kan

worden onderverdeeld in drie grote categorieën: voorbereiding en opvolging van de

samenwerking, registratie van de ondernomen stappen en het ontwikkelen van

informatiemateriaal (afbeelding 1).

Onder de eerste categorie ‘voorbereiding en opvolging’ valt de ondersteuning die ZOPP biedt

bij de verschillende samenwerkingen. ZOPP bereidt samen met de vereniging de

samenwerkingsovereenkomst voor en informeert de verenigingen over de verdere stappen.

Eénmaal de samenwerkingsovereenkomst op punt staat wordt deze door de vereniging

doorgestuurd naar de algemene contactpersoon van het ziekenhuis en vraagt men voor een

samenkomst. ZOPP vzw Limburg neemt een leidende taak op in het organiseren van deze

samenkomsten. Nadien worden de afspraken in een afsprakennota gegoten en opnieuw

voorgelegd aan het ziekenhuis en de vereniging ter ondertekening. Wanneer beide partijen de

afsprakennota goedkeuren start de samenwerking. ZOPP vzw Limburg blijft de samenwerking

ook verder opvolgen.

Gedurende de samenwerking, blijft ZOPP vzw Limburg dit ook verder opvolgen. De volgende

categorie ‘registratie’, omvat het opvolgen en documenteren van de verschillende acties,

ondernomen door het ziekenhuis en de vereniging. De laatste categorie ‘het ontwikkelen van

informatiemateriaal’ houdt in dat ZOPP vzw Limburg ondersteuning biedt aan verenigingen in

het ontwikkelen van folders en affiches, het opstellen van een PowerPoint, enzovoort. Door dit

laatste beschikken de verenigingen over een professionele en toegankelijke PowerPoint die zij

kunnen gebruiken bij een voorstelling aan professionelen en patiënten.

Page 18: Jaarverslag 2018vlaamspatientenplatform.be/_plugin/ckfinder... · Jaarverslag 2018 ZOPP vzw Limburg 6 1.1.4. Een brug vormen tussen Limburgse zelfhulpgroepen en patiëntenverenigingen,

Jaarverslag 2018 ZOPP vzw Limburg

18

In 2018 stond een eerste evaluatie van Zelfhulpvriendelijk Ziekenhuis centraal. Een

overlegmoment tussen de contactpersonen van de vereniging, de contactpersonen van het

ziekenhuis en een medewerker van ZOPP werd georganiseerd om de samenwerking, sedert

2017, te bespreken. Gedurende het overleg werden volgende zaken besproken: ervaringen

inzake de samenwerking, wat er al dan niet goed verloopt en wat er het volgende jaar wordt

gerealiseerd. De medewerkers van ZOPP vzw Limburg boden ondersteuning in het volgende:

plannen van de overlegmomenten, voorbereiden van de contactpersonen van de vereniging

alsook van het ziekenhuis, leiden van de overlegmomenten en de nodige zaken documenteren.

Om ervoor te zorgen dat de opvolging van de verenigingen en de ziekenhuizen, in kader van

het Zelfhulpvriendelijk Ziekenhuis, haalbaar blijft, werd er geopteerd om de Limburgse

ziekenhuizen te verdelen onder twee medewerkers van ZOPP vzw Limburg. Zoals eerder

vermeld, was er op elk evaluatiemoment één medewerker aanwezig. In onderstaande tabel zien

jullie een overzicht van de uitgevoerde evaluatiemomenten. De overige samenwerkingen

worden in 2019 geëvalueerd.

Ziekenhuis Vereniging Datum

az Vesalius

Nier Limburg vzw 13/04/2018

Diabetes Liga vzw afdeling Midden-Limburg 23/04/2018

Stoma Ilco vzw 31/05/2018

VZW Rozerood 08/06/2018

Boratie & Partners vzw 06/07/2018

Afbeelding 1: Ondersteuning ZOPP Zelfhulpvriendelijk Ziekenhuis

Page 19: Jaarverslag 2018vlaamspatientenplatform.be/_plugin/ckfinder... · Jaarverslag 2018 ZOPP vzw Limburg 6 1.1.4. Een brug vormen tussen Limburgse zelfhulpgroepen en patiëntenverenigingen,

Jaarverslag 2018 ZOPP vzw Limburg

19

ActiefWW 11/09/2018

RA Limburg vzw 04/12/2018

Medisch Centrum Sint-

Jozef

ActiefWW 26/11/2018

AA 28/11/2018

SOS Nuchterheid vzw 28/11/2018

PASS Hasselt 28/11/2018

Mariaziekenhuis Noord-

Limburg

Stoma Ilco vzw 23/08/2018

VZW Rozerood 12/11/2018

ActiefWW 12/11/2018

Diabetes Liga vzw Noord-Limburg 11/12/2018

Sint-Franciscusziekenhuis

Nier Limburg vzw 22/05/2018

Stoma Ilco vzw 23/05/2018

ActiefWW 29/05/2018

VZW Rozerood 04/09/2018

RA Limburg vzw 18/09/2018

Sint-Trudo Ziekenhuis

ActiefWW 07/11/2018

Limburgse Zelfhulpgroep voor

Gelaryngectomeerden

08/11/2018

RA Limburg vzw 12/11/2018

VZW Rozerood 14/11/2018

Ziekenhuis Oost-Limburg

VMCP 23/01/2018

Boratie & Partners vzw 31/05/2018

Limburgse Zelfhulpgroep voor

Gelaryngectomeerden

07/09/2018

Wildgroei vzw 12/09/2018

Nierpatiënten ZOL vzw 12/11/2018

CIB-Liga vzw 06/12/2018

Zelfhulpgroep Osteogenesis Imperfecta

vzw

06/12/2018

VZW Rozerood 13/12/2018

Tabel 10: Overzicht uitgevoerde evaluatiemomenten 2018

2.3.2.2. Activiteiten in kader van Zelfhulpvriendelijk Ziekenhuis

Informatiemarkt Medisch Centrum Sint-Jozef

In samenwerking met Medisch Centrum Sint-Jozef organiseerden ZOPP vzw Limburg, net zoals

in 2017, halfjaarlijks een informatiemarkt. De informatiemarkt is een initiatief dat kadert in het

Page 20: Jaarverslag 2018vlaamspatientenplatform.be/_plugin/ckfinder... · Jaarverslag 2018 ZOPP vzw Limburg 6 1.1.4. Een brug vormen tussen Limburgse zelfhulpgroepen en patiëntenverenigingen,

Jaarverslag 2018 ZOPP vzw Limburg

20

“Zelfhulpvriendelijk Ziekenhuis” met als doel het bekendmaken van patiëntenverenigingen en

zelfhulpgroepen aan professionelen, patiënten en naasten.

Op woensdag 16 mei 2018 vond de derde editie plaats. Er waren negen verenigingen

aanwezig met een stand: AA (Anonieme Alcoholisten), ActiefWW (Weduwen en Weduwnaars),

ANBN vzw (Anorexia Nervosa en Boulimia Nervosa), Alzheimer Liga Vlaanderen vzw, LEF

(Limburg Ervaringsdeskundige Forum), PASS Hasselt (Autisme Spectrumstoornis), SOS

Nuchterheid vzw (Verslaving), Uilenspiegel vzw (personen met een psychische kwetsbaarheid)

en Ups & Downs vzw (personen met een manisch-depressieve (bipolaire) stoornis of frequente

en langdurige depressie). Naast het bemannen van een stand, kregen 2 verenigingen, AA en

ActiefWW, de mogelijkheid om zich aan de hand van een powerpointpresentatie voor te stellen

aan de aanwezigen. De informatiemarkt werd afgesloten met een presentatie van ZOPP vzw

Limburg waarin het volgende aan bod kwam: stand van zaken Zelfhulpvriendelijk Ziekenhuis,

goede praktijkvoorbeelden en de opstart van het stakeholdersoverleg en de klankbordgroep in

het Medisch Centrum Sint-Jozef.

In het najaar werd de vierde informatiemarkt georganiseerd op woensdag 14 november

2018. Deze editie werd in een nieuw jasje gestoken. Allereerst organiseerden het Medisch

Centrum Sint-Jozef voor de geïnteresseerde verenigingen een rondleiding doorheen het

ziekenhuis en op bepaalde afdelingen. Daarnaast werden onderwijsinstellingen en

eerstelijnswerkers uitgenodigd zodat ook zij zicht kregen op het aanbod van

patiëntenverenigingen en zelfhulpgroepen (GGZ) in Limburg. Overigens liep het programma

gelijklopend met eerdere edities. Patiënten, familieleden en professionelen kregen de

mogelijkheid om bij de standen van de verenigingen langs te gaan, enkele verenigingen (Al-

Anon en Ups & Downs vzw) stelden zich voor aan de hand van een powerpointpresentatie en

ZOPP vzw Limburg sloot de informatiemarkt af met een korte presentatie.

Samenkomst algemene contactpersonen Zelfhulpvriendelijk Ziekenhuis

Op vrijdag 8 juni 2018 werden de algemene contactpersonen van de Limburgse Ziekenhuizen

voor een tweede keer samengebracht op ZOPP. Het doel van deze samenkomsten is om hen

in te lichten over het verloop van Zelfhulpvriendelijk Ziekenhuis en het uitwisselen van

ervaringen te stimuleren. Volgende personen waren aanwezig: Jimmy H. (Asster), Heidi D. (az

Vesalius), Peggy J. (Jessa Ziekenhuis), Marleen D. (Medisch Centrum Sint-Jozef), Geert R.

(Openbaar Psychiatrisch ZorgCentrum Rekem) en Patricia Vrancken (Ziekenhuis Oost-

Limburg). De contactpersonen van het Mariaziekenhuis Noord-Limburg, Sint-

Franciscusziekenhuis en Sint-Trudo Ziekenhuis verontschuldigden zich voor deze samenkomst.

Tijdens deze terugkomdag stond “patiëntenparticipatie” centraal. Er werd gestart met een korte

toelichting over het begrip patiëntenparticipatie. Nadien volgde de randvoorwaarden van

patiëntenparticipatie op meso-niveau alsook de effecten voor de patiënt, de

patiëntenvertegenwoordigers en de professionelen. Na een korte pauze werd er voldoende tijd

voorzien voor de bespreking van enkele casussen en het uitwisselen van ervaringen.

Page 21: Jaarverslag 2018vlaamspatientenplatform.be/_plugin/ckfinder... · Jaarverslag 2018 ZOPP vzw Limburg 6 1.1.4. Een brug vormen tussen Limburgse zelfhulpgroepen en patiëntenverenigingen,

Jaarverslag 2018 ZOPP vzw Limburg

21

In 2019 volgt er een volgende terugkomdag waarbij de eerste resultaten, van de

evaluatiemomenten na één jaar samenwerking, centraal staan.

OPZC-dag

Op 8 oktober 2018 organiseerde het Openbaar Psychiatrisch ZorgCentrum Rekem (OPZC) de

OPZC dag. ZOPP vzw Limburg werd voor een eerste keer betrokken bij dit evenement. Enerzijds

leerden verenigingen het OPZC Rekem kennen en anderzijds kregen patiënten en medewerkers

van het OPZC Rekem de kans om verenigingen en zelfhulpgroepen te leren kennen. Tijdens

deze dag bezochten patiënten, vergezeld door een aantal verpleegkundigen, de

informatiestanden van de verenigingen en zelfhulpgroepen. De verenigingen gaven niet louter

informatie, maar zorgden ook voor een interactief moment. AA en SOS Nuchterheid simuleerden

bijvoorbeeld een gespreksgroep zodat aanwezigen een idee kregen over het verloop. Daarnaast

probeerde het “Limburgs Ervaringsdeskundige Forum”, aan de hand van een spel, knelpunten

te verzamelen die patiënten in de zorg ervaren.

2.3.3. Eerstelijnszones in Limburg

Het startschot voor de hervorming van de eerstelijnsgezondheidszorg werd gegeven in 2017.

De nieuwe organisatie van de eerste lijn heeft tot doel geïntegreerde en multidisciplinaire zorg

te bieden aan personen met een chronische zorgnood.

De eerste zichtbare veranderingen, het vormen van de eerstelijnszones, vonden plaats in 2018

en werden nauw opgevolgd door een medewerker van ZOPP vzw Limburg. Enerzijds om op de

hoogte te blijven van de ondernomen stappen en de patiëntenvertegenwoordigers in te kunnen

lichten. Anderzijds om de betrokkenheid van de patiëntenstem in de hervormingen te

waarborgen.

Het jaar 2018 bracht heel wat teweeg in de eerstelijnszones. ZOPP vzw Limburg was, net zoals

in 2017, betrokken bij het hervormingsproces van het pilootproject eerstelijnszone Zuid-Oost

Limburg. Verder gaven de overige zeven Limburgse eerstelijnszones de aftrap tijdens een kick-

offmoment, waarbij steeds een medewerker van ZOPP vzw Limburg aanwezig was. Ten slotte

startten we eind augustus 2018 met het uitdenken, uitwerken en uitvoeren van

patiëntenparticipatie in de acht Limburgse eerstelijnszones. Meer informatie over deze drie

aspecten kan men terugvinden in de volgende onderdelen.

Wat je moet weten voor je verder leest:

Page 22: Jaarverslag 2018vlaamspatientenplatform.be/_plugin/ckfinder... · Jaarverslag 2018 ZOPP vzw Limburg 6 1.1.4. Een brug vormen tussen Limburgse zelfhulpgroepen en patiëntenverenigingen,

Jaarverslag 2018 ZOPP vzw Limburg

22

Veranderteam: Het veranderteam is een kleine groep van eerstelijnszorg- en hulpverleners die

de vorming van de eerstelijnszone trekken en uitdenken. De deelnemers kunnen loskomen van

het eigen belang en zijn in staat om vanuit een ander perspectief te kijken.

Veranderforum: Het veranderforum is het beslissingsorgaan van de eerstelijnszone. Alle

betrokken partijen van de eerstelijnszorg en -welzijn geven feedback op voorstellen van het

veranderteam. Het forum bepaalt de inhoudelijke koers van de eerstelijnszone.

Kick-offmoment: Tijdens het kick-offmoment werd de informatie met betrekking tot de

hervorming van de eerstelijnszone voorgesteld. Kandidaatstellingen voor het veranderteam en

het veranderforum werden verzameld na het moment.

Bron: www.eerstelijnszones.be/wiki

2.3.3.1. Pilootproject eerstelijnszone Zuid-Oost Limburg

Eerstelijnszone Zuid-Oost Limburg (ZOLim) is één van de pilootzones. Het project startte eerder

en vormde een voorbeeld voor de vorming van de andere eerstelijnszones. ZOPP vzw Limburg

volgde deze zone nauw op en was aanwezig op de volgende veranderfora van ELZ ZOLim:

Veranderforum Datum

Veranderforum 21 maart 2018

20 juni 2018

19 september 2018

19 december 2018

Tabel 11: Overzicht veranderfora eerstelijnszone ZOLim

Verder nam ZOPP vzw Limburg deel aan de werkgroep ‘lexicon’ van ELZ ZOLim. Daarin werd

de woordenschat voor de eerstelijnszones, zowel voor professionelen als burgers, uitgewerkt.

De bijeenkomsten vonden plaats op:

- 08 mei 2018

- 05 juni 2018

- 26 juni 2018

ZOPP vzw Limburg werd ook tweemaal uitgenodigd, respectievelijk 01 juni 2018 en 03 augustus

2018, op het veranderteam van de eerstelijnszone om informatie te verstrekken over en de

werking van ZOPP vzw Limburg en patiëntenparticipatie.

ELZ ZOLim werd ook benaderd in het kader van het participatieproject. Meer informatie

hieromtrent werd vermeld onder punt 2.3.3.3.

2.3.3.2. Kick-offmomenten

ZOPP vzw Limburg was aanwezig tijdens het kick-offmoment van de volgende eerstelijnszones:

Page 23: Jaarverslag 2018vlaamspatientenplatform.be/_plugin/ckfinder... · Jaarverslag 2018 ZOPP vzw Limburg 6 1.1.4. Een brug vormen tussen Limburgse zelfhulpgroepen en patiëntenverenigingen,

Jaarverslag 2018 ZOPP vzw Limburg

23

Eerstelijnszone Datum kick-off moment(en)

Herkenrode 18 april 2018

West-Limburg 22 mei 2018 24 mei 2018

28 mei 2018 29 mei 2018

Maasland 04 juni 2018

Mid-West Limburg 13 september 2018

Haspengouw 22 september 2018

Kemp en Duin 26 september 2018

Noord-Limburg 16 oktober 2018

Tabel 12: Aanwezigheden ZOPP kick-offmomenten Limburgse eerstelijnszones

2.3.3.3. Patiëntenparticipatie in de Limburgse eerstelijnszones

De inzichten en ervaringen van patiënten zijn onontbeerlijk om afstemming van eerstelijnszorg-

en hulpverleners te bereiken én de kwaliteit van zorg te verhogen. De Vlaamse minister van

Welzijn, Volksgezondheid en Gezin heeft daarom de opdracht gegeven om patiëntenparticipatie

op een structurele manier vorm te geven in de eerstelijnszones. De tweede helft van 2018

werkte ZOPP vzw Limburg samen met het Vlaams Patiëntenplatform vzw en Trefpunt Zelfhulp

vzw deze manier uit. De volgende aspecten werden in kaart gebracht:

- De wensen en bezorgdheden van patiënten en professionelen met betrekking tot

patiëntenparticipatie in de eerstelijn

- Een methode van patiëntenparticipatie bestaande uit drie onderdelen:

o expertpool (ziekte-overschrijdend)

o gezamenlijk overleg tussen eerstelijnszone en de expertpool (ziekte-

overschrijdend)

o zelfhulpvriendelijke Eerstelijn (ziekte-specifiek)

- Randvoorwaarden voor patiëntenparticipatie in de eerstelijn

ZOPP vzw Limburg richtte in 2018, in het kader van dit project, de expertpool voor de Limburgse

eerstelijnszones op. De pool bestaat uit ervaringsdeskundigen of patiëntenvertegenwoordigers

uit diverse patiëntenverenigingen. Zij hebben een ziekte-specifieke collectieve ervaringskennis

opgebouwd. Door het samenbrengen van patiëntenvertegenwoordigers uit verschillende

patiëntenverenigingen wordt het vervolgens mogelijk om tot een ziekte-overschrijdend en

collectief standpunt te komen. ZOPP vzw Limburg biedt ondersteuning en begeleiding aan de

patiëntenvertegenwoordigers in de expertpool. Informatie, vormingen, enzovoort worden

aangeboden zodat collectieve ervaringskennis, aanwezig binnen een patiëntenvereniging,

verder kan ontwikkelen.

Page 24: Jaarverslag 2018vlaamspatientenplatform.be/_plugin/ckfinder... · Jaarverslag 2018 ZOPP vzw Limburg 6 1.1.4. Een brug vormen tussen Limburgse zelfhulpgroepen en patiëntenverenigingen,

Jaarverslag 2018 ZOPP vzw Limburg

24

De volgende patiëntenverenigingen kwamen luisteren naar de informatiesessie omtrent de

expertpool en patiëntenparticipatie in de eerstelijnszones:

- Al-Anon Familiegroepen vzw

- Alzheimer Liga Vlaanderen vzw

- Anorexie Nervosa-Boulimia Nervosa vzw

- Belangenverdediging van Gescheiden Mannen en Kinderen vzw

- Boratie & Partners vzw (borstkanker)

- Chronisch Obstructief Longlijden vzw (COPD vzw)

- Diabetes Liga vzw Maasland – Oost Limburg

- Diabetes Liga vzw Midden-Limburg

- Diabetes Liga vzw West Limburg

- Limburgse Zelfhulpgroep voor Gelaryngectomeerden

- MS-Liga vzw (Multiple Sclerose)

- NIER Limburg vzw

- Ouders van Verongelukte Kinderen vzw

- Provinciale contactgroep Epicentrum Limburg (epilepsie)

- SOS Nuchterheid vzw

- Vereniging voor Mensen met Chronische Pijn vzw

- Vlaamse Reuma Liga vzw

- Vlaamse Vereniging Voor Erfelijke Bindweefselaandoeningen vzw

- Vzw Rozerood (kanker)

- Wildgroei vzw (niet-goedaardige hematologische aandoeningen)

Onderstaande tabel (tabel 13) geeft weer welke acties ZOPP vzw Limburg ondernam in het

kader van patiëntenparticipatie in de eerstelijnszones in het jaar 2018. Voor meer informatie

kan men het eindrapport van het project “Patiëntenparticipatie in de eerstelijnszones” (VPP,

2019) raadplegen.

Page 25: Jaarverslag 2018vlaamspatientenplatform.be/_plugin/ckfinder... · Jaarverslag 2018 ZOPP vzw Limburg 6 1.1.4. Een brug vormen tussen Limburgse zelfhulpgroepen en patiëntenverenigingen,

September 2018 Oktober 2018 November 2018 December 2018

01.09.2018

Start project

11.09.2018

Voorstelling project tijdens

werkgroep Zorggeletterdheid en

Patiëntenparticipatie

11.09.2018

Informatie- en

uitwisselingsmoment voor

patiëntenvertegenwoordigers

georganiseerd door het VPP

(Berchem)

19.09.2018

Deelname aan veranderforum

ELZ Zuid-Oost Limburg

22.09.2018

Deelname aan Kick-off ELZ

Haspengouw

26.09.2018

Deelname aan Kick-off ELZ

Kemp & Duin

16.10.2018

Deelname aan Kick-off ELZ Noord-

Limburg

24.10.2018

Informatie- en uitwisselingsmoment 1 @

ZOPP Limburg

26.10.2018

Informatie- en uitwisselingsmoment 2 @

ZOPP Limburg

06.11.2018

Tussentijdse rapportering aan werkgroep

Zorggeletterdheid en Patiëntenparticipatie

08.11.2018

Voorstelling project & in kaart brengen

verwachtingen op veranderteam ELZ Zuid-

Oost Limburg

12.11.2018

Overleg VPP & Transitiecoach Hanne Vanraes

21.11.2018

Deelname aan veranderforum ELZ

Herkenrode

22.11.2018

Voorstelling project op veranderteam ELZ

West-Limburg

28.11.2018

Tussentijds afstemmen met transitiecoach

Marleen Dethier en LISTEL vzw

04.12.2018

Voorstelling project op veranderteam ELZ

Herkenrode

06.12.2018

Voorstelling project & in kaart brengen

verwachtingen op veranderteam ELZ Mid-West

Lim

10.12.2018

Voorstelling project & in kaart brengen

verwachten op veranderteam ELZ Haspengouw

14.12.2018

In kaart brengen verwachtingen

zelfhulpvriendelijke eerste lijn & brainstorm

intentieverklaring en deelnamedossier

18.12.2018

Voorbereiding met patiëntenvertegenwoordiger

van overleg met veranderteam ELZ Zuid-Oost

Limburg ter verdediging van positie in het team

19.12.2018

Deelname aan veranderforum ELZ Zuid-Oost

Limburg: deelname aan clusteroverleg Persoon

met zorg- en ondersteuningsnood

21.12.2018

Overleg ZOPP, patiëntenvertegenwoordiger Zuid-

Oost Limburg & veranderteam ELZ Zuid-Oost

Limburg

Geen patiëntenvertegenwoordiging in het

huidige veranderteam

Tabel 13: Overzicht activiteiten ikv Limburgse eerstelijnszones

Page 26: Jaarverslag 2018vlaamspatientenplatform.be/_plugin/ckfinder... · Jaarverslag 2018 ZOPP vzw Limburg 6 1.1.4. Een brug vormen tussen Limburgse zelfhulpgroepen en patiëntenverenigingen,

2.4. Verbinden van verenigingen

Om de Limburgse verenigingen dichter bij elkaar te brengen, werd er gedurende de

verschillende samenkomsten tijd gemaakt voor een informeel netwerkmoment. Bij de

activiteiten werden de verenigingen en professionelen verwelkomd door de ZOPP

medewerker(s). Nadien kregen zij de mogelijkheid zich kort voor te stellen aan elkaar.

Gedurende de pauze(s) werd er iets kleins gegeten en ook voldoende tijd voorzien om elkaar

beter te leren kennen, ervaringen uit te wisselen en elkaar op de hoogte te brengen van

nieuwigheden. Onderstaande tabel (tabel 14) geeft een overzicht van activiteiten waarbij

enerzijds verenigingen en anderzijds professionelen met elkaar in contact kwamen.

Een verschil met 2017 is dat de verenigingen dit jaar op drie vaste momenten werden

samengebracht op ZOPP. Deze activiteit werd het “ZOPP moment” genoemd. ZOPP vzw Limburg

verzamelt doorheen het jaar vragen van professionelen voor patiëntenverenigingen in het kader

van verschillende patiëntrelevante thema’s zoals het Zelfhulpvriendelijk Ziekenhuis,

eerstelijnszones, ziekenhuisnetwerken, enzovoort. Patiëntenvertegenwoordigers krijgen

gedurende de ZOPP momenten de kans om feedback te geven op gestelde vragen van

professionelen. ZOPP vzw Limburg koppelt nadien het nodig terug, zowel naar de professionelen

als naar de aanwezige verenigingen en vervult op deze manier een brugfunctie.

Datum Netwerkmoment Netwerking tussen

9 februari 2018 Nieuwjaarsreceptie ZOPP Verenigingen

16 mei 2018

Informatiemarkt Medisch Centrum

Sint-Jozef ikv Zelfhulpvriendelijk

Ziekenhuis

Verenigingen en

professionelen

15 juni 2018 ZOPP moment Verenigingen

14 september ZOPP moment Verenigingen

22 oktober 2018 Infomoment: participatie eerstelijnszones

Verenigingen

26 oktober 2018 Infomoment: participatie eerstelijnszones

Verenigingen

14 november 2018 Informatiemarkt Medisch Centrum Sint-Jozef ikv Zelfhulpvriendelijk Ziekenhuis

Verenigingen en professionelen

14 december 2018 ZOPP moment Verenigingen

Tabel 14: Overzicht netwerkmomenten

Page 27: Jaarverslag 2018vlaamspatientenplatform.be/_plugin/ckfinder... · Jaarverslag 2018 ZOPP vzw Limburg 6 1.1.4. Een brug vormen tussen Limburgse zelfhulpgroepen en patiëntenverenigingen,

Jaarverslag 2018 ZOPP vzw Limburg

27

2.5. Bekendmaking van ZOPP vzw Limburg

2.5.1.Website

In 2018 werd de website van ZOPP vzw Limburg online geplaatst. De website werd aangevuld

met informatie over de ZOPP-werking, nieuwsberichten, activiteiten die plaatsvonden. Verder

werd er een kalender toegevoegd met een overzicht van alle ZOPP-activiteiten.

Patiëntenvertegenwoordigers die graag willen deelnemen, krijgen de mogelijkheid om zich

rechtstreeks in te schrijven voor de activiteit.

2.5.2.Nieuwsbrief

Er verscheen een nieuwsbrief van ZOPP vzw Limburg in april, september en december 2018.

Limburgse patiëntenverenigingen en externen, die zich inschreven op de nieuwsbrief via de

website, ontvingen een digitaal exemplaar in hun mailbox. De nieuwsbrief bevat recente

informatie over Zelfhulpvriendelijk Ziekenhuis, Eerste Lijn, vormingen, activiteiten,

verwezenlijkingen, enzovoort.

3. Geraadpleegde bronnen

Netwerk Geestelijke Gezondheidszorg Oost-Limburg (z.d.). Noolim, artikel 107. Geraadpleegd

op 13 mei 2019, https://noolim.net/noolim/teams.html

Stichting Tegen Kanker (z.d.). Onze missie. Geraadpleegd op 13 mei 2019,

https://www.kanker.be/de-stichting/onze-missie

Vlaams Patiëntenplatform vzw (z.d.). Vlaams Patiëntenplatform vzw, publicaties.

http://vlaamspatientenplatform.be/lijst/publicaties

Wit-Gele Kruis Limburg (z.d.). Over ons. Geraadpleegd op 13 mei 2019,

https://www.witgelekruis.be/over-ons