Upload
others
View
2
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
JAKA PRZESTRZEŃ SĄSIEDZKA NA GOLĘDZINOWIE?
Raport z konsultacji społecznych dotyczących stworzenia Miejsca Aktywności Lokalnej w budynku przy Jagiellońskiej 47D.
Warszawa, 7 sierpnia 2018 r.
Opracowanie raportu: Ludwika Ignatowicz, mgr inż. architekt Maciej Walczyna
� z �2 41
KALENDARIUM 3
STRESZCZENIE 4
WSTĘP 5 Lokalizacja 5 Czym jest Miejsce Aktywności Lokalnej? 6 Biblioteka i jej rola 7 Lokal 7 Cele konsultacji społecznych 8 Promocja konsultacji społecznych 9 Jak można było wziąć udział w konsultacjach? 10 Uczestnicy konsultacji społecznych 11
WYNIKI KONSULTACJI SPOŁECZNYCH 12 Jaki i dla kogo MAL? 12 Sprawy organizacyjne 13 Koordynator 14 Co chcielibyśmy robić w MAL? 15 Potrzeby związane z przestrzenią 19 Działania poza lokalem 21 Nazwa MAL 21 Promocja działań MAL 23 Rekomendacje dotyczące stworzenia MAL 24
ANALIZA ARCHITEKTONICZNA 26 Stan istniejący 26 Warsztat dotyczący aranżacji 29Wyniki pracy warsztatowej 31 Budowanie tożsamości wnętrza 36 Podsumowanie analizy wnętrza 37 Planowany budżet 37 Szacunkowe zestawienie kosztów 38Istotne aspekty przy wdrażaniu inwestycji 39
SPIS TREŚCI
Jaka przestrzeń sąsiedzka na Golędzinowie?
� z �3 41
Konsultacje społeczne „Jaka przestrzeń sąsiedzka na Golędzinowie” trwały od 18 maja
do 9 czerwca 2018 r. W tym czasie mieszkańcy Golędzinowa mogli wziąć udział w różnych
formach konsultacji społecznych przedstawionych w poniższym kalendarium.
Rozmowy mieszkańców z pracownikami biblioteki / od 18 maja na temat sąsiedzkiej przestrzeni do 9 czerwca
Spotkanie „Czym jest Miejsce Aktywności Lokalnej?” / 18 maja
Warsztat „Wspólne projektowanie miejsca” / 28 maja
Noc Bibliotek − głosowanie na nazwę, podsumowanie / 9 czerwca rozmów i spotkań z mieszkańcami
KALENDARIUM
Jaka przestrzeń sąsiedzka na Golędzinowie?
� z �4 41
Na terenie Golędzinowa od kilku lat zwiększa się liczba mieszkańców osiedla. Cztery nowo
wybudowane bloki posiadają partery usługowe, w których mieści się m.in. Biblioteka Publiczna
im. Księdza Jana Twardowskiego, jedyne miejsce działające społecznie i kulturalnie na tym
obszarze. To tu koncentruje się życie społeczne osiedla. Mieszkańcy przychodzą do biblioteki
w celu wypożyczenia książek lub prasy, porozmawiania lub spotkania się z sąsiadami.
Inicjatywa stworzenia Miejsca Aktywności Lokalnej (MAL) rozumianego jako dom sąsiedzki
powstała właśnie tu, ponieważ jest to jedyne miejsce o charakterze kulturalnym, rozmowy
z mieszkańcami są codziennym elementem pracy bibliotekarzy oraz warto pomóc mieszkańcom
tego osiedla w zbudowaniu trwałych relacji sąsiedzkich.
W konsultacjach społecznych wzięło udział 109 osób. Podczas rozmów i warsztatów wyłoniła
się grupa dziesięciu niezależnych osób, która chciałaby stworzyć różne wydarzenia dla swoich
sąsiadów. Idea domu sąsiedzkiego spodobała się pozostałym mieszkańcom, ponieważ ważne
jest dla nich poznanie swojego sąsiada, ciekawe spędzanie czasu wolnego oraz pomoc
sąsiedzka. Mieszkańcy Golędzinowa, którzy brali udział w konsultacjach mają bardzo dużą
wrażliwość i empatię, dlatego duże znaczenie ma dla nich dostosowanie lokalu MAL dla osób
z niepełnosprawnością. Niektóre osoby zadeklarowały pomoc przy dostosowaniu lokalu
(wyburzaniu ścian). Temat aranżacji lokalu pod przestrzeń sąsiedzką był bardzo interesujący
dla uczestników warsztatów. Podczas pracy z architektem, mieszkańcy wypracowali wizję MAL
spełniającą ich potrzeby i oczekiwania. Dostosowana toaleta dla osób z niepełnosprawnością
ruchową, kuchnia do pieczenia ciast i ciasteczek, kącik do siedzenia i plotkowania oraz
przestrzeń warsztatowa to wszystko umiejętnie zaprojektowali mieszkańcy na niewielkiej
(zaledwie 38 m kw.) przestrzeni. W ramach konsultacji mieszkańcy wymyślili nazwę
„Czerwona cegła” nawiązującą do historii tego miejsca.
Przed mieszkańcami jest jeszcze czas remontu oraz urządzania lokalu. Kilka osób chciałoby
w tym pomagać, inni mogliby już działać na rzecz tworzenia grupy sąsiedzkiej
zainteresowanych ideą MAL. Aktywni mieszkańcy są gotowi do działania. Wyrazili chęć
do spotykania się z sąsiadami zarówno na terenie biblioteki, jak i w lokalu przeznaczonym
na MAL oraz na terenie osiedla lub nad Wisłą.
STRESZCZENIE
Jaka przestrzeń sąsiedzka na Golędzinowie?
� z �5 41
Osiedle Golędzinów jest miejscem życia dla ponad 1200 mieszkańców Warszawy na terenie
Pragi-Północ. Powstawało w dwóch etapach, ostatni zakończył się pięć lat temu . W pierwszej 1
kolejności zostały wybudowane bloki policyjne, następnie w ramach miejskiej inwestycji
zrealizowano niewielkie osiedle z dużymi przestrzeniami publicznymi o wysokiej jakości
(tj. ładnej przestrzeni publicznej, wykorzystując dobrej jakości materiały). Znajduje się tu kilka
sklepów, w których można zaopatrzyć się w różne produkty. Od dwóch lat funkcjonuje
Biblioteka Publiczna im. Księdza Jana Twardowskiego, która skupia w swojej placówce ponad
650 użytkowników. To miejsce, gdzie mieszkańcy mogą wypożyczać książki i prasę, korzystać
z komputerów oraz uczestniczyć w wydarzeniach organizowanych przez pracowników
biblioteki. Mieszkańcy mają także możliwość korzystania z terenów rekreacyjnych,
m.in. dużych placów i zieleńców między blokami oraz z placów zabaw dla dzieci. W okolicy
znajduje się park nad Wisłą oraz stajnia.
Ze względu na ograniczony zasięg terenu osiedla (od południa ulica Starzyńskiego, od wschodu
ulica Jagiellońska, od północy siedziba VI Komendy Rejonowej Policji, od zachodu Wisła)
można śmiało powiedzieć, że osiedle jest bardzo kameralne.
Zespół budynków jest chwalony przez krytyków architektury i stanowi dobry przykład
projektowania mieszkań komunalnych. Bastion, Redan, Barkan i Luneta − tak nazwano cztery
bloki, nawiązując do Fortu Śliwickiego, dawnego terenu rosyjskich ziemnych fortyfikacji
obronnych z XIX wieku, którego pozostałości można odszukać w rosnących nieopodal
krzewach i drzewach. W jednym z tych budynków (Redan) powstaje Miejsce Aktywności
Lokalnej.
Budynek Redan, Jagiellońska 47 D jest administrowany przez dzielnicowy Zarząd
Gospodarowania Nieruchomościami (ZGN). Warunki gwarancji pozwalają na przeprowadzanie
adaptacji i prowadzenie prac budowlanych w lokalu.
WSTĘP
Lokalizacja
Budynek przy ulicy Jagiellońskiej 47 D zaprojektowany był w 2005 roku przez krakowską pracownię Kontrapunkt V-Projekt i 1
zrealizowany w 2013 roku.
Jaka przestrzeń sąsiedzka na Golędzinowie?
� z �6 41Społeczność zamieszkująca okolicę jest aktywna i zwarta, przyjazne przestrzenie publiczne
pomagają w integracji. Ośrodkiem życia społecznego jest teraz biblioteka. Lokal biblioteki
znajduje się w sąsiednim budynku, zarówno obecnie jak i w przyszłości planowana
jest współpraca między MAL a biblioteką, która będzie formalnie prowadzić MAL.
Podczas konsultacji społecznych wielokrotnie mówiliśmy o Miejscach Aktywności Lokalnych
lub domach sąsiedzkich. Warto w tym miejscu wyjaśnić różnicę pomiędzy tymi dwoma
pojęciami. Miejsca Aktywności Lokalnej (MAL) to idea, sposób funkcjonowania polegający
na wspieraniu lokalnych pomysłów i działań społecznych mieszkańców. Jedną z nich jest
formuła domu sąsiedzkiego.
Domy sąsiedzkie to finansowane lub współfinansowane ze środków m.st. Warszawy miejsca
(lokale), których cała przestrzeń oddana jest wyłącznie na aktywność lokalną mieszkańców,
Czym jest Miejsce Aktywności Lokalnej?
Jaka przestrzeń sąsiedzka na Golędzinowie?
� z �7 41a głównym celem działania jest wspieranie działań lokalnych i integracja sąsiedzka.
Dom sąsiedzki nie ma odgórnie ustalonego programu zajęć − to pomysły mieszkańców, grup
nieformalnych i organizacji pozarządowych, tworzą na bieżąco plan działania takiego miejsca.
W domu sąsiedzkim mieszkańcy mogą m.in. spotykać swoich sąsiadów, uczyć się nawzajem
nowych rzeczy (sąsiedzkie warsztaty i szkolenia), organizować spotkania lub po prostu razem
spędzać czas .2
MAL na Golędzinowie będzie mieć charakter domu sąsiedzkiego, lecz w konsultacjach
społecznych postanowiono stosować szerszą nazwę MAL.
Biblioteka Publiczna im. Księdza Jana Twardowskiego to jedyna instytucja o charakterze
kulturalnym działająca na terenie osiedla. To tu wielu mieszkańców przychodzi na co dzień
po książkę, gazetę, porozmawiać lub po prostu powiedzieć „dzień dobry”. Miejsce to stało
się punktem spotkań różnych mieszkańców, dlatego też proces konsultacji społecznych
prowadzony był przez pracowników w tej instytucji. Dodatkowo do realizacji konsultacji
społecznych zaproszono badaczy oraz architekta.
Biblioteka będzie pełniła rolę operatora, czyli instytucji, która będzie zatrudniała
koordynatorów Miejsca Aktywności Lokalnej. Do tego zadania będą zrekrutowane nowe osoby.
Podczas konsultacji mieszkańcy wielokrotnie stwierdzali: „to się pożyczy od biblioteki”, „to się
przeniesie do biblioteki”, „jak się nie zmieścimy, to będziemy działać też z biblioteki”.
Dla wielu mieszkańców MAL będzie nierozłącznym miejscem, które jest w stałym kontakcie
z pracownikami biblioteki. Warto o tym pamiętać podczas przygotowywania działań MAL.
Na MAL został przeznaczony jedyny wolny lokal w tej okolicy, 38 metrowe pomieszczenie
znajdujące się w sąsiadującym z biblioteką budynku mieszkalnym. Lokal mieści się na parterze,
frontem do drogi dojazdowej, dzięki czemu jest bardzo widoczny. Pomieszczenie jest dobrze
doświetlone oraz przylega do placu między dwoma blokami, dzięki czemu można w przyszłości
myśleć o realizowaniu aktywności mieszkańców również na terenie przestrzeni publicznej.
Biblioteka i jej rola
Lokal
za: http://inicjatywa.um.warszawa.pl/mal 2
Jaka przestrzeń sąsiedzka na Golędzinowie?
� z �8 41Lokal jest w bardzo dobrym stanie technicznym, mankamentami są jednak niewystarczająca
wentylacja grawitacyjna i brak możliwości otwarcia okien.
Do tej pory pomieszczenie pełniło funkcję magazynu biblioteki, jednak ze względu na rosnącą
aktywność mieszkańców stwierdzono, że zostanie przeznaczone na działania społeczne.
Z perspektywy architektonicznej przestrzeń przekazana pod Miejsce Aktywności Lokalnej jest
atrakcyjnym miejscem ze względu na:
▪ lokalizację na parterze,
▪ wysokość pomieszczenia,
▪ doświetlenie.
Ponadto należy docenić lokalizację lokum. Dla mieszkańców miejsce to jest „po sąsiedzku”.
Niektórzy uczestnicy konsultacji stwierdzili, że „wystarczy do niego zejść w kapciach”,
„jest bardzo blisko”. Niewielka odległość między przestrzenią sąsiedzką a miejscem
zamieszkania może przyczynić się do nawiązywania trwałych więzi sąsiedzkich i popularność
MAL.
Okna lokalu wychodzą na zadbaną przestrzeń publiczną. Drobne formy architektury
są zaprojektowane ze smakiem, a w okolicy znajduje się kilka placów zabaw.
Projekt zagospodarowania terenu wokół budynków nie zakłada dużych przestrzeni zieleni,
ale Golędzinów sąsiaduje z olbrzymimi w miejskiej skali terenami zielonymi nad Wisłą.
Blisko zlokalizowane są ogólnodostępne miejsca parkingowe oraz parkingi rowerowe.
Ulica jest spokojna i osoby z niepełnosprawnościami nie będą miały problemu z dotarciem
do lokalu, ponieważ strefa wejściowa spełnia podstawowe wymogi dostępności (szerokie drzwi,
brak wysokich progów).
Więcej informacji na temat aranżacji lokalu znajduje się w dalszej części raportu.
Celem konsultacji było zebranie informacji od mieszkańców na temat pomysłu stworzenia
Miejsca Aktywności Lokalnej na terenie Golędzinowa w tym na:
▪ zgromadzeniu informacji na temat potrzeb mieszkańców odnośnie tego miejsca
Cele konsultacji społecznych
Jaka przestrzeń sąsiedzka na Golędzinowie?
� z �9 41▪ wprowadzaniu pomysłów na program i działania, które mogłyby się tu odbywać
▪ przygotowaniu koncepcji aranżacji dot. lokalu przeznaczonego pod tę funkcję.
Promocja konsultacji społecznych polegała na dotarciu do jak największej liczby mieszkańców
Golędzinowa, dlatego pracownicy zdecydowali się na informowanie o procesie na kilka
sposobów.
▪ Plakaty i ulotki
Plakaty były rozwieszone w strefach wejściowych do bloków (tablice ogłoszeń, szyby
w drzwiach wejściowych). W sumie rozklejono ponad 50 szt. plakatów na terenie całego
osiedla. Ponadto skupiono się na promowaniu wydarzeń za pomocą ulotek wręczanych
w trakcie rozmowy z mieszkańcami. Przez cały czas realizacji konsultacji społecznych rozdano
250 szt. ulotek. Pracownicy biblioteki wysyłali do użytkowników biblioteki wiadomości e-mail,
sms lub przekazywali informacje za pośrednictwem młodych wolontariuszy, którzy rozdawali
ulotki informujące o konsultacjach społecznych.
▪ Internet
Starano się również dotrzeć do mieszkańców z informacją o procesie konsultacji
za pośrednictwem Internetu, umieszczając informacje na stronach instytucji oraz wielu grupach
w mediach społecznościowych (np. mieszkańców Golędzinowa, mieszkańców Pragi- Północ).
Do tego celu wykorzystano również strony internetowe Urzędu Dzielnicy Praga-Północ,
Biblioteki Publicznej im. Księdza Jana Twardowskiego oraz Platformę Konsultacji
Społecznych.
▪ Poczta pantoflowa
Pracownicy biblioteki prosili również, żeby mieszkańcy informowali siebie nawzajem o planach
stworzenia przestrzeni sąsiedzkiej w lokalu usługowym. „Poczta pantoflowa” chętnie też była
wykorzystywana przez pracowników biblioteki, którzy zagadywali mieszkańców na placach
zabaw lub przestrzeniach między blokami.
W trakcie trwania wydarzeń prowadzona była dodatkowa promocja przypominająca
mieszkańcom o spotkaniu − kredą malowano napisy na chodniku przed lokalem przeznaczonym
na MAL.
Promocja konsultacji społecznych
Jaka przestrzeń sąsiedzka na Golędzinowie?
� z �10 41
▪ Rozmowy z mieszkańcami w bibliotece
Pracownicy biblioteki przez cały czas trwania konsultacji społecznych prowadzili rozmowy
z mieszkańcami Golędzinowa. Można było porozmawiać o lokalu i pomysłach na aktywności
mieszkańców, które będą w nim w przyszłości realizowane. Rozmowy były prowadzone
spontanicznie na terenie osiedla oraz w trakcie wizyt mieszkańców w bibliotece. Każda osoba,
która wyrażała zainteresowanie tematem, otrzymywała również ulotkę informującą o dwóch
spotkaniach. Z tyłu ulotki można było odpowiedzieć na kilka pytań:
▪ W jakich wydarzeniach, spotkaniach chcesz brać udział?
▪ Czy są działania, które sam mógłbyś/mogłabyś poprowadzić?
▪ Jak nazwać to miejsce?
Uzupełnione ulotki można było wrzucać do szklanej kuli postawionej w widocznym miejscu
na ladzie w bibliotece. Natomiast na tablicy korkowej wywieszonej wewnątrz biblioteki
zbierano propozycje mieszkańców dotyczące nazwy MAL lub pomysły na wydarzenia
organizowane przez sąsiadów.
▪ Spotkania
W ramach konsultacji odbyły się również dwa spotkania. Pierwsze z nich odbyło się 18 maja.
Podczas tego spotkania mieszkańcy dowiedzieli się, czym jest Miejsce Aktywności Lokalnej.
Podczas spotkania Bartłomiej Mielczarek koordynator MAL „Dwa Jelonki” na Bemowie 3
opowiedział, jak powstawało miejsce sąsiedzkie na terenie jego dzielnicy. Po rozmowie
wszyscy uczestnicy przeszli do lokalu w celu obejrzenia przestrzeni. Ostatnim elementem tego
spotkania był warsztat. Podczas tej części spotkania mieszkańcy w podgrupach zastanawiali
się nad różnymi wątkami związanymi z funkcjonowaniem domów sąsiedzkich. Po warsztatach
pozostawiono pracownikom biblioteki kolorowe plansze z różnymi pytaniami − do uzupełnienia
razem z mieszkańcami w trakcie kolejnych dni konsultacji społecznych.
Jak można było wziąć udział w konsultacjach?
Zachęcamy do zapoznania się z profilem na portalu Facebook „Dwa Jelonki” - https://www.facebook.com/dwajelonki/ 3
Jaka przestrzeń sąsiedzka na Golędzinowie?
� z �11 41Drugie spotkanie odbyło się 28 maja w bibliotece. Mieszkańcy, po krótkim wprowadzeniu
w tematykę projektowania tego rodzaju przestrzeni, wspólnie z architektem Maciejem
Walczyną zagrali w grę, której efektem było wspólne zaprojektowanie przestrzeni MAL,
uwzględniające pomysły zebrane na wcześniejszych spotkaniach i rozmowach. Koncepcja
aranżacji wnętrza stworzona podczas tego warsztatu została podpisana przez wszystkich
twórców i umieszczona na jednej ze ścian biblioteki. Dzięki temu mieszkańcy, którzy nie
uczestniczyli w spotkaniu, mogli zobaczyć i ustosunkować się do propozycji aranżacji wnętrza
lokalu wypracowanej przez uczestników warsztatów.
Przez cały czas trwania konsultacji społecznych zainteresowani sąsiedzi mogli razem
z pracownikami biblioteki pójść do lokalu i zobaczyć jego wnętrze.
Pracownicy biblioteki od początku pracy na terenie osiedla zaobserwowali, że na Golędzinowie
mieszka bardzo dużo seniorów, rodzin z małymi dziećmi oraz wiele osób z niepełnosprawnością
ruchową. Przedstawiciele tych wszystkich grup brali udział w konsultacjach społecznych.
Największym zainteresowaniem cieszyły się rozmowy z przedstawicielami biblioteki, ponieważ
mieszkańcy dobrze znają osoby pracujące w bibliotece. Bibliotekarze przeprowadzili około
60 rozmów z sąsiadami. Dzieci oraz młodzież aktywnie zaangażowała się w pomoc w promocji
wydarzeń oraz czynnie brała udział w spotkaniach.
W spotkaniu poświęconym zasadom tworzenia MAL (18 maja) oraz na warsztacie dotyczącym
aranżacji przestrzeni (28 maja) wzięło udział w sumie 49 mieszkańców.
Wśród uczestników konsultacji najwięcej było emerytów oraz dzieci i młodzieży w wieku
szkolnym.
Podczas rozmów z bibliotekarzami wyłoniła się gotowa do działania grupa dziesięciu
mieszkańców. Liderzy mają wiele pomysłów i wiedzą, co chcieliby robić razem z sąsiadami.
W sumie w konsultacjach społecznych na temat przestrzeni sąsiedzkiej udział wzięło 109
mieszkańców.
Uczestnicy konsultacji społecznych
Jaka przestrzeń sąsiedzka na Golędzinowie?
� z �12 41W dalszej części raportu przedstawiliśmy zbiór pozyskanych w trakcie konsultacji społecznych
informacji na temat sąsiedzkiej przestrzeni na Golędzinowie. Raport w tej części zawiera wiele
cytatów z wypowiedzi mieszkańców, które zostały zapisane podczas pracy warsztatowej.
W trakcie rozmów staraliśmy dowiedzieć się, w jaki sposób zainteresowani ideą MAL
mieszkańcy wyobrażają sobie dom sąsiedzki. Dla uczestników ważne jest, żeby miejsce to było
dostępne dla wszystkich. Wskazano również grupy, o które należy szczególnie zadbać.
Mieszkańcy wytypowali:
▪ osoby z niepełnosprawnościami,
▪ osoby starsze,
▪ młode matki.
Dom sąsiedzki na Golędzinowie, zdaniem mieszkańców, powinien być otwarty dla osób
z niepełnosprawnością ruchową. Mieszkańcy podczas rozmów z przedstawicielami biblioteki
oraz w trakcie warsztatów wymieniali wiele imion swoich sąsiadów lub bliskich, którzy
poruszają się o kulach lub na wózku. Opowiadali również o swoich niepełnosprawnych
dzieciach, które mają ograniczone możliwości nawiązywania kontaktów społecznych.
Ich zdaniem na osiedlu „żyje wiele osób z niepełnosprawnością na różnych szczeblach i należy
o nich pamiętać”. Naturalne jest dla uczestników konsultacji pomaganie oraz wspieranie osób,
które mają „trudniej w życiu”.
Kolejną grupę, o którą należy „zadbać, aby przychodzili” są seniorzy. Na terenie osiedla nie ma
miejsc przeznaczonych specjalnie dla tej grupy. Kilka osób opowiadało o miejscach, gdzie się
spotykają na co dzień. Są to przestrzenie między blokami, ławeczki, które jednak nie sprzyjają
do odbywania dłuższych spotkań. Brakuje toalety, a warunki atmosferyczne nie zawsze
są korzystne (zimą jest za zimno, latem brakuje cienia).
Na osiedlu mieszka też wiele młodych rodziców. Mieszkańcy opowiadali, że „widać jak
się snują po osiedlu” młode mamy z dziećmi w wózkach. Jedynym miejscem spotkań
WYNIKI KONSULTACJI SPOŁECZNYCH
jaki i dla kogo MAL?
Jaka przestrzeń sąsiedzka na Golędzinowie?
� z �13 41są przestrzenie między blokami (place zabaw, ławki). Osoby, które zwracały uwagę na tę grupę
stwierdziły, że należy „urozmaicić” formę spędzania czasu z dzieckiem, ponieważ
„można wpaść w rutynę, bo w okolicy mało się dzieje”.
Mieszkańcy zwrócili też uwagę, że miejsce sąsiedzkie powinno być „dla wszystkich pod
względem ekonomicznym”. Ich zdaniem na tym terenie żyje wiele osób niezamożnych, które
mogą krępować się wejść do MAL. Ważne jest, aby wydarzenia były bezpłatne (co wpisuję się
w ideę MAL).
W trakcie warsztatów mieszkańcy stwierdzili, że miejsce to powinno być przede wszystkim
przyjazne, otwarte na sąsiadów oraz tolerancyjne. Ważne jest zbudowanie miłej atmosfery
np. za pomocą aranżacji wnętrza i „gry kolorów”. Mówiono również o potrzebie stworzenia
miejsca przytulnego, do którego chce się wracać i czuje się w nim komfortowo.
W trakcie warsztatów mieszkańcy stwierdzili, że miejsce przeznaczone na przestrzeń sąsiedzką
jest niewielkie, metraż jest zbliżony do powierzchni lokali mieszkalnych znajdujących się
na osiedlu. Zastanawialiśmy się, jak można stworzyć „domową atmosferę”. Ten temat wymaga
dodatkowej pracy koordynatorów. Jednak ważne jest budowanie tego miejsca przy współpracy
mieszkańców. Dzięki temu uda się stworzyć miejsce dla wszystkich. Ten wątek będzie jeszcze
poruszony przy omawianiu dobrych praktyk organizacyjnych.
Badacze oraz bibliotekarze zadawali mieszkańcom pytania dotyczące spraw organizacyjnych
MAL z zakresu:
▪ godzin otwarcia,
▪ dni otwarcia,
▪ dobrych praktyk współpracy, czyli jak stworzyć przestrzeń dla wszystkich,
▪ w jaki sposób to miejsce powinno być zarządzane/koordynowane.
Zdaniem mieszkańców przestrzeń sąsiedzka powinna być otwarta o różnych porach dnia,
ponieważ poszczególni użytkownicy mogą to miejsce odwiedzać w czasie, kiedy nie mają już
innych zobowiązań. Ich zdaniem seniorzy i młodzi rodzice chętniej przychodziliby do MAL
w godzinach przedpołudniowych. Młodzież aktywnie może uczestniczyć po zajęciach
szkolnych i odrobieniu pracy domowej. Natomiast osoby pracujące − po godzinie 18:00, czyli
sprawy organizacyjne
Jaka przestrzeń sąsiedzka na Golędzinowie?
� z �14 41po obowiązkach zawodowych i „obiedzie w domu”. Dlatego w trakcie konsultacji mieszkańcy
wyraźnie stwierdzili, że godziny otwarcia MAL należy dostosować do „potrzeb mieszkańców”.
Odnotowano wyraźną potrzebę otwarcia miejsca do godzin późnowieczornych, tj. do 22:00.
Mieszkańcy zastanawiali się również, w jakie dni w tygodnia MAL powinien być otwarty;
rozmyślali, czy MAL powinien być otwarty przez siedem dni w tygodniu. Taka propozycja
nie zyskała wielu zwolenników, jednak najczęściej podkreślano, że MAL powinien być otwarty
dla mieszkańców przez 6 dni w tygodniu (poniedziałek − sobota). Padła również propozycja,
żeby miejsce to działało jedynie w weekendy, jednak nie zyskała ona powszechnej aprobaty.
Podczas konsultacji zastanawiano się nad stworzeniem dobrych praktyk (zasad),
które ułatwiałyby pracę w przestrzeni sąsiedzkiej oraz spędzanie czasu przez sąsiadów w lokalu.
Wyłoniona została następująca lista dobrych praktyk:
▪ „wspólnie ustalamy zasady funkcjonowania MAL zgodnie z sąsiedzkimi
wartościami”,
▪ każdy sprząta po sobie, podążając za ideą: „zostaw to miejsce w stanie jakim je
zastałeś”,
▪ zachowujemy się kulturalnie,
▪ nie krytykujemy,
▪ „agitację polityczną zostawiamy za drzwiami − można rozmawiać, ale nie można
lobbować”,
▪ „jesteśmy otwarci na nowości, nie boimy się ich”,
▪ bazujemy na tolerancji i zaufaniu,
▪ nie piszczymy (ta zasada była zgłaszana przez dzieci i dotyczy dzieci),
▪ do MAL można wejść z psem na odpowiedzialność właściciela (zwierzak nie może
być agresywny).
Osoba zatrudniona na stanowisko koordynatora miejsca zdaniem mieszkańców powinna mieć
następujące cechy:
koordynator
Jaka przestrzeń sąsiedzka na Golędzinowie?
� z �15 41▪ „obrotna”,
▪ kontaktowa,
▪ „oddająca kontrolę i obowiązkowość mieszkańcom”,
▪ „arbiter”,
▪ z dużą empatią,
▪ umiejąca słuchać i wspierać,
▪ umiejąca zachęcać − „tylko nie przesadnie i nie na siłę”.
Zdaniem mieszkańców na początku działań MAL koordynator powinien dokładnie zapoznać
się z okolicą i być wdrożonym przez pracowników biblioteki. Po adaptacji do miejsca pracy
podstawowym obowiązkiem koordynatora powinno być umiejętne zarządzanie kalendarzem
miejsca. Mieszkańcy podczas warsztatów stwierdzili, że „chcą wypracować system zarządzania
kalendarza MAL, w taki sposób, by wydarzenia ze sobą nie kolidowały”. Wiąże się to z obawą,
że w MAL nie mogą odbywać się równocześnie różne głośne wydarzenia. Część mieszkańców
stwierdziła, że jest na to rozwiązanie, „to się przeniesie jakieś wydarzenie do biblioteki”.
Mieszkańcy podkreślali również, że koordynator powinien umieć motywować mieszkańców
do działania na różnych poziomach:
▪ poznania idei MAL,
▪ zachęcenia mieszkańców do włączenia się (stworzenia czegoś lub uczestniczenia
w czymś),
▪ działania na rzecz osiedla,
▪ pomocy innym („empatia osiedlowa, czyli pomoc słabszym sąsiadom”).
Koordynator ponadto powinien przez cały czas „mieć oczy i uszy dookoła głowy, by wiedział,
co chcą robić mieszkańcy”.
Mieszkańcy podczas rozmów często zgłaszali pomysły, które chcieliby realizować ze swoimi
sąsiadami, ponieważ mają pewne umiejętności i mogą się nimi dzielić. Inni stwierdzali,
że nie są gotowi aby organizować wydarzenia, ale mają bardzo dużą potrzebę dowiedzenia
się czegoś nowego lub słyszeli o czymś, co ich zainteresowało i mogłoby się tu odbywać.
co chcielibyśmy robić w MAL?
Jaka przestrzeń sąsiedzka na Golędzinowie?
� z �16 41Wśród uczestników konsultacji wyłoniły się następujące grupy użytkowników:
▪ pomysłodawca − osoba, która ma pomysł i chce go zrealizować, albo chce komuś ten
pomysł przekazać do realizacji,
▪ realizator wydarzeń − osoba, która nie ma pomysłu, ale może pomóc w organizacji
wydarzenia,
▪ odbiorcy − tę grupę mieszkańców można podzielić na osoby potrzebujące wsparcia
lub osoby, które są ciekawe nowych wydarzeń, są nieśmiałe lub chcą poznać coś
nowego (nową pasję, wiedzę),
▪ użytkowników, którzy chcą „po prostu tam być”.
Zgłaszane propozycje programowe uwzględniały również potrzeby poszczególnych grup
wiekowych:
▪ dla seniorów: m.in. zajęcia poruszające tematy bezpieczeństwa (proponowane przez
policjantów), ćwiczenia fizyczne (zgłaszane przez aktywnych seniorów), spotkania
zapoznawcze „poznaj swojego sąsiada”,
▪ dla młodych rodziców: z zakresu różnych porad wychowawczych, zdrowotnych lub
wsparcia,
▪ dla dzieci: różne zajęcia dotyczące zabawy, rozwoju i edukacji.
Mieszkańcy zwrócili również uwagę, że na tak małym i kameralnym osiedlu „my się nie znamy,
zna nas Pani w bibliotece, ale swoich sąsiadów nie rozpoznajemy”. Jest aktywna grupa
czytelników, są podgrupy młodych rodziców spotykających się na placu zabaw, inni znają
siebie z pracy, ale pomiędzy poszczególnymi osobami nie obserwuje się rozmów lub
uprzejmości. Jedna z mieszkanek powiedziała, że „ludzie albo nie chcą, albo nie mają czasu
integrować się”, „albo nie wiedzą jak” przez co sama zauważa, że „czasami nie ma komu
powiedzieć zwyczajowego „dzień dobry”. Natomiast tego problemu nie widzą pracownicy
biblioteki, którzy będą odgrywać ważną rolę integracyjną pomiędzy koordynatorem
a mieszkańcami. Jedna z bibliotekarek stwierdziła − „ja tu znam prawie wszystkich, ale to ja,
bo staram się z wszystkimi rozmawiać”.
Podczas warsztatów mieszkańcy zastanawiali się, jak niektóre grupy sąsiadów mogłyby ze sobą
„nauczyć się rozmawiać i spędzać czas” dzięki współpracy i pomaganiu sobie nawzajem.
Jest to bardzo ważne zagadnienie dla mieszkańców Golędzinowa. Zaproponowano następujące
rozwiązania:
▪ seniorzy (którzy chcą i lubią małe dzieci) mogą czytać na głos bajki,
Jaka przestrzeń sąsiedzka na Golędzinowie?
� z �17 41▪ nastolatkowie mogą edukować i pomagać osobom starszym w obsłudze telefonów lub
innych urządzeń elektronicznych,
▪ dorosłe gospodynie domowe mogą uczyć młodzież i młodych rodziców gotowania
smacznych i zdrowych posiłków,
▪ policjanci mogą pomagać seniorom i weryfikować trudne sytuacje,
▪ niepełnosprawni mogą uczyć młodzież empatii.
W tabeli poniżej przedstawiamy zbiór propozycji dotyczących aktywności, które mieszkańcy
chcieliby realizować w ramach MAL. Pomysły podzieliliśmy na kategorie:
▪ nauka/warsztaty,
▪ spędzanie czasu wolnego,
▪ aktywności fizyczne,
▪ inne.
nauka/warsztatyspędzanie czasu
wolnego
aktywności
fizyczneinne
nauka języków gotowanie tańce (w tym zumba)
wymieniać się
rzeczami (książki,
ubrania, zabawki,
sprzęt domowy)
dzielenie się różnymi
umiejętnościamirozmowy joga
pisanie projektów do
budżetu
partycypacyjnego
warsztaty szydełkowania gry planszoweumawianie się na
wspólne spacery
wymiana przepisów
kulinarnych
nauka seniorów obsługi
komputera i telefonugry na play station
zawody sportowe na
terenie osiedla
poznawanie ciekawych
ludzi (np. aktorów,
podróżników)
nauka śpiewu gra w brydżaumawianie się na
wspólne bieganiewymiana doświadczeń
nauka rysowania i
malowaniarysowanie kredą ćwiczenia dla seniorów
ogólna pomoc
sąsiedzka
nauka gry na różnych
instrumentachoglądanie filmów
spotkania świąteczne i
okazjonalne
Jaka przestrzeń sąsiedzka na Golędzinowie?
� z �18 41
Wiele osób zdeklarowało gotowość stworzenia wydarzenia. Ich pomysły wiązały się
z umiejętnościami, które są dla nich bardzo ważne (pasja albo czują się w nich bardzo silnie).
Poniższy zbiór umiejętności może być bardzo przydatny w stworzeniu programu aktywności
mieszkańców w pierwszych miesiącach działania MAL:
▪ decoupage,
▪ pieczenie ciast i ciasteczek,
▪ „umiejętność rozmawiania z każdym”,
▪ gra w szachy, brydża,
▪ gra w gry planszowe,
▪ gotowanie,
▪ czytanie na głos,
▪ „znam się na kinie”,
▪ „lubię i tworzę poezję”,
▪ „umiem obsługiwać telefony i laptopy”.
Podczas rozmów mieszkańcy zwracali uwagę na zagadnienia, które będą miały wpływ
na poziom ich zaangażowania we współtworzenie MAL na terenie ich osiedla. Stwierdzono, że:
warsztaty decoupage oglądanie meczów
nauka pieczenia ciast oglądanie przedstawień
wieczorki poetyckieczytanie dzieciom na
głos
warsztaty dla młodych
rodziców dot. wychowania,
diety, edukacji, rozwoju
umawianie się na
wspólne łowienie ryb
w Wiśle
nauka szycia na maszynie klub sąsiada
prelekcje czytanie prasy
czytanie książek z
podziałem na role
Jaka przestrzeń sąsiedzka na Golędzinowie?
� z �19 41▪ należy zachęcać mieszkańców do poznawania lokalu przez bibliotekarzy i
koordynatorów,
▪ należy promować ideę bezpłatności, żeby mieszkańcy wiedzieli, że to jest miejsce dla
wszystkich,
▪ należy wzmacniać tych, którzy mają chęci, ale nie chcą o nich głośno mówić (nie
mają odwagi, by pomysł zrealizować),
▪ mobilizować przy tworzeniu wydarzenia,
▪ pomagać i ułatwiać lub podpowiadać jak można wydarzenie ulepszyć,
▪ pomagać przy promocji wydarzenia, żeby ktoś przyszedł („bo jak raz coś zrobię i nikt
nie przyjdzie, to się wypisuję”),
▪ wspierać finansowo działania, które są niepowtarzalne i mogą być bardzo atrakcyjne
dla mieszkańców (np. zaproszenie jakiegoś eksperta, któremu trzeba zapłacić za
spotkanie),
▪ podstawowe wyposażenie lokalu w: wygodne siedziska i stoły, przybory papiernicze,
rzutnik, projektor (lub telewizor), czajnik, aneks kuchenny z kawą, herbatą i drobnym
poczęstunkiem.
Podczas rozmów na temat lokalu mieszkańcy stwierdzili, że pomieszczenie przeznaczone
na MAL jest bardzo małe. Kiedy w trakcie warsztatów przebywaliśmy w lokalu dużą grupą,
wszyscy docenili jego wysokość i jasność. W trakcie oglądania przestrzeni mieszkańcy bardzo
zdenerwowali się, że miejsce to nie jest dostosowane dla osób z niepełnosprawnością.
Wypowiedzi niektórych osób były emocjonalne i znalazły bardzo duże poparcie wśród
pozostałych sąsiadów. „Ja mam wózek sportowy, on jest lekki, ale problemem byłoby dla mnie
skorzystanie z toalety, a tu są inni, którzy siedzą w domach i nie mogą się ruszyć, to miejsce
powinno być dla nich, a nie jest”, mówiła zirytowana, aktywna pani poruszająca się na wózku.
Inni sąsiedzi dopowiadali: „tu jest taki chłopak on ma jeszcze większy wózek, on musi tu mieć
możliwość spędzania czasu”. Można śmiało stwierdzić, że mieszkańcy jednomyślnie zgłosili
problem związany z dostępnością toalety dla osób z niepełnosprawnością. Seniorzy oraz młodzi
rodzice zaobserwowali, że udogodnienia dla osób poruszających się na wózkach
są udogodnieniami również dla nich, dlatego ważne jest odpowiednie dostosowanie toalety.
Mieszkańcy zdają sobie sprawę, że wiąże się to z wyburzaniem ścian i przearanżowaniem
potrzeby związane z przestrzenią
Jaka przestrzeń sąsiedzka na Golędzinowie?
� z �20 41przestrzeni lokalu. Są na to gotowi i zadeklarowali pomoc przy projektowaniu, testowaniu
rozwiązań a nawet wyburzaniu ścian.
Zaobserwowaliśmy wzburzenie osób, które nie rozumiały, dlaczego lokal nie jest dostosowany
dla osób z niepełnosprawnością. Kilka osób stwierdziło, że „to osiedle ma dużo osób słabszych
i jeżeli o nich się nie zadba, to miejsce nie będzie funkcjonować”. Troska o innych sąsiadów
przejawia się w wielu wątkach i rozmowach, co pokazuje, że temat nie może być
zbagatelizowany.
Poza tematem związanym z dostosowaniem lokalu dla osób z niepełnosprawnością mieszkańcy
zgłaszali inne postulaty dotyczące przestrzeni.
Podczas wizyty w lokalu mieszkańcy zobaczyli, że jeden z sąsiadów przekazał na rzecz MAL
lodówkę. To bardzo ucieszyło uczestników spotkania i w dalszych dyskusjach stanowiło
podstawę do stworzenia kuchni. Miejsce przeznaczone pod MAL jest niewielkie, ale już
na pierwszych spotkaniach i w trakcie wielu rozmów ich uczestnicy deklarowali, że będą w tym
miejscu przygotowywać wspólnie ciasta, ciasteczka i inne wypieki.
Wyposażenie lokalu powinno również uwzględniać:
▪ projektor z ekranem lub duży telewizor,
▪ rolety lub zasłonki w oknach,
▪ sprzęt sprzątający: mopy, odkurzacz, detergenty,
▪ wieszaki na ubrania oraz buty (szczególnie używane podczas sezonu zimowego),
▪ pufy, duże poduchy lub gruby dywan do siedzenia na ziemi.
Projektowana przestrzeń zdaniem mieszkańców powinna być:
▪ wielofunkcyjna,
▪ mobilna,
▪ dostępna,
▪ z zagospodarowanym terenem przed MAL,
▪ wygodna.
Mieszkańcy uznali, że stoły i krzesła powinny być albo składane, albo z możliwością
umiejętnego składowania (nakładania na siebie, czyli sztaplowania). Można je również
przechowywać w bibliotece. Duża grupa stwierdziła z uśmiechem, że „będziemy mieć wsparcie
Jaka przestrzeń sąsiedzka na Golędzinowie?
� z �21 41z biblioteki, tu wszystko się nie zmieści”, dlatego zaproponowano, że „z biblioteki będziemy
nosić różne rzeczy i pożyczać”.
W trakcie rozmów w lokalu zgłoszono również prośbę, żeby zdjąć z szyb naklejki, które
po pierwsze wprowadzają w błąd (jest na nich napis biblioteka), po drugie zasłaniają przestrzeń
i „są brzydkie”. Inni stwierdzili, że naklejki pełnią ważną funkcję, ale można je zastąpić czymś,
co jest znacznie przyjaźniejsze, np. firanki lub zasłonki.
Zagadnienie aranżacji wnętrza jest dokładnie opisane w dalszej części raportu.
Podczas konsultacji zastanawialiśmy się, czy okolica zachęca do działania poza lokalem.
Mieszkańcy jednogłośnie stwierdzili, że teren osiedla oraz najbliższa okolica jest bardzo
atrakcyjna i wiele działań MAL może być realizowanych poza budynkiem. Jednym z pomysłów
zgłaszanych przez mieszkańców było wspólne chodzenie nad Wisłę − to bardzo ładne miejsce,
gdzie można piknikować i miło spędzać czas. Wielu mieszkańców spaceruje nad Wisłą, biega
lub łowi ryby. Stwierdzono, że można to wszystko połączyć i zorganizować dużą sąsiedzką
imprezę.
Place przy bibliotece oraz przy MAL również mogą być wykorzystywane do letnich wydarzeń
„pod chmurką”, np. do potańcówek, gier zespołowych, zabaw integracyjnych i promocyjnych
MAL. Tu też mogą być organizowane letnie seanse kina plenerowego. Mieszkańcy wspominali,
że takie festyny były już organizowane i cieszyły się dużym zainteresowaniem.
Ważnym elementem tworzenia MAL jest nadanie miejscu odpowiedniej nazwy, która jest
charakterystyczna i zrozumiała dla mieszkańców danej społeczności. Nazwy wymyślone
podczas konsultacji społecznych odwołują się do lokalnych aspektów: historii miejsca, nazwy
dzielnicy Golędzinów, sąsiedztwa, Wisły.
Pomysłów było bardzo dużo, część spisywano na tablicy korkowej, inne na planszach
uzupełnianych w trakcie warsztatów. W sumie zebrano 36 pomysłów na nazwę.
działania poza lokalem
nazwa MAL
Jaka przestrzeń sąsiedzka na Golędzinowie?
� z �22 41Poniżej przedstawiamy całą listę propozycji:
▪ Nad Wisłą,
▪ Krewka Praga,
▪ Pod Pałami,
▪ Czerwona cegła,
▪ Klinkierówka,
▪ Klitka,
▪ Klubik,
▪ Normalnik,
▪ Bolkmalnik,
▪ Wiślanka,
▪ Golędzinek,
▪ Mazowiecka Aktywność
Lokalna,
▪ Pluszowy miś,
▪ Słodki kącik,
▪ Słodka dziurka,
▪ PUFFA,
▪ Punkt,
▪ Zorza,
▪ Relaksik,
▪ Pod Jesionem,
▪ Malek,
▪ Sąsiedzkie pogadanki,
▪ Osiedlowy Klub
Golędzinowski,
▪ Golędzinowski MAL,
▪ Pod niebieskim kogutem,
▪ Różowy rogalik,
▪ Coś fajnego,
▪ Dziupla,
▪ Redan,
▪ Nie ma nudy,
▪ Stacja,
▪ Forteca,
▪ Kącik,
▪ Promyczek,
▪ Słoneczko,
▪ Cztery kąty i pies piąty.
Komisja składająca się z trzech bibliotekarzy i dwóch mieszkańców drogą głosowania wyłoniła
3 nazwy: Mały Malik, Klinkierówka i Czerwona cegła. Podczas Nocy Bibliotek (9 czerwca)
do uprzednio przygotowanych trzech kolorowych pudełek z nazwami MAL mieszkańcy
wrzucali swoje głosy do wybranego pudełka (każdy mieszkaniec miał jeden głos).
Etap głosowania nie trwał tylko w Noc Bibliotek, przez kolejne pięć dni można było zostawić
swój głos na ladzie w bibliotece. W poniedziałek 18 czerwca komisja otworzyła wszystkie
pudełka i podliczyła głosy.
Wyniki głosowania:
▪ Klinkierówka − 27 głosów,
Jaka przestrzeń sąsiedzka na Golędzinowie?
� z �23 41▪ Mały Malik − 28 głosów,
▪ Czerwona cegła − 79 głosów.
Bardzo ważne jest stworzenie sposobu promocji, który spowoduje, że mieszkańcy Golędzinowa
(nie tylko użytkownicy biblioteki) będą wiedzieli o działaniach w domu sąsiedzkim.
Podczas konsultacji zastanawialiśmy się, w jaki sposób można skutecznie dotrzeć
do jak największej grupy mieszkańców. Poza tym ważne jest umiejętne promowanie wydarzeń
na terenie Pragi-Północ, ponieważ sąsiedzi z dalszych części dzielnicy mogą chcieć przyjeżdżać
na wydarzenia organizowane na większą skalę.
Mieszkańcy korzystający z usług biblioteki są przyzwyczajeni do rozmów z pracownikami
biblioteki, dlatego uważają, że najlepszym sposobem promocji są rozmowy z bibliotekarzami.
Jednak należy pamiętać, że nie jest to forma znana wszystkim mieszkańcom, szczególnie tym,
którzy nie są zapisani lub nie są regularnymi użytkownikami biblioteki. „Trzeba wyjść
naprzeciw i zrobić imprezę integracyjną”, powiedziała jedna z mieszkanek.
Impreza integracyjna może odbyć się wewnątrz lokalu lub między budynkami osiedla.
Podstawową formą promowania wydarzeń powinny być plakaty. Jednak ich skuteczność zależy
od miejsca, w którym zostaną wywieszone. Mieszkańcy stwierdzili, że najlepiej byłoby
przyklejać je do drzwi wejściowych do poszczególnych budynków oraz w windach.
Dobitnie stwierdzono, że „nie wolno wieszać plakatów na tablicach informacyjnych, bo nikt ich
nie czyta”.
Wśród mieszkańców bardzo dobrze funkcjonuje informacja za pośrednictwem mediów
społecznościowych. Mieszkańcy mają swoją grupę na portalu Facebook. Ponadto bibliotekarze
dysponują numerami telefonów i adresami e-mail niektórych mieszkańców, ta lista może być
wykorzystywana przez koordynatorów.
Przed wydarzeniami można wypisywać informacje na chodnikach, jednak to jest bardzo „ulotna
informacja dla dzieci”.
promocja działań MAL
Jaka przestrzeń sąsiedzka na Golędzinowie?
� z �24 41
Badacze na podstawie rozmów z mieszkańcami i pracownikami biblioteki opracowali
rekomendacje, które mogą być pomocne dla koordynatorów i bibliotekarzy. Lista ta może
się przydać do analiz na etapie przygotowań MAL do otwarcia oraz w tracie jego
funkcjonowania na zasadzie listy kontrolnej − czy wszystko działa zgodnie z potrzebami
mieszkańców.
Bartłomiej Mielczarek z „Dwóch Jelonków” podczas spotkania z mieszkańcami Golędzinowa
powiedział, że „tutaj już grupa inicjatywna jest wykształcona, teraz trzeba dać jej przestrzeń
i trochę pomóc w realizacji pierwszych działań, reszta sama się zacznie kręcić, bo tu już jest
MAL”.
Zestawienie rekomendacji zakłada, że działania mogą być już realizowane i nie należy czekać
na wyremontowanie i otwarcie lokalu przeznaczonego na MAL, gdyż niektóre aktywności
mieszkańców już można realizować w bibliotece lub na terenie osiedla. Ważne jest,
żeby mieszkańcy mieli poczucie ciągłości procesu powstawania przestrzeni sąsiedzkiej
oraz wsparcie osób pracujących w bibliotece lub koordynatora.
Rekomendujemy:
▪ Działania zapoznawcze integrujące mieszkańców z koordynatorem mogą odbywać
się już w bibliotece lub w przestrzeni osiedla. Nie trzeba czekać na finalizację prac
remontowych;
▪ Ideę domu sąsiedzkiego, nazwę miejsca oraz bezpłatną formułę miejsca należy
promować wśród osób, które nie są użytkownikami biblioteki, dzięki temu zasięg
informacji na temat powstającego miejsca nie będzie ograniczony tylko i wyłącznie
do czytelników i innych użytkowników biblioteki;
▪ Należy przeszkolić cały personel biblioteki przez koordynatorów z innych MAL,
żeby potrafili dokładnie opowiadać o idei i zasadach funkcjonowania miejsca oraz
dalszych etapach realizacji remontu. Bibliotekarze mogą tworzyć listę e-maili
mieszkańców, którzy są zainteresowani domem sąsiedzkim. Lista ta będzie ważnym
narzędziem nawiązywania kontaktu z mieszkańcami;
▪ Koordynator w pierwszej kolejności powinien poznać mieszkańców zaangażowanych
w proces konsultacji społecznych oraz wyłonionych liderów. Osoba ta powinna być
rekomendacje dotyczące stworzenia MAL
Jaka przestrzeń sąsiedzka na Golędzinowie?
� z �25 41przedstawiana przez pracownika biblioteki, żeby mieszkańcy nie mieli obaw, że jest to
osoba obca, która nie zna ich podstawowych potrzeb;
▪ Koordynator powinien nawiązać kontakt z zarządcą osiedla w celu wypracowania
strategii wieszania i zdejmowania plakatów informujących o działaniach MAL.
Ponadto przed oficjalnym otwarciem domu sąsiedzkiego powinien zastanowić się,
w jaki sposób będzie chciał realizować promocję działań. Strategię komunikacji z
mieszkańcami może wypracować jeszcze przed otwarciem MAL, później może ją
zweryfikować razem z aktywnymi sąsiadami;
▪ W MAL powinna obowiązywać zasada „dzieci spędzają czas w domu sąsiedzkim pod
okiem opiekunów”. Istnieje duże prawdopodobieństwo, że niektórzy będą chcieli
w tym miejscu pozostawiać swoje dzieci, myśląc, że MAL jest świetlicą (już teraz
wiele dzieci spędza czas w bibliotece bez opiekunów). Pozwalając na pozostawianie
w tym miejscu dzieci bez opieki opiekunów, można wykluczyć tych użytkowników,
którzy nie mają dzieci lub nie chcą z nimi spędzać czasu. W pierwszych miesiącach po
otwarciu MAL warto tej zasady przestrzegać, ponieważ miejsce to mogą odwiedzać
osoby, które nie uczestniczyły w konsultacjach. Obecność samych dzieci z
koordynatorem może źle wpłynąć na aktywność osób niezwiązanych z dziećmi, które
drugi raz już nie przyjdą do przestrzeni sąsiedzkiej;
▪ Na czas remontu lokalu oraz w pierwszych miesiącach po otwarciu rekomendujemy
stworzenie wyraźnej tablicy informacyjnej, na której będą umieszczone najważniejsze
informacje dotyczące tego, co się działo do tej pory, aktualnych informacji o tym,
co się dzieje w MAL oraz to, co jeszcze zostało do zrobienia wraz z informacją z kim
w sprawie MAL można się kontaktować (dane kontaktowe do koordynatora).
Takie tablice informacyjne powinny pojawić się w bibliotece (w widocznym miejscu)
wraz z dostępem do raportu w wersji papierowej oraz w witrynie remontowanego
lokalu. Informacje powinny być aktualizowane. Warto zastanowić się, czy
przygotować takie komunikaty również do publikowania w strefie wejść do budynków
mieszkalnych;
▪ Po zakończeniu prac remontowych realizowanych w lokalu warto razem
z mieszkańcami opracować imprezę otwierającą. Podczas realizacji konsultacji
społecznych mieszkańcy deklarowali, że mogliby upiec ciastka lub przygotować inne
atrakcje;
▪ W trakcie konsultacji młodzi mieszkańcy zgłaszali potrzebę zakupu play station.
Rekomendujemy wstrzymanie się z zakupem takiego sprzętu, ponieważ dzieci mogą
w tym miejscu bawić się w inne zabawy, które mają na celu integrację i zabawę
Jaka przestrzeń sąsiedzka na Golędzinowie?
� z �26 41w grupie. Zakup konsoli do gry może spowodować, że dzieci będą przychodzić do
MAL w jednym celu. Wiąże się też to z obawą, że miejsce to zostanie zdominowane
przez najmłodszych;
▪ Warto zastanowić się, jak wzmocnić zgłaszaną przez dużą grupę mieszkańców ideę
pomocy sąsiedzkiej w MAL. W ramach konsultacji potrzeba pomagania innej osobie
bardzo mocno została wyartykułowana przez różnych uczestników. Odnosimy
wrażenie, że może to być ważny motyw przewodni charakteryzujący tę społeczność
lokalną.
Lokal ma zaledwie 38 m kw. i jest w doskonałym stanie technicznym. Został zaprojektowany
jako lokal użytkowy i został wyposażony w zaplecze składające się z przedsionka,
pomieszczenia socjalnego, WC oraz magazynku.
Lokal znajduje się na parterze i jest wyposażony w 4 duże okna o wymiarach 120 cm szerokości
i 300 cm wysokości. Okna prawie sięgają posadzki. Drzwi osadzone są w podobnym otworze
i wyposażone w naświetle. Z pomocą niewielkiej pochylni przed wejściem zapewniony
jest dostęp dla osób poruszających się na wózkach.
ANALIZA ARCHITEKTONICZNA
stan istniejący
Jaka przestrzeń sąsiedzka na Golędzinowie?
� z �27 41
�
Rzut lokalu stan aktualny.
Pomieszczenia mają około 360 cm wysokości. Krótsza ściana lokalu ma ekspozycję
południowo wschodnią, zaś okna na dłuższej ścianie wychodzą na północny wschód. Światło
słoneczne wpada do lokalu jedynie rano od strony wejścia, jednak duża powierzchnia
przeszklonych otworów sprawia, że lokal nie jest ciemny ani ponury.
W lokalu projektowany był lokal użytkowy, np. handlowy, więc zaplecze ma formę regulowaną
przepisami właściwymi takiemu użytkowaniu. Ukształtowanie przestrzeni zapewnia
bezproblemowe przejście przez kontrolę sanepidu i inspekcję pracy, lecz nie spełnia potrzeb
przestrzeni domu sąsiedzkiego.
Jaka przestrzeń sąsiedzka na Golędzinowie?
� z �28 41Pomieszczenie ma posadzkę oraz cokoły wykonane z gresu technicznego w formacie 40x40 cm.
Posadzka jest schludna, jednak nie zapewnia komfortu akustycznego i nie sprzyja siedzeniu
na podłodze.
Ściany i sufit są białe. Sufit jest tynkowany, nie występują widoczne instalacje, przewody
do opraw oświetleniowych prowadzone są podtynkowo.
Ścianki działowe są murowane, ale nie stanowią elementu konstrukcyjnego. Warto pamiętać,
że po usunięciu ścian trzeba będzie uzupełnić zarówno posadzki jak i wykończenie sufitu.
Oświetlenie pomieszczenia zrealizowano za pomocą kwadratowych, natynkowych opraw 60x60
cm na świetlówki. Natężenie światła jest właściwe do przestrzeni publicznej lecz nie buduje
nastroju domu sąsiedzkiego. Sześć opraw oświetleniowych (tyle ile jest teraz w pomieszczeniu)
w lokalu to wartość około 600 złotych, dlatego warto zastanowić się nad wymienieniem
oświetlenia na oprawy, które przypominają mieszkańcom dom lub przyjazne miejsce,
W lokalu nie ma opraw awaryjnych, są jedynie fluorescencyjne oznakowania wyjścia.
W lokalu nie ma głównego wyłącznika prądu. Włączniki znajdują się na wysokości około 130
cm nad posadzką i są realizowane za pomocą standardowego, obiektowego osprzętu.
W lokalu znajdują się dwa płytowe grzejniki stojące na posadzce z podłączeniami u dołu.
Nie ma instalacji kurtyny powietrznej.
Wymianę powietrza w tym lokali zapewniają kominy wentylacyjne. Lokal wyposażony jest
w dwa przewody ø160 mm– jeden obsługuje toaletę, drugi główną część.
Nigdzie nie znaleziono napowietrzaków – ani ściennych, ani w ramach okien, więc trudno
powiedzieć, jak dostarczane jest świeże powietrze do lokalu. Być może to właśnie jest
powodem zaduchu we wnętrzu.
W lokalu jest jeden pion kanalizacyjny i dwa podejścia wodne. Ciepła woda użytkowa i ciepło
do grzejników dostarczane są centralnie.
Z dokumentacji można założyć, że w połowie bocznej ściany lokalu można podłączyć się
do innego pionu kanalizacyjnego, jednak powinno być to przedmiotem sprawdzenia.
Jaka przestrzeń sąsiedzka na Golędzinowie?
� z �29 41
! ! !
Fot. prezentują lokal przed rozpoczęciem procesu konsultacyjnego.
Wcześniej pomieszczenia wykorzystywane były jako podręczny magazyn biblioteki, ale nie ma
w nich zasadniczo żadnych mebli do wykorzystania w przyszłości. Jeden z mieszkańców
przekazał wysoką, wolnostojącą lodówkę– można wykorzystać ją na potrzeby działalności
MAL.
Atutami pomieszczenia jest wysokość oraz okna w ładnej proporcji. Lokal nie posiada barier
dla osób z niepełnosprawnością w strefie wejściowej i jest w bardzo dobrym stanie
technicznym. Rzuca się w oczy jednak jego ciasnota i nieustawny kształt (L) pomieszczenia.
Skomplikowany układ pomieszczeń jest nieadekwatny do przyszłej funkcji i powinien być
zmieniony.
Konieczne jest zaaranżowanie WC realnie dostępnego dla osób z niepełnosprawnościami.
Na osiedlu mieszka wiele osób poruszających się wózkach i z dysfunkcjami ruchu. Musi zostać
zapewniona możliwość transferu równoległego z wózka na toaletę, umywalka powinna
umożliwiać wjechanie kolanami pod nią. Z domu sąsiedzkiego korzystać będą dzieci, więc
warto pomyśleć zarówno o przewijaku dla najmłodszych jak i stołeczku i nakładce na toaletę
dla trochę starszych.
Bardzo ważnym elementem konsultacji społecznych było wspólne przeanalizowanie warunków
przestrzennych lokalu przeznaczonego na przestrzeń sąsiedzką. Dlatego zorganizowano
warsztat z architektem. Celem warsztatu było wypracowanie programu funkcjonalno-
przestrzennego, zebranie pomysłów i oczekiwań użytkowników MAL, wspólna analiza
warsztat dotyczący aranżacji
Jaka przestrzeń sąsiedzka na Golędzinowie?
� z �30 41mocnych i słabych stron lokalu oraz zdiagnozowanie możliwości i zagrożeń. Warsztaty miały
również na celu pomóc w sprecyzowaniu wytycznych do planowanej rearanżacji pomieszczeń.
Warsztat przebiegał według przygotowanego wcześniej scenariusza:
▪ Rozpoczęcie warsztatu,
▪ Podsumowanie potrzeb przyszłych użytkowników,
▪ Prezentacja na temat projektowania przestrzeni publicznych,
▪ Gra partycypacyjna,
▪ Podsumowanie.
Pracowano metodą architektoniczną, ustawiając na rzucie pomieszczenia, wydrukowanym
w skali, odpowiednie kształty mebli. Następnie poszczególne elementy zostały przytwierdzone
do planszy i udokumentowane na zdjęciach. W toku dyskusji oraz gry partycypacyjnej wyłoniła
się wstępna koncepcja remontowanej przestrzeni.
Powstała w ten sposób plansza stała się inspiracją oraz rodzajem programu funkcjonalnego
do wypracowania studium projektowego tego lokalu.
Jaka przestrzeń sąsiedzka na Golędzinowie?
� z �31 41
�
Fot. prezentuje planszę - rzut lokalu z aranżacją wypracowaną podczas warsztatów.
Podczas pracy warsztatowej powstała plansza - rzut lokalu z proponowaną przez mieszkańców
aranżacją. Architekt przeanalizował wszystkie pomysły i opracował zestawienie rekomendacji
z podziałem na przestrzenie i zagadnienia związane z aranżacją wnętrza. Każdy podpunkt
opisuje dane miejsce z rzutu wraz z wskazówkami. Warto poniższe zapisy analizować
z poniższym rzutem.
wyniki pracy warsztatowej
Jaka przestrzeń sąsiedzka na Golędzinowie?
� z �32 41Wydzielono podstawowe części funkcjonalne oraz dyskutowano o wyposażeniu lokalu.
I. Dzięki wyburzeniu większości ścian scalono przestrzeń lokalu i uzyskano foremny prostokątny rzut. Im bardziej otwarte wnętrze, tym bardziej uniwersalnie można je urządzić. 1. Wnętrze powinno być wielofunkcyjne i uniwersalne. 2. Na etapie projektu nie sposób przewidzieć wszystkich aktywności, które będą miały miejsce
w lokalu, więc meble muszą być mobilne, najlepiej na kołach. 3. Jak najmniej stałych elementów wewnątrz lokalu.
! Rzut przedstawia rekomendowany układ aranżacji przestrzennej wypracowany podczas warsztatów.
II. Wydzielono WC dostępne dla osób z niepełnosprawnościami w rogu pomieszczenia, na wprost wejścia.
Jaka przestrzeń sąsiedzka na Golędzinowie?
� z �33 41
1. WC zaprojektowane w taki sposób, by można było zaaranżować przesiadkę z wózka na toaletę oraz swobodnie obrócić się nawet większym – mechanicznym wózkiem.
2. Umywalka wyposażona w krótki specjalistyczny syfon umożliwiający wjazd kolan pod spód. 3. Muszla klozetowa może być zwyczajna, ważniejsze, by wyposażona była w poręcze ułatwiające
przesiadkę.4. Suszarka, dozownik do mydła itp. powinny być na poziomie umożliwiającym korzystanie
osobom na wózkach. 5. W WC powinny znaleźć się: składany przewijak, kosz na śmieci, szczotka toaletowa oraz
uchwyt papieru toaletowego, stołeczek i nakładka na deskę dla dzieci starszych. 6. Można rozważyć zaprojektowanie systemu przyzywowego, jednak w tak małym lokalu nie jest
to konieczne.
Łazienka powinna być zaprojektowana zgodnie z wytycznymi pełnomocnika Prezydenta m.st. Warszawy do spraw dostępności . 4
III. Przy wejściu znajduje się przestrzeń umożliwiająca zaparkowanie wózków dziecięcych i odwieszenie kurtek. Doświadczenie wskazuje, że nie wszyscy będą chcieli zdejmować okrycia wierzchnie, lecz wszyscy będą mieli taką możliwość.1. Przestrzeń wyłożona wycieraczką obiektową zbliżoną wzornictwem do wykładziny dywanowej. 2. Wieszak ścienny, z płytą zapobiegającą brudzeniu ściany i okryć. 3. Niewielka szafka na buty dla stałych bywalców – w niektórych MALach zmienia się buty. 4. Tablica ogłoszeniowa lub fragment ściany przystosowany do wieszania najważniejszych
informacji i komunikacji z mieszkańcami.
� Fot. przedstawia przykład aranżacji przestrzeni: miejsce na wózki, różnego rodzaju siedziska.
IV. Po wejściu do lokalu po lewej stronie zlokalizowano ciąg kuchenny. 1. Ciąg kuchenny nie musi być rozbudowany. Kuchnia albo będzie pełnić funkcje pomocnicze,
jak parzenie kawy lub herbaty, albo na wydarzeniach takich jak pieczenie pierniczków czy warsztaty kulinarne będzie i tak musiała zostać rozbudowana o pomocnicze blaty – stoły.
2. W ciągu nie może zabraknąć lodówki (może być podblatowa – do zabudowy), zmywarki (60 cm, do zabudowy), zlewu, płyty grzewczej i piekarnika. Ważne jest również umieszczenie kilku szafek umożliwiających przechowywanie produktów.
3. Posadzka w kuchni musi być łatwozmywalna i wodoodporna. 4. Górne szafki są cofnięte we wnęce i wykonane z innego materiału niż fronty, 60 cm od ściany.
z wytycznymi można zapoznać się na tu: https://bip.warszawa.pl/NR/exeres/674BC49F-57EA-4320-8642-4
E44AB610EBAF,frameless.htm
Jaka przestrzeń sąsiedzka na Golędzinowie?
� z �34 415. W jednej z dolnych szafek powinno się znaleźć miejsce na odkurzacz. 6. Wysokie szafki to magazyn dla eksploatacji MAL. 7. Proste materiały, proste mechanizmy – nie należy używać otwierania typu tip-on. 8. Pochłaniacz z filtrem węglowym – nie ma wolnego przewodu kominowego, a pochłaniacze
są wydajne.
V. W głębi pomieszczenia na prawo od łazienki znajduje się obszar wypoczynkowy. Miejsce wybrano, by stworzyć trochę oddaloną strefę spokojnego wypoczynku, również podczas innych toczących się zajęć. 1. „Meblościanka” wykonana w ten sposób, by ukryć prowadzone instalacje elektryczne
i wyrównać ścianę we wnęce. Na meblościance miejsce na multimedia oraz gry planszowe i książki.
2. Telewizor stawiany lub wieszany na ścianie na uchylnym uchwycie. Jeśli wieszany, należy zadbać o to, by kable sygnałowe prowadzone były za plecami szafki. Minimum 50 cali, opcje multimedialne.
3. Mediabox – urządzenie multimedialne umożliwiające wyświetlanie na telewizorze smart treści z sieci itd.
4. Mały wzmacniacz audio z wyjściem na dwa głośniki stereo ustawione na meblościance. 5. Zestaw mikrofonu bezprzewodowego. Wszystkie urządzenia multimedialne powinny być połączone w jeden działający system. 6. Dywan lub mata edukacyjna dla dzieci oraz zestaw mądrych zabawek. Dookoła można ustawić
niskie kontenerki oraz dziecięce przegrzebki.
� � Fot. przedstawiają niskie kontenerki, które mogą być wypełnione różnymi przedmiotami. Warto zwrócić uwagę na mobilność mebli.
7. Dwie pufy (worki z grochem) – duże i z pokryciem wysokiej jakości możliwym do zdjęcia i wyprania.
8. Kanapa około 200 cm, z odpornym na zabrudzenia obiciem, wysoka, by umożliwić wstawanie seniorom.
9. Stolik kawowy.10. Huśtawka kokon – kilka haków w suficie i bosak pozwoli przewieszać huśtawkę w dogodne
miejsce. 11. Opcjonalnie można zainstalować kotarę, którą można odciąć kącik wypoczynkowy. Może to być
przydatne, gdy pojawi się potrzeba prowadzenia dwóch aktywności w tym samym czasie. Za kotarą dzieci mogą oglądać bajkę, podczas gdy w głównej przestrzeni odbywają się jakieś zajęcia, bądź można tam przeprowadzić zajęcia 1:1 – np. porady logopedy.
12. Parking kotary może być zamontowany w obudowie meblowej, na narożniku toalety.
VI. Stoły powinny być modułowe – przyjęto moduł 60x80 cm, 6 sztuk.1. Nogi cienkie w samych narożnikach przynajmniej dwa z nich powinny być wyposażone
w kółka, by przewozić meble jak taczkę. 2. Blaty o zwiększonej odporności. Będą to bardzo intensywnie używane meble i tutaj nie powinno
być oszczędności. 3. Stoły można ustawić:
a. jak na rysunku w dwóch częściach 180x80 cm − codzienne ustawienie,b. w pojedynczy stół 360x80 cm – duże warsztaty,
Jaka przestrzeń sąsiedzka na Golędzinowie?
� z �35 41c. pojedynczo, by uzyskać miejsce do prowadzenia np. konsultacji budżetu partycypacyjnego,d. jako wyspa kuchenna (160x60 cm) – zajęcia kulinarne,e. jako bufet (240x60 cm).
VII.Krzesła z możliwością sztaplowania, 12 sztuk. 1. Krzesła nietapicerowane, o mocnej konstrukcji.2. Ślizgacze (miękkie podbicia mebli, ułatwiające ich przesuwanie, dodatkowa ochrona podłogi
przed zarysowaniem).3. Dodatkowe krzesła mogą być przynoszone z biblioteki.
VIII. Praca koordynatora będzie odbywać się w przestrzeni pomieszczenia. Przy tak małym lokalu nie ma sensu tworzyć stanowiska z oddzielnym biurkiem, jednak musi być miejsce na składowanie materiałów biurowych. 1. W „meblościance” powinny znajdować się zamykane na klucz segmenty, gdzie umieszczona
będzie:a. drukarka,b. laptop z gniazdem do ładowania, c. miejsce na telefon z ładowarką,d. półka na segregatory – nie mniej niż 100 cm bieżących, półka wysokości 40 cm, głębokość
40 cm.
IX. Przestrzeń magazynowa umieszczona jest na wysokości ponad 200 cm nad posadzką i dostępna z drabiny. 1. Dodatkowe szafki o głębokości 60 cm nad kuchnią.2. Wielki pawlacz nad łazienką.3. Drabina z możliwością mocowania tak, by koordynator (przeszkolony i przebadany do pracy na
wysokości – wymogi bhp) mógł bezpiecznie sięgać po sprzęty. 4. Pawlacz nad łazienką składający się z dwóch regałów po dwóch stronach może być zamykany
drzwiczkami. 5. Wysokość szafki około 140 cm nie jest wystarczająca by stać, lecz gwarantuje w miarę dużo
miejsca na dostęp w kucki. 6. Drabinę można składować na podłodze pawlacza.
� Rysunek własny przedstawiający widok wnętrza MAL od wejścia.
Jaka przestrzeń sąsiedzka na Golędzinowie?
� z �36 41
Bardzo ważnym elementem tworzenia przestrzeni jest nadanie jej tożsamości, czyli stworzenie odpowiedniej atmosfery za pomocą mebli, rozwiązań architektonicznych lub dodatków. Ze względu na mały charakter przestrzeni, tożsamość miejsca bardzo łączy się z pragmatyzmem (umiejętnym wykorzystaniem każdego centymetra lokalu) oraz „domową atmosferą” miejsca wspólnego. Dlatego rekomendujemy stworzenie „ram lokalu”, który sukcesywnie będzie wypełniany twórczością mieszkańców. Należy oprzeć tożsamość wnętrza na umieszczeniu dwóch „ścian z regałów”:
1. Ściany są wyróżnione wspólnym materiałem np. białą płytą meblową, tak by stanowiły dominantę przestrzenną.
2. Ściana na wprost wejścia – meblościanka i jej kontynuacja na pawlaczu powinny być wykonane z innego materiału.
3. Wszystkie elementy wnętrza powinny być umieszczone albo wzdłuż, albo w poprzek pomieszczenia – ich relacje wytworzą harmonijną kompozycję przestrzenną.
4. Oprawy liniowe na suficie powinny mieć możliwość ściemniania – wymaga to zmian w instalacji. 5. Posadzka ma dwie główne części w podziale podłużnym, zgodnie z zaznaczeniem na rysunku:
a. w strefie wejściowej znajduje się mata – wycieraczka, b. dalej łatwo-zmywalna powierzchnia – można wykorzystać istniejący gres techniczny.
Gres może być również na posadzce WC, c. w większej części po prawej stronie pomieszczenia można zastosować wykładzinę PCV
wysokiej jakości, bądź profesjonalną wykładzinę dywanową w płytkach (by łatwo wymieniać fragmenty w razie zniszczenia).
6. Na oknach należy zainstalować rolety wyciemniające.7. Należy usunąć wyklejenie szyb – lokal poza momentami projekcji filmowej powinien stanowić
przestrzeń otwartą. 8. Na drzwiach powinna znaleźć się również roleta wyciemniająca nie zmniejszająca funkcjonalności
drzwi. 9. Grzejniki można wymienić na mocniejsze i bardziej estetyczne – można wyposażyć je w siedziska.
� �Fot. przedstawiają rekomendowane rozwiązania: zabudowa kaloryferów oraz system ekspozycji obrazów.
X. Wszystkie fragmenty ścian bez okien lub zabudowy meblowej należy wyposażyć w system ekspozycyjny umożliwiający wygodne wieszanie obrazów i prac plastycznych. Szyna montażowa powinna znajdować się pod samym sufitem, by nie dzielić w poziomie fragmentów ścian.
Sprawdzono sposób działania lokalu w ujęciu scenariuszowym:
budowanie tożsamości wnętrza
Jaka przestrzeń sąsiedzka na Golędzinowie?
� z �37 411. Podczas codziennego funkcjonowania przestrzeń MAL jest otwarta. Koordynator krąży po
pomieszczeniu – pracuje przy jednym ze stołów, goście indywidualnie spędzają czas.2. Strefa dzieci jest doskonale widoczna − łatwo zainterweniować, dzieci są cały czas pod opieką
pracownika/opiekuna. 3. W czasie warsztatów kulinarnych przy kuchni dostawiany jest dodatkowy stół – blat. Drugi stół
ustawiony jest w przestrzeni lokalu, w kąciku wypoczynkowym ktoś może prowadzić zajęcia indywidualne.
4. Konsultacje społeczne i praca w grupach jest możliwa przez zgrupowanie stolików.
Po przeanalizowaniu rzutu z warsztatów oraz rekomendacji stworzono koncepcję aranżacji przestrzeni, która zawiera następujące cechy:
1. Wnętrze jest dostosowane do potrzeb osób z niepełnosprawnościami, należy zadbać o to, by nowa aranżacja nie utrudniła poruszania się. Dodatkowo należy zapewnić parking dla wózków dziecięcych.
2. Uproszczono układ funkcjonalny przez zaaranżowanie uniwersalnej przestrzeni i organizację stref wokół niej.
3. Opcjonalnie lub etapowo można wprowadzić wyposażenie multimedialne lokalu.
4. Zaprojektowanie charakterystycznych mebli podkreślających tożsamość miejsca.
5. Zaprojektowanie systemu oświetlenia nie tylko ergonomicznego i energooszczędnego, ale i podnoszącego jakość przestrzeni.
1. Prace budowlane wyceniono wskaźnikowo na około 1000 zł za metr powierzchni:a. prace wyburzeniowe i demontaż posadzki,b. budowa ścian i stropu nad WC,c. prace hydrauliczne,d. rozbudowa instalacji elektrycznej i dodanie gniazd teletechnicznych,e. wymiana oświetlenia,f. prace wykończeniowe ścian i sufitów w WC i w głównym pomieszczeniu,g. wykonanie posadzek.
2. Prace stolarskie:a. ciąg kuchenny należy wykonać z tanich i praktycznych materiałów, b. wszystkie meble są wykonywane na wymiar i mocowane na stałe do ścian. Prace stolarskie
powinny być ściśle skoordnowane z pracami budowlanymi, c. wyposażenie AGD powinno znajdować się w zakresie wykonawcy mebli, by mieć pewność, że
wszystko zostanie zainstalowanie zgodnie z zaleceniami producentów. 3. Wyposażenie multimedialne:
a. instalacja internetowa,b. telewizor z mediaboxem,
podsumowanie analizy wnętrza
planowany budżet
Jaka przestrzeń sąsiedzka na Golędzinowie?
� z �38 41c. wzmacniacz z głośnikami i mikrofonem,d. komputer i drukarka.
4. Zakup wyposażenia meblowego ruchomego:a. stoły,b. krzesła,c. kanapa,d. pufy, e. huśtawka.
5. Wyposażenie dodatkowe:a. system ekspozycyjny,b. rolety,c. kotara,d. oznakowanie lokalu – wyklejenie szyb lub zainstalowanie neonu.
Szacuje się, że budżet na realizację zadania w zakresie dostosowania lokalu dla osób
z niepełnosprawnością oraz przygotowania wnętrza do otwarcia MAL wyniesie około 116
tysięcy złotych brutto. Daje to kwotę około 3000 zł za metr kwadratowy lokalu w podziale:
1000 zł/m kw. na prace budowlane i 2000 zł/m kw. na wyposażenie.
Poniższa tabela jest roboczym, szacunkowym zestawieniem kosztów i jest jedynie pomocą przy
planowaniu inwestycji.
szacunkowe zestawienie kosztów
co ile cena koszt
prace budowlane 38 1000 38 000
krzesła 12 60 720
stoły 6 600 3600
ciąg kuchenny 1 10 000 10 000
zabudowa na antresoli 1 10 000 10 000
zabudowa przy kanapie 1 6000 6000
drabina 1 750 750
osprzęt toaletowy 1 1400 1400
zmywarka 1 700 700
płyta indukcyjna 1 1200 1200
lodówka podblatowa 1 500 500
ekspres do kawy 1 1000 1000
czajnik 1 100 100
śmietniki 3 150 450
kanapa 1 2000 2000
Jaka przestrzeń sąsiedzka na Golędzinowie?
� z �39 41
Poniżej przedstawiamy zarys procesu dalszych prac związanych z dostosowaniem lokalu dla
osób z niepełnosprawnością oraz przygotowaniem wnętrza do otwarcia MAL.
1. Wybór projektanta, kryteria:a. doświadczenie w użyteczności publicznej o podobnej skali,b. cena,c. harmonogram.
2. Wykonanie i zatwierdzenie projektu, zakres:a. niniejsze opracowanie jako program funkcjonalno-użytkowy (opis przedmiotu zamówienia),b. projekt koncepcyjny,c. projekt budowlany w zakresie odpowiadającym pozwoleniu na budowę bądź zgłoszeniu
rozpoczęcia prac budowlanych, konieczne:i. zgody rzeczoznawców ppoż, sanepid i opinia konstruktora,
pufy 2 600 1200
huśtawka 1 500 500
laptop koordynatora 1 3000 3000
rolety we wszystkich oknach 5 400 2000
oprawy 7 1400 9800
drukarka a4 1 400 400
stolik 1 300 300
telewizor 1 3000 3000
mediabox 1 2500 2500
głośniki ze wzmacniaczem i mikrofonem 1 3000 3000
wycieraczka 1 1200 1200
odkurzacz i "wiadro" 1 1200 1200
zestaw dla dzieci - dywan i zabawki 1 2000 2000
alarm 1 1000 1000
okap z pochłaniaczem i filtrami 1 400 400
grzejniki dekoracyjne 2 1700 3400
kotara 1 1500 1500
neon 1 3000 3000
modem i router 1 300 300
razem: 116 120
istotne aspekty przy wdrażaniu inwestycji
Jaka przestrzeń sąsiedzka na Golędzinowie?
� z �40 41ii. konstrukcja stropu nad toaletą;
d. projekt wykonawczy umożliwiający sporządzenie opisu przedmiotu zamówienia dla potencjalnych wykonawców,
e. nadzory autorskie, f. szacunkowy koszt projektu: 6% wartości inwestycji lub 180 zł/m², czyli 7000 zł netto.
3. Prace nad budżetem inwestycji, podział środków i odpowiedzialności: a. konieczność udziału specjalisty prawa zamówień publicznych. Ze wstępnych szacunków
kosztów wynika, że nie są przekroczone progi przetargowe, należy jednak wypełnić postanowienia regulaminów zamówień poszczególnych instytucji,
b. Wyznaczenie kierownika projektu z doświadczeniem inwestycyjnym i znającego specyfikę MAL.
4. Prace budowlane wykonane i koordynowane przez ZGN: a. wewnętrzna procedura wyboru wykonawcy, kryteria:
i. referencje,ii. cena,iii.termin wykonania,iv. chęć współpracy ze stolarzem;
b. inspektorzy nadzoru; Ważne jest, aby inspektor nadzoru widział jak największą przestrzeń.c. nadzory autorskie,d. odbiory, pozwolenie na użytkowanie,e. dostarczenie instrukcji użytkowania, książki gwarancji.
5. Prace stolarskie:a. zapytania ofertowe na podstawie projektu, zakres:
i. prace meblarskie,ii. instalacja sprzętu AGD;
b. wybór wykonawcy, kryteria:i. referencje,ii. cena,iii.termin wykonania,iv. chęć współpracy z wykonawcą robót budowlanych;
c. realizacja,d. nadzory autorskie,e. odbiór prac.
6. Zakup i instalacja elementów ruchomego wyposażenia: a. realizacja zestawienia materiałów zgodnie z projektem,b. dbałość o jakość zakupionych materiałów i terminy dostaw,c. zestawienie książki gwarancji i instrukcji użytkowania.
7. Wybór oferty na zakup i instalację wyposażenia multimedialnego, zakres:a. całość systemu zgodnie z projektem z obowiązkiem połączenia elementów, b. sporządzenia instrukcji, c. przeszkolenie pracowników, d. zestawienie książki instrukcji i gwarancji sprzętu,W zależności od środków finansowania wartość dostawy należy zsumować z innymi zamówieniami tego typu wykonywanymi przez daną jednostkę organizacyjną.
8. Przekazanie lokalu użytkownikowi:a. przeszkolenie pracowników,b. przekazanie instrukcji i gwarancji.
9. Rozliczenie projektu.
Jaka przestrzeń sąsiedzka na Golędzinowie?
� z �41 41
10. Ewaluacja.
Rys. prezentujący plakat z konsultacji społecznych.
Jaka przestrzeń sąsiedzka na Golędzinowie?