JEO (GEO) YER JEO (GEO) YER

TERMAL (THERME) ISITERMAL (THERME) ISI

Yerin litosfer ve üst manto bölgesindeki radyoaktif Yerin litosfer ve üst manto bölgesindeki radyoaktif

maddeler ve derinlerdeki gravitasyon enerjisi termal maddeler ve derinlerdeki gravitasyon enerjisi termal

enerjiye dönüşerek yeriçi ısısının başlıca kaynağını enerjiye dönüşerek yeriçi ısısının başlıca kaynağını

oluşturur.oluşturur.

YER İÇİNİN ISISI

Yer ısısı (jeotermal ısı) gezegenin derinliklerindeki ısı kaynaklarını

içerir. Güneş ışınları, Yer yüzeyine metrekare başına ortalama 1370

watt kadar enerji taşır. Bunun üçte birden biraz fazlası, çoğu

atmosferden olmak üzere, yansıtılır. Geri kalan kısmı, atmosfer ve

yer yüzeyinde soğurulduktan sonra yer kabuğu, okyanuslar, canlılar

ve atmosferin değişik tabakalarının katıldığı karmaşık bir

mekanizma ile yeniden uzaya döner. Yer kürenin derinliklerine

inildikçe artan sıcaklıkların nedeni gezegenin içindeki bir ısı

kaynağıdır. Sondaj çalışmaları yardımıyla çeşitli derinliklerde yapılan

sıcaklık ölçümleriyle yerküre derinliklerinden gelen ısı akımının 0,05-

0,1 watt/m2 kadar olduğu hesaplanmıştır. Bu ısı kaynağı, Yer'in

güneşten aldığı enerjinin ancak 20.000'de biri düzeyinde olsa da

gezegen merkezinde 5000C'yi aşan sıcaklıkların sürdürülmesini

sağlayabilmektedir.

YER İÇİ ISISININ KAYNAKLARI YER İÇİ ISISININ KAYNAKLARI

Yerin iç ısı kaynağının doğrudan gözlemlere dayanarak belirlenmesi mümkün değildir. Yerin iç ısı kaynağının doğrudan gözlemlere dayanarak belirlenmesi mümkün değildir. Değişik mekanizmaların rollerinin belirlenmesi için, toplanan çeşitli verilerin Değişik mekanizmaların rollerinin belirlenmesi için, toplanan çeşitli verilerin

birleştirilmesi sonucunda birkaç model ortaya konmuştur. Bunlar:birleştirilmesi sonucunda birkaç model ortaya konmuştur. Bunlar:

1-1-Yerin oluşması sırasında ortaya çıkan ısı modeliYerin oluşması sırasında ortaya çıkan ısı modeli

Güneş sisteminin oluştuğu dönemde:Güneş sisteminin oluştuğu dönemde: * Yerküreyi meydana getiren çok sayıda küçük parçanın beraberlerinde getirdiği kinetik * Yerküreyi meydana getiren çok sayıda küçük parçanın beraberlerinde getirdiği kinetik

enerjienerji * Yeni oluşan gezegenin kütleçekim gücü etkisiyle merkezi etrafında yoğunlaşmaları * Yeni oluşan gezegenin kütleçekim gücü etkisiyle merkezi etrafında yoğunlaşmaları

sırasında açığa çıkan potansiyel enerji ile, sıvılaşma sıcaklığının çok üzerinde bir sırasında açığa çıkan potansiyel enerji ile, sıvılaşma sıcaklığının çok üzerinde bir sıcaklığa ulaşmışlar, içlerindeki daha ağır bileşenler gezegenin merkezine doğru sıcaklığa ulaşmışlar, içlerindeki daha ağır bileşenler gezegenin merkezine doğru

çökerken, hafif bileşenler yüzeye yakın bölgelerde kalmıştır. Bu çökme sırasında olduğu çökerken, hafif bileşenler yüzeye yakın bölgelerde kalmıştır. Bu çökme sırasında olduğu gibi, gezegenin büyüdükçe artan çekim nedeniyle sıkışarak küçülmesi sonucunda da bir gibi, gezegenin büyüdükçe artan çekim nedeniyle sıkışarak küçülmesi sonucunda da bir

miktar daha potansiyel enerji açığa çıkmıştır. 4,6-3,8 milyar yıllar arasında yoğun bir miktar daha potansiyel enerji açığa çıkmıştır. 4,6-3,8 milyar yıllar arasında yoğun bir şekilde süren kozmik çarpışmaların, bu dönem içinde aralıklarla yeni ısı taşınmasına şekilde süren kozmik çarpışmaların, bu dönem içinde aralıklarla yeni ısı taşınmasına neden olduğu sanılmaktadır. 'Fosil ısı' olarak da adlandırılabilecek bu ısı, yerkürenin neden olduğu sanılmaktadır. 'Fosil ısı' olarak da adlandırılabilecek bu ısı, yerkürenin

katmanlarının erken dönemdeki farklılaşmalarında birinci derecede sorumlu görülmekle katmanlarının erken dönemdeki farklılaşmalarında birinci derecede sorumlu görülmekle birlikte, hesaplamalar, bilinen kayıp hızı ile bugüne dek önemini büyük ölçüde yitirmiş birlikte, hesaplamalar, bilinen kayıp hızı ile bugüne dek önemini büyük ölçüde yitirmiş

olması gerektiğini ortaya koymaktadır.olması gerektiğini ortaya koymaktadır.

2-İç çekirdeğin kristalleşmesi2-İç çekirdeğin kristalleşmesi modelimodeli

Tam olarak kanıtlanmamış bir görüştür. Yer çekirdeğinin Tam olarak kanıtlanmamış bir görüştür. Yer çekirdeğinin öncelikle homojen bir demir-nikel-oksijen-kükürt karışımı şeklinde öncelikle homojen bir demir-nikel-oksijen-kükürt karışımı şeklinde ortaya çıktığını, sonradan bu sıvı ortam içinde demir ve nikelden ortaya çıktığını, sonradan bu sıvı ortam içinde demir ve nikelden oluşan iç çekirdeğin bir kristal gibi büyüyerek katı hale geçtiğini oluşan iç çekirdeğin bir kristal gibi büyüyerek katı hale geçtiğini varsayar. Faz değiştirme sırasında ortaya çıkan ısı ve daha yoğun varsayar. Faz değiştirme sırasında ortaya çıkan ısı ve daha yoğun olan demirin derine doğru hareketi sırasında ortaya çıkan olan demirin derine doğru hareketi sırasında ortaya çıkan potansiyel enerji kuramsal olarak yerkürenin toplam enerjisine potansiyel enerji kuramsal olarak yerkürenin toplam enerjisine katkıda bulunmakla birlikte payının büyük olamayacağı katkıda bulunmakla birlikte payının büyük olamayacağı sanılmaktadır.sanılmaktadır.

3-Gel git etkileri modeli3-Gel git etkileri modeli

Ay ve güneşin çekim etkilerinin yerin kendi çevresinde dönme Ay ve güneşin çekim etkilerinin yerin kendi çevresinde dönme düzeni üzerinde yaptığı değişiklikler iç gerilimler ve sürtünmelere düzeni üzerinde yaptığı değişiklikler iç gerilimler ve sürtünmelere neden olur. Ancak bu etkenin yerküre için birinci derecede bir ısı neden olur. Ancak bu etkenin yerküre için birinci derecede bir ısı kaynağı olmadığı düşünülmektedir.kaynağı olmadığı düşünülmektedir.

4-Radyoaktif bozunma modeli4-Radyoaktif bozunma modeli

Günümüzde yerkürenin önde gelen iç ısı kaynağının, gezegen Günümüzde yerkürenin önde gelen iç ısı kaynağının, gezegen bileşiminde bulunan radyoaktif elementlerin parçalanmasından bileşiminde bulunan radyoaktif elementlerin parçalanmasından ortaya çıkan enerji olduğu düşünülür. Bunların önde gelenleri ortaya çıkan enerji olduğu düşünülür. Bunların önde gelenleri uranyum, toryum, potasyum, rubidyum ve radon izotoplarıdır uranyum, toryum, potasyum, rubidyum ve radon izotoplarıdır (238U, 235U, 232Th, 40K, 87Rb, 222Rn). (238U, 235U, 232Th, 40K, 87Rb, 222Rn).

YERİÇİ ISISININ KAYNAĞIYERİÇİ ISISININ KAYNAĞI

Yer bir saniyede ortalama 32 x 10 19 Erg’lik ısı üretir. Yer bir saniyede ortalama 32 x 10 19 Erg’lik ısı üretir. Bunun 31 x 10 19 Erg’lik kısmı manto tarafından Bunun 31 x 10 19 Erg’lik kısmı manto tarafından

üretilirken üretilirken 1 x 10 19 Erg’i çekirdek tarafından üretilir.1 x 10 19 Erg’i çekirdek tarafından üretilir. Yerin litosfer ve üst manto bölgesindeki radyoaktifYerin litosfer ve üst manto bölgesindeki radyoaktif maddeler ve derinlerdeki gravitasyon enerjisi maddeler ve derinlerdeki gravitasyon enerjisi termal enerjiye dönüşerek yeriçi ısısının başlıcatermal enerjiye dönüşerek yeriçi ısısının başlıca kaynağını oluşturur. kaynağını oluşturur.

Kayaçların içerdiği Uranyum, Toryum ve PotasyumKayaçların içerdiği Uranyum, Toryum ve Potasyummiktarına göre ürettikleri ısı değişir. Isı akısını enmiktarına göre ürettikleri ısı değişir. Isı akısını ençok granitik kayaçlar üretir. çok granitik kayaçlar üretir.

GÜNÜMÜZDE BAŞLICA ISI ÜRETEN İZOTOPLARGÜNÜMÜZDE BAŞLICA ISI ÜRETEN İZOTOPLAR

İzotop İzotop IsıIsı

(W/kg izotop)(W/kg izotop)

YarılanmaYarılanma

ömrüömrü

(Yıl)(Yıl)

Ort. Manto yoğ.Ort. Manto yoğ.

(kg. izotop/kg. (kg. izotop/kg. manto) manto)

238U 238U 9.46 × E-5 9.46 × E-5 4.47 × E9 4.47 × E9 30.8 × E-9 30.8 × E-9

235U 235U 5.69 × E-4 5.69 × E-4 7.04 × E8 7.04 × E8 0.22 ×E-9 0.22 ×E-9

232Th 232Th 2.64 × E-5 2.64 × E-5 1.40 × 1.40 × E10 E10

124 × E-9 124 × E-9

40K 40K 2.92 × E-5 2.92 × E-5 1.25 × E9 1.25 × E9 36.9 × E-9 36.9 × E-9

Kayacın Kayacın AdıAdı

Üretilen Isı EnerjisiÜretilen Isı Enerjisi( Erg/gr yıl )( Erg/gr yıl ) Üretilen Üretilen

Toplam IsıToplam Isı( Erg/gr yıl )( Erg/gr yıl )

U Th KU Th K

Granitler 117117 8484 3434 235235Asidik kayaçlar

126126 109109 3838 273273

Bazaltlar 2525 4141 6.46.4 72.472.4Bazik Lavlar

2626 2828 5.55.5 59.559.5

Dunitler 0.420.42 0.440.44 0.010.01 0.870.87

Yeriçinin SıcaklığıYeriçinin SıcaklığıYerin sıcaklığı yaklaşık 30 m derinlikte hissedilmeye başlar ve derinlere Yerin sıcaklığı yaklaşık 30 m derinlikte hissedilmeye başlar ve derinlere inildikçe sıcaklık artar.inildikçe sıcaklık artar.Yerin sıcaklığı yaklaşık 30 m derinlikte hissedilmeye başlar ve derinlere Yerin sıcaklığı yaklaşık 30 m derinlikte hissedilmeye başlar ve derinlere inildikçe sıcaklık artar.inildikçe sıcaklık artar.

Yerin iç kısmından yeryüzüne doğru sürekli bir ısı akımı Yerin iç kısmından yeryüzüne doğru sürekli bir ısı akımı (ısı akışı) vardır. Bir yılda, atmosfere giren ısı miktarı (ısı akışı) vardır. Bir yılda, atmosfere giren ısı miktarı yaklaşık olarak yaklaşık olarak 2,4 x 102,4 x 102020 kalori dir. kalori dir.

Yerin iç kısmından yeryüzüne doğru sürekli bir ısı akımı Yerin iç kısmından yeryüzüne doğru sürekli bir ısı akımı (ısı akışı) vardır. Bir yılda, atmosfere giren ısı miktarı (ısı akışı) vardır. Bir yılda, atmosfere giren ısı miktarı yaklaşık olarak yaklaşık olarak 2,4 x 102,4 x 102020 kalori dir. kalori dir.

Not :Not : Bir yılda, güneşten yeryüzüne ulaşan ortalama enerji 1,3 x 1024 kaloridir ve bu değer yeriçinden gelen enerjiden binlerce kat daha büyüktür.

Yeryuvarlağı bir Yeryuvarlağı bir ısı makinesiısı makinesi gibidir. Yeryuvarlağının Litosfer ve Üst gibidir. Yeryuvarlağının Litosfer ve Üst Manto bölgesindeki yüksek radyoaktivite ile daha derinlerde etken olan Manto bölgesindeki yüksek radyoaktivite ile daha derinlerde etken olan gravitasyon enerjisinin termal enerjiye dönüşümü, bu ısı enerjisinin gravitasyon enerjisinin termal enerjiye dönüşümü, bu ısı enerjisinin kaynağıdır.kaynağıdır.

Yeryuvarlağı bir Yeryuvarlağı bir ısı makinesiısı makinesi gibidir. Yeryuvarlağının Litosfer ve Üst gibidir. Yeryuvarlağının Litosfer ve Üst Manto bölgesindeki yüksek radyoaktivite ile daha derinlerde etken olan Manto bölgesindeki yüksek radyoaktivite ile daha derinlerde etken olan gravitasyon enerjisinin termal enerjiye dönüşümü, bu ısı enerjisinin gravitasyon enerjisinin termal enerjiye dönüşümü, bu ısı enerjisinin kaynağıdır.kaynağıdır.

Neden, yerin sıcaklığını 30 m derinlikten sonra hissedilmeye başlanır?Neden, yerin sıcaklığını 30 m derinlikten sonra hissedilmeye başlanır?

Yerkabuğunun ısı ,iletkenliğinin düşük olması, ısının yeryüzüne çok yavaş gelmesidir. Aynı nedenden dolayı, güneşten gelen ısı da yer içine çok yavaş sızar. Yaklaşık olarak, 30 m derinlikten sonra Güneş ve mevsim sıcaklık değişimlerinin etkisi kalmaz, ondan sonra yerin kendi ısısı etkili olmaya başlar.

T 2

T1

Yer

Yer sıcaklığının derilikle artma hızına “Yer sıcaklığının derilikle artma hızına “Jeotermik gradyanJeotermik gradyan” denir.” denir.Yer sıcaklığının derilikle artma hızına “Yer sıcaklığının derilikle artma hızına “Jeotermik gradyanJeotermik gradyan” denir.” denir.

Volkanik olmayan bölgelerde jeotermik gradyan ortalama olarak Volkanik olmayan bölgelerde jeotermik gradyan ortalama olarak 100 m100 m derinlik için derinlik için 2º-3ºC2º-3ºC veya veya kilometrekilometre başına yaklaşık başına yaklaşık 30ºC30ºC dir. dir.Volkanik olmayan bölgelerde jeotermik gradyan ortalama olarak Volkanik olmayan bölgelerde jeotermik gradyan ortalama olarak 100 m100 m derinlik için derinlik için 2º-3ºC2º-3ºC veya veya kilometrekilometre başına yaklaşık başına yaklaşık 30ºC30ºC dir. dir.

Örnek: Kanada ve Güney Afrika da sıcaklık gradyanı kilometre başına 9º-10ºC, Fransa’da volkanik Riom çevresinde, 100 m derinlik için 6ºC olarak saptanmıştır.

Yer ısı akısı :Yer ısı akısı :Yer ısı akısı :Yer ısı akısı :

Yer içinden yeryüzüne doğru birim zamanda birim alandan akan ısı enerjisine Yer içinden yeryüzüne doğru birim zamanda birim alandan akan ısı enerjisine denir. Değeri ise, jeotermik gradyana ve içinden geçtiği kayaç kütlesinin denir. Değeri ise, jeotermik gradyana ve içinden geçtiği kayaç kütlesinin iletkenliğine bağlıdıriletkenliğine bağlıdır.Tektonik açıdan aktif bölgelerde sıcaklık gradyenti hızlı artar ve bu bölgelerin Tektonik açıdan aktif bölgelerde sıcaklık gradyenti hızlı artar ve bu bölgelerin ısı akısı yüksektir. Jeotermal gradyan ısı akısı ile doğru orantılı, kayaçların ısı akısı yüksektir. Jeotermal gradyan ısı akısı ile doğru orantılı, kayaçların termal iletkenliği ile ters orantılıdır. [ Q = -k .A (dT/dz) ]termal iletkenliği ile ters orantılıdır. [ Q = -k .A (dT/dz) ]

Sıcaklık artışı aynı hızla çekirdeğe kadar gitmez. Kayaçların ısı iletkenliklerine Sıcaklık artışı aynı hızla çekirdeğe kadar gitmez. Kayaçların ısı iletkenliklerine göre değişim gösterir. Çoğu kayaçların ısı iletkenlikleri çok kötüdür. göre değişim gösterir. Çoğu kayaçların ısı iletkenlikleri çok kötüdür.

Yer içinden yeryüzüne doğru birim zamanda birim alandan akan ısı enerjisine Yer içinden yeryüzüne doğru birim zamanda birim alandan akan ısı enerjisine denir. Değeri ise, jeotermik gradyana ve içinden geçtiği kayaç kütlesinin denir. Değeri ise, jeotermik gradyana ve içinden geçtiği kayaç kütlesinin iletkenliğine bağlıdıriletkenliğine bağlıdır.Tektonik açıdan aktif bölgelerde sıcaklık gradyenti hızlı artar ve bu bölgelerin Tektonik açıdan aktif bölgelerde sıcaklık gradyenti hızlı artar ve bu bölgelerin ısı akısı yüksektir. Jeotermal gradyan ısı akısı ile doğru orantılı, kayaçların ısı akısı yüksektir. Jeotermal gradyan ısı akısı ile doğru orantılı, kayaçların termal iletkenliği ile ters orantılıdır. [ Q = -k .A (dT/dz) ]termal iletkenliği ile ters orantılıdır. [ Q = -k .A (dT/dz) ]

Sıcaklık artışı aynı hızla çekirdeğe kadar gitmez. Kayaçların ısı iletkenliklerine Sıcaklık artışı aynı hızla çekirdeğe kadar gitmez. Kayaçların ısı iletkenliklerine göre değişim gösterir. Çoğu kayaçların ısı iletkenlikleri çok kötüdür. göre değişim gösterir. Çoğu kayaçların ısı iletkenlikleri çok kötüdür.

ISI AKISI İLE İLGİLİ BİRİMLERISI AKISI İLE İLGİLİ BİRİMLER

ISI AKISI:ISI AKISI:

HFU (HFU (HHeat eat FFlow low UUnit)nit) 1 HFU = 101 HFU = 10-6-6 kal/cm kal/cm22.sn.sn

1010-3-3 W/m W/m22 = 0.0239 HFU = 0.0239 HFU

11 kal/cmkal/cm22 sn = 4.2 x 10 sn = 4.2 x 1077 Erg/cm Erg/cm22 sn sn

TERMAL İLETKENLİK :TERMAL İLETKENLİK :

1 kal/cm sn 1 kal/cm sn ooC = 418.7 W/m KC = 418.7 W/m K

Sıcaklık artışı aynı hızla çekirdeğe kadar gitmez.Sıcaklık artışı aynı hızla çekirdeğe kadar gitmez.

Kayaçların ısı iletkenliklerine göre değişim gösterir. Kayaçların ısı iletkenliklerine göre değişim gösterir.

Çoğu kayaçların ısı iletkenlikleri çok kötüdür.Çoğu kayaçların ısı iletkenlikleri çok kötüdür.

Okyanus Tabanlarında Ölçülmüş Isı Akısı Okyanus Tabanlarında Ölçülmüş Isı Akısı

DeğerleriDeğerleri

NN Q (HFU)Q (HFU) SSSS

PasifikPasifik 7474 1.131.13 0.530.53

AtlantikAtlantik 7575 1.181.18 0.420.42

HintHint 9090 1.341.34 0.240.24

Bütün Bütün TabanlarTabanlar 273273 1.281.28 0.530.53

Okyanus diplerindeki ısı akısı yerin tüm ısı akısınınOkyanus diplerindeki ısı akısı yerin tüm ısı akısının

%45’i kadardır. Okyanus tabanları karalardan çok %45’i kadardır. Okyanus tabanları karalardan çok

daha çabuk soğur, çünkü karalarda bulunan vedaha çabuk soğur, çünkü karalarda bulunan ve

bol miktarda radyoaktif madde içeren bol miktarda radyoaktif madde içeren granitgranit

kütlesi kütlesi okyanus tabanlarında yoktur. okyanus tabanlarında yoktur.

Buna rağmen okyanuslarda ölçülen ısı akısıBuna rağmen okyanuslarda ölçülen ısı akısı

değerlerinin kıtalardakine yakın büyüklükte değerlerinin kıtalardakine yakın büyüklükte

olmasıolması

konveksiyon akımlarıkonveksiyon akımları ile açıklanır. Kıtalardaki ısı ile açıklanır. Kıtalardaki ısı

akısının %30’u granitten kaynaklanır. akısının %30’u granitten kaynaklanır.

KONVEKSİYON AKIMLARIKONVEKSİYON AKIMLARIYeryuvarı içindeki ısı, manto malzemesinin ısınmasına, Yeryuvarı içindeki ısı, manto malzemesinin ısınmasına,

yoğunluğunun azalmasına ve genleşerek yükselmesine neden yoğunluğunun azalmasına ve genleşerek yükselmesine neden

olur. Bu yukarı çıkan malzemenin boşalttığı yeri çevreden, daha olur. Bu yukarı çıkan malzemenin boşalttığı yeri çevreden, daha

soğuk, ve ağır olan malzemeler doldurur. Bu soğuk, ve ağır soğuk, ve ağır olan malzemeler doldurur. Bu soğuk, ve ağır

olanlardan boşalan yerleri ise yukarı çıkarak ısısını litosfere veya olanlardan boşalan yerleri ise yukarı çıkarak ısısını litosfere veya

kabuğa aktardığı için tekrar soğuyan manto malzemesi almaya kabuğa aktardığı için tekrar soğuyan manto malzemesi almaya

çalışır ve böylelikle, bir konveksiyon akımı döngüsü başlatılmış çalışır ve böylelikle, bir konveksiyon akımı döngüsü başlatılmış

olur.olur.

Isı akısı sırttan dalma-batma zonuna doğru azalır, Isı akısı sırttan dalma-batma zonuna doğru azalır, okyanus çukurunda en küçük değerini alır. okyanus çukurunda en küçük değerini alır. Konveksiyon akımları ve ergimiş mağma aracılığıyla Konveksiyon akımları ve ergimiş mağma aracılığıyla ısı okyanus diplerine çıkar. Burada sertleşen mağma ısı okyanus diplerine çıkar. Burada sertleşen mağma “Okyanus sırtlarını”“Okyanus sırtlarını” meydana getirir. meydana getirir.

Yer kabuğu birbirinden ayrılan yada yaklaşan levha Yer kabuğu birbirinden ayrılan yada yaklaşan levha

sınırlarına bölünmüştür. Üst mantodaki yarı ergimiş sınırlarına bölünmüştür. Üst mantodaki yarı ergimiş

kayaçların ısı iletimi levha tektoniği mekanizmasına kayaçların ısı iletimi levha tektoniği mekanizmasına

yardımcı olur.yardımcı olur.

Dünyada, diğer bölgelere göre daha fazla ısı akısına sahip Dünyada, diğer bölgelere göre daha fazla ısı akısına sahip jeotermal kuşaklar, mağmanın yeryüzüne yaklaştığı dörtjeotermal kuşaklar, mağmanın yeryüzüne yaklaştığı dört ana ana jeolojik olayla oluşmuşlardır;jeolojik olayla oluşmuşlardır;

1. 1. Okyanusal ve kıtasal kabuk çarpışır ve yitim zonları oluşur.Okyanusal ve kıtasal kabuk çarpışır ve yitim zonları oluşur. Levha sınırları çevresindeki sıcak bölgelere en iyi örnekler: Levha sınırları çevresindeki sıcak bölgelere en iyi örnekler: Kuzey Amerika Andları, A.B.D., Meksika, Kanada, Alaska, Kuzey Amerika Andları, A.B.D., Meksika, Kanada, Alaska, Rusya’nın Kamçatka yarımadası, Japonya, Filipinler, Rusya’nın Kamçatka yarımadası, Japonya, Filipinler, Endonezya, yeni Zelanda. Endonezya, yeni Zelanda.2. 2. Yayılma merkezleri : İzlanda, Afrika’nın rift vadileri, AtlantikYayılma merkezleri : İzlanda, Afrika’nın rift vadileri, Atlantik ortası sırtları. ortası sırtları.3. 3. Genç orojenik kuşaklar: Alp Kuşağı, Fas, Cezayir, İtalya,Genç orojenik kuşaklar: Alp Kuşağı, Fas, Cezayir, İtalya, Yugoslavya,Yunanistan, Türkiye, İran, Hindistan, Çin. Yugoslavya,Yunanistan, Türkiye, İran, Hindistan, Çin.4.4. Yeryüzüne sürekli mağma üreten, mantodaki sabit noktalar Yeryüzüne sürekli mağma üreten, mantodaki sabit noktalar “sıcak noktalar”“sıcak noktalar” olarak adlandırılır : Hawaii adaları. olarak adlandırılır : Hawaii adaları.

Levha hareketlerinde, en çok üzerinde durulan varsayım ; Levha hareketlerinde, en çok üzerinde durulan varsayım ; Termal Konveksiyon etkisidir.Termal Konveksiyon etkisidir.

Levha hareketlerinde, en çok üzerinde durulan varsayım ; Levha hareketlerinde, en çok üzerinde durulan varsayım ; Termal Konveksiyon etkisidir.Termal Konveksiyon etkisidir.

M an to

Ç u k u r

Ç u k u r

Ç E K İR D E K

S ırtL ito sfe r

ÖDEV:ÖDEV:

Isı kaç şekilde yayılır? Örneklerle açıklayınız. Isı kaç şekilde yayılır? Örneklerle açıklayınız. Yer içindeki yayılım bunların hangisidir?Yer içindeki yayılım bunların hangisidir?