Jerusalim i Kijevska Rusija

7/23/2019 Jerusalim i Kijevska Rusija

http://slidepdf.com/reader/full/jerusalim-i-kijevska-rusija 1/4

LATINSKO KRALJEVSTVO JERUSALIMA

Godine 1096-99 Krstaši su zuzeli Jerusalim – prave ideje oslobođenja Gospda od nevernika. To je Prvi rs!a"i ra!. U to vreme feudalizacija Evrope, uspon monarija. !ladaju"e dinastije, u

#rancuskoj – Kapeti, En$leskoj – %lanta$eneti, &ema'koj – (alijevci. )obert &ormandijski i)obert ** #landrijski – feudalaci, bili u krstaškom ratu. ++ -ošua %rover, enis Gri$l.aroslav #olda – skulptura, )obert /steraud – crkva sv Groba ++0ilo je # $%&%'a na (vetu zemlju. U vreme (ru)%) ras!a"%) ra!a, na teritoriji 1ale 2zijeformirale su se kne-evine, manje feudalne dr-ave3 (irija 4 današnja Turska, 5atinsko kraljevstvoerusalima. 0ernar od Klervoa je orabrivao evropske plemi"e da na sebe stave krst 4 kralj 5uj!** 677894778:;, Konard *** <taufovac.Tre*i rs!a"i ra! – (aladin je ponovo osvojio erusalim 77=9. Krstaši su bili u 2kri 6uporište;do 7>:7. *z -itija (v (ave, znamo da je 2kra bila luka iz koje se ulazilo u (vetu zemlju.

erusalimsko kraljevstvo3 7?:: – 7>:7.

+%!,ri' u.%/si – feudalac iz prvo$ krstaško$ rata. %ostao je $rvi ral. 5atinsko$ kraljevstvaerusalima. &je$ovi naslednici na tronu bili su veliki ktitori na (vetoj zemlji. Ktitorka – kraljicaMelise/'a, kralj.............. ** i princeza Emorfija. &astavila je delo vizantijski carica.elena, Evdokija 6-ena Teodosija **; – podi$la martirujum na mestu $de mošti sv (tefana pronađene, potom su prenete u @ari$rad.1elisenda3 /sve"ena crkva (v 2ne u banji !itezda – 778?A /sve"ena crkva sv Groba – 778:. 2to je B? $odina od kada su krstaši zauzeli erusalim 67B.?9.7?::.;A Grob 0o$orodice uGetsimanijiA U$aone $rđevine u erusalimu – tr$ovi, bolniceA (v 5azar u !itanijiA 5avra (v (ave

/sve"eno$ u udejskoj pustinji – davala je prilo$e.1elisenda je 1161 sa&ra/.e/a u rvi +r%a %)%r%'ie . &jena sestra ........... – opatica, ucrkvi (v 2ne u banji !itezda.Kra 'e 2evali.e – zamak Krstaša. U blizini Comsa. Granica (irije i 5ibana.

7. 3rva sv +r%a – osnova iz 8 vekaA danas u krstaškom izdanju.>. R%!%/'a A/as!azis – oko $roba Cristovo$. Tu se desilo !askrsenje. Tu se i nalazi stena

Gol$ote. 0azilika martirijum ispod koje se nalazi sistem pe"ina u kojima je elena našla'asni krst – krstaška osnova, zadr-ala je kru-ni oblikA brojni dodaci kasnije

/rijentacija nije istok – zapad. /ltar bazilike bio je prema zapadu u 8 veku. Kasnije, u vremekrstaški ratova bio je na istoku. Klaustar koji se nalazio iza oltara – više ne postoji. u-no

dvorište – odo'asnici ulaze u crkvu sa ju-ne strane. %ostoji dvostruki portal sa te ju-ne strane.Kupola se nalazi iznad pupka sveta. (til3 romano4$oti'ki. Kapiteli, arivolte – sli'na skulpturi s ju$a #rancuske. *z #rancuske dolaze majstori i tu proizvode oblike koje su stvarali u domovini.Sv A/a u a/.i Vi!ez'a - %relomljeni lukovi, krstasti svodovi.

• %lan staro$ $rada erusalima

Didine iz 7 veka – vreme sultana 0ulejman !eli'anstveni. (tari $rad, podeljen na 8 kvarta3



7. 4ri"*a/si kvart – crkva Sv +r%a>. Jerusalims i kvart – crkva Sv Ja%vaF. Jevre.si kvart – od 7:9, unski rat – *zraelci osvojili erusalim. #okus na zapadnom

zidu ili zi'u $la5a – najsvetiji za evreje, koji je 'e% &rama Ir%'%v%) 6(olomonovo$;Adanas je pod islamom. 4arama 2eri, – brdo rama, mesto $de je 2vram trebalo da

-rtvuje *saka. %rve islamske $rađevine su tu.8. Islamsi kvart

(ion – rva Us$e/.a %)%r%'ie. anašnja crkva je iz 7: veka. Tradicija odr-avanja Tajneve'ere – (ionska $ornica. To se vezuje za saranu cara avida 6(tari Davet;0lizu $roba Cristovo$ su3 5atinska patrijaršija i $r'ka pravoslavna patrijaršija.1anastir posve"en sv 2ranđelima, 1ilutinova zadu-bima. &ju sada dr-i $r'ka patrijaršija.Sv A/a u Vi!ez'i nalazi se blizu Carama <erife. Tu se nalazi i Ka$i.a Sv S!e,a/a – $de jekamenovan. Kada se izađe kroz tu kapiju – spušta se u Kidronsku dolinu ka Getsimaniji, vrtukoji je u podno-iju 1aslinove $ore. &a tom putu ka Getsimaniji je rva +r%a

%)%r%'i5i/%). Ka$ela Vaz/ese/.a se nalazi na vru 1aslinove $ore – iz krstaško$ je perioda.0anja !itezda 4 danas je kao areološki park sa delovima iz svi perioda.

• )elikvije3

Kame/ $%maza/.a – 'im se uđe u crkvu Groba Cristovo$, levo se ide ka rotondi, a $ore jekapela Gol$ota $de je u staklu kamen Gol$ote.O!isi s!%$ala 4ris!%vi& u s!e/i – to je relikvija oko koje je kapela. &alazi se na 1aslinovoj$ori, u kapeli !aznesenja. 6Getsimanija 4 molitva;la!/a vra!a – iza nji je kupola na steni. Tu su se prema &ovom Davetu sreli oakim i 2na.(matra se da samo mesija mo-e da prođe kroz nji. a "e mesija iz 1aslinove $ore pro"i kroz

Dlatna vrata i u"i u erusalim.Grobovi – islamski, jevrejski, riš"anskiKroz 'itav *zrael prote-e se betonski zid koji deli %alestinu od evrejske teritorije. *zlaz prekoGaze nepo$odan prelaz – politi'ki nemiri.

KIJEVSKA RUSIJA

Godine 977 – pokrštavanje sv kneza !ladimira i )usa. !izantijska kultura se brzo širila u Kijevui dru$im ruskim $radovima. Kijev je danas u Ukrajini. @entar riš"anske )usije bio je Kijev, pa

!ladimir, pa potom &ov$orod 6krajnji sever; → jezero 5ado$a je u blizini 6crkva u (taroj

5ado$i;. U 7F veku je velika mon$olska vojska, poznata kao Dlatna orda, pod zapovedništvom0atua porazila je rusku vojsku.

Sv S%,i.a u Ki.evu



anašnja crkva je u baroknom ruu, mitropolija. 0ila pod jurisdikcijom !aseljenske crkve u@ari$radu. @entralni brod, po > bo'na i još aneksi – opodni brodovi. U 77 veku imala 77 kupolanajmanje. 1ozaike su radili majstori iz @ari$rada. A$si'a3 0o$orodica /ranta u polukaloti, pri'eš"e apostola i slu-ba arijereja. /vi mozaici se mo$u porediti sa onima u &ea 1oni, afni,/sios 5ukas. +lav/a u$%la3 Crist %antokrator i aranđeli.

ru$e crkve u Kijevu i !ladimiru sa freskama – crkva sv 2ranđela 1iajla u Kijevu, crkva svimitrija u !ladimiru 677:8. oslikana;. %ostoje veze sa (v Gorom, veze sa (olunom 6Kijev je >.(olun;, veze sa 0u$arskom.

&/!G/)/0io je urban !eliki centar sa svojim Kremljom 6utvrđenje;. Tu je Sv S%,i.a N%v)%r%'sa8 podi$nuta 77?=. %ostoje brojne dru$e crkve u jez$ru, pa i izvan $rada, sve su iz 77 i 7> veka. Sv%r:e u S!ar%. La'%)i – iz 7> veka. (likarstvo3 freske – vr poznokomninsko$ razdobljaA >>7> veka freska sv Horđa na konju. Tip umno-avanja kupola prenosi se iz Kijeva. *mala

lu%vi5as!e u$%le. → Kul! sv Va!re u )usiji va-an. avlja se u !eliku subotu – najavljuje!askrs. U srednjem veku sv plamen se prenosio. %ostoje sa'uvani primeri posuda $de se 'uvao

-i-ak. Taj oblik plamena zapaljene sve"e → lukovi'asta kupola.

&ov$orod je novi @ari$rad, novi erusalim )uske zemlje. Velia vra!a – tradicija sa biblijskimscenama, kao vrata sv (abine u )imu. )ađen u bronzi. Tipolo'ki narativ, (tari i &ovi Davet. Ulaz – $ranica duovno$ 6sveto$; i svetovno$. 0ilo je više takvi vrata. /va su sa'uvana u ori$inalu.

@rte- fresko -ivopisa iz crkve u 0u$arskoj – primer principa stvaranja vizantijsko$ identiteta0u$arske teritorije nakon !asilija ** 0u$aroubice. 0itka na 0elasici 7?78 – pobedio !asilije **(amuila. o 77=9 – %rvo bu$arsko carstvo. %obuna 2semovaca – ru$o bu$arsko carstvo.

1anastiri – deo pod jurisdikcijom /rida 6Trakija i 1akedonija;. Tipici iz @ari$rada. Ktitori – visoki 'inovnici carstvaa5%v% ma/as!ir 6Elka 0akalova pisala o njemu; – /snovan 7?=F. %oreklom Gruzini – ti'inovnici. *mala je > sprata. 0ila je )r%/a rva – tu su se nalazili kosti monaa. /slikavanje3>> 7> vek. %ostojali su $r'ki natpisi. Tradicija @ari$rada 4 pro$ram dekoracije. )adili su lokalnimajstori. 6U apsidi3; 0o$orodica sa Cristom okru-ena anđelimaA friz sa polufi$urama sv otacacrkveA fresko ikone sa kru-nim ikvadratnim okvirima. (toje"e fi$ure i !eliki praznici – cari$radsko rešanje. &arteks 0o$orodice sa Cristom iznad ..... i > aranđela. !izija prorokaezekilja o !askrsu suvi kostiju – donja crkva. eizis i sv oci dole u apsidi. (tra'ni sud u

narteksu. %ortreti osniva'a i brata nje$ovo$. %ravednici.3rva sv +e%r)i.a u S%,i.i, 77 vek. )aspe"e na istoku i $r'ki natpisi. 2nđeli, proroci i svetiteljiu tamburu3rva u %.a/i, 7F vek slikarstvo. (v oci u apsidi. Uspenje na ju$u, raspe"e na istoku.

2naliza poznokomninsko$ slikarstva → npr. 0o$orodica okru-ena anđelima iz 0a'kovo$.

N%v)%r%'si ma/'ili%/ – ikona+lava a/:ela – ikona, %ripada kijevskoj vladavini )usije.



Documents

Jerusalim i Kijevska Rusija