języka niemieckiego - Klettklett.pl/sites/default/files/WIRneu_Program_nauczania_.pdf · Aleksandra Kubicka Program nauczania języka niemieckiego dla klas IV – VI szkoły podstawowej

Aleksandra Kubicka

Program nauczania

języka niemieckiego

dla klas IV – VI

szkoły podstawowej

II etap edukacyjny

Wydawnictwo LektorKlett

Poznań 2012

PROGRAM NAUCZANIA WIRneu

© Wydawnictwo LektorKlett Sp. z o.o. 2

Spis treści

Informacja o autorce programu

1. Charakterystyka programu

1.1. Koncepcja programu

1.2. Odbiorcy programu

1.3. Kwalifikacje i kompetencje nauczyciela

1.4. Czas realizacji

1.5. Liczebność grupy

1.6. Wyposażenie szkoły

2. Cele kształcenia

2.1. Cele ogólne

2.2. Cele szczegółowe

2.3. Cele wychowawcze

3. Materiał nauczania

3.1.Treści programowe

3.2. Zakres tematyczny

3.3. Typologia zalecanych tekstów i materiałów autentycznych

4. Procedury osiągania celów edukacyjnych

4.1. Strategie uczenia się

4.2. Techniki nauczania

4.3. Przykładowe scenariusze lekcji

5. Oczekiwane osiągnięcia ucznia

5.1. Poziomy biegłości językowej wg ESOKJ

5.2. Ogólny opis umiejętności w zakresie poszczególnych sprawności

6. Kontrola osiągnięć ucznia i ich ocena

6.1. Samokontrola i samoocena ucznia

6.2. Portfolio językowe

6.3. Kontrola bieżąca, śródroczna i roczna

6.4. Ocena



Informacja o autorce programu

Aleksandra Kubicka

absolwentka Wydziału Filologicznego Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza

w Poznaniu

nauczyciel dyplomowany z III stopniem specjalizacji zawodowej

wieloletni nauczyciel metodyki nauczania języka niemieckiego i kierownik praktyk

pedagogicznych w Nauczycielskim Kolegium Języków Obcych w Przemyślu

absolwentka austriackiego projektu doskonalenia nauczycieli – dyplomowany

teacher trainer

edukator nauczycieli języka niemieckiego z wieloletnim doświadczeniem

w organizowaniu i prowadzeniu różnych form doskonalenia zawodowego

autorka licznych materiałów pomocniczych dla nauczycieli języka niemieckiego

Nauczanie języka niemieckiego jest obecnie nie lada wyzwaniem. Sprostać

mu można jedynie poprzez systematyczne realizowanie podstawowych

zadań edukacyjnych w zakresie nauczania, kształcenia umiejętności

i wychowania oraz poprzez umiejętne i skuteczne motywowanie uczniów do

nauki.

Niniejszy Program nauczania języka niemieckiego dla klas IV–VI szkoły

podstawowej zawiera wskazówki pomocne w realizacji tych zadań. Program

został oparty na wytycznych nowej podstawy programowej i zaleceniach

Rady Europy sformułowanych w Europejskim Systemie Opisu Kształcenia

Językowego. Bazuje on również na opisach zawartych w Europejskim

Portfolio Językowym.

Mam nadzieję, że program ten pozwoli efektywnie zaplanować proces

kształcenia uczniów, tak aby mogli osiągać coraz wyższe poziomy znajomoś-

ci języka niemieckiego.

Aleksandra Kubicka



1. Charakterystyka programu

1.1. Koncepcja programu

Program nauczania języka niemieckiego dla klas IV-VI szkoły podstawowej przewidziany został do

realizacji w trzyletnim kursie podstawowym (2-3 godziny tygodniowo) i zakłada osiągnięcie poziomu

biegłości językowej A1 wg Europejskiego Systemu Opisu Kształcenia Językowego.

Niniejszy program nauczania uwzględnia założenia zawarte w nowej podstawie programowej

kształcenia ogólnego dla szkoły podstawowej w klasach IV-VI w zakresie języka obcego. Zwraca ona

uwagę na trzy najważniejsze aspekty nowoczesnej edukacji:

zdobywanie wiedzy, czyli ciągłe uczenie się czegoś nowego poprzez korzystanie ze wszystkich

dostępnych źródeł wiedzy,

rozwijanie podstawowych umiejętności w zakresie podejmowania decyzji i rozwiązywania

problemów, planowania, organizowania i oceniania własnego uczenia się, twórczego

i krytycznego myślenia, stawiania sobie celów, skutecznego porozumiewania się i efektywnego

współdziałania w zespole oraz sprawnego posługiwania się komputerem,

kształtowanie umiejętności sprzyjających uczeniu się, czyli rozwijanie indywidualnych strategii

wspomagających uczenie się i zapamiętywanie.

(Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z 23 grudnia 2008 r. w sprawie podstawy programowej

wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół (Dz. U.

z 2009 r. Nr 4, poz. 17).

Program umożliwia realizację założeń podejścia komunikacyjnego w powiązaniu z podejściem

kognitywnym, co oznacza, że uczeń przyswaja sobie realne sytuacje komunikacyjne i uzyskuje wgląd

w prawidłowości zachodzące w zakresie struktury języka niemieckiego. Proces nauczania oparty na

niniejszym program ma przebieg spiralny, tzn. kompetencje nabywane we wcześniejszej fazie nauki

języka rozwijane są sukcesywnie w latach następnych. Koncepcja programu uwzględnia także aspekt

interkulturowy, czyli kształtowanie pozytywnej postawy wobec innych kultur, obyczajów i poglądów,

oraz kładzie nacisk na stosowanie form aktywizujących ucznia, dostosowanych do jego

indywidualnych potrzeb i zainteresowań.

Program zakłada również szeroko pojętą autonomizację procesu uczenia się, stymulującą ucznia do

korzystania z proponowanych przez podręcznik strategii uczenia się i zapamiętywania oraz do

poszukiwania własnych efektywnych technik przyswajania sobie wiedzy i umiejętności.

Niniejszy program umożliwi nauczycielowi efektywne planowanie, realizowanie, kontrolowanie

i ewaluację procesów dydaktycznych, w tym formułowanie celów nauczania, dostosowanie treści

nauczania i metod pracy do potrzeb i możliwości percepcyjnych uczniów oraz dokonanie wyboru

podręcznika i materiałów uzupełniających w celu zapewnienia najlepszej jakości procesu nauczania

i uczenia się.

Podręcznikiem, który w optymalny sposób spełnia założenia tego programu, jest kurs języka

niemieckiego Wir neu dla klas IV-VI szkoły podstawowej Wydawnictwa LektorKlett.

1.2. Odbiorcy programu

Program ten został stworzony przede wszystkim dla nauczycieli języka niemieckiego uczących

w szkole podstawowej i posiadających kwalifikacje określone Rozporządzeniem Ministra Edukacji

Narodowej z dnia 12 marca 2009 r. w sprawie standardów kształcenia nauczycieli.

Program ten powinien służyć także uczniom i ich rodzicom chcącym poznać stawiane wymagania

i procedury osiągania kolejnych poziomów kompetencji językowej. Z programu może korzystać także

nadzór pedagogiczny i komisje egzaminacyjne.



1.3. Kwalifikacje i kompetencje nauczyciela

Nauczyciel języka niemieckiego powinien dysponować dobrym przygotowaniem w zakresie dydaktyki

i metodyki nauczania języków obcych oraz znajomością aktualnych tendencji w nauczaniu języka

niemieckiego, umożliwiających zastosowanie atrakcyjnych i urozmaiconych form prowadzenia lekcji.

Językowe i interkulturowe kompetencje nauczyciela pozwolą w należyty sposób przekazać uczniowi

wiedzę na temat kultury i realiów niemieckiego obszaru językowego i wykształcić w nim szacunek dla

odmienności kulturowej i językowej oraz zdolność do jej akceptowania.

Nauczyciel powinien posiadać również kompetencje wychowawczo-społeczne niezbędne

w kontaktach z uczniami i umożliwiające współpracę z innymi nauczycielami i rodzicami uczniów.

Powinien także charakteryzować się kreatywnością i elastycznością w podejmowanych działaniach,

zdolnością do samokształcenia oraz posiadać kompetencje informacyjno-medialne, które pozwolą na

wykorzystywanie w nauczaniu języka niemieckiego nowoczesnych technologii informacyjnych, w tym

Internetu.

Nauczyciel powinien posiadać określone predyspozycje osobowościowe, być osobą komunikatywną,

potrafiącą nie tylko nawiązać dobry kontakt z uczniem, ale również – a może przede wszystkim –

motywować go do nauki języka niemieckiego.

1.4. Czas realizacji

Program jest przeznaczony do realizacji w szkole podstawowej w wymiarze 2-3 godzin tygodniowo (6-

9 godzin w trzyletnim cyklu kształcenia), zgodnie z ramowym planem nauczania, przy uwzględnieniu

tzw. godzin do dyspozycji dyrektora.

1.5. Liczebność grupy

Dla zapewnienia optymalnych warunków do rozwijania sprawności mówienia oraz stymulowania

autentycznych sytuacji komunikacyjnych program sugeruje pracę w grupach liczących 12-16 osób.

Praca w liczniejszych grupach nie zakłóci jednak procesu osiągania celów kształcenia.

1.6. Wyposażenie szkoły

Nowoczesne metody nauczania stosowane w nauczaniu języka niemieckiego nie wymagają

szczególnych warunków lokalowych, ale dla podniesienia efektywności nauczania wskazane jest

wyposażenie sali lekcyjnej lub pracowni językowej w różnorodne, w tym techniczne, środki nauczania,

takie jak:

magnetofon z odtwarzaczem CD,

rzutnik pisma,

telewizor i odtwarzacz wideo/DVD,

słowniki jedno- i dwujęzyczne,

mapy krajów niemieckiego obszaru językowego,

niemieckie gazety, czasopisma,

przynajmniej jeden komputer ze stałym łączem internetowym.

Dla pełnego wykorzystania istniejących możliwości zastosowania nowoczesnych metod nauczania

wskazane jest także wyposażenie sali lekcyjnej lub pracowni językowej w tablicę interaktywną.



2. Cele kształcenia

2.1. Cele ogólne

Cele kształcenia ogólnego w szkole podstawowej wymienione w Rozporządzeniu Ministra Edukacji

Narodowej z dnia 23 grudnia 2008 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego

oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół (Dz.U. z 2009 r. Nr 4, poz. 17) to:

przyswojenie przez uczniów podstawowego zasobu wiadomości na temat faktów, zasad, teorii

i praktyki, dotyczących przede wszystkim tematów i zjawisk bliskich doświadczeniom uczniów,

zdobycie przez uczniów umiejętności wykorzystywania posiadanych wiadomości podczas

wykonywania zadań i rozwiązywania problemów,

kształtowanie u uczniów postaw warunkujących sprawne i odpowiedzialne funkcjonowanie we

współczesnym świecie.

Nauczanie języka niemieckiego w szkole podstawowej stawia sobie za cel przede wszystkim rozwój

kompetencji językowych umożliwiających sprawne porozumiewanie się w sytuacjach życia

codziennego, a zakres tematyczny przewidziany do realizacji obejmuje zagadnienia znane uczniowi

w języku ojczystym.

W zakresie ogólnych wymagań dla języka obcego nowożytnego na II etapie edukacyjnym zakłada się

następujące cele, które uczeń powinien osiągnąć:

1. znajomość środków językowych,

2. rozumienie wypowiedzi,

3. tworzenie wypowiedzi,

4. reagowanie na wypowiedzi,

5. przetwarzanie wypowiedzi.

2.2. Cele szczegółowe

Cele szczegółowe określają przewidywane umiejętności językowe, które uczeń powinien osiągnąć

zgodnie z Podstawą programową przedmiotu: Język obcy nowożytny II etap edukacyjny.

W ramach czterech sprawności zostają wyodrębnione sprawności receptywne i produktywne,

reagowanie ustne i pisemne oraz przetwarzanie tekstu ustnie lub pisemnie.

Wymagania szczegółowe nowej podstawy programowej określają treści nauczania

i umiejętności uczniów po zakończeniu tego etapu edukacyjnego:

1. Uczeń posługuje się bardzo podstawowym zasobem środków językowych (leksykalnych,

gramatycznych, ortograficznych oraz fonetycznych) umożliwiającym realizację pozostałych

wymagań ogólnych w zakresie następujących tematów:

1) człowiek (dane personalne, wygląd zewnętrzny, uczucia i emocje, zainteresowania);

2) dom (miejsce zamieszkania, opis domu, pomieszczeń w domu i ich wyposażenia);

3) szkoła (przedmioty nauczania, przybory szkolne);

4) praca (popularne zawody);

5) życie rodzinne i towarzyskie (członkowie rodziny, koledzy, przyjaciele, czynności życia

codziennego, formy spędzania czasu wolnego);

6) żywienie (artykuły spożywcze, posiłki);

7) zakupy i usługi (rodzaje sklepów, towary, sprzedawanie i kupowanie);

8) podróżowanie i turystyka (np. środki transportu, kierunki świata);

9) kultura (święta i obrzędy);

10) sport (popularne dyscypliny sportu, sprzęt sportowy);

11) zdrowie (samopoczucie, higiena osobista);

12) świat przyrody (pogoda, rośliny i zwierzęta, krajobraz).



2. Uczeń rozumie wypowiedzi ze słuchu:

1) reaguje na polecenia;

2) rozumie znaczenie zwrotów dnia codziennego adresowanych do ucznia;

3) rozumie ogólny sens prostego tekstu;

4) wyszukuje proste informacje szczegółowe w tekście słuchanym;

5) rozumie intencje rozmówców (np. podawanie informacji, wyrażanie prośby, zgody lub braku

zgody, żartowanie);

6) rozpoznaje rodzaje sytuacji komunikacyjnych (np. u lekarza, w sklepie, na dworcu,

w szkole).

3. Uczeń rozumie krótkie, proste, kilkuzdaniowe wypowiedzi pisemne:

1) rozumie ogólny sens tekstu;

2) wyszukuje proste informacje szczegółowe w tekście;

3) rozpoznaje różne rodzaje tekstów, np. list prywatny, e-mail, SMS, opowiadanie, zaproszenie,

kartka pocztowa.

4. Uczeń tworzy kilkuzdaniowe wypowiedzi ustne według wzoru:

1) opisuje ludzi, przedmioty i miejsca;

2) opowiada o czynnościach życia codziennego;

3) przedstawia swoje upodobania i uczucia.

5. Uczeń tworzy kilkuzdaniowe wypowiedzi pisemne według wzoru:

1) opisuje ludzi, przedmioty i miejsca;

2) opisuje czynności dnia codziennego;

3) przedstawia swoje upodobania i uczucia.

6. Uczeń reaguje ustnie w prostych sytuacjach dnia codziennego:

1) przedstawia siebie i członków swojej rodziny;

2) podaje swój wiek i miejsce zamieszkania;

3) podaje swoje upodobania;

4) mówi, co posiada i co potrafi robić;

5) prosi o informacje;

6) wyraża swoje emocje;

7) wyraża prośby i podziękowania.

7. Uczeń reaguje w formie prostego tekstu pisanego w prostych sytuacjach życia codziennego:

1) udziela podstawowych informacji na swój temat;

2) wyraża podziękowania.

8. Uczeń przetwarza tekst:

1) przekazuje ustnie informacje uzyskane z tekstu słuchanego lub czytanego;

2) zapisuje informacje uzyskane z tekstu słuchanego lub czytanego.

9. Uczeń dokonuje samooceny (np. przy użyciu portfolio językowego) i wykorzystuje techniki

samodzielnej pracy nad językiem (np. korzystanie ze słownika, poprawianie błędów,

zapamiętywanie nowych wyrazów).

10. Uczeń współdziała w grupie, np. w lekcyjnych i pozalekcyjnych językowych pracach

projektowych.

11. Uczeń korzysta ze źródeł informacji w języku obcym (np. z encyklopedii, mediów) również za

pomocą technologii

informacyjno-komunikacyjnych.

12. Uczeń stosuje strategie komunikacyjne (np. domyślanie się znaczenia wyrazów z kontekstu,

rozumienie tekstu zawierającego nieznane słowa i zwroty).

13. Uczeń posiada świadomość językową (np. podobieństw i różnic między językami).



2.3. Cele wychowawcze

Zadania nauczyciela języka niemieckiego nie koncentrują się jedynie na przekazywaniu wiedzy

i rozwijaniu kompetencji językowej, lecz także na podejmowaniu działań wychowawczych

wynikających z wyżej wymienionego rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej.

W obszarze tych działań należy wymienić w szczególności kształtowanie postaw samodzielności,

otwartości na język i kulturę niemieckiego obszaru językowego oraz na współpracę w grupie poprzez

rozwijanie następujących umiejętności:

dokonywanie samooceny oraz wykorzystywanie technik samodzielnej pracy nad językiem,

współdziałanie w grupie, np. w pracach projektowych,

korzystanie ze źródeł informacji w języku obcym również za pomocą technologii informacyjno-

komunikacyjnych,

stosowanie strategii komunikacyjnych i strategii kompensacyjnych w przypadku, gdy nie zna się

lub nie pamięta jakiegoś wyrazu.

Ważnym działaniem jest również kształtowanie w uczniach świadomości językowej, pozwalającej na

dostrzeganie podobieństw i różnic między językami.

Nauczanie języków obcych wpływa w dużym stopniu na rozwój osobowości ucznia, przyczynia się do

kształtowania jego poglądów na temat obcej kultury, otaczającego go świata. Ważne jest, by realizacja

poszczególnych rozdziałów wybranego podręcznika, zawartych w nim kręgów tematycznych i ich

aspektów mogła przyczynić się do osiągnięcia tych celów.

Seria Wir neu pomaga, poprzez dobór tematów uwzględniających doświadczenia i zainteresowania

uczniów w wieku 10-13 lat, skutecznie motywować do nauki języka niemieckiego, rozwija kreatywność

ucznia, pomaga opanować strategie samodzielnego przyswajania języka w sposób systematyczny

oraz dzięki licznym projektom kształtuje umiejętność współdziałania w zespole.

Efekty, jakie osiągnie uczeń podczas nauki języka obcego, zależą także od jego poczucia

współodpowiedzialności za ten proces, stąd ważne jest, by motywować go od samego początku do

dokonywania samooceny.



3. Materiał nauczania

3.1. Treści programowe

Treści nauczania określone w nowej podstawie programowej stanowią punkt wyjścia przy doborze

materiału nauczania pozwalającego na osiągnięcie przez ucznia poziomu A1 znajomości języka

niemieckiego.

Treści te umożliwiają opanowanie:

podstawowych struktur gramatycznych pozwalających na formułowanie wypowiedzi w odniesieniu

do teraźniejszości, przeszłości i przyszłości oraz do relacji przestrzennych,

podstawowych funkcji językowych umożliwiających posługiwanie się językiem w prostych,

nieformalnych sytuacjach dnia codziennego,

zasad wymowy i ortografii,

podstawowych wiadomości o obszarze nauczanego języka,

umiejętności pracy ze słownikiem dwujęzycznym,

zasad realizacji prostych projektów zespołowych.

3.2. Zakres tematyczny

Zakres tematyczny, określony w wymaganiach szczegółowych podstawy programowej przedmiotu:

Język obcy nowożytny, dostosowany jest do sfery zainteresowań ucznia w wieku 10-13 lat i jest mu

znany także w języku ojczystym. Jak wspomniano wcześniej, program zakłada systematyczne

poszerzanie proponowanych tematów w układzie spiralnym. Uniwersalia decydujące o doborze

tematyki to: sfera kontaktów międzyludzkich, sytuacje życia codziennego, świat, który nas otacza,

kultura i realia krajów niemieckiego obszaru językowego.

Bardzo podstawowy zasób środków językowych (leksykalnych, gramatycznych, ortograficznych oraz

fonetycznych), jakim posługuje się uczeń, umożliwia spełnienie wymagań ogólnych w zakresie

tematów, które mogą być realizowane w różnych sekwencjach z uwzględnieniem odpowiednich treści

nauczania.

Podręcznik Wir neu realizuje tematy w następujących sekwencjach:

Nasze pierwsze kontakty,

Inni wokół nas,

Tu mieszkamy,

Nasze życie codzienne,

Upodobania kulinarne,

Nasz czas wolny,

W podróży,

Żyjmy zdrowo,

Nasze spotkania.

Materiał nauczania został podzielony na trzy części:

zakresy tematyczne,

intencje komunikacyjne,

środki językowe umożliwiające realizację danych intencji komunikacyjnych.



Zakresy tematyczne Intencje komunikacyjne Środki językowe

Nasze pierwsze

kontakty

• powitanie i pożegnanie

• przedstawianie się (imię,

nazwisko, wiek, miejsce

zamieszkania,

narodowość)

• zdobywanie informacji

o drugiej osobie

• określanie przynależności

• formy powitalne i pożegnalne

• formy grzecznościowe

• odmiana czasowników: sein, haben,

wohnen, kommen, gehen, brauchen,

suchen w czasie teraźniejszym,

• zaimki osobowe ich, du

• zaimek dzierżawczy w mianowniku

i bierniku

• przyimek von (określanie przynależności)

• zdania oznajmujące i pytające

• przeczenie nicht

• zwrot wie geht‘s

• liczebniki od 0 do 20

Inni wokół nas –

rodzina, przyjaciele

i zwierzęta

• przedstawianie innych

osób (imię, nazwisko, wiek,

pokrewieństwo, stan

cywilny, miejsce

zamieszkania)

• opis osób

• opis zwierząt

• wyrażanie życzeń

i upodobań

• określanie stanu

posiadania

• zdobywanie informacji

o innych

• zaimki osobowe er, sie, Sie

• czasownik sprechen

• przeczenie nicht/kein

• rodzajnik nieokreślony i przeczenie kein

w bierniku

• liczebniki od 20 do 100

• przyimki in, bei

• nazwy członków rodziny i innych osób

• przymiotniki określające cechy charakteru

• nazwy państw i języków

• czasownik modalny mögen – tryb

oznajmujący i przypuszczający w czasie

teraźniejszym

• liczba mnoga

• nazwy zwierząt

• nazwy pożywienia

• nazwy kolorów

Tu mieszkamy

• opis mieszkania/domu/

pokoju

• określanie położenia

przedmiotów

• określanie kierunków

ustawiania danych

przedmiotów

• rodzajnik określony w mianowniku

• odmiana rzeczownika z rodzajnikiem

określonym w celowniku i bierniku

• przyimki: an, auf, in, unter, über, vor, hinter,

neben, zwischen z celownikiem i bierni-

kiem

• odmiana czasownika modalnego sollen

• tryb rozkazujący

• nazwy pomieszczeń, mebli i przedmiotów

codziennego użytku

• przymiotniki charakteryzujące

pomieszczenia i przedmioty



Nasze życie

codzienne

– Nasz dzień

powszedni i życie

szkolne

• określanie godzin (czasu)

• określanie pór dnia

• pytanie o godzinę

• relacjonowanie przebiegu

dnia/tygodnia

• relacjonowanie/przed-

stawianie planu lekcji

• dowiadywanie się o plan

lekcji kolegi/koleżanki

• nazywanie przyborów

szkolnych i określanie

stanu ich posiadania

• wyrażanie własnych opinii

na temat przedmiotów

szkolnych

• wyrażanie potrzeby

posiadania danego

przyboru szkolnego

• odmiana czasowników rozdzielnie

złożonych w czasie teraźniejszym

• odmiana czasowników nieregularnych

fahren, essen w czasie teraźniejszym

• pytania z zaimkami pytającymi – wann, um

wie viel Uhr

• przyimki określające czas – nach, vor, um

• godziny zegarowe

• słownictwo z zakresu życia codziennego

• dni tygodnia

• pory dnia

• czasowniki brauchen, finden (wyrażanie

własnej opinii) w czasie teraźniejszym

• pytania z zaimkami pytającymi – was,

wann, wie

• rodzajnik określony i nieokreślony

w mianowniku i bierniku

• przedmioty szkolne

• przybory szkolne

• przymiotniki – prima, super, toll,

interessant, langweilig, doof, uninteressant,

schwer

Upodobania

kulinarne


i upodobań odnośnie

jedzenia i picia

• wyrażanie uczucia głodu

i pragnienia

• dowiadywanie się

o przyzwyczajenia

i upodobania odnośnie

jedzenia i picia

• zamawianie potraw

• dowiadywanie się o cenę

danej potrawy

• podawanie ulubionego

przepisu kulinarnego

• czasowniki: essen, trinken, nehmen,

kosten w czasie teraźniejszym

• stopniowanie przysłówka gern

• nazwy potraw

• nazwy produktów i napojów

• nazwy czynności wykonywanych przy

przyrządzaniu posiłku

Nasz czas wolny

• przedstawianie sposobów

spędzania wolnego czasu

• przedstawianie własnych

zainteresowań i informacji

o ich braku


o zainteresowania

i upodobania innych


i upodobań odnośnie form

spędzania wolnego czasu

• wyrażanie konieczności,

potrzeby posiadania

• udzielanie informacji na

temat programu

• czasowniki modalne: können, wollen,

müssen w czasie teraźniejszym

• czasownik sehen w czasie teraźniejszym

• pytania z zaimkami pytającymi – wann, um

wie viel Uhr, wie lange, wie viele

• pytania przez inwersję

• zaimek osobowy w 3. osobie lp. w bierniku

• bezokolicznik z zu

• rzeczownik z rodzajnikiem określonym

w celowniku i bierniku

• przyimek in

• zaimek nieokreślony man

• zwrot es gibt

• nazwy form spędzania wolnego czasu

• nazwy dyscyplin sportowych



telewizyjnego

• wyrażanie własnych opinii

na temat programu

telewizyjnego

• godziny zegarowe

• nazwy programów telewizyjnych

• przymiotniki określające dany program, np.

unterhaltsam, spannend

• części garderoby

W podróży • określanie celu i terminu

podróży

• dowiadywanie się o cel

i powód wyjazdu

• uzasadnianie wyboru

• opis warunków

atmosferycznych

• dowiadywanie się o drogę

i udzielanie informacji

• opisywanie drogi

• określanie położenia

instytucji publicznych

• wyrażanie propozycji

spotkania i określanie jego

miejsca

• czasowniki: fahren, treffen w czasie

teraźniejszym

• czasownik modalny wollen w czasie

teraźniejszym

• zaimek nieosobowy es

• zaimki pytające: wo, wohin, wie, wann

• przyimki in, an, vor, hinter, neben

z biernikiem i celownikiem

• przyimki nach, zu, mit

• nazwy krajów

• nazwy krain geograficznych

• nazwy pór roku i miesięcy

• nazwy stanów pogody/warunków

atmosferycznych

• nazwy form spędzania wolnego czasu

• nazwy środków komunikacji

• nazwy instytucji publicznych

• przysłówki określające kierunek drogi, np.:

links

Żyjmy zdrowo • opisywanie swoich

dolegliwości i dolegliwości

innych osób/opisywanie

swego samopoczucia


o samopoczucie innych

osób

• udzielanie porad

• opisywanie zdrowego

i niezdrowego trybu życia

• określanie powodu danego

zachowania

• wyrażanie zakazu i nakazu

• opisywanie zdarzeń

z przeszłości

• czasowniki tun, nehmen w czasie

teraźniejszym

• zaimek osobowy w celowniku

• tryb rozkazujący

• czasownik modalny dürfen

• zdanie okolicznikowe przyczyny – weil

• czas przeszły Perfekt

• zwrot etwas tut weh

• nazwy części ciała

• nazwy dolegliwości i chorób

• nazwy lekarstw

• określenia czasowe, np.: manchmal, jeden

Tag, oft, gestern, letzte Woche

Nasze spotkania

• określanie dat urodzin

• dowiadywanie się o datę

urodzenia innych osób

• zapraszanie innych na

urodziny, prywatkę

• wyrażanie próśb i poleceń

• określanie, dla kogo

przeznaczony jest dany

prezent

• czasowniki rozdzielnie złożone: einladen,

mitbringen w czasie teraźniejszym

• czasownik modalny sollen w czasie

teraźniejszym

• liczebniki porządkowe

• zaimki osobowe w bierniku

• pytania z zaimkami pytającymi: wann, für

wen

• przyimek für

• przyimek an w znaczeniu czasowym

• nazwy miesięcy

• nazwy prezentów



3.3 Typologia zalecanych tekstów i materiałów autentycznych

Niniejszy program przewiduje wykorzystanie następujących rodzajów tekstów i materiałów

autentycznych, z którymi uczeń może mieć kontakt w naturalnej sytuacji komunikacyjnej.

Słuchanie

Czytanie

Pisanie

• rozmowa telefoniczna,

• nagranie z automatycznej

sekretarki,

• zapowiedź radiowa,

• wywiad,

• piosenka,

• komunikat na dworcu,

• odgłosy

• polecenia,

• komiks,

• e-mail,

• SMS,

• plan lekcji,

• kalendarz,

• przepisy kulinarne,

• informator turystyczny,

• plan miasta,

• ogłoszenie,

• zaproszenie,

• pamiętnik,

• reklama,

• menu,

• krótki artykuł z prasy

młodzieżowej i portali

internetowych,

• krótka instrukcja,

• program telewizyjny

• formularz,

• e-mail,

• SMS,

• życiorys

• list nieformalny,

• kartka z pozdrowieniami,

• zaproszenie,

• życzenia,

• krótkie sprawozdanie,

• notatki,

• polecenia,

• opis,

• ogłoszenie,

• plakat,

• wiersz



4. Procedury osiągania celów edukacyjnych

Niniejszy program zakłada wszechstronny rozwój ucznia poprzez przygotowanie go do samodzielnego

planowania i sterowania własnym procesem uczenia się oraz do refleksji nad jego rezultatami. Aby cel

ten został osiągnięty, konieczne jest uświadomienie uczniowi bezpośredniego wpływu strategii uczenia

się na szybkość i efektywność działań zmierzających do opanowania języka i stosowania ich nie tylko

na lekcji, ale również w ramach samodzielnej pracy nad językiem w domu.

4.1. Strategie uczenia się

Lekcja języka niemieckiego stanowi znakomitą okazję to tego, aby wykazać, jak ważną rolę

w procesie uczenia się odgrywają strategie, czyli środki i sposoby działania umożliwiające jak

najszybsze opanowanie danego materiału nauczania.

Rolą nauczyciela jest zatem przekazanie uczniowi wiedzy na temat skutecznych strategii uczenia się

oraz wspieranie go w ich doborze. Uczeń powinien wiedzieć nie tylko to, czego ma się nauczyć, ale

przede wszystkim, jak może osiągnąć wyznaczone cele.

Program zaleca zastosowanie następujących technik wprowadzania, objaśniania, zapamiętywania

i utrwalania słownictwa:

a) prezentacja słownictwa i przekazanie / zrozumienie jego znaczenia:

wizualizacja – pokazywanie przedmiotów i obrazków, gesty, mimika, pantomima

podanie polskiego odpowiednika

b) objaśnianie i zapamiętywanie

skojarzenia z kolorem, kształtem, smakiem, innymi znanymi słowami

dopasowanie słów do obrazka

zapamiętywanie zwrotów z nowym wyrazem

gry i zabawy pamięciowe (Kettenübung, Stille Post, Domino, Memory)

c) utrwalanie

wskazywanie wyrazów niepasujących do reszty

uzupełnianie zdań, tekstów, tabeli właściwymi wyrazami

grupowanie wyrazów

układanie zdań z nowym słownictwem

dobieranie wyrazów parami

przyporządkowywanie do kategorii.

4.2 Techniki nauczania

Właściwa realizacja niniejszego programu jest możliwa wówczas, gdy nauczyciel wykorzysta

następujące metody i techniki nauczania:

prezentowanie wzorów służących imitacji i odtwarzaniu

używanie języka niemieckiego w typowych sytuacjach lekcyjnych (Unterrichtssprache)

symulowanie typowych sytuacji komunikacyjnych

demonstracja i wizualizacja

wykorzystanie nowoczesnych środków technicznych (wideo, komputer, Internet)

wykorzystanie materiałów autentycznych

samodzielne dochodzenie do reguł i praktyczne ich zastosowanie

przygotowywanie i realizowanie projektów

właściwe stosowanie form socjalnych (praca w parach, grupach, plenum)

stosowanie form aktywizujących (gry, zabawy, piosenki, teatr)

indywidualizowanie procesu nauczania.

Wszystkie te metody służą systematycznemu rozwijaniu sprawności językowych – słuchania ze

zrozumieniem, mówienia, czytania ze zrozumieniem i pisania oraz doskonaleniu kompetencji

leksykalno-gramatycznej, fonetycznej i ortograficznej.



4.3 Przykładowe scenariusze lekcji

Wir neu 1 • Sprachinsel 1 – Lektion 2 „Das ist meine Familie“

Scenariusz 1

Temat: Das ist meine Familie

Cele: uczniowie znają nazwy członków rodziny, potrafią ich przedstawić i określić stopień

pokrewieństwa

Formy socjalne: praca z całą klasą, w grupach, praca indywidualna

Media/Materiały: podręcznik, odtwarzacz CD, drzewo genealogiczne wykonane przez nauczyciela,

prywatne zdjęcia członków rodziny uczniów

Lp

.

Formy aktywności ucznia i nauczyciela

Formy

pracy

Media/Materiały

1.

Powitanie – piosenka Das sind WIR – Rap

Uczniowie powtarzają w łańcuszku zwroty poznane w

Lektion 1: Wer bist du? Ich bin ... / Wie heißt du? – Ich

heiße ... / Wie alt bist du? – Ich bin ...

Praca

z całą klasą

CD nagranie 12

2.

Uczniowie przyglądają się zdjęciom na stronie tytułowej

i zastanawiają się, o czym Tina może opowiadać.

Następnie zapoznają się z trzema pierwszymi pytaniami

znajdującymi się pod ilustracjami:

W jaki sposób Tina przedstawia swoją najbliższą

rodzinę?

W jaki sposób Tina mówi, że jej tata ma na imię Peter?

W jaki sposób Tina mówi, że jej mama ma na imię

Renate?

Uczniowie słuchają wypowiedzi Tiny (książki otwarte),

a następnie odpowiadają na pytania.

Praca

z całą klasą

Podręcznik – str. 22,

zad. 1

CD nagranie 14

3.

Uczniowie słuchają nagrania ponownie i śledzą tekst

w podręczniku. Powtarzają za nagraniem poszczególne

zdania, a następnie czytają tekst na głos.

Praca

z całą klasą


zad. 1 CD nagranie 14

4.

Uczniowie zapoznają się z poleceniem: Przedstaw

swoich rodziców i powiedz, jak mają na imię.

Pokazują zdjęcia swoich rodziców i przedstawiają mamę

i tatę. Nauczyciel pomaga uczniom formułować

wypowiedzi.

Praca

z całą klasą


zad. 3,

zdjęcia rodziców

5.

Uczniowie zapoznają się ze schematem drzewa

genealogicznego w podręczniku. Następnie nauczyciel

prezentuje własne drzewo genealogiczne (wykonane np.

na papierze pakowym) i przedstawia swoją rodzinę:

Das ist meine Familie.

Das ist mein Opa. Er heißt … Das ist meine Oma. Sie heißt …

Uczniowie powtarzają chórem nowe struktury.

Nauczyciel zapisuje nowe zwroty na tablicy,

a poszczególni uczniowie odczytują je na głos.

Praca

z całą klasą


zad. 2 i 3,

drzewo genealogiczne

wykonane przez

nauczyciela

6. Uczniowie samodzielnie wykonują własne drzewo Praca indy- Podręcznik – str. 23,



genealogiczne. Uzupełniają schemat zdjęciami członków

swojej rodziny i podpisują je. Podczas pracy

indywidualnej uczniów nauczyciel koordynuje i wspiera

działania uczniów, a także ćwiczy nowe zwroty; podcho-

dzi do każdego ucznia i wskazując na wybranego

członka rodziny, zadaje pytanie: Wer ist das? i pomaga

(jeśli to konieczne) w formułowaniu odpowiedzi.

widualna

zad. 2, prywatne zdjęcia

członków rodziny

uczniów

7.

Kilkoro uczniów przedstawia członków swojej rodziny,

posiłkując się przykładem z podręcznika:

Mein Opa heißt ...

Meine Oma heißt ...

Mein Vater ...

Uczniowie kontynuują prezentację w małych grupach.

Nauczyciel koordynuje prace i pomaga poszczególnym

uczniom.

Praca

z całą klasą

Praca

w grupach

Podręcznik str. 23, zad. 2

i 3

8.

Chętni uczniowie prezentują swoją rodzinę za pomocą

drzewa genealogicznego.

Praca

z całą klasą

9.

Zadanie domowe – praca projektowa

Wykonaj dowolną techniką i według własnego pomysłu

drzewo genealogiczne swojej rodziny.

Scenariusz 2

Temat: Wie heißt deine Mutter?

Cele: uczniowie potrafią zdobyć informacje o rodzinie kolegi/koleżanki, potrafią

zastosować zaimek dzierżawczy dein/deine oraz zaimki osobowe er, sie.

Formy socjalne: praca z całą klasą, praca w parach, praca indywidualna

Media/materiały: podręcznik, książka ćwiczeń, rzutnik pisma, folia

Lp

.

Formy aktywności ucznia i nauczyciela

Formy

pracy

Media/Materiały

1.

Powitanie.

Uczniowie prezentują pracę projektową – swoje drzewo

genealogiczne.

Praca

z całą

klasą

Samodzielnie wykonane

drzewo genealogiczne

2.

Nauczyciel przeprowadza przykładowe dialogi

z uczniami, korzystając z informacji zawartych

w przygotowanych pracach projektowych: Wie heißt

deine Mutter?, Wie heißt dein Vater? ...

Uczniowie odpowiadają, używając znanego zaimka

mein/meine.

Praca

z całą

klasą

3.

Nauczyciel przetwarza informacje podane przez

uczniów: Deine Mutter heißt … Sie heißt … Dein Vater

heißt … Er heißt … i prosi uczniów, aby otworzyli

podręczniki na stronie 23 i korzystając z informacji

zawartych w zadaniu 2., przeprowadzili wywiad

z koleżanką lub kolegą z ławki.

Ochotnicy prezentują klasie swoje dialogi.

Praca

w parach

Podręcznik str. 23, zad.

4.



4.

Nauczyciel zwraca uwagę uczniów na informację

gramatyczną znajdującą się w podręczniku.

Uczniowie wspólnie z nauczycielem formułują regułę.

Praca

z całą

klasą

Podręcznik str. 23 –

Grammatik

5.

Uczniowie wykonują zadanie polegające na zidentyfi-

kowaniu członków rodziny Weigel i ich przyjaciół oraz

na określeniu pokrewieństwa.

Nauczyciel sprawdza poprawność wykonania zadania

poprzez zadawanie pytań poszczególnym uczniom: Wer

ist Nr 2? ...

Praca

w parach

Podręcznik str. 23, zad.

5.

6.

Uczniowie wykonują ćwiczenia polegające na

przyporządkowaniu do siebie nazw członków rodziny

i odpowiadających im zaimków osobowych.

Nauczyciel zadaje pytania kontrolne: die Mutter und ...?,

der Opa und ...?

Praca

indywidual

na

Książka ćwiczeń, str. 15,

ćw. 1 i 2.

7.

Uczniowie mają za zadanie przygotować dialog.

Nauczyciel prezentuje przykładowy dialog.

• Hallo! Ich heiße Anna. Wie heißt du?

• Hallo! Ich heiße Peter. Wie alt bist du?

• Ich bin 11. Und du?

• Ich bin 10.

• Wie heißt deine Mutter?

• Sie heißt Steffi. Und wie heißt deine Mutter?

• Meine Mutter heißt Renate.

• Wie heißt dein Vater?

• Mein ...

Praca

w parach

Rzutnik pisma, folia

z przykładowym

dialogiem

8.

Uczniowie odgrywają przygotowane dialogi przed całą

klasą.

Praca

z całą

klasą

9.

Zadanie domowe: Wytnij z książki ćwiczeń karty

Memory i przynieś je na lekcję.



5. Oczekiwane osiągnięcia ucznia, ich kontrola i ocena

Niniejszy program umożliwia realizację założeń nowej podstawy programowej określającej

oczekiwane osiągnięcia ucznia szkoły podstawowej w zakresie kompetencji językowej i uwzględnia

również skonkretyzowane w Europejskim Systemie Opisu Kształcenia Językowego poziomy biegłości

językowej A1 i A2.

Przewidywane osiągnięcia ucznia według nowej podstawy programowej zostały opisane w rozdziale

2.3.

5.1 Poziomy biegłości językowej wg ESOKJ

Całkowita realizacja niniejszego programu umożliwi uczniom osiągnięcie podstawowego poziomu

biegłości językowej i stworzy im szansę zdawania egzaminów językowych i uzyskania europejskich

certyfikatów potwierdzających znajomość języka (patrz tabelka).

Poziom biegłości językowej

Egzaminy

Goethe Institut

Österreich Institut

poziom

podstawowy A2

Osoba posługująca się językiem na tym poziomie

rozumie wypowiedzi i często używane wyrażenia w

zakresie tematów związanych z życiem codziennym

(są to np. bardzo podstawowe informacje dotyczące

osoby rozmówcy i jego rodziny, zakupów, otoczenia,

pracy). Potrafi porozumiewać się w rutynowych,

prostych sytuacjach komunikacyjnych, wymaga-

jących jedynie bezpośredniej wymiany zdań na

tematy znane i typowe. Potrafi w prosty sposób

opisywać swoje pochodzenie i otoczenie, w którym

żyje, a także poruszać sprawy związane z

najważniejszymi potrzebami życia codziennego.

Fit in Deutsch 2

KID – Kompetenz

in Deutsch 2

A1

Osoba posługująca się językiem na tym poziomie

rozumie i potrafi stosować potoczne wyrażenia

i bardzo proste wypowiedzi dotyczące konkretnych

potrzeb życia codziennego. Potrafi formułować

pytania z zakresu życia prywatnego, dotyczące np.

miejsca, w którym mieszka, ludzi, których zna,

i rzeczy, które posiada, oraz odpowiadać na tego

typu pytania. Potrafi przedstawiać siebie i innych.

Potrafi prowadzić prostą rozmowę, pod warunkiem

że rozmówca mówi wolno, zrozumiale i jest gotowy

do pomocy.

Fit in Deutsch 1

KID – Kompetenz

in Deutsch 1



5.2 Ogólny opis biegłości językowych w zakresie poszczególnych sprawności

Rozumienie ze słuchu: ogólny opis umiejętności

A2

Potrafi zrozumieć wystarczająco dużo, by reagować na konkretne potrzeby komunikacyjne, pod

warunkiem że wypowiedź rozmówcy jest artykułowana wyraźnie i powoli.

Potrafi zrozumieć zwroty i wyrażenia związane z najważniejszymi dla niego obszarami tematycznymi

(np. podstawowe informacje o sobie i swojej rodzinie, zakupy, topografia lokalna, zatrudnienie), pod

warunkiem że wypowiedź rozmówcy jest artykułowana wyraźnie i powoli.

A1

Potrafi zrozumieć wypowiedź artykułowaną bardzo powoli i uważnie, z długimi pauzami

umożliwiającymi stopniowe przyswajanie znaczenia.

Uczeń rozumie:

ceny towarów, pytanie o cenę,

liczebniki główne,

liczebniki porządkowe,

nazwy części garderoby,

nazwy czynności związanych ze spędzaniem czasu wolnego i wakacjami,

nazwy dni tygodnia,

nazwy kolorów, pytanie o kolor,

nazwy krajów niemieckojęzycznych,

nazwy mebli i przedmiotów w klasie i swoim pokoju,

nazwy miesięcy i pory roku,

nazwy potraw, napojów,

nazwy przedmiotów szkolnych,

nazwy przyborów szkolnych,

nazwy sklepów i wybranych budynków w mieście,

nazwy wybranych stacji i programów telewizyjnych,

nazwy zwierząt domowych i innych,

określanie miejsca zamieszkania,

określanie położenia przedmiotów, pytanie o położenie przedmiotów,

określanie przynależności,

określanie swoich umiejętności i umiejętności innych osób,

określenia wyrażające uczucia,

potwierdzanie, zaprzeczanie,

powitania i pożegnania,

proste życzenia okolicznościowe,

prośby, podziękowania,

prośbę o przedstawianie się,

pytanie o datę urodzenia,

pytanie o drogę,

pytanie o godzinę, określanie godziny, pory dnia,

pytanie o ilość, określanie ilości,

pytanie o numer telefonu, podawanie numeru telefonu,

pytanie o posiadanie czegoś,

pytanie o samopoczucie, wyrażenie samopoczucia,

pytanie o ulubione programy telewizyjne, tytuły książek i czasopism,

pytanie o ulubiony dzień tygodnia,

pytanie o umiejętności,

pytanie o upodobania, wyrażanie upodobań,

typowe czynności życia codziennego,



wyrażanie przeprosin i ubolewania,

wyrażanie przypuszczenia,

wyrażanie radości i niechęci,

wyrażenia opisujące częstotliwość wykonywania danych czynności,

wyrażenie zachwytu, podziwu i zainteresowania.

Słuchanie komunikatów i instrukcji

A2

Potrafi wyłowić główną treść w krótkich, jasnych, prostych komunikatach i ogłoszeniach.

Rozumie proste wskazówki tłumaczące, jak z punktu X dotrzeć do punktu Y, pieszo lub korzystając

z komunikacji miejskiej.

A1

Rozumie polecenia adresowane do niego w sposób uważny i powolny, a także potrafi stosować się do

krótkich i prostych wskazówek.

Słuchanie programów radiowych i telewizyjnych oraz nagrań

A2

Rozumie i potrafi wyłowić główne informacje z krótkich nagrań na tematy codzienne, gdy wypowiedzi

są powolne i przejrzyste.

A1

(brak wskaźnika)

Czytanie ze zrozumieniem: ogólny opis umiejętności

A2

Rozumie krótkie, proste teksty na znane mu konkretne tematy, napisane językiem codziennym lub

związane z pracą, zawierające często używane sformułowania. Rozumie krótkie, proste teksty,

zawierające najczęściej stosowane sformułowania oraz tzw. słowa „międzynarodowe“ istniejące

w wielu językach.

A1

Rozumie bardzo krótkie, proste teksty, czasem pojedyncze wyrażenia, wychwytując znane mu nazwy,

słowa oraz podstawowe wyrażenia – jeśli trzeba, czytając ponownie niektóre fragmenty.

Uczeń rozumie:

ogólny sens tekstów zamieszczonych w podręczniku,

wybrane informacje dotyczące znanej tematyki,

polecenia w podręczniku i książce ćwiczeń,

proste teksty informacyjne,

krótkie wiadomości tekstowe w formie SMS-a lub e-maila.

Produkcja

Wypowiedź ustna: ogólny opis umiejętności

A2

Potrafi przedstawiać proste opisy lub prezentować osoby, warunki życia lub pracy, codzienne

rutynowe czynności, rzeczy lubiane/nielubiane itp. w formie krótkiego ciągu prostych zwrotów i zdań,

tworzących listę spraw.

A1

Potrafi wypowiadać pojedyncze zdania na temat ludzi i miejsc.

Uczeń potrafi:

formułować polecenie,



nazwać codzienne rutynowe czynności w domu i w szkole,

nazwać części garderoby i kolory,

nazwać czynności wykonywane w czasie wolnym i podczas wakacji,

nazwać kraje w Europie i na świecie,

nazwać liczebnik,

nazwać miesiące, dni tygodnia, pory roku,

nazwać podstawowe części ciała,

nazwać potrawy i napoje,

nazwać przedmioty w klasie i swoim pokoju,

nazwać przybory i przedmioty szkolne,

nazwać wybrane audycje telewizyjne,

nazwać meble,

określać miejsce spotkań,

określać stan posiadania,

określić nominał wybranych monet (euro, cent),

określić swoje umiejętności lub ich brak,

określić swoje upodobania kulinarne i upodobania innych osób,

opisać własny pokój,

opisać miejsce zamieszkania,

opisać produkty,

podać adres,

podawać czas zegarowy,

podawać dane osobowe,

prosić o wyjaśnienie,

prowadzić rozmowy telefoniczne,

prowadzić wywiad,

przedstawiać i opisywać członków rodziny i swoich przyjaciół,

przedstawiać siebie i innych,

przeliterować wyraz,

przywitać się i pożegnać,

pytać o imię i samopoczucie,

rozmawiać o prawach i obowiązkach,

składać propozycję,

udzielać informacji o cenach i położeniu sklepów,

wyrazić przynależność,

wyrazić upodobanie,

wyrazić własne zadanie i preferencje,

wyrazić zachwyt, zainteresowanie, podziw,

zapraszać kogoś,

zebrać informacje za pomocą pytań,

złożyć proste życzenia urodzinowe, życzenia z okazji świąt Bożego Narodzenia,

złożyć zamówienie w kawiarni, restauracji, lodziarni,

zwracać się do rówieśników i osób dorosłych.

Wypowiedź pisemna: ogólny opis umiejętności

A2

Potrafi pisać teksty składające się z prostych wyrażeń i zdań połączonych prostymi spójnikami, takimi

jak „i“, „ale“ czy „dlatego że“.

A1

Potrafi pisać proste pojedyncze wyrażenia i zdania.

Uczeń potrafi:

napisać krótką informację o sobie i innych,



napisać krótki tekst/list/SMS/e-mail,

napisać ogłoszenie,

opisać osobę, przedmiot lub miejsce na podstawie ilustracji,

sporządzić krótką notatkę.

Interakcja

Interakcja ustna: ogólna ocena umiejętności

A2

Potrafi ze stosunkową łatwością uczestniczyć w typowych i krótkich rozmowach, pod warunkiem

otrzymania w razie potrzeby pomocy od rozmówcy. Potrafi bez zbytniego wysiłku radzić sobie

z prostą, rutynową wymianą zdań. Potrafi zadawać pytania i odpowiadać na nie oraz wymieniać

poglądy i informacje na znane mu tematy w możliwych do przewidzenia sytuacjach życia

codziennego.

Potrafi uczestniczyć w rozmowach wymagających prostej i bezpośredniej wymiany informacji na

znane mu lub rutynowe tematy związane z pracą/czasem wolnym. Umie uczestniczyć w krótkich

rozmowach towarzyskich, lecz rzadko potrafi zrozumieć wystarczająco dużo, by samemu podtrzymać

rozmowę.

A1

Potrafi uczestniczyć w prostych sytuacjach komunikacyjnych, gdy rozmówca często powtarza

wypowiedzi w wolniejszym tempie, parafrazuje i wyjaśnia. Potrafi zadawać proste pytania

i odpowiadać na nie, a także wyrażać i uwzględniać proste stwierdzenia dotyczące codziennych

potrzeb lub bardzo dobrze mu znanych tematów.

Konwersacja

A2

Potrafi prowadzić bardzo krótkie, towarzyskie wymiany zdań, lecz rzadko rozumie wystarczająco dużo,

by samodzielnie podtrzymać rozmowę, chociaż może wiele zrozumieć, jeżeli rozmówca mu pomoże.

Potrafi używać codziennych form grzecznościowych przy powitaniach / pożegnaniach i zwracaniu się

do innych osób. Umie odpowiadać na zaproszenia, propozycje i przeprosiny, a także zapraszać,

proponować i przepraszać. Potrafi powiedzieć, co lubi, a czego nie.

A1

Umie się przedstawić i używać podstawowych zwrotów na powitanie i pożegnanie. Potrafi zapytać, jak

ktoś się ma i reagować na nowiny. Rozumie wyrażenia dotyczące zaspokajania najprostszych,

konkretnych potrzeb, kierowane bezpośrednio do niego – zrozumiale, wolno i jeśli trzeba – ponownie

– przez życzliwie nastawionego rozmówcę.

Uczeń potrafi:

uczestniczyć w prostej rozmowie z nauczycielem, koleżankami i kolegami w klasie oraz innymi

użytkownikami języka niemieckiego poprzez zadawanie pytań i udzielanie odpowiedzi na tematy

pozostające w kręgu jego zainteresowań.

Interakcja pisemna: ogólny opis umiejętności

A2

Potrafi pisać krótkie, proste notatki na temat najpilniejszych, codziennych spraw.

A1

Potrafi w formie pisemnej pytać o dane osobowe lub przekazywać takie dane w tej formie.

Uczeń potrafi:

wynotować konkretne informacje z tekstu,

opisać krótko osobę,

napisać krótką informację o sobie,

wypełnić formularz.



Komunikacyjne kompetencje językowe

Pełna realizacja niniejszego programu w trzyletnim kursie umożliwi uczniowi osiągnięcie

komunikacyjnych kompetencji językowych odpowiadających poniższym skalom z Europejskiego

Systemu Opisu Kształcenia Językowego:

Stosowanie środków językowych: zakres ogólny

A2

Potrafi formułować krótkie stwierdzenia dotyczące codziennych, prostych potrzeb konkretnego

rodzaju: danych osobowych, rutynowych czynności życia codziennego, pragnień i potrzeb, pytań

o informację.

Potrafi używać prostych wzorów zdań i komunikować się za pomocą zapamiętanych wyrażeń, grup

kilku słów i utartych formułek na temat siebie i innych osób, tego, czym się zajmują, miejsc,

posiadanych rzeczy itp.

Dysponuje ograniczonym zasobem krótkich, wyuczonych na pamięć wyrażeń dotyczących

prawdopodobnych sytuacji życiowych. W sytuacjach nietypowych występują często załamania

komunikacji i nieporozumienia.

A1

Dysponuje bardzo podstawowym zasobem prostych wyrażeń na temat własnej osoby i konkretnych

potrzeb.

Zakres słownictwa

A2

Dysponuje słownictwem wystarczającym do wyrażania podstawowych potrzeb komunikacyjnych

w życiu codziennym.

Dysponuje słownictwem wystarczającym do zaspokojenia najważniejszych codziennych potrzeb

komunikacyjnych.

A1

Dysponuje podstawowym zasobem słownictwa, złożonym z pojedynczych słów lub wyrażeń

związanych z konkretnymi sytuacjami.

Poprawność leksykalna

A2

Potrafi posługiwać się wąskim zakresem słownictwa, związanym z konkretnymi potrzebami życia

codziennego.

A1

(brak wskaźnika)

Poprawność gramatyczna

A2

Poprawnie używa prostych struktur, jednak systematycznie popełnia podstawowe błędy, np. w użyciu

form czasownika. Mimo to wypowiedź jest zazwyczaj zrozumiała.

A1

Wykazuje jedynie ograniczone opanowanie prostych struktur gramatycznych i wzorów zdaniowych

w ramach wyuczonego

Poprawność fonologiczna

A2

Wymowa jest na ogół na tyle wyraźna, by zrozumieć wypowiedź, mimo wyraźnego obcego akcentu;

rozmówcy muszą jednak co jakiś czas prosić o powtórzenie.

A1

Wymowa bardzo ograniczonego zakresu wyuczonych słów i wyrażeń jest przy pewnym wysiłku

zrozumiała przez rodzimego użytkownika języka, przywykłego do rozmówców z tej grupy językowej.



6. Kontrola osiągnięć ucznia i ich ocena

Jednym z ważniejszych obowiązków nauczyciela jest systematyczna kontrola i ocena postępów

uczniów w nauce. I choć jest ona niewątpliwie nieodzownym elementem kształcenia, to nie sprawia

ani uczniom, ani nauczycielom szczególnej przyjemności. Aby złagodzić stres związany

z kontrolowaniem i ocenianiem, niniejszy program proponuje wykorzystanie następujących

podstawowych instrumentów:

a) bieżącej samokontroli i samooceny,

b) bieżącej, śródrocznej i rocznej kontroli i ewaluacji prowadzonej przez nauczyciela,

c) ocenę zewnętrzną przeprowadzaną przez Centralną Komisję Egzaminacyjną.

6.1. Samokontrola i samoocena ucznia

Bieżąca samokontrola i samoocena wpływa na podniesienie motywacji do uczenia się języka obcego.

Sprawia, że uczeń może samodzielnie monitorować przyrost wiedzy i umiejętności oraz zauważyć

postępy. Bieżąca kontrola powinna koncentrować się na sprawdzeniu przyrostu umiejętności

w ramach zintegrowanych sprawności językowych, a stosowane testy – motywować ucznia

urozmaiconą formą zadań.

Podręcznik Wir neu oferuje uczniom zestaw arkuszy ewaluacyjnych zatytułowanych Bist du schon fit

in Deutsch? służących samokontroli i samoocenie.



6.2 Portfolio językowe

Bieżącej samokontroli służyć może arkusz samooceny wzorowany na Europejskim Portfolio Językowym, za pomocą którego uczeń samodzielnie analizuje swoje umiejętności w odniesieniu do poszczególnych sprawności i osiąganych kompetencji komunikacyjnych.

Przykładowy arkusz samooceny dla klasy IV

To wszystko już potrafię bardzo dobrze

dobrze jeszcze niezbyt dobrze

HALLO!

Przywitać się i pożegnać się z kolegą/koleżanką.

Zapytać kolegę/koleżankę, jak się nazywa.

Przedstawić się.

Zapytać kolegę/koleżankę, ile ma lat.

Powiedzieć, ile mam lat.

Liczyć od 1 do 20.

DAS IST MEINE FAMILIE

Nazwać członków swojej rodziny.

Przedstawić członków swojej rodziny.

Zapytać kolegę/koleżankę, jak nazywają się członkowie jego/jej rodziny.

Zapytać się, kim jest dana osoba.

Udzielać informacji o innej osobie.

HAST DU GESCHWISTER?

Zapytać kolegę/koleżankę, czy ma brata/siostrę/rodzeństwo.

Powiedzieć, że mam brata/siostrę/rodzeństwo lub że jestem jedynakiem.

Charakteryzować inne osoby.

Zapytać o wiek innych osób.

Powiedzieć, ile inna osoba ma lat.

Zapytać kolegę/koleżankę o jego/jej numer telefonu.

Powiedzieć, jaki jest mój numer telefonu.

Stawiać pytania osobie dorosłej dotyczące imienia i nazwiska, wieku, stanu cywilnego, dzieci, numeru telefonu.

WO WOHNT IHR?

Zapytać kolegę/koleżankę lub grupę osób o miejsce zamieszkania.



Powiedzieć, gdzie mieszkam/mieszkamy.

Zapytać kolegę/koleżankę o jego/jej adres.

Zapytać, gdzie mieszkają inne osoby.

Powiedzieć, gdzie mieszkają inne osoby.

Zapytać kolegę/koleżankę, czy ma adres e-mailowy.

DAS HAUS VON FAMILIE WEIGEL

Nazywać poszczególne pomieszczenia w mieszkaniu/domu.

Zapytać o cechy danego pomieszczenia i je opisać.

Nazywać poszczególne meble i przedmioty.

Zapytać, czy to jest dany przedmiot, i odpowiedzieć pozytywnie i negatywnie.

EIN BESUCH

Zapytać kolegę/koleżankę/osobę dorosłą o samopoczucie.

Powiedzieć, jak się czuję.

Zaproponować koledze/koleżance i osobie dorosłej coś do picia.

Zapytać drugą osobę, czego chciałaby się napić.

MAUTZI, UNSERE KATZE

Zapytać kolegę/koleżankę, czy ma zwierzęta domowe.

Powiedzieć, że mam zwierzęta domowe/nie mam zwierząt domowych.

Zapytać kolegę/koleżankę, czy lubi zwierzęta.

Powiedzieć, że lubię zwierzęta.

Nazwać zwierzęta domowe.

Powiedzieć, co lubią jeść poszczególne zwierzęta.

DIE NACHBARN VON FAMILIE WEIGEL

Zapytać kolegę/koleżankę/osobę dorosłą, z jakiego kraju pochodzi.

Zapytać się, z jakiego kraju pochodzi inna osoba.

Powiedzieć, z jakiego kraju pochodzę.

Powiedzieć, z jakiego kraju pochodzą inne osoby.

Zapytać się, w jakim języku mówi się w danym kraju.

Powiedzieć, w jakim języku mówi się w danym kraju.

Zapytać kolegę/koleżankę/osobę dorosłą, czy mówi po niemiecku.

Powiedzieć, że mówię po niemiecku.



Uczniowie mogą dokonywać

systematycznej samokontroli,

wykonując zestaw zadań

w formie treningu wszystkich

czterech sprawności:

Fit-in-Deutsch-Training oraz

testy Teste dein Deutsch!

zamieszczonych

w podręczniku Wir neu.







Po trzech latach nauki języka niemieckiego w szkole podstawowej uczeń może dokonać całościowej

samooceny biegłości językowej na podstawie opisów poziomów określonych w ESOKJ.

A1

A2

RO

ZU

MIE

NIE

Słuchanie

Potrafię zrozumieć znane mi słowa

i bardzo podstawowe wyrażenia

dotyczące mnie osobiście, mojej

rodziny i bezpośredniego otocze-

nia, gdy tempo wypowiedzi jest

wolne, a wymowa wyraźna.

Potrafię zrozumieć wyrażenia i najczęś-

ciej używane słowa związane ze sprawa-

mi dla mnie ważnymi (np. podstawowe

informacje dotyczące mnie i mojej rodzi-

ny, zakupów, miejsca i regionu zamiesz-

kania, zatrudnienia).

Potrafię zrozumieć główny sens zawarty

w krótkich, prostych komunikatach

i ogłoszeniach.

Czytanie

Rozumiem znane nazwy, słowa

i bardzo proste zdania, np. na

tablicach informacyjnych

i plakatach lub w katalogach.

Potrafię czytać bardzo krótkie, proste

teksty. Potrafię znaleźć konkretne,

przewidywalne informacje w prostych

tekstach dotyczących życia

codziennego, takich jak ogłoszenia,

reklamy, prospekty, karty dań, rozkłady

jazdy. Rozumiem krótkie, proste listy

prywatne.

MÓ

WIE

NIE

Porozumiewanie

się

Interakcja

Potrafię brać udział w rozmowie,

pod warunkiem że rozmówca jest

gotów powtarzać lub inaczej

formułować swoje myśli, mówić

wolniej oraz pomagać mi przy

mówieniu. Potrafię formułować

proste pytania dotyczące najlepiej

mi znanych tematów lub najpotrze-

bniejszych spraw i odpowiadać na

tego typu pytania.

Potrafię brać udział w zwykłej, typowej

rozmowie wymagającej prostej i bezpo-

średniej wymiany informacji na znane mi

tematy. Potrafię sobie radzić w bardzo

krótkich rozmowach towarzyskich, nawet

jeśli nie rozumiem wystarczająco dużo,

by samemu podtrzymać rozmowę.

Samodzielne

wypowiadanie

się

Produkcja

Potrafię używać prostych wyrażeń

i zdań, aby opisać miejsce, gdzie

mieszkam, oraz ludzi, których

znam.

Potrafię posłużyć się ciągiem wyrażeń

i zdań, by w prosty sposób opisać swoją

rodzinę, innych ludzi, warunki życia,

swoje wykształcenie, swoją obecną

i poprzednią pracę.

PIS

AN

IE

Pisanie

Potrafię napisać krótki, prosty tekst

na widokówce, np. z pozdrowie-

niami z wakacji. Potrafię wypełniać

formularze (np. w hotelu) z danymi

osobowymi, takimi jak nazwisko,

adres, obywatelstwo.

Potrafię pisać krótkie i proste notatki lub

wiadomości wynikające z doraźnych

potrzeb. Potrafię napisać bardzo prosty

list prywatny, na przykład dziękując

komuś za coś.



6.3. Kontrola bieżąca, śródroczna i roczna

Do prowadzenia bieżącej, śródrocznej i rocznej kontroli przyrostu lub stanu wiedzy i umiejętności

uczniów w zakresie systematycznie zdobywanych i trenowanych sprawności językowych oraz

kompetencji komunikacyjnych potrzebne są nauczycielowi odpowiednie narzędzia w postaci krótkich

sprawdzianów lub dłuższych testów, obejmujących większą część materiału i testujących wszystkie

sprawności.

Każdy nauczyciel może przygotować własne testy dostosowane do grupy wiekowej, jej specyfiki

i poziomu nauczania. W grupach o niejednolitym poziomie osiągnięć edukacyjnych zaleca się

stosowanie zadań zróżnicowanych pod względem skali trudności i umożliwiających nawet uczniom

dyslektycznym osiąganie zadowalających wyników.

Nauczyciele, którzy samodzielnie przygotowują testy, muszą pamiętać o przestrzeganiu

podstawowych wskaźników poprawności testu:

trafności polegającej na zgodności tego, co test sprawdza z założonymi celami,

rzetelności, zapewniającej niezależność wyniku sprawdzianu i jego względną stałość,

obiektywności, czyli niezależności oceny osiągnięć ucznia od jego cech osobistych,

dotychczasowych osiągnięć, nastawienia nauczyciela oraz warunków sprawdzania.

Przykładowe testy do kontroli bieżącej, śródrocznej i rocznej znajdują się w podręczniku i poradniku

nauczyciela

Wir neu 1.

Testy kontroli bieżącej





Kontrola bieżąca powinna odpowiadać trzem podstawowym zaleceniom:

dokładnie określać przedmiot i zakres kontrolowanej wiedzy,

dokładnie precyzować wartości punktowe za poszczególne zadania, zawierać jednoznaczne

polecenia, dokładnie określać przewidywany czas wykonania zadania,

być obiektywna (określać granice punktowe dla poszczególnych ocen).

Kontrola ta powinna odnosić się do wyznaczonych celów i obejmować wszystkie cztery sprawności.

W żadnym razie nie powinna ograniczać się do testowania poprawności gramatyczno-leksykalnej,

a przygotowany przez nauczyciela test powinien obejmować następujące grupy zadań:

Zadania sprawdzające rozumienie tekstu słuchanego, na przykład:

zadania typu prawda-fałsz,

zadania wielokrotnego wyboru (multiple-choice),

łączenie obrazków z fragmentami tekstu,

układanie usłyszanych zdań w prawidłowej kolejności,

wybranie spośród podanych informacji tych dotyczących tekstu słyszanego,

rysowanie treści,

układanie prostych pytań do tekstu.

Zadania sprawdzające rozumienie tekstu czytanego, na przykład:

zaznaczanie odpowiedniej informacji w tekście,

porządkowanie tekstu, tak aby stanowił on logiczną całość,

formułowanie odpowiedzi na pytania,

proponowanie odpowiedniego tytułu lub pointy,

zadania typu prawda-fałsz,

zadania wielokrotnego wyboru (multiple-choice).

Zadania sprawdzające sprawność mówienia mogą być sformułowane w postaci opisu sytuacji

komunikacyjnej, w jakiej może znaleźć się uczeń. Zadanie takie powinno zawierać polecania

umożliwiające adekwatną do sytuacji komunikatywną reakcję, np.:

Poznałeś/poznałaś koleżankę/kolegę z Niemiec:

przedstaw się i podaj swój wiek,

zapytaj o jej/jego imię i wiek,

powiedz, że pochodzisz z Polski i uczysz się języka niemieckiego.

Zadania sprawdzające sprawność pisania, na przykład:

podpisywanie obrazków,

pisanie krótkiego listu na zadany temat,

pisanie kartki z pozdrowieniami lub życzeniami, zaproszenia, SMS-a lub krótkiego listu/e-maila.

Zadania sprawdzające kompetencję gramatyczno-leksykalną, na przykład:

zadania wielokrotnego wyboru (multiple-choice),

teksty z lukami,

transformacja.



6.4. Ocena

Ocenianie to niezwykle trudne i skomplikowane zadanie nauczyciela, które powinno spełniać dwie

podstawowe funkcje:

klasyfikacyjną,

diagnostyczną.

Ocena klasyfikacyjna jest wyrażona umówionym symbolem i służy zróżnicowaniu oraz

uporządkowaniu wyników uczniów zgodnie z pewną skalą.

Ocena diagnostyczna ma za zadanie wspieranie szkolnej kariery ucznia, monitorowanie jego

postępów i określenie indywidualnych potrzeb. W nowoczesnym nauczaniu, którego jednym

z głównych celów jest nauczenie samodzielności, wzrasta rola oceny diagnostycznej. Diagnoza

wiedzy i umiejętności ucznia, aby była skuteczna, powinna odbywać się w miarę systematycznie.

Ponieważ zadanie to jest bardzo trudne, szczególnie w sytuacji, gdy nauczyciel uczy wiele klas,

wskazane jest stosowanie odpowiednich formularzy lub kart obserwacji uczniów. Karty obserwacji to

nie tylko narzędzie, które zbliży naszą ocenę końcową do najbardziej obiektywnej, ale także dokument

pomocniczy w rozmowach z rodzicami i z samym uczniem.

Kryteria ocen powinny być dostosowane do wewnątrzszkolnego i przedmiotowego systemu oceniania

i powinny również być znane uczniom. Należy więc poinformować uczniów o tym, co stanowi

podstawę do wystawiania ocen oraz o systemie punktacji. Bardzo ważne jest tu konsekwentne

przestrzeganie ustalonych wcześniej zasad.

Oprócz testów i sprawdzianów okresowych ocenie mogą podlegać np. aktywność na lekcji,

wypowiedzi ustne oraz prace domowe.

Program zaleca, aby na początku roku szkolnego ustalić, co będzie przedmiotem oceniania.

Przy ocenianiu testów bieżących i okresowych prac kontrolnych zastosować można poniższą skalę:

100% – 89% bdb

88% – 73% db

72% – 57% dst

56% – 41% dop

40% – 0% ndst

Ocena celująca nie jest z reguły związana z pojedynczym sprawdzianem. Powinna ona nagradzać

szczególne osiągnięcia ucznia.

Documents

języka niemieckiego - Klettklett.pl/sites/default/files/WIRneu_Program_nauczania_.pdf · Aleksandra Kubicka Program nauczania języka niemieckiego dla klas IV – VI szkoły podstawowej